T Jaaiûana. 1Ï° Î03 Doncierago re ÂorH 1914 2 centièmen het nuWstief HET MORGENBLAD 1f*E3=nŒaHaî^s©8ad^ î 14» btedzijde. — per kleinen regel ir. 0.30$ Innancieele, - * » »!.ÛOi| 1 Stadsmeuws, per grooten regel » 2.00 ^ I Reciamen, » » » » 1.001 " fi |^gfaienistoricht»^ * 5.0Q jj ' VOLKSIDAG-BIjAJD Aile mededeeling«n te zenden aan Mî J. BAMPS, BestuurdèT, Nationalesiraai, 54s Antwerpen M en schrijft in op het bureal van het blacl en op al'.e Postkantor&a Te le fo on : OPSTELRAAD : OBT. — AANKONDIGIN GEN : &31<é 4 -rrrrrnzzzr.<r"tjHiUUtlt<VIUHfêt9 -j .■ [ âboneiemeitten s t Een jaar, S ir. — 9 maanden, 6 fr. |: ! 6 maanden, 4 fr. — 3 maanden, 2 fr. S j BUiTENLAND, het port te bniten. . | Aankondigingen voorden ook cntvangen > docr M. J. "LEBEGUE et C°. «Office de Pu» bliciie, 35, Nieuictroat, te Brztssèî. Fiere liberalen r; t L'E toile Belge, maakt zich | de tolk der ontevrarienheid van ze-1 feere iiberalen, die niet dnlden dat ei I over cartel gesproken wordt. . Deze Iiberalen behooren tôt het ■ ^ giag voorzichtige lieden, die er een !haadje van weg hebben de hen den Beiï om te wringen zonder ket dier te laten kelen ! Zij zouden in de huidige omstan-digheden zich in een moeilijk par-tet bôvinden. Moesten zij het slui-ea van het cartel be'cennen, zij vree-sen dat de gematigden zouden weg-oopen, want dit verhond bevalt hun geeœzins. Deze gematigden zijn nog talrijk, daartufiscfceai vindt men han-delaars, beaœbten, kleine rentem'ers, die een alscfouw hebben van de so-socialisitische leersielsels. Maar looehent meri het cartel, dan zinspeelt men op de woorden en niets meër. Zooals de leider van de Reehterzijde in de Kaœer, heer ïtaatsminister Woeste, aangehaald ieeft, is deze vereenigmg terug be-iverkt op kiesgebied, zij is verkre gen voor den strijd tegen den gods ïjienst, zij is bekomen bij de be handeling van het Sohoolwetsont Liberalen en socialisten zijn he eens op de kwestie van Algeœeéi Stemreoht, dit is onloochenbaar; m b'eer Franck, hee:t heer Hymans d< zienswijze der liberalen uiteengezet er beer Vandervelde kenrde het accoorc Wîe ka-n er looehenén, da': de twee Lmkerzijden aan eane koord trek-ben, inzake schoclstrijd, "wie durîl afetrijden dat zij voor opvoeding en onderwiis den ongodsdienetigen wes vfilîen inslaan ? Vindt gij dat de tijd vcranderc! ie, ofweî, ziet gij dat liberalen er socialistan onder hetzelfde kiesvaan del hebben gesïreden ? ffas de inzet van den strijd a!s' dan, zooals heden, niet het Alge-toeen Stemrecht, de Schoolkwestie ? Wij antwoorden : Siellig ! L'E toile Belge spartelt ge-lijk een dnivel in een wij-watervat, om te bewijzen dat er niets, vatî waar is, dat het cartel dood en be-graven is. En eene vergelijking makende — teotiek die altoos tôt het rechte ein-de^ niet leidt — schrij'ft dit blad : ^loegen katholieken en socialisten niet de handen ineen, om ons de op de Zondagrust o.p te leg-gen ? ^ Cartel ! Cartel ! Vindt men Katholieken en socmlisten niet saam om ons zekere wetten, zoogezegdÉ maatechappelijke wetten, op te drin-gen ? Cartel! Cartel ! " Deze bewijsvoering ga,at mank, de grondalag is verkeerd. :i Dat de socialisten soms wetten ge-stemd hebben, die door de ■ katholieken waren voorgesleld, is zeker.Onze partij, die slechts lieden vraagt va.n goeden wiî, heeft hoegenaamd geen reden z'ch tegenover dergelij-ke houding te laten ontinoedigesn. Maar onderzoeken wij meer : Wij zonden de wetten inkweetje er door-gekregen hebben, met oî tegen de socialisten. Dat is het hoofdzakelijk verschil. Wij maken eene sterke partij uit. Wij vormen bloc. Onze partij heeft hare welaî-géteekende grondbegixiselen, die aan-vaard zijn door al hare bijtreders, dus deze partij is eene handelende partij, eene macht waarmede druk dient aîgerekend. Waaxom geven de politièke tegen-strevers ons toch zulke vleiehde goeûkeuring, het is geenszins ncodig Nu, voor het caria] is dit hetzelfde niet. Deze bijeenvodging is vol-strekt onvenMjdelijk, om minder-waardige troepem in getal binnen het. strijdperk te brengen. De twee . mmderwaardige troepen varschillen in princiepeh en kunnen op zekere vraagetukken hun eigen doel stop zetten, doch op veel a^idere staan t zij tegenover elkamder gelijk hond i en kat. t L'E toile Belge vs nuch-' ter, zou men in volk&taaï zeggen. ; flet blad is overgelukkig, omdat net 1 een cartel tusschen kathoiieken en socialisten ontdelrt ' hedt en het ka.n 1 niet aannemen, dat wij de geVâren van het cartel aanklagen. Liberalen zijn ikznchtige man-ohesterianen en zulk soort personen kruipen voor lieden die enkel eco-nomlsche hervormingen beoôgen en de revoiutionaire vlag d'enen. Knoopt dat aancen ! Als het mon-sterverbond tusschen liberalen en socialisten s'echrs voor doel heeît, zekere politieke en wijsgierige op-vattingen te doen overwinnen, da'n stort de redeneering van l'E t o i 1 e •Beige aïs een kaartenhuisje ineen. Wij wijken geen duirn breed ai van onze beschuldiging : de libérale partij speelt met vuur, als zij om zekere politieke bewesgredens tôt den triomf van het cartel zou ge-ieverd hebben. 's Anderendaags, zai men hare bondgenooten linksomkeer zien maken... En dan ? De socia-Psfen zullen ebonomiscbe voorwaar-den stsllen, die de verloo dhening zeîf zijn van het Iiberailisme. Slu.it nu officieel of stilzwijgend cartel, tôt dien uvts-lag zult gij, fie-re(!) liberalen, geraken. Car/o> 'I'1'*" ''^'«WUûû^a^yaa^KKSaBBEESBCEEa WERELOGMTENiSSEN PaasxîMagen hebben geen verras Zij zijn betrekkelijk kalm vootrbiiee ga^, maar dat wU niet zegg«n,dat ail woifcen van do lucht ziin AT1 TY1C «-» te w o«t» VV» t ™ ww» ®h«" - fedieo de groote mog«ndhed©n eens g»2aind waren, zou een idéale vrefestoe Bteod spotedig kunnen intreden, maa-aain die eensgezmdheid hapert àog W€ ïe<s. De vra.ag is ten slotte ook li_io weer eene vra ag van voordeel en ^ belajig, «u and or e belangen, vaai n:cê ■igemeenen aard, worden daaraaa onder @&sohikt gemaakt. Aan den eenen tant staan in de Bu repeeseihe poiitiek do mogendiheden, di het Drievomdig Verbond behocier de^ andore zijde de megendhede oer Triple Entente (Engeland, Franli riJk en Rusland) . Die twee groepe Van gTOotmachten sehijnen het than te zijn over de nota, of de verkla Bjîen, ae-n do Grieksclve regeexing t ■etwen. om den vrede in het Zuide: Albanie te verzekercp. Zij sobijnen het eens te zijc.wat rtog niet beteefcent, dat die scbijn velledige wericelij'kbeid is, en ook de gehoopte resultaîton zal oplever-cn. ; Herfaking van den vrecls van Geîii 3 Naar men weet zal de honderdste ver- t jaring van het verdrag van Gent (1814) - waarbij de vrede tusschen Engeland ei r de Vereenigde Staten geteekend werd, d'il jaar op grootsche wijze herdacht worden Met het oog daarop, hebben de te Lon- - den verblij vende AmgrLkaansehe darcen r een standbeeld voor den grooten Engel-1 sehen staatenian, William Pitt (graaf vas r Chatham) laten vervaardigen en het aan- - ge)x>den aan het congres te Washington, r om het in het Kapitooi aldaar te laten . plaatsen. William Pitt, die alstoen graaf van Cha-. tha.m was geworden en als zoodan-ig zit-e ting had in het Hoogerhuie,spande krach-'ige, doch vergeefsche pogingen in om de a orne-tige geschillen, die in 1776 aaniei-. ding gaven tôt den opstand en de on-1 afhankelijkheidsverklai-ing der Amerikaan-s sche colonies, te vereffenen en den reeds uitgebroken oorlog te doen eind'igen. Hij l stierf in 1878. - {.-> u"> " V, -f .' )- V l *'* -■ ■ •' - ''■# " OP BU De sehoiniers vas het katnp van Eeverioo De miûisteï van oorlog heeft oader-richting-en gezonden om de rijkswacht in staat te stellcn het kamp van Beverloo en de athankeltikheften te zuiveren van de sbhuimers, die het onvsiîig maken. Onder voorwendsel kogels te gaan ra. pan dringt dit vollqe overal binnen, v/eet de jeugd tôt alierlei drif.ten op te voeren eu troggelt haar den laatsten cent a! met het spëi " Anker en Zonen ", oi drie kaarten op den regenscherm. Anderen weten de jcngelingen mede ts lokken naar elechte plaatsen. ; Eene huide aan Mgr Keesen i Heer Lorand. radioaal Kamerlid van .Virton, schrijft in de "Express", naar aanléidicg van de redevoe-ring van Mgr Keesen over de sehoolkwcstie : "De misschion me est bolangrijke redo-voeringen welko in den Senaat uitge-aproken ziin, zijn nog wel dezo van de elericalen. " Ik heb bij zonder smaak gevonden in deze van priester Keesen : Dat is ©eu overfcuigde en een hrave man. " Mgr Keesen is christeu en zelfs ovangelisch ; zijne lieMadigheid, zijne volkoniene verkleeklbeid aan zijne broe-dors in Jezus-Christus, zijne reehtzin-nigheid, zijno bolangloosheid bebben hem talrijke sympathien verworvon onder zijne tegenstrevers." SSE'sesaat Zitting van 15 April 1914. Voorziteer : heer de Favereau. DOOD VAN HEER SAM WiEWEBI Heer VOOBZITTBR, vootr do roeiit-stâande vergadering, spreekt de lijkloî-rede uit voor heer Sam Wiener. Sam Wiener, zegt hij, was een alge-Eietu bekend figmir in de hoofd®tad. 't *#as een beinind man, zoowel in de iiboralé partij, als in andere kringon, waariin hij verkeerde. Hàer BERRYEB, in caam der Regee-i'inf, sluit zich bij de woorden dos voor-zitters aan. Sà:n Wiener, was een parlementair van kep tôt tecn, een element,dat in de libérale partij moeOijk zal te vervangen zijn. .(Zeer wel ! Zeer wel !) Heer VANDENPEEREBOOM, in naain der reohterzij ; heer GOB-LET D'AL-V1EELA. in naara der liberale limkerzij ; hesr OOPP1ETERS, in naam der socialisten, en heer BRAUN, sluiten zich op hunne bourt aan bij don lof aan da 'fia-gedaehtenis van heer Wiener. DE SOHOOLWET Heer HANIïEZ geeft lezing der rede van heer Wiener, welke deze laatste lieden, in den Senaat hadde moeten hon-den.Heer IjEKEU zet de rede voort, welke hij Woensdag laatst begon. De zitting siuit om 6 ure. Da koolmipramp ta Thseu Dinsdag ntorgen, om 10 me, had een pîechtige lijMienst plaais, voor de silacht-offers der koolmijn van TiiieiC-\!.e on-gelnddkigeo die men wanhoopt nog ooid terug te vindon. Het bestuur der koolmijnen van Stré-py-Bracquegiiies had den lijkdienst in de parochiale kerk van Thieu doen opdra-gen.Al de koolpufcten der maatsohappij la-gen Diosdog stil en de keirk was te klein om de talrijke mijnwerkers. te be-vatten. Qp de eerste rangen waren plaatsen voarbehouden aan de bloedverwan-ten der stechtoffers en het beheer dei koolmijn. Onder de aanweeigen was - ook d< ploegtaaias ISiliy, wiens genezing an® statande is. — i ■— , ¥erwurgd De SO-jarige L|3uis Roche werd Su zijne wohing te Blesmes vermoord aan. getroffen. Het onderzoek wees uit dat hij eerst met esn scherp voorwefp gestokei en gedood word. De man was in liet be zit eener zekere soni gelds : deze is ver-dwenen.». LAFFE DAAD Gisteren zat dokter Theodoor Gonzalez ts bidden in de kerk van Peaaron, ge. legen in de provincie Cacénès (Spanje) wanneer hij werd aangovallen door ze. keren Hilaris, die hem een raesstQek ir het hart toebracht. Het slaehtoffer zeeg vneer en was esn lijk. Bnef uit Bfusse! j WfflfflE* de schs'ders. — (Seize B®5g«so5ïQ j3sas*^ew» — GetlenhïeekeE. — Ba g.-oote Z@ranse8;.hibîUes3» Op eene vraag van het Verbond der Sehildrarsgasten heeft dokter Stiéîion,bo6- : pttaaigeneesheer te Brussel, geantwcoï'd dat het loodvvit eon vergift is dat nood-lotUg werkt op degonen die er Iangen tijd mede werken. Al de voorïcrgen welke gonoroen zijn, of kunnen geionien woi-den, zijn niet bij ■ ius.clite het cevaar weg te nemen. Dokter Stiënon is van gedacht, dat liet gebruik van loodwit bij het scbilde-ren zou moeten verboden worden door de wet. ' i* * Onze Belgisehe paarden worden m den vreemde liiser en meer gezocht. Eesi grosote k-weejter van trekpaarden te Ofp-wijk, heeft voor een zij.tier hengoten een schitterend aanbed gev/eigerd. Men boed hem nainelijk voor het pracht- dier, 60.000 frank. ** ± Brussel zal naar 't schijnteerla'ng een openbaar geSenktceken rijl-^r zijn. Kle-rnand, Voorwaar, verwachtte er zich aan, alhoewel beeldfcouwer Vincotte sinds drie jaar aan de voltooiing daarva-n arbeidt. Men plaatet thans in het JiibeljaiW-park, de ziiili waarop dit denkinaal ter verhocrlijking van Congo zal verrijz&n. H' tf * De bij val van de groote zw ans-exhibition, welke door de Bmsselsche Druk-pers in de Magdalenamajkt ingericht wordt, is van nu aî verzekerd, gezien het groot geial artisten die den oproep reeds beantwoord hebben. Niet alleon is e&ne talrijke groop schilders on beeld-houwers bezig te borsteien en te modo-leeren om de zaal der tontooastelling cen prettig voorkomen te geven, ma air in do ateliei's der kunalscbild.ers, snjj-ders en beeldhouwQrs der hoofdstad wedievert men, om door de guitigste scheppingen deel te nenien aan de zwsvns-expesitie. Deze zal eene afdeeling van Tcrughlikkende Kunst hebben, waar on-dor andere werken. welke in dorgelijke vroegere tentoonstellingen, — 1862, 1883 en 1885 — gezien werd en, thans wedea--om hunne plaats z-ullen hebben,®. Er zal ook eene afdeeling van oude me-^ters zijn. Do afdeeling der beeldhoawerij zal insgelijks haar bolang hebben. pnÉsîiîMziaiïinfl in Oliioa De coinmissie door Ynan-chi-kaï i-nge-steM, tôt herziening deir Chîinessche grondwet, heeft haar rapport uitgetoraoht. Zij stelt in hoofdzaak zeven wijzigin-gen voor, die als ze in werking tre-den, van de republiek China niets dan den naam overlaten en aile maoht in handen leggen van den président. De eerste wijzigiïig heeft be trekking op het parlement, dat voigens het voor-stel uit één Kanier zal bestaan, Li-sa-yuan, (wetgeving) , genaamd. Dan vol-gen tweo voorstellen over de fuaietâas van het cabinet en over de instelling van een staatasearetariaat Eno-wut-ching), op het voorbeeld van de Ver. Staten. ■ De vierde en belangrijkste wijzSging strekt om ' den président tôt cipperste hoofd van den staat te verklâren : do vijfde oin de leden van het cabinet njet als min is tare, d«ch als hoofden van de-partementen te betitelen. De zesde wijziging ontneemt aa.n de Li-saryuan het recht tôt benoeining der ■hooge staatsainbtenaren en tôt het &lui-*ten van internationale verdraig.en. De zevonde strekt- tôt instelling van eem Hoogen Raad. voor de finanoiôn,die over financieele aangelegenheden «an den président advies zal uitbirengen. a ■ -*• Eene bantfieîsnsireek . Een Duitscher, zekere Karl Jakobs&n, ■uit Liibeck, maakte Zondag een uitstapje naar Ajusco (Mexico) — een streek die In don roep staat, dat er vele bandieten huizen — toen een onbekend gebteven dader hem door een èchot aan het hooîd verwondde. Hij is aan de gevoigen over-leden.** * Het gerechtelijk onderzoek naar de dood van den Duitscher Karl Jacobacn heeft het voigende uitgelxracht : Gp 10 , Maart giug Jacobsen met zijn vriend Dnhroe op rcis naar het Ajusco-geberg-te. D&ar die streek wemelt van Zapatia-ten, werd hij voor den toclit gewaar-; schuwd. Ongelnkkigecrwijza zagen de bei-do Dtàtschera een ■ aant? l rurales (veld-, wachters voor Zapatlsien aan. Dnhme vluchtte, Jacobsen soheot met iiju re-, volver op de veldwaehters, en dooddie zichzolf met den laa-tsteai k-ogel. Hij jg ! on het kerkhof ■ te Mexico begraven, - Brief uit Batavia ' Wij ontvingen een schrijven uit Batavia, "WeRèvreden", van een onzer vrien-den.'Hij kondigt ons de zending aan van een ariikel, die Batavia in het aigemeen beschrijft, en meent dat /ij oie reeÇs ontvangen hebben, doch dit scbrijveh is ons neg niet toogékomen. Wij gévendaat-om nog maar eenige jwenken, die hij ons geeft over Zuid Nieuw Guinea, en zullsas ans later terug kofflen op de Javanen, die steliig ook een aardig volic-je zijn. " Wanneer ik hier aanlrwftffl; was juist de regentijd aangebroken en .evens ook de ipu3kietenplaag. Zoo heerlijk het el-ders is, over het aigemeen, des niorgens ua het oiiiiwaken zoo gauw mogelijk naar buiten te gaan, om de frissche ochtend-koelte te genieten, zoo ellendig is dit in Zuid Nieuw Guinea. Ja, dit is bijna niet te doen, want bij zwermen vallen de ge-vleugelde dieren uwe yoeten, oS^icht en handen aan, terwijl zij er geen bezwaar tegen hebben, uw ook do^r uwe lichte kleederen druppeltjes bleed te ontstelen. D'an, wanneer amskieten hunne jaar-lijksc'ue visieten instellen, komen demus-kietenkaarsen voor den dag... Droilig ia het, in de Europeaansche cabane» te komen, en daa.iv. S tôt 4 van die kaarsen te zien smeulen, hunnen niet onaangeua-men geur verspreidende. De muskieiien eehter kunnen dien geur niet uitstaan, want het middel helpt zeer goed. Als men in dit land een strijd tegen de muskieten zou wilkn aangaan, zoodi-a men dien voert in de omgeving van het Panamukanaal, dan zou mes. weliioht nog meer moeilijkheden ondearvmden dan Bien daar andervonderi lieeft. Men zou bijna hcel Zuid ftieuw Guinea, dat op zich.-zeif, in den natten tijd, een groot moec ras is, moeten droogleggen en ophoogen. Intusschen wapenen zich de menscheaj behoorlijk tegen de . vervelende beesten. Na zes ure s avonds, is men verplichi zich te besciiermen door ic-œkieteagaaa, waârvan allé deurén, venâets en béddSn voorzien zijn. Zells in de klaccboe heeft men nog veel last van muskieten. . (De klatnboe, is het hier zoogenaamde bed, op vier stokken gesiagen.) Men heeft last van de muskieten, wanneer de gaas, die de klamboe omkieedt, niet goed ge* eloten is. Een praetisch middel om lekker te sla< pen, is nog het vclgende: Men zet d« gaasbekleediug der klamboe zoo wijd nso-gelijk open, zoodat de muskieten er bij honderden in kunnen koinen, en sluit ze, zoodra men vea-inoedt dat zij er allenia zijn, dan zijn de muskieten or in ge« vaugen, en dan... dan gaat gij eenvoaa dig op den grond slapen ! Banana-bladeren doen dienst als ma-tra-ssen, aiaar dit alies is met fijne gaaa overtrokken. Na van de muskieten, die groote plaag van iedereen, gesproken te hebben, moe> ten wij eens kennis maken met de men-schen. Zij zijn in 't algomeen gelijk aaj allen in geheel het eiland van Java, maar veel mander beschaard. Daar zijn nog veel menscîheneters. D5^ lieden zijn vreeeelijk om zien; altijd ga' wapend van kop tôt teen, gereed om strijde te trekken. Daar het er zeer hed is, genoegen zij zich met de minsteklee. dij, ja zelfs met een banaaribladje. Vooj den Europeaan hebben zij in hét alg© nieen nogal veel eerbied; zij zuillen hem nooit eerst durven aanspreken, en wan neer men ze noodig heeft, voor het eea of het ander, komen zij bij u al krui-pende. Moeten zij een antv\-o-ord geveni dan, alvorens den mond te epenen, vra gen zij, met teekeits, de toelating u aai te spreken. Indien zij u een ontjkennent antwoord niloeten geven*, vragen zij oi zij u nsen mogen zeggen, ertz. Zooak men ziet, koesteren zij een elaveiijkei eerbied voor den blanke. De Javanen zijn in het algeumeen mo hamodanen of bondhisten. Verv/onderliji is het zien met welke liefde aij dierei bohandelen. Dat vioeit uit hunnen eere dienst. De hond is door hen aanzien ak het lieilig dier. Ja, daarvoor gaan zi; uit den weg. De tijger, bekleedit de tweo de heilige plaats. Om zich een gedacht te geven,van dei eerbiod die men voor den tijger heeft moeten wij het voigende vewclien. In de nabijheid van mijn verblijf, zo< schrijft onzen vriend, waren er tijgerî opgeepeurd. De Euroi>ean.en stonxlen ea op eene schoone jacht te maken op d« vreeselijke dieren; maar,' eilaas, geoa en--ke!e Javaan wilde met hen op de tijger jacht gaan, uit eerbied voor het.voigeM hunne overtuig-ing, beilig dier. Integen deel, aanzien zij aïs eene eer, geluk er wfiardevolie onderscheiding, dio.or tijgers verscheurd te worden. En de reden ? Ka de dood, zeggen,zij, worden de menschen veranderd in die ren, en dit wel voigens l^uBce leefwijise De braafsten worden na hunns dood tij' gers, want zij, de Javanen, aanaien <U als de edelmoedigste ! Welnu, hoe sscodei zij hunne voorvaders eœ Wanz'â-storisadajj gaan opjageB en , *k , megen ^ zelfs - ip;v veUe-^erustbsid' tôt -

Er is geen OCR tekst voor deze krant.

Er is geen OCR tekst voor deze krant.

Er is geen OCR tekst voor deze krant.

Er is geen OCR tekst voor deze krant.

Er is geen OCR tekst voor deze krant.