15 Mei 191 Nr 20 QQe T o o î fra rt nr HET VLAAMSCH HEELAL Vrii en Onafhankeliik Katholiek voiksgezind weekblad voor Vlaamsche en Âlgemeene Belangen Voor een jaar fr. 5.— Voor 6 maanden » 2.75 Voor 3 maanden » 1-50 Voor Nederland » 5.50 Voor 't Groot Hertogdom Luxemburg. . » 5.50 Voor andere landen » 7.00 Dit blad verschijnt den Zaturdag morgend.— Men teehent in l den Uitgever en in aile postbureelen, alsooh bij de briefdragers. IIoofdopsteller : JOHAN LEEMANS Deo Juvante Vincam ! Aile artihelen en mededeelingen moeten vddr Donderdag ayond ten bureele besteld zijn, uitgenomen de aankondigingen, die worden ingewacht tôt Vrijdag avond. ij Afzonderlijke nummers van dit blad zijn te bekomen ten onzen bureele, Carnotplaats 65. — I O centiemen het nummer. AAIVKOIVDIGIÎVGEHÎ Den regel fr. 0.20 Kleine aankondiging » 0.50 Begrafenisbericht » 5.00 Groote aankondigingen bij overeenkomst. Voor aankondigingen buiten de provincie, wende men zich ti de Agencie HA.VA.S, Martelarenplaats 8, Brussel, en Beur; plaats 8, te Parijs. Voor aile andere aankondigingen ten buree Carnotplaats (Laar) 6£S, Borgerhont-Antwerpe Verborgen Weldaden Tijdens oorlogen andere grootevolks-rampen, wordt het goede in 't algemeen goedhartig gepleegd ten voordeele van ongelukkigen of behoeftigen. Ditkunnen wij thans weer bestatigen, want nooit was de genegenheid en opofiering voor de behoeftigen zoo groot als heden ten dage. Maar wat wij openlijk of in 't openbaar zien, is slechts een klein deel van hetgene in 't verborgen gebeurt. * * * Inderdaad, de verborgen weldaden zijn thans groot en aanzienlijk. Zij zijn niet gekend omdat velen het niet noodig achten zulks aan 't klokzeel te hangen. Maar zij zijn des te schooner en oefenen meer invloed uit ten goede dan de open-bare en luidruchtige weldadigheid. Ook is het in dezen oogenblik gewaagd dezen of genen te aanzien als nietsdoende, terwijl hij juist in 't geheim en met des te meer verdiensten weldaden pleegt. ■fr Het ging vroeger ook zôô en de beste weldaden zijn immer bescheiden en ver-trouwelijk geweest. Is de openbaarheid wel eens noodig om ook anderen tôt weldaden of medewerkingaan tesporen, de bescheiden en verborgen weldaden blijven echter de kroon spannen, want zij vernederen niemand en doen de genegenheid tusschen behoeftigen en weldoeners oprecht hartelijk zijn. * * * In 't openbaar verandert de weldaad aldra in recht, en die misplaatste aan-spraak op recht sluit aldra erkentenis en dankbaarheid uit. En door erkentenis en dankbaarheid verstaan wij niet eene vernederende en kruipende houding, maar alleen het besef van de weldaad, die geene eigenwaarde uitsluit. * * * In de laatste jaren is het volk dienaangaande veelal op een verkeerden weg gebracht. Al het goede dat open-bare besturen of bijzonderen deden in 't belang van 't volk, wierd door onbewus-ten of kwaadwilligeu verkeerd uitge-legd en bespot. Het volk wierd door die onverlaten zelfs opgehitst tegen zij ne weldoeners en onder den dekmantel van recht, bevorderden zij de ondankbaar- heid en benadeelden de beschaving. » * * Die onbewuste of kwaadwillige ophit-sers wierden aangetrofïen in aile rangen der Maatschappij of Samenleving, tôt in de Statenkamers toe, niet enkel hier in België, maar ook in vreemde landen. De besmetting van dien opstand- en spotgeest was algemeen. * * * Nogtans wierd er, zoo niet in aile landen, dan toch in vele, oneindig veel verbeterd ten belange van 't volk. Allerhande instellingen en hulpmiddelen kwamen tôt stand, die de behoeftigheid van lieverlede zouden doen verdwijnen en die meer waardigheid aan de mindere standen gaven. Daaruit zou ook meer veredeling en beschaving gesproten zijn, zonder de vuige ophit-serstaal, die ailes besmeurde en bezoe-delde wat nogtans met de beste inzichten en met de meeste liefde wierd verricht. * * ¥ Niet enkel het wereldlijk gezag wierd op die wijze voortdurend aangerand en vemederd, maar zelfs de heiligste geloofspunten wierden in voile Kamers en opde meest gemeene wijze aangerand en bespot, Die geloofspunten konden er niet door lijden, maar wel de bescha ving, de veredeling van 't volk, da naast stoffelijke hulp evenveel gees telijke of gemoedshulp noodig heeft. * * * Nevens de stofïelijke verborgen wel daden, zijn de geestelijke verborgei invloeden van evenveel belang. 't I daarin immers dat het volk zijn gelatenheid, zijne opbeuring put, zonde welke er geene geordende Samenlevinj zou mogelijk zijn. Want buiten d gewone wetsbepalingen, bestaan e levensregels die de beschaving vai 't volk volmaken, om orde en rust t handhaven, om de welvaart te bevorde ren en de persoonlijke waardigheid hoog te houden. * * * De gedoogzaamheid of verdraagzaam heid tegenover de afbrekers van di ailes betoond, is alleszins te betreuren In een beschaafden Staat zou zoo iet niet mogen geduld worden. Ailes wa strijdig is met beschaving en veilighei diende verwijderd te worden, opdat lie land door eene ophitsende taal al d voordeelen niet zou verliezen, doo verborgen en openbare weldaden aa het volk verstrekt. Weldaad en bescha ving moeten immer samen gaan. J. L DËT0ESTAÎSPlTiEXEN ELDERi NEDERLAND. — Mgr Nolens, door d Nederlandsche regeering naar Rome gezonde om met Z. H den Paus te onderhandelen ove de inrichting van een Nederlandsch gezantscha bij den H. Stoel, is naar Nederland weei gekeerd. Vele landen betreuren th tns dat de Paus, di de hoogste zedelijke mactit hier op aarde vei tegenwoordigt en ten beste kan doen gelder destijds niet is opgenomen geweest als verte genwoordiger dier macht, in het Vredescongre van den Haag. Onder voorwendsel dat Hij gee Staatsbestuur bezat of kon vertegenwoordiger wierd de toenmalige Paus buiten de besprekir gen van dit congres en uit dezes latere werkii gen gehouden. Dit congres heeft den vrede in d wereld niet kunnen bewaren of handhaven, e nu nemen velen weer hunne toevlucht tôt d zedelijke kerkelijke macht, die zij vroeger nie wiiden kennen of waardeeren. —o— ENGELAND. — Aile eetwaren zijn in Enge land thans zoo duur of zelfs duurder dan i andere landen. De gevluchte Belgen die er te i heden als prinsen en prinseesen wierden behai deld, ten minste zij die iets of wat burger waren, beginnen even als in Nederland, minde toegenegenheid te bebouden. De last duurt da£ ook al te lang. De arbeiders echter zijn e welkom, omdat zij nu dringend te pas kome in vele nijverheden. Vele Belgen worden n zelfs gebruikt in fabrieken voor oorlogsbenoc digdheden, waar Engeland groote behoefte aan heeft. —o— ZUID-AMERIKA. — In Zuid-Amerika is eer beweging ontstaan, om daar Vereenigde State te vormen zooals deze van Noord Ameriki Verscheidene staatslieden van verschillenc landen hebben dienaangaande reeds samenkon sten gehad, die doen verhopen dat het ontwer ! zal gelukken. Het zou, volgens de opvattin [ dier staatslieden, een middel zijn om ve' geschillen tusschen de verschillende Staten i der minne te regelen. Nu wordt daar bijc [ voortdurend gevochten, tôt groot nadeel va I volkeren en landen. Een verbond tusschen c i Zuid A'merikaansche Staten zou dus hoog: > wenschelijk zijn, niet alleen in 't belang va Amerika, maar ook van 't overige der wereli vermits handel en nijverheid hunne weldade i tôt over de grenzen zouden doen gevoelen. —o— t ROME. — Terwijl aile landen nu poginge doen om zich nader rond den Paus te schare en hunne voornaamste staatslieden afvaardige om hen daar te vertegenwoordigen, heeft Belg ook eene goede keuze gedaan door den ou: 1 minister Van den Heuvel als gezant bij de 1 Paus aan te stellen. In antwoord op zijr j inleidingsrede bij het overhandigen zij ni ' ; geloofsbrieven, zegde Z. H. de Paus lu ' • volgende : ' j « Op dit oogenblik is het Ons een genoegei 1 .. Mijnheer de Gezant, U welkom te heetjn i » Rome, maar Wij kunnen dat met doen zonder j- i » uitdrukking te geven aan de diepe smart die S » Ons hart verscheurt sedert het begin van Ons | » pontificaat. « Wij gelooven evenwel dat de Belgen niet » moeten vergeten, dat na den storm de zon » niet talmt de bewoners hier beneden te » sterken. Wij wenschen ook toe aan onze -j » geliefete kinderen van België, dat zij weldra » de schoone zon van den vrede zullen kunnen s » begroeten aan den horizon', van hun 3 » vaderland. r » Wij zouden Ons zelfs Diet tôt bloote y » wenschen willen bepalen, maar voor 't oogen-' » blik vragen Wij dat de Belgen niet willen » twijfelen aan de welwillendheid, waarmeê wij r » hen omringen. l « Om deze welwillendheid verzekeren Wij e » den nieuwen gezant van België, dat hij steeds » bij Ons eene goede ontvangst vinden zal in de j » vervulling van zijne zending, om de goede » betrekkingen te versterken tusschen zijne » Regeering en den H. Stoe!. » Intusschen verzoeken Wij hem, aan zijn » doorluchtigen Vorst onze vriendschappelijke » gevoelens over te brengen en voor zich zelf t » de verzekering te aanvaarden van de voldoe-» ning, die Wij gevoelen door de keuze van g » eenen persoon, die Minister van gerecht en , » hoogleeraar in de rechtswetenschap aan de i » Hoogeschool van Leuven geweest zijude, J » niets anders bezield kan zijn dan door de t » liefde voor het recht en voor de waarheid. » Pa v Uit de Gazettenwereld In vreemde bladen komen dikwijls opzien-■ barende nieuwstijdingen voor over den oorlog, £ die aldra valsch geheeten worden.- Die bladen - worden nogtans aan hoogen prijs verkocht, e soms vier of vijf frauk het nummer. Dit deed n bij ons 't vermoedeo ontstaan, dat die vreemde r bladen wellicht een namaaksel zijn om de p goedgeloovigen te foppen en gpld te kloppen. De bladea van Parijs namelijk, die ongehoord nieuws over sommige oorlogsdaden vermelden, e kunnen geene echte bladen van Parijs zijn. Het zijn denkelijk nagemaakte bladen hier te lande , zelf gedrukt. Wanneer er vier of vijf frank per ,1 nummer betaald wordt, dan kan er dit wel op s af en de winst moet nog al groot zijn. n Ook Duitsche bladen vermelden soms valsch , nieuws, zelfs onder den dekinantel van tele-l graafagentschappen, zoodanig dat het bureel Wolff daartegen is opgekomen. e Boeken en Letterkunde in Nederland st Het boek is de Hoogeschool onzer dagen. Carlyle XVII Wederom wat anders. Het Nederlandsch n Kinderspel vààr de zeventiende Eeuw, door lt Dr Johann\ W. P. Drost, een mooi boekdeel h van XVI-174 bladz. met 8 platen, door den :: uitgever Nyhoff, te 's Gravenhage, in 't licht gezonden, en mij zoo welwillend door de r geleerde schryfster toegestuurd. r Er is reeds veel over de kinderspelen Q geschreven, zoo onder volkskundig als onder u opvoedkundig oogpunt. In deze laatste richting H zal het volstaan Mevr. Siewertzvan Reesema's n omwerking uit het Engelsch, en Cor Bruin's studie te vermelden. Het onderhavige werk van Dr Johanna W. P. Drost, dat het Nederlandsch Kinderspel vààr de zeventiende e eeuw behandelt, is merkwaardig onder beide n opzichten, want, indien de folkiorist zich met voorliefde in het eigenlijke werk verdiepen zal, e mag ook de opvoedkundige en de psycholoog [. menige reden tôt nadenken vinden in de p Inleiding, die, natuurlijk van mijn, opvoedkua-g dig, standpunt, het merkwaardigste van het e ' geheele boek is. n i Het is, mijns inziens, de schrijfster te doen a ' geweest aan te toonen hoe behoudsgezind de n kinderen in hunne spelen zijn, want zoowel in le I de Loop- en Vangspelen (hfdst. I) als in de 3t I Spring- en Buitenspelen (hfdst. II), de Werp-n spelen (hfdst. III), de Spelen met knikkers, ]_ | noten, kooten, penningen (hfdst, IV), de n i Nabootsingspelen (hfdst. V), en de Spelen met î verschillende werk- en speeltuigen, en andere : die niet tôt een der vorige hoofdstukken kunnen '• g°bracht worden (hfdst. VI), vond ik er niet n één dat ik zelf niet door onze kinderen heb n ! zien beoefenen. Men mag dus, onder dit opzicht, n wel met reden zeggen : « De wereld verandert ië maar de kinderen veranderen niet. » Dr Drost's 1- î werk zal met eere prijken naast Kinderspel en n | Kinderlust in Zuid-Nederland, van A. de ie Cock en Is. Teirlinck, naast Deutsches ;r Kinderlied und Kinders.piel, van I. M. Bôhme, 3t naast The traditional Games of Engeland, , Scottand and lreland, ?an Alice B. Gomme, i, en zoo veel andere landeigene folkloristische ;e opzoekingen op dit gebied. De Inleiding echter verdient meer dan eene, hoezeer ook eervolle, vermelding. « Wie een werkje schrijft over Kinderspel », aldus lezen we er in, « kan niet nalaten — ook al beweegt hij zich niet op psychologisch gebied — zich af te vragen, wat het doen van het spel is. Gaat hij de verschillende theorieën na, die ter verklaring van een zôô algemeen verschijnsel als het spel is, zijn opgesteld, dan toont het uiteenloopen der onderscheidene beschouwin-gen, hoe moeielijk het is een beginsel te vinden, waaruit aile spel op bevredigende wijze ver-klaard kan worden. » Heeft de schrijfster echter niet te veel gevergd,door een algemeen geldende theorie voor het spel te verlangen ? De vooral in Duitschland veel verspreidde Erholungs-theorie, waarbij het spel aanzien wordt als een middel, om de krachten, die door geestelij-ken en lichamelijken arbeid uitgeput dreigen te geraken, te herwinnen, is wel niet algemeen geldend, doch mist geenszins eene vaste onom-stootelijke basis. De theorie van de overtollige levenskraoht van Schiller, en door Spencer in zijne Principles of Psychology nog breeder uitgewerkt, hoewel met eene lichte afwijking — Spencer verbindt toch aan het begrip van de overtollige kracht dat van de navolging — is ook wel goed gevestigd en ontegensprekelijk, maar eveneens niet algemeen geldend. Van een anderen kant stelt Grocs in Die Spiele der Thiere het instinct als grondslag van het spel, terwijl Stanley Hall (in Adolescence, meen ik) daarvoor het atavisme neemt. Deze onderscheidene meenings-verschillen worden door Dr Drost zeer zaak-kundig uiteengezet, evenals het breedere begrip van spel. door Groos bepaald in deze woorden : Wo eine ThôMgheit rein um der Lust an der Thàtigheit selbst willen stattfindet, da ist ein Spiel vorhanden, en het erigere begrip zoo kenschetsend uitgedrukt door Félix Clay, wanneer hij zegt : Alt games are play, but ail play is not a gaine, waarin door game dient verstaan te worden, het aan regels onderworpen spel volgens een bepaald schéma. Deze merkwaardige Inleiding — het belang-rijkste deel van het boek — zou tôt menige betwisting en velerlei beschouwhigen kunnen aanleiding geven, doch dit zou me te ver voeren. Toch wil ik hier nog even opmerken dat het moeielijk, zooniet onmogelijk zijn zou, eene algemeen geldende theorie voor het spel tp. vinrÏPin Vownl\nt Beschieting van Antwerpen XXVIII Den 9 Mei was het reeds zeven maanden geleden dat Antwerpen beschoten en ingenomen wierd. Ondanks de buitengewone omstandigheden waarin wij verkeeren, vliegt de tijd toch snel voorbij. De herstelling der door de beschieting beschadigde huizen neemt toe en geeft arbeid aan vele stielen. Alleen de huizen die geheel vernield of afgebrand wierden, — zeven honderd in getal, — zullen nog zoo gauw niet ! heropgebouwd worden. ! Dit zal eerst kunnen gebeuren na het . sluiten van den vrede, wanneer er I meer gelden zullen beschikbaar komen ; en aile gevaar zal geweken zijn. Nogtans valt er te vreezen voor eene | erge k wij ning in eigendommen en ; bouwgronden, althans voor eenige :jaren. De heropbeuring van Antwerpen zal ; trapsgewijze moeten gebeuren, door de : herneming van scheepvaart en nijver-; heid. In voorgaande artikels hebben wij kennis gemaakt met de strubbelingen van den Franschen Tijd. Na den Kerke-lijken vrede, door Napoléon opgelegd, bleef België door de Franschen beheerd ; tôt in 1814, toen het eerste Fransche ; keizerrijk door de Bondgenooten was I overwonnen. Een protocol, den 20 Juni 1814 te Londen tusschen de Bondgenooten onderteekend, scheidde België van Frankrijk af en lijfde het ; bij Holland in, onder het huis van Oranje-Nassau.Nauwelijks was prins Willem alhier als Ko ing gehuldigd, ot Napoléon iiad het eiland Elba heimelijk verlaten, was in Frankrijk ont-scheept, had zijn leger heringericht en in het ï

Er is geen OCR tekst voor deze krant.

Er is geen OCR tekst voor deze krant.

Er is geen OCR tekst voor deze krant.