Idag 13 Ma art 1916, Tweede Jaarg, Nr 73 Prifss 6 Ceatleme» û&m arehee! Befrië Het Vlaamsche Nieuws Hat beat msrelicht es meest ve^rsoreid Meuwsblad van België. - Verschimt *? maal per weefc ABONNEMENTSPRIJZBN : per maand ! .75 Fer 6 maanden 18.— per 3 mattadeo 6.— ' Per jaar IS.-~ AFUKVAAKDlUâSâN Vte% k»J583 tifs i ifL.KAAU : Or Au -g. BORMS, Aib. yAlCDEN BRANDB met vasts mcdawïrkisg van Dr A. JACOB !U ïRPf Ptt • BOftllF^E îî A AT. 44. ANTWERPEN. TeL Î80fl AANK©Nt»ifelMGJbN i Tw*ode bfcuk., psc regel 2,50 Vierée bl&rês., p&? rsgtA.. 0 J9 Derd« bladz., id. I,— Bt»d»fe«nU5kt « 5.-— Voor aile annoncea, wetide taetî zïrh fi OODitSTRAAT, 44 VLAAMSCHE KRITIEK OP DEN BELGISCHEN STAAT I uit de Jaren Vîjftig IL Hendrik SERMON : De Via- verbastering dat _ de overdreven terug- V „ eil de Staat in het tegen- werking. door Koning Willem geleid, Ufiige België. Antw. 1857. zich is komen verbrijzelen en wier over- Hendrik Sermon in'1857 het heersching zich heden tôt in het minste Ëe vlugschrift in het licht do^ voelf d<f fe de titel hierboven staat, rH%^fel >ckt ^n h^t tegenwoor- Ëwelijks vier-en-twintig jaar dlge. Bel^ ten gronde ligt is een inge- L omstandighcid die (wién zal drfgen Fransch beguisel volgens het- fcnderen?) den stouten schrijver w&1* « ,sedcrt yijf-en-twinttg jaren ailes l op den hais heeft gehaald >n ^clfle W<3t aangewend om het volk Lige onervarenheid ». Derge- de taal, de zede»> den frd e-n de Se" r". fo woonten der Franschen te doen aanne- Ljten scn j l • p ■ • i_ jnen. Het doe.l welk men zich hierin Il :!! .'l1" cfppdc nn Win voorstelt is : 1° uit ons land aile blijken kr ^-irdpn crpsnpld van van volkschheid.van zelfsbestaân te doen |d, de les te worden ge^speld van verdwij 2o ons land aan Frankrijk L waar al te vaak « ervarmg » . J I krachten voorbarig heeft gc- £ doen gelijken; om het allengs weer-I zeer lijdt bovendien, in Ser- dl>T îe ™ken eens eene Fransche pro- L ,de « ervaren » gisper aan ™ te,wordcn , f # ïhk nnVh inzicht ' Het (< ho°ser gezlchtsPunt » waarvan i Vlaamsche denkbeeld€nr die dc Sta^t liicrbij uitçaat, leidt zegt Ser-fe helft van de jaren vijftig be- mon' tot fusie' tot het vonnen door fnsie I en neer zijn gelegd in het van e.en « nahonaal Belgisch karakter » r T71 i — « welke fusioji nagenoeg den onder- der Vlaamsche Gnevencommis- ^ & , , to1 1 , ^ Lt Sermon's eeschri't den eer- des Vlaamschcs tôt doel heeft». i n , i jr,„ En dit strevcn naar versmelting wordt kslag. Over het hoofd van den . j 1 « 7- ,• i ± i hÉ treft het tot hem gerichte ^vorderd door centrahsatie van het be- [van onervarenheid me.de den s uur' then kring van « ouderen », * * * [deze denkbeelden leefden en c) Ziedaar, indruischend teg<n den ook Sermon in deze. jaren toe- alouden geest onzer landen, de strek- id: den kring van Mr. Lucien king der Belgische Staatsidoe van 1830. L in 1830 afgevaardigde voor Het treffendst komt deze strekking par het Nationaal Congres, en tot uiting in de opvatting der machtheb- liiel van der Voort, den ouver- bers van het talentvraagstuk en bij het en Vlaamschen agitator, in 1857 begeven der staatsambten. Kenschet- [apectievelijk Voorzitter en Se- send in dit opzicht zijn de Belgische on- van de Vlaamsche Grievencom- derwijsteestanden. Onder de hun allen gemeene Staatsidee hebben de opvol-[treffend als de titel dezer bro- gende Belgische Regeeringen het On-i de wijze waarop het te behan- derwijs als machtigen hefboom geplaatst. laagstuk er in is gesteld. Arinoedig is het Nederlandsch in het puwd door den schrijver wordt : Middelbaar Onde.rwijs bedeeld : « Er in welk beginsel uit de Vlaam- is bijna geen onderscheid tusschen iwesten e.ertijds werden gere- eene Vlaamsche of eene Waalsche mid-tn delbare school, want in beide wordt ailes :1k beginsel te gronde ligt aan in het Fransch onderwezen... Het bwoordigen Staat België. Vlaamsch, de moedertaal, zal in dat ge-[welke wijze en met welk resul- deelte des lands waar zij gesprokcn :e Staat inwerkt op de Vlaam- wordt, als bijtaal aange.leerd worden. Istanden ; en Het staat hier dan nog den leerlingen welken. grondslag ,op welk be- vrij, het Vlaamsch te leeren of het te lait Belgische Staat zou moeten ten. >r Aan de in het Vlaamsche land ge-M>pdat zijn inwerking op Vlaan- legen Koninklijke Athenea, waar bij |nMlzaine zij. het onderwijs het Fransch uitsluitend * * * de voerta'al is, is in de Humanoria de Imita) be treft, gaat Sermon de voofr d^ leergang in de Fransche taal Nnonzelandên na: «De ware vastgestelde ftudletljd bljna dnemaal L ua1i _ , v • • ri u-'- • zoo groot als die voor den cursus ikenrl ir^ ?S ^ 1°Ciri'î 4^Vf(( 1S het Nederlandsch ; en bovendien, L RHùf'r0! 6 fondU'et^' « iedereen weet wel, dat het onder- n de F ri 6 11 j-0"113 "'11 Ul wijs in het Vlaamsch in de Vlaamsche i» JÏÏ—W< -T VOrStenfm Atheneums zelven niet overal verplich- te - 3 Ten T!? tend is. » Facultatif is ook aan de Hoo- Tâ ?°KSt T de Onderdaan h Q de lee in de Ne. Ïd In nr-'- Te?.^alen derlandsche taal- en letterkunde. In iverboden denviÏÏS o^nbïe fhe£J ^ 0nder^s zij" ï^boeken ^ ntpK0w„„j viœdiue uptniMie Frankrijk op ruime schaal xngevoerd : lunrif-n vn T'" ^roud?:rs (C als grondbeginsel schijnt men te heb- Lt i sten verkleefd.^ zonder j)en aangenomen, dat een boek goed is, L L ] ^ Ulb^'" ='oo hij van Parijs komt. » Wat de be- nhra, i.CCS Yolks ^aakten. V as noemingen bij het Middelbaar Onder-ell-r- V * "î? CJe rec lten des volks wjjs betre'it, merkt Sermon op, <( dat Lu Cil tegen. de Spanjaar- jlet Staatsbestuur of beter de Walen, f m' we] haat, met. de lier- d'e jn ^et Ministerie over de regenten-1,5 den tachtigjangen van ]iet Middelbaar Onderwijs : ontstaan. Was het voor de |>eschikken, gedurig de Vlaamschè • m met dat Agneessens stierx? ieeraars, hoe klcin hun getal ook zij, in 1 w1 lnt|feuk op de volksrech- de Walen zendt, en integendeel in , aat J°zef II vervallen wierd yiaamsch-België overal Walen ofwel • vas het om dezelfde reden' Vlainingen cnder het bestuur eens mwenteling van 1830 plaats Waals plaatst. » Aan de vijf Vlaamsche u. •• , ,... . . Athenea zijn tien leeraars in de Fran- i 1]sr c'e schrijver in het bizon- sche taal verbonden tegen slechts vijf j^ JJumge bepaalde. rechten. In jn het Nederlandsch. Bij de verdeeling tir ,!erkrl^en de Staten van (3cr staatsambten îs een algemeen ver-in î t inS' dat de zake-n- des schijnstl, « dat de Walen ailes naar zich ield n^-vlaa51Scl1 zullen worden trekken. )> Uit een volledige lijst van ?r-J ■ i i 3311 de fransche ambtenaren van den Belgischen Staat I drî- vn JC. ort tot de °Penbare zou blijken « hoe men in België de Vla-L VI la™Ingen, dat de ambte- mingen plukt. Een goed onderrichte per-ln t,' ?" n Vlam,ng«i zullen hecft ons yerzekerd, dat er op vier II • u-8 f111,1" het Dietsch de bcdienden omtrent drij Walen aange-foTS?îrt kreeg* °Ver troffen worden. » tchtino 3 ïnkomst, Fransche Wat België zoodoende uit Vlaanderen Iam,^n; maakt leert een blik op de hoofdstad. Benn'" e l<* vo^Sende punt (( Men cnderwijst er uitsluitend Fransch. teersolTt " BelSlsche volks" 't Volk spreekt Dietsch, gelijk men daar tonden t f m ,het land gansch zegt. Hieruit is eene taal ontstaan, Tôt fini ^ aan* Fransch be- welke noch Dietsch noch Fransch is : l'tnno 1 t'°C reKlen de -^elgen rnen zegt drij of vier Vlaamsche woor-[ IndiM-rl3 îf' j 0 1IlsteHin£?R t»e- dCI1) gevolgd van zoovele Fransche, of-ptenrif'" ! 'w • 'aatste vorst van wei afwisselend een woord Vlaamsch en Lt ; 'T<r .uis' die over België een woord Fransch, of nog anders, men jde t.u'1' tsx.izer îrans II, zwoer \onnt woorden wier begin Fransch en ta het iVOm V7n n 1102"' wier einde Vlaamsch is en omgekeerd Nd a?31" l Wierd België door — ineens : het volk kent er geene taal [t. vre ^'at. m .duurbâar was meer. Wanneer een vreemde in de Ne ona™!^6 instell:'ngen wierden hoofdstad aankomt en zich tot eenen joor r]: r''.tîSei1. Deze instellin- persoon der volksklas behoeft te wen-Ktcn \" SC1 ^n"'ans van het ri j k den. voelt hij seffens dat deze maar een 1er aailT,,p'0 eons opgeluisterdjvon- handvol Fransch kent; spreekt hij Krbast 1.ai,1^ers dl'e den nationalen Vlaamsch, dan verstaat zijn medespre-eiQen, en het is tegen deze lier hem niet. Voor wat het schrijven des Brusselaars aangaat, raadplege men de eigenaardige gewrochten van M. Davidts. Hieruit zal men'kunnen opma-ken, in welke onwetendheid deze be-volkingen leven, eu inderdaad zij is beweenelijk ». En bitter voegt de schrijver hieraan toe : « Dit gebrek is in Brussel het verst gekomen, maar het is der hoofdstad alleen niet eigen. » * * * d) Met het bewus're Vlaanderen moet het, bij doorvoering der Belgische Staatsidee, noodzakelijk tot een konflikt komen. Immers « wanneer het bestuur overgaat in de handen van mannen die de taal des volks niet kennen, mag men dan niet denken dat er eene vreemde overweldiging plaats grijpt? Is het land, waar eene vreemde taal ten nadee-le der inlandsche heerscht, geen over-wonnen land? Ging België aan den vreemde over, aan Frankrijk b.v., men kon fien Vlaming dan toch ook maar in het Fransch besturen gelijk men nu doet. Wanneer vreemden van rechts-wege zich in Vlaanderens vette weiden mes ten komen, durft men den Vlaming dan nog onafhankelijk noemen?» Aan dit konflikt tusschen het Vlaamsche Volk en den Belgischen Staat kan echter wijziging van den Staatsvorm in België een einde makeu. Zwitserland, de Confoederatio Helvetica, kan hier een voorbeeld zijn : « Het land, waar de vrijlieid der sprake het schoonste ge-waarborgd is, is voorzeker Zwitserland. De Zwitsersche inrichtingen kunnen, waar het taalrecht in het spel is, op aile punteu aan België tot eene nuttige les verstrekken. » Maar, zooals Gezelle er-gens zegt, wij Vlamingen en hoeven niet uit Vlanderen te gaan om iet schoons te bewonderen. Wij dienen slechts terug te; keeren tôt onzen ouden volksgeest om de geschikte grondslagen te vinden voor onze nationale instellingen. « Onze vooronders hadden nooit een gecentrali-seerd bestuur. Elke provincie had maar bijzender bestuur ; al wat dit aanging wierd haar van 's lands opperbestuur-ders in hare taal tcegezonden. Het open-baar bestuur onzer vaderen, hunne recht-banken, hunne wetg-eving en hunne be-stuurders waren Vlaamsch. Zij waren ten hunnent niet verplicht eene vreemde taal ten nadeele der hunne te spreken ; de vreemde had bij hun het recht niet, hen zijne taal op te dringeu : zij waren onafhankelijk. » Leerzaam is het voor-bcelcl van het tweetalige Prinsbisdom Euik. Afgevaardigden naar de landda-gen zonden elf Waalsche en twaalf Dietsche steden. De Dietsche mannen spraken er Dietsch, de Waalsche Waalsch. Als tolken fungeerden, voor het Dietsche gedeelte, de burgemeester van Tongeren en, voor het Waalsche, de burgemeester van Hoei. Reorganisatie van den Belgischen Staat dringt zich op naar het aloude foederalistische, echt Belgische beginsel — Belgisch hier in den zin van het liumanistische belgicus (d. i. van de lage landen bij de Zee, Neder-landsch). Als eisehen formuleert Sermon onder meer andere : « Dat de provincieraden dey beide Vlaanderen, van An.twerpen en Dimburg hunne zittingen in het Vlaamsch houden en dat het provineiaal bestuur er gansch Vlaamsch weze. Dat het provineiaal bestuur van Brabant, daar de provincie uit Vlamingen en Walen bestaat, gemengd zij en dat men in den provincieraad de beide talen spre-lce ; men zou het arrondissement Nijvel bij eene Waalsche provincie, bij Namen b. v. kunnen voegen ; daar ware de moaUlijkheid verdivenen. Dat aile amb-tenaars de Nederduitsche en de Fransche taal machtig zijn, dat zij in de taal, in welke hun geschreven wordt, ant-woorden. Dat çlke volksvertegenwoor-diger de beide talen machtig zij en dat hij zich in de taal zijner vertegenwoor-digden uite. Dat men in de Vlaamsche lagere scholen geen Fransch en in de Waalsche geen Vlaamsch onderwijze. Dat men in de middelbare scholen der Vlaamsche gewesten ailes in het Vlaamsch onderwijze, dat er het Fransch als bijtaal aangeleerd worde ; — dat men in de middelbare scholen der Waalsche gewesten ailes in het Fransch onderwijze, en dat er het Vlaamsch als bijtaal aangeleerd worde. Dat men in de Atheneums van Brussel Hasselt,Antwer-pen, Gent en Brugge, alsook in de Hoo-geschool van Gent, ailes in het Vlaamsch onderwijze, dat er het Fransch nochtans ook op eene behoor-lijke wijze gegeven worde ; — dat in de Atheneums van Doornik, Bergen, Namen, Arlon en Luik, alsmede in de Hoogeschool van Euik, ailes in het Fransch onderwezen worde en dat het Vlaamsch er den roi hebbe welke het Fransch in de eerstgenoemde hebben zou. Dat men verder in de Vlaamsche landbouw-, zeevaart-, handel- veeartse-nij- en normaalscholen ailes in het Vlaamsch onderwijze en dat deze taal ook in de. krijgsscholen onderwezen worden. Dat men in het leger de moedertaal der lotelingen in acht neme en er de Vlamingen, uit hoofde dat zij geen Fransch verstaan, niet late mishande-len ; dat elke officier de beide talen spreke ; niets belet ook Vlaamsche en Waalsche regimenlen te maken, de eerste zou men in het Vlaamsch en de tweede in het Fransch onderwijzen. Ziedaar wat de Vlaming in zijn vader-land kan bezitten en wat hij zou moeten bezitten, maar wat hij niet bezit. De Walen beletten hem dit en zij alleen kunnen het hem beletten, maar zoo zij dit blijven onmogelijk denken, zoo zij den Vlaming zijne rechten weigeren blijven, heeft deze nog den middel eener administratieve scheuring, dat is een bestuur gelijk aan dat van Zweden en Noorwegen te vragen en dan ontsnapt de Vlaming vanzelfs uit de handen zijns Waalâchen broeders. » * * * Wij hebben onze taak ten einde ge-bracht. Den opmerkzam-en lezer, die onze ontleding tot aan het slot heeft ge-volgd, zal de verwantschap hebben ge-troifen tusschen de grondgedachte in dit radicaal-Vlaamsche vlugschrift en de denkbeelden waarvan de strijd dien wij voeren uitgaat. Niet elders dan waar zes-tig jaar geleden Hendrik Sermon ze aan-wees, zien wij ook thans de oplossing der ^Vlaamsche Kwestie ■ in wijziging van den Staatsvorm in België, in Home Rule voor Vlaanderen, in Vlaamsch Z elf bestuur. Zoo blijkt ook hier, aïs herhaaldelijk reeds tevoren, de. ongegrondheid der opvatting van onzen voornaamsten tegen-strever — de geschiedenis der Vlaamsche Beweging schijnt wel voor hem een ge-sloten boek ! — die in de « onzalige » ( ?) woorden uit 1911 van den Waalschen Seuator Dupont den... oorsprong zoekt van de Vlaamsch-Waalsche Scheidings-gedachte.Ten slotte van Hendrik Sermon deze korte levensloop : Hendrik Sermon werd in 1833 te Sint-Pieters-Leeuw bij Halle in Brabant ge-boren. Na het Collège te Halle te hebben bezocht, genoot hij het onderricht aan de Normaalschool te Lier (1851-1854), waaraan Jan van Beers sedert 1849 als leeraar in het Nederlandsch was verbonden. Hierna verbleef hij als huisonderwijzer achtereenvolgens te Brussel en Antwerpen, in welke laat-9te stad hij in 1865 een boekhandel opende en in 1874, bij de oprichting van de Roomsch-Katholieke Middelbare School « St.- Norbertus-gesticht », aan deze school tot leeraar in de Germaan-sche talen benoemd werd, een ambt dat hij tot aan zijn dood vervulde. In 1802 stichtte hij met August Snieders Noord en Zuid. In 1887 werd hij verkozen tet briefwisselend. in 1891 tot werkend lid van de Koninklijke Vlaamsche Académie, waarvan hij bij zijn afsterven, in 1904, Bestuurder was. Dr. A. JACOB. DAGELIJKSCH NIEUWS DE LASTERAAR RAEYMAEKERS. — De beruchte teekenaar van het be-rucht Amsterdamsch Holdertsch dag-blad « De Telegraaf », die een teekening maakte om « De Vlaamsche Stem » voor te stellen, als ondersteund door Duitsch geld, heeft nu zijn eigen vaderland Hol-land op de grofste wijze gelasterd om 'e behagen aan het Parijzer teekenaarsgild dat den kerel dacht te moeten huldi-gen.De heer Cohen Stuart schrijft in de « N. R. Ct. » dat hij een tentoonstçlling van spotprinten door Raeymaekers te Londen zag en verklaart dat hij « pijn-lijk getroffen werd daaronder ook een aantal voor Nederland kreukende platen aan te treffen, en aan den medelijdende spot van het Engelsche publiek overge-geven te zien. » <( De Nieuwe Courant » schrijft op hare beurt : « Zijn eigen volk, in het land van den vreemdeling aan diens hoon en verach ting prijs te geven, iseen daad die Raeymaekers niet ver?even worden kan. Hierdoor daalde hij van zijn kunste-naars-standpunt af tot het peil van het blad dat aan zelfreklame ailes onderge-schikt maakt. » En deze rake lap : « Zulk een vergrijp aan het eigen vaderland zou een Forain nooit begaan hebben ! Zijn hulde aan den kunstbroe-der geschiedde tegelijk in naam van Frankrijk, zij was nationaal, zij was ge-wijd, zij is voor den gevierden Hollan-der diep beschamend. Zij roept om een prent, vlijmender da,n Raeymaekers' wreedsten spot. » «LA METROPOLE»... ZALIGER. — Het Antwerpsch dagblad « La Métropole », dat bij het uitbreken van den oorlog op zulke droevige persoonlijkhe-den aasde en zulke ongerechtvaardigde verdachtmakingen in de wereld zond, met b.v, de namen af t© kondigen van de Antwerpenaars, die voor den oorlog de Duitsche School ondersteunden, was zich te Londen gaan vestigen eu had a een kwartier » gehuurd in de kolonnen van « The Standard ». Na een kwijnende ziekte van zestien maanden, een autsteking van de gai en een vergiftiging van 't bloed, daar het venijn dat ze op de flaminganten spuw-de naar binnen is geslagen, stierf de sloor een zachte,n dood. Kronen noch blcemen, a. u. b. OP 13 MAART 1916. — Wij zijn vandaag op den 588sten dag vau den oorlog. Het is ook vandaag de 20ste dag van den Slag bij Verdun. ALGEM. NEDERL. VERBOND. — Afdeeling Hooger Onderwijs voor het Volk. — Op Dinsdag 14 Maart zal de heer Dr. Robert de Man, ingenieur-werktuiglcundige, de eerste van een reeks van vier lessen geven over elektri-citeit. Even als de vorige zullen ook de. e lessen gegeven worden in de groote zaal van de Sinte-Lutgardisschool, Sanderus-straat, 47-51, en aanvangen om half tien 's avonds (T. U.). De toegang is koste-loos voor iedereen. BELGISCHE SCHOLEN. — De Belgische lagere scholen te Amersfoort worden bezocht door 456 leerlingen, waarvan 308 Vlaamsche. Het Atheneum telt 70 leerlingen. DE RUSSISCHE «KADETTEN» EN HET MINISTERIE STURMER. — De Zweedsche bladen, welke een verslag bevatten aangaande de begroo-tingsbespreking in de Doema, halen een heftige redevoering aan van de,n afgevaardigde Schingaref, een der chefs der « kadetten ». Zij zeggen dat deze heke-lende beoordeeling een grooten indruk in Rusland gemaakt heeft. De spreker heeft, schijnt het, allereerst verklaard dat al de oorlogskredieten, op onwettige wijze besteed worden tengevolge van de oekase van 16 Juli 1914, welke geheim gehouden werd. De Regeering zou wel-iswaar beloofd hebben om rekenschap na den oorlog te geven, maar de herin-nering van wat gediuende en na den oorlog tegen Japa,n geschied is, neemt, volgens de heer Schingaref, aile waarde van deze bclofte weg. Eenieder weet, gaat hij voort, dat tot heden, ofschoon er 10 jaar sedert dezen veldtocht vervlo-geu zijn, niet de minste rekenschap is gedaan geworden. Men beweert zelfs dat er gedurende dezen oorlog 10 milliard Toebels ontvreemd werden Vervolgens heeft den heer Schingaref met dezelfde bitterheid den heer Bark, den Minister van Financiën, aangeval-len. Hij kon, zeide hij, voor de Russi-sche leening in Engeland, slechts zulke vernederende voorwaarden bekomen, dat men zich met de grootste kracht tegen elke-nieuwe financieele schikkiug van dien aard moest verzetten. De ba-lansen en de wisselkoersen zullen stellig zeer ongunstig staan na den oorlog en toch neemt de Regeering geen enkelen voorzorgsmaatregel. In tegenstelling met wat er in Duitschland gebeurt, waaraan wij in dit opzicht een voorbeeld moesten nemen, spekuleeren de Russi-sche banken op ongehoorde wijze met de gedaalde roebels, hetgeen natuurlijk eene nog grootere daling veroorzaken zal. De chef der « kadetten » eindigde met deze woorden, die een levendigen indruk maakten : a Ik vraag nu, wie van U met de Regeering is? Noch de Doema, noch de aristokra'.ische kringen, noch de geestelijkheid gaan met haar. Als eeni-gen steun heeft zij Schtschegolovitof en zijn aanhang en dat is waarlijk te weinig » UITGESTALDE INBREKERS. — Een zonderling tooneel trok verlcden Zaterdag in aile vroegte de aandaclit der weinige voetgangers van een straat in de voorstad Moabit te Berlijn. Twee mannen met een verdacht uiter-lijk stonden in de vitrine van een siga-r€nwinkel met hunne armen in de hoogte. De politie die ervan verwittigd was geworden, deed de deur openmaken en vond er een agent, die een revolver op de twee lieden gericht hield. De uitlegging van dit tooneel was kort en stichtelijk. De agent die 's avonds te voren een verdacht ver-schijnsèl in den winkel had gezien, was er binnen gegaan en had er twee mannen gevonden, die bezig waren te ste-len. Hij had ze mede willen nemen, maar de eigenaar van den winkel, die van heel de historié niets bespeurd had, had intusschen de deur van buiten toe-gesloten ! De agent noopte de twee boosdoeners om in het etalageraam te klimmen en er met opgeheven handen te blijven staan, om zoodoende de aandacht van de voor-biigangers te trekken. De schelmen en de agent waren genoodzaakt geweest heel den nacht in zulke positie door te brengen, wat onze twee gasten en ook den... agent voorzeker ailes behalv« aan-genaam moet gew«est zijn ! ii'ls voor ièilerea àg Er is nog îets méér dan dapperheid Nu het uitgemaakt is dat al de volke-ren oui ter dapperst zijn, zou het tijd worde,n eens na te gaan welk onder hen het verstandigste is? Dappar ! Heeft dat woord nog betee-kenis?We moeten elkander goed verstaan ; het ligt niet in onze bedceling moed en keldhaftigheid te kleineeren, doch als iedereen een hoedanigheid heeft, vervalt haar beteekenis tot er iemand komt die ze niet bezit. Het blanke ras gaat door, te recht of te onrecht, als het edele der menschelijke rasseu, iets waarvan we al zeker op het huidig oogenblik het be-wijs niet leveren. 't Zal in ons niet opkomcn, in Euro-pa, van iemand te getuigen dat hij tot de withuidigen behoort. Zoo wordt het stilaau gesteld met de dapperheid. De Belgen zij.n dapper, geheel de we-reld brengt hulde aan hun moed. Verders lezen we gedurig in de tele-grammen die de staatshoofden elkander toezeiiden vq.^1 het dappere Fransche leger, de dappere Engelsche soldaten, de dappere Russen. De Italianen roemeji hun eigen dapperheid zoo hoog dat nie-mand hun woord zou in twijfel durven te trekken. De Serviërs waren toonbeel-den van dapperheid, en ook de Monte-negrij,neu. Verders hebben we reeds veel gehoord van de dapperheid van de Aus-traliërs, de Kanadezen, de Marokkijnen, de Senegalezen, de Turco's, enz., enz. Aan de dapperheid van de Duitschers, Oostenriikers, Hongaren, Turken en Bulgairen die zooveel dapperheid be-dwingen, en nogal eens baas blijven, kunnen we allerminst gaan twijfelen. De dapperheid van de Portugezen zal in het eerste Engelsch of Fransch tele-gram, dat eerstdaags aan président Ma-chado wordt toegestuurd, op ambtelijke wijze wereldkundig gemaakt worden. Eenig mogelijke en, schoonst van al, zeer gerecntvaardigde gevolgtrekking : al de volkeren zijn om ter dapperst. We zullen dus moeten gaan zoeken wie het verstandigste is, want dapperheid die geen gœde mees'.er noch leids-man heeft, klopt er maar driest in 't wilde op los. Welnu een van de landen waar het meest gebluft en waar de talrijkste dwaasheden worden uitgekraamd is on-betwistbaar Engeland, doch anderzijds, uit Engeland komen, in dezen ti:d van verdwazing of moedwillige verblinding, ook de koelbloedi.este redeneeringen op onverschrokken wijze uitgesproken. Als heel Engeland aan 't zieden was gebracht en zich in de eerste 24 uren van den oorlog voor redder en verdedi-ger van de kleine staten wilde doen doorgaan, zei Bernard Shaw heel kalmp-jes:— Wij, Engelschen, zijn begonnen ! Nu wçer komen er stemmen uit Engeland die de wereld misschien zullen doen nadenken. « Gij beweert dat de eer ons verplicht met de.n oorlog doôr te gaan. Ik ant-woord daarop dat het den geest van het rccht lasteren is te beweren dat de eer alleen door bloêd en slachting kan worden verdedigd. De onschatbare les die de volken uit dezen oorlog moeten leeren is dit zijn hun eer behooren te handhaven zo:ider elkaar te vernietigen. Men zc<ït ons dat het volk anders" denkt dan wij. Zeer natuurlijk ! De rijksverdedi.;ings-wc-t verbiedt ons het volk in te kchten. Mochten wij aan ons volk dè ware. toe-dracht" en geschiedenis van den oorlog voorleggen, de menschen zouden er dan anders over oordeelen. » En dadelijk een bewijs leve.rend hoe het Enge1sche volk misléid en bedrogen werd onthult Sir Byles het volgende : « Men verzocht mij, den 3n Augus-tus, naar een mijnwerkersdistrikt te gaan om de menschen uit te leggen dat wij ons in den oorlog begaven om den inval in België, ofschoon we wisten dat Engeland den dag tevoren zijn vloot aan Frankrijk ter beschikking had gesteld. Wij weten nu dat we in dea oorlos: zijn gegaan om de politiek tot handhaving van het machtsevenwicht en de inval in België slechts een incident 7vas. Ik weigerde dus voor het publie.k te spreken indien ik niet de voile waarheid mocht zeggen. » Wij onderlijnen dezen laatsten zin niet, doch wij wiîden wel dat aile meeting- en vergaderzalen hem op den wand van den muur sehilderden, zoodat hij den spreker, die de tribuun betrad, goed in het oog viel. En dan zegt Sir Byles deze merkwaar-dige woorden : « Ze willen dus dat 'we de Duitschers uit Belsp'ë zouden drijven ! Volgens den minister van munitie eraan we de Dnit-sebers met brisante granaten uit België wegblazen ! !

Er is geen OCR tekst voor deze krant.

Er is geen OCR tekst voor deze krant.

Er is geen OCR tekst voor deze krant.