/©fcéâg i September igtB - 4d<; j&Ar*. Nf ^36 "Prlfa .0 CVnttaw ytm*t ffoîfffR ABONNEMENTSPRUZEN I « yoat één ma*nd 1.75 f foor 2 maand 5— j J Voor 6 ma*nd 10.— ! Voox één jaar 18.-—. : » Ule klachteii noigena oniegelruatig- heden in. do besteUing der postabcame- J menton zijn UITSLUITEN E' te rich- I ten aan het BESTELLEND POST 1 BlJBEEL en niet aan het beheer van het btod. « ! Het Vlaamsche Nieuws ! ' I AAN&OJNDHiiNtiEN i I Tnwxi» bl»d d«u t.â» ' < D<*rd« >d i<i i.. .. | V lerde id id u.SM î | D<x>dït)«ricbt 5. | hj.kf ni6dewr,ri«j 4 | v^r&utwoyi-tteiijk tooi /. j u hi'jv •<* | | «a Uf>4t | Heda/kîle, Beheer en Aaakondigingca : ' 73, ST-JACOBSMARKT, 73 f ANTWERPEN .... ■i.^rl- ....-T^r rni , -1,-- lit î, î |-fi m i^nmifc-ii ■ ma - .-H*; i: t.j.van.» .u-a -v - Vftr«chîiat *7 «Ml par w«MUT • ■ DE OPSTELRAAD: HooMopstelfer Raf VBR«ULST, Dr. Aug. BORMS, Hoo^ieeraar ASb. VAJS DEN BRAJNLDb —w ciiimi !■!■■■ i i ■ ■ ■ » ■ ■<MMf°r*TiiTOimiTTriir Ninii! » il « rni'i hijh r -irri-m-L- n-i ry.i-rr ir.-.crri: aMMHMN waHHninn im ~v""n"" "" n inriii n TnfwwMi«n i OFFICIEELE BERICHTEN Les DUITSCHE ZIJDE. DUITSCH LEGERBERICHT Westelijk gevechtsterrein Berlijn, Zaterdag 31 Augustus. — Officieel : Legergroep Kroonprins Ruppr. en von Bohn : Voorpostengevecliten aan weerszij' den van de Leie. Vijandelijke verken-; ningsafdeelingen, die over de Lawe steken wilden, werden teruggeworpen. Op het slagveld bezuidoosten ' Atrecht trachtten de Engelschen gis-| teren opnieuw de doorbraak te be-vechten. Onder hoogen inzet van pant-serwagens ruk'ten in den vroegen och-tend op een frontbreedte van 20 km. ; Engelsche en Kanadeesche divisies tusschen den weg Atrecht—Kamerijk en bezuidoosten Bapaume ten aanval op. Wurtembergers sloegen bezuiden ] den weg den vijand voor hunne li- < nies af. j Samenwerkend met Riinlandsche s bataljons wierpen zij den benoorden Hendecourt doorgedrongen vijand t weer terug. Bezuiden Hendecourt brachten ruiterij-artillerie-regimenten ] den vijandelijken stormloop tusschen t Vaulx, Hendecourt en Fremicourt tôt s I mislukking. Ze namen Hendecourt, c dat voorbijgaand verloren ging, terug, c : gingen, na den vijand te hebben af-; gewezen, zelf ten aanval over en wier- v : pen hem aan weerszijden van Bulle- € court en over den Westelijken rand s van het dorp terug. E • Bezuiden Ecourt sloegen West-Prui-sische regimenten in verbitterden strijd v herhaalde aanvallen van den vijand af. Zelfstandig ingrijpen van oberleut- F nant Mann met kompagnieën va'n het j, infanterie-regiment nr. 175 maakte de (i herovering yan het verloren dorp Ecourt mogelijk. Aan weerszijden ç van Bapaume brachten Pruisische, jj Saksische en Beiersche regimenten u den vijandelijken stormloop tôt mis-lukken. 's Namiddags wierp de vijand aan weerszijden van den weg Atrecht-Kamerijk frissche divisies in den strijd. Hernieuwde inzet van pantserwagens en infanterie moest de beslissing bren-gen. s Avonds was de slag in ons c voordeel beslist. De van uit het Sen-sée-dal over Eterpigny, Haucourt en z bezuiden den weg Ris-Chérisy aan- 2 stormende, dichte linies van den vijand n zakten in ons vuur en in verbitterd S Kandgemeen ineen. Zijne pantserwa- s gens werden stukgeschoten. De infan- g terie van den vijand leed buitenge- h woon zware verhezen. Benoorden de Somme werden En- ti gelche aanvallen tusschen Morval en g Clêry afgewezen. Waar de vijand onze h linies bereikte, wierp hem onze tegen- b aanval in zijn stellingen '"an vertrek c terug. _ . s, Benoorden de Oise vielen de Fran- b scKen den kanaal-sektor tusschen LU T bermoni en benoordoosten Noyon met A nieuwe krachten aan. Hunne aanval- g len kwamen meestal reeds op den g Westelijken oever tôt staan. Uit Che- q Oilly op den Oostelijken oever werd de vijand na hevige gevechten terugge- e, | worpen. • 'rr Herhaalde, van uit Noyon gedane ^ | aanvallen mislnkten in ons vuur en in v | tegenstoot. _ P rleftige artillerie-strijd en infanterie- z | Sevechten aan de Ailette. ti Benoorden Soissons namen wij den tôt aan den Pasly-kop vooruitsprin- t, I genden frontsektor terug op de kortere linie Juviqny—Bucy-le-Long. Juvigny . oleef bij de vijandelijke aanvallen van ! gisteren in 's vijands hand. Wii schoten in de laatste twee da-gen 52 vijandelijke vliegtuigen neer. Oberleutnant Loerzer behaalde zijn I "ste en 33ste, luitenant Koennecke cj jj'in 32ste, luitenant Laumann zijn | ^°ste luchtovërwinning. ^ VAN OOST, HONGU ZIJDE DUITSCH AVONDBERICHT Berlijn, Vrijdag 30 Oosfst.— Officieel : ^ Grootscheepsche aanvallen der Eng-el- „ | sclwn op een breed front ten Zuidoosten I van Atrecht zijn miislukt. z, Plaatselijke gevechten ten Noordoosten ' [ Van Noyon en aan de Ailette. ITALIAANSCH GEVECHTSTERREIN . lveenen, Vrndag 30 Oogst. — uttir u [ cieel : w I Teti Zuiden van Mori hebben storm- d< : n"Wpen een vijandelijk steunpunt over- ei rompeld en een deel der bezetting gevan-| £en c^enomen. ^°k in het Concei-dal hebberu onze l ^^troepem geslaagds oindernpm ingen b u,tfrevoerd. i ten^* '10°S^'akte der Zeven Gemeeti- [ " vlamde de gevechtsaktie tôt vrij v [ ^r°ote hevigheid op. Bij Asiaga en ten v °°rden van den Col del RosSo onder- d nam de vijand na hevig^e vuurvoorbereii-diing- versch.eidene aanvallen, die wij door ons vuur en in teg-enaanvallen hebben af-gesiagen.Weenein,, Vrijdag- 80 Oog-st. — Offi-aieel : Gisterochtend hebben onze vliegeçs het italien Montebelluna a a nge vallon en or >0 bommen op geworpen. ALBANIE Weenen, Vrijdag 30 Oog-st. — Offi-;ieel : Geen gevechtshandelingen van belang-. VIA FRANSCHE ZIJDE WESTELIJK GEVECHTSTERREIN Parijs, Vrijdag 3d" Oogst. — Officieel : In den loop van den dag hiebben die ^ranschen de Duitsche afdeelingen op len Oostelijken oever van het Noorder-..anaal terug^g*eworpen, d-c nog tegen-■tand boden. Catigny en Sermaire zijn in lumden 1er Franschen. ^ Hun vooruitgang- vooirtzettend, zijn die ranschen he^ kanaaj op twee plaatseai eg-enover Catigny. en Beaurains ovërge-token, hebben ze Chevilly en hoogte 89 fenomen en zijn ze in Geflevry gedron--en.Verder Zuidwaarts zijn verwoede ge-echten gel,everd in de streek ten Noor-en en ten Oostan van Noyon. De Trancher. houden Happlincourt en d'en St-Si-îeon-berg.In den loop dezer akties maakten ze erscheiden honderden gevangenen. Tusschen Oise en Aisne was de strijd iet minder levendig. Op den Noordelij-en oever van de Ailette vermeesterden ,e Franschen het dorp Champs. Benoorden Soissons bemachtigden ze havigny en Cuffies en brachten ze bun nies tôt den Westrand van Crony voor- VAN ENGELSCHE ZIJDE VESTELIJK GEVECHTSTERREIN Londen, Vrijdag: 30 Augustus. — Offi-ieel :• Ondanks do vprnietiging der bruggen ijn onze vooruitgeschoven troepen ten uiiden en Westen vani Péronne de Som-le overgestoken. Wij hebben Chérv-sur-omme en Combles veroverd ; in deze :reek zijn gisteren alleen «îeer dan 2C0 evangenen en eenige kanonnen in onze anden gevallen. Ten Noorden van Bapaume hebben de ■oepen uit Londen en West-Lancashire istermiddag beoosten de Sensée, be-tngrijke vorderingen gemaakt. Zij heb-an Bullecourt en Hendecourt=lez-Cagni-)urt, tezamen met het krachtige Duit-:he loopgravenstelsel, dat deze dOirpon eschermd,e, na zwaren strijd veroverd. usschen Hendecourt en den straafsjceg trecht—Kamerijk ontwikkeilt zich, naar emèld wordt, de aanval, die hedenmor-etn door de Kanadieezen werd ingezet, p gunstige wijze. Aan beide zijden van de Scarpe heeft ;n Engelsch-Schotsche divisie gister-liddag haar opmarsch voortgezet en be-ngriik terrein gewonnen in de riebting an Eterpigny—Hamb'ain—Leupres en louvain. Het dorp Remy is in ons be-■t. Wij maakten bij deze krijgsverrich-n,g gevangenen. In het Lawe» en Leie=dal diringf'enj omze oepen verder voorwaarts. VAN-ITALIAANSCHE-ZIJDE ITALIAANSCH GEVECHTSTERREIN Romp, Vrijdag 30 Augustus. — Offi-eel:Levendige verontrustingsakties der ar-llerie in eenige berg-sektoren ,en langs ; Piave. In het bovendeel van' het Ze-*u-dal, op den rechteroever van de tsch,' in het Vallasa op den Col del osso en in de streeTc van den Grappa îbben vijandelijke bestormingspatroeljes ivallen e.n overrompelingen beproefd. e werden op aile punten gestuit en door îze voorposten tot vluchten genood-lakt, waarbij ze dooden op het veld lie-:n liggen. Italiaansche groepén, erop it getogen om ze te vervolgen, hebben ;nigen hunner gevaino"en genomen. Een ritsch dtetachement drong- in "de linies ar te^enstanders bezuiden Asiago, âarbij het de bezetting gevoelîe haven-e, een machiiniegeweer vernielde en ;nige gevangenen meebracht. Telegrammen E REGHTING VVN DE KWFSTIE DER RUSSISCHE RANDSTATEN Berlijn, 30 Att'énstus. — Naar aanleMinp zn de nienwe Piiit^ch-Russische aanVullings-erdraaren schrijft de a Germania.» : De res^eering schijnt een nader onderzoek er verdraga-bepalingeii met goed gemoed te- gernoet te zien, daar zij in de overtnigvng leeft, dat zij ook bij deze overeenkomsten met de regeering te Moskou geen oogenblik haar program van gematigdheid uit het oog heeft verloren. Het is Daitschland's vanzelf-sprekenâe plicht zijn welbegrepen belangen» te waarborgen, zoowel tegeno\'er het nieuwe Ru^land als elk ander land. Het is nu nlaar zaak er voor te zorgen dat die belangen , ju'.ste en noodzakehjke grenzen vc «nen. , Thans is het woord aan den Rijksdag. Of dit j nu zooveel haast heeft, is niet zoo maar zon- ' der meer uit te maken, daar het moeiljîk is i na te gaan hoe lang de Russische staatsma- s chine noodig zal hebben om de bekrachciging ' roor te bereiden. • t De « Vorwàrts » herinnert er aan, dat Dr. 1 Soif den vrede van Brest heeft vergeleken € rpet een omlijsting. De aanvullingsverdragen c zijn eehter niet de verwachte -aanvulling van , die omlijsting, maar een volkomen wijziging ° van de.geheele lijst. Maar in de nieuwe lijst v blijft nog evenveel aan te vullen als in de g onde. Door den nieuwen vorm van de lîjst is h dé moeilijkheid eener bevredigende aanvul- „ ling toegenomen. De mogelijkheid bestaat ° nog, door waarborging van het meest ver- ù strekkende zelfbeschikkingsrecht ten opzichte a van de van Rusland afgescheiden staten, dat z de hoop op een bevredigende toekomst blijft v bestaan. Door de huidige houding vaa de j Duitsche politiek zien wij deze mogelijkheid elken dàg verminderen. Daarom geeft de'so- " ciaal-demokratie den strijd voor een betere e op'ossing van de Oostelijke kwestie niet op. b De n Vo-sische Zeitung » is- van oordeel, dat voor de Duitsche rijkspolitiek het aaneensme-den van een afzonderlijk groot Oostzee-staats- 11 wezén op zich zelf neg geen bezwaar behoeft 1( te beteekenen. Het bîad koestert den dringen- g den wensch, dat de huidige zwevende toestand ]. ir de verhouding van de grensstaten tot de / andere buurstaten ook in de naaste toekomst in vollen omvang blijft bestaan. Het betreft n hier toch een kwestie ;van ver-strekkende be- fi teekenis, wellicht van de grootste beteçkenis „ voor Duitichland's toekomst en voor de beslis- ^ sing van dezen wereldoorloe. WILSON DIKTATOR Keulen, 30 Augustus. — De korrespondent rr te Bern van de « Koln. Ztg. » verneemt, dat h de reden, waarom président Wilson niet naar S( Frankrijk en Engeland gaat, deze is, dat het onverm'ijdelijk zou zijn tijdens zijn reis de a regeeringsmacht in handen van den vice-nre- f' sident te leggen. Wilson is van meening, ti dat de best.aande buitengewone volmachten Q zijn persoon gelden en niet overgedragen kunnen worden op den vice-president en 'dat dUe dus tijdens zijn plaatsvervangerschap 'r slechts de loopende zaken kan afstaan ^n wel zi onder toe^icht van een door Wilson benoem- V den raadsman en 't eigenlijke regeeringsgezag in Wilson's handen blijft. De vice-president, di" blijkbaar rpinder oorlogszuchtig i's dan Wilson, verzette zich hiertegen en verlangde Z' dat de bu'.teng*>one bevoegdheden op hem te overeedraeen zouden worden. UPTON SINCLAIR AAN WILSON BarJijn, 30 Augustus. — De « Lokal-Ai.aei- ger» vor.neemt uit Genève, dat de Amorikaan- st sch,e socialist Upton Sinclair een telegram aan Wilson heeft gericht, waarbij hij met leedwezen w yajststelt, dat de tegenwôordisa^houding van de T? Yaroenigde .Staten den burgcroorlog .in Rusland bèvordert, hebgeen een bittere teleufstehïng ia za voor de eocdalisten van Amerika en van aile lan- (ji( den. en verre gevolgen zou kunnen hebben. In j-de Fransche organen van den linkervleugel der sociailstische* partij, onder Longuet, rindt-Sin- te clair instemim'ng. Daar wint ook de opvatting m veld, dat de vroegere schoone woorden van Wil- w. son, die met zooveel-vertrouwen begroet waren, sr steeds meer in' de vergetelheid raken, dat men afgaat op eein wereld-diktatuur van het groot- " kapitaliame en dat de voikereti' voor bet heil van hun tœkom»t. hiertegen moet«n «trijden. ju Het Krijgshedrijf in het Westen In de Somme=wildernis Bea-lijti-, 30 Augustus., —1 Sedert eenige dagen is het weea- aan de Somme nevelig met hevige re-gensi'agen. De Somme-wildernis, waaor de Duit-schers de Engelschen wederom heentrekken, wordt door dit weér nog afschuwelijker. De krijgsverrichtingen worden regelmatig afgewik-keld. Ten Zuiden van de Somme bleef de in dem nacht van 27 op 28 Augustus voltooide prij«^ geving der linie voor de Engelschen verborgen. Pas im den namiddag begonnen zij krachtiger tegen de a.(#itergebieven Duitsche pat-roeljes op te dringen. Ten Noorden van de Somme daar-entegen îleten de Duitsche verdedigers de Engelschen zoo dioht mogelijk naderen. Daaroo zet-ten zij een machinegeweervuux in en brachten de Engelsche aanvallen met «én slag tot staan. De Engelsche troeipen dringen volgens uitlatin-geni va»n gevangenen, slechts ongaarne verder in de Somme-woestenij op. ■ """" % Beriijn, 30 AugTistus. — Het weinige wat de Duitschers tijdens hun laatsten doormarsch in [3e- So'Tmme-wudem's hebben gebouwd. vernieiên zij thans bij hun terugtocht gr.ondig. Gebouwen, iporeti1, wegen, schuilholen worden aile opgebla-sein.Onze verdiediging tegen de tanks, waarop de vijand zooveel hoop had gebouwd, wordt dage-Lijks doeltreffender. De wapenSj waarmee de infanterie de tanks bestrijdt, het tank-afweer-geachut en de auto kanonnen voldoem steeds béer aan hun doeî. Tusschen Ailette en Aisne Beirlijn, 30 Augustus. — Bij regenweer en hevigen wind is het den 28n Augustus tusschen je A'iette en de Aisne wederom tôt eon verbitterden strijd gekomen. Reeds in den avond van den 27n Augustus duidde een toenemend geschutvuur op nieuwe Franache aanvalsplannen. iflet Duitsche geschut begori den strijd met voile kracht en zond vernietigende vuurgolven in de geschutnesten en verzameistelSngen van den vijand. zoodat de voorgeinomen aanval niet t ontwikkeling kwam. Den 28n Augustus tegeo acht uur 's oehtemds zette een kracht'g trom-melvuur in: daarop ging de Fransche infanterie door Ameirikanen onderstennd, van de hoogten bewesiten Juvianvv-, Pbavi^ny en Pas'v tôt den aanval over. Onder de met gterke etrijdkrach-ten ondemomen stormaanvallen zwichtte de Duitsche Unie aanvankeiljk wat, zoodat de viiaind het dorp Chavigny bereikte, doch bij een bloeken tegenaanval werd het dorp wedeTom ge-zuiveird. Gedurende den geheelen ochtend werden de zeer krachtige aanvallen, met talrijke tanks ondersteund, tegen de hoogten Oostelijk van Pasly herhaald, doch zij misluktn volkomen. III —L.~I I - IWF" EEN ABONNEMENT OP ONS BLAD IS DE BESTE VT, A A MSCHfîF7tNDE PRO, PAOANDA BIJ ONZE KRIJGSGEVANOE-NEN. Brussel aan de Walen de Waalsche Pors in dan dienst van Jong-Vlaamsche Propaganda Nadat het Waalsch-aktivistisch bl; t L'Avenir Wallon » sedert enkele weki )ergen sofismen opgestapeld heeft om >ewijzen dat de Vlaamsche provincii liet bij elkaar hooren; nadat het de g chiedeniis op rad en pijnbank heeft ui ferekt om ze toch maar te doen beke: len- dat de oude leeuwenvaan niets is <hi ■en lokaal symbooltje van niemendal ; ni !at het allerle.i proefballonnetjes heeft o; ;elaten over het verbelgischen van An 'erpen's haven en het verbeulemansen v£ eheel het arrondissement Brussel, la; etzelfde blad in zijn nnmimer v,an 25 Ai ustus, den Waalschen aap voorgoed u e mouw springen. Het gebeurt in ee rtikel, dat een bespreking zou moete ijn van het propagandistisch prachtwer an Richard de Cneudt. Aile Vlaminge ie het boek van De Cneudt kennen e et waardeeren om zijn met redeneerin n ci]fers gepantserde waarheid, om zij ladzjden van warme liefde of d.'epe 'eemoed of grootsche hoop in Vlaande în's toekomst. koope « L'Avenir Wa m » met zijn franko-belgische kwajor ep.slogi.ek, met zijn oudbekend hoonge ich om den « langage patoisé » en or et « néerlandais parlé par personne > tet zijn uitspelen tegen ons van he ■anskiljon=ch_ verbeestingswfirk, met zij oedkeuring van het Vlaamschmoorder e geploeter van beotische voorsteder :adhuizen, met zijn vreugde over d haine invétérée de tout ce qui est fia land » en over « le mépr's de leur propr ngue » bij Vlaamsche meisjes uit Brus :1. Dan zullen die Vlamingen nog een het hatelijke van de vooroorlogsch anskiljonspers heirdenken, met haar La jnsche belusting op ons Viaamsch, on. ermaansch erf en goed.... Brussel ligt immers « encastrée dans 1; ontière des langues ». Alsof wij be liden Brussel geen 13 kilometer d'e] laamschen grond meer te verdedigei idden tegen Waalsche overrompeling ! Bij spot blijft het niet. Dreigementei jn erbij. RogicT en de man met het hou n been komen terug. Net alsof die h.e aren, die in 1830 de Walen de gelegen -id gegund hadden om zich op Vlaan :ren als op een getmakkelijke prooi ti orten en het zijn bloed af te tappen 7ij: lachen met dile bedreip-iingen, omda ii ieman-d kennen die ons ditmaal d< ï'liard's en de Gérard's wel van het li j 1 houden, zonder dewelke het Walen >m ons niet onder de knie zou gelcreger zelfs niet zou gehouden hebben. Nu we n wij waarom de beeren van het « Co ité de Défense de la Wallonie » ore ;er in de Belgische gallei willen dœr heep gaaii. De Engelschman noemt d,a \illing' by kindness ». Men gelieve te bedenken dat het noc ist de « goede » Walen zijn, de « akti-stische Walen », die ons G-root-Brusse twisten en weldra zullen stelling nemer çen ons op dît stuk. Wat hebben wi n wel van de andere te verwachteni ie heeren moeten zich de Vlaamsch< niotiisten als veel coedzakkig(er voor-;llen dan ze eigenlijk zijn. Het woord is aan de Uniotniùsten o\ej ze Waalsche oorlogsverklaring. Dr. P. Vrijdaghs. Rhetorique superieurs Er is al verscheidene malen met vee treheimzinnig omhaal gewag gemaakl van *die zoogenaamde « rhétorique supérieure » welke te St-Jan-Berchmans' Kol-lege gehouden wordt,... en we zijn op zoek getogen. v En 't gèbeurde ons als met menigen zoeker : we vonden meer dan we zochten ; maar niet te haastig, niet ailes te gelijk. Toen im '16 de Hoogeschool te Gent geopend werd, vonden wel vele studenten het onvaderlandsch er heen te gaan ; maar om hun studiën heelemaal op te of-feren, dàt was ook wat kras. Ze zochten en vonden toen ook wat anders dan ze verwachtten. Dit blijkt wel uit de verwar-ring die er heerschte bij 't stichten : immers we lezen in « De Eendracht » van 22 Juni dat de studenten bij de E. P. Je-suieten uitschoven. Die paters waren het wijze woord indachtig : « Estote prudentes sicut serpentes » en als ik juist i.nge-licht b.en, verscholen ze zich achter een bevel van hoogerhand, waarvoor niets, noch professoren noch lokalen, mochten :oestaan. Dan is St-Jan aan de beurt gekomen, en in, 't eerst « waren de lessen als vrien-demdienst beschouwd ». Hoe zit dat ineen? Of was 't weer maar voor 'n klein u:tverkoren kliekje? Heel waarschijnjjjk. « Toen lekte er iets van uit. » Dit' ook héél, héél toevallig ,nietwaar, E. H. be-stuurder? en aanvragen stroomden toe. En dan? Dan wierd voor 't belang dei eoede zaak 'n volte face dring,end noodig". en 't werd ineens ooenbaar. dus in 't eeheel geen vriendendienst meer. Wat werd het dan? De professorer noemden het heel mooi « deux facultés >: en beloften ontbraken niet: 't zou vol-led'îg zijn, 't zou goed1 zijn, h.et zou hel ideaal verwezeniijken, de studenten zou den gelijk staan met die van Leuven van vô<5r den oorlog, einz. le ^et: ^;Lt verkregre-n d"1® lessen dus een aanzien van propagandamiddel tegen Gent. J animer da.t niemand toen djen E. H. bestuurder liefde genoeg- toedroeg' om> hem te herinneren aat wijlen Z. Exc. von Bissing schreef : « Inzonderheid zou ,e ik tegen elke poging hoogleeraar en studenten van 't behulpzaam z jn of daej.n,e-men aan dit werk af t© houden, ten strengste moeten optreden ». Warj dit gebeurd, de professoren hadden meer rust gehad, de bestuurder ware zeker niet buiten schreef geloopen en er zou-" den vooral wat mind|er studenten beet-g,enomen zijn. » h.orLC wcken kwamen 'n massa stu-cieartcn,, ron<j de dertig, tiie voor bijzon-ci-orc uoeaeinoen 'n ûewijsje kwamen ha-n îea van rt^eimatige sonne, aen bloei der n « Kiiéiorique supérieure » bevorcleren. k Au er SLUdoiiLen waren, Le len de pro-n lessoren zien met wacnteix : m ci en ooriog n moogi ge toen zoo iuuw met zien, en de tr siuaeniein waren te ciiep overtuigd Oat - men nun 'n onsenaibaren di^ensi Dewees, n dain dat ze zeiis aan ontevredei^eia, haa-aen durven aenk.en. iiimaciOeu.s werd « de |_ v r-eiKieiiOianst » tôt rang van oezoidjgden kursus vearneven., dat maakue meer etiek.t ; en de zaa^ wat ernstiger. 't Vvas eigun-n lijk net <îwng ertnsLige dat er aan was. i, Uoroeei zeii, waar de lezer, volgens de t veie înnciiungen die we van vcitacneiderie n kanien hoordeax - in t eersLe jaar vain de wetenschappea ' - was er een les van plantkunde, evenals e heel den romind, m 't JKransch gegeven. - zoo 't sehijnt goed gegeven, maar met ! e een, zegge één, mucrosKoop voor 40 slu- j - ù'ttntçn ,zoo zagen ze met 1 i/2, par week, , s « om voor de univorsiteit na den ooriog e exaam te doen » de an.ai.oirue en moriolo- " gîe. ' s De systematiek, ethnologie, erfelijk- heidsleeer, physiologie die ook tot net j 1 program beiiooren, dat is allemaal « de moindre importance ». ^ 5 Na 'n heele tijd kregen ze toelating de { 1 mikroskopen van Leuven, die te Antwer-pen hersteld werden, te gebruiken, en zoo kwam het tot 'n practicum. ^ Er was ook 'n embryonnair practiouim van sehe'kunde,ongeveer zoo hoog staan-de als de kursus ^elf : die kursus leenie de heele scheikunde en 't mooist van al.: zonder ion of electron, zonder analyse en j. met steiselmatig weren van moderne _ theorieën, al nuttelooze ballast, p Volgens de studenten die de « rhétorique supérieur© » volgden waren die L twee de ernstige kursussen ; want er wa-r«en er nog, voor de loi : Een van sterrekunde, met 20 studenten begonnen' . en bedaas na 'n kortstondige, uiitputten- v | de strijd uitgestorven, niettegenstaande . de heroïsche volhardiing van twee studen- ten : een toekomend notaris en een toe- z , komend officier ! In den struggle for life, gingf het d'en I kursus van psychologie (alias voorlezing s L van den « Cours de Psychologie », 2je vol. J-j Mgr Mercier) veel beter af. 't Eonige wat , den bestuurder van 't kollege verwonder- a , de was de onverantwoordelijke lichtzin- F nigheid der studenten diie in den « cours » * een roman lazen, 'n opstel schreven of . Icaart speelden... O Juventusl Een « cours d'électricité » werd met veel tegenzin gegeven door 'n professor "] die ten miinste klaar zag dat het heele £ rommeltje niks uithaaldc en hœwel zelf ]j Waal, zich niet wou leenen tot bedriegen c der studenten. v Maar "toen... Toen kwam de onderbre- g kind der studieën door kolennood. In een ]_ . privaat huis wjsrden dan « botanique » en v « psychologie » voortgegeven. Het ging a er meest heel gezellig toe, zoo gezellig r dat studenten jn zekere les vàn psy- r chologie vergetep. hadden dat zijn Eerw. nog altijd aan 't voorlezen was : « Un peu de silence, s.v.p. » en bij 't verwondfcrd opkijken : « Oui, messieurs, zei hij min-zaam, "je ne vous défends pas d,e causer, Q mais faites cela doucement, n'est-oe pas? ^ de façon à ne pas me distraire... » n Om van die vele vermoeiende weten-schaippelijke bezigheden uiiit te rusten, en ^ hun krachten te herstellen, kregen de stu- ^ denten 'n lang verlof : 'n verlof van Juni ^ tot November! , Toen werd 't 2de jaar m,et veel meer statigheid, en veel minder studenten, in- ® gehuldigd. En 't ging, nu cens ernst zijn: ^ voor de Wetenschappen kwam er 'n hee-le verandering : organische chemie, op den lijst der vorige geschoeid. Geen plantkunde meer. In plaats van 11 elektriciteit mecanica, door 'n aridere pro- v fessor, veel ernstisrer, veel : als de stu-dentjes niet braaf genoesr waren naar den S ziin van den prdfes^or, gaf hij 'n half uur s' lanerer les; hij mœt dan wel goed gewe- v ten hebben hoe akeliç^e zeurkotis hij was. s Cristallografie, minéralogie, geologie « werden ineen gesmolten en dbor 'n profes- " sor g,eg-even die dat ailes ing-es-tudeerd h had op 'n oaar weken « oour la circon- n stance » en bij 't begin verklaarde: « Je o n'ai pas l'intention de vous donner un n cours oomolet de g'éoîogic... » " Psvcholog-ie werd morale, verolichtend h voor 't lste iaar, door eeen enkele stu- t . dent van 't 2de o-evol"d. en erkwnmook t • 'n « cours de théologip » bij, verol'chtend s : voor a,!!"n. en met ondervraging der stu- v ■ diosi onder do les 1 z In de « faculté de littérature » wou 'i pro-fessoir geen les geven als er niet minimum1 5 studenten waren; en waren ei vijf... dan verzocht hij er één van îu.ai huis te gaan ! In 't lste jaar hqd 'n professor aan-genomen chemie te doceeren, om zoo a,e wetenscliap te leeren ! Maar buiten twijfel was toch 't mooist van al de « cours de zoologie ». De professor kon, bij gebrek aan tijd, g,een kursus geven : er waren enkel' prakt'soije oeteniiiigen en de studenten micnesten zelf voor 't snijmateriaal zorgen. Helaas, driewerf helaas. Ondanks ad-vertentie, ondanks klopjacht, bleef het la-boratorium na twee lessen leeg, en... « doe smoorde die jonge helt ! » liier met dichterlijke vrijheid gezegd van den « cours de zoologie ». Wat nu aile gekheid te boven gaat : er zijn sommige ouders die den ernst van die studiën durven in tw'jfel tr,ekken ! Meer nog : sommige studenten halen hun schouders op, wel onelegant, maar arg dùidelijk, «hetgeen toch allemaal lijn-recht in strijd is mjet het advies der E.H. professoren der « rhétorique supérieure » en die zullen het toch wel weten. Dat er ijeen examina afgpnomen worden, is ook il niks. De studenten der « rhétorique supérieure » zijn zoo w lskrachtig, zoo langevuurd door streng plichtbesef, zoo meegesleept door die hoog ontwikkelde ^essen, in een drang naar wetenschap, dat te den kontrool der examina bepaald Dverbodig -maken. Maar aile g,ekheid terzij gefeten, het ivordt hoog tijd dat die z.g. « rhétorique supérieure » worde gekortvieugeld. Weer s de bestuurder volop aan 't beloven \-an >eterie inrichting, ernstiger lessen en heel t afgezeurde liedie, waar natuurlijk n'ets /an iin huis komt. Weigerde Mecbelen, 10g over 'n . paar maanden niet aile, :egge aile hulp? Nu dat is ook geen bezwaar voor die leeren als ze de studenten maar « in den traai » weten t,e houden, vervullen ze hun 'aderlandschen plicht en, wie weet? hun ipdracht uit Mechelen. Die dwaze struikelblok voor de stu-lenten mo,et opgeruimd worden ; de be-■oegde overheid heeft de zaak maar eens e onderzoeken en vindt het de boel niet n orde, dan maar afgesehaft. Op eerge-oe] of eerl jke schaamte der professoren noet niet gerekend worden, anders wa-en za ASPER. STAD en LAND i VLAAMSCH LEVEN ». — Inhond an n. 48 : , Hoe staat het m.et den oorlog (met platen). :— Huibrecht Creten, door Jo-ef Vinckx (met portret). — Onze Letter-u'ndige Verhajen : Gear.t die Roerdomp, istorisch verhaal (1799) 5e vervolg ea lot) door Alfoms Jeurissen. — Beelden en ypen uit onze tijd : Baron, door Pik (tee-eningen van A. Daenens). — Tooneel-angelegenheden : Kronijken uit Antwer-en, Gent en Brussel. — De Vlaamsche olonie « Ghent » in Minnesota, door I. mpe. — Kunst en Leven. —• Toonecl-ronijk. — Verraskel jkheden. EEN « VLAAMSCH VOLKSHUIS » :E ANTWERPEN. — Van de aller-.oogste beteekems voor de leef- en groei-:racht onzer lievveging is buiten kiji de entralisatie, de vereenigmg ailer ak-i-istische krachten tot een of meerdere Toepeeiingen en bonden. Door weke-jksche of maandelijksche bijeenkomsfen .ordeii zoodoende deze krachten n et lleen gestaald in de eigen overt.uiging, jaar ook het goede zaad wordt gestrooid aar buiten. Denkcn- wij slechts aan nzé meetings, deba ta vonden, kongres-£n en voordrachten. - Maar van niet minder praktisch-diep-aande beteekenis, is ongetwijfeld 'n nze stad het bestaan van een Tehuis,c,en :lub, een Volkshuis of hoe men het ook oem.cn wil, waar de Vlaamschgezinden Ikaar zouden kunnen opzoeken, waar et iinnig zou toegaan, waar zon kunnen ergaderd worden en dat een eckte, echte burcht zou wezen voor het leven er aktivistische beweging te Antwcr-en.Want wegt : de groote kracht oiwer îgenstrevers schuilt juist in het f-eit dat ij zich sterk wanen en voelen en dat ij in de lbkalen waar zij elkander o"t-loeten door den band overeenstemming inden met de eigen gedaehten. In de aktivistische geledcen daarente-en liggen de krachten meestal ver-preid. Nu zijn de Vlaamschgézinder crplicht lokalen te bezoeken, waar zii teeds tegenover onze zaak viiandig taande menschen ontrrort^n, die l'en iet zelden kunaen ontmoedi^en dooT unne gnedkoope meerderbeid of er ten iinste toch in sla-ren ben bet zwiiVe11 n te l^c^en. Het Vlaamscb F^fiingel'e is iet bij a'Ie aktîviston zoo dieo in het emoed vastgelegd, dat wankelmoedig-e'd in onyp r^n^cn een onbekende fak-•>r zou ee worden ziin. en ook die k^acb-?n mogen niet ver1o^en s^ann, tna^r P'e-teund en voor oUze eerlîike zaak g**-,'onnen worden. Niet 7pld*vi werden al-oo gevallen van afvalligheid in het leven

Er is geen OCR tekst voor deze krant.