Vrijdag 13 Juli 19*7- Derde Jaargaag Nr. 193 Prijs i Centiem voor geheel België Het Vlaamsche Nieuws v erschïjnt 7 maal in de w©ek ~il ~~ ri— i abonhementsprijzen. Joot Un maand 1.7» yoor 9 ma«nd Voor I maand Vooré<nj«« BOODESTRAAT, U AN TWBBPBf» DS OPSTKLRAADl lit VERHULST, Dr. Aug. BORMS, Alh. VAN DEN BRANDE Met <• vsst» meitwerklnj ran Hoaglesrasr Osctcr Aatoos JACOB Elke medewerker is persoonlijk ver-antwoordelijk voor lijn schrijven, en bindt niet heel «le Redalcti*. AANKONDIGINGENi 'weede blad, dca regel 2.K lerde id. id. |.— 'ierde Id. id. 1.68 'oodabericht i._ OFFICIEELE BERICHTEN Arf i SS I un aUlTSCHE-ZIJDE ■ M ,, H Berlijn, Woensdag" 11 Juli.—Officieel : ■ WESTELIJK GEVECHTSTERREIN ^adelijkheid I LcgergroeP Sen' veldm. kroonprins I Rupprecht van Beieren : ÏM '» H Inhetduinvak.dat door het marine- H korps wordt bezet gehouden, hebben gis- fJijkaoortigs H teren afdeelingen beproefde mariniers, na H een stelselmatige eu werkzame vuurvoor- op mj toe- H [)cre;c|jng cie vcrdedig"ingsstelling tusschen „ H de Kust en Lombaertzijde, die door de 8764 H Franschen zeer sterk was aangeleg-d J W ES H en kortelings door de Engelschen was TWERPEN I overgenomen, bestormd. De vijand is over den IJzer geworpen. mi »■ lui— H Ruim 1250 gevangenen, o. w. 27 officie-H rcn, zijn ingeleverd. -- ; b gngeigche verliezen in de streek VEN ■ tusschen de zee en de rivier zijn zeer hoog. ■ De buit is nog niet geteld. Wederom heb-211, VEK | ben onze vliegers, niettegenstaande den PRIJS ' I h67'?611 storm, krachtdadig- bijgedragen , H tôt het volledige succès van den dag. boven ■ Bij de andere légers op het Westelijk *t«pla*ii) B 'ront is tengevolge van het regenweer de ■ geveehtsbedrijvigheid beperkt gebleven. Verkenningsondernemingen van Saksi- ■ sche, Rijnlandsche en gardetroepen bij <v' a gT' I Reims> 'n de Oostelijke Argonnen en tus- ' «■ , 8X1 I schen Maas en Moezel hebben goede re- c* ,e W- H sultaten opgeleverd. c de gr. ■ °<er I BALKANFRONT H Bulgaarsche afdeelingen hebben ten 'Mlea ■ Oosten van het Doiran-meer EngelscHe 2608 H posten opgeruimd. '«££%!&&& H In de Stroema-vlakte heeft de Êngel- n H sche artillerie verscheiden plaatsen in I brand gestoken. V I VAN OQST.-HÛNG. ZliO£ JBELEN I Weenen, Woensdag n Juli. — Offi- hHîLiD?I I RUSSISCH EN ROEMEENSCH n tot fle ■ GEVECHTSTERREIN In cie Karpathen duurt de verlevendig-3CHTS I c^e Sevechtsaktie voort. Ten Zuiden van den Dnjestr zijn de be-a H wegingen van de verbonden troepen zon- TINGEN I ^er stoorn^s van zij^e des vijands vol- ■ trokken. Overip-ens niets van belanp-, chot 32# ■ 6 i s I BALKANFRONT (9£ggSS3ai I Onveranderd. Ilir, ■ italiaansch lilJU ■ GEVECHTSTERREIN Aan de Isonzo wakkert het vijandelijk wakking, I 8'esc^utvuiir hier en daar aan. iwtteren, H ^ I VAR TURKSCHE ZIJDE ■ ARMENIE Konstantinopel, Dinsdap ■ 10 Juli. — ERS I °fficieel: H Behoudens de gewone werkzaamheid ■ van patrouilles en artillerievuur geen ge-2590b H vechtsaktie. B VAN BULGAARSCHE ZIJDE BALKANFRONT Sofia, Woensdag- n Juli. — Officieel : In de bocht van de Tserna, in de streek I van Moglena en ten Zuiden van Doiran is I het geschutvuur aangewakkerd. I Tusschen de dorpen Popovo en Karad-I ^ heeft een onzer "verkenningsafdeelin-I gen een Engelschen post vernietigd en I verscheidene gevangenen gemaakt. •en I Vit ENGEÛCHE ZUDE ' I VVESTEI<IJK GEVECHTSTERREIN I X/oadeD, Woensdag 11 Juli. — Offi- ntnut 17 I ccn zecr bevige beschietijig van 24 I uur heeft de vijand gisteren avoud een ■ vastberaden aanval gedaaj; oj) onze stel- ■ lingen aan het front bij Nieuwpoort. I Teugevolge van het gekoncentreerde H vuur des vijands werden onze verdedi- I Kingswerken jn het duiuvak door de ver- I nKling van de bruggen over de IJzer ge-2787 H 'soleerd. Zoodoende wist de vijand onze ■ stellingea op een front van 1400 meter ^ H breedte en tôt een diepte van 600 m. bin-H H nen te dringen en Jiabij de zee den rceh- I teroever van de IJzer te bereiken. I Bij Lombaertzijde is de vijand, na tij- ■ delijk enkele oinzer voorste stellingen te B hebben bezet, naar zijn eigen linies te- iÉSKE» ■ r«gg»drev«n. m FRANSCHE ZIJDE' a VVE$TELIJK GEVECHTSTERREIN ^ Parijs, Woensdag 11 Juli. — Officieel ' avondberieht : Vrij hevige gesclmtstrijd in de streek van Panthéon, in verschillende vakken ten Zuidein van Moronvilliers en bij heu-vel 304. Geen infantenegevechten. RUSSISCH GEVECHTSTERREIN St-Petersburg, Woensdag 11 Juli. — Officieel : Volgens mededeeling van den genera-len staf wordt het offensief van de Russi- j sche troepen voortgezet. De bezetting van Halicz had plaats na een hardnekkig. 1 geveeht. Er zijn ruimi 30 kauonnen geno- 1 men en een overeenkomstig aantal gevan-geneji. De ver\:olging des vijands wordt 2 voortgezet. 1 VAN ITAMAANSCHE ZIJDE | ITALIAANSCH 1 GEVECHTSTERREIN J Rome, Woensdag 11 Juli. — Officieel : 1 Gisteren hebben onze afdeelingen in 1 verscheidene frontvakken geslaagde over- 1 vallen gedaan. Bij den Monte Sief (bo- J van Cordevole) is de bezetting van een ; voorpost verrast en vernietigd. ? Op den Karst hebben wij een heuvel ] ten Westen van Selo bezet en ter verde- 1 diging ingerieht. 1 In Trentjno groote artillerie-aktie. 1 Een vijandelijk vliegtuig, in een iucht- ( geveclit gevc-lâ, is tusschen Temnizza en ( Uschizza binnen de vijandelijke Unies ge- ] vallem. j Vanochtend hebben vijandelijke vlieg-, j tuigen een aartval gedaaji op Cividale i (Friaul), die door geen militair motief ; wordt gerechtvaardigd. Er is eenige seha- : de aan gebouwen aangericht. TELEGKÂMMEN 1 UIT ENGELAND Londen, n Juli. — Het Lagerhuis i heeft gisteren na een lang débat een amandement op de graanbouwwet ver- ; worpen, dat de premie wilde beperken tot de opbrengst van nieuw in bouw g»ebracht ] land. Prothero, de minister van land- 1 bouw, vreesde, dat het amendement ten ] gevolge zou hebben, dat er op te ritime < schaal weiland in bouwland werd veran- ] derd, hetgeen de graanopbrengst zou ver- j meerdercn ten koste van ander voedsel. De « Daily News » ziet in Prothero's betoog het bewijs, dat de wet de voedsel- 1 voortbrenging alleen aanzienlijk kan ver- 1 meerderen door andere voedselvoortbren- ; ging op te heffen. Zoo strekt de wet > slechts ter onbillijke bevoordeeling van i den landbouw. 1 Bij het débat over luchtaanvallen in het i Hoogerhuis verlangde de inleider, Lord ( Tenterden, de benoeming^ van een kom- t missie om den aanmaak van vliegtuigen ( te bespoedigen, een groote staande vloot van vliegtuigen en vergeldingsaanvallen op Duitsche steden. Hij vond het zeer vreemd, dat de aanvallers niet aan de kust ( waren verdreven. Ze waren nooit dichter dan 6o km. van Parijs gekomen. 2 Lord Crewe, die voorzitter van den 5 Londenschen graafschapsraad is^ zei, dat c iedereen in Londen weet, dat de behoeften c van het leger voorgaan, maar de indruk ] moest niet worden gewekt, dat het lijden ^ van de menschen in Engeland van minder belang is. «5 Lord Derby, de minister van oorlog, ^ zei', dat de veiligheid moest komen van al a maar meer vliegtuigen. Toch zouden de c luchtaanvallen nooit geheel kunnen uit- (1 blijven, maar hij hoopte, dat die aanval- (l len de Duitschers zoo duur te staan zou- ^ den komen, dat het hun niet zou loonen (l die oorlogvoering voort te zetten. ( UIT STOCKHOLM x Stockholm, 10 Julî. — De Russische j afvaardiging heeft vandaag het volgende telegram verzonden : ( De le.den van de Russische delegatie 1 JQaar de Stockholinsche koiiferentie zen-den aan de soldaten en arbeiders van het ^ verbond van Belgische arbeiders in Hol- ^ land, die voor een algemeene konferentie ' ijveren, hun broederlijken groet en wek- ( kc:i lien op :m hun waarlijk socialisé sche i en in tel'nation a le politiek dapper te vol- 5 harden. 5 (w. g.) Goldenberg, Smjrnof, Roado- l lof, Ehrlich, Ro«sanof. ierdenking van den Guldensporeoslag te ANTWERPEN Reeds lang vôôr het oi>eningsuur had an de « Thalia i^zaal, in de Carnotstraat, en groote menigte postgevat. Alhoewel angekondigd was dat het feest eerst om 11/2 uren aauvang zou nc-men, werden le deuren om 8 uren geopend en van dan f stroomde maar immer-aan het volk in le zaal. Ailes liep evenwel vlot van sta-iel, door deu voorbeeldigen ordedienst, i clke ingerieht was door onze-onvermoei-iare Groeningerwachters. Juffrouwen, in witte fecstkleedij/ met en geel-zwart lint over de schouders, ■erkoopen de feestwijzers. Om 8 1/2 uren is de « Thalia » bomvol ;eloopcn. Wat een vuur van innige en nog inge-louden geestdrift straalde er uit aller ilikken. Onder de talrijke aanwezîgen waren ôôveel vooraanstaande Vlamingen opge-:omen, dat het ons heelemaal onmogelijk s geweest àl hun namen op te nemen. den verontschuldige ons dus zoo mj ze iiet allen kunnen vermelden. Wij bemerken : Dr. Clans; Dr. A. acob ; Raf. Verhulst ; I/xle Seve-ijns; Jlax Obusier; Ix)de Baekel-nans ; Emmanuel De Boni ; Mevrouw klelfcms Henderickx ; Dr. M. Rudels-icim ; Dr. Tamm; Flor. Heuvelmans; coquet ; Lode Jansse.n (v66r den oorlog lartikulier sekretaris van Jfinister Se-;ei"s) ; Frans Van Laar; Albert Van ^aar; Frans Van Cuyck; Karel GOede-né; Karel Angermillp; Jozef Helle-nans ; Gillis ; Flor. Pceters ; Karel Wa-eruaux; Jozef Van Wetteren ; A. De ^ock (folklorist) ; George P. M. Roose; Dntrop; Watelet ; Ad. Clauwaert; Cyriel iousseeu ; Jul. Boumans; Edw. Schiltz ; Vd. Dewaele; Sips; Aelbracht; de twee ;rc('.idleggers der Vîàan.sche Soe. Arbei-lerspartij, welke thans zoo'n înachtigcsn iteun vi.ndtbij de Mindcrheidssocial:sten : ?iet Van Kogèleiiiberg on J. De Kinder; ? Schaaps, Léo Van de Velde ; 't Jollij.il ; I>rickoningen ; Van Mierlo ; Renaat Ver->ruggen, enz., enz. Al de aanwezigen zijn in afwachtmg : ^ené De Clercq is er nog niet... Plots donderen er toejirchingen achtet 11 de zaal... René De Clercq is daar... ipontaan staan de duizenden opgekomen /latningen oj>... er wordt gewuifd met îoeden en zakdcelfen... terwijl de mach-ige ovatie maar altoos aanzwelt... het îandgeklap stçeds lmder knettert... 't It -en onvergetelijk oogenblik... bij hoeve= en zagea we niet een traan in de oogen flinsteren, toen de ontroering te madhtig werd... En hoe proppensvol de zaal ook was, oeli dringen de menschen zich nog meer îijeeii, om een open weg te late.n voot ietié De Clercq... Kalm stapt deze naar -oor... en spandeer zich wellicht een tra-îen-waas voor zijn oogen... tôch glim-acht hij... er is îets in hem dat spreekt ran fier zelfbewustzijn... héél zijn hou-ling getuigt van een praclitkerel, die niet erugdeiust om offers te brengon voor de le soin van àl zijn hopen en strijden : Vlaanderen vjij en groot, dat willen w'of den dood ! Na verschillende hervattingen bedaren indelijk de toejuichisigen... Thans hebben w-'j de gelegenheid de aal cens te overschouwen : wat een men-chenzee ! Minstens 4000 pcrsone.n zijn :cht samengepakt in de « Thalia » waar r officieel slechts 3.000 binnen kunnen. londcrden personen nioesten geweigerd rorden. Op het verhoog is een trofee sameiige-tcl<i uit de vlaggen der maatschappijen telke hun piedewerkitig hadden verleend an het Guldensporenkomiteit. Tusschen lie vaandels herlcenden wij deze van het Algcmean Nederlandsch Verbond », Verbond van Toi- en Accijnsbed^en-e.n », «Antwerpsche Groeningerwaeht », Borgerhoutsche Grœningetwacht », nz. Eilidelijk heeft het koor, bestaande lit 200 zangeressen en zangers, plaats ;evonden of> het verhoog. Nadat het machtige « 't Eu zal ! » van ïuido Gezclle, op een prachtige wijze îitgegalmd was door heer Willem Benoy 'ait plots het koor in met donzelfden trijdkreet, getoonzct door Jef Van Hoof. I Klonk als een plechtige belofte, als een luurzainen eed door de zaal, toon daar lit 200 borsten klonk : « 't En zal ! » en eer zeker een weerklank vond in 't diepte des gemoeds van elk der 4000 toe-îoorders.Wann'eer de laatste tonen uitgestorven zijn knettert vveer een alles-overheer- t schend handgeklap dopr de zaal, dat nog C verdubbelde toen Jef Van Hoof de m«-niffte groette. ], Daar verschijnt Willem Benoy weer, r en z jn hamerende stem nog meer kracht s bijzettende, door zijn hoekige annbewe- s gingen, galmt hij dreigend het « Aan die \ van Havere », van René De Clercq, uit. s Xatuurlijk werd dit nogmaalsonthaald 1 op een donderend applaus. f. 't Koor heft «Het lied der Vlamingein » aan. Welhaast zingen al de aanwezigen het rechtstaariid mee. Jef Van Hoof, met van vervoering bleek-wit aangeziclit, heeft zich thans tôt lien gekeerd om door zijn prachtige leiding, hun zarag in over-eenstemming te houden met deze van het koor... Het waren historisehe stonden. Zoohaast de algemeene ontroeri'ng een j weinig bedaard was, voerde het koor on-bcrispbaar het door zijn leider getoon-dichte lied « Hier » uit Daarna is het weer de beurt aan Wil- , lem Benoy, die « Excelsior » uitgalmt on, 1 zoo mogelijk, de geestdrift nog doet stij-gen. ( « Artevelde's Geest » (uit het orato- ( riuin n De Schelde ») wordt tôt zijn voile . uiting gebraeht door heer Joz. Van ( Kuyck, Antwerpen's lievelingszanger. ] Een ovatic ..valt ook hem te beurt. j René De Clercq klimt op het spreek-gestoelte. Jîenvoudigrsprak hij... In har- . telijke bewoordingen drukte hij zich uit... . geen geweklige ontboezemiingen... maar , kalm en bedaard vertelde hij... Feesfrede van René De Clercq , 't Is omnogelijk die rede weer te ge-ven... zij zou verminkt, geschonden ; worden, door er verslag over uit te bren- ( gen. Alleen waffieer zij stenografisch opgcaomcu is en ze later in extenso, on- : der brochtiiu-vorm, verschijnt, kan men er zich een gedacht van vormen. < Maar toch, hoe onmachtig men zich ook moge gevoelen om,door een beknopt , verslag, de buitenstaanders zich een gedacht te laten vormen van wat René De Clercq zegde, — toch is het me onmogelijk niet te gewagen van de oogenblikkeu . vvaarop de geestdrift ten top_ steeg. Ge hadt het moeteu hooren, toen 't klonk : ' « 'k Bon terug thuis bij mij,n goede, tot grooter daden in staat zijnde Vlaam-sclie Volk. Velen onder U denken wellicht dat ik teruggekomen ben uit haat tegen die van Havere, welke dreigen met 20 jaar dwanga'rbeid. Dit is echter niet waar. Geen liaat is in mij, — sleclits lief-de voor mijji Vlaamsche volk. 'k Ban te: uggekomen als een eenvou-dige jongen, net als Dr. August Bonns, die thans tôt onze krijgsgevangen broe-ders te Gottingen spreekt, waarmeê wij ons ééns voelen. 'k Ben ook eon zanger, die zijn volk moet wekkeu, zooals zoovelcn van vroe-ger dit deden bij andere volken, en thans ook onze prachtige vriend Rafaël Verhulst. (Donder van toej.) Maar komen wij thuis, — wij komen niet uit een vreemd land, maar van onze Noord-Ncderlandsche broeders. Daar hebbem wij geleerd een Volk, dat door zijn cigen taal machtig en groot ge-worden is. 't Is een groot land. 't Is het land der edelmoedigheid en der Nobelprijzen. Maar wij vergeten dat wij aan het hoofd der Nederlandsche beschaving ge-staan hebben. Wij hebben haar in de Middeleeuwen onze schrijvers en schil-ders gegeven. En wij hebben ook 1302, toen wij de Nederlandsche beschaving van den La-tijusche.ti druk bevrijdden. (Ovatie.) Doch niet alléén onze kunstenaars, 1 maar ook onze geleerden gingen van hier ■ naar Nederland, om er te doceeren aan de \ Universiteiten. En walineer nu Nederlandsche leeraars aan onze Gentsche Hoo- ( geschool zijn dan is dit slechts een terug- : gave. j Daar straks werd op zulke prachtige 1 wijze n Excelsior » voorgedragen. Welnu ; ja, het is schooiier naar omhoog te klim-men, dan reeds- op het hoogste punt te 1 zijn. W7ij hebben een gesehiedenis van • verdrukking achter ons. Wij lagen ach- 1 tcrcenvolgens onder den knoet van de ' Spanjaards, Oostenrijkers en Franschen. Sincls 1830 zijn we vereenigd geweest ■ met onze... «broeders», en werden we verdrukt in ons eigen land. Wij zijn het volk der Uilenspiegels, . maar ook van de Lamme goedzakken. De Regeerders wil den ailes verfran-schen oui aldus tôt het volledige unitaris-tische stelsel te komen. Onze volksverte-' genwoordigers, die feitelijk geen veirte-getiwoordigers van het volk waren, daar ze ons altoos verraden hebben, lieten maar begaan. Wij waren gedwee en onze hoogste be- rachting was de vervlaamsehing der reutsche Hoogeschool. Toen kwam die groote ellende, de oor-3g, over ons. volk. waarvoor niemand îeer verantwoorfltlijk kan zijn, dan mis-chien wij alleu, en aile landen. Dàn tuurde onze Koning onze jongens in het uur met de woorden : « Gij, Vlamingen, ' ;edenkt den Guldensporenslag ». Wel- ' icht heeft onze Koning zijn woord ver- , feten, maar wij n;et, — wij denken er op lag en nacht. De franskiljons begonnen te schelden, ( îiet alleen op de Duitschers, maar op het ansche Germanendom. Zij vergaten al-lus dat de Engelschen, Nederlanders, Zweden, Noreii en Deneu en wij, Vla-ningen, ook Germanen zijn. Toeû zijn vij opgestaan ter verdediging van ons 'olk. Heel loyaal, en als om zijn woorden tog meer te doen inslaan, roept hij de -;etuigenis van Dr. A. Jacob in : Nietwaar, mijn goede vriend, Dr. acob? Minister Vandervelde zegde te Lyon lat Antwerpen was prijsgegeven, om Pa-ijs te reddeti. Ik ben geen minister Vandervelde goeclkeurend geniompel). Ik ben slechts se'n Vlaamsche buitenjoiigen, — doch ;ou ik het kleinste stukje mijner geboor-estreek niet prijsgeven voor heel Parijs, îeel Londen en de halve wereld ! (Donde-end handgeklap.) En hoe zouden wij dan Antwerpen, de >rachtige Antwerpsche haven, prijsgeven /oor Parijs!? Bij het overwegen van dit illes heb ik het prachtige lied « Aan die /an Antwerpen » gezongen. (De ^preker Iraagt het gedicht voor.) Om dit ailes moeten wij ons ook ver-ilaren tegen de besluiten genomen op de ikouomische konfereutie van Parijs. Wij mogen geen vijanden hebben. Wij nogen niet afgesloten blijven voor welk aijdook. Frankrijk heeft havens genoeg ;n vraagt niet beter dan dat Ant.werpen lood gaat. Engeland zal niet zijn belan-ïen opofferen om Antwerpen te redden. Wij mogen niet dulden dat onze haat zou eiden tôt een zelfmoord. Gchikkig dat onze strijd niet meer gaat :ot het verkrijgen van een stukje taalwet. Onze groote strijd gaat thans om de i-rijmaking van Vlaanderen. Gelukkig, dat wij verlost zijn van on-te... « groote politiekers ». _ Wanneer het noodig was voor de katho-lieke parti j, — dàn kregen we een geel apje taalwet. Naar gelang het in 't kraam der libera-en en socialisten te pas kwam, kregen we H31 blauw of een rood lapje taalwet. Nu spreek ik nog niet eens van de kris-:en-demokraten, die wellicht omdat zij îet nog 't best meenden met ons volk, îooit een sterke macht in Vlaanderen cregen. (Gelach.) * En uit al die lapjes werd een kleed ver-raardigd dat ons volk moest dragen.Maar ivij, — wij willen zulk harlekijnpak niet iieer ! Wij eischen, voor het aanschijn ^an heel de wereld, 'n kleed uit één en iezelfde stof voor ons volk. — wij eischen t'oor Vlaanderen zelfbestuur ! (Heel de ;aal staat reclit en brengt den spreker een londerende ovatie.) Wanneer ge voor de Schelde staat en ie zon ziet ondergaan, komt de schaduw. Dan komen er gouden sprikkelingen, die ip de deining der golven spatteren en ichitteren. La'igzamerhand komen ze te-'tig bijeen in het midden van den vloed. iVelhaast verhett zich een gouden zuil. 3n eindelijk dan straalt de zon terug in /olle glorie. Welnu voor ons volk is ook de zon on-lergegaan... De donkere, angstwekkende ichaduw is gekomen... Dan kwamen de ;ouden sprikkelingen... in Frankrijk, STederland, Engeland, aan het front^ in le krijgsgevangeneukampen en jn het belette gedeelte van Vlaanderen. Dan heeft ■ich langzamerhand de gouden zuil ver-îoffen en wij hebben gekregen de Gent-;che Hoogeschool, de heerlijke Raad van /laanderen, de Beituurlijke Scheiding, mz. En nu... nu daagt de zou... welhaast :al zij gloren aan het hemelgewelf in voile iracht, in voile glorie en zullen wij heb->en het vrije Vlaanderen ! (Ontroering.) Wij zijn de kinderen van het licht... vi j zijn zonnekinderen... Doch niets dan icht dat kan niet zijn... Waar licht is, laar is schaduw... Welnu de passieven iggen ook als een heerlijke schaduw in îet licht der aktivisteu... Maar de schti-luw volgt het licht... en z66 ook moeten le passieven ons volgen I Soms zien wij liets meer van de schaduw en vlucht hij ,veg... dàt is als er bedreigingen uit Havere komen ! Dit evenwel zal 66k ophou-len wanneer de voile zon voor ons volk ïal schijnén. (Zie vervolg 2de blz.) Iets yoor i@daren dag Tusschen hamer en aambeeld Veel menschen zeggen nu : — België is dom geweest. Wij hadden ins niet in den oorlog moeten mengen. voning Albert zat te onlangs op den Toon en had de ervarenheid en het zede-ijk gezag nog niet om de ramp af te wen. leu. 't Zou niet gebeurd zijn hadde onze jrijze vorst nog geleefd I Leopold- was :en slinnne vos, eeii schrander hoofd, een liplomaat. Hij was ook iemand om zijn ninistera niet baas te laten en om zijn tvil op te dringen. Hij was een te door-:rapt zakenman en hield te veel van Bel-ïië om zich in een stechte zaak te laten ivikkeleu : en de oorlog is dit voor België. Wij hebben ons met woorden laten paaien 3m de kastanjes uit het vuur te halen roor de Entente. Nu zijn we gefopt en iggen tusschen hamer en aambeeld. Het s ook een ramp geweest dat België juist liet onbenulligst ministerie bezat, waar-nede wij sinds 1830 geschoren werden. Met een Beernaert, een Woeste of een Van den Peercboom, als hoofd.van 't rni-listerie., zou het oiigeluk zijn a{gekcerd. Ëcn ijdele nobiljon, de ontoereikende de Broqueville, is het gedweeë werktuig geweest van Frankrijk en van Engeland, :il ook, niet van onzen Koning, doch van le hofkliek. Wie heeft die woorden niet gehoord? Zij bevatten wel veel waarheid, doch dienen beredeneerd te worden. Beernaert, Woeste en: Van den Peere-boom zouden geantwoord hebben : « Het is dwaasheid ons klein, ongèoefend en onvoorbereid Belgisch leger tegen het machtigste en best ingerieht leger van de wereld af te zenden en ons bloed te offe-ren voor een louter Fransch en Engelsch belang, en met een Frausche niacht-spreuk zouden zij gezegd hebben : A l'impossible nul n'est tenu! » Van Woeste en Van den Peereboom weten wij dat zij tegen den oorlog waren. De schranderste en diepgeloovigste hoofd-man van de katholieke partij, Woeste, staat tegenwoordig nog vlak tegenover Kardinaal Mercier en geeft den raad aan de ambtenaars opTiun post te blijven. Kardinaal Mercier, in verstandhou-ding met Havere, schijnt op onzinnigen opstand aan te sturen en zou daardoor het land in nog grooter ongejukken drijvc-n. Hij wordt gevolgd door de Walen en de franskiljons ; dwingt de ambtenaars en stort ze moedwillig met hun gezinneu in de droefenis en in een onzekere toekomst. Beernaert, Woeste, Van den Peereboom, waren nooit oprecht Vlaamsclige-zinden ; doch 't zijn mannen uit Vlaamâch bloed en 't .zijn staatslieden geweest die niet uit ijdelheid en grootheids-waanzin hand.eldeu en wien talent en staatsmauskunst niet oiitzegd kan worden.Met een de Burlet, een de Suret- de Naeyer zouden we er echter niet beter aan toe zijn geweest dan met een de Broqueville. De Belgische nobiljon is, op enkele uitzionderingen na, een franskiljonsche hofrat, die als gedwee werktuig van Fran-sche staatslieden is aangewezen. Priester Hugo Verriest, in een gesprek met Duitsche officieren bij hem inge-kwartierd, — en dat destijds in de pers de ronde dôed, zei ongeveer dit : « Wat is het spijt dat Duitschland Uet eerst in België viel. 't Hoefde slechts acht-en-veertig uren te wachten en Frankrijk trok door België en dan stonden we noginaals tegen onzen eeuwenouden vijand ! » Daaraan gelooven we niet. Wel dat Frankrijk, ondanks zijn verzekering het Belgisch grondgebied te ontzien, door ons land zou getrokken zijn indien het daardoor kans zag den vijand te overrompe-len en in Duitschland binnc-n dringen. Eerlijk gesproken, welke oorlog.;stra-teeg zou daar voor achteruit gaan? Waar telt een klein natie wanneer de toekomst van groote mogendheden op het spel staat ? Hoe werd Roemenië in den oorlog ge-dreven ? Wat deed de Entente in Griekeuland ?" Maar dat we dan tegen Frankrijk zouden gevochten hebben ! Eerwaarde pastor Verriest, dat gelooft ge zelf niet ! Wij waren zedelijk aan Frankrijk verkocht, bij Frankrijk inge-lijfd, indien wij het niet diplomatisch waren ! In Augustus '14 zeiden tn schreven de Walen : Jamais nous nous serions battu contre la France! On ne se bat pas contre sa mère! (Nooit zouden wij tegen Frankrijk gevochten hebben ! Ge vecht niet tegen uw... moeder!) Frankrijk, onze moeder !... Indien er

Er is geen OCR tekst voor deze krant.

Er is geen OCR tekst voor deze krant.

Er is geen OCR tekst voor deze krant.