ABONNKMftNTSPSIJZIN t Voor éém maand 1.71 Voor 3 maand S.— tfoor • maand j Voor èèa j#*r I».— ftedaktie, Behecr ea Anokandlgingea : 44, ROODESTJRAAT, il ANTWBRPECN Zaterdag 8 Dec. 1917 - 3de Jaarg. Nr 339 Priis 6 Centiem voor f elerië HET VLAAMSCHE NIEUWS VERSCHÏJNT 7 MAÂL IN DE WEEK d« Opstelraad : r*f VBRHULST, Dr. Aag. BORMS, Alb. VAN DBN BRANDS: sut de va*te œadaw®rb!ag v«m hs^lecraai Doctor aïîocb JACQ1 AAiSa0JNl)(01NiiâN : I'weede blad, den * 2.S0 Derd© id, id. I-— Vierd© id. id. •• O.BP Dood*bericbt . ».. * t.. I.— oaéeweciner ia peTWwalijk reraEt woordelijk vo*r zijn «ckrijven, eu bindt niet heel de Redaktâe. OFFICIEELE BERICHTEN VAN DUITSCHE ZiJDÊ_ DUITSCH AVONDBERICHT Berlijn, Donderdag- ô Decetiber. — i Officiel : Ten Zuidwesten van Kamerijk* werc Marcoing van vijandën gezuiverd. Van de andere fronten, totdusver g"eer nieuws. m OÛST.-HORG. ZiJOE Wcencn, Domdènlag' 6 December. — RUSSISCH EN ROEMEENSCH GEVECHTSTERREIN Gisteren werd tusschen Rusland en d< bondéenooten een wapenstilstand voo; 10 dagen gesloten, beginnend voor aile Russische fronten op 7 December, te 15 uur 's middags. De wapenstilstand-on-derhandelingen duren voort. ITALIAANSCH GEVECHTSTERREIN Den 4n December, 's morgens, rukten oa machtige artillerievoorbereiding,waar-aan 00k de Duitsche batter'jen meewerk-ten, de troepen van generaal-veldmaar-schalk Conrad tôt den «aanval tegen c< gebero-tes tell ingen in het Meletta-gebiec op. Sneeuw en koude bemoeilijkten he: voorwaarts dringen, maar zorgvuldig< voorbereidingen voor den aanval en d< dapperheid van onze aanvallers wister clke tegenwerking meester ite worden Eergisteren ochtend vielen de Monte Ba-detecche en de Monte Tondarecor. Oe< middags stond het régi ment keizerlijkt fuseliers nr. 3 op den Monte Miela. Tegen den avond zakte de Italiaansch< weerstand bij de Meletta ineen. De var Yalotagna toestroomende versterkinger van den tegensifrever werden door Oost-waarts van de Brenta staande regimen-ten in de flank gevat. In de ochtendurer van gisteren verloor, na verbitterder strijd, de viiand den Monte Lomo en de stelling bij Faza. Om 2 uren 's namid-dags legde de sinds 24 uden volledig om singelde. dappere Italiaansche bezetlinc op den Monts Castel Gomberto de wa pens neer. Al het terrein ten Noord'er der Frengela=kloof viel in onze hand. Be nevens groote bloedige offers schoten de Italianen deze twee dagen meer dar 11-00U gevangenen en meer dan 60 ka-nonnen in. Onze verliezen zijn, dank zi onze weldoordacht© leiding, genng. Bi Zenom, waar we sinds weken op de : Westelijke Prave-oever sta.an, hield der 4n December het op aile gevechtsterrei-nen geharde jager-regiment nr. 73, teger overmachtige strijdkrachten zegevierenc stand. VAN BULGAIRSCHE ZIJOE balkaIjfront Sofia. Woansda°f 5 December. — of ftisel: Op het geheele front matig tusschen poozend vuur, dat wat leven<Jiq"<ir was oj sommige punten tusschen de Wardar ei het Doiran-meer. Ten Westen van he Ochrida-raeer hebben wij een détaché ment vijandelijke verkenners verareven dat versterkt was meit verscheidene pelo tons, die naar on^e verdedigingswerker ten Noordoosten. van het Ooiran*mee: : oprukten. Wij werûen teg-engehoudet door ons vuur. Bij het dorp Kumli in het Stroema-da heeft onze artillerie een vijandtel"jke kot» pagnie uiteengejaag-d. ITâUBHSCHE 21JBE italiaansch gevechtsterrreii* Ronne, Woensdag 5 December. — Of ficieel : Op het plateau van Asîago heeflt d< i vijand, na een geweldige geschutwerk ïaamheid en na zijn .in de vroegere ge S vechten zwaar beproefde strijdkrachtei vernieuwd en vermeerderd te hébben, eei aanval op onze stellingen ondernomen.D< eerste stoot, die gisteren werd ingezet werd door onze troepen krachtig weer staan en het eenige voordeel dat de Oos tenrijksch-DuLische troepen ten koste vai Ont?aglijke verliezen behaalde, was d< vermeestering van eenige stellingen waardoor de stevigheid van onzen tegen stand niet «an het wankelen is gebracht De vijandelijke troepen m as sa's deden, in geleid door een vernietigingsbeschieting die 's nachts begon en gedurende eenig' Uren met groote hevigheid aanhield, eei dubbelen aanval op onze stelling op d-Monte Meletta. De eerste aanval van he • Noordoosten uit, liep na verscheidene po gingen om vooruit te dringen, welke doo ons spervuur werden gestuit, in den na middag volkomen te pletter, toen de aan vallers in een hevig gevecht van mai tegen man met zware verliezen werd te fuggeworpen en eenige honderden gevan genen in onze handen -achterlieten. D tweede aanval. van het Noordoosten uit werd met grootere strijdmacht e met meer hardnekkio-heid ingezet tus sehen de Monte Tondarue en de Mont Baceneche. Na een zeer hardnekkig strijd, die tôt het vroejre uur aanhield werden wii door de be»dtt>ing van loopgraven, waann de vijand was ge-slaagd, genoopt om ons uit eenige verst vooruiLgesciioven gedeelten onzer linie terug te urekkeii. Bij Zenson, aan de Piave, was een grootere roerighe d waargenomen. Een onzer storrnkompagnies, op gun-stige wijze ooor het geschut bijgestaan, , dat vijf kleine bruggen vernielde, welke op dit punt door den vijand waren ge-siagen, viel deit tegenstand in de bex;ht der rivier aan, bracht henu verliezen toe en maak'te een tienital gevangenen en ma-chîengeweren Luit. VtN FRftNSCHE ZIJOE ! WESTELIJK GEVECHTSTERREIN Parijs, Donderdag 6 December. — Of-f icieel : I-n den loop van den dag is het geschut-vuur op hoog peil gebleven'op den rech-teroever van de Maas in de streek van Beaumont, alsmcde in den boven-Elzas. Een Duitsche overval tegen La Chap©-îotte bleef vruchteloos. VIN EfSGELSCHE ZIJOE j WESTELIJK CËVËCHTSTERRÉIN ' Londen, Donderdag 6 December. — ; OfficieeJ : In den nacbt, die aan 5den voorafging, : zijn de Britsche troepen die den uitspr:n-1 genden hoek, gevormd door onze stellingen -in de buurt van Noyôlles aan de Schêlde en het Bourlon-bosch, bezet hiel-[ den, over korten afstand teruggenomen naar de stelling ten Zuidwesten van deze ' plaaltsen. Dit ging voorspoedig in zijn werk zonder dat de vijand hinderde, die ; gisteren 1-aat nog niet van de beweg'ng L op de hoogte bleek. Alvorens terug te gaan, vernielden wij stelselmatig 's vij-ands veldwerkeji in het prijsgegeven ter-rein.Nieuwe aanvallen gisteravond door den vijand in de buurt. van La Vacquerie ge-daan, werden gekeerd. 's Nachts bleef.. ] daar de plaats 'Jijke strijd aan den gang. Ten Zuidiw^r °n van het dorp is onze linie een bee'je vooru-tgeschoven. ; TELEGRAMMEN ' BRAZILIE EN DE OORLOG Atlantic Port, 5 December. — De Braziliaan-sche kommissie, die is uitgezondeu om met de autoriteiten te Washington te onderhandelen over de voortzetting van den oorlog^ is hier L aangekomen. Men verwacht, dat zij verscheiden maanden in de Vereenigde Staten zal blijven. HET TELEGRAFISCH VERKEER TUSSCHEN ENGELAND EN NEDERLAND Naar aanleiding van hetbericht, dat het telo-grafisch verkeer met Eugeland, Toor zoover dit bebreft d« t-elegiammen roor den dâamamtliandel, hwateld i», hoeft d« redakti® van het c Hdbl. » een onderhond gehad met den he-w C. J. K. ran A-alst, preaident van de N. 0. T. De heer van Aalat verklaarde, van algemeen Nederlandach atandpunt bezien, niet te kuiunen begaijipen, hoe de lJdamantbeurs kon juiclien over een haar vorleend priviLega boven andere » Nederlanid»che kooplieden. L a Hier moet, vervolgde hij, een misverstand - in 't apei zijn, oftewel onbekendhoid met hat feit, dat tlian» Êngeland bepaalt wie in ons vader-land handelatelegrammen ontvangen zal an rrio • niet. » s Tôt mi toe, akhiade g»ïnterviewde3 n&c het i telegrafisch verkeer niot her»teld en ga! Enge-■ land voordeelen aan degenen, die zijne belangen dienden. Dit hracht in zakenkringen een wrevoii L ge atemming, zood&t het niet tôt de uitzondorin-gen behoort, hier te lande de meening te hporen [ verkondigen, en niet door den cerate den beate, dat onze regeering beleefdelijk moeat bedan-ken voor aile voordeelen ten-aamzien van het te-legrafisch verkeer; derhalra ook g een telegrani-men moest laten uitreiken aan partikuliere iirma'a en personen, blijkbaar voornamelijk het Enigel-sche belang dienende, evenmin aJg die van Router'a Office, dat ons don 'gang vam zaken van de alagvelden der geallieerdon meedeelt. » » Dit zou, zei de heer van Aalst na een kleine {xnjze, wei eén der uiterste middelen zijn, maar miet mag worden vergeten, dat, op grond van internationale, of niet-internationale overeen-komsten. —-"het verachil ia zoek ! — onze diplo-matieke telegrammcn 6ôk niet door komen. » Ik ben hier van overtuigd : zoolang de Engel-ache regeering in gebreke blijft onze regeering met officieele dokymanten, of ander deugdelijk bewijsmateriaal, aan te toonen, dat deze inkor-rekt heeft gehandëld, weigert de meerderheid van ona volk het lioofd te bu.igen voor een maat-regel, die « unfair » is, 'k laat daar, of die als zoodanig is bedoeld. » 'k Weet 2eer goed, dat enkeien in den land® zich maar weer kalm zouden willen aanpa3aen aan den veranderden toeatand ; zij vormen, — gelu'kkig, — alechta een kleine minderheid em zullen nog in aantal afnemen, indien de regeering, bewust van haar goed recht in de' zand-en grintkwestié, toonen zal, geen gewillig objekt te zijini voor het a Divide et Impera. » Op de vraag, of de heer van Aaist dan van meening was,~dat onze Regeering die bevoorrech-ting door Engeland van enkeien bovem de over-groote meerderheid van ona volk moet tegen-gaan, antwoordde hij met atemverheffing : a Absolu ut! Nu het zoo gaat, moet ten duidelijkate blijken dat de Nederlandsche regeering an «aie-mand andera baaa ia in dit land. » » In dit la.te uur is 't mij niet mogelijk — weîiicht is er over eenigen tijd nog wel gelegen-heid — dit onderwerp uitvoerlger te behandelen. Maar dit wil ik u nog zeggen, indien wij buitem den oorlog blijven, dan ia 't eenige waarop \Tii ona later zullen kunnen beroepen het feit, dat wij nooit.uit het oog hebben verloren, wat wij aan ons zelf-respekt zijmi verachuldigd. Al zijn s we ook overtuigd, dat een kleine, zwakik© natie , zioh door de overmachtigen veel moet laten wei- 1 gevallen, onze fierheid blijve onze aterkte. Dat _ onze regeering daaraan indachtig is, wordt doo* , mij niet betwijfeld, indien ik denk aan de ftraoh. " tige protesiten, die zij, en dikwijl» met goeden 2 uitslag, richtte tôt onze Oostelijke naburen, , wannçer deze, door ongehoorde maatregelen, ona » çevoel van reoht en bulijkheid aautasttaa. » Nationalisme en Staatsgedachîe Zooals men het gisteren in ons blad kon lezon, heeft Charles Bernard, van uit zijn burcht, de redaktie van den « Echo Belge », een aanval gewaagd op zijn konfraters Van Cauwelaert en Huys-mans. Dat zal, laten wij het voor die beidr heeren hopen, wel langs hun koel-bloedigheid afschampen. 't Is trouwens de-eerste maal niet dat van uit dien hoek een pijl op hen wordt afgeschoten. We komen echter om een andere reden op het voorvalletje terug. Den leiders van « V ri j. België » en « De Belgische Sociaiist >» wordlt vervveten te zondigen tegen wat de franskiljonsche advokaat noemt « het autoriteitsprinciep van 1830 ». Dat moet beteeken, zoo we 't goed voorhebben :de machtsverhouding die z-ch toen doorzette in het tot stand komen van den Belgischen staat, m.a.w. de Belgische staatsgedachte, waarvoor het Konmkrijk der Beide Nedetrlanden werd uiteengerukt. in laatste instantie dus wordt hier gepredikt : inkrimping V^an de privaté vrijheid — daaronder ver-sltaan we ook die van elke afzonderlijke gemeenschap m den staat, dus niet enkel van het individu — ten voordeele van dezen laatste. In die richting stevent ook — onze le-zers weten het — de Haversche « XXe Siècle », die een lans brak tegen het parlementarisme lijk het bij ons bestond, kampagne voerde tegen de regeeringslui die met wat Neuray he; « nieuwe regiem» noemde geen vrede schenen te hebben en niet voor een gering deel betrokken zal zijn geweest ira het aftreden van baron Baeyens. Twee vaststellingen zullen we hier als vertrekpunt nemen : hoe ini deze tijdspan-ne, waar volkeren in het ten strijde trek-ken voor een gemeenschappelijke zaak, hoe men die dan ook beoordeele, de niet vermoede kracht van de gemeensehaps-banden, ver-uiterlijkt door de staatsorga-nisatiie bewezen, kracht, in niet geringe ma'.e berustend op den opgezweepten voilkshartocht^ hoe noodzakelijkerwijze die staatsorganisatie meer dan vroeger in het leven van het individu moesit in-grijpen.De strijd van de verdrukte nationali-teiien, iaiig& ccn iiidereai kani, voor bel veroveren van wat tôt de volledige ont-plooiïng vaji hun levenskracht onontbeer-lijk is, kwam nooit krachtiger tot uiting dan thans. Men ziet de twee machten tt-genover elkaar staan : aan de eene zijde de volkeren -w.ier innerlijke vermogens z'ch niet konden doen gelden in het staat-kund g leven (de volkeren welke onmon-dig werden gehouden) of niet op voldoen-de wijze; aan.de andere zijde het geves-tigd gezag, het raderwerk van het ge-meenschapsleven dat men staatsorgarais-me heet. Die tegenstelling uitte zich naluurlijk ook vroeger ; ze schiet niet plots op als eftn paddestoel na een regenbui, en neemt men zelfs, in dit opzicht, een scherpe scheid'-ng aan tusschen de toestand zooms wij hem beleven en die! zooals hij vroeger was, dan toch was ze latent.Ze was niet het gevolg van een openbaring die ailes plots omvormde en stelde in een nieuw licht : ze lag'besloten in het wezen zelf van den Europeeschen staat, evenals de nocdzakelijkheid van een oorlog als de hu dige, en van een nieuwe internationale regeling in d« toekomst daaruit is voortgesproten. Geen Europeesche mogendheid, de kleinare, en dan nog met zeker voorbe-houd, misschien u'J:gezonderd, is tot stand gekomen dan door do overheer-sching van eeii volk, van een bestaande gemeenschap over een ander. Overheer-sching op aile gebied, en wel om twee re-danen: in de eerste plaats waren de be-trekkingen tusschen de verschillcnde groepen niet tot dien graad van onlwik-keling gekomen waarop ekonomische uit-buiting — en daarom ging het in laatste instantie toch — mogelij*k was, zonder dat aan de eene zijde volledige onderwerping, aan de andere, volledag meesterschap be-si.ond. Dit althans volgens de groote lijn. Vervolgens moet hier een verklaring daarvan gezocht worden in een gansch andere levensbeschouwing, voor gevolg hebbend een gansch verschillende maat-schappelijke ordening, dan de onze. Vermeylen heeft destijds in « Van Nu en Straks » een opstel gepubliceerd, tot titel dragend « De Kunst in de Vxije Gemeenschap », waarin beide opvattingen op kenschetsende wijze tegenover elkaar worden geplaatst : het transcendcntalisme daif tôt het einde der 18de eeuw den scep-ter zwaaide, het geloof aan een hoogere regeling bestaand buiten de individuën om, — men denke aan het « koning bij de gratie Gods », — en de nieuwe ge-dachte, thèoretisch ingeluid door de Om-wenteling van 1789, — werd daar niet de Rede als godin ten troon verheven? — zich uitend in de Romantiek en vol-groeiend in dat individualisme, waarvan bij ons « Van Nu en Straks » b:jv. een ziekelijke, alhoewel onder menig opzicht zeer veel goeds brengende, uitwas is geweest, terwijl de latere, de jongste gene-raties weer een gezonder atrtiosfeer hebben teruggevonden : men leze — we wij zen hierop niet voor het eerst — de inleidino- tôt « Dietsche Stemmen ». Men verwijte ons niet dat we te ver gaan zoeken : de machtsopvatting zooals die in verleden ceuwa bestond, en die do eerste grond was waarop de mach'tstraditie, die zich thans aan 't vervormen is, berustte, ware niet bestaanbaar geweest zoo ze niet geschoord ware doo>r een breed-omlijnde, veelomvattende levensbeschouwing. Fcitelijk komt ailes daarop neer. Hierdoor weten we dan ook dat een nieuwe-oçde nabij is. Niet een van beide stroomingen, niet den levenswil der national itei:: en, ook niet noodzakelijke neiging tôt saamtrekking van aile krach-tea die zich zoo sterk uit in den moder-nen staat, zal worden geofferd, omdat geen va.n beider verdwijnen valt binnen de baan die voor de ontwikkeling der gemeenschap is aangewezen. De oorlog heeft zoozeer aile verhou-dingen uiteengerukt, zoozeer de internationale produkl.ie verstoord, de ekonomische onder gang met al zijn noodlottige gevolgen is erdoor zoo dreigend gewor-den, dat alleen van een streng en snel in 't werk gestelde, algemeen-'geldende regeling, dus van de centralisatie aller vermogens tôt het heroprichten van wat door de wereldschokkende gebeurtenissen werd ornlaag gehaald, heil kan worden Verwacht. Noodgedwongen grijpt dus de wereld naar een stevige, krachi'ige staats-organii.S'atie als naar de eenige redding. Graaf Hertling wees er in zijn eerste rede die hij als Duitsch rijkskanselier uit-sprak, eveneens op hoe thans, meer dan ooit, de staaf voor elk individu een op deji- voorgrond tredend belang had gekre-g-^n, een aanzienlijk deel van zijn leven vfrvulde, dus wel aanweind^ng zijner bes-te krachten vereischen mocht,_ Hoe zal dat, na her sluiten van den vrede, bij den algemeenen wederopbouw nog niet veel meer het geval zijn. Datzelfde intense leven der gemeenschap, het nauw aanvoelen van mensch tôt mensch, waar het verband werd be-d.eigd waartoe hij behoorde, heeft een 0rider gevblg gehad. Duizenden en dui-zenden zijn. zich van een andere gemeenschap bewust geworden, die van de kul-irreele vermogens, en hebben, juist nu. or> klare wijze kunnen inzien dat die- vermogens, daar waar ze die- van een ni'n-d; rheid zijn, gevaar loopen niet tot uiting if- kunnen komen en daarddor langzamer-Hvlnd verdooven zouden, wordt geen dam opgeworpen tegen den immer aangol-ven^ien en toenemenden invloed van den staajt. En de nieuwe lev^isopvatting kan niet den ondergang van het zooveel in-nerlijken rijkdom, van zooveel leven annnemen. Daarom zal de oplossing van het kon-flikt een verzoening zijn. Aan den rtiachtstaat, '—om bij dien reeds zoo d k-wijls in ons .vluchtig geschreven opsteJ-letje gebruikten terni te blijven, — zal zijn nationaal karakter worden ontno-mcu. En zoo komen we, langs heel ande-ren weg toit het punt waar we ook in ons vorig artikel aanlandden : de Europeesche staat moet worden "bntuationaîisecrd, volgens het reeds aangehaalda woord vara M ter Van E s. De strijd van de nationaliteiten ver-toont dus wel degelijk eenige ovejreen-komst met een vuurproef die al onze moderne stanen zouden te doorstaan hebben, en waaruit ze, niet uit elkaar gerukt, ver-zwakt, maar gelouterd, gesterkt, levens-vatbaar in den nieuwen tijd dien we in-gaan., zullen te voorschijn komen. Tevens schept de zegepraal van de tôt dusverre verdrukte volkeren de eenige mogelijlc-heid tôt heit bestaan van een statenbond, waairmee zoo fel wordt afgegeven door staatslieden van aile slag en van beide kampen, en die werkelijk ook een nood-2akelijkheid van het oogenblik kan ge-noemd worden. Want zouden er volkerer z:jn die zich bij een regeling zouden neer-leggen, ze moge op and'er gebied, er voor heel de wcreld dan nog zoo voor-deelig zijn, indien die regeling hen niel aile wenscheliike levensmogelijkheder verzekerde? Wij gelooven, wij hoper van neen! Dàt zal de nieuwe staat zijn, niet langea een organisme waardoor de eene 'gemeenschap bevoordeeld zal worden ter koste van «Je andere, die geen werktuig meer zal z'jn van gesch.iedkundig te ver-klaren, maar niet meer met de tegen-woordige werkelijkheden overeenstem-menden rassenhaat; maar een dat aller heil zal bevorderen, omdat het een zui-ver s taa t k ui shou d k u nd i g lichaam wordt. tot stand gekomen en in stand gehouden door ekonomische faktoren.Zoo zullen we dit eigenaardig verschijnsel zien dat aar de eene zijde dieper in 't privaatleven var het individu wordt ingegrepen, n.l. ondei ekonomisch opzicht, terwijl 't gebied var het staatsgezag, daar waar het de ontwikkeling van de kultureele vermogens geldt, in zekeren zin zal worden beperkt. Voor ons, Vlamingen, rijzen, tegen. over die mogelijkheden, we schreven bij-na die werkelijkheden der toekomst, twee vragen : Zullen wij, als nat'.e, als Vlaam> sche volk, sterk genoeg staan, innerlij^ één genoeg, doordrongen van de nieuwe, nationale gedachte om ons bij di< heel en al gewijzigde toesltanden aan t< passen? En zou de Haversche regeering tegen de eischen die de toekomst haa: stellen zal, zijn opgewassen, moest z< er in slagen het gezag in handen te hou den? We wilden die beide vragen een vol p-ende maal behandelen. 8 Fritz MERTENS. SI] onze Kri]§s§eD«n§snen te JCeilige^sisdt Feestzittiîig van 25 November le — s Van uit Heiligenstadt ontvingen wij, op £ datum van 28 November, volgend verslag : Op Zondag 25 November j.l. waren de l( Vlaamsche krijgsgevangenen van Heiligen- w stadt in buitengewone feestzitting vergaderd, * ter gelegenheid van het bezoek van Dr. René s' de Clercq. - & Om 3 uren verklaart de voorzitter, Jan Van J Ballaert, de vergadering geopend. l: Daarop stuurt de eerevoorzitter, Marcel Ro- 11 meo Breyne, den welkomstgroet toe aan allen, vooral aan de bezoekers, de heeren luitenan- ^ ten Van Rossem en Lewille ; Muller, professer ; Abel, seminarieleeraar ; De Couseinaeeker, u afgevaardigde van Nordhauzen ; Godfried £ Rooms, Rousseeu, Dr. Jos. Van den Heuvel, f Pik Van Iloofstadt en Jef Pauwels, van het £ \'laamsch Middenkomiteit te Gôttingen ; tevens begroet hij de vrienden muziekanten voor I hunne medewerking aan de feestzitting. ^ Het nationaal lied, « Het Lied der Vlamin- i gen », wordt rechtstaande gezongen, nfet bege- ^ leiding van het orkest. . De Voorzitter geeft het voorzitterschap over 1 aan luitenant Van Rossum. Deze verleent sef- I fî--ns daarop het woord aan de verslaggever, ( dewelke lezing geeft van het verslag der vo-rigç zitting, dat goedgekeurd wordt. . Met begeleiding van het orkest wordt het lied, «Omdat ik Vlaming ben», geestdriftig I gezongen. Duitenant Van Rossum, voorzitter, neemt het woord ; hij drukt zijn genoegen uit in ons r midden te kunnen komen, te kunnen zien hoe <; de harten zijn opengegaan voor geestdrift, te c kunnen vaststellen dat allen zich nianmoedig aan 't-werk hebben gesteld. ^ Makkers, wij beleven een groote tijd ; op de ^ verviaamsching der Gent.>ciie Hoogescnool c volgde de Bestuurlijke Scheiding, voor de deur q staat de Politieke Scheiding. iiet kenteeken - van dezen tijd is dat aile volkeren zich zelf voelen, Vlaanderen ook, na al zijn lijden, s lieeft zich zelf gevoeld, en is opgtstaau tegen c de verdrukking. Dat zag ik vooral aan 't front. J Wij hebben gestreden en wat heoben wij be- ^ komen : niets. Want wat is ons Vàderland : Vlaanderen! En Vlaanderen werd verschopt. Naar ons gevoel mogen wij dus niet meer luis-teren, doch wij moeten de waarheid inzien, al . stooten de middelen soins tegen den kop. ' De redenen waarom men <5rns, Aktivisten, 1 bestrijdt zijn tweeèrlei ; ten eerste : de klcur- \ politiek. Daarmee moeten wij eerst afbreken |-en dan een nieuwen Vlaamsciien Staat opbou-wen. Ten tweede : wij leefden in 't lana van s beloftc, daar rust men, en waar men rust roest S men. Daarom aan 't werk^ want zonder de daad c wordt ons Vlaanderen niet vrij ; wij moeten ^ fanatiek zijn, want dat is schoon als het voor de waarheid is. Naar de woorden van onzeu grooten Vlaam-schen volksdichter, René de Clercq, wordt in C Januari de Politieke Scheiding doorgevoerd ; o dat is de eenige reddirg. Wij vie •-en betron- -wen hebben, ondanks ailes. In Vlaanderen zijn d© denkende koppen, hier leefc de ki-acht. F Eens hebben wij gestreden, nu nog moeten r wij strijden, dan wordt Vlaanderen weder v groot, en dan zult ge, ni-cl meer a.* .nenschen van tweeden rang, doch als vi.'is .• :rgi*.- naar huis gaan. C De luide toejuichingen bcwe/.en dat de gan- k sche zaal eendrachtig met de reeie van den ^ - spreker instemde. Als b^ste ant'.voord op de voordracht, las S M. R. lireyne oiis zijn gedicht voor: «Tegen l< de Passieven ». <| Op dit oogenblik doen de heeren Major von ^ Jorda en Feldwebel Gassmann, beide uit het u Gottingerkamp, hunne intrede in de zaal. Zij worden door den Eerevoorzitter voorgesteld. Het strijdlied « Groeninge » wordt door de k ganache zaal in voile geestdrift gezongen. ^ De Voorzitter maakt de makkers bekend met het draadbericht van Dr. René de Clercq, waarin hij zich verontschuldigt de feestzitting t niet te kunnen bijwonen, uit oorzaak van on- t derbreking der treinverbindingen t De Voorzitter steld de vergadering voor het Q hieronder volgeude telegram te zenden aan • Dr. René de Clercq, in naam van allen : « De Vlaamsche krijgsgevangenen van Hei- I » ligenstadt," vergaderd in pkchtige feestzit- g a'ting van 25 November, drnkken liun^spijt » uit aan dichter René de Clercq, dat hij, de » grootste Vlaamsche dichter en voorman, door I » omstandigheden belet ia, geweest in hun 2 » midden te verschijnen. » Houden er sterk aan dat dichter de Clercq » bij een aanstaande bezoek toch in hun înid-» den optrede, en roepen de Clercq voor het » verleden dank en voor de toekomst voonùt ■» toe. » Onze- bezoeker Dr. Jos. Van den FTeuveî komt aan dé spreekbeurt, en zegt ons waarom hij zoo graag naar Heiligenstadt komt. Ten eerste : een psychologische grond. Hier heerscht altijd feeststemming en vooral hier ln>or ik Vlaamsch spreken. Ten tweede : hier zijn mannen met overtuiging, die hunne over-tuiging laten voelen in hun handdruk. Daden hebt ge reeds gesteld : de Politieke Scheiding geëischt en in het Van der Meulen-Fonds ge-stort. Nu weder wil ik van u eene daad : de Haversche regeering heeft Bonus willen straf-fen, daarom vraag ik u een telegram van sympathie aan Borms te zenden. En nog eene daad : de oproep van « Jong Vlaanderen » aan het Duitsche volk, eendrachtig te onderteeke-nen. (Stormachtig applaus begroete zijne rede.) aile verwachting groot. Ziehier de tekst van het telegram aan Borms : « De Vlaamsche krijgsgevangenen van Hei- > ligenstadt, vergaderd in plechtige feestzit-» ting van 25 November, teekenen protest "aan » tegen de handelwijze der regeering van Ila- > vere, die hunnen bijzonderen vriend en ge-» vierden voorman, Dr. Aug. Borms, zijne on-» derscheidjug in de Leopoldsorde ontneemt : > Verklaren zich volledig eensgeziiid met » heel Dr. Borms' Vlaamsche werking, zijn » overtuigd dat de regeering van Havere het > Vlaamsche volk niet langer kan noch mag » vertegenwoordigen^ en roepen Dr. Borms » dank voor zijne werking en vooruit toe. » De Voorzitter gelast zich de bloementuil, nlsook de dichtbundel van M. R. Breyne, beide geschenken van de afdeeling Heiligenstadt, te doen overhandigen aan dichter René de Clercq, voor wie ze bestemd waren. Heer Major von Jprda, dankt ons voor ons prachtig streven ; gaat vooruit, zegt hij, eendrachtig naar uw recht, door regén naar zon- ( neschiin. M. R. Breyne dankt den major voor zijne ' aanmoedigende woorden. Alvorens te sluiten las hij ons een paar ge-dichten voor van twee onzer volksjongens. i I)e welgeslaaçde feestzitting wordt gesloten _ met een krachtigen « Vlaamschcn Deeuw ». Wij sluiten dit verslag onder den kreet : «Vooruit naar de Politieke Scheiding». N'amena de Vlaamsche krijgsgevangenen van Heilicenstadt en omgeving : De Voor/itter, De Sohrijver, J. Van Ballaert. Jaak Goosseua. STAD en LAND BELANGRIJK BER1CHT. — Oszc iageirij. ira nier abamjement mot Nieuvrjaar tea eiada raien rrij dringesd axa dil zoo ïlijk te laten hernieuwen. Teu einde cattelocze ikosien te vermijdeii worden de abannenten iiitea Antwerpcn diingend vsizocht zick uitslni* ;nd tot het postkantoor hunner gemeente te enden en daar hunne inschrijving te hernien-en. Daar de taans hee.schendc papier-;haarsclite ons vaor het ae^eaWik verplickt het :tal abcnncmectea te beperkea is htt geraad-latn de aernieuYTiiyg ZOO HAASi' AiOiiB» IJK te doen; dit beverdert tevens de regelma^ bcstclling. Het Behcer. LUISTURRIJK KUNSTFEEST. — (p Zondag 9 L)ec£inber, ta 3 1/2 'ioreru ur„ zal ®i ta Turniiout, ,n d® zaal Ue ;>icgcl,Ott'.rstfaat, een Vlaamsch kuast-.cH gshouden wordîn. Vcrl&enen himas îtdewcrking : Mej. Rosa Van Looy (sa-raan), kuastzangeres ; Mej. Augusta /an Àel (Klavier), lste prijs van h.t Ko-lir.klijk Vlaamscii Kons'.'rvatoriiini ta Lntwerpon ; Hr Edmond Borgers (tciior), ;unstzan^t:r, lste prijs van voornosmd Conservatoriurri ; Hr Frans Govaerts viool) ; Hr Jozûl Pocls (viool). Onze groots voiksdiciit^T Rcns DE :LERCQ sn Proî. LAMBRICHTS zul-en er liet woord vocr®n. « ONTWAAKT ! ». — Het nieuw ly-isch spel in 1, bedrijf en 3 tafereclen van nzen stadgenoot, heer Léo van- te Vel-:eii, zal vo&r de éérste maal voor het oe'licht gebracht worden door « D» Vlaamsche Kunstverconiging », op Zon-ag 6 Januari a.s. in de feestzaal « El-orado », Van Wezcnbekestraat, ten oordeele van den Kring voor Maat-chapT>elijk Werk. Het toonkundijr g«~ celte staat onder. de leiding van den heer os. Wate!ct, locraar aan het koninklijk /laamseh Konservatorium. Wij komen hi«r binnenkort op terue- VERBOND VOOR WERELDVRE-)E (BELGIE). — Het Bestuur van .et Verbond voor Werc.cl vrede (België)^, •c-reenigd in zitting op 5 December 191T, egroet- met inflige vrcugde de eerste tappen door de Russische volkskommis-arissen e" de Cea'.rale ÎMogcndhcdcn ge-;aaii om door een wapenstilstand den jeg naar den vrede te effeneo ; Hoopt in lret belang der zoo zwaar ge-?istcrde volkeren, zoowcl neutrale als orlogvoerendo, dat de andere groep vau orlogvoere'Jde rijken eveneens tôt bez;n-i.ng'zal komen on een algomecne wa-enstilstand, gevolgd door een algcrne*-e vrede, iriet te laug op zien zal lateJi 'achten. DE POLEM1EK TUSSCHEN BEL-itiS IN 'T ISUlTENLAND. — Mea au zich een denkbeeld vorme.n vaa dtn artsiochï, waanuede de vérsîandage Bel-en de verwoude annexionisten aa-ival-:n, die zich loiidom^ Havere bewegen, oor dan volgMden br ef, wclken J?a.tct ,. J. Callewaert, domi-ukaan, aan de Indépendance Jielge » nclit : u lk heb opgcmerkt, dat b-J tCU arl-'" cl uit « XXe Siècle » hcul ovurgcdrukt, raarin <le treur.g, baroeinde itdakieur an dit anucxiouistisch en imperialis-isch blad, de « Stem uit België », en m>j eschuidigt, zoo niet van Boloisme, dun och van bedoelingen on daden, wet-nig anbevelenswaardig uit het oogpunt vaR en verlicht en rechtschapeà patriotisme, k verwonder mij, dat gij zonder vooraf-;aand onderzoek deze woordcnkramerij an oen ueurasfenischen geest hebt hel-ien verspre-^len, te meer, daar gij h«t elf menigmaal aan den »tok geliad hebt net hein, wiens eigen voldaaaheid ea ysteemgeest prat gaan op den tilel van ichtbaak der twin'.igste eeuw in gevaar. 'eker, gij zult niet den origiueelea tekst I.elezen hebben van het betichte artikel. vnders zoudt gij opgemerkt hebben, da' ict airlikel, of l ever de artikels in kwes-ie. niets aidera wart.n dan een phiioso-ische koinmentaar op de door den Paus n zijne nota aan de oorlogvoercnden uit-[Cbraehte beginsels. De H. Vadcr laat de Taag van overwuiuing of ncdcrlaag go-ieel buiten beschouwing. Hij dcet een »eroep oij den goeden wil der tiaties om en rechtvaardigen en duurzamén vrede ot stand te breugen on de tu-non 'van :en> oorlog, die hem een onnuttige moor-lerij toL-schijnt. Het staat iedereen vrij lit voorstel, dat nu.eeniedcr kent, aan te lemen ot te verwerpen- Maar dat men iiet den tekst buiten zijn samenhang be-chouwe, om zijn tegenstauder aan te ■echton- Dat is he.t e'.ementaire grondbe-;msel van een eerlijken journalist' Wat neer is, de « XXe S:èc!e n als propagan-list d0r ware nationale belangen — de ij'ne waarschijulijk — gelooft dez« larmkreet te moeten uitbrengen tegen le «Stem uit België », omdat, zegt het ilad, de Eugelsche krant « Evening vews », het verdachte karakter van de Stem uit België » aangegevea heeft. De edakteurs va" de « Stem itit België » lebben zich bij het « Evoning New? » ;e'infornieerd en hebben het antwoor'd fckregen, dat z'j met recht moesten ver-vachten : « Evening News » heeft de r Stem uit . België » nooit genoemd en is :elfs onlatndig van het be^taam van dit veekblad. » Het is dus van den Kant van de « XXe Siècle » een reine uitvindfag ten bate ha--er zaak. Het deel* heiligt de middelen. Om deze wijze van doen te kenmerken iveet ik slecht<; één Woord. het is infaam. Deze oneerlijke handelwijze rechtvaar-Î1gt mijn verdedigiig. wel wat kras, maar toch niet krasser dan d« waarheid. i>

Er is geen OCR tekst voor deze krant.