[Zondag 5 November 1916 Tweede Jaarg. I . i£»fe-2 »S £BU*UIÉflSSi«a(£iâltteiff3âlftaflHfiHa)inBMaMaKMK4a0MMaAKKau«aa« Nf 307 Prijs ? 6 Centièmes door geheel Beîgië «•««ISWBÇWWSI w; MvajumMi '/a»^aess^is^xmfcwesss9si£xgm«&f^mitismmmst Het Vlaamsche Nieuws Het beat ingelicht en meest verspreid Nieuwsblad vas België. - Verschijnt 7 maai per week ABONNBMENTSPRIJZEN J ?tr niiand ,. î .75 Per 3 maandeia S.— Pei 8 msîîidea ........ !â,—• Per jatr Ilx- Bw/^^?5ip»*taKc^-«*ai«CTcaMMggfrs^^^jK^;ggu&^»aBWiiagagr^^^rrt.i6'iT<TtùtfJMt«aiwsg».icB€asca3a■■ ■■!■ «i—im—mi uni »■»! im i stcastcatgnaw» AFGEVAARDIGDEN VAN BEN OPSTELKAAB : ta! VËRïIULST, Dr Aug. BORMS, Âlfe. VAN DEN BHANDE Met vaste niedewerking yan Dr A, JACOB Td- 1900 A AXK jiua UIUI H USI* : Tweeds biadz., per regel. 2,5§ Vierde biadz., per regel. 8.SC Derde biadz., id. (.— Doodsbericht g.— Voor aile annoncée, weade m en zich ROODESTRAAT, 44. IOaze Groote Geïllustreerde Letterkundige Prijskamp IVONDEL 17 Nov. 1S87 - 1679 5 Feb. ■ ..Willem de Zwijger, de vader van Buaerland der Nederlanden, in 1581 ' Bntwerpen -vertoefde met zijn zoon Hiritj van Nassau, was deze een schoo- ' Hongeling van 14 jaar (in 1567 gebo- < ■ Zondag 18 Maart van dit jaar ' Kcteen vreemdeling zijn pistool af op : B;e en kwetste hem zwaar en levens-Harlijk aan het hoofd. De moorde- J Bwd onmiddellijk door de lijfwach- J Bgeveld, oudanks Oranje. B 14-jarige kuaap Maurits van Nas- 1 ■ het zich door de Smart en den schrik ; B an zijti stuk brengen. Zoodra hij 1 Bgewonden vader onder de hoede van 1 Bve vrienden en dienaars zag, verliet Bcenoogenblik het lijk van den moor- i ■ : opdat niet door de misdadige i H van een medeplichtige den doode I Bofen papieren zouden ontnoinen i Blet lijk vverd herkend : het was dit t Ben Fransehman, Jean Jaureguy, te \ Bserpen in dienst van een Spaansch s B Zwijger ontsnapte. Eilaas ! drie 1 Biater, 10 Juli 1584, werd Willem s ■Oranje, te Delft, laffelijk vermoord % BBalthazar Geeraart. s Btprinswas slechts 51 jaar oud. Hij ■drie zoons lia : Filips Willem, Mau- r Ben Frederik Hendrik. t Be tijeling van 's prinsen dood bracht c Bal in de Nederlanden een diepe ver- Btnheid en innige droefheid teweeg. f ■ km door niemand vervangen wor- r ■in den vrijheidskamp. à Bji: oudste zoon Filips Willem leefde 1< Banjo; hij was ten gevolge van zijn Bfcding en godsdienst, in taal en t Bhijze tôt een eehten Spanjaard ont- r ■ nts, de tweede zoon, was op dit n ■ï> 17 jaar en studeerde aan de Leid- 1; B hoogeschool. De regeering van de 1 Brlauden werd opgçdragen aan een B van State bestaande uit 18 perso- d B ta aan het hoofd van dit lichaam g B de 17-jarige graaf Maurits van t1 B'-igesteld. C Btijden werden donker. Den In Au- n B>s 1585 valt Antwerpen in de han- h B'ïfl l'arma, ondanks de heldhaftige le BWiging van den burgemeester, den B» Marnix van Sint-Aldegonde. d ■ Nederlanden verwierven de onder- h B-'n van de kouingîn van Engeland, d B: ' en haar gunsteling, de onbedui- k ■ Ltieester, werd door de Staten-■rffil tôt algemeen stadhouder der a ■'anden aangesteld en Maurits van n ■® tôt kapitein-generaal of opperbe- r< ■ttber van Holland. Dit laatste had v: Bnt,s te danken aan Oldenbarneveld, ■jderpzinnig en in aile staatszaken P< B 'ed man ; advokaat van Holland, vi ■'"i nu zouden noemen eerste minis- d B® die met het zwaard in de vuist ■ ''in vaderland had gestreden. Bbam er verdeeldheid. In 1588 i11 B, onbebendige en onbekwame 1E B'îer z'jn ambt ueer. te B»ood was groot. Het was 01 den- ,Vi ■6W die zijn _moed, zijn geestkracht 0 Bfç^Hdvastigheid aan de Staten ja B v''en , o^dergang der Spaansche, ■ «s Filips II de Armada, de On- ti ■Jie.ijke, had geheeten, vangtook B?e Nederlanden een tijdperk van «,t K "ttm& en voorspoed aan. cj( B^rits van Nassau wordt in zekeren Br ^PPer van een nieuwe krijgs- m B. ![13 de eerste Moltke die een B. . 'K-rekent als een wiskundig in Bt 1 a's een schaakspel in het g( Bjwf/^6 ^eu ,oorl°S uiet om; den G B;., en °k niet om den roem ; hij ■s J. S e .(^oe^: met minimum van de Briii'1 max™um voordeel behalen. le Bti (d ef^ewoont:e vau vele veld- cr ■n ,i,el,\ ^ans maar aan de Somme ne ■L ardanellen !), was hij uiterst ee B,, 1 ®enschenlevens. w> .Filips 11 st€rft den 1311 w BtiVr'f ln ^ct Escuriaal een bij- Wi B l jJ en dood, gelijk Antiochus, B: w^rding overgeleverd, eer al 1 e tel was. Hij was 71 jaar B^J)TcV6.ôr.,ziin dood, zijn 32-ja- ge BsÂlhr. fabe''a gehuwd met aarts- st; Br<ac n €î ' €n stond hun de Neder. Btal t,,, tr voorwaarde dat het land, st< "UWelijk kinderloos bleef, Va weer aan de Spaansche kroon zou ver /allen. Aartshertog Albreeht begon met all( ,-redesvoorslagen van de hand te wijzei ai zond een leger van 22.000 man voet-,-olk en 2000 mitera tegen Maurits var Nassau, die slechts over 6000 man er 1500 ruiters beschikte. De edellieden, burgers en boeren var vleef rangschikten zich aan de zijde van \Iaurits tegen de roofgierige Spanjaards, NTaar het herkenningsteeken dat zij op iun hoed droegen, he.eten zij in de ge-rchiedenis de Haneveeren, gelijk de roo-■'ersbende van Marten van Rossum de /ossestaarten genoemd worden, In weerwil van de Spaansche over-iiacht, liet de dappere en knappe Mau-its hun geen enkel voordeel behalen. vlaurits bracht behendig den oorlog ovc-i îaar Duinkerken. Zoo werd Nederland toen gered door wee groote mannen : door den koenen •eldheer Maurits van Nassau, door den ohranderen diploinaat Oldenbarneveld. Den 2n Juli 1000 had de Slag bij vrieuwpoort plaats, wellicht de beroemd-te veldslag van den Nederlandschen •rijheidsoorlog. Maurits behaalde een chitterende overwinning. Daags na den slag begaf Maurits zich iaar Oostende, hij ontmoette er een aan-al afgevaardigden der Staten en daar-nder Oldenbarneveld. De prins deed heftige. verwijten aan de ■taten : hij zei dat alleen Gods genade edding aangebracht had, want dat an-ers, door de schuld van de Staten, zijn >gcir zou uitgeroeid geweest zijn. Dien dag brak de warme vriendschap .isschen de twee groote mannen, Mau-ts en Oldenbarnerveld. Nu volgt Oostende belegerd en ingeno-îen ; de ontluikeude liandel der Neder-inden op Indië en de stiehting {1er Oost-tidische Compagnie. De vreeselijke oorlog wordt onverbid-elijk doorgezet, jaar na jaar. In het be-in van 1G07 ze-ndt aartshertog Albreeht ?vee gezanten tôt Maurits van Nassau en oldenbarneveld, de twee invloeeirijkste lannen der Republiek, om met lien over et sluiten van den vrede te onderhande-in.Maurits was voor het voortzetten van 2n oorlog ; Oldenbarneveld stond aan ït hoofd der vredespartij, daar Spanje 2. erkeiining van de vrijheid en onafhan-dijkheid der Republiek toezegde. Van nu af wendt de genegenheid zich : van Maurits van Nassau. Ware eleze n gestorven, dan stond zijn beeld in dnen roem naast dat van zijn grooten ider Willem van Oranjo ! Maurits verzette zich tegen een wa-mstilstand en heette verraders van het iderland allen die het Bestand aanrie-'n, daaronder Oldenbarneveld. Deze won het pleit. Den 9n April 1609 werd te Antwerpen ■t Twaalfjarig Bestand gesloten, waar-de vereenigde gewesten als vrijc, Sta-n erkend werden. Zoo was het einde m de eerste hejft van den vrijheidse)or-g, die nu reeds 40 jaren woedde. De Republiek der Vereenigde Neder-nden was, het zij dan ook stilzwijgend, s een onafhankelijke staat erkend, Sinds 1588 was de rQgeeringsvorm der epubliek voor goed gevestigd, voorna-elijk door toedoen van den grooten aatsman Johan van Oldenbarneveld en :n veldheer Maurits van Nassau. Nu was 't vrede!... En nu begon on-iddcllijk de inwendige oorlog ! Aan de hoogeschool te Leiden waren die dagen twee hogleeraren 111 de god-leerdheid, Jacobus Hermans, gewoon-k Arminius genaamd, en Franciscus omanis. Gomarus was een vurig aanhangqr van 1 leer van Kalvijn eu van het gruwelijk îrstvik der Voorbeschikking, het De-clam horribile, zooals Vondel het ook ►emt, volgens hetwelk het naar Gods uwig raadsbesluit vooraf bepaald was ;!kc menschen zalig zouden worden en îlke tôt de helsche straffen veroordeeld iren. Arminius beweerde dat Kristus voor e menschen gestorven was. De twist tusschen de beide Leidsche icgleeraren verbreidde zich over het heele land ,ey de strijd planttc, zich op latknndig gebied over. De Stadhouder, Maurits van Nassau, >nd cr esrst heelemaal buiten en zei n de geheele zaak niets te begrijpen noch te weten of de predestinatie griji of blauw was. Oldenbarneveld, Hugo de Groot er ook Vondel schaarden zich bij de Armi-nianen.Daar de< burgertwist zoo hoog liep wendden de Arminianen zich tôt de Staten van Holland en reikten hun een ver-toog of Remonstratie over/waarin zij ver zochten den twist te verbieden. De Gomaristen stelden een tegen-ver-- toog op en naar aanleiding daarvan werden dei Arminianen ook de. Remonstran ten en de Gomaristen de Contra-Remon-stranten geheeten. Toen het dekreet kwam dat de Vlaamsche; Hoogeschool instelde hadden wi; ex>k onmiddellijk de lijst der 38 Remon-stranten. Wij vragen echter hun hoofe niet... in tegen deel, maar wel de bekee-ring van het lialfdozijn flaminganten dal er op versukkelde. De vijandschap wies met de jaren tusschen Maurits van Nassau en Oldenbarneveld. Daar deze Arminiaau was, stelde Maurits zich aan de zijde der Gomaristen.Eindelijk, in 1618, deed Maurits den ouden vrieud Oldenbarneveld aanhouden en bracht hejn voor 24 rechters! Rechters ! Wat zijn rechters? Lees heel de geschiedenis : het zijn de onder-danige oogendienaars van de heerschen-de macht. \\ iq maakt eens De Geschiedenis van de Rechters? Een mooi boek... met een « wordt vervolgd ». De 24 rechters verwezen eenparig Oldenbarneveld ter dood. Den-13n Mei 1619 werd hij te recht gesteld. St.eunend op zijn slokje betrad hij het schavot. De bijl viel en het hoofd van een dex grootste mannen die, Nederland ooit bezeten heeft, rolde in het zand, Vondel schreef op dit stokske van Oldenbarneveld een dier gedichten, die in onvergankelijke schoonheid blijven zullen en meer deden en zullen doen voor de<n krans om het hoofd van Oldenbarneveld, en voor het brandmerk op het voor hoofd van Maurits van Nassau en van de 24 anonieme beuleu-rechters, dan gansche folianten geschiedenis. Hier is dit gedieht. Het getuigt ook voor de onverschrokkenheid van den dichter, want rechters zijn er altijd te vinden. Maar de lezer zict, dat het vvaar is wat wo gisteren zegden, zouder de ge-schiedkundige en godsdienstige feiten van den tijd te kennen, is Vondel niet te begrijpen. Ongelukkig zou het ons te ve.r leàden aldus Vondel toe te lichten en moeten wij ons beperken. Op 't Stoksken van Oldenbarneveld Mijn wenscli behoede 11 onverrot, O stok en stut, die geen verrader, Maar 's vrijdoms stut en Hollands Vader Gestut hebt op dat wreed schavot, — T&en hij voor 't bloedig zwaard moest kuielen, Veroordeeld als een Seneca Door Nero's haat en ongenâ, Tôt droefenis der braafste zielen Gij zult, nog jaren achtereen Den uitgang van dien held getuigen, En hoe geweld het recht dorst buigen, Tôt smaad der onderdrukte steên ! Hoe dikwijls strekt' gij, onder 't stappen Naar 't Hof der Staten stadig aan, Hem voor een derden voet in 't gaan En klimrnen op de hooge trappen, Als hij, belast van ouderdom, Papier en schriften, overleende En onder 't lastig landspak steende ! Wie ging, zoo krom gebnkt, nooit kroin ! — Gij rustte van uw trouwe plichten Na 't rusten van dien ouden stok, Geknot door 's bloedraads bittren wrok. Nu stut en stijft gij nog mijn dichten! 1619. VONDEL. DAGELIJKSCH NIEUWS HET VOLKSMANIFEST door dui-xcndeti onderteekend hindert de franskil-jons zeer. Aan eenigen hunner is het nu gelukt een lijst in handen te krijgen vwaarop zij valsche handteeken-ingen heb-ben doen neerschrijven ten einde al de andere onderteekenaars verdacht te ma-ken en alzoo -den indruk van de VlaaiTi'-sche solid'a r i tei t sverkla ring- te verzwak-ken. Zoo gebeurde het dat de nam-en van een dertigtal jonge studenten van het Atheneum en van St-Jans Berchmans-college die niet onderteekend hadden werden openbaar gemaakt. Bij het ver-zamelen van zoo vele namen zijn, even-goed als missingen, zulke feiten niet te vermijden. Zij verminderen het belang van het Vo-lksmanifest geenszins. Toch raden wij onze Vlaamsche vrienden aan < zeer omzichtig te werk te gaan opdat zulke feiten zich niet meer voordoen en al- : leen betrouwbare personen met de lijsten rondgaan. Het bestuur van den ! Hoog-sschoolbond 1 ONZE HOOGESCHOOL. — Volks vertegenwordiger Frans van Cauwelaerl is terug in Nederland, Als we de « Echc Belge » mogen gelooven heeft hij lang onderhandeld met den koning en ver-scheidene ministers en mag men er zich cerstdaags aan verwachten, dat de Ant-werpsche afgevaardigde een openbare verklaring jegens het Vlaamsche volk zal afleggen. De « Tijd » vvil zelfs weten dat Van Cauwel-aert met niets mander terugkomt dan met een belofte van de vervlaam-sching- van de Gentsche Hoogeschool. Goed, maar die is er. Dus met de belofte dat ze niet afgeschaft zal worden in de veronderstelling dat zoo iets nog mo-gelijk weze. De « Echo Belge » is er kwaad om en hoopt dat het niet gebeuren zal. « Want, zegt ze, in dit geval zou het werk van den heer von Bissing niet meer nutteloos geweest zijn en de Vlamingen zouden hem danlc moeten wijten om in minder dan twee jaar verwezenlijkt te hebben wat de Belgische regeering in geen twintig jaar wist te doen. » 't Is de « Echo Belge» die 't schrijft! Wij zouden het niet durven. 't Eeuigste wat we kunnen doen is het franskiljonsche blad niet tegen-spreken. EEN SCHANDAAL. — Onder dezen titel schrijft het weekblad « Ons Land » over de verboden Betooging Max Rooses : « Terwijl dagelijks een honderdtal menschen te gare staan, rechtover de T waalfmaa ndlens t r a a t, op de Meir, terwijl links en rechts nog samenscholingen plaats grijpen, als 's oehtends, in de nabijheid van den Koninkl. Nederl. Schouwburg, durft het stadsbestuur het aan zich op een verordening te beroepen om het neerleggen van een palm op het graf van den VI. Strijder Max Rooses te verbieden. In dit geval kàn het stadsbestuur niets anders handelen dan uit haat van àl wat VI, is en zich in deze tijden durft Vlaamsch te verklaren. Wij ontken-nen het stadsbestuur dat recht. Tegen-<->ver de gevoelens en de gedachten va.11 de inwoners, voor zooveel die gevoelens en gedachten, medeinwonc-rs geene schade berokkenen, heeft het bestuur neutraal te blijven. Wat het daarbuiten doet is of onrechtmatige bevoordeeling of hatelijke dwanguitoefening, — in elk geval misbruik van macht.» LEES= EN VERTELUUR VOOR KINDEREN. — Op Donderdag, 9 November 1916, wordt te 4 uur (torenuur) het verteluur en het leesuur hernomen in het lokaal « Liberaal Volkshuis », Volk-stnaat, 40. Elke Donderdag, de eene week voor de meisjes, de volgende week voor de jon-gens, enz., van minstens 10 jaai* oud en die voorzien zijn van een bestendige in-koomkaart, zal er verteld worden voor de jongste- en voorgelezen voor de oudste kinderen : eene keus van stukken uit Ne-■derlandsche en vreemde letterkunde, tel-kens eenvoudig en waarachtig m-ooi. Het verteluur wordt dus gehouden voor* de jongste kinderen en, het leesuur voor de oudste. Donderdag, 9 November : Openings-zitting voor al de meisjes en al de jon-gens : a) M. Hendrik Van Tichelen zal den >. ittijd openen met eene rede: « Over het Nieuwe Jaar ». b) Een kinderkoor zal, onder de leiding van M. Fr. C. D'Hayer, prachtige kin-derliederen uitvoeren. c) Mevrouw V. Resseler-Delvaux zal vertellen over « Smidje-Smee ». Donderdag, 16 November: voor de meisjes : Verteluur : M. Hendrik Van Tichelen over: a) « Smoutebolleken », b) « Slodde-ken-vuil », c) «Van 3 wonderdokters », van De Mont en de Cock. Leesuur: M. Victor Resseler uit < Stemmingen » van Cyriel Buyse. Donderdag, 23 November : voor die 1 ongens: ! Verteluur: M. Alfons Van Hoof over < De wonderviool » en « De witte wolf ». Leesuur : M. Jan L., een paar hoofd- itukken uit « Ernest Staes » van Tony Bergmann. ; Donderdag, 30 November : voor de < neisjes : Verteluur: Mejufvrouw Bonroy : Een ! >,aar vertellingen. 1 Leesuur: M. H. Michiels : a) « Zonder lak » (slot), van Stijn Streuvels ; b) c Een moeilijk vraagstuk », van Dina j >emers. Een heele reeks zal nog volgen. s Een bestendige inkoomkaart kan voor < Jk kind, dat minstens tien jaar oud is, } fgehaald worden in het « Liberaal ; /olkshuis, Volkstraat, 40, aile werkda- \ fen \an 10 tôt 1 uur. j «.g.'' 'J!'. . "Wf* 1 m* ZIE DE OORLOGSTELE- J «RAMMEN OP DE 2e BLADZIJDE. £ De Dood van Antwerpen Geen kwestie van Scheepvaartlijiies De voeuende eiementeii onzer haven Ons vaiig artikel heeft een bondig overzicht gegeven vau onze handelsbe-trekkingen met Duitschland en inzonder-heid van de ekonomische banden die v66r den oorlog den voorspoed van onze haven aan dien van Duitschland nauw ver-bonden.Wij willen nu vluchtig onderzoeken welke gevolgen een nieuwe orienteering onzer ekonomische politiek op de ver-schillende takken onzer nationale bedrij-vigheid zou hebben, en of die gevolgen kunnen worden vermedeu. De vervoermiddelen De voorspoed van België is te danken aan verschillende elc-menten die weder-keerig op elkander inwerken en de mede-dinging met audere landen mogelijk ma-ken. De uitgebreidheid der vervoerwegen waarover de Antwerpsche uitvoerhandel beschikt, laat de haven toe gelijken tred te houden met ele koiikurr-enten in het buitenland ; anderzijels echter vorderde de ekonomische beditijvigheid van ons land, zooals zij vôor den oorlog naar de bestaande voorwaarden zich gevonnd had, een net vaii verkeerswegen dat zich aan het tôt stand gekopnen goederenver-kcer noodzakelijkerwijze moet aanpas-sen. « La fonction crée l'organe. » Wij mogen dus zeggen dat de vervoermiddelen, waarover ons land en in 't bij -zonder onze haven op dit oogenblik be-scliikt, aangelegd zijn met het 00g op intensieve betrekkingen met Duitschland.In 1912 hadden onze spoorwegen een totale lcngte van 4.348 km., aangevuld door een prachti - net van buurtspoorwe-geu, waardoor de uitsfcraling van het ge>e-derenverkeër vau uit de groote centra de kleinste plaatsen kon bereiken. De Belgische waterwegen, bevaarbaar door bin-nenschepen van 200 tôt 300 ton, hadden in hetzelfde jaar een uitgebreidheid van 2.300 km. Onze verkeerswegen zijn wel vatbaar voor verbetering, voor eloelma-tige modemiseering (spoorwegen) en ons kanaalnet dreigt ougeschikt te worden voor een deel van het verkeer met het buitenland, o.a. voor de vaaTt op den Rijn, waaraan schepen met steeds grex>tcr tonnemaat deeluemen — vau 1000 tôt 3000 ton —, maar voor 't overige vervult ons transportstelsel wonderwel ele taak die ervau wordt gevergd, doch we herhalen het nog eens, het is ge-orienteerd naar een druk verkeer met Duitschland. Degène die dus dat verkeer tôt een mi- : nimuin wil brengen of zelfs geheel uit-schakelen, treft dan ook onmiddellijk het bestaande stelsel van vervoer en een transportkrisis zou er waarschijnlijk het gevolg van zijn. Die transportkrisis zou : niet alleen het gevolg zijn van de nieuwe ekonomische richting, maar evenzeer van de verminderde verkeersintensiteit welke ■ noodzakelijk moet volgen indien wij on- 1 zen besten klient prijsgeven. — De rede- J neering die zich nu opdri.tiçt is heel een- ' voudig : cen transportkrisis1 tast recht- J streeks den voorspoed van Antwerpen ! aan, welke haven door de buitenlandsche ! goederen i,n zulke omstandigheelen in ' uit-, in- en doorvoer niet zoo gewillig ( meer wordt opgezocht, en daardex>r s wordt de nijverheid dubbel geschaad : s 1°) hoogere vervoerkosten moeten be- c taald worden ; 2°) minder en moeilijker ^ transport.Q?elegenhekl wordt geboden. c Men ziet da^- ailes nauw aanëensluit : raustiortmiddelen, ha.ndel, nijverheid. Zoohaast een van de drie ernstig wordt geschaad, worden ex>k de andere getirof- v ■en en ontstaat er een rampvolle omme- Y cecr voor het geheel. ^ r De Antwerpsche Handel Wanneer wij handel en nijverheid neer- 1 ichrijven, dan noemen wij ook meteen e le voedende, onmisbare elementen op F /oor den bloei van ouze haven. Men ver- d ?eet dat maar al te gemakkelijk. Ook nu 1 10g wordt in ernstige middens geloofd t iat het voldoende is een mooie, goed in- 0 rerichte haven te bouwen en groote e icheepvaartlijnen te bezitten om een r >loeiende haven te zien ontstaan. Men k vil gedurig het reeds hooger neerge- g chreven ekonomisch princiep omkeeren : li : La fonction crée l'organe » ; het omge- o :eerde is valsch. Al had men nu voor z 'eebru.gge nog dubbel zooveel millioenen g litgegeven, 't had -niet gebaat om de d ;oederen van hun gewone normale ver- U :eerswegen af te leiden. Hetzelfde spel d vonen wij nu bij met de Lloyd Royal ti ielge, waardoor onze regeering denkt de g ;roote Duitsehe zeevaartlijnen te kunnen li vervange.n om aan Antwerpen een van Duitschland onafhankelijke,schitterende toekomst te verzekeren. Wij moeten niet beginnen met de vervoermiddelen voor de koopwaren, maar met de koopwaren z-elf, de rest volgt dan heel natuuirlijk. Antwerpen heeft noodig in de eerste plaats : te vervoeten koopwaren, drukke handelsmarkten, en bloeiende inheem-sche nijverheid. Op ele kwestie van de Lloyd Royal Belge, waardoor aan België weer eens een eigen koopvaardijvloot moet ge-schonken worden, hopen wij later eenigszins breedvoerig terug te komen. Onder de grondslagen van Antwe;--pen's voorspoed rekent de Duitsehe eko-nomist Wiedenfeld als een van de bij-zonderste, den eigenhandel die hier in de haven îs gevestigd. Een paar beden-kingen moeten echter hierbij worde,n gemaakt. Zoo voor den uitvoerhandel : De zelfstandige Antwerpsche uitvoerhandel is nagenoeg geheel vervangen elewr den handelsagent, den verzender, den kom-nvssiehandelaar. Het is waar dat de in-voerhandel zich fli,nk handhaaft en dat Antwerpen voor sommige produk'en een niarkt van allereersten rang gebleven is ; dat is dan ook te danken aan den doel-niatigen steun van de hier gevestigde bankinstellingen en zelfs aan den recht-streekschen arbeiel van de Belgen in de vreemde -expoftgebieden. Nog altijd is Antwrerpen een belangrijke markt voor de granen en zaden (La Plata en Rus-land), den wol en de huid-en (La Plata), rubber, ivoor, kate>en, koffie, enz. De in-vloed Van Ant:wen>en op dat gebied reikt zelfs buiten de gr-enzen van zijn hinter-land ; door zijn tusschenkomst worden veelal produkteii naar vreemde havens gezonden, een bedrijvigheid die in de handelsstatistieken echter niet tôt uiting komt. De bloei van elicn invoerhandel dvaagt echter een zeer broos karakter, want hij vertoont overal een sterker w-or-dende neiging om zich naar het hinter-land te veiplaatsen en de middens van verbruik te nad-eren. Als centra van eigen invoerhandel wordt b. v. den Haver doo-r Farijs en Robaais sterk overtroffen, Rotterdam door de groote markten aan den Rijn, Hamburg door Berlijn wat den handel in graan en koffie betreft; hetzelfde gebeurt met Maagdeburg voor wat den suikerhandel aangaat, enz. Zoodus, zelfs zonder dat aan de vôôr den oorlog hier heerschende toestaliden iets zou iv'orden veranderd, dreigt den Antwerp-scheu invoerhandel-een ernstig gevaar, wat zou het dan worden indien Duitsch-aud niet meer betrokken was in den in-t;oer van hooger gene>emde produkten, waarvan een ruim deel op de Antwerp-;che markt door onze Oostelijke naburen ivordt gekocht ? Uit eigen ervaring mogen wij gerust œggen dat het in die veronderstelling net ele huiden- eu rubber markten zoo ïoed als gedaan is, die zich naar Rotter-lam zouden verplaatsen. Met de overige sou het al niet veel beter gesteld zijn. Vlen verzekert ons dait groote Antwerp-ichc finna's er dau ook ernstig aan den-cen 11a den oorlog uit te wijken naar Ne-lerland en Duitschland, en wat wij be-list weten is, dat reeds eenige Antwerp-che handelshuizen, met het 00g op een ventueele verplaatsiiig van de handeis-vegen, te Rotterdam bijhuizen hebbeu pgericht. De Belgische nijverheid Met liàar is de voorspoed van de ha-en innig verbonden, want niet alleen ,-orden ovei' Antwerpen een groot deel an haar afgewerkte of half-afgewerkte ibrikaten verzonden, maar het is ook m gs dien weg dat ze de haar onmis-are grondstoffen voor een groot deel ie>et invoeren. Dit geldt in de eerste laats voor de groote metaalnijverheden. e constructie-industries, en gedeelte-,jk zelfs de textielnijverheid. Nu wordt, uiten aile ekonomische plannen om, nze nijverheid door de gevolgen van en oorlog ernstig bedreigd : zij zal af te jkenen hebben met hoogere vervoer-osten, met moeilijker verschepingsgele-enheid, twee r.adeelen die deze vernie-ngsperiode na zich sleepen zal, en wat □k niet te onderschatten is, met aan-enlijk hoogere sociale lasten. De Bel-ische nijverheid hiëld zich recht tegen e vreemde mededinging, dank zij de ige loonen die zij, in vergelijking met e naburige landen, betaalde, en de be-■ekkelijk geringe sociale lasten die zij edwongen was te elrageti. Onz& w«rk-eden hîbben door d*n oorlog beter® ar-

Er is geen OCR tekst voor deze krant.

Er is geen OCR tekst voor deze krant.

Er is geen OCR tekst voor deze krant.