Woensdag* 29 Maart 1916. Tweede Jaar Nr 89 Priis ! 6 rpnh'p^p; Hnnr crfthftPil RfOirt Het Vlaamsche Nieuws ï-f#».f- hpftl- «norp'fir^f t*r< mp-pct vprRncfiirî SMiftimcWaH van Rpi<riS - Vprsrhiifit *7 msal n^r wp?»!? rABONNEMENTSPRIJZEN : Par a*a»ii«i 1.75 Per H mt&uHea 10.- fer 3 aiatude» 5.— . Per jaar 18.— * AFGEVAARDIGDEN VAN DEN OPSTELRAAD : Dr Aug. BORMS, Alb. VAN DEN BRANDE mot vaste inedeïverking van Dr A. JACOB BUREELEN: ROODESTRAAT, 44, ANTWERPEN. Tei. 1S00 >J2iVi4JX*œTJ*«r I I n - ■ I HMHI. I M rr lfrmn Munirri 11 m'iu ibiii^im ■ ■trrn rnnfp-T'MrrmrT MM ~i i r i Tf — t AANKONDIGINGEN : Vwe«de blidr., p-er regel 2.50 Vicrde blatU., ptu- rog«l.. *.SS iîirde i»îadz., id. I.— Dood^ bericht t<r— Voor sliî anuouoeu, wcude mon zich: ROO D EST R A XX, 4.4. DE OORLOG IAsquith naar Rome jaden, 27 Maart. — Asquith zal < îjije week Rome bezoeken om Ljeuwe confcrentie der geallieerd< [joiicn. H zeegevecht bij de Duitsche ku: ^Lcn, 27 Maart. — Uit Kopenhagi de « Kôln. Ztg. » gemcld, d ■lange berichten ontvangen zijn ov ^■ticcht op zoe die kloppcn met h ^Rtie bericht. Zij maken echter een ^Hjgewag van het in de lucht vli ■ een Engelseh en torpedo-jage 28 Maart. — Nopens het am Mgelsch bericht omtrenjt de vli Hilcn op de Holsteinsche West< ^^■ketwelk beweerd werd, dat do R:he torpedoboot-elestroyers ■ bewapende ' patroeljebooti Hiin den grand geboord zijn, v< Ha wij van bevoegdc zijde, dat de Hring onjuist is. Zooals in het am ^■Duitsch bericht gemcld werd, zi Hh als voorpost bevindende D uit se' ^■pende visschersstoomschepen verl Ii bondgenooten coaterersti te Paiijs infs, 27 Maart. — De afgevaardi der Engelsche regeering naar < toi tic van afgevaardigden der g rden, die te Parfis wordt gehoude ii de Fransche hoofdstad aangek Het zijn Asquith, Grey, Llo} u en Kit cher: cr. :Britsche delegatie werd verw< ldoor admiraal Lacaze, Denys C Albert Thomas en Joseph Thierr sjs, 27 Maart. — Heden voormi re-rd in het ministerie van buite che zaken de eerste samenkon io Boiidgenooten-confcrentie geho Italie, Engeland, Rusland, Bel g ], Setvië, Portugal en Frankri n vertegeniwoordigd. De beraads! en werden nattiurlijk geheim g len. ISÎoditan^ kan meegedeeld wc |dat de vertegenwoordigers op de fe zitting zich hoofdzakelijk met 1 paire middelen tôt verwezenljjkii den cmdzege hebben bezig geho HrijWge duikboot- en mijnoorlo ^fclen, 27 Maart. — De dienst tu HFolkestone en Dieppe is tijdeli ■kt. Biden, 27 Maart: — Het stoomsch H®upolis» van 13.000 ton is in di ^Bseboord. Er zijn elf inenschen 1 Hnicn. 27 Maart. — Blijkens e,i ^Bnercht is het Fransche stooi ^B<Hébé» gezonken. Van de b van achttien koppen zijn ti< Wc.tpt ; naar verluidt zijn de ovei Wfêepikt door een Engelseh stooi B><kt naar het Zuiden voer. fcn, 27 Maart. — Het Engelsel M^hip « Arno » is gezonken ; de b ■El11? bestaande uit zes officieren ,< is ontseheept. B Hébé » mat 1494 ton en behoo ^PjdeSoc. Nav. Caënnaise te Caë: » mat 745 ton en behoorde ai S team Packçt Co. te Ecndeii n, 27 Maart. — Het Engelsel ^Bfrsvaartuig «Khartoem» vaii Hul ^■''nken ; twee leden der bemannir I men vreest dat de overige n. ■ «'dronken zijn. 27 Maart. — Nader blijkt d; ■"nneapolis » in de Middellandscl ■Gezonken. van de « Englishman », de H /fer getorpqdeerd, zijn 10 mei W Scdood. ^ ecnigde Staten ea Mexik - Het gi ikn, V 1 a ontsnapt is. D S n troePen bevinden zic en ar>w UTt van Mamiginpi. 7. '°1?d doOT tw«e afdoelir a®«nkaansche ruiterij. Is de Yrede nabi] ? le De « I.abour Eeader », het orgaan va cr de onafhankelijke arbeidspartij, is va sn moening, dat de voorui:zichten op vrec gun-|jger worden. De Fransche mini; ter van financiën heeft er al op gezii speeld, dat de vrede in 't zicht is, e die uiting mag gelden als veellieteek st nend voor de gevoelens aan de overzijt van het Kanaal. In Engeland is de laa 11 ste weken een wending gekomen in c a openbare meening. Zij, die openbare ve: gaderingen hebben toegesproken, kui c nen er van getuigen. Die kentering z: s" binnenkort tôt uiting komen en voor i c" zomer len einde is, zal zij sterk de aai r" dacht trekken. De « Labour Leader . acht nu reeds de,11 t'ijd voor de onafhar kelijke arbeidspartij gekomen om mi e" kracht te pleiten voor een onverwijlc: schikking. Het is nu-mogelijk zoo vri ^ uit te spreken als enkele maanden geb ' den niet ware geduld. ^ De toestand in Mesopot^mi I1" De « Times » wil meer licht over M ln sopotamië. Miryster Chamberlain hee 1C erkend, dat de geneeskundige dienst vo °" slagen is te kort geschoten. Inderdaa< zegt de «Times». De krijgsmacht, waa moe generaal Aylmer tôt ontzet van g< 3 neraal Townskeud op weg ging h ad zic slechts uitgerust om Uyee- of driehoj derd gevallen van gewondeu te behai delen, of misschien nog min der ! Me had bijtijds voor platboomde vaartuige e. moete;n zorgen, en waren er eeniçe gi ,j pantserde bij geweest dan had Town 0' liend geen week belegerd hoeven te wo •(] den, Toen men platboomde vaartuige verzan-cldc," w-as b .t te —'Feu de: ervan is nog ci> wég naar de Golf va q_ Perzië gezonken. Het is echter niet alleen de geneeskui dige dienst, die is te kort geschoten, lie de inrichting is verkeerd begonnc.n c n. uitgevoerd, volgens de «Times», t- —— u- Uit Engeland •1! Londen, 27 Maart. — Bonar Law z met Runciman naar de ekonomische ko _c_ ferentie te Parijs gaan. ir_ Thomas, de bekende leider der arbf ze ders, heeft gisteren met klem verzet aa je geteekend tegen de pogingen van de ko> ]r ser\atieven, om Hughes voor hun pr tectionîstische propaganda te gebruike Als het tôt bescherming komt, moet m< het geheele Australische stelsel overn men, namelijk den achtuurswerkda. wettelijke bevooTrechting van leden v; & vakvereenigingen, bij dç wet vastgeste minimumloon, enz. Is dat de politiek -s- zoo vraagt de « Daily News » — die on jk protectlonisten in Hughes' naam aan h land willen opdringen? !;! Italië's bulp ia het Westen >ij Berlijn, 27 Maart. — Naar aanleidir van de konferentie te Parijs en de vraaj of Italiaansche troepen naar het West .n lijke ocrlogstooneel moeten worden g 11- zonden, schrijft de «Corriere délia Sera> Ofschoon van meer dan één zijde b ;*n weerd wordt, dat de oorlog in het We ten zal worden beslist en men er daaro a- alleen aan mag denken om in Frankrij zooveel mogelijk troepen te verzamelei is het toch duidelijk dat de kans van ee îe grooten vîjandelijken aanval tegen Ital e- en wel op aile Italiaansche fronten ove :n wogen en afgewend moet worden. Te wijl derhalve Italië met zijn geheele m r- litaire macht ailes in het werk stelt, 01 1. het gevaar van een Oostenrijkschen inv; m het hoofd te bieden, vervult het daarmec .) niet alleen een heiligen plicht, doch bi hoedt het 00k de bondgenooten voor ee le materieel en moreel onheil, dat een vijai 1, delijke inval in Italië in het jaar van c ig grocte verwachtingen, die de quadrup c- entente van de revanche koestert, zou b< teekenen. *e geraanval op Salorsikî Saloniki, 27 Maart. —- Zes Duitsch n vliegtuigen hebben vanochtend met h( i- aanbreken van den dag een aanval op S; loniki gedaan. Zij hebben ongeveer 2 bommen geworpen, waardoor mee; Grieken zijn getroffen. De stoffelijk schade is onbeteekenend. q De aanvallers zijn krachtig beschoter maar wegens het bedriegelijke morger licht is geen hunner getroffen, toen z e boven de stad waren. Twee vliegtuige h zijn echter later, toen zij over onze linie ij terugkeerden, neergeschoten. L- ' Lees vervolg oorlogstelegramm&n o dn>. tujip.erf.n hladsîiHû Belgische * Onderwijstoestanden Wie onbevooroordeeld een bl'ik werp' ap de Belgische onderv\ijstoestanden kar vaststellen hoe in België leven een rai tl van meesiters, die' weten de m ces n ters te zijn, omdat de gezaghebbendcr . in den lande staan naast hunne zijde er een ras van verdrukten die voelen hunne ' verdrukking en ineenen te kunnen uaai n het ras van de meesters opklimmen al; zij lien in ailes zoo perfekt mogelijk e naapen. Hunne eerste en grootstc be zorgdheid is het de taal van die mees-' ters te spreken. Daar ligt eene wanho-pi^makende domheid in hunne doening zij blikkert van potsierlijkc walgelijk-ruikende vervvaandheid ; . ij verioor : c duizelig makende opervlakkigheiê.f. zi, veiTaadt een pijnlijk huldigen va,11 he' gezag, dat zijne macht misbruikt en ge-!_ sterkt door de hulde van gewichtig-^ doende Kakebroeck's en Beulema^ser ' voo-tgaat in zijn heilloos werk: de gees- • telijke vernietiging van een ras ten profite van het andere en tôt voordeel var den Staat, beschouwd als mogendheic en niet als het mieldcm, waar ele gezag- -• hebbenden zorgen moeten voor eh hoo'gst-mogelijke welvaart der bevol-long.ft En terwijl in Vlaanderen (het lanc l.'der onderdrukten,) het onmogelijk; wordt beproefd, het onzinnige gedaan het o,nlogiscbe toegepast om aai ». Vlaamsche kinderen van af de lagere h school en in Brussel van af de speel-i- (verschooning !) de bewaarschool de !- Fransche taal aan te leeren ; terwij' n naar het kernige woord van wijlen Mas n Rooses, in de Vlaamsche school, Vlaam-> sche onderwijzers verplicht worden e?ene 5. inoord te plegen op de ziel van hel volk; zien wij, in Wallonië (het lanc n der meesters) naar dé verklaring var 1 den licér Dr, Ach-':1 • Ruyffelaen v.u: n Luik, afgelegd op het XXXII0 Neder-landsche Taal- en Letterkunelig congref !_ (Antwerpen 1912) de Vlaamsche taa' >1 gebannen uit de lagere school en haai n onderricht ingevoerd slechts in de groo-te stcelen en omliggende gemeenten zooals Luik, Seraing, Grivegnée, Her stal en dan nog als vrije leergang m viar Mur. al De meesters handelen als de mees n- ters. Ik kan het hun, zoowaar, niet kwa lijk nemen. Ik kan zelfs geene enkele :i- redan bedenken waarom^e niet hande-n- 1en zouden prccies als ze doen. Die on-n- der lien de taal van de verdrukten noo d- dig hebben, kunnen ze na den gewoner n. klastijd aanlecren. Aile volk dat zich-;n zelf bewust is en weet voorrechten t< e- bezitten, handelt logisch naar zijn' bc y, langen als het zij,ne vex>rrechten hanel m haaft. In Wallonië weten ze maar al te ld wel wat onscliatbaar voordeel liet ii — geene tweede taal in ele lagere school te je onderwijzen. De groote, de onschatbare et waarde van elat voordeel kan eenieder in zien, die even nadenken wil op wat he is een kinel op te voeden en te onderwijzen, dat is, zijn gemoed verdiepen en ei een mensch van màken lanjrs verstands-g ontwikkeliiig om. Het kind is getuige y, van de verschijnselen, die vallen onelei ï- het bereik van zijn waarnemingsvermo-î- gen, 00k van inwendige, gevoelsver-1: sehiin cl en. Het kriigt namen voor die elingen aan te duiden ; er vormen ziel 5- Legrippen in zijn geest en het vindl ■n woorden om elie begrippen uit te k drukken. Oudcrs, die met belang-1, stelling de zedeKjke en verstandelijke n ontwikkcling van hun kroost nagaan, ië staan verwonderd te schouwen naat r- Wat gebeurt binnen die kinderen ; zij r- moeten, als zij waarlijk mensch zijn, i- cen onuitsprekelijkcn eerbied voor de n heerlijke heiligheid van dien arbeid in il de hersenen voelen en te\-cn s den wii le 0111 aile krachten in te spannen ter ver-wijelering van aile ding, dat zou kunnen n rtoren dien arbeid van immens belang. 1- Bij verder nadenken zullen ze zich be-e wust worden hoe principiëel de' be-e gripsvorming verschilt van het gebruik y ecner taal, de maedertaal uitgezonderd, omdat begi"ip naam van het begin als samengroeien. Het kind is voor de ouders eene bron van verrassingen. Wie vader, wie moeder herinnert zich niet e zijne verwondering bij de teekemen, dat :t een karakter zich vormt, dat elenkbcel-1- deïi worden geuit door die kleine, veel-o pczoenden me,nd, die men heeft spra-;t keloos gekend. e Komt de ouderdom van het naar school gaan. Karaktervorming (opvce-1, ding) en verstandsontwikkehng (onder-1- wijs) zijn daar wel de hoofdzaak. Het ij kind moet begrippen opdoen, veel be-n grippen, opdat het veel kennen zou — s en het moet den tijd krijgen om die begrippen op te eloen, omdat het nex>dzake-lijk is dat ord# heersebe in de jonge her-p senen. Bii Kakebroeck's en Beulcmans' kin deren gebeurt thans iets verschrikke lijks. De begripsvormiiig wordt plot gestuit, ele namen van de dingen veran deren, en al wat het kind binst de zes 0 zeven eerste levensjaren heeft opgedaa: wordt als omvergeworpen. Op zevenjar! gen ouderdom staat het precies evenve 1 als toen het begon te stamelen met daai ' enboven in zijne hersenen eene zWar, ' verwarring, waardoor heen het worste ■ 1er! moet. De vloek in Vlaanderland te zijn ge ■ boren, laat zich gruwelijk ve>elen. En niet alleen kinderen van Kake 1 broeck's en Beulemansen zijn daarva: : het slachtoffer, maar 00k onze kinde ' ren ; zij het dan in mindere of grooter ' mate, ten believe va,n de bczitslui, di ' het verwenschen de taal van het volk t leeren en eischen, dat zij en hun kroos ' kunnen gediend worden door lui, di : Fransch kennen. Al de Vlaamsche lage re scholen hebben de Fransche taal al leervak in hunne programma's en vroe, < f laat, berfnt men met de aanleerin. crvan, sonder eenig nut voor het Vlaam sche kind, dat ter lagere school (die voo ' de massa de school blijft, ele eenige geen Fransch leeren kan. En weer eens I daarom alleen omdat wij de verdrukte: 1 zijn, elie hebben vergeten hoe men doe: moet om ele meester te wezen, waarvoo noodig is zich-zelf te zijn, alleen maa elàt, zich-zelf te zijn tôt het einde toe ! Wij willen hier ingevoerd precies da wat ele meesters doen, omdat wij wete, 00k meesters te kunnen zijn ; wij wille de tweede taal uit ele lagere school heelemaal eruit; wij willen bijzonder leergangen na klastijd. bijvoorbeeld voo die het diploma van lager onelerwijs be zitten en voor die zich bereiden tôt he voortzetten hunner studiën in het mid delbaar onderwijs, waar wij eyeneen; en met evenveel beslistheid eischen da de Vlaamsche taal de voertaal zij, voo aile vakken, ele talen uitgezonderd, op dat wij wezen zouden echt Vlaamsche ze.o naar gemoed als verstand flinlc ont wikkelde lîeden, meesters in ons cige: huis, met harten die bemi.nnen bovens het eigeiijschoon, met koppen, die be grijpen wat is van ons, — omelat we zij willen wat Duitschers~7i j n in Duitscii land, Franschen in Frankrijk, Engel schen in Engeland, Nederlanders 1: Nederland, vrije menschen en meester 1 in ons land, opdat wij vervullen, blon de Germanen van de nedere landen ' onze historische roi. ; GEO. DAGELIJKSCH NIEUWS ONZE GROOTE GEILLUSTREER DE LETTERKUNDIGE PRIJS KAMP. — Morgen zullen wij de voor waarden en prijzen van onzen nieuwéi Pr i j skàmp med edeelen. Zie vandaag op onze d-erele bladzijd ele,11 uitleg, en de beteekeuis van tlei Prijskamp. EEN LESJE VOOR DE <e BROEK SCHITERS ». — Uit de Antwerpscb « Rekeninghe van de Scepen van Oorlo ghen 1583-1585 ». (Verdediging de Schelele.) — ... Selen e>ock ele voirs commissarisen by soe verre zy tselv-gerraden en de doenlyck vinden,de hooeh ' ste mogen stelle.n op thien rinsguldeneu ende de minste op dry stuvers ter weken enele dat onder de voirs, quotisatie oocl mede selen begrepen worden de borge ren oft ingesetenen deser stadt dewelck daer vuyt syn vert roc ken, ex>ck regarc nemende op henne qualiteyt, ende da sy hun absenterende, ontgaen aile an dere lasten enele vex:r lien vaderlant end< elese stadt nyet en waketï, oft an der i sorgeti errde periculen subject syn, daer tc;e sy nochtànâ nae aile rechten enelf redenen verplicht ende verbonden syn.. Hieruit blijkt dus dat onze vex>r vaders, tijdens hun roemzuchtig twee jarig verzet onder Filips van Marnb van Ste-Aldegonde, tegen de belegerin ; hunner stad door den Spaanschcn veld heer Farnese, wekelijksche vrijwillig< bijdragen opbrachten van 10 gulden to 3 stuivers volgens hun stand, en dat d< uiteewekenen daarvan niett verschoone bleven, omdat zij « op hun stad er vaderland niet waakten, en gevaren ont gingen waartoe zij nochtans volgem recht en plicht verbonden waren ». De bijdragen beliepen tôt voor diei tijd ontzaglijke som van 80363 pondet 1 9chelling en 11 penningen artois. OM HET AANKWEEKEN VA^ VROEGTIJDIGE AARDAPPELE^ TE BEVORDEREN. — Men deelt on de volgende nota mede : Ten einde de teelt van vrœgtijdig< aardappelen te bevorderen. waaraan di jaar voor de volksve>eding een groot ge wicht moet gehecht worden, heeft d< Gouvemeur-Generaal vei'ordend. ela - de maxima-prijzcn voor vroegtijdigf s aardappelen, welke welelra zullen cpge - maakt werden, 'minstens 20 frank pe f 100 kgr. voor de lange en 18 fr. voo 1 de ronde aardappelen moeten bedragen - Dcze prijzen zulien voorloopig tôt 2 r Juli gelden. De oogsttijd zal laten aange - geven worden. Men moet echter wel wc e ten dat een te vroege oogst minder zz - opbrengen, omdat de knolkn in den re gel het best oniwikkeld zijn, als de bla - deren van de plant beginnen te verdor ren ; derhalve moet de oogst ,nkt t vroeg ondernomen worden. 1 De Gouverneur-Generaal rekent vas - dat ele landbouwers, zoowel voor het al c geinecn belang als vo-or hun eigen, aile e zullen eloen om aan ele tsrrcinen voo e den aardappelteelt bestemd zoovet t mogelijk uitbreiding te geven. e DE VEEVERZEKERING. — In d laatste jaren, hebben de Onderlinge A-'er s zekeringsmaatschappijen tegen clc sterf ^ te onder het vce op het platteland eei * groote uitbreiding genomen dank zij è.-s'eun der openbare m icht, Dc-ze ver .x schillende gebicdsmaatschappijen zijn ii Herver ekerings-Federaties gegroepeerd '' Het Département van Landbouw heef 1 op zijne begrooting eeu speciaal kredie 1 gebracht, waardoor het in staat zal zij j r oui toelagen aan genoemele Federaties t. I vcrleenen. De uitdeeling ervan zal gc schieden volgens ele behoeften en de be drijvigheid dezer belangweklcende in II richtingen. ^ DE STRIJD TEGEN HET PESSI c MISME IN FRAN RIJK. _ « Matin » r In opdracht der insructies door den hee - Malvy, den minister van Binnenlandscli t zaken uitgcvaardigd, hebben de prefectei - sedert verscheidene maanden aan de par ,, ketten een groot aantal verspreiders va: t valsche geruchten en alarmeerende praat r jes doen aangeven. Te Parijs en in he - département der Seine werden er mee | dan tweehonderd personen voor dei - Krijgsraad gebracht, waarvan er over d 1 honderd tôt boeitn en gevangenisstraffe: 1 veroordeeld werden. Generaal Joffre van zijn kant heeft aa: 1 een majoor-dokter 2e klas, genaamd H... - dertig dagen streng arrest gegeven voo - de volgende reden : « Wegens, gedurend i de reis, in een sneltrein, dingen gezegd t s hebben, welke het geheim der militair - operaties zouden kunnen gecompromit , teerd hebben.» De generalissimus herin nert te dezer gelegenheid eraan dat d niilitairen, onversehillig van welken rang zelfs buiten den dienst, absoluut moete: e zwijgen over ailes wat op de krijgsver richtingen betrekking zou kunnen hebben De « Echo de Paris » betreurt dat he pessimisme zich vertoond heeft of te vaal voorkomt in zekere kringen, waar men i: schitterende redevoeringen de deugdei van het ras ophemelt zonder die zelf t beoefenen. Het euvel is ongetwijfeld be perkt, doch het ko-n zich uitspreiden en oj een goeden dag gevaarlijk worden. Onz a plicht is het om het aan de kaak te stel ~ len, zooals wij het reeds in het begin vai den oorlog gedaan hebben. Wij hebbej toen aan de binnenlandsche « onzijdigen 3 gezegd,aan de geïmproviseerde tacticiens - aan de salonhelden, hoe afschuwelijk hui - geklets was, waarin ailes — de chefs, d r krijgsvcrrichtingen, de gevechten, d . zwenkingen van den strijd — besproken : gehekeld, veroordeeld werden op een - partijdige, k waa d wii lige wijze, des t' , meer onverbiddelijk en streng o-mda , daarin de politieke onwetendheid en on : bevcegdheid te zamen kwamen en elkaa - hielpen, waarvan de onbeschaamdheid on : niets ongemoeid te laten reeds v6ôr dei 1 oorlog ondragelijk was. En wat zal mei t er nu van zeggen? » De gebeurtenissen hebben hun than : opnieuw voedsel verschaft,zoodat zij we© ' aan den gang zijn. Gaat eens op een na - middag in de gangen van het Bourbon : Paleis of in die van den Senaat, als e een' « communiqué » behandeld wordt ofwel op het einde van commissie-verga deringen, waar de polemiek van zeker< bladen, de ambities of de wrok van zekeri lieden, gevoerd en voortgezet worden, ei gij zult er spoedig genoeg van weten ! » DE MONUMENTALE INGANt VAN HET PERCK-TOEVLUCHTS OORD. — Al de Brusselaars kennen de,t monumentalen ingang van het gebouv welk thans als postkantoor in de Kanse larijstraat dienst eloet. Dit gebouw, ela een karakteristiek voorkomen heeft werd in de regeering van 3raria-Thore sia, opgericht toen de wijk vermdcrc werd. Het Komiteit van Oud-Bru-se heeft stappen bij het gcmcentebcsturr van Brusfeel gedaan om dit ovcrbiijfse f van vroegeren tijd te bewaren. De be f weeggronden hiervan erkennende, heef 5 het Schepeneolle.ee bevolen om photo graphiën en plannen van den monu ? mentalen ingang te nemen. Buitendier t werd er besloten dat er niets in ziji . decoratief geheel zou veranderd worden •r in.geval de wijk op de een of andere t wijze zou moeten gewijzigd. worden. Iets \mï iedereo dag t Na zeshonderd dagen Oorïog Als de ex>rlog uitbrak, was het een al- - gemeen gezegde : « 't Zal geweldig zijn, .1 doch kort. Meer dan twee maanden zal u het niet duren. » Het waren de redelijk- - sten die aldus spraken. De optiinisten ge- - waagden van één maand of zelfs van : \eertien elagen, en de pessimisten stelden als uitôrst termijn Nieuwjaar. Dan was t 't zéker gedaan ! De forten van Luik - waren oninneembaar ! De Fransche vlag s wapperde reeds op Mulhausc.u ! De val r van Metz en Straatsburg was een kwestie 1 van dagen, misschien van uren ! De Rus- sische plctrol of stoomwals roîde onwe-, derstaanbaar naar Berlijn !... Maar Luik viel1 Namen viel ! Maubeuge viel ! Brus-sel g aomen !... De slag van de Marne " redde Parijs, doch elf Fransche depar-tenicnten bleven bezet ! Antwe.rpen viel, ordanks. . de aanwezigheid van Chur-cb.i-1 en '11 paar duizcnd Engelschinan-1 nen! I11 November begon de gesehiedenis : , De Bondgenooten zijn te Roeselare. te Oostende, te Tielt, te Deinze, te Gent, te St-î\iklaas-in-Waasland ! Geen geld of geen eten, geen kqner, geen salpeter, geen rubb'cr in Duitschland ! Engelanel maakt zich vaardig ! Kitchener sprak zijn machtwooid : «Ik weet niet wanneer de oorlog zal eindi-■ gen, doch ik weet alleen wanneer hij : b. ■;:i- en zal : met Mei a.s. ! » Wat er r van A austus 1914 tôt Mei 1915 gebeurd fe w^s', ".lde niet mee... voor Engeland! i Voor ons wél ! Een andere machtspreuk kwam uit i ' Frankrijk : « De tijd werkt voor ons ! Le - temps travaille pour nous ! » t Wij zijn nu einde, Maart 191G. r Laten wij nu eens koelbloedig nagaan i welke veranderingén er sinds één jaar s zijn voorgekomen. 1 Het Westclijk front bleef ongeschokt en emderging geen noemenswaarelige gol-vingen. Het Fransch offensief m Cham-, pagne en het gelijktijdig Engelseh offen-r sief tusschen Atrecht en Lens, in Sepi-e tember 1915, werd onmiddellijk gestuit b en het gewonnen terrein, loopgraaf na e loopgraaf, heroverd. Het Duitsch offen-. sief is nu meer clan een .uaand bezig en . Verdun vereledigt zich dapper en held-e haftig. Zitten ze 1111 weer vastgeschroefd? -, Wij echter blijven er bij dat bij Ver-1 dun het al' op één wordt gezet en dat . daar de beslissing van den oorlog zal val. . len . (■ Als we naar het Oostelijk front kijkén £ en nagaan wat daar plaats heeft gegre> •j pen, élan zijn de veranderingén verba-a zend. a In Maart 1915 zaten de Russen nog in . OeiSt-Prt-ise n, hielden Memel bezet ; -> gansch Polén en Koerland, met zijn gor-; ekl sterke vestingen was in hun handen, . terwijl het Russisch miljoenenTegeir, als 1 een verwoede oceaan tegen het Duitsche -, Rijk aanspoelde. » Voor Oostenrijk-Hongarije was het ( nog hacbelijkcr gesteld. Heel Galicië t was door de Russen overstroomd ; Kra-kau werd bedreigd en heette gedeeltelijk » ontruimd; Psjemysl, uitgehongerd, moest zich in Maart 1915 overgeven met zijn l ontzaglijk garnizoe-n van 120.000 man ; ; de Russen elrongcn door in de Karpaten t en zijpelden door langs het Dukla- en . het Uzsokpas en ele eerste regimenten r van den Tzaar stonden in de weelderige , pleinen van Hongarije : de tocht ging ! naar Boc-da-Pest en Weenen ! De Tzaar 1 zelf sprak van uit het balkon te Psjemysl en te Lemberg en verklàarde Galicië , Russisch grondgebied ten eeuwigen da- - ge! Terzelfde.r tijd luidde het dat de Dar-danellen gingen eloorgebroken worden en • . Konstantincpel zou vallen. Van de Per-zische golf uit, trok een Engelseh leger ' naar Bagdad ! In Mei kwam op den koop toe, en als , een laatste dex>rslag, Itâlië in den oorlog, j en belooide met twee -niljoen soldaten naar Weenen op te rukken ! Servie had de Oostenrijkers van uit s zijn bergen gejaâgd, en veilig achter Do-= nau en Drina, drong het zelfs in Bosnië 1 binnen, naar Se.rajewo op, waar de aarts-hertog met zijn gemalin werd vermoord, - terwijl zelfs de Montenegrijnen zich bui-t ten hun grenzen in Hcrzegowina gingen . nestelen. Roe ic-nië, Bulgarije en Griekenland, zoo scheen het, wachtten nog slechts op I een teeketi, om mee in den élans te gaan - en hun deel te grçbbelen in den Turk-1 schen buit ! Een jaar later ! Roemenië aarzelt en t weifelt nog en steeds meer en meer ! - Griekenland onderging het lot van Bel- - gië, doch liet zijn bavens en eilanden i zonder weerstand door Engeland en i Frankrijk, en zelfs door Italië bezetten ! , Bulgarije koos partij voor de Centralen ! : Servie, Monténégro en 00k Albanie, op eén stad na, W'alona. werden veroverd.!

Er is geen OCR tekst voor deze krant.

Er is geen OCR tekst voor deze krant.

Er is geen OCR tekst voor deze krant.