■fdag 3 Maart 1916, Tweede j&arg. Nr 63 Frijsi 6 Gentlemen door g-eaaei België Het Vlaamsche Nieuws Het best ingelicht en meest wrspreid Kieuwsblad van België. -|Verschynt|7 maal. per^week ABONNEMENTSPRIJZEN : I p£r maa*i 1.78 Per G maanden 10.— I per 8 5.~ Per jaar la.— I AFG1VAARDIGDEN VAN DEN OPSTELRÀAD : Dr Aug. BORMS, ALb. VAN DEN BRANDE met vaste mKkwerkJng vas Dr A. JACOB BUREELEN: ROODESTRAAT, 44, ANTWERPEN. Tel. 1900 AANKONDIGINGEN : îwesde blaâz., per regel 2.S0 Vkrde bladz., par regel.. 0.50 Darde biais:., id. I.— Doodsbericht 6.— Veor aile aauoaesa, weiide nien zich : ROODESTRAAT, 44. «IBGMMMMmMMMMBMRKMHHaii gH»Bfaaae^i3MCgïaaSK>i»flHaM»w!u *0*3* iH««»n*PViiaKK3i0aiMHM£MMcaHn9ia»»3K!Q nieuw tijdperk in nze Bouwkunst De Tentoonstelling ,g en Landelijke Woningen rel boven mijn laatste artikel :nncld was, en de tentoonstel-u gesloten is, acht ik het niet ig ontbloot, in verband ermede , nabâtrachting te laten ver-Ik veronderstel, dat ket de ont de gelegenheid niet te laten an en te trachten de beteeke-le tentoonstelling te omschrij-door deze tentoonstelling de je vereenigingen een zeer voor-en zeer te waardeeren werk erricht zal door iedereen toege-Irden. Het was geen klein werk, lare te hopen dart in betere tij-meer meer mogelijkheid bestaat jdigeren voet in te richten, het-Benverp nog eens tôt doel eener [ïlling konde gemaakt worden. iinniijn artikelen niet altijd al letrcnd over de moderne ont-Len handelen. Het beeld dat ven van het toekomst-dorp was Siikkejid. Waaraan de schuld? Iivreemd verschijnsel, dat zco-imeesters, of personen die zich U zwaren naam zonder recht of titelen, m 't geheel niet weten en de enge, — maar toch niet - grenzen van ons vaderland welke gedachten gezaaid, rmen ge9chapen werden, welke jen nieuwen geest en nieuw rai, 00k in de bouwkunst, ge-fcbben, Dit is vooral onbegrij-tneerwij zien, hoe Engelsehen chers van elkaar het voortref-trachten te bemachtigen, hœ amen naar de groote Republiek ïezien, en hoe de kleine Noor-i, Zweden, Finland, Denemar-Nederland, hoogstaande wer-tbrengen. Daarmede predik ik ralgiiig van het uitheemsche, 'dgen van de tijdstrooming die lie werken op zulke degelijke en waar niets of niemand zich ag aan onttrekken, zonder zich oepelijk afzijds de kultuur te Kultuur, dat is vooruitgang, En beheerschen van vonnen en iappeji van voorbije beschavin-en uitdmkking van eigen leven, idaeht, eigen wezen, eigen tijd fe vonnentaal. botrackten nieuwe is betrekke-ior zoovele soorten gebouwen, i,bureelen, warenhuizen, huur-patyan de vergane tijden geene p aan te wijzen hebben, zijn M> uit den aard der zaak, e schc-ppen. Nu eerst, begint ^ de logische Tedeneering de e tiemen, die aan de nieuwe be-mdere dan historische vormen n te passen. Maar z<56 niet voor pijk huis, z66 niet voor gebou-rlandelijk nut, hoeven en schu-T %t een eeuwenlange ontwik-wr, die aan de hand van wisse-hoefteri, tôt voor ongeveer drie •tw, als volmaakt te beschou-Pjea heeft weten voort te bren-de groote veranderingen die het bednjf in de laatste jaren on-heeft, zijn, voor zoover dit te js> niet van zulken aard, dat zij R-vera nderenden invloed op de ®rde bouwvormen zouden krij-1 valt dus bij de overlevering a'cn, zonder dat dit in 't rnin-r°lgen mag ontaarden. Dat die '"g niet als een natuurlijke wordt gevœld, maar als een |om de vormen van vergane tij-Jonaehtigen, levert het bewijs Pestaande gebrek. F® wij nu, los van aile over le-I® een tijd van hoogste span-to tijd die op de gemœderen «nkkenden invloed uitoefent, !®and ininder dan een kunste-ontsnappen kan. En tocht on-unstenaai-s heeft er geen zulke lcnt om tegen dien invloed te nen invloed te overwinnen ^1( 1 dan de bouwmeester ; wa,nt nnstenaar zal zoo onmiddellijk Fei| beroep worden gedaan, na-ps anden zullen nonnaal gewor-r Uit te hebben betoond is een P£r<jks£e uitkonisten van de ten. l'1'; de behoeften, die zich f zullen doen gevoelen, zal, L/1! W€tenschappelijk, zonder r 'te tegemoet worden geko-! 'Ju meer wetenschappelijk be-Wmmen dan innig diep voe-N enaars. En daardoor is het L 'S Sesteld met de aesthetiek I cr,,;D- ■' g'«în overlevering, htiri1 ' ' » ®. ^,eerschende per-Ivaii -1"i Z1^n invloed€n, ver-ischri/ verscheiden van rich-Cden van >eteekenis. In het | aarv"an, in het bestudeeren daarvan, 00k van de minder goede, ligt de taak van het jongere geslacht. Wij zijn hier nooit verwend geweest aan bouvvkundige tentoonstellingen, waar de studeerenden zich, beter da,n gelijk waar, op de hoogte kunnen houden van de werkwijze der bouwmeesters en de tijdstroomingen die hun werk beïnvloe-den. Dus 00k vooral voor de jongeren is de tentoonstelling van beteekenis gc-vveest, een waardevolle les. Indien de tentoonstelling, niet het onmiddellijk praktische nut heeft gehad, dat er toch had' mogen van verwacht worden, de schuld ervan ligt zeker niet aan de inrichters. Maar, buiten dit onmiddellijk tastbaar nut, zullen de in-richters er zich mogen in verheugen, dat het belang en de beteekenis van hun werk toch verre genoeg reikten om voor de toekomst een degelijke vingerwijzing te mogen heeten. E. B. M. De voeding te Brussel a Buiksken vol en warme voeten », was in vredestijd de gewone spreuk der Brus-selaars. Thans zijn zij er verre af steeds hun buiksken vol te hebben ; en wat de warme voeten aangaat, ik vrees dat er, helaas ! velen zijn die met koude voeten in hun bed moeten kruipen. Ailes wordt inderdaad nog- maar steeds duurder en duurder, juist nu er geen mensch schier nog een cent verdienen kan. Men overzie maar eens de huidige prijzen der waren, en vergelijke ze met die van voor den oorlog-, en men zal niet eene soort eetwaar vinden wier prijs niet ver-dubbeld is.. Koffie, rijst, vet, bitter-peeën, 't is ailes dubbel zoo duur, en ge moogt nog tevreden zijn als ge ze kunt vinden met geld in handen. Het is eeh-ter bijzonderlijk op de boter dat er tôt heden op schandelijke wijze gespekuleerd werd1; niet zelden hoorden we hier spre-ken van verkoopen van boter tegen acht frank de kilo! Het is dan 00k met een zucht van verlossing dat men eindeiijk de politie hier en daar zag optreden om de bœrtjes in bedwang te houden en hen te verplichten de maximum-prLjzen te eerbiedigen. Deze week bood zulk ventje zijn boter te Molenbeek voor acht frank te koop in eene herberg ; hij had echter geen geluk, want een gardevil die zulks had verno-men ontnam de boer zijn boter, ging er mee ter markt en verkocht ailes aan den maximumprijs, tôt groote vreugde der huisvrouwen, die den agent luidruchtig toejuLchten ; als al de boter verkocht was kreeg het bœrtje zijn ledigen korf en de opbrengst zijner boter. Eergister morgen werd aan de boert-jes te Schaarbeek dezelfde part gebak-ken; rond 11 ure 's morgens hield de politie al de boterboeren en -boerinen aan die van Dieghem en Haecht kwamen, en bracht ze naar 't gemeentehuis. Als ze daar kwamen, werd hen gevraagd voor welke bepaalde personen de boter be-stemd was, en daar de meesten daarop geen voldoend antwoord wisten te geven, werd al de boter aangeslagen en dade-lijk verkocht, per pond, aan 't publiek, dat, onmiddellijk op de hoogte gebracht dezer gebeurtenis, van aile zijden toe-srtoomde en zoo talrijk werd dat dade-lijk naar een ander lokaal moest uitge-zien worden. De politie verriphtte hier zeer goed werk, daar zij de boter verkocht aan 5 fr. 55 per kilo, en een halve kilo ter beschikking van ieder huisgezin stelde, ten einde zooveel lieden mogelijk tevreden te stellen. Eene andere zaak welke veel menschen ergenis bezorgd is deze der aardappelen. 't Allen kante werd reeds meegedeeld dat er zouden aankomen in grooten ge taie, en er werden er inderdaad reeds in som-•rnige gemeenten verkocht ; doch het volk begint reeds te grommen, daar waar er nog geene patatten kwamen, en alhoe-wel in dezen tijd door iedereen moet veel geduid worden aan den dag gelegd, kan men de ontevredenheid best begrijpen wanneer men zelf sedert veerrien dagen geen patat meer over zijn lippen kreeg! Wat çr 00k van zij, er wordt thans be- 1 vestigd dat er met den buurtspoorweg in de Eenenstatie een heele trein knollen aankwam bestemd voor het Voedingsko miteit van Molenbeek. Een eigenaardig feit : een heel bataljon gardevils hield heel de nacht de wacht bij de wagons ; wel een bewijs hoe kostbaar dat goedjc der Schaarbeekenaars moet schijnen,ver-mits de po-litie ze moet beschermen tegen , langvingerij. Deze knollen zullen dra aan . de bevolking van Molenbeek verkocht . worden, doch per rantsœn, 't is te zeg- . gen 2 kilo per man.en per week. , Wat de vastgestelde prijzen voor Groot-Brussel aangaat, deze mogen niet 1 aan meer verkocht worden dan aan 13 tôt .. 15 centiemen de kilo, volgens kwaliteit. 1 Mçn weet dat geen mensch aardappelen mag vervoeren zonder bijzonder daartoe verleende bewijs van de overheid.En daar de vrijhandel in aardappelen niet meer toegelaten is, zal heel de voorraad verkocht worden door de gemeente-maga-zijnen.Te Ten-Noey wordt door de politie een nieuw onderzoek ingericht bij al de inwo-ners die, bij het eerste onderzoek, over twee maanden, verklaard hadden meer dan 500 kilo aardappelen te bezitten. En om te veranderen van. onderwerp zouden we hier kunnen vaststellen dat, ondanks de duurte — of, van hun stand-punt gezien, dank zij de duurte — van al onze eetwaren, er nog schobbejakken gevonden worden die,uit ikzuchtig winst-bejag, die waren nog vervalschen. Zoo deed de politie van Ten-Noey een onderzoek naar de hoedanigheid van boter en melk, en van vele dier opgenomen stalen kan gezegd worden dat ze beiden even hard gedoopt worden ! En vermits we het hier toch over voe-ding hebben, kunnen we niet nalaten te zeggen hoe spijtig wij het vinden aat het Natronaal Komiteit nam betretfende het ontnemen der soep voor ki.ndertjes onder de drie jaar. Zij die kinderen hebben weten maar al te best hoe jamerlijk het ge-nomen besluit is. Er werd wel eens beweerd dat er geen waren meer te vinden waren, althans ze-kere soorten waren, zooals suiker, koffie, thee en cacao. Welnu, volgens de nu ge-dane opzoekingen werden er te St-Gillis nog 77,950 kilo ongebrande koffie gevonden, benevens 6,006 kilo gebrande, 204 kilo thee, 4,090 kilo cacao. Dus schijnt er vooralsnog geen vrees voor te-kort aan deze waar, althans te St-Gilles niet. Maar waarom dan juist werden ze zoo duur? Door de spekuleering, natuur-lijk. En 't ware te hopen dat er daar eens voor goer kort spel mede gemaakt werd, terrieer wanneer men ziet wat bijv. de « Soep » aan de behoeftigen moet weten te bezorgen. Om daarvan een flauw gedacht te geven zij het genoeg te wijzen op al wat de kantien van het XVde kwartier in één jaar voorzette (en uitdeelde) aan de werk-loozen. Deze kantien, welke gevestigd is in het « Palais de Glace», deelde uit, in één jaar, 38,864 kilo brood, 386,833 liters melk, 57,178 kilo aardappelen, 50,760 k't lo koftie, 50,760 kilo bitterpeeën (chicorée). En daar het aantal werklooze lieden steeds stijgt, in de ao kantienen der stad, kan men zich inbeelden hoe gepast het is, op .menschelijk gebied, zoovele ongeluk-kigen te verarmen en bloot te stellen aan 't gevaar van honger bm te komen, alleen om zichzelf deugd te doen! Maar wat kan dat volk sommige lieden deeren, wanneer zij maar lekkere fezan-ten, hazen of kalkoenen kunnen gaan koopen in de Hallen, dat groote Voe-dingspaleis, zou men het mogen noemen, en waarover reeds sedert een paar maanden gedurig gevraagd werd : « Regie of geen regie? » De Stad heeft nu hare uit-spraak doen kennen in deze zaak, en be-sloot zelve de Hallen uit te baten in regie, ondanks het aanbod van, 37,000 fr. huur tijdens den oorlog, door de huidige con-cessiehouders aangeboden, en spijts een ander voorstel waarbij aan de Stad 48 duizend frank tijdens, en 60,000 frank na den oorlog geboden werd. De Stad zal van de Vereeniging der Verkoopers van Gevogelte heel de bemeubeleering der Hallen overnemen, en zal er de kelders van gebruiken als dépôt voor hare aard-appels ; een winkel voor den verkoop van patatten zal er 00k worden ingericht. Daar zal een aantal der kleine bedienden d'er Hallen door de Stad worden gebe-zigd, die nu toch geen werk hebben in het Voedingspaleis. Onnoodig te zeggen dat het besluit der Stad op velerlei wijze onthaald werd, en tegenstrevers met voorstanders der regie heel den dag twistten als over de meest ingewikkelde strategische kunst. Ook de Vereeniging welke die concessie had, geeft natuurlijk geen gelijk aan de stad Brussel. Maar wat zou ons dat allemaal onver-schillig laten, zoo de waren, in de Hallen verkocht, maar goedkooper werden, met' of zonder regie, 't kan ons heelemaal niet deeren. J. H. Het Belgische Parlement Naar wij uit Havre vernemen, schrijft Het Vaderland, is tusschen leden der -Belgische regeering en Belgische parle-néntaireni een geschil gerezen over de 1 /raag of die Kamerleden, welke in Mei îanstaande aan de beurt van aftreding 1 r,ijn, bij de onnnogelijkheid om verkie- ^ 'ingen uit te schrijven, hun mandaat ' ,'erliezen. De heer de Broqueville was van oor- 1 leel dat zulks wel het geval is en beriep ! ■ich op den, teist van art. 51 der Grond- ' vet. Het bedoelde prtikel stelt vast dat de 1 leden der Kamer voor vier jaar gekozen en om de twee jaar vernieuwd worden. Tegeu deze opvatting wordt van parlementaire zijde heftig verzet aangetee-kend.Het vraagstuk is trouwens niet uitslui-tend van academisch belang, want al kan het Belgisch Parlement thans niet bijeen-komen, het blijft in voortdurende voe-ling met de regeering door middel van komiteiten, gevormd door de Parleme.nts-leden, welke zich in Nederland, Frank-rijlc en Engeland bevinden, en welke komiteiten geregeld inlichtingen van de regeering verzoeken en ontvangen. Van parlementaire zijde werden ver-schillende argumenten tegen de opvatting van den minister-president aange-voerd. In de eerste plaats werd er op ge-wezen dat België een parlementaire monarchie is, zoodat het Parlement een on-ontbeerlijke factor is van de Belgische staatsinriehting. Indien de afgevaardig-den van vijf provinciën in Mei a.s. krachtens art. 51 der Grondwet, hun mandaat, verloren, zou het Parlement, onontfceerlijk staatsorgaan, feitelijk zijn opgeheven. Hetzelfde artikel, dat de ver-nieuwing om de twee jaar bij helft voor-schrijft. sluit echter het beginsel van best endigheid in zich. Zoo ook art. 71, waarin de kiezers binnen bepaal-don tijd worden opgeroepen in geval van ontbinding; art. 72, dat het recht van verdaging beperkt ; art. 70 betreffende het bijeenkomen van het Parlement van rechtswege op den twee-den Dinsdag van November"; art. 11 en .119 betref fende het jaarlijksche stem-men der belast i ngwetten en legerkontin-genten. Ook de kieswet wijst in dezelfde rieliting. Men beroept zich er voorts op, dat de 4 jaren, bedoeld in art. 51, geen astronomische jaren in den strikten zin van het jaar behoeven te zijn. Deze opvatting kan met voorgaanden gestaalfd worden. Men legt er derhalve nadruk op dat het zeer verkeerd zou zijn op den vierden Zondag van Mei de helft der mandaten voor vervallen te verklaren. ■ Ten slotte wordt opgemerkt dat de vier jaren van het mandaat, door de Grondwet bedoeld, met Mei^a.s. niet be-reikt zijn, daar de meeste leden hun mandaat sinds Augustus 1914 niet hebben kunnen uitoefenen. Krachtens de Conventie van 's Gra-venhage vendait de wetgevende macht aan den bezetter. De mandaten dienen dus beschouwd te worden als te zijn ge-schorst, daar zij niet kirnnen worden uit-geoefend. DAGELUKSCH NIEUWS " OORLOGSTELEGRAMMEN. — Wij vestige,n de aandacht van de lezers van « Het Vlaamsche Nieuws » op onze oorlogstelegrammen. V6ar al de andere bladen geeft « Het Vlaamsche Nieuws » het Fransch leger-bericht uit Parijs. Ook geven wij de Duitsche en Turk-ache officieele stafberichten 's morgens v66r de Hollandsclie bladen, die ze ons eerst 's middags kunnen mededeelen. DE UITVOER VAN AARDAPPE» LEN UIT NEDERLAND. — « Nieuws van den Dag » meldt dat te rekenen van Woensdag 1 Maart de vrije uitvoer van aardappelen in elke hoeveelheid naar aile landen zal worden toegelaten. Tôt den uitvoer zullen evenwel slechts die uit-voerders worden toegelaten, die houder zijn van eene toelating. De kosten van de toelating zullen per waggon van 10.000 kilogr. 15 gulden bedragen. AKTIVISTEN. — In Ierland is er een beweging gaande om met de invoe-ring van Home Rule niet tôt na den oor-lo^ te wachteji. De menschen, die daar-voor ijveren, noemen zich Aktâvisten. Het zijn geen tegenstanders van den Dorlog. Zij zeggen o.a., dat invoering van Home Rule de werving zou aanmoe-digen, en dat een tevreden Ierland het Vereenigde Koninkrijk in den oorlog sterker zou maken. De Iersche Aktivisten hebben dus de-ielfde meening, en hetzelfde vaderland-iche doel als de Vlaamsche Aktivisten. DE FORD-EXPEDITIE. — De ir. îwitserland gehouden vergaderingen ter ï-oorbereidinç van de keuze van gedele-jeerden naar de Neutrale Conferentie /an de Ford-expeditie kenmerkten zich — naar ons gemeld wordt — door bui-engewone geestdrift, zoowel voor de Zonferentie, als voor den heer Henrv Pord, die 't initiatief er toe nam. De ïamen der afgevaardigden zijn reeds be-cend gemaakt. Daar het voor verschil-ende der kandidaten zeer moeilijk is /crlof te krijgen om hun gewone werk ijdelijk te vcrla'en, zijn voorlooDig slechts drie gedelegeerden naar Stock-mlm ve'-trokken, n.l. : Dr. Frits Studer, lid van den Bonds-aad, président van de Zwitsersche 9o- ciaal-Dem. partij ; Mej. Marguerite Gobât, een bekend werkster in de (( Union mondiale des femmes pour la Paix » ; Mevrouw Clara Ragaz, lid van het Intern. Komiteit van Vrouwen voor Duurzamen Vrede. Een zeer sympathiek schrijven is ontvangen van den bekenden Franschen literator Romain Rollaijd, die in geest-driftigre bewoordingen zijn dankbaarheid uit over het tôt stand komen der Conferentie.HET FRANCO SCHRIJVEN AAN DE BISSCHOPPEN. — Het is goed dat het publiek wete, dat het franco post-verkeer in het gebied van het Generaal-Gouvernement aan de bisschoppen, voor hunne korrespondentie is toegestaan, en dat deze vrijstelling van frankeering zich uitstrekt tôt het schrijven aan de Belgische en Duitsche administraties in het gebied va,n het Generaal-Gouverue-ment. Derhalve behoeft de korrespondentie, in beide gevallen, niet gefran-keerd te worden aan de bisschoppen, den apostoiischen nun'.ius, de generaal-procureurs van het Beroepshof, de ko-ninklijke procureurs, de burgemeestei-s, de airondissements-kommissarissen, de pastoors, de kapelaans, de bedienaars, de directeurs der normaalscholen, de directeurs van seminariën, de diocees-inspecteurs van het openbaar onderwijs. Deze brieven moeten volgend opschxift dragen « : Bisschoppelijken dienst ». OPLICrITERIJ VAN GUSTAVE WIEL. — Gustave Wiel, 60 jaar oud, oefent te Parijs het ambacht van oplich-terij uit met. betrekking tôt krijgsgevari-genen.Na in de dagbladen de fainilie-adver-tenties, welke inlichtingen vragen om.-trent verdwenen personen, te hebben op-geteekend, gaat hij naar die familles heen en vertelt dat hij door bemiddeling van zijn neef, die in het kamp van Zos-sen (bij Berlijn) gevangen is, en soldaat bij het regiment van den « dierbaren ver-dwenene » was, nuttige inlichtingen kan hebben. Terstond schrijft hij een brief aan zijn neef Gaston Wiel en Verzoekt de fa-milie dien zelf op de post te doen. Zijn bezoek eindigt met het vragen van eeni-gen onderstand. ' In het kamp van Zossen, hebben de brieven aan Gaston Wiel de Fransche ge-vangenen in beweging gebracht, te meer dat het vroeger regiment steeds veran-derde. Een van hen, de adjudant Guillaume, heeft aan den voorzitter van het Fransche Roode Kruis geschreven om hem op de hoogte te stellen der oplichte-rijen, waaraan Wiel zich waarschijnlijk plichtig maakte. Gevangen genomen, heeft Wiel eergis-teren voor de korrektioneele rechtbank terechtgestaan, alwaar men hem tôt drie maanden gevangenis.straf veroordeeld heeft. EEN KRANKZINNÏGENHUIS DAT MEER DAN 11 MILLIOEN MARK KOST. — De Duitsche nieuwsbladen geven ons intéressante bij zonder heden aangaande een krankzinnigengesticht dat te Fiirstenwalle zal opgericht worden. Het zal geheel en al volgens de grondbeginselen, welke zich door jareu van ondervinding bevestigd hebben, van afgescheiden woningen, opgetrok-ke,n worden. Het zal vooral uit afzon-derlijke paviljoenen samengesteld wezen.De plaimen zijn geëindigd en de ont-werpen vastgesteld ; de algeheele kosten der gebouwen en van het terrein zal 11.320.000 mark bedragen! Niettegen-staande den oorlog, verwacht men dat de Provinciale Landdag voor de noedige gelden 7al_ stemmen. DE BALKAN-TREIN. — Reizigc-rs, die van den Balkantrein in de richting naar Duitschland gebruik maken, staat een kleine verrassing te wachten. Zij zullen voortaan het bewijs mœten leve-ren, dat zij « ontluisd » zijn, of dat dit procès voor hen overbodig was. In een officieele verordening daaromtrent hect het : Aile militaire eu burgerlijke personen, die van de Balkantreinen in de richting naar Duitschland gebruik maken, moet eu, behalve de andere geëisch-te papieren, een in het Duitscli, Hon-gaarsch, Bulgaarsch en Turksch gesteld bewijs bezitten, dat zij zich aan ontlui-zing onderworpen hebben, of dat deze niet voor hen noodzakelijk was. Deze bewiizen worden uitgereikt door de Du'tsche inspectie te Konstantinopel en Sofia, door de Duitsche stations- en etappen-kommandantuur te Nisj en door den stationskoinmandant te Belsrado, tôt wien de reizigers zich voor het begin van de reis moeten wenden. Op tus-schenstations mogen slechts militairen en burgerlijke personen instappen. die rreds van boven een oem de bewijzeti voor ien zijn. Aan de Duitsche grens worden de bewijzen nog cens in den trejfti onderzocht. Verder wordt medegedeeld, dat de BàlVnaftrcîïJ teH-ens na ziin tei-ugkeer grondig gedesinfecteei-d wordt. Icts voor iedersn lag Iiet vroom bedrog Ik herinner mij een ge.schiedenis, die ik als knaap heb gelezen. Het was een novelle van Alphonse Daudet, den uitste-kenden schrijver, die, me.t Guy de Mau-passant, de aangenaamste en sierlijkste verteller is van' het laatste kwartaal van de 19de eeuw. Den titel van de novelle ben ik verge-ten, doch deze kon luiden : Hoe in 1870 Berlijn iverd ingenomen. Ge leest goed,_Waarde Eezer, wij zeggen : Berlijn, en niet Parijs. De schrijver laat een ou den Franschen kolonel, die te Solferino streed en ook den Krim-oorlog medemaakte, nu stram en bijna lam tengevolge van een beroer-te, van uit zijn zetel den oorlog inede-leven.De onde krijgsman bewoont een huis van de Elyzeesche Velden, vanwaar hij zijn blikken kan laten vermeien op de prachtige breede laan en op den glorie-rijken Zegeboog. Als de oorlog losbreelct, atroomt de volksmenigte door de straat opgewon-den en geestdriftig roepende : A Berlin ! A Berlin! De kolonel doet zijn zetel tôt aan het venster rollen en verklaart dat hij den schoonsten dag van zijn leven beleeft. Maar de ontroering is zoo fel geweest, dat hij enkele maanden volledige rust noodig heeft en in de grootste afzonde-ring zijn dageu moet slijten. Eindeiijk is er wat beterschap ingetre-den en hij vraagt nieuws over den oorlog.Intusschen heeft Sedan plaats gehad en 't Ke.izerrijk is ingestort. De waarheid bekennen aan den ouden bonapartist zou hem den genadeslag geven ! Hij doet een tafeltje aan zijn bed schuiven en op de. laudkaart moeten zijn vrouw en zijn dochter uitleggen waar het Fransche leger zich bevindt. — 't Is zeker reeds lang den Rijn over? zegt hij. Waar staat het nu? Nu begint een stelsel van leugens om beterswil, van bedrog uit piëteit. De beide vrouwen, door den ouden kolonel zelf onwetend voorgelicht, stellen zich aan als strategisten. Het Fransche leger is den Rijn over-getrokken, valt in Duitschland en neemt opvolgenlijk de steden van W'estfaliën. Vesting na vesting valt. Soms bieden de vrouwen weerstand voor een stad, doch dan wordt de man ongeduldig. — Wat doet Napolen? Wat doen Mac-Mahon en Bazaine? roept hij in zijn drif-tige voortvarendheid. Dan wordt hij zoo opgewonden d.°t de brave vrouwen voor z:jn gezcndhc'd vreezen en dat ze weer een vesting laten innemen ! Zoo gaat de Winter voorbij. Intusschen is Parijs ingesloten en be-legerd. Het kanon buldert door de ijzige Januarilucht van dien vreeselijken Winter van 187.1. Wat is dat? Het kanon? De eene maal zijn het vreugdeschoten voor eene nieuwe ovenvinning ; de andere maal schietoefeningén van een pas uitçevonden geschut ! Hij, op de kaart, gaat maar vocr^it ; de vrouwen met den dood in het hart, moeten toegeven en eindeiijk staan de Franschen voor Berlijn. De oude man schijnt te herleven ; zijn krachten komen bij met den dag ; hij wil niet langer te bed blijven en kan een deel van den dag in zijn zetel doorbren-gen... Hij -wil de straat zien ! De straat ! De eenzaamheid, de doo<^r sche stilte, de verslageiiheid van een uit-hongerends bevolking en van een ver-pletterd leger!... Door aile middelen, door liefde en toe-wijding', door de. medeplichtighcid van de geneesheeren, die meedoen aan het • vroom bedrog, wordt het verhinderd. ' Om hem stil te houden, wordt Berlijn genomen ! De vre.de wordt geteekend ! De Fransche grens tôt aan den Rijn uit-gebreid ! Napoléon III komt zegevierend terug naar Parijs ! Hij wordt onderweg nog alleen opgehouden door de geestdrift van een zegevierend Frankrijk ! De vrouwen lijden vreeselijk : ;'it tiiomigejubel van den ouden man snijdt haar door de ziel. Hij verwijt haar dat ze zoo weinig uitbundig zijn, dat haar vaderlandsliefde zoo kalm zoo koud is ! Op een voormiddag is hij een oogen-blik alleen. Er speelt een zonnestraal in zijn kamer en nieuwe levenskrachten schijnen hem te doorzinderen. Wat is dat? Getraopel van paarden in de strpat? Zou het misschien?... 't Moest de Keizer eens wezen die ten'gkeert? Door eene bovemnenscheiijke inspan-r.ing, seharrelt hij rceht in zijn zetel, en door innerlijken gloed van geestdrift çe-sterkt, gaat hij met wankelcnde schre-den tôt aan het raam...

Er is geen OCR tekst voor deze krant.

Er is geen OCR tekst voor deze krant.

Er is geen OCR tekst voor deze krant.