abonn&mbntsprijzkn To0r éto ma»a<J 1-7* Pooir 3 ma»nd *■— yoor 6 maand l®— | voar é*n jaw 18,~ lile kiachten nopen* oriiiegelmatig hnden in 4e besteliiag der postabonne i menton zijn UITSLUITEN1> te rioh-^ aan het BESTELLEND POST BUREEIj en niet aan het beheer vau k#t bl«4. Dinsdftfe 3 September 1918 - 44e )*«*• 238 ffils 6 C&atiesa wmtf Het Vlaamsche Nieuws Versckijnt ? tap.m pm weéfc DE OPSTELRAAD : liooîdopsteller Ral VMKHULS1, Dr Aug. BORMX» Ho«jil«ra»r Aib. VAN DBN BRANDI: AANKbNQfGlftûgKi Iwaed* om4, <i«R ....... t.51 D«rd«> id i4 I.— Yiordut «i. „d. „.... #.SK flondaberii'lit S.— ÏCik.t) oieOftwp-rter ji j«r*<xaii;jJi v&raEtwoardeiijk voor bijii ■H'h.rijvcn, «n f."«i (Lt met. h«?i de redâkt ie Ucldki.it, Heheer «h Aaukondigingea : 73. ST-JACOBSMARKT. 73 ASTTWÎ6BPÏN DE OORLOG Officieeie berichten duitsch avondbericht d M Berlijn, Maandag 2 September. — Of- uj fic-eel : xt "Tijd tusschen Scarpe en Somme. g' Engeisc^;- r.anvallen zijn hier over 't aL ^ gemeen mislukt; op enkele punten druk-ten ze onze linies plaatsel jk ter.ug. Tusschen Oise en Aisne werden plaat- , sdijke aanvailen van de Franschen alge- 1 wezen. » duitsch legerbericht WesteLjk gevechtsterrein g, Berlijn, Maandag 2 September. — Qfhcieel : st Legergroep Kroonprina Ruppr. en ^ von Bôhn : Voorpostengevechten aan weerszij- , ci en van de Lei'e. ir Tusschen Scarpe en Somme zetten p, de Lngelschen op het 45 km. breede tl( front hunne aanvailen voort. Artille- w rie-werking tegen voorbereidingsstel-lingen van den tegenstander bezuid- , oosten Atrecht en aan weerszij den van „ Bapaume droeg wel degelijk tôt de s afweer bij. Brandpunten van den ar- t tilleriestrijd waren Hendecourt en s Moreuil, de trechtervelden beoosten p Bapaume en tusschen Mangcourt en „ Bouchavesnes. De vijand, die benoor- , den Hendecourt bij Gagnicourt terrein , won, werd door tegenaanval weer op , Hendecourt teruggeworpen. Om Mo- , reuil werd lang gevochten. Het bleef in ons bezit. Aan weerszij den van „ Vaulx-Vraucourt losbrekende pantser-wagensaanvailen mislukten. Hierbij d schoot de bemanning van een vliegtuig y der vliegerafdeeling 252 — luitenant r, Schwertfeger en vizefeldwebel Gun- g ther — een pantserwagen met een ma- d chinegeweer in brand en vernielde er v, een tweede door goed geleid geschut- n vuur. Bezuidoosten Bapaume wezen ^ wij de met hun zwaartepunt tegen s, Villers-aux-Flers gerichte aanvailen v, van den vijand af. Benoorden de d Somme brachten wij den vijand, die sinds den vroegen ochtend met sterke v strijdkrachten oprukte, in de linie Seilly—St-Pierre- V aast noordoôsten van Bouchavesne—Mont St-Quentin t (hoogte benoorden Péronne) tôt staan. t Péronne werd door den vijand bezet. ^ Aan weerszijden van ... (pnleesbaar. ^ Red.) zetten de Franschen hunne aan- ^ vallen voort. Na zeer sterk trommel- ^ vuur trachtte hij opnieuw, in diep-opgestelde infanterie-aanvallen de ha- ^ naal-stellms te doorbreken. Benoorden ^ de lijn Nesle—Ham bracht het reserve ^ infanterie-regiment 56, onder leiding ^ van zijn bevelvoerder majoor von Lûb-ker elken viiandelijken stormloop tôt mislukking. Bij hernieuwde aanvailen 's avonds wierp het in samenwerking met Hessische kompagnieën den bin- ° nengedrongen vijand uit zijn linies * weer terug. Veld-artillerie, die met de voorste infanterie ten tegenstoot op-brak, ha*d aan het sukses een wezen- 11 lijk aandeel. 1 Bezuiden de spoorweg van Nesle ^ stootten Brandenbnreers en Schleziërs den vijand volledig van _ hunne linies af. Ook bezuiden Libermont zakten s avonds aanvailen der Fran- ^ schen ineen. Aan weerszijden van Noyon bleef ^ de vijandelijke infanterie na de zware ^ en voor haar verliesvolle pevechten, ^ van 31 Oogst, gisteren werkeloos. Ook tusschen O.se en Aisne bleef s de pevecht»bedriivigheid bij artillerie- ^ strijd beperkt. Plaatselijke aanvailen > van den vijand in het Ailette-daL en ^ benoorden Soissons werden argewe- ^ zen. * , m ÎIOST 5ÎÎ1M8 7IM ; 1taliaansch ] gevechtsterrein ; Weenen, Zondagf 1 Sep+^nber, — Of- 1 ficieel : Geen bijzondere gebeurtenissen. tu fb'^chç i\m . westelijk gevechtsterrein Parijs, Zondagf 1 September. Offi-cieel : In den loop van den dag tamçlijk groo- , artilleriebedrijvigheid 111 de streek van de Somme en van het Noord-lianaal. Ten ■ Noordm vain de Ailette vattpn de Franschen voet în het bosch ten Westen van Coucy-le-Château. Ten Zuiden van de rivier hebben zij het dorp Crécy-au-Mont feroverd. Kalme dag1 over al eldei*. Grief vaa den tieer Ach. Brijs Brussel, den 29 Auguatui 1918. Hooggeachte Hèer Hoofdredakteur, ïhuis gekomeu van mijue reis u.t Duitsch-land, lee» ik. in Uw geëerd blad van 9 Augus-tus I9l«, nr 219, dat de Heeren Ver Hees, Domela JSieuweiihuis en ondergeteekende te Magdenburg zouden gesproken hebben op uitnoodiging van de Vaterlandspartei. De reeks voordrachten, die wij in Duitschland gehouden heDben, werd ingericht niet door de Vaterlandspartei', maar door de Deutsch Vlâmische Gebellschaft. 1k zotr volgens Uw blad gezegd hebben : « Het Vlaamsche Volk snakt naar verlos » sitig en weHBcht van harte aansluiting bij « Duitschland» De Vlamingen zijn ook in ge-» val van nood bereid met het wapen in de » hand de zelf^tandigheid en de aansluiting » bij Duitschland door te zetten. » Niets is meer-in tegenstrijdigheid met het-geen ik gezegd heb dan deze twee zinnen. Meer dan eens heb ik mijne rede onder-st-reept, dat wij volstrekt onafhankelijk moe-ten blijven naar binnen en naar buiten en dat wij hoegenaamd vàn geen verduitsehing willen hooren, evenmin als van een verfran-sching en ik heb er ook op gewezen, dat in onze poîitiek niets ligt wat de vredes-politiek en de algemeene vèj"broedering op deze wereld kan verb;nderen. Ik heb n.l. woordelijk gezegd : a In unserer Politik liegt nicht&, was der > Friedènspolitik oder der allgemeinen Ver-» bruderung auf d'-eser Welt widerstreitet ; s aud die Bntenteregierungen, die doch der » Welt verkundet haben, dass sie fiir die s Selbstândigkeit der verschiedenen klemen t Vôlker kâmpfen, kônnen es uns nicht iibel-» nehmeu, da=8 wir ihre Zustixnmung zu die- > ser Forderung erbitten : auch wir kâmpfen s fiir unser i.and und Volk in volîkommener > Ubereinstimmung mit den Zielen, die sich » die intente ge&etzt hat. » Wir sind also wie gesagt kein Hinderniss n fur aen l'ricaen, gaiiz uu Uegentcil. t (in oiue poiiuot lige nictb suijuig^ met de vredespoiiueK., noci. met de algemeene verbroeuer.ng op deze wereld , en de l^nteute-regeermgen, die dac toch o-ver de wereld gcprotlameerd hebben dat 2ij vechten voor de zellstandigheid van de verschillende kleine volkeren, zullen het "ons met kvvaujk kunnen nemen dat wij jmst de toepassing vragen van dezen ei^ch : Wij ook vechten voor de Zelf-standigheid van ons Dand en 011s "V olk, in volledige overeenkomst met de doeleinden. d.e de lintente zich gesteld heeft. Wij zijn dus hoegenaamd geen liinderpaal voor den vrede, wel integendeel.) Verder : a Brauche ich hier eben noch anzudeuten, > dass es nicht wahr Lt, was auch wohl von » uns erzâhlt wird, da.ss wir nàmlich wun- > schen verdeutscht zu werden. Wir wollen 1 ebensowenig von einer Verdeutschung hô-j> ren als von einer Verfranzung. Wir miissen 1 wirselbst seinI » (Moet ik hier even nog aanstippen dat het niet waar is, wat ook wel eens van ons vei> teld wordt, dat wij ni. wenschen verduitscht te worden. Wij willen evenmin van een verduitsehing hooren als van een verfransching. Wij hooren ons zel-f te wezen.) Verder : v Der Staat Vlandern wird seine m- und » auslandischen Angelegenheiten selbst und > selbstandig regeln. c (De Staat "Vlaanderen wil zijn binnen- en buitenlandsche zaken zelf en zejïstandig rege- len.) ... Verder heb ik telkens van een Belgie van 1914 gesproken, daar waar er sprake was van een herstel van België. Wat nu den tweeden uit TJw blad aange-haalden zin betreft, ziehier hoe men mijne woorden heelemaal vervalscht heeft : Ik het letterfijk het volgende gezegd : a Unsere Vlâmischen Soldaten an der IJser-» front sind vollstândig mit uns einverstan-» den und sind selbst nach dem was ich per-, sônlich aus dem Mutid der Vlamischec » "Kriegsgefangenen vernommen habe in; > Notfall bereit, mit den Waffen in der Hand , unsere Selbstândigkeit zu Sichern. Wir kôn-, nen dasselbe von den Vlamischen ïiriegs-» gefângenen bezeugen, die iiber die verschie-, denen Lager in Deutsehland zerstreul » sind ». (Onze Vlaamsche soldaten aan het 1 Jzer' front zijn het volledig eens met ons en zijr zelfs _ naar ik persoonlijk uit den monc van krijgsgevangen Vlamingen vernomet heb _ desnoods bereid om met-de wapen' 'in de hand onze Zelfstandigheid te handha . ven. Wij kunnen hetzelfde getuigen van d< Vlaamsche krijgsgevangenen, die over de ver schillende kampen in Duitschland verspretc Het gaat hem dus ont onze Zelfstandighcic alleen en hoegenaamd niet om een aansluitint bij Duitschland. Het Vlaamsche Volk snakt dus wel naa: verlossing, maar wenscht niet, zooals U tm laat zeggen, aansluiting bij Duitschland, maa volledige Zelfstandigheid van Vlaandere? alleen. Ik hoop, Hooggeachte Heer Hoofdredakteur dat U mijn brief zal willen opnemen, tel einde de verkeerde voorstelling dîe Uw lezer zich over mijn rede zullen gevormd hebbet te niet te doen. Dit is van het hoogste belang voor onz t Vlaamsche zaak zelf. Hoogachtend, (w.g.) A. BRIJS-SCHOUPPE Een Bloemleiiug , Niets is belangrijker om na te gaan hoe liet wereidgebeuren en vooral de nationaii-teitenstrijd înwerkt op de gemoederen van de huidi^e menschen dan hel lezen van de brieven van krijgsgevangenen en hunne familieleden. Door den oorlog zijn er heel wat nieuwe gedaenten oiUstoaii aie, vroc^er 11 neve.i^-v^ninooa, nu vasten Vorm en kaua op ver-we^ennjKintj heooen }<eitregen. oijiOivuerlijK de v laamsche liewe^mg neeit merin een groot Kapuiei en net <loet zonuernaji aan te lezen hoe Kleine menschjes met gioote na-inen het nog •aanuurven te beweien dat (lie auue- mets la en op een siaaer uiuoopen zal. Zens 111 de verondersteluiig ciat Ue \oor 't recht <ler kleine' voliceien strij<iende(.-j « aines » ons lanaeive bevrijden van ue Ouit-sene overneerschuiy zu.ien onze neeitjes van navere net heel druk hebben 0111 ons le be-leuen ae nootliye veran<J(erin^en en hervor-nnngen ten oate van 't viaainsehe volK uoor te ai îjven indien zij het lana met willen biooujiejien aan een 110^4 grootere ramn Gan ueu nmaigeu, namelijK den burgcroorlog. Uit de brieven die wij te lezen kregen en waar van utj eeni^e unireliseï» laLén \ oi^en tôt sia\nif4 van netgeen wij vooruitzeuen, moet îneu opuiâtten dat de Viaamacue ^.e-oacnte overai waar \ iannngen .even la Ooo.-ua^eii, zoo wel aan 't irout als in net veratgeie^en ouitsth krijgsgevangenenkanip, zoowei nier in ue geboorteatreeu als m net veraLe neutrale lan-d. Z.uik een bewe^ing is met meer met een pçnnetret uu de wereid te cijieren oi met een tragiço-icomisch « ja-ms.o ï-gebaar weg te goocheien. Jammer dat het eemeder met gegeven is na te gaan tôt welke hoogte ae lieide van de v lamin^en v\.or nun v laamscBe vaderland stij^on ican hoe zielsioerend een warme vnend van de beweguig zijn oroe<lerg 01 zijn tanulieleden, zijn u'ouvven vriend 01 zijn beaLe ouuera aaïuet 0111 het pan t ser aer ouverscnil-Uglieid ai te le^gen en inee te doen aan de uui vende daad voor 's lands bevrijaing van Belgische yerdrukking. lien krijgsgevangene sehreef aan een lee-raar te lioom ongeveer het vol^enae : « ... tw » schrijven heeu me zeer bedioeid :... lit had » U om raaa gevraa^a, daar U vroeger een )i voorbee.oii.je vlaamsche leeraar vvaa en een » maa vol ervarmg ; maar zullc antwoord had » m niet veruacni.... Ik heb zeer tan^ erover >i nagodaent en uw antwoord dikwijls herie-» zen ; U wil ik met om den tuin leiden : wie » met zeggen durit wat hij voor reent aan-» ziet, is Keen man... 1k kan uwen raad niet » voigen ; de zaak heelt bij mij te uiep wortel » geschoten en, zelts al zeide mij nnjn lieve » \ader : « 1k wil dat je dit' laat! », zou ik » voor de eerste maal ongehoo.-zaain zijn. » Met iever heb ik mij voor ue Viaamsuie » zaak ingespannen en ik verheug me da^e-» hjKsin uen atri|d voôr 't vlaaniache recht... » in net beigiache leger en zelis hier bij de » VVaa.sche ot t ransçijgezindé onderomeie-» ren heu ik veel ondervinuing op^edaan ; zij » handelen net alsut er geen vlamingen be-» stonden... U moet met denken dat ik onbe-» zonnen nandel : daaroin ben ir veel le stil » en te zaclnaaraig. Zonder al te veel gedoe » tracht ik i.ooveel kameraden mogelijk voor » 't ^oede gelool te winnen... U sehrijft me » dat men bij U niet veel van het heeie boel-» tje weten wil: hier is'het juist het tegen-» deel : de meerderheid staat op onze hand. >i Iemand had aan een soldaat veel lof ge-schreven over het « schoone » h-ngeiand. tiet antwoord luidde tamelijk raaK : « iret schoone » t-ngeland heelt voor mijn part nog geen » kiop "genoeg gekregen. Wij hebben het aan » de fcn^elschen te danken dat wij hier ge-» vangen zitten en ons jong ie\en zoo droevis » moeLen verleven. /.ij wiilen van geen vredt » weten. Ze willen geen vrede : veel belover » en mets geven, zelt nemen wat hij verlangt » dat is de lirit. Ik gelool-dat wij meer hier-» over weten dan ju.lie ginder. Wat kan hel » de Engelschen schelen dat de iraiischer » do.Ktbloedea, dat wij uitsterven, dat kus-» land vergaat, als zij maar de Duiische ko-» Ionien hebben, Paiestina en Mesopotamié » behouden en de rest van de wereld aar » stuk helpen... » Een vrouw, — er zijn vele dappere Vlaamsche vrouvven en dat is een bewijs voor d< kracht van de huidige Vlaamsche beweginj en een belolte voor de toekomat — schrijt aan haren man : « Er is hier iets heel gewich » tigs gebeurd. V6ôr een tijdje heelt de Uoe » verneur-breneraal vat) België het land il » twee deelen gescheiden : Vlaanderen vooi » de Vlamingen en Wallonië vo >r de VValen » Je Weet toch hoe de VValen ons verdruk » ken. De Duitsche overheid heelt hierin vee » verbetering gebracht. Nu hebben wij echti » Vlamingen aan het roer en nu mogen wi » overai in 't Vlaamsch heenschrijven. Onzi » regeering heet de « Raad van V laanderen » » deze mannen hebben tôt nog toe oneindij » veel goed werk verricht. Ze zorgen voo. » onze krijgsgevangenen en doen al het nio » gelijke om ze weer hier thuis te krijgen » K011 je toch weldra hier zijn in ons vriji » Vlaamsche vaderland!... » Een andere krijgsgevangene, die degelijl onderlegd schijnt. sehrijft onder meer : « Il : » begrijp niet dat je tegenover de vraag of e » werkeliik een Vlaamsche Kultuur bestaat » zoo twijtelend opkijkt en dat je er zoo maa » onberedeneerd neerschrijft : « Indien zij be ' » staat, heeft zij zich doorgaans onvruchtbaa » gètoond ; zij is Pedoemd om te verdwij l » nenj » Ik ben yan meening dat wij nie . » twijfelen kunnen of mogen aan de krach » van een volk, waarvan de beste enkelingei " » het wagen in strijd te gaan voor het volk ; » spijts aile kwaadwillicheid en verdachtma . » king. Waar zulk een volkskracht leeft, i 1 » het uitgemaakt dat een kultuur, al beston » ze niet, uit den grond zou moeten gestamp » worden ; ik zie enkel een algemeen Nedet ! » landsche, die misschien schakeeringe r » heeft, maar toch maar één en dezelfde is ' » Ik vind het onzin te gewagen van het « vei » kiezen » van een kultuur. ik denk dat me r » een « kultuur » doormaakt. Een kultuu j » dringt zich op aan het individu of een vol . » past zich aan de kultuur aan, die het bes » op dit vo'.k inwerkt. Een sterk nationaf 1 » volk kan nooit zich aanpassen aan de ku » tuur van een vreemde natie, van ee » vreemd ras. De enkelingen die zoo iet ' » toch doen, gaan voor het volk en de b( » schaving snel verloren en worden vermui ® » ezelden, kijlt maar even naar de Beulemar 1 » sen en Franskiljons die niets blijvend » scheppen. En zij die toch iets aan_ de g< » meenschap leveren, geven gewoonlijk niel » tenzij naâperiitjes, zonder kunst- of ku » tuurwaarde. Het bewonderen yan zoo i naaperswerk is in de gegoede kringen «c » bon ton », « snobisme » en « pose » — ma; '• » ik ben overtuigd dat niets daarvan aan de » « tand des tijds » zal weerstaan en dat mer » later nooit vân die menschen hooren zal » zooals van een Benoit, een De Mont en zoe » vele andere die de Vlaamsche Kultuui » hooghouden. Een voik dat een Benoit mel » opvoi^erê lijk BIocrx, rveurvels en Var » Hoot heeft zou tjeen kultuur hebben ? Een » toondichter lijk jet Van Hool zou in 't bui-» temand een snellen sprong maken, maar » bi| ons vindt hij waardeering alleen bij de » flaminganten en anderen willen hem niet » kennen omdat hij echt Vlaming is. Streu-» vels, Buysse, De Clercq. Verhulst, enz. » wischt ge zoo maar eenvoudig weg ? Dat » kan je toch niet ernstig meenen ! Ik heb het » grootste vertrouwen in onze toekomst als » volk en verwacht nog oneirtdig veel van de » Vlaamsche kultuur indien er maar men-» schen gevonden worden,die durven voorop-» treden. De \ laamsche iioogeschool te Gent » is nu een _brandpunt van beschaving. die » niet te miskennen valt... » Tusschen veel andere aangelegenheden in schemert telkens het flamingantisch motief door, zelfs in de kortste kaartjes. Van onver-schillif>heid voor den grooien strijd is er geen spraak meer. Iedereen in zijn brieven ver-klaart zich voor een oplossing. In de brieven kunnen de menschen toonen wat zij denken zonder dat onbescheiden of praalzieke luid-jes over dak en huis uitschreeuwen « dat is een flamingant 1 », « een verkochte aan den Duitsch », enz. en wij zien goed genoeg in dat er oneindig veel meer menschen aan de zijde der aktivisten staan dan men wel zou meenen. Een soldaat aan het front sehrijft : « Onze Vlaamsche soldaten in Frankrijk » hier smachten naar vrede. Zij kunnen zich » hier niet tehuis voelen daar men onze taal » niet kent en ze veracht. Als wij eindelijk in » 't eigen land wat beter gesteld zijn, hebben » wij dit tfe danken aan onzen Duiuchen » vijand die er belang bij heeft de beweging » voor een selfstandig Vlaanderen te onder-» steunen. Er was een geweldige stoot noo-» dig om de Vlamingen uit hunnen diepen » slaap op te schudden, zoodat zij hun recht » laten gelden om als vrije mannen te worden » aanzien, die hunne taal willen zien geacht » worden. Van buiten uit gepraamd en door » schoone woorden misleid, hadden wij ons » in een valsch kamp geleverd en eer wij het » merkten was het te laat. Hopen wij dat » het Vlaamsche volk één en gesloten zijn » recht eischen en krijgen zal... » Dr. Borms, gevolmachtigde voor Natio-naal verweerj kreeg onder vele brieven vol-gend schrijven : u Wij ondergeteekende Vla-» mingen, smeeken U ons te helpen om naar » een kamp voor Vlamingen overgebracht te » worden. Wij zijn met hart en ziel voor de » Vlaamsche beweging. Steeds waren wij 'on-» zen volksaard getrouw en hebben geduren-» de onze gevangenschap steeds voor de zaak » geijverd... » Een andere zegt : « Met vreugde heb ik » vernomen dat je je krachten wijdt aan de » Vlaamsche beweging. Je vraagt of ik be-» reid ben het mijne ertoe bij te dragen om » Vlaanderen tôt zijn recht te helpen ( Niets » zal mij aangenamer zijn dan voor de goede » zaak te strijden... Je Weet toch dat ik v t^ » ming ben en het altijd zal blijven. Daar » het aan krachten oifibreekt 0111 het groote » doel te bereiken, stel ik mij ter beschikking » voor de groote zaak... » Dr. Van -der Spurt, schepen te Gent, kreeg volgend kaartje : « Wij doen hier zo»veel wij kunnen om » onze Vlaamsche leiders te ondersteunen en » onze makkers in te lichten over den strijd » voor vrijheid en recht ! Ja, de strijd is hard » geweést, doch het was de lielde voor ons » verdrukte volk en daarvoor .«rijpen wij » duehtig toe. Hier hebben wij aile makkers » bijeen in een Groeningerwacht onder d< » leus : « Vlaanderen vrij en groot. Dit willer » w'of den dood! » Een vrouw uit Limburg faf ons volgender : brief ter inzage. Haar man is al een tijdje ir krijgsgevangenschap. Hij leefde ver van zijr • Vlaamsche makkers op een kommando dîchl 1 tegen de Russische grens. Door het lezen var ■ het «Vlaamsche Nieuws» is hem de strijc : bekend geworden'die hier in den lande is los-i gegaan. « ... je moet niet hooren of luisteren naai » laster en bedreiging, toqn steeds dat je eer ' » Vlaming bent. Laat de « patriotards » maai ; » nraten, het zijn verraders, die noch hur i » hun volk, noch hun taal, noch hun lan< : » liefhebben. Die verdwaalden ! Dat zij even ■ » tjes rondkijken en zien wat er van ons voll " » geworden is, hoe ellendig het leeft; lijl 1 » slaven worden ze behandeld en kussen di » schoenen van hunne verdrukkers. Een voll ' » bedelaars, verachterd en ontaard, zonde; ■ » onderlegdheid, een arm van God verlatet 1 » volk. Ons bloed is voor hen goed genoeg : » maar ons recht kunnen wij niet krijgen 1 » Roeren wij ons, dan zijn wi) Duitschers o ; » verraders. Het zii zoo. Ik vrees vpor hut ' » dwaze bedreigingen niet ; wat ik voo '■ » Vlaanderen doen zal, is mijn ^ilicht. Mei r » kan mij uithongeren, mij martelen, tegei ■ » den paal zetten, van 't leven helpen, dat i • » mij al om 't even : Een Vlaanderon of dei ; » dood! » Een andere sehrijft : « Wij mogen tevre 1 » zijn. Wij hebben het bijzonderlijk aan dei r » Raad van Vlaanderen te danken ; hij toon , » dat hij de Vlamingen niet vergeet. Ik vol] r » dagelijks het reuzenwerk van die mannen ~ » hun doel is grootsch... » Wij hebben een massa zulke brieven 'gel< t ren en zouden graag aan iedereen tooneri t hoeveel schiinbaar onverschillige mensche^ i met ons medevoelen en in geval van een kle; , ne machtverschuiving ten_ bate van d - Vlaamschgezinden, bereid zijn.met ons med s te strijden. Wij lezen er de overtuiging ui i dat ons volk heelemaal ontwaakt is en besei t dat de tiid die het nu doorleeft de reddin - brengen moet. Met door te werken in d -1 richting waarin de voormannen de bewegin ;. aansturen, moeten wii het winnen. Geen da gaat er voorbii of wij zien een nieuw bewij n van de levenskracht van ons arme volk. M< r betrouwen, in die kracht en vertrouwen i < ons zelf, zullen wij van ons land een vn t schoon vaderland maken, het vaderlan i waarvan al onze groote dichters droomden e - waarnaar elke Vlaming aan 't front, in d n gevangenkampen en in den vreemde trach s KILO. I- '■ UJIJW:"--"IJ s W Naar tchattlng va» den h«er Cyrli Roageen, den verts^enwoordiger va^ den Rua s Vlaandereii bij onze .longeai fa Dnitschlaai 'n rii* tes miiiste OII bladea a*»dlg «m »p i e d« kamnaado'i onz* Vlaamsehe krljgagevaagi \x a«a dageltjk» w«« ol*i»w« U brenj»« «1» ka o VUaaderaa STÂD eo LAN:.) DE a GAZET TAN BRUSSEI. » sehrijft : Met ingaiigf van 1 September is zooweî het Beheer als de Redaktie der « Gazet vàn Brussel,» overg-egaan in andere han-den.Indien eenige overweg"ing er ons toe g'edreven heeft samen met enkele vrien-den deze zware taak op onze schouders te ladeo, dan was dat'aJleen het besef der driingendje behoefte van ons volk aan een degelijk, wel ingelicht dagblad. En niet, zooals reeds werd gezegd, de wensch om van de « Gazet van Brussel » het strijd-orgaan t/e maken eener pol tieke fraktie. Ons inziens is het minder dan ooit de tijd om twist en tweedracht onder de Vlaamsche bevolking te kweeken. Wel integen-d|eel willen wij van ons blad het orgaan maken der eendracht en der verdraag-zaamheid.Binnen afzienbaren tijd zullen wij, zoo-wel voor wat den inhoud als het formaat en de verspreiding van dit blad betreft, ernstige verbeteringen invœren. In af-wachting verzoeken wij onze lezers vrien-delijk hun geduld wat te willen cefenon. Een moderne drukkerij wordt thans kl aar gemaakt in het centrum der stad ; wij rekenon er vast op binnen enkele dagen daarhjeen te kunnen verhuizen. Eerst dan zal het ons mogelijk zijin met vasten tredi den weg der uitbreiding en der grondige hervorming te betreden. Tôt op dat oogenblik verschijnt de « Gazet van Brus-sel » in het oude kleed, z >j het dan ook al met nieuwen geest en nieuwe gedach-ten. — De direkteuir: E. H. Rietjens. JEUGDBEWEGING. — l» Na het Jeugdbetoog van 13 Oogst is dadelijk overgegaan geworden tôt het organlsa-tiewerk.Een voorstel van s ta t-uut zal neerge-legd worden op de vergadering der constituante, welke zal plaats gr'jpen op 7 September. Een paar rxempla ren van dit statuut l'tggen ter inzage voor de leden der constituante, van af Dtnsdag 2 September, in de Prinsesstraat, *16, kaimer 1. Maken van djp Constituante deel uit : de leden der jeugagemeente die daarvan of-ficëel en schriftelijk op hoogte gesteld worden door het inrichtend Komiteit. 2° Op de vergadering der constituante, welke op 7 September zal sampngeroepen worden, zullen de eerste grondvesten ge. legd worden van een Gouwdag voor de provincie Antwerpen en den linkeoever der Schelde. 8° Van af 9 September zullen aanslui-tingen van bonden uit de provincie en van den linkeroever der Schelde. kunnen g.edaan worden, zooals voorgesch.reven în het statuut, dat na 9 September officieel zal bekend gemaakt worden. 4" Het eerste kongres((in den waren zin des woords) zal plaats grijpen rond 17 September, Op dit kongres zullen afgevaard gden van bonden uit de Antwjerpsche gouw (provinice en linkeroever Schelde), welke dit aanvragen, officiëel ontvangen wor-, d!cni. V,erdere inlichtingen. voigen. STUDENTENKONGRES. — Op 15 I en 16 September e.k. zal een studenten-kongres plaats vindem, ingericht abor het Komiteit voor propaganda voor de Uni-• versite't te Gent en de Handelshooge-1 school te Antwerpen. Op 7ondag 15 September zal eene j feestzitting worden gehouden waar Prof. . L. Dosfel, van de Universiteit Gent, en prof. Ant. Moortgat, van de Handels-hoogeschool Antwerpen, het woord zullen voeren. 's Avonds heeft een gezellige bijeen-1 komst plaats voor studenten en uitgenoo-' digdeo. j Op Maandag 16 September worden er i in het groot auditorium der Handels-' hoogeschool wptenschappelljke voor-1 drachten gegeven door een professor te î Gent en een te Antwerpen; latpr wordt 1 tnader bericht hierover gegeven. Maandag namiddag eindelijk zull,en 3 musea bezocht worden. 1 Wie uitnoodigingen verlangt voor het t brjwonen der wet,enschappelijke voor-l drachten en van de gezellige avond1 wordt , verzocht zich te richten tôt het sekreta-riaat, Lange Nie'uwstraat, 108, schrifte-„ 1-jk of Donderdags van 9 tôt 12 en van , 2 tôt 6 u. 1 e Vlaamsche Werking t - TR PEUTI ï Meeting van 18 Augustn» 1918 e Deze meeting mag opperbest gelukt hee-? ten Efh 60-tal toehoorders waren opgeko ^ men. M. Isidoor Van Beughem voerde et ® het woord. , , ., 4 Spreker had het vooral over landbouw P wezen en onderwijstoestanden. Onder alge [2 meen belangstellinç bewees hij, met behuli van onomstootbare cijfers en gegevens, da n het Vlaamsche volk in beiderlet opzicht stiet e moederliik behandeld werd dor de opeenvol gende Belgische regeeringen, ten voordeel. van broeder Waal. Na afloon ontspon zicl een gezellig r.raatje tusschen den spreker ei " zijn publiek, Door de toehoordérs werden eej .. heele boel vragen gesteld. o.a. over de land bouw- en handelsbetrekkin^en die Vlaande 4 ren na den oorlog met Wallonie en de Mtd I. denrijken hoopt te kunnen aanbindon. Dez< il vra«en werden mede. beantwoord door dei . heer A. Simoens. die als inwener van he " dorn de meeting voorzat, en de uttkomst £a B van belangwekkende opzoekingen dte hij no) maar pas in deze richting bad godaan. ïiocgleeraar Jazua ds Decker, » Gavuima^uti^ux.1 \ uur net Uiiù^rvvijs, eii uc uicmve ûcaooivvet Het belangrijiiste, degelijkste en doeimatigste werji dat ae t\aad van 'v iaanderen tôt stanci bracht is de wet cp Lager, iViidcteibaar en Jriooger On-aerwijs.lNliet ten onrechte zeggen wij dqt zij de gronaslag is van Vlaanderen s tentai îgheid en Zelfstandigheid. Op die grondvesten zal gansch het gebouw van Vlaanderen's herwording opge-trokken worden. iien lange voorbereidende arbeid ge-beurde in de K.ommissie van Onder-wijs, wier bevoegde leden recht hebben op onze dankbaarheid. Als wij verder de namen noemen van Hipp. Meert, Pieter 1 ack, j. Libbrecht en Richard de Cneudt, zuilen wij geen onrecht plegen, dan door misschien andere even verdiensteiijke en schran-dere medewerkers aan den voorberei-denden arbeid te vergeten. Doch de groote opbouwer van de wet, naar wiens nafem zij genoemd dient te worden, is Prof, j. de Decker. Uit een vergadering van vele be-voegdheden en desKunûigen zaï er daarom nog geen grootsch, samenhan-gend geheel tôt stand gebracht worden, en vooral geen wet. iJaarveor is één geest, één wil, één beheerscher noodig. ten wet moet bondig zijn en klaar ; zal slechts enkele artikelen bevattén.en toch bereiken al wat zij wil, zoo volledig mogehjk; dient ailes te voorzien en moet ae zijdeurtjes en iooze wegei-tjes atsluiten langs waar zij ontdoken kan worden. Daarvoor is één man noodig die hon-derd aanmerkingen en* tegenwerpm-gen wikt en weegt ; die bet overtoiiige of onzakeiijke atwijst; aie het juist. woord uitkiest en aanneemt ; die waakt op de gaafheid der wet en aile tegen-strijdigheden weert en tekitverzwak-kingen onmeedoogend verwerpt. Prof, de Decker heeft getoond zulk een man te zijn. Onze vroegere zoogenaamde Vlaamsche wetten, vooral de àchoolwe'cten, waren meesterstukken van rransKil-jonscn-Beigische spits vondigheid, die met de liriiterhand terugnaruen wat zij met ae reenter hadden geschonken. Voor de eerste maal hebben wij nu een eeriijke Vlaamsche wet, die slechts op krachtdadige uitvoering wacht ,om voor ons een îdeaal te wezen.Piof. de Decker, wij zeiden het reeds, heelt de besprekingen in den Raad van Vlaanderen met gezag, orae en onderlegdheid geieid. het wâs een opbeurend schouwspei die zittmgen van den Raad van V Laanderen bij te wonen, en wij did destijds gedurenae een drietal jaren voor Brusseiiche bia-den in de perstribuun ambtelijk- zaten en t versiag maakten — o.a. met Pan-tens, Iwan Gilkin, Patns, Rothiers, Fockenteyn — en dus onze ministers en pariementsleden van dichtbij aan t werk zagen, we mogen verklaren dat in de dàgen van April 1918 de Raad van VLaanderen een hoogeren dunk van zich gaf dan ooit de Belgische Kamer, nog al op baar best ge-nomen.i oen hadden wij wel gewild dat een groot Vlaamsch publiek daar aanwe-zig ware geweest, hetgene niet altijd onze wensch mocht zijn. Later zal de geschiedenis en de physionomie van den Raad van Vlaanderen geschreven worden, en 't zal een be'angrijke blad-zijde uit onze strijd-ar lialen wezen. Prof, de Decker, eerder tenger maar veerkrachtig, fijn en bleek van gelaat, jong en lenig van bewegingen.met een myopisch smaller toeknijpen der 00-den doorgronder,die volkomen zijn ta gen, heeft het uitzicht van den vor-scher, den doorgronder, die volkomen zijn taak en zijn woorden beheerscht; iemand die dadelijk de draagkracht van een voorstel snapt en het sierlijk doch beslist uit zijn rag weet te spin-nen, wanneer het niet past in 't geheel of een oorzaak van verbrokkeling of verzwakking kan worden. Indien er ooit bevoegde mannen bijeen kwamen om een onderwijswet langs aile kanten en zijden te onder-zoeken, dan was het wel, dat moet gezegd,in den huidigen Raad van Vlaan- - deren. Er zetelen daar boogleeraars, lee- ■ raars en onderw'jzers. Drefekten van ' atheneums en bestuurders van nor-' maalscholen ; algemeen bestuurders en - bestuurders vpri onderwijs ; schoolop- ■ zieners en rechtsgeleerd°n, oud-volks-vertegenwoordiger en cToctors in file , soorten van wetenschappen, en als er 1 iets is waar zij kennis van hebben, in - thuis zijn en belang in stellen, dan is het wel een cnderwiiswet. De toon van de besorelcingen was 1 dan ook die van veelzijdips bevoegd-ï heid : het peîl er van stond zeer hoog. , en zij ont?»prdden niet een enkele maal in langwijligheid.gekibbel of in die ho-

Er is geen OCR tekst voor deze krant.