abonnementsprijzen s Voor een tnaand 1.75 Voor 3 maand 5.00 Voor 6 maand 10.00 Voor ééa ja-ar ÎS.OO Aite kiûcûtcn ncpen» cetregehnatig-hedtci in de best«lliiig d©r postabonme-menten zijn UITSL UITEND te rich-ten aan het BESTELLEND POST-BUREEL, en niet aan het belieer vati het blad. WOENSDAG 23 OKTOBER 1918 VRIJS 7 CENTIEM VOOR VLAANDEREN en WAXLONIE VIERDE JAARGANG - Nr 288 f" Het Vlaamsche Nieuws Verscnijnt / maai per wec« DE OPSTELRAAD : Hoofdopsteller Rai VERHULST. Dr. Aug. BORMS. Hoogleeraar Aib. VAN DEN BRANDB AAjSKONDIGIMÛEN ; Aankondigingen, per regel ... 0.75 Stadnieuws id. ... 1.25 Finantieele berichten 1.66 Doodsbericht 5.00 Elke medewerker is persoonlijk ver&iuwoordelijk voor zijn schrij-ven, en bindt niet beel <±e redaktie. REDAKTIE, BEHEER EN AANKONDIÛINÛEN : 73, SfJAKOBSMARKT ANTWERPEN Duitschland's anmoora aan Wilson Ikrlijn, 21 Oktober. — IX- tekst van de Nota, die Zondagavond door de Duitsche Hre^eemi|> aan het Zwitserscfte ^ezantsUiap te Berlija ter doorzendiny aan de V'eneenigcte I blaten is overhandigd, luidt als volgt ; De Ouitsche Regeering îe \our de aannjming van het voor s tel tôt ontruiming van I het bezette gebied er van uitgegaan, dat de wijze van ontruiming en de voorwaarden H van den wapertstilstand zoucten overgelaten wordén aan de beoordeeling der militaire I raadgevers, en dat de tegenwoordige machtsverhouding aan de fronten ton grondsiag ;s I lo leggen aan de afspraken, welke die verbeteren en waarborgen. Lte Duitsche Regeering laat het den Président over, voor de regeling der bijzon-I derheden een gelegenheid te scheppen. Zij vertrouwt er op, dat de Président geen eisch I zal Koeûkeuren, die onvereenigtxaar zal wtan met de eer van het Duitsche volk, en mat I de v'iwirbereiding van een rechtvaardigen vrede. De Duitsche Regeering protesteert tegen het verwijt van met het recht en ce I menseheiijkheid in strijd zijnde handelingen, die tegen het Duitsche leger en de marine I en daarmede tegen het Duitsche volk werden gericht. Vermelingen zullen ter dekking van een terugtocht altijd noodzakelijk zijn, en zijn I in zooverre door het Volken recht toegestaan. De Duitsche troepen hebben streng bevel I gekregen, om partikulier eîgendom te sparen, en voor de bevolking naar hun beste I irauuen te zorgen. Waar desondanks uitspattingen voorkomen, worden de schuldigen I bestraft. De Duitsche Regeering bestrijdt ook, dat de Duitsche marine bij het doen zinken van I schepen, reddingsbooten met de inzittenden met opzét heeft vemietigd. De Duitsche Regeering stelt voor betreffende al deze punten de toedracht door onzij-I dige kommissies te doen ophelderen. Om te verhoeden, wat het vredeswerk zou kunnen voorkomen, zijn op verlangen der I Duitsche Kegeering aan aile duikboot-kom nandariten bevelen gegeven geen pa.,.,.! I nchepen te torpedeeren, waarbij echter om technische redenen geen waarborg kan wor-I den gegeven, dat dit bevel elke zich in zee bevindende duikboot \oor haar terugkeer I bereikt. AU voornaamste voorwaarde voor <ien vrede noemt de Président de opruiming van ike op wiliekeur gegronde macht, die niet gekontroleeid en naar eigen believen den I. reidvrede kan verstoren. Hierop antwoordt de Duitsche Regeering : ln het Duitsche Rijk kwam aan de lolksvertegenwoordiging géen invlood toe op de vorming van die Regeering. De Konstitutie voorzag tôt dusver niet in de medewerking der Volksvertegenwoordiging bij de beslissing over oorlog en vrede. In deze verhouding is een radikale verandering gekomen. De nieuwe Regeering te m volkomen overeenstemming met de wenschen-der uit het gelijke, algemeen, gehéime en direkte kiesrecht voortgekomen volksvertegenwoordigers gevormd. De leiders der grotte partijen van den Rijksdag behooren lot hare leden, en ook verger kan geen enkele kegeering haar ambt aanvaarden, of verder uitoefenen zonder het vertrouwen van de meerderheid van den Rijksdag te bezitten. De \ erantwoordelijkheid van den Kanseîier tegenover de Volksvertegenwoordiging wordt wettelijk vastgesteld en gewaarborgd. De eerste daad der nieuwe Regeering is geweest, aan den Rijksdag een wet voor ie leggen, waardoor de Konstitutie van het Rijk zoodanig wordt veranderd, dat' de toestem-ming der Volksvertegenwoordiging noodzakelijk is voor de beslissing over oorlog en vrede. De waarborg voor het voortduren van het nieuwe stelsel berust echter niet alleen op de wette'ijke waarborgen, maar ook op den wel overwogen, vastberaden wil van het Duitsche volk, dat in zijn groote meerderheid achter deze hervormingen staat, en de tachtige uitvoering daarvan verlangt. De vraàg van den Président, waarmede hij en de tegen Duitschland verbonden regeering hebben te maken, kan daarmede duidelijk en ondubbelzinnig beantwoord worden, dat het vredes- en wapenstilstandsaanbod door eene regeering, die vrij is van elke wiliekeur en van onverantwoordelijken invloed, wordt gesteund door de toestemming van de overweldigende meerderheid van het Duitsche volk. SOLF. ' , — Wilson aan Oostenrijk IDe Président der Vereenigde Statea Washington, 19 Oktober 1918. — Staats-sekretaris Lansing heeft gisteren den Gezant fan Zweden de volgende nota overhandigd : Ministerie van Buitenlandsche Zaken. 18 Oktober 1918. MijtLheer, Ik heb de eer U de ontvangst te berichten vaa Uw nota van 7 dezer, waarin U mij een niededeelingi van de K. en K. RBGEERING VAN OOSTENRIJK-HONGARIJB voor den PRESIDENT overhandigd. De PRESIDENT iraagt mij op U te verzoeken zoo welwillend le willen zijn, door bemiddeling van Uwe URGEERING het volgende ANTWOORD aan Je K. en K. OOSTENRIJKSCH-HONGAAR-,SCHE REGEERING te willen zenden : I ■ De PRESIDENT voelt zich verplicht aan !e OOSTENRIJKSCH-HONGAARSCHE RE-pERRING te zeggen, dat hij niet kan ingaan P de tegenwoordige voorstellen dezer \ RE-FEIîRING, omdat de gebeurtenissen van ht niterste belang, welke geschied zijn sept lu j zijn BOODSCHAP van 18 Januari j.l. P'tsprak, noodzakelijk de houding en de ver-lïtwoordelijkheid der REGEERING VAN l'il VEREENIGDE STATEN hebben gewij- I f'e veertien vredesvoorvvaarden, wélke de I^IîSIDENT destijds formuleerde, bevatten II het volgende : « Aan de Volken van verlaochend zijn vroeger programma! OOSTENRIJK-HONGARIJE, welker plaats onder de naties wij gewaarborgd en verzekerd willen zien, moet de rnimste gelegenheid voor hun autonome ontwikkeling worden gegeven. s Sedert deze zinsnede geschreven en voor het Kongres der Vereenigde Staten uitge-sproken werd, heeft de REGEERING DER ■V EREENIGDE STATEN erkend, dat er een oorlogstoestand tnssehen de T&jecho-Slowak-ken en het Duitsche en Oostenrijksch-Hon-gaarsche Rijk bestaat, en dat de Tsjecho-Slowaksche Nationale Raad de facto oorlog-voerende Regeering is, bekleed met het be-hoorlijk gezag, om de militaire en politieke aange'egenheden der Tsjecho-Slowakken te leiden. Ook is ten voile het recht der natioaalis-tische aspiraties der Joego-Slaven naar vrij-heid erkend. De PRESIDENT is derhalve niet meer vrij, om slechts, de « autonomie » dezer volken als een grondslag voor den vrede te aanvaarden, doch vœlt zich verplicht, ,erop aan te drin-gen, dat zij — en niet hij — moeten beoor-deelen, welke aktie van de zijde der OOSTENRIJKSCH-HONGAARSCHE REGEERING aan hun streven en hun opvattingen omtrent hun rechten en hun bestemming als leden van de familie der naties zal voldoen. » ROBERT DANSING. OFFICIEELE BERICHTEN IVan Duitsche zijde DUITSCH AVÔNDBERICHT ^Berlijin, Maandag' 21 Oktober. — Of- De vijâtid bepcrkte zich aan de ge-''Cchtsfronten tôt partieeie aanvallen, dio ,,erden afgesilagen:. Bij een tegenaanval feftni de door den vijand bezette hoog'ten ^nidteni Oostelijken Aisne oever maakten 1 ') goedie ' vorderi ng-ert. DUITSCH LIGÎERBERICHT Westslijk gevechtsterrein j. Berlijn, Dinsdag 22 Oktober — Of- Legergroep Kroonprins Rupprecht : Aan de Leie en de Schelde infante-^iÇevechten. Meermaals trachtte de [î'Jand met kleinere en sterkere afdee-psen over den stroom te trekken. Be-P^rdoosten Kortrijk rukte hij met I^teerwagemSj, bezuidoosten Kortrijk met sterke strijdkrachten tegen onze linies op. Hij werd overal verliesvol afgewezen. Onderwachtmeester Mul-ler der 9e batteroj van het 22e reg. veldart. vernielde hierbij 6 pantserwa-gens van den tegenstander. Engel-schen bezetten den door ons gespaar-denkerktoren van St-Amand met ma-chiengeweren.Aan weer3ziiden van Solesmes en le Cateau heeft de vijand zijn aanvallen niet hernieuwd. In nachtelijke aparté aanvallen bleef de hoeve van Amerval in zijne hand. Legergroep Duitschen Kroonprins : Fransche aanvallen, die 's morgens benoorden de Serre, 's namiddaga op breed front tusschen Oise< en Serre tegen onze linies loskwamen, werden afgewezen. Benoordoosten Mesbre-court brachten Schlesische troepen een suksesvollen tegenaanval ten uit-voer.Op de A fcne-hoogtcn beoosten y uu^ucib z-iji! iiciLiyc ycvcoiitcii cxcxxi den gang. Wurtembergsche regimen-ten hebben sanrien werkend met Prui-sische en Beiersche bataljons den vijand in suksesvolle tegenaeinvallen ■ de hoogten beoosten Vandy, tusschen Balloy en Chestres en benoorden Falaise weer ontrukt en tegen krachtige tegenaanvallen van den tegenstander gehandhaafd. Beoosten Olizy misluk-ten aparté aanvallen van den vijand. Legergroep von Galwitz : Na heftige artillerie-voorbereiding vielen de Amerikanen benoorden Sommerance en op breed front aan weerszijden van Bantheville aan. In ons vuur en onzen tegenstoot zijn de aanvallen van den tegenstander mis-lukt. Vocrnamelijk in 't vuur onzei machiengeweren en infanterie-kanon-nen leden de Amerikanen wederom hooge verliezen. Uit een eskader van zoowat 8 vijan-delijke vliegtuigen, dat plaatsen in het Lahntal aanviel, werden 4 vliegtuigen neergeschoten. Luitenant Veltjens behaalde zijn 35e luchtoverwinning. Zuidoostelijk gevechtsterre'n Benoorden Krunvac en aan de Bu-hovic mislu^ten vijandelijke aanvallen Suksesvolle eigene ondernemingen bij Trubaravo aan de Zuidelijke Mora-wa.Van Oost Hong. zijde italiaansch"" gevechtsterrein Weene.n, Maandlag 21 Oktober. — Officieel : Op het Italiaansche oorlogsterrein geen groote gevechtsaktie. BALKÂNFRONT Weenen, Maandag 21 Oktober. — Officieel : Aan weerszijden van de Zu delijke iMovanu ziijn Servlsche plaatselijke aanvallen afgeslagen. In het gebergbe ten Westen van Zajecar d'oet de Servlsche diruk zich sterker gevoelen. Van Turksche zijde TURKSCHË-FRONTEN Konstanti nope 1, Vrijdag 18 Oktober. — Officieel : De vijand bezette zonder gevecht Homs, dat eertige dagen te vonen door ons vierlaten was. In Mesopotamië naderden vijandelijke verkeninkigstrioepen ons front aan de Tiigris. Van Fransche zfjde WESTELIJK GEVECHTSTERREIN Parijs., Maandag 21 Oktober. — Officieel : Op het front van de Oise isi de toe-stand ongewijzigd. Tusschen de Oise en de Serre hebben de Fransche troepen vanmorge hun opmarch hervat.Op dten rechtervleuge] hebben zijj Mesbrecourt en Richecourt vermeesterd, waairb'-'j zij ,een 50-tal gevangenen maaktan. Op den iin-kervleugel tusschen Lucy en Villers-le» Sec hebben de Franschen eveneens -tier-re'jn gewonnen, ondanks den hevigen te-genstand der Duitschers. De veldslag was verbitterd op de hoogv'akten ten Oosten vam Vouziers. De Duitschers hebben met belangrijke troepen herhaal-de tegenaanvallen godaan ; de Franschp troepen hebben: aanvallen weerstaan en hun stellingen gehandhaafd. Van liaiiaanschft zijde ITALIAANSCH GEVECHTSTERREIN Rome, Maandag- 21 Oktober. — Officieel : Levendiige geschutstrijd op de hoog-viakte van Asiago, in het Grappa-gebied en laings de Piave. Op den Sisemol dron-gen Fransche patiroeljes in de vijandelijke linies door, brachten den vijand verliezen toe en. keerden, ferug met 6 gevangenen. en één maehinegeweer. In het FreHzela=dal vielen onze af'deelingern een Mei^nen vijandelijken post aan en nr'ette-genstaande de hardnekkige verdediging slaagde zij er >im, diie te verstrooien, p een officier en eenige soldaten g/evangen te nemen. TELEGRAMMEN ' De bijeankamst «an den Rijkafag Do Beriij-nsche korrespondent van de « Frankfurter Ztg. y> schrijft : Oelijk bekend, zal de Riikadag1 Dinsdag weer bijeenkomen. Op d« agenda staan de beide wetsontwerpen voot de wijzig'ing der artikekn 21 'c<n 11 van de rijksgrondwet. Het batxeft hier da eorste maa.tregelen de nieuwe volksrege»-ri>ng een grondiwettigeTi stîun te geven, terwijl 1 op deze eerste stappen spœdig andere zrullen moeten volg?n, want er mag geen twijfel meer over bestaa-n, dat, geienerlei onverantwoordelijke instantîes van het onde systeem in d ? toekomst de macht ancien bezjitten, over het lot van^het Duitsche vo]k te beeliissin. Wij meenen te we-ten, dat de rijkekanselier van deze gelegenheid gebruik zajl mako-n om zich opnieuw uit te spre-ken over het binnenlandsche politieke hervor-m'ngaprogTa.mma roor den Rijksdag en het Duitariu» veik. Het Uur der Passieven Zal van Cauwelaarî nu handot ad of over de I Wij vinden in de «Nieuwe Roiter-damsche Courant » volgend verslaç over een vergadering van hel Vlaamsch-Belgisch Verbond : Zaterdagavond hield het Vlacimsch-Belgisch Verbond te Amersfoort eer bijeenkomst, waarin de volksverte genwoordiger Fr. van Cauwelaer sprak over : a De toekomst van Vlaan-deren ». Spreker wees op de groote vlucht, welke het Verbond heeft ge-nomen. Overal vinden de beginseler en het werk instemming en in Enge-land en Frankrijk zijn ook reeds ver-schillende vereenigingen ter aanwak-kering van het zuivere Vlaamsche le-ven.Maar ailes verdwijnt in het halj-licht, als spreker déniât aan de Vlaamsche opleving in de gelederen. Hei leger bestaat voor 85 t.h. uit Vlamin-gen, die met hun bloed bereid zijn hun aanhankelijkheid aan België te bevechten, maar ook bereid zijn meI datzeljde bloed de vrijheid van Vlaan-deren te bevechten. Overal troj spreker dezeljde vastberadenheid, denzelj-den wil tôt onverlet standhouden; de-zetfde vastberadenheid ook om in naam hunner gestorVen ^amcraJen te zorgen, dat de groote liejde voot Vlaanderen niet onbeloond zal blijven op den dag der bevrijding. De gebeurtenissen van het oogen-blik wenken ons toe aïs een verren groet uit het land en nu rijst de vraag : wàt zal de dag ,van morgen zijn ; wat zullen wij voor den dag van morgen doen ? Veel was er voor 1914 in België, wat we nu voelen als tekortko-mingen tegenover ons volk. Het volk kwam te kort in maatschappelijk, in ekonomisch en in geestelijk opzicht. In maatschappelijk opzicht werd te veel half werk geleverd. Geheel de maatschappelijke wetgeving was een kruisingsprodukt der konservatieve en der demokratische gedachte. Zonder eenige aarzeling wil spreker uitkomen voor de meest radikale, volksgezinde reorganisatie van het maatschappelijk leven. Er moet veel meer worden ge-daan voor de mindere standen. Deze oorlog heeft een menigte van al de oude vooroordeelen weggespoeld. De mensch vertegenwoordigt in de maat-schappij, wat hij aan maatschappelijke waarde is ; deze leer zal in de maatschappij een spœdige veirnieu-wing geven. Wil men geen revolutie na den oorlog, men scheppe een snelle evolutiel Deze hervormingen zullen onvermij-delijk vergezeld moeten gaan van hervormingen op kiesrechtgebied. De medezeggingsschap van de leden der maatschappij dient voor allen gelijk te ^De loonen waren laag in Vlaanderen. Dat dient voorbij te zijn, een ekonomische reorganisatie gebeure. Ieder dient een loon te verdienen, vol-doende voor een menschwaardig be-istaian.Ten derde moet gezorgd worden voor de leniging der geestelijke noo-den van het volk. Wij moeten het maximum van ontwikkeling op ver-standeliik en zedeliik gebied aan het ■tredaa ? — De letder der pasteven •ront parti j ■ volk verzekeren. Het Vlaamsche voiï : is verwaarloosd in zijn geestelijk be : staan. Geheel het onderwijs, geheel he • bestuur wordt gevoerd in een taal, dit i niet is voor ons volk■ De hoogste ran ■ gen in het leger worden opengehou : den voor hen, die, de taal van 85 t.h - niet verstaan. Het Vlaamsche volk v • gehouden in een toestand, waarin he ■ na 1830 moedwillig is gebracht. In i dien dan ook, zegt spreker de toe ■ komst beproejde te beantwoorden aar - 't geen het verleden was, dan zweer il Of> het graj van hen, idie sneuvelder ■ met drn naam Vlaanderen op hun lip pen, dat we tegen een dergelijke Te geering oppositie zullen bieden, me aile kr°chten die in ons zijn. : Nu is het vaderland bevrijd, er drei gen geen gevaren meer over zijn toekomst. Morgen wordt de vrede getee : kend en moeten de soldaten het hou-: weel opnemen om het huis te bouwen dat verwoest is. Nu moeten we er over denken, da, ons vaderland de dooden vereere er de toekomst verzekere. Het legei worde aangevoerd in zijn eigen taal. de Vlaming spreke duidelijk zijn wi, uit, opdat hem recht geschiede. Bij de Waalsche bevolking zullen we groote tegemoetkoming en open-hartige genegenheid vinden. De meesl eenzijdige Walen hebben ingezien, dat het talenvraagstuk niet anders kan worden opgelost dan in de richting van het Vlaamsch verbond. Dat de Walen dikwijls zoo verkeerd over ons dachten, is te wijten aan de ont-vlaamschte Vlamen en aan de Brus-selsche Beulemansen. Recht zal echter worden gedaan om broederlijk aile krachten in 't werk te stellen aan den wederopbouw van België. Er is nog een kaste van onverzœnliiken. Dat zijn zij, die voelen, dat hun onre^cht-matige voorrechten zullen verdwijnen bij een vervlaamsching vam Vlaanderen. Vooral in Brussel huizen die per-sonen, die in Fientje Beulemans zoo karakterlijk geteekend zijn. Die per-sonen zijn vijanden van België, omdat zij het grootste deel van het land be-letten de ontwikkeling van zijn volks-krachten te brengen. Er is geen tegen-strijdigheid tusschen Belgische belan-gen en de Vlaamsche gedachte. Men geve aan ons de volledigheid in eigen taal op te groeien en de waarborgen. dat onze geestelijke zelfstandigheid nooit zal worden verkort en het vraag-stuk der scheiding is geheel van de baan. Nu moeten we aile macht ontwik-kelen om onze rechten te verkrijgen. Dat i9 het ordewoord, dat onder de Vlamingen moet rond s? aan. Van ston-de af aan moeten zij ailes doen om het Vlaamsche bewustzijn bij hun Vlaamsche landgenooten zoo sterk mogelijk te ontwikkelen. T'en slotte bracht spreker dank aan de Hollanders voor de genoten gast-vrijheid en eindigde hij met een « Leve Koningin Wilhelmina, in wie de lief-dadigheid harer landgenooten is ver-persoonlijkt en een hoezee voor Ko-ning Albert, den held van zijn volk ». Wallonië en de fikonomisehe Oorlog De « Peuple Wallon », het te Luik ver-schijnend dagblad van de Waalsche aktivis-tça, schreef in een zijner laatst verschenen nuinmers wat volgt over de gevolgen die het ten uitvoer brengen van de plannen der pa-triotards voor Wallonië hebben zou : De ekonomische oorlog zou buitengewoon nadeelig voor Wallonië en zijne belangen zijn. Eenerzijds zou hij de industrie van een zeer groot afzetgebied berooven. Anderrijds zou hij de invoer van niet te vervangen grond-stoffen verhinderen, die Frankrijk niet le-veren kan, terwijl Kngeland ze niet aan zoo gunstige prijzen te leveren in staat is, als Duitschland. Uit de statistiek van het algemeen over-zicht van den Belgischen handel die in 1913 door het ministerie van geldwezen werd m 't licht gezonden, blijkt dat wij alleen in spe-cialiteiten jaarlijk9 aan de Middenmachten voor 23,791,068 frank leveren, waarvan 10,103,511 frank aan Duitschland; 673,747 frank aan Oostenrijk, 877,729 fr. aan Bulgarie en 12,036,081 frank aan Turkije. Uit deze bedrageh leert men het on\erwachte feit dat Turkije onze voornaamste afnemer is. Zelfs als men den ekonomischen oorlog niet voeren zal, blijft ons dit afzetgebied he-laas gesloten, daar de Turksche regeering een grootscheepsch organisatie-ontwerp voor de nijverheid, en dat met oprichting van fa-brieken van aile slag, begonnen is. Wie zal de klandisie van de Middenmachten overne-men? Het ware dwaas, vervanging daarvan in Frankrijk of Engeland te zoeken, vermits deze landen sinds den oorlog hunne industrie eene uitbreiding hebben gegeven, die wij binnen afzienbaren tijd niet bijhouden kunnen.Daarult volgt, tfat Wallcmii trouwwn» ook Vlaanderen — het eerste slachtoffer van den ekonomischen oorlog zijn zal. Duitschland neemt meer dan 26% onzer geheele nijverheid- en landbouwvoortbrenging af, het is een1 klant van rulk belang dat men hem niet kan vervangen. Aan een anderen kant ge-bruikt onze nijverheid Duitsche grondstof-fen, en onder dat opzicht genoot zij 't voor-deel van de politiek der uitvoerpremies van de groote Duitsche syndikaten. Wij zouden dus groote moeilijkheden hebben de invoer-waren uit Duitschland, die geen ander land kan leveren, te vervangen. Frankrijk moet een beschermend tolregiem behouden, onverschillig hoe zijn staatkundige positie zal wezen ; de eischen zijner industrie zullen dezelfde blijven, het kan er niet aan denken -zijn grenzen open te zetten, want dat ware de ondergang van een aanzienlijk deel zijner nijverheden. Engeland kan het nog minder. Frankrijk beschikt ten minste over de middelen om zekere vergoedingen te geven. Engeland kan echter zijn ruilverkeer met ons niet versterken,, aile wijzigingen in djn tolpolitiek zouden daarbij werkeloos blijven. Ook bij ons kunnen we door groo-tere uitbating onzer krachten geen kompen-saties vinden. Daaruit volgt, dat als wij, door d 11 ekonomischen oorlog gedwongen, onze ekonomische betrekkingen tôt Duitschland afbreken moeten. Vlaanderen en Wallonië de klandisie van een miljard jaar's verliezen. Men moet daarbij nog het afzetgebied onzer industrieën in Oostenrijk, Turkije en Hol-land voegen, want Holland zou met de Middenmachten eng verbonden zijn. Een breuk met deze zou het ten gronde richten, terwijl een bondgenootschap hen voor den handel hunner havens gewichtige voordeelen waar-borgt. Wordt in dezen strijd een der tegen-standers vemietigd, dan is de ekonomische oorlog onnoodig. De overwinnaar moet inte-gendeel den overwonneling in staat stellen, de lasten die men hem wil opleggen, te dragen. Eindigt hij met een ovoreenkomst, dan moet men overoenkomen. 51 AU en LANU LEE3= EN ONTWIKKELINGS-AVONi)EN. — De 10' lees- en voor-drachtavand, inge.ri.cht door het aktiv-'s-k tisch to'^aaelgezMschap « Klokke Roe-land », lei-ciler Dree HermanS', zal plaats hebben op Vrijdag 25 Oktober, te 9 To-reinuur, i,n het 'lakaal « De Vk rhoek », ; Dambruggestraat, 138, en zal lou- over warken van Mevr. Mathyssen, hee-* ren Ivo Van: Daefe, J. De G-cytar, De [ Vos, Joost Van den Vondel en Graeyan (krijgsgevangenie). ALle Vlamingen zijn welkom. Jonge schrijfsters .en schrijvers kun-inen hunne werken zendien aan Dree Hcr-' rnas, Cobdeinstraat, 2. T'iji zullen in dank i aanvaatxi: wt>rdien en de beste brokktn er-1 uit voorgelezien. LIEDERAVONDEN VOOR HET ' VOLK (A. N. V.) — In verbandi met de hutdige gebeu!rteni,ssen, heeft het bestuur besloten d>p liedeiraanleeiringen tôt nader bericht te schorsen. Het Bestuur. ^ Aan 't i-ront i llet Belgisch front wordt aan «De Tijd» (AmsteruamJ geschreven (tsr 21774 van 16-10-18) : De vreugde van onzen terugkeer zal niet [ onvermengd zijn, want zij, die zegevierend dpor de straten zullen treteken, zullen niet heelen onzen rouw over de gestorvenen. Vlaanderen draagt een zwaar aandeel in de-1 zen strijd. Onder de studeerenden zijn jonge : mannen ges-neuveld, die een schitterende toekomst voor zich hadden, en spoedig mede-ze8genschap zouden hebben veriiregen in de leiding onzer Vlaamsche Beweguig. 11c denk inzonUerheid aan O. Deprez, die pas zijne : rechtstudies had voltooid aan de 1/euvensche Universités, maar reeds was van ûe is.ath. West-Vlaamsche studenten de hoofdman en het toonbeeld. Knkeie uren vôôr zijn dood was hij me nog komen opzoeken ; hij zat vol plannen van aktie voor de vervlaamschiitg en de verzede-lijking onzer jongens aan het front ; toen ' .trof hem de kogel in de roos van zijn hart. Doch ik kan met een gevoel van bitterheid onderdrukken, telkens -als ik hoor over jonge kunstenaars, die door het staal of door ziekte worden weggerukt ; want ze waren gerœpen om door den arbeid hunner handen aileen de schoonheid te behjden. Ik denk aan de beoten onder hen : aan Raymond Delahaye, die reeds in de eerste dagen van den oorlog sneuvelde, aan Rik Wouters, een der sterkst willende en durvende kunstenaars van Vlaanderen, en aan Joe lînglish, die juist in het veldhospi-taal te Vinckem is overleden. En verder : Onze Vlaamsche jongens zouden dan toch gelijk berechtigd worden voor den krijgs-raad ? Mea verzekert ons dat er spoedig een besluit-wet in dien zin zal worden afgekon-d^gd. Wat het ons. eigenlijk brengen zal, we-ten we nog niet, en de ondervuiding heeft ons geleerd ons niet te overijld te verheugen. Alleen wordt gezegd, da,t de nieuwe wet de Vlamingen voor de krijgsr*den < in feite en in rechte j gelijk wil stellen met de WsleH. Voelt onze regeering dan niet welk een bit-tere aanklacht er in ligt af te zonderen, na vier jaar verbitterden str.jd, waarv*n de Vlamingen in ons leger een zoo overwegend ian-deel hadden, dat dezen voortaan in h«n taal zullen worden gevonnisd voor de krijgsrade» ? Ze waren het dus niet ? Neen, ze waren het niet altijd, en het kan voç>r de eenheid van het land op den duur zeer gevaarlijk worden het versteende konservatisme onzer regeering nog langer te bestendigen. De zittingen roor onze krijgsraden zouden soms allervermake-lijkst zijn, &tond de vrijheid onzer bargers niet op het spel. Toen, eenige maanden geleden, 18 Vlamingen terecht stonden om flamingantische ge-hchriften te hebben rondgestrooid, heb ik den krijgsauditeur, in zijn rekwisitorium, met onbeschaamden ernst hooren. verklareu : dat de flaminganten een nieuwen rerolutioni-ren kreet hadden uitgevonden n.l. « Vliegt do Blauwvoet — Storm op zee ». En op dit oogenblik schijnt onze veiligheidsdienst nog steeds niet te kunnen ontcijferen de leuze onzer Kath. VI. Studentenbeweging A.V.V.— V.V.K. (ailes voor Vlaanderen — Vlaanderen voor Kristus) en, acht ze dan ook staatsge-vaarlijk.Hoe meer het Vlaamsche rolk, en in eerste plaats de Vlamingen in het leger, aanstuwen op een onverwijlde en radikale oplossing, hoc meer fran-skiljons van 't oude regiem agéeren om den stroom af te dammen. Begrijpelijk is het wel, ze voelen, dat er in 't nieuwe Vlaanderen geen plaats meer voor hen is. Ze -chijnett nu ailes in te zetten om hun leven te redden ; de financiee'e machten ^aan aan 't roeren en 't hoogste gezag wordt in 't ge-drang gebracht. Dit is nu de laatste intrigue, die tegen ons wordt opgezet : U weet dat onze premier, minister Cooreman, drie maanden geleden, besloten heeft een kommissie te benoemen om het talenvraagstuk in België te^ bestudee-ren, en maatregelen voor te bereiden. Een derde dezer kommissieleden zou worden ge-kozen uit personen die in onbezet België of in den vreemde verblijven ; de andere na den oorlog te benoemen uit personen, die onder Duitsche bezetting hadden geleefd. De eersten werden nog steeds niet benoemd ; munster Cooreman schijnt trouwens geen haast te hebben met de oplossing. . . Maar door slecht geïnspireerde ministère wordt gewerkt om de studie der taaltoestan-den op te dragen aan personaliteiten die de Vlaamsche Beweging niet genegen' zijn, maar door hun hoog aanzien het verzet der Vlamingen moeten verlammen. Worden genoemd o a advokaat Theodoor, afgevaardigde voor Brussel. die lang in Duitsche gevangenschap vertoefde maar nooit in het parlement zijn stem heeft verleend aan een wet ten gunste der Vlamingen ; — Generaal Léman, de ver-dediiger van Luik, die de Vlaamsche taal niet machtig is ; — en kardinaal Mercier, die niet alleen een nationale, doch een wereldfiguur is maar nog niet bewezen heef,t het wezen onzer Vlaamsche Beweging te begrijpen. Het zou me zeer verheugen indien van officieele zijde dit gerucht werd tegengesproken, want het zou heel wat helpen om de gemoederen te bedaren. De Vlaamsche Beweging i» cake der Vlamingen ; en slechts personen, d'e 't vertrouwen hebben van het Vlaamsche volk, kunnen in dezen beilzaam werk verrichteix.

Er is geen OCR tekst voor deze krant.