Dins%fc- 1 Mei :ui& - a?* )'fca.r«>.ft: îzâ Prij* €§ CzBtmm voor Belg-ië aamtm_.j1S. Il II» P*r— i*""ir"1 -iiTWirpru "wrr*icm+£mzx^*i*rs| ABONNEMENTSFRIJZEN: j Voor één maand 1.76 ; Voor 3 uiaand 6.— f Voor 6 maand 10.— ; \ Voor één jaar 18.— | 1 Kedaktie, Bohecr en Aankouiligingeu : 73, ST-JAKOBMARKT, 73 antwerpen Het Vlaamsche Nieuws * ** uixi mm wm* mm mm mm m*. €**&*&rr ^9^ m* mm w> A » m ^pp^p» Verschijnt 7 maai par week DE OPSTELRAAD: Hooldopsteyer Raî VERÎ1ULST, Dr. Au£. BORMS, HoojJteeraar Ail) VAN DEN Hl/AN fil*' , j AANKONDIGINQENi j î Tweede blad, den regel 2.60 ■ | Derde id. id I.— | j Vierde id id 0.50 f I Doodsberieht 6.— s ' * «S I } I tlku uitidewerkar is persoooiïji I verantwoordelijk voor aijn schiij'ron, I en bindt niet heel de redaktie. OFFICIEELE BERICHTEN ——— m DUITSiHMIJDlV DUITSCH AVONDBERICHT Berlijn, Zondag 5 Mei. — Officieel : Van àe gevechtsterreinem niet niçuws. DUITSCH LEGERBERICHT Westelijk gevechtsterrehi Berlijn, Maandag 6 Mei. — Offi cieel : Front gen.-veldm. Kroonpr. Ruppi van Beieren en Duitschen Kroonprins ln het gevechtsgebied in Vlaanderei brachten wij suksesvolle ondernemin gen ten uitvoer. Een vijandelijke plaatselijke aanval bezuiden Loke mislukte. 's Ochtends vroeg voorbij gaand heftige artilleriestrijd tusschei leperen en Belle. Den geheelen dag4a< alleen de Kemmel onder kracbtij vuur Op den Noordelijken oever der Leie aan het La Bassée-kanaal en in enkeli sektoren van het slagveld aan weers zijden van de Somme leefde de ge icKutsbedrijvieheid 's avonds oo Oc verkenningsgevechten en in overrom pelingen od de vijandelijke linies bi Hangard en bezuidwesten Briemon maakten wij gevangenen. Front gen.-veldm. Hertog Albrech van Wurtemberg : In voorpostengevechten met Ameri kanen bezuidwesten Lamont en Fran schen aan den Hartmannsweilerkofr. maakten wij gevangenen. Van de andere gevechtsterreiner VAN OOST. HONG. ZiJnE ITALIAANSCH GEVECHTSTERREIN Weeneft, Zondag 5 Mei. — Officieel : De artilleriekampen van het zuidwes-telijk front durèn voort. Aan de beneden-Piave werden Ita-liaanscbe vefkenn ingsondememing^n •! 1 -1J VAN FRANSCHE ZIJDE w ^ s* » iinnv»j8Ean WESTELIJK GEVECHTSTERREIN Parijs, Zondag 5 Mei. — Officieel Bedrijvigheid der twee artilleries ten Noorden en tein Zuiden van de Avre, alsmede in de sektors van Donaumont en van Flirey. Geen infamterieaktie. In Lotharingen hebben een overval, uitgevoerd door de Franschein, in de streek van Létricourt, en een patroelje-ontinoeting- in de streek van Ancervil-lers, de Franschein tœgelaten gevange. tien te inaken. Kalme naclit op het overige va" het front. Parijs, Zondag 5 Mei. — Officieel (avondbericht) : Tusschetnpoozende bedrijv'gheid de1 twee artilleries ten Noorden en ten Zuiden van de Avre. Kalme dag op het overige van het TELEGRAMMEN Het Krijggbedrijf in het Westen De beJchieting van Fransche steden Berlijn, 6 Mei. — De Fran schen zetten do rei-nisllnj liuimer eigen atjexien door roekelooze wtilieriebeschieteigen als tevoren voort. In den namiddag va.n 4 Mei lag Laon opnieuw onder zwaar Fransch vuur. Ook ditmaal ward de stad weer erg gebavejid. Engelsche aanval bij Hébuterne Berlijn, 5 Mei. — In den avond van 4 Mei fiel de vijand na korte artiJlerie-voOTbereiding rofit verscheidene kompagnieën de Duitsche Uailingon ten Zuiden van Hébuterne aan. De »»nval vrerd in on» spoedig inzettend artillerie-•n machinegeweervuuT totaai afgealagen. De Wj*ndelijke ver£ezen zijn ook hier in verhoii-amg tôt den inzet uiterst zwaar. De Bulgaarsche kroonprins in het Weiten Berlijn, 4 Mei. — De kroonprins van Bulg#-nje i« op het Westelijk oorlogsterrein aange-komen. Na door den keizor te zijn ontv«mgen heeft hij zich naar het groote hoofdkwartieo- be-Wven^ waa,r hij, in opdracht van de konimg vain Bnlgarije, aan Hindenbnxg en Ludemdorff on-aer»cheidingsteekenen h«eft oveThandigd. Na ifloop der besprekingen in> het groote hoofd-kwartier begaf de BiJgaarsche kroonprina zich het front van de legergroep van kroonpnng Kupprecht en van den Duitschen kxoonprinj. SONNINO EN DË~BRIEF VAN KEIZER KAREL Wrljying tusschen Italie- en Frankrljk Naar Duitsche bladem vernemen is de stera-oiWg in Italie jegers de andere Ententamogend- — ——— itden «r den laatsten tijd niet beter op gev d:-n. .Men neeint- het Engeland en Frankrijk k lijk dat zij Italië's regeenng en volk mea onkimdig houden van hun plannen totdat d vasten vorm hebben aangenomen. Dit is b gebeurd met de oviereejikomst over het nabw 3 Oosten. Het a Giornale d'Italia » bevat een, biijkb door Sonnino geschreven of geïnspiaieerd, a kei, ten betooge dat Sonnino de Entent.epolit t-egenovar Oostefnxijk-Hongai'ije nooit heeft wonderd en het th.ans minder dan ooit doet de holding van Fransche politici inzak« < brief van keizer Karel een gemeenschappsl militair en politiek offensiei tegen Oosten ri Hongaxije, dat deai Midden-Europeeschisn b( . den doodateek had kunnen toebrengen, he verhinderd. 1 ,-r - MILITAIRE MAATREGELEN JN GRIEKENLANI r Parij», 4 Mei. — Volgena baricht uit Ath( zijn op last van den minister van oorlog de " ficieren van de regerve dei- jaarkiassen 1901 1 1004, die tôt de artillerie behooren, evénal» ^ officieren van de reserve van den gezondhei , dienst uit de jaarki'assen 1904 en 1905 onder ® wapenen geroepen. UITWERKSELEN VAN DEN ; DUIKBOOTOORLOC Het Wolffbureau haalt naax een drietal x latingeai van Engelsche staatslieden aan en ! toogt dat de Duitsche duikbootoorlog heœ > doeltreffend is. De eerste uitiating is er eene van de.n e j sten lord djir admiraliteit. Sir Eric Geddes, < l in zijn rede van 5 April in het LagerhnLi he beweexd, in verband met de ontevredenheid < Engei'sche arheiders op de «cheepswerven, c ; de « lange oorlogsspanning op de zcnuwen v de arbeiders, evenals op die van elkeen, m< v.-erkjjn ». Verder heeft Dloyd Ueorge den 2011 April ; het Lagerhuis gezegd : de kritiek vergest va f dat dit het vierde oorlogsja&r is en dat het { makkieiijk 4s gezegd : « me.n moet schepen bc we.n, men kan: het en moet het». Men kan < 1 echter slechts in het bereik der mogelijkhed doen. T;en slotte heeft riir Joseph Maclay, de v< tegenwoordigor van het scheepvaartdepaxtenie in een red3, die hij in de Vereenigde Staten he< gehouden, gezegd : onze jlieden zijni oorlogSHK hun zenuwen zijn door 31/2 jaar van ont! ring overspannen en meedoogenloos uitgepu geen wonder dat hnn aa-fceid daaronder lijdt. Dat moreel sukse« hebben de duikbooten t haald. DE TOEKOMSTIGE STATUS VAN FINLAND Berlijn, 5 Mei. — De « Berliner Lok; anzeiger » bericht dat. volgens een telegra uit Helsingfors, de geheele pers aldaar vo de monarchie in Finland optreedt. DE VAART OP DEN DONAU Berlijn, 6 Mei. — Volgens aan het « B< liner Tageblatt » uit Munchen wordt bericl zullen, in aansluiting bij de vredesonderha delingen met Roemenië, onderhandeling' tusschen de Donau-staten over het nieu\ Donau-verdrag plaats vinden. Berlijn, 6 Mei. — Nieuwe duikbootsuks< sen in de Noordelijke versperde zone : 12.0 br. r. t. Onder de gezonken schepen bevoi zich een tankstoomer welke aan de Oostel ke kust van Engeland getorpedeerd werd. INBESLAGNEMING-VAN VIJANDELIJ EIGENDOM IN ITALIE Bern, 5 Mei. — In Genua werden door » dekrèet van den prefekt de goederen van t£ rijke vijandelijke staatsburgers in beslag f! nomen, waaronder waardevolle stukken t een bedrag van 1.600.000 fr. Buitendien W€ den meubels en huisraad van 30 Duitsche < Oostenrijksche staatsburgers in beslag gen men. Zij zullen ten voordeele der vluchteli gen uit het bezette gebied verkocht worde HOE HET AMERIKAANSCHE VOLK INGELICHT WORD Berlijn, 6 Mei. — Hoe valsch het Amei kaansche volk over de oorlogsgebeurtenissi onderricht wordt, blijkt uit een laatst buitg maakten brief van een Amerikaansch geva gene. De brief komt uit Ado (Kansas), g dagteekend^an den 2n Maart en luidt woe delijk : « De huidige dagbladen berichten d de Engelschen den Duitschen kroonprins < 87.000 Duitschers gevangen genomen he ben. » NAAR DE ONDERHANDELINGEN TE BATOEM Konstantinopel, 5 Mei. — Een Turkscl afvaardiging is naar Batoem vertrokke Ook de Duitsche militaire gevolmachtigd generaal von Lossow, heeft zich naar Batoe begçvgn. EEN PAPIEREN OFFENSIEF VAN D ENTENTE TEGEN ZWEDEN Stockholm 3 Mei. — De Zweedsche pe houdt zich u. tvoerig bezig met het plan d Entente om een nieuw pers-telegraafbure: op te richten. Terwijl verscheiden E tente-gezinde bladen der linkerzijde aandi den dat de huidige minister van justifie Lo< gron met de voorgenomen nieuwe stichtii sympathiseert, omdat het tôt dusver wer zame Zweedsche Telegraafbureau te wein neutraal zou zijn geweest, keeren de ande liberale bladen zich scherp tegen de inme ging van buiten in de Zweedsche persto standen. « Svenska Morgenbladet » schrijft : M< moet hopen dat de plannen der Westelijl mogendheden tôt een dergelijk offensief t gen de Zweedsche pers niet ten uitvoer zull< worden gebracht. Hun verwezenlijking z< de zaak der Entente geenszins bevordere Wie zich iets anders verbeeldt, bewijst daa mede zijn geringe kennis van de Zweedscl volksziel en het Zweedsche onafhankelij heidsgevoel. « Stockholms Tidningen » en « Stockhol Dagbiadet » uiten zich in denzelfden geest. 5 Antwerpen na den oorlog ^ « Vrij België » bespreekt in z.i'jn jong--\ ste nummer een Reuter-telegram over een » reoe, die "Lord Inshcape, bestuurder van Engelsche scheepvaartmaatschappijein, ->r op een feestmaal van de Engelsch-Belg-i-■a- sche Handelskommissie uitgesproken :a| heeft. Lord Inshcape verklaarde, dat bij den vrede de Duitsche schepen uit Ant-ge vverpen n,:et mogen geweerd worden, om. dat zulks gelijk zou staan met een voort-zetting van den oorlog. « De hetsalde sk Belgische patriotten uit Den H.-iag en el->e- ders wcten het natuurlijk bett-r ,merkt m a Vrij België )> aan. Maar wie zou zich om al dien onzin niet storen,wanneer men vaststelt dat de Engelschen, die op zee-id vaartgehied de groote m>ede>cfirgers van tt Duitschland zijn,de bijzondieire apsitie van Anwerpen in verband met dffa wercld-handel erkennen? » Lord Inshcape is verder van meening 16 dat de Duitsche invloed te Antwerpen na den oorlog zal afnemen. « Vrij België » je gaat daarmee akkoord. In welk opzicht s- mraakt het passieve blad ons r et duide-lijk, en dat zou hier niet overbodig geweest zijn. Wel lezen wij dat het afnemen van den Duitschen invloed « ilechts op ingrijpende wijze gebeuren (zal), wanneer t- de nationaal Vlaamsche geest in de Ant-r,. werpsche handelswereld tôt uiting wordt 1 gehracht op een wijze, die de Vlaamsche r- volkskracht versterkt ». In deze zienswij-is ze kunnen wij deelen, maa-r slechts dan, ^ wanneer zij 5n absoluten zin wordt opge-lt vat, als \»oorbehoedlmiddel tegen ailes wat ,n. niet-Vlaamsch is, en met eenzijdig toege-* spitst wordt tegen het zoogenaa-mde n « Duitsche gevaar ». « Vrij België » heeft k gelijk, wanneer het er aan herinnert, dat >- vôôr den oorlog in de krirtgers van den t- Antwerpschen « o commerce » het gevoel van eigenwaarde was verstompt. Zelfs bij de meeste Duitschers van afkomst uit r- die wereld : die waren immers door den [t band Franschgezinder dan de razendste transkiljons en leverden mettertijd1 de koppigste rekruten voor die kaste. ; Spreekt men over Duitschen invloed te Antwerpen, dan mag men nkt uit het oog verliezen dat die zich in hoofdzaak naar buiten deed gelden in Franschen vorm, en aldus zeer aktief deelnam aan het bederven van onze Vlaamsche ge-meenschap door dezer inwendigen vijand ,f te versterken. Specifiek Duitsch was dus de sociale zajde van den Duitschen invloed hier ter stede allermlnst. Wil men op dit gebied kost wat kost naar één zijde front makein, dan keere men zich tegen den t- invloed van den « Belgischen geest ». La-n ten we ln de eerste plaats er voor zorgen, 6 dat die te Antwerpen, na den oorlog niet meer ons openbaar leven besmet. Het beste middel om onze handelswe-reld sterk te maken tegenover de sociale, 0 zoowel als tegen de ekonomische zijde d van om 't even welken vreemden invloed i" — want het « onverduitscht, onver-fransch » is voor de aktieve Vlamingen ^ verheugenderwijze wat meer dan een zin-ledige formule, ondanks « Vrij België's n bewering, — is haar volledâge nationali-■ seering. Hoe die te bewerken? Het passieve •_ blad zelf doet ons de opîossing aan de n harid : het hoopt o.m. op « de vervlaam-•" sching van het Handelsinstituut te Ant-werpen, dat best als Vlaamsche handels-hoogeschool kan heropend worden ». Mis-schien gebeurt de hervorming vroeger ^ dan de passieven in Nederland wel voor-^ zien. Wij mogen in dit geval met nieuws-.. gierigheid afwiachten, hoe dezen daarop i- zouden reageeren. — V. K. B. Demekralie en Rktivisme Debatavond van Woensdag 1 Mei Door «.pass-sperre » was het den heer Prof. e Van Roy onmogelijk uit Gent te vertrekken, om als debat-inleider te Antwerpen op te tre-den met het onderwerp : « De rechtsgronden der Vlaamsche bewegiag ». In zijne vervanging zou de heer Water-naux optreden met het onderwerp : « Demo-E kratie en Aktivisme ». Na de uitvoering van eenige inuziekstuk-s ken - door onze harmonie « De Blauwvoet », r verleende de d.d. voorzitter, de heer Vloo-d mans, het woord aan den debat-inleider, die i- zich verontschuldigt, slechts enkele losse - schetsen te kunnen uiteendoen, daar hem den - tijd ontbrak voor degelijke voorbereiding. S Vandaag zijn we 1 Mei, de dag door de " demokraten gevierd als het feest van den ar-^ beid en den vrede. Fee9t van den Vrede op e het oogenblik dat de menschenslachting nog " steeds voortduurt, wanneer duizenden van onze flinke," kloeke arbeiders vallen. Feest van den arbeid, wanneer 9/10 van de arbeiders worden gebruikt om ontplofbare , stoffen te vervaardigen. a Als we zien in welken ellendigen toestand u we leven, als we zien hoe het volk lijdt onder den druk van al de oorlogsellende, dan is het -- oogenblik zeker aangebroken om verandering e te brengen in al de wantoestanden, nu nog verscherpt door den oorlog, waaronder het volk gebukt gaat. n Spreker schetst in enkel« trekken het #tre-ven der flaminganten »an v<V>r oorlog. die wel het stambewustzijn in Vlaanderen f wisten od te wekken en enkele taalwetjes na veel werken konden bekomen, maar over het algemeen niet zagen naar de sociale wantoe» - standen, die het gevolg zijn der taal- en volk-1 miskenning. 1 ^ laanderen, het land der lage loonen, van den hoogen arbeidsduur, het miserie-land van ' steenbakkers, « Franschmans », vellenkui-schers, enz., heeft ingrijpender veranderingen l noo<iig dan enkele taalwetjes. Door de stof-j felijke heropbeuring van ons volk zullen wij _ de geestelijke in de hand werken. Een werk-man, die 10 à 17 uren per dag werkt zal geen - tijd en zeker geerl lust meer hebben om zich ■ nog verstandelijk te ontwikkelen, — na het ■ verorberen der drooge koi-st brood, begeeft hij zich te bed, met het bewustzijn 's ande-rendaags opnieuw hetzelfde siavenwerk te verrichten tôt de ouderdom zijn ieden ver-stramt, en hij tôt eenige belooning voor al k zijn zwoegen... 9 cens pensioen per dag ont-vangen kon onder het Belgische regiem I Nu echter is de Vlaamsche beweging andere wegen opgegaan. Verre van ons de ge-i aachte, dat wij een verwijt willen toesturen aan de vroegere flaminganten. Van de taal-beweging, die het vroegere flamingantisme was, heeft dit zich verruimd tôt een bewéging met ruime vaste horizonnen, die in zich een gansche omwerking van ons politiek, ekono-misch en kultureel leven ten goede van ons volk bevat 1 Begrijpelijk is het dat de werklieden, ge-bonden aan de politiek en aan partijbelangen de vroegere Vlaamsche beweging tamelijk onverschillig waren. Aan een Lodewijk De Raet, aan Pater Stracke, aan Claudius Severus, wiens boekje « Vlaanderens Weezang » zooveel ophef maakte in Vlaanderen, komt de eer toe het flamingantisme op nieuwe banen geleid te hebben. Ondanks de duizenden vragen die we moe-ten oplossen, ondanks al de moeilijkheden die zich voordoen, toch hebben we getracht nu, in deze zoo benarde tijden, belangrijke zaken door te voeren. Is het niet in ieders belang, dat nu reeds de wet op de verplichte sociale verzekering doorgevoerd wordt ? Onze vroegere regeering kon er niet ln ge-lukken aan g.nze Vlaamsche menschen een pensioen van 1 frank daags toe te kennen, terwijl nochtans de Waalsche koolmijnwer-kers zulk pensioen bekomen konden. In dezen toestand ook, is door de zorgen van den Raad van Vlaanderen verandering gekomen. Nog veel is te doen. Er moet getracht worden, van nu af, nog andere hervormingen door te drijven : o.a. de kwestie van a^q vrouwenarbeid in de fabrieken. Vrouwenarbeid moet tôt een minimum gebracht worden, kinderarbeid moet volkomen geweerd worden. Naast een degelijk arbeidstoezicht moet een maximum arbeidsduur en een minimum loon vastgesteld vrorden. In aile landen gaat een streven naar demo kratie. Vlaanderen zal niet bij andere landen ten achter lilijven. Als we hier steentje voor steentje ônzen demokratischen Vlaamschen tempel zullen opbouwen, dan zullen we werkelijk de over-tuiging mogen koesteren, betere toestanden geschapen te hebben voor ons duurbare Vlaamsche volk 1 Luide toejuichingen barsten lo# na deze gloedvolle rede. Na eenige vragen van enkele aanwezigen, las de d.d. voorzitter een brief voor van den heer Goeverneur-Generaal gericht tôt den ak-tivistischen Gouwraad van Antwerpen, waar-in kennis gegeven wordt, dat, inge\oIge het verzoek van den Antwerpschen Gouwraad, de înbeslagname van koperen doppen, motoren met drijfriemen en andere benoodigdheden voor de diamantslijperij, niet zal ingevoerd worden. Dit goede resultaat van de werking van den Gouwraad werd met vreugde begroet, waarna de volgende motie door de ruim 2.500 aanwezigen met algemeene stemmen aange-nomen werd : "De Vlamingen van Antwerpen, op » Woensdag 1 Mei vergaderd, in de zaaï ». l halia, na de debat-inleiding van den heer » Karel Waternaux, over « Demokratie en » Aktivisme » ; » eischen degelijke sociale wetgeving : nij-» verheldstoezieht, beperking van den ar-» beidsduur, totale afschaffing van den kin-» derarbeid en beperking van den vrouwen-» arbeid in den staat Vlaanderen ; » drukken de hoop uit, dat aldus Vlaande-» ren op demokratischen grondslag moge » rusten; » en besluiten deze dagorde openbaar te » maken. » Een krachtlg strijdlied door onze harmonie besloot dezen gedenkwaardigen dag. Jul. DE KINDER. STAD en LAND V OORDRACHT. — H<den, Dinsdag, te 9 uur (T. U.), zullen de heer Dr. Bonus en enkele teruggekeerde krijgs-gevangenen sprekem over r « Onze Itrijgs-gevangenen in Duitschland ». De voordracbt zal plaats hebben in het iokaal Dupont, Moorkensplein, 34, Bor-gerhout.« GUDRUN », VAN RODENBACH, VOOR GOTTINGEN.— Onze Jongetns van Gottingeu zouden gaarne met 11 Juli a.s., voor het Sporenfeest( « Gu. drun » van onzen grooten Bcrten Ro-denbach, op voeren, Hun en gemeenseh appeli j ke vriend Cyriel ^Wfteeu moet vier eksem-plaren vara het werlc meebrengen. Hij heeft de boekwinkels van de stad afge-loopen> doch 't is tegen geen geld te krijgen. Nu doen wij een oproep aan onze lezers en zijn er gerus* in dat het in regel komt. Wie bezorgt on9 een u Gudrun », het-zij tegen geVÎ, hetzij in bruikleen, betzij als geschenk? Flk die er «os tniasen kan œelieve on» " aîléén zijn naam en adfea op te geven ■t met de voorwaardctn, a. u. b, % v Dan zullen wij er vier uitkiezen. Dank bij voorbaat aan onze dienst vaard:ge lezers en ock dank in naar 1 onzer kranige jongens van Gottingen ! Gelieve dadflijk te amtwoorden, gij 1 Vlamingen, die uw « Gudrun » een paa j maanden kunt en wilt derven. ; IN 'T PASSIEVE KAMP. — « Vri i België » deelt mede : ^ De heer Van Cauwelacrt hjeeft in ver. . band met die Vlaamsche kwestie, eei ; langdurig onderhoud gehad met Z, M ; den Koning (der Belgen). Wij mfcener | geen onbescheidenheid te begaan door d< mededeeling, dat de hocir Van Cauwo . laert van dit onderhoud een uitmuuten. ■ den indruk heeft meegedragen. <( Vrij België n bevat deze week weei een artikel van Frans Van Cauwelaert, « Vrede door Recht » geheete®, waarvaD dit het slot is : « De Vlaamsch# gedachte bedreigt België tn bedreigt der Walen recht niet. Integendeel. Wij willen met de Walen in broederlijke eendracht leven, cmder wederzijdsche oerbiediging van <>ns vol-ledig^ taalrecht. Wij willen België's grondvesten bechter maken en aan de ontwikkeling van onze nationale grootheid de volheid gevon van onze Vlaam.sche kracht. Daartoe is evenwel noodig dat wij, Vlamingen, als enkeling eu als stam, de voîheid vam one Bel-gjsch staatsburgerschap kunnen uit-oefenen zonder onze Vlaamsche persoon-lijkheîdl te verminkeai. De eenige onverzoenlijkheid welke de Vlaamsche beweging in ons Belgisch buishouden stelt is deze tusschen de Vlaamsche gedachte en een taalpolitâek, welke d« aati-maatsehappelijke voor-rechten van eenige ontvlaamschîe Via-mingen hooger stelt dan de levenskrach-t©n van geheel een volk eu welke de staatseenheid waant te versterken door de veralgemeening van die hybridische beschaving, waarvan Brussel de hoofd-zetel is. De kultureele onvruchtbaarhe-d van deze politiek is bewezen. Hare staat-kuudige gevaren zijn dichtbij genoeg ge-komein om te worden ge^ast door wie ze op een afstand niet heeft zien naderen. De eentaligheid van het jaar '30 en het bilinguisme waar-'m is ontaard, zdjn onwcderrœpelijk failliet. De eenige red-dmg van onze staatkundige eenheid is de erkennrng van de kultureele tweeheid van België en de aanpassing van ons openbaar en bestmirliik le\ien aan dit naUturfeit. Het is echtei van het hoogste belang dat de regeering niet langer dra!e om deze wtntheid lot de hare te maken en tôt richtsnoer te nemen van hare bande-lingen. Er moeten daden komen. n EEN DERDE MOGELIJKHEII>. — Het Parijsche blad « L'Œuvre » vertelt : « W? zagen een blikje, waarop stond : « Hazepastei, merk C. G. » En op het blikje stond het portret vain den haas. Maar op den anderen kant van hetzelfde blikje stond! deze aanfoevelrog : <( 0«der waarborg samengesteld miet var-kensvleesch van eerste kwaliteit. » Er s^ond daar geen ponte; van Het varken bij. » « I/Cfîuvr® » beslmt ; « Misschiejn zat in het blikje een d»rde dier. » Hetwelk? Kat of hond? AKTIVISTISCHE SYMPHONIE— Op Dondterdag, 9 Mei, te 11 u. (T. U.), heeft de eerste algemeene veigadering der Aktivistische Sjrmphonie plaats in de lokalen der Prinsesstraat, 16. Aan de dagorde staan : gœdkeuiimg sttandregels en bepaling datum, van werking.Degenen die nog verlamgen lid te worden, kunnen zich op deze vergad'eriug nog aangeve®. VOLKSHOOGESCHOOL, A. N. V, — Leergang van boekhouden ; Iste stu-diejaar. — De heer Sandbergen verwit. tigt de belanghebbenden, dat hij Don-derdag. 9 Mei, *9 morgema, les geeft : a) van 9 tôt 11 Toremmr :• handslsre-kenen voor beide leergangert ; b) van 11 tôt 1 Torenuur : boekhouden voor de leerliwgen die verleden Donder-dag geen les gehad hebben LEERGANG IN SNELSCHRIFT. — Vandaag, Dwsdag 7 Mei, neemt de leergang in Nederlandsch snelsehrift, ingericht door de Groeningerwacht van Antwerpen, aanvang. Diegenen, die zich reeds lieten inschrijven, — en de perso-nen die zulks verzuimden, maar toch den leergang wenschen te volg«n, — worden verzocht zich om 8 uur (T. U.) stipt in de lokalen van Volksopbeuring, Kathe-liinevest. *an t» biede" Iets voor iederes dag Over « Dietscho Stemmen » 1 Wij ontvingen een afzonderiijkeu afdit, voii een studie die Dr. M. Minnaert, Lectc ' aan de Vlaamsche Hoogeschool te Gent, d* ' tijds, namelijk in 1916, in Dietsche Stemm, liet verschijnen en heet : De verdeeling t. j den Arbeid en het Nationaliteitsbeginsel. Het eerste gedeelte is een klare uiteenz ting van de darwinistische stelling over 1 wederkeerig dienstbetoon in de levende i tuur, met de vervollediging die Kxopotkii. aan bracht. Aan drie groote groepen der dierenwe;. ontleent Kropotkin in hoofdzaak zijn feiten de insefcten, de vogels, de zoogdieren, en hij komt tôt de merkwaardige gevolgtrekking dat juist die groepen, waar het wederkeerig dienstbetoon sterk ontwikkeld is, de meest verspreide zijn en met de hoogste verstan-delijke vermogens begaafd. Wat de vogels aangaat, vernemen wij dat de papegaai verstandelijk de hoogst ontwik-kelde vogel is, dat bij h®m de eerste sporen van hersenwindingen te ontdekken zijn, wat bewijst dat de natuur meer inspanning mo-doen om Koko te laten zeggen « Koppeken-krabben», of «Koko gaat trouwen met de kattepoes », dan om den nachtegaal te doen ïingen en de trekvogels den weg naar Zui-delijke paradijzen te wijzen. Moeten we daarnit leeren dat praters en nabauwers hooger staan dan dichters, aard-rijkskundigen en landontdekkers ? Er zijn zonderlinge waarnemingen in de natnnr. De wetenschap heeft bijv. aangetoond dat alleenjagende valken, prachtig uitgerust en gewapend om hun prooi te beramen en te snappen, langzaam uitsterven. Maar de soor-ten die wederkeerig dienstbetoon beoefenen zijn de best aangepaste en de meest verspreide, niet alleen : hoe meer zielen, hoe meer vrengd, doch dit paradoksale : hoe g* makkeîijker ze aan den kost komenl Er zijn broedvereenigingen van meer dan twee miljard Amerikaansche trekduivenl t Ook bij den mensch vindt Kropotkin zijn wet terug. De middeleeuwsche stad is een der meest volmaakte voorbeelden van wederkeerig dienstbetoon. » « De arbeidersklasse past het opnieuw toe met schitterende nitslagen. » « Onze spoorwegen en telegraaflijnen, onze boeken, onze muzeums en scholen en maat-schappelijke inrichtingen, zij zijn niets anders dan nieuwe uitingen van den geest van broederechap en samenwerking... De groote roi die de mensch op de wereld speelt en ri in heerschappij over den aardbol heeft hi: daaraan te danken : dat hij het best de hunst heeft verstaan in samenwerking te treden met andere menschen. » Hij die alleen staat is de zwakste, en Ibsen heeft ongelijk. Het wederkeerig dienstbetoon gaat samen met een ander merkwaardig versehijnsel bij de dieren, ja, bij de planten en ih het ge-ringste cellencomplex waargenomen : de ver• deeling van den arbeid. Zoo zijn er bijv. in één blad van een boom miljoenen cellen, doch die zich in groepen verdeelen, verschillend toegernst om elk een afzonderliiken arbeid op rich te nemen : die van de hnid of buiten-korst zijn taai en beschermen het blad tegen overmatige verdamping of tegen te groote water-indringing; de bladgroenoellen brengen bladgroen voort of chlorophyllon,dat het licht opvangt en de plant voedt ; dan is er het net met duizenden mazen en nerven, die den bonw van het blad «tutten en tevens een vaatbnndel zijn roor den watertoevoer. Al deze miljoenen cellen vormen sameu één groote maatschappij, elkander bijstaand, elk zijn roi vervullend om het geheel in 't le-ven te hottden. Belemmer één van die groepen in zijn werking en heel de plant sterft als ge de plant overdekt met een laagje vernis kan hij niet meer verdampen noch op-slurpen ; plaats haar in de du i itérais en het bladgroen heeft geen licht om voedsel te maken ; knak den stengel en de vaten, die al# kanalen het parçnchijm of conjonctièf weef-sel doorloopen, zijn onderbroken : in geen van die gevallen terrde plant voortleven. Bij de dieren, die in kudden leren, bestaa-er ook vaak verdeeling van den arbeid en zijn er specialisten ! Bij olifanten, bnffels, wilde paarden, her-ten, cynocephalus-apen ; ook hij zeeleeuwen, walvisschen en potvisschen, trekkende vogels, zijn er onde of verstandige enkelingen die aïs aanvoerders en gidsen dienen. Krabben, zilTermeenwen, flamingo's, be-vers en zekere apen zetten schildwachten uit. Bijea, kraanvogels, papegaaien, bavianen, rendieren, olifanten hebben schildwachten, verkenners en aanvoerders. « Zeer schoon is de verdeeling van den arbeid bij de bevers, wanneer ze hun dijken bouwen : sommigen maken het hout fijn, an deren dragen het naar vie vereischte plaatsen, nog anderen brengen het slijk aan... » Bij een zekere soort van hoinmels heeft elken nest een afzonderlijken trompetter, die 's morgens vroeg een kwartier lang moet brommen om al d* leden von d« kolonie t« wekkenI

Er is geen OCR tekst voor deze krant.