IAaONNEMEHTSPSIJZKH! j, Voor één maând 1 -7S j iVoor 3 maand • • • 5.— j Voor 6 maend ........ !•,— j ! Voor één ja*r !■.— Seiattle, Uetiecr en AaDkoiidiglngen : <4, ROODESTRAAT, U antwbrpbn Vrijdag 30 Nov. 1917 - 3de Jaarg. Nr 331 Prijs S Centiem voor België j HET VLAAMSCHE NIEUWS VERSCHIJNT 7 M À AL IN DE WEEK De Opstelraad : Raf VERHL'LST, Dr. Àug. BORMS, Alb. VAN DEN BRANDE; met de va*le medewerking van Hoogleera&s Docior Aatuoa JACOB AANKONDIG1NGEN : Tweede blad, den reg^i . • • 2.50 Derd© id. id I •— Viérde id. id 0.5D Doivjabericht *•— JSlkd mcdcwcrkcr. i» peTSooniijk » rerantwc delijk voor zijn achrijven, en bindt niet heel de Redaktie. OFFICIEELE BERICHTEN VAN bUIÏSCHt ZiJDE _ DUITSCH AVONDBERICJHT Berlija, Woensdag 28 November. — Officieel : Van geen enkel front werd tôt nu toi iets bijzonders gemeld. VAN OûSÏ.HONG. ZiJOE RUSSISCH EN ROEMEENSCH liEVECHTSTERREIN Weenen, Woen.^lag 28 November. — Officieel : X ergfcns iets bijzonders. VAN TURKSCHE ZiJOE PALESTINÀ Kon&tan.tnopel, Maandag 26 Novem ber. — Officieel : Aam de kust waren vijandelijke kavale rie en infanterie erin geslaagd, na d' VVadandzja over tè zijn, zich op de] Noordelijken oever dier rivier te hand haven. Gistêren is een aanval tegen di-rivier geslaagd, vanwaar de vijand wer< verjaagd. Wij brachten zes machinege weren en elf (?) gevangenen mee. In het centrum, in 't algemeen niet and'ers dan geschutvuur. Onze ruiteri verdreef die van den vijand en maakt buit. VAN BOLSMSCHt ZIJIE Sofia, Woensdag 28 November. — Of ficieel : ROEMEENSCH GEVECHTSTERREIN Bij Tulcea en Isaccea, geweervuur. BALKANFRONT Bewesten Bitolia (Monastîr), aan d stellingen op de hoogten in de bochit de Tserna, en bij Moglena bezuiden Gradesi nitza, nog levendig geschutvuur. Bove het clal van de Stroema, luchtbedrijvig heid. VIN FRSNSCHE ZIJOE WESTELIJK GEVECHTSTERREIN Parijs, Woensdag 28 November. — Oi ficieel : Benoorden de Aisne in Argoiine en o den rechterosver van de Maas in het va van Chambrettes, geschutaktie. VâN ENGELSÇtiE ZIJOE WESTELIJK GEVECHTSTERREIÏN Londen, Woensdag 28 November. -Officieel * In den afgeloopen nacht is het vijar delijke geschut in <le buurt van lu Bonvlonbosch aan het woord gewees rnaar d<. infanterie is buiten den strij febleven. Op het Noordeiijke front blijft de a: tillerie der tegenstanders ten Oosten e Noordoosten van -leparen roer:g. VI\N ITAL!ÔANS€HE ZIJOE 'ta^an^echtsterrein Rome, Woensdag 28 November.— O ficieel : , Op de hoogvlakte van Asiago, in h-bekken van Primolano, benoorden d< Col Ber&tta en aan den midtfen-Pin* hebben onze batterijen met hulp van bon bardeer-luchtsmakleelen vuurkoncenti. ties aangericht op itroepen-samentrekkii gen en -btwegingen. Vier vijandelijke vliegtuigen werd< door vliegers v«n ons geveld of tôt land( g-edwongen. T^T EGRÂM '^K ' WBBO fPN NIEUW ministerie een 'n^u0^stenrijk.hongarij Wtenm, 28 Novembei-, — De Keizor h« ,o«lgeTorden, dat or een miraten» voor rolk Jetondheid in het leven gcïroepen wordt en d «liniatex-président gomachtigd daartoe een or w*rp ^*n wet in te dienen. HET PROGRAMMA.VAN BB AKTIV,S,: Berlijn, 28 Novomber. — in de Waxschausc biaden maakt het senioren-konvent der aUtiv ti»che partijon een verkiaring openbaax, waaj wordt gezegd dat het senioren-konvent ge blok vormt, doch slechta tôt het verkrijgen v orereenateraming in de loopen^e politie rraagstukken dient. Het ■ nationale centrum •ledit» een groep in het blok, in de konfCTen-met het senioren-konvent tôt stand gekomen. Xad.it mini»ter-pre3ident Kocharzewski li .pgemerkt dat hij eon openlijk en konsekwe «isti-rât à en zich bij de vertegenwoordiger» v het aktivisme in bevriende kringen S?™el< outTOUwde hij dn hoofduekken zijn politiek p. mm: 1. de meest spoedage, vokedige opboi van den Poolsohen staat op gxondelag rail de kondào-i-ng van S November en V, September; de meest spoedige tot«tandkonimg van een ge reJd nationaai leger, na de bijeenroepmg v den Raad van State, met behnlp der rekrut ring en in het kader der legioenen ; é. weo aaamheid en de meest mogelijke eensgeandhi van het kabinet; 4. de bijeenroerping van <J Raad van State, volgens de beg.nselen, wei een eendraditige samanwerking met de reg ring mo-lijk inuken. De « Trios . verneemt hi omirent dat het senioren-konvont zijn houdi tegeaiover de regeering van' de waaiborgen af-hankelijk maakt, welke de samonstel-ling van het kabinet ien opzichte van het ton ivitvoc-r bremgen zal verstrekken. OOSTENRIJK.HONGAHÎJE TOT ONDERHANDELEN BEREID Weenen, 28 November. — Het Slavisch Koa1-resipondentieb^eau meldt : In een be&prekdng. met gedeiegeerdeai van liofc Heerenhuifl, heeft graaf Czernin met beta'ekking tôt het streven der •tegenwoordige Russische regeering naar vr'ede verklaard, dat de monarchie bereid ia ondea*han-deiingen aver eeii eèrlijken, aanaieembaren vred# aan te knoopen. DE VERWOESTINGEN IN DE PROVINCIE VENEÏIE Wolfi seint d.d. heden udt Berlijn : Bij den overhaasten terugtocht van het Ita-liaansche leger eni de vlucht van de overheden en de bezittende klassen zijn in Venetië ook kost-batre en ten deel'e onvervangbare kunstschatten in de kerken, de kasteelen en de musea onbe schormd achtergebleven. De brand door de te-rugtrekkende troepen^ hier en daar in de maga-zijnen gestookt, ôloeg over naar kerken en kunst-* moniur.en.ten, terwijl een ploinderende ^ende tôt aan de komst van de Duitsclie troepen, de rijke . musea in brutale habzucht naar kostbaarheden a or.dersteboven haalde (duircliwuhlto) en plundor-de.1 Itaiiaahsche vliegers, die bommen gooiden. en - granaten uit het vérdragende geachut (van de Italianen. — Red.), zetten ook na den aftocht j van de Italianen het vernieLingswerk voort. Bij-zonder groot zij.m de verwoestingen aan den oever van de Piava, waar de batterijen van de Itaîianen en de geaUieerden dagelijks zonder ©eni-j ge koiisideratie doa*pen, kasteelen en kerken be-: schieton. ^ 0. a. werd hier het kasteel San Salvatore, dat ' aan con Oostenrijkschen graaf toebenoort, met granaten van het zwaarste kaliber stelse matig vcirnield. Het bezat beeldhouwerken c. fiesco's van Tiepolo, Veranese, altaarscniidersiukken van. Titiaan, versoheiden gebeeldhouwde altaren, baJustxade3 en deuren, benevens mar.ineren schoorsteenmantela. Eu- kan nog niet nauwkeurig w or den vi.sige-steld hoeveel er vernield is. De kunstgeleerden, die het Duitsche leger vergezadan, doen wel is waar al wat in hum vermogen is om de in gevaar verkeerendo kunstschatten in veiligheid te br&n-gen on te beschermen ; rflaar bij liet rr.tts orit-zieiude vuur Vfaarmee de Italianen en hun bond-genooten het Italiaansche land \ er>voTiîr.en, ken-e den de reddingsmaatregelen. achter de gevechts-r linie elechts in beperkte mate worden ten uit-. voecr gebracht. 1 UIT ENGELAND Land on, 27 November. — In verband met een telegram van vanochtend (hetwelk meldde, dat ^6 leden van het Lagerhuis een motie hadden ingediend tôt verwerping van de ontwerp-be-schikking om de censuur voortaan ook op poli-tioke vlugschriften toe te passen, naar aanlei-di'iig waarvan de gematTgde liberale a Daily Chroniciè' » klaagde, dat de liberale parti j in zul- - ke aangelegenheden geen leiding geeft. — Red.) is moi bekend gemaakt, dat de leiders van do liberale partij de .regeering een formeele medee- P ling hebben doen toekomen. DE ITALIANEN OP HUN TERUGTOCHT Naar aanleiding van een bericht in de Italiaansche bladen, volgens hetwelk de door de Oosteni;ijksche troepen bezette stad Palmanova zou zijn afgebrand, wordt door het Korr. But. uit het Oostenrijksche perskwartier gemeld, dat _ de stad door de Italianen bij hun terugtocht in brand werd gestoken en bovendien grootendeels vveixl geplunderd. Het bericht voegt er aan toe i- dat de Italianen bij hun terugtrekken veel ver-•t woesting hebben àangerdcht. j CAILLAUX TEGEN HERVE Cai'àaux heeft con lclacht ingediend tegen H«r-vé, die in de « Victoire » CaiUaux opmdeuw van *- pacifiatische werkzaamheid heeft beschiddigd. NEDERLAND EN DE ENTENTE De Nederlandsche pers heeft zich den laatsten tijd cmgerust gemaakt over de telkena weer op-duikende berichten, volgens welke tusschen d« Franache en Russische regeeringen zekere over-eenkomaten zouden bestaan, ten doel hebben de Nederlandsch girondgebied a<f te nemen, ten gusnsto van een anderen staat, welke alechta Bolgië kan zijn. Het is vooral het orgaan van de Nederlandsche arbeiderspartij a Het Volk», hetwelk beweert dat zoodanige overeenkomst be-staat. Het verklaart dit nieu wa uit absolu ut zekere bron te hebben. n De FraiLsche legatie in den .Haag, bezoï-gd re over den skchten indruk, welke deze geruchffen op de pubiieke opinie in Nederîand gemaakt j_ hebben, heeft tôt de pera van het land eene nota gericht, waarin zij formeel het bestaan van an-noxionistiscjjie plannen, bij de Franache regee-rimg looehent. Deze tegenspraak is door de Ne-:n derlandsche kranten niet zonder twijfel opge-n nom en, en « Het Volk » in 't bijzonder komt iu kategorische termen op de zaak terug. Ziehiei wat het schrijft : <c Het doet on3 leed, dat wij aan deze verkiaring niet de waarde kunnen toekennen, waarop zij aanspraak zou mogen maken. De me-dedeeling van ons blad, waartegen zij zich richt. vvas zoodanig uit de eerste hand afkomatig, dat ^ wij haar ook tegen deze tegenspraak volkomen ft en in allen deele moeten handhaven. Indien ei »- een veratoring van de goede Fransch-Nederland-«1 sche gezindheid aprake zou kunnen zijn, dami ij t- die niet teweeggebraoht door onze inlichtingen, rnaar door het deel van den inhoud der geheima overeenkomst tuaschen Tsaar Nikolaaa en président Poincaré, waarvan wij bericht gaven. Een E afdoende tegenspraak zou slechts in de feitelij-1e ko en volledige publikatie van deze overeen-s- komst of althans in liare bekendinaking aan de ia Nederlandsche regeerimg gevonden kuninen wor-an den, indien het juiat ware, dat daarin de aan-ia gevochten passogë niet voorkomt.Maar wij vree-io zen dat do publikatie of bekendmaking aohter is wege zal blijven. ie ■■ " DE KONFERENTIE TE STOCKHOLM ad Londen, 28 November. — De « Times > nt meldt : Het plan om in Stockholm een interna an tionale aacialietdsche konferentie te houden, i< Le» plot#eiing opnieuw te berd© gekomen. Arther "o- Henderaon heeft in zijn hoedanigheid van se iw kretaris van de En gel sche arbeiderspartij eer vf- tolegi'am van Kamiel Huysmans, den eekretarii 2. van het internationale socialistische bureau, ont ■e- vamgeft, die de meening uitspreekt, dat he an oogenblik gunstig is, om de kwestie van d. >e- SStockholmsche konferentie opnieuw te overwe k- gen. Hij' vraagfc Henderaon mitsdien zich onver >id wijld met de Fransche sooialisten in verbindinj en te stellen. ke Henderson zal dit telegi-am aan den uitvoeren ?e- dc-n raad van de Engelsche arbeiderspartij voor ?r- leggen, aie hij vandaag te Lcnden vergadert. ng 1 Het Fassieve Orakel Zooids wij reeds melddien, protestaer-de Van Cauwelaert in « Vrij België », tegen de « internationaliseering » van het Vlaamsche vraagstuk door het Neder-landsch-Skandinaafsch Komitee*. «De Bel-gische Socialist » antwoordde daarop, in cen redaktioneel stuk, en wij, op onze beurl, behandelden dit antwoord in ons nu miner van Zondag 18 November, on-der den titel « De Ta.alkwestie in België ». In het laatste nummer van « De Belgi-sche Social ist » staat thans Kamiel Huysmans « Vrij België » te woord en verklaart de houding van het Nederlandsch-Skandinaafsch Komitee. Wat zeer zon-derling mag heeten is dat K. Huysmans zich daarbij bepaalt en ze niet verde-geiijk « De Belgische Socialisit », in zijn redaktioneel stuk. vSertien dagen vroeger, het deed. Het schipperen wordt dus steeds meer een kenmerkende eigenschap van de zich-socialist-noemenden. In die overtuiging wordt men nog meer gesterkt wanneer men, tegenover de kordate houdling der redaktie vaji « De Belgische Socialist » om de houding van het Nederlandsch-Skandlnaafsch Komitee goed te keuren, thans deze v.an Kamiel Huysmams zet, die op de volgende wijze zijn artikel inleidit : « Met belangstelling- heb ik uw brief » (van J. Hoste — Red.) en het artikel » van Van Cauwelaert in « Vrij België » » gelezen. Ik stel vast dat 11 l>eiden ak-» koord g.aat met de formule der neutrale » socialisten wat betreft : a) de onafhan-•» kelijkheid, van België, b) de schadeloos-» stelling door Duitschland, en c) de ge-» beurlijke vaststelling van het bedrag » dezer .schadeloosstelling door een on-)> partijdig lichaam. Het eenig punt,waar-» over u bezwaren oppert, is de volzin : » met waarborg van kulhiurautonomie » voor Vlaanderen en Wallonie. U zijt » van oordeel dat Europa zich met deze » vraag niet heeft onledig te houden en » dat het Vlaamsche probleem door de >> Belgen a'I^én te regelen is. Deze stel-•> ling la-at zich verdedig-en. In abstradto » zou Jk persoonlijk geen vinger uitste-» ken om dezen waarborg v.an> Europa-te » verkrijgen. » De Belgische poîitiekasterij houdt dus nog ste#ds bij Huysmans de bovenhand. Uit schrik heeîemaal in diskrediet te ko-men b:j de Belgische Regeering, durft hij niet rechtstreeksch, zonder omwegen, de •'ijde kieze.n van het Hollandsch-Skandi-naafsch Komitee, — als sekretaris van het Internaiionaal Socialistisch Bureau durfr hij er echter ook geen stelling tegen nemen. Hij tracht dus, tusschen de tvvee \ aa.rwaters i-n, voort te drijven en trekt zich op de volgende, — ik zal niet areggen : oneerHjke, — maar toch weinig ridderlijke wijze uit den slag : '< Maar laat mij toe de redeneering der » neutrale socialisten bondig saam te » vatten. Zij zeggen : 1) Het probleem » dat Vlamingen van Waten scheidt is * het probleem dat ook hangende is in » Oostenrijk, in Rusland enelders. Het is » het probleem van het samenlevcn van » verschi'llenjde nationaliteiten in één en » denzelfden staat. Dit probleem moet » overal opgel^st worden, want de niet-» oplossing claarvan was ééne de>r oorza-» ken van dezen oorlog. Zij zeggen ver-» der : 2) Indien dit probleem internatio-» naal moet cfcpgelost worden, is het on-» rriogelijk «lit probleem in België voorbij » te gaarx Europa kan het illogisme niet » begaan bij de anderen in te grijpen en •-) :n België de oplossing over te laten aan » inwendige machtsverhoudingen. Zulke » opvatting zou hoogst gevaarlijk zijn en » water brengen op den mol en van die » staten, welke de nationâliteitenvraag » niet wenschen. te regelen op grond van » gelijkheid. » Het ontbreekt Huysmans aan voldoen-den durf om die verklaringen voor Vlaan-déren van zijn v-reemde partijgenooten te onderschrijven. * * * On<lanks het m-slrouwen dat de sekretaris van het Internationaal Socialistisch Bureau tegen de afvaardiging (Ed. Joris en F. Primo] van de Vlaamsch-aktivisti-sche sociaal-demokraten trachtte te ver-spreiden in het buitenland, zien wij thans toch dat hare politiek een volledige over-winning heeft behaald op die van Huys^ mans. Inderd^ad hij schreef, v66r een paar maanden : « Voor Europa bestaat een Belgische, maar geen Vlaamsche kwestie. » Toen beschouwde hij tevens het Vlaamsche vraagstuk als een zuiver-binnenland-sche aangefrgenîieid. De leden van het Hollandsch-Skandinaafsch Komitee stellen thans daartegenover : « Europa kan het illogism niet begaaa bij anderen in te grijpen en in België de oplossîng over te lacen aan inwendiga machtsverhoudingcn. » 1 Daaruit kan opgemaakt worden dat Joris en Primo prachtige resultaten, te ' Stockholm, hebben bereikt en er een der i schoonstc zegepralen voor het Vlaamsche • aktivism bevochten. ' Huysmans bekent dat de airgumeniten, [ door de leden van het Nederl.-Skandin. . Komitee aangevoerd, op hem « een groo-; ten indruk maakten », en schrijft enkek regels verder : « En ik ben tôt de konklu-» sie q-ekomen dat een principieele- oplos » ^ing door Europa voordeelig zou zijr » voor Vlaanderen. » Ken pfincipieele oplossing is echter niet /oldoendé ; wij eischen een oplosling < met waarborg^ van kultuur-autonomie . oor Vlaanderen en Wallonië », zooals de neutrale socialisten het in hun manifest lan het internationaal socialistisch prole-tat iaat 'vastîegden. Prachtig is de volgende bekentenis van Kamiel Huysmans : « U schiijnt beiden (Van Cauwelaert en » J.Hoste — Red.) te denkend;at, na her-» stel van den vrede, de oplossing van het » Vlaamsche vraagstuk gemakkelijk van » stapeï zal loopen in België. Ik ben van » tegenovergestelde meening. Waarom ? » Omdait de invloedrijke kringen der Bel-» gische polif iek in Vlaamsch opzicht niet » verbeterd zijn. Bewijs? Wat er gebeurt » aan het front. » En wij die dachten dat de hedendaag-sche Belgische Regeering het Vlaamsche vraagstuk ging opliossen! Immers in «De Belgische Socialist » (nr. van 3 Aug. 1.1.) schreef sîeller van bovenstaande zin-snede : « ... En ik heb er aan toegevoegd —' » hetgeen genoegen gedaan heeft aan Jo-» ris — da,f de hedc-hdaagsche Belgische » Regeering gereed was de studie dezer » kwestie (de Vlaamsche) aan te vangen » met het inzicht ze op te lossen bij den » terugkeer in België. » Wanneer men thans die zinsnede leest, is het niet oniiiist. te verklaren dat men tœn tr-achttc de goede trouw van Joris te verschalken.Het was dus wel ten voile ge-rechtigd hetgeen in « Het Vlaamsche Nieuws » van 12 Aug. 1.1., in een artikel getitedd « Van waar komt d'e wind ? » spottenderwijze geschreven werd : « Als de Vlamingen nu nog niet tevre-den zijn, ja... dan weet ik er ailes van! De hôd<*ndaagscfrs Belgische Regeering gaa( de Vlaamsche kwestie oplossen! Als én de Rroqueville. én Hymans, én Carton de Wiart, én Goblet d'Alviella gaan beginnen... nijpt dan maar gerust uwe oogen toe, Vlamingen... het Vlaa.mschë manna zal u wel vanzelf in den mond vallen ! ! » * * * Wat wil Huysmans nu eigenlijk? Hij fornnileert het aldus : "• l) De sche ding van België in twee » staten, zooals zekere aktivisten dit » wenschen? Die oplossing verwerpen » wij. — 2j Het behoud van België als » fédératieve staat en een politieke schei-» ding in twee kantons, op zijn Zwit-» sersch, zooals andere aktivisten dit » wenschen? Neen. Deze oplossing ver-» werpen wij ook. — 3) Het behoud van » België als unitaire staat, met één Par-» lement, maar met een gedeeltelijke » splitsing van zekere besturen, o.a. van » de kultuurdepartementen? Dit is rnija » standpunt. » Dat een socialist de scheiding van België in twee staten niet voorstaat is ver-staanbaar, daar hij zooveel mogelijk het verdwijnen der grenzen beoogt. Doch het is me niet recht duidelijk hoe een socialist voor een land dat t\yee volken omvat, de unitaire Staat verkiest boven een federa-tieve Staat met een poiitieke Scheiding, in twee kantons, op zijn Zwitsersch. Kamiel Huysmans wjl nochtans de kulturee-le zelfstandigheid — evenals wij. aktivisten, — voor Vlaanderen en Wallonië. Welnu, we zien dat in Zwitserland de Duitschers, Franschen en Italianen, hun kultureele zelfstandigheid behouden, om-dat Zwitserland een federatieve staat vormt. Dààr is geen .^kwestie van taal-strijd en leven de drie verschillende ras-sen broederlijk onder elkander! Wanneer het nieerendeel der aktivisten hetzelfde eischt "voor België, opdat de kultureele zelfstanoigheid voor Vlaanderen en Wallonië zou ç*ewaarborgd worden, — wat he- manifest van het Ned.-Skand. Komitee vraagt, — komt Huysmans af en zegt op hooghart.igen toon : « Deze oplossing verwerpen wij ook ! » Kamiel Huysmans betoogt verder wat hij verstaat door bestuurlijkc splitsing voor zekere departementen. Wat verschil bestaat er. tusschen bestuurlijke splitsing en bestuurlijkc scheiding?^ Dit ailes is zeer vaag. Huysmans begrijpt dit dan ook en geeft" daar, op volgende wijze, uiting aan : u Wanneer men deze denkbeelden ver-» gelijkt met de opvatting van velen die » in de laatste tijden aan nationalisme » hebben gect'aan, dan moeten zij voor-» komen als uiterst gematigd. Dat weet ,, ik en daarom ben :k ook overtuigd dat » zij toegang zullen "Vinden. » Ja, nu kl'.nkt dit heel gematigd ; maar hadt gii hetzelfde vôôr een paar maander geschreven, dan zou het heel radikaal hebben geklonken ! Nos niet zoo heel lang: geleden, keurd< « De Belgische Socialist » de Russische max:malisten af. Nu zij de macht in han. den hebben, keurt hij hen goed ! Sens dat « De Belgische Socialist » er Kamiel Huysmans er zullen van overtuigd zijn dat de Raad van V^^der^r werkelijk de macttt m handen heeft, zul len z'j ook het hervormen van Belgieto ; c-n lederatleveai Staat met politieb-scheiding in twee kantons goedkeuren . Als de verzuchtingen dan 00g maa t niet verder zullen gaan... DRMOS Dg l^îaamscbe ?*âv\nàers Tijdens den oorlog heeft zich dieper dau Doit de noodzakelijkheid doen gevoelcu aile Aerkkrachten te verzanielen en aile werk-jaainheden te orgauiseeren. Hitraan werd ^edeelielijk voldaau door de ïucnigvuldige vereenigingen die in hun schoot de groudsla-?en legden voor de herwording van Vlaxmde-rcn. Maar niet allceu de ouderen dienen ge-wapend te worden voor den strijd ; ook de jongere krachten inoeten opgewekt en geleid worden oui stevig te staan in hun kamp voor de toekonist. Daarom moet de jeugd lichame-lijk en verstandig onlwikkeld worden. Vlaanderen behoeft kloeke mannen om het geslacht iu eere te houden, "^n frissche bollen om het op den weg der beschaving te leiden. Op gees-telijk: gebiéd kan de school misschien liaar taak volbrengeii, maar op lichamelijk gebied moet ze, vooral in oorlogstijd, ten achter blijven. Diep doordrongen van dien ernstigen nood, hebben wij het plan opgevat een groep « Vlaamsche Padvinders » te stichten. Wij willen vermijden dat de jeugd haar vrijen tijd verspille, en hem integende-1 gebruiken om onze kinderen naar hart en lichaam te vor-men. Dàartoe zijn de lange wandelingen in de vrije natuu'r als eenig jniddel aangewezen. De natuur immers is de groote leerschooî : terwijl een lustig lied weerklinkt, terwijl fris-sehe krachten nopen tôt levensblijheid, kan cr tevens nuttig werk verricht worden, de Vlaamsche gedachten tôt in de verste hoeken te doen doordringen Reeds tijdens den Winter zullen de werk-zaamheden aangevat worden. Daartoe noodi-gen wij aile jongelingen tusschen 13 en 18 jaar uit, zich aan te sluiten bij onze groep. De algemeene bijeenkomst zal Zondag a.i. 1 December, plaats grijpen in de Prinsesstr., 1JL te 101/2 Torenuur. Aile onkosten zullen VSstredcn worden. SFAD en LAND HET OUDE LIEÏJJE, — Het is bijna steriotiep gewordeu, ei- op te wijzen dat de franskiljons, even vinnig als zij tegen de aktivistische ketters van leer trekkein, de meest « loyale » passieven de le» spel -lea zoodra dezer Vlaamsche inborst in opstand komt tegen hfct feit, dat de hee-ren, die overal het liooge woord vôercn waar het « patriotisme n en « Belgische eeuhe'd » gcldt, regelmatig deze begtip-pen blijken te verbmden met een hego-monie van de Fransche beschaving in ons lamd. Gewoonlijk steken de lui van dit slag hun echte meesning in een schijnbaar on-schuldig kloedje, zooals de bekende ka-nunnik Heynssens onlangs op een feest in .het koncertgcbonw te Vlissi'ngen liaar aanleiding van 's Koi^iigs naamdag decd. Kij beweerde o.a. « que la Patrie belge est une et indivisible et qu'il est criminel de soulever actuellement la question de® langues, si profitable aux allemands u. « Ives patriotes ont applaudi », noteert « l'Echo Belge ». Maar een Aiatwerpenaar. de heer A. Hans, die vôôr den oorlog reeds een gunstig klinkenden uaam als letterkundige bezat, heeft pro-test aangeteekend in de « Vlissingscbe Courant », tot'grool. ougenoegen van de vaderlandslievende franschelaars. De heer Ha'ns « icmue dans les cendres de vieilles querelles éteintes ». Hij heeft op zeer ontijdige \vijze gevraagd, hoe inen zal gebruik maken vïin het giondwette-lijb beginsel van de vrijheid der talen, waannee de redenaar gçschennd had. « Aujourd'hui », meent «l'Beho», «nous ne sommes plus chez nous; les défenseur' de la culture française en Flandre se taisent et parlent d'union comme le cha-moine Heynssens. M. Hans devrait suivre cet exefnple. » Wij denken dat de heer Hans te vee! gtizoad verstand blijkt te bezitten om ov aanmaning van de « Echo »-ma"iuen il de toekonist een blad voor den mooid '< nemen. De toon, waarop zij hein die raad verstrekken, zal er gewis niet to< bijdragen om hem te bekeeren. En waai men hem dit toeduwt : « Vous ins-auei que les Belges ont soulevé ici une soi disant question d^aftnexion de Flandre Zélandaise qui n'existe que dans votr< imagination; ceci constitue, Monsieur une mjure à la loyauté belge. Non: avons trop d'honneur, notre sentiment d< reconnaissance est trop élevé pour tiou: l^ermettre une telle revendication dan: un pays qui nous accorde l'hospitaliti depuis plus de trois ans », — waar zo< iets valt uit de peu van kerels, die des tijds om hun schandelijke aunexionisti sche drijverijeu liaast door de Nederîand sche regeering over de grenzen werdei gezet, zal ieder eerlijk mensch zicli af vragpn, wat dergelijke kreaturen he recht geeft in naatii van eer en vader ' landslicfde een Vlaming te veroordeelen die niet slikt wat zijn geki-e'akt Vlaan.scl geweten hem op 'de lippen brengt - V K. B. DE VEROVERING VAN DI LUCHT. — Het is juist 110 jaar ge!e den, den 28sten November 1807, dat d< 1 bwrgemeester van G ont, J. Délia Faille een verordening uitvaardigde waarbij d opstijgii'g van vnje luchtballons verbo ' den werd. : Dit besluit was overigens sleclits ee: ' herhaling van de schepenenverordeniti: vaa 26 Mei 1786. 1 - De opstijging van luchtballons was • op dit tijdstip, erai zeer in de mode zijri 1 de sport. Begin van brand, herliaaldeliv ■ vcroorzaakt door don val der onder aa; dc-n ballon bevestigde brandstofhoudei* ! gaven, aanleiding tôt de verordeningei waarvan wij komea te spreken. Wie had toen, naast deze kleine ong< vallén, de verschrikkinge.n kuntiem veto' z:en van den luchtoorlog. Iets voor iéderen dag BRIEVEN Uïï ZWITSERLAND Vlaandoren's Zelfstandigheid, een Vrêdes'odang B'.rn, 21 November 1917. De oorlogsaposteis heeten Lloyd George, Clemenceau. De eerste de hyen*, d» tweede de Tijger, in den volksmond gs-noemd.Er zit in die staatslieden. een ontem-bare wilskracht ; 't zijn virtuozen in hun vak, die beurtelings al de snaren van het volksgenioed weten te doen trillen. Al»; paaien en belcven, bedriegen en belie-gen niet langer-mogelijk is tegenover de barre taal van de feiten, dan slagen zij erir. het evenvvicht te hervatten door een brutale openhartigheid, nogmaals uiting van kracht eu durf. Zoolang er niet met denzelfden harts^ tôcht, dezelfde veerkraclit en onver-schrokteenheid ten bate van den vrede zal ge jveixl worden, waarmede die oorlogs-drijvers den karnp voeren, zal geen uit-slag bereikt worden. Laten wij nemen dat negen-tiendc-u va" de menscheu aller landeu den on-middellijken vrede wenschén en één tien-de op de hand staat van de gewetenlcoze mentiers die het bloedbad wSlen voort-zetten, doch' de goeden zijn zonder leiding, zonder voortvarendheid, terwijl de duistere machten eetr titansngewéld los-ketenen.De proeineùiing" te Bern zal één voor-deel opleveren ■ het zal aantoonen hoe een vredeskongTes. niet ineengezet zal worden, wanneer de tijden rijp zijn voor een gruote konferentie. I,iedeii geiijk de hh. Fried (Oostenrij-ker), Bignamini (Italianer), De Jong van Bfkendonck (Iiollander), Mevr. Liper-nowskn (Russin) e.a. zijn allen werkelijk ze~s pacifistisch aangelegd ; schuw van elke moeilijklieid of. verwikkeling ; gokant tegen ailes wat eenig'szins strijd-lustig in den schoot van een vergadering zôu kunnen klinken ; het zijn profession-tieel apostels van den vrede. en waren dit reeds lang vôô:: den oorlog. Brave men-schen, edele theoretici ; een beetje Tol-stojaansch, theosoof, vegetariër, doch zoo vreeîlzaam dat ze bang zijn voor een krachtig woord, een schreeuwenden toe-stand, een schril licht. lil.iar de lammeren zullen de wolven niet dwingen; dit heeft te onzent ook de oprechte pacifist, hr senator Léo va» Peijorgh, kunnen ervaren. De hh. Scheidemann, b:sschop GieM-wein, graaf Karolyi, priais Hohenlohe zouden deelnemen aan de lœnferentiî, doch zijn tognogtoe niet toegekomeii. Hiui aanwezigheid is thans overbodig ge worden. Er werden praktische voorstellen ver-wacht van de h.h.Wolfgang Heine,Quid-de, Jaszy,' die minder aait theoretiscli p*-cifisin doen, doch de wijze landman zaa t maar wanneer hij een grond heeft waar het zaad gc-dijen kan. Het theoretisch pacifism beweegt zich in de wolkén, in een heerlijk idealisin,d*t met de verkeerdheden, dezer bcoze w«-reld niets gemeens wil hebben. De vrerle is er zeker, door gehuldigd, doch z'j zijn de geneésheeycn niet di« het huidig Ei.ropa zullen redden. Wat aan een algemeene vredeskouf»-rentie vooraf zal moeten gaan, is een kongres de: k'eine nationaliteiten. Nie-nuiisd gèlooft nog dat de Entente voor hen vecht ; zij zullen dan ook best voor , zichzelf zorgen en luid en krachtig hu* stem laten hooren. Dat is tevens vrede. ] werk. Wij bewereu dat de netelige kwestie van Êelgi» geniakkelijker, of beter no£, ' uitslutend kan opgelost worden indien een zslfstandig Vlaauilerrn, niet slerhts | bestuurlijk, doch ook politise h van Wallonie gescheiden, wordt verwezenlijkt. | De belangen van Vlaandtren gaau t*-, men met de belangen van, den vrede. i Zulk België, half Latijnscli, half Giï-; maansch, zou op een lcruisweg van Eu-. ropa — waar 't nooit vlotten wilde — e«n , evenwichtige staat weztn, op ethnogra-. fische en ethische gronden gevestigd, die . zoowel door. een welmeenende Entente . als door een welmeenend Duitschland i aanvaard kan worden. Die staat zou nocli een Latijnsch, noch ■' een Germaanach broeinest zijn, wat oiiz« ■ groote buren terecht of te onrecht voor , de toekomst vreezen. i De land^enooten, die in den vreemd» vei-keeren, moeten zich wel rekenschap geven dat er sinds 1914 veel veranderd ; is in Vlaanderen. De oorlog is een tijdelijk, voorbij-: gaand kwaad, maar voor altijd en imraer , ziiljn nu de Oostelijke poorten openge-î bonsd, laiigswaar de Gerinaansclie kul- - tûur en 't Germaansch voelen en deniken in Vlaaiideren zullen dringen om met i verfr:sschenden waai éen nieuw leven t# ? doen ontkiemen. Laten de uitlandigen zich niet begoo-cheTen, nic-t dfenken dat de oorlog een - onverzoenbare vcrwijdering, een on-^ dempbare kloof heeft vcroorzaakt, r> Het was onze groote en zoo eerlijke, oprechte dichter René de Clercq, die , rchreef : dan- blijft de hnat, geiijk n(i diebe -t onde blijft de naad! 't Was in ■- 1915! En nu? René de Clercq is op dit oogenblik te Berlijn, houdt er letterkundige voor-

Er is geen OCR tekst voor deze krant.