't-râm . itmin»» m MtliSî S CjRNtlBME.-? !?3 Maart Iglg, jtBGNSÉMENTSrRIXS: Per jaar 3— Vpor 6 maanden 1,75 ^aor 3 maauden I,— ONS LAND ÀLGEMEEN WEEKBLAD VOOR HET VLAAMSCflfi VOLK > ^ ^ ^ ^ | ^ » || |H|| Men sobHjlt in {en bMfsseic Tan het Mai Opstelraad «n B«heer : ROODESTRAAT, 44, ANTWEK?EH rrr " ~ n S jm» ,.» — Hi n»n> iSSm 1i ,V «M -*t <>« n. r- 'STAATKÏÏNDE VETENSCHAP - KUNST - TOONEEL - LETTERKUNDE Organizeeren In ons voorgaand artikel wezen w< I reeds op de noodzakelijkheid van or I ganizatie en konkiudeerden wij ho< I vooreerst aile Vlaamsche kracht ei I mceten opgeroepen worden en vervol I gens hoe geen uur mag gedraald. El I waarlijk het doet goed aan t hart er 't is een verheugend verschijnsel voo: I onzen çeest te kunnen vaststellen hcx I niet alleen te ailen kante de wil to I organizeeren zich openbaart, maar te I vens hoe er met dien grooten en nood-I zakelijken arbeid aanvang is gemaarkt Organizeeren beteekent niet dat wi; I van den eigenlijken strijd afzien, — I neen ! Geesten en harten moeten I voortdurend bijgewonnen. Maar hel I blijft onze meening dat elk gestichl I werk waarin Vlaamsch-aktivistische I krachten werkzaam zijn, voor onze I zaak van grooter belang is dan artike-I len en meetings. De strijd en de orga-I nizatie moeten gelijktijdig voortgezel I en we mogen niet vergeten dat elke ■ ecKt-ievende organizatie een strijdmid-I del is van allergrootste kracht, omdat I het de verbeeïding der massa treffend, K haar bewijst hoe de Vlaamsche zelf-I standige Staat een bestaanbaar wezen I is, dat zijn weldaden over de bevoïking I doet gevoelen. Wij maken natuurlijk onderscheid ■ tusschen massa en volk. De massa is I het volk niet .De massa is een aantal ■ menschen, die met een of ander doel, ■ tijdelijk zijn bijeengebracht. Het volk ■ is niet tijdelijk. De massa heeft, in den Kstrengen zin van het woord, geen ziel ; I het volk wel. De massa-ziel, als we, ■ gemakshalve dat woord willen gebrui-I ken, is in waarde beneden de waarde I van elk individu. De volksziel staat ■ boven het volk zelf en spreekt zich uit ■ door de representatieve mannen des ■ volks, d.i. zij, die de toekomst van het ■ volk voorbereiden. I Men schijnt dat in sommige kringen ■ erg te vergeten. Dat is jammer. Sociaal ■ demokraten schijnen volstrekt geen ■ onderscheid te kunnen maken tus- ■ schen massa en volk. Dat is verblin- ■ ding. Hij die zou durven te beweren ■ dat de fluiters, de vitrioolwerpers en ■ de meshelden van 3 Februari 1.1. het ■ Vlaamsche volk waren, weet zeei ■ goed dat hij een leugen verkondigt of ■ er een domheid uitflapt. Het Vlaam- ■ sche volk stond niet onder ze; het ■ ging door de straten om openlijk de ■getuigenis af te leggen dat het wii blij- ■ ven wat het altijd geweest is, de eeu-■wen door : VLAAMSCH EN NIETS DAN VLAAMSCH I Daartoe was moed noodig in een Bmidden op perfiede of hatelijke wijze ■bewerkt door hoogwaardigheidsbe- ■ kleeders en komtieitsbazen, die met ■gemaakte winsten zwarte kassen vul-■ilen om den gang van het gewone ■Staatsleven in de war te brengen. Die ■pioed werd geput uit de ziel van het ■volk, zooals die zich heeft geuit bij ■zijn kunstenaars en zijn voormannen, K zijn nationale helden. î Maar de moed alleen is cnvoldoe de; de begeestering schiet te kort o ï een goede en rechtvaardige zaak tôt i 1 overwinning te brengen, — het een goede einde — als de organizatie or t breekt. 1 , ,'ln nu we getuigen zijn van wat < • Vlaamsche werkkracht dap na dag t i stand brengt, in 't leven houdt, vc t diept en verbreed, spreken wij er on: hooge vreugde over uit, omdat wij de Vlaamsche organismen ^ bestt steun en den besten, waarborg vinde j van de overwinning van ons nationa streven. Men vergeîe niet hoe aile gez£ noodig heeft te kunnen steunen op ie dat aan dat gezag moreele kracl gseft. Deze moreele kracht hebben oï ze gevolmachtigden en gekozene voorzeker uit de idee die zij vertegei woordigen; maar, naar de huidis t'jdsstroomingen zal het blijken d; zij hun moreele kracht ook moete krijgen naar vormen, die heelemaal i overeenstemming zijn met de jong-d< mokratische eevoels- en gedachtei stroomingen. Een nationale of natii nalistische parti} nio?t onlstaan, m; een programma breed genoeg om al aktivisten en daarnevens aile nati< naal-voelende Vlamingen te kunne omvatten. Dat verkrijgt men niet.noo door strijd alleen; door organizatie e strijd te gare .Elk Vlaamsch organi; me is het zaad van Vlaamsch-nati< nalisme. W ij weten dat deze gedachte c Raad van Gevolmachtigden, de Raa van Vlaanderen en verschillenc gouwraden bezig houdt en de zake waarvan we getuige v/aren, voorspe len, onder dat opzicht, het beste. D tijd van praten schijnt voorbij. La; hem heelemaal voorbij zijn. Me zegge slechts wat hoeft gezegd e rnen werke. Ons is de opdracht gegeven ons vo! voor te bereiden op het grootste fe onrer vaderlandsche gescniedenis: or volk gereed te maken op wat den vr< de brengen moet : de erkende politiel; zelfstandigheid van Vlaanderen, d. hoe men het ook keere: de Vlaamsche zelfstandige Staat. Die voorbereidin kan maar geschieden door een vo maakte organizatie, die geen enkel kracht laat verloren gaan, die al e allen benut om tôt het doel te komer Men bedenke het wel. als de poîitiek zelfstandigheid van Vlaanderen bi den vrede zal erkend worden, mot heel de ge^ompliceerde Staatsmachin Werken. Dat is hoogdringend ! Dat is nooc Zakelijk ! Dat is het zichtbaar bewijs levere hoe wij verdienen wat wij vragen ! Wij zouden geen grooter fout kur ners begaan dan dat te verwaarloozer En, zooals we in ons vorig artik< deden opmerken, als ons een ta a wordt opgelegd, zijn de middele daartoe toegestaan. Daarom, niet gedraal, Vlaminger aan 't werk! George P. M. ROOSE. IReaal-Politiek \Vij lezeni in nr. 10 van « Onze Taal » «t krani'g weekblad van d,e Vlaamsch* ïïjg-sgevangenen in Duitschland, vol 'erKl stukje, dat er g-etuigeni» van afleg' ioe « onae joing^enis » eon klaren blik oj te toestanaen werpen. Het weze in over reging- g-egeven aan ze allen dlie aaj ^'aarnschie poîitiek doen. VOHDERÎNGEN Ceteium censeo... Zoo dikwijls.-herhaalde Catoi de Oud< pr den Sen'aat te Rome zijn tragisch* prdftri.'ng « Ceterum ceniseo1... Daarenbo p ben ik van meening dat Karthag< pet vernield worden. » Wanj- Karthag< Ps Rome's g^ediuchte medediing-ster. Me, pren wil s kracht zoudten de Romeinen d« prnietig-ingsdaad stellen, Ole noodige uit peringsmiiddelen giebruiken. I Zoo dikwijls ook herhaalde Luc in d1 Pngstverloopen tijden dagelijks dezelfd* pirnani'mg, denzelfden eisch (in « He llaamsche Nteuws » van, 6 FebrilarL 1.' plgenderwijze omschreven) : « 't Eerst pt nu gebeuren moet : het is de voile ip ter uitvoeringleggiing met ijzerei pilskracht van al de Vlaamsche verorde | inderaaad. Met ijzeren wilskracht laar dit volstaat niet. De ambtenare; Pn de uitvoereinde macht in Vlaandere' hebben, tjp trouw p-ezvvoiren aan de: Vlaamschen Staat? Bestaat er ee Vlaamsche poîitie om de overtrediers va, de Vlaamsche We't aan 't gerecht ove ' te Ieveren,? Bestaat er een Vlaantsch Rechitsrlijke Maclil om die oveirtreder te veroordeelen? E.e.n, Vlaamsche Rijks wacht om allen mogelijken weerstand t venjdeleni? j Men spreekt van tuirners, padviinder m Groeriingerwach'len. Private korpse zijn geen genoegzame waarborg voor d zekerlieid van den staat. De staatsw kan alleen aoor een eigen staatsmach 1 volbracht worden. Wie dàt niet inziet, z;al nog vele poJ ^ sieirlijke avontuurtjies beleven. î Nog eens: Organizeerei Nog uit « Onze Taal » en weerom ter ove weging aan aile Vlaamschvoelende Vlamii ^ gen : VLAAMSCHE BUITENLANDSCHE t POLITIEK Men spotte me niet toe, bi i deze nieuv ï vordering : « Wat? Wij, Vlamingen, zoud< ons met buitenlandsche poîitiek bemoeien -, wij die met onze eigen binnenlandsche aai geiegenheden niet klaar geraken? » Lat< we het erkennen : juist omdat we geen bu tenlandsche werking voeren, loopt onze bi nenlandsçhe scheef. (Liep ze recht, men z_c niet spreken van een franskiljonsch Schri. bewind in Vlaanderen, wél echter van e( Terreur Flamingante). Laten we dit erkennen : de groote v66 sprong die de Ieren, de Polen, de Finnen en andere volken hebben tegenover het Vlaamsche volk — is deze : dat er in Europa be-treffend voornoemde volken een openbare meening bestaat, maar niet betreffend Vlaanderen. De ietwat ontwikkelde Europeeër kent een Iersche. een Poolsche, cen Finsche vraag: d w.z. kent de noodzakeliikhéid van een op-lossing ervan. De Vlaamsche kwestie, inte-gendeel, is onbekend. Hoe kan de b'uiten-lander aan de oplossing denken van een vraag die voor hem niet bestaat? Er bestaat geen openbare meening omtrent Vlaanderen. Wij moeten die openbare meening scheppen. Te laat? Nooit te laac ! Wie weet wat nog kan voorkomen? Nu nog kan de Belgische Regeering overal in de wereld bij monde van haar gezanten verkondigen : dat de Vlaamsche Beweging een uitvindsel is van de Duitschers. Een uit-vindsel? Neen, maar een ware ontdekking. Buiten Vlaanderen was onze strijd onver-moed, ons bestaan on-geweten ; we waren zoo goed als dood. We moeten weer ons bestaan bevestigen . Europa inlichtingen over de waarden en de strevingen van ons volk — een openbare meening scheppen. We moesten vooreerst in Vlaanderen een dagblad uitgeven dat met betrekking tôt den ernst en den omvang van ons nationaal streven en de hoogte van onze nationale-cultuur-in-haar-beste-gestalte representatief mag ge-noemd worden. Alzoo : geen provincieblaadje met één of twee <c goede » medewerkers. Dat on?e beste journalisten, beste kunstenaars en beste geleerden hun beste kunde ten beste ge-ven tôt het samenstellen en opstellen van een» orgaan dat een ontwikkelde buitenlander zon-der een fevoel van minachting kan Iezen. Ten tweode : We moesten de neutrale lan-den bestoken met boeken en vlugschriften over Vlaanderen's Verleden en Toekomst. Wat 'n prachtige reeks beeldenalbums bijv. : De Kunstgebouwen in Vlaanderen, de VI. Schilderschool. Bloemlezingen uit den schat onzer Vlaamsche volLs- en kunstliederen, Vertalingen uit de Vlaamsche Letterkunde, enz. Op deze eerste inwenteling, een tweede vlugschriften over de Vlaamsche «rieven te-gen het Belgiscli regiem, over het Vlaamsch national istisch programma, over de reeds uit-gevoerde hervormingeji. Reeds is uit de samenstemming van de mercandele werkdadigheid van Duitsche groot-uitgevers met de kunde van Duitsche geleerden en estheten, en de weetgierigheid van het Duitsch lezend-publiek, als produkt : menige prachtige studie verschenen, allerbest geschikt oçn in het buitenland verspreid te worden. Zoo'n boeken hebben we reeds uit Gottin-gen naar Zweden opgestuurd en kreten van bewondering en verwa-idering hebben onze zendingen beanlwoord : dat zoo'n schoon-heid onbekend bleef, zoo'n kracht ver-knecht...Kan deze propaganda niet van Staatswege ondernomen worden? Mangel aan kapitalen? Och !_ Of mangel aan organisatie? Of zijn we nog in zoo'n wolkachtig idealisme verloren d it we zoo'n werking : Reklaam noemen ? Wie zich schaamt dit handelswoord en die « handels »-politiek aan te wenden, zal dra dit ander handelswoord moeten bekennen . FALJIET! Ook poîitiek is « Geschâft ». rwr iiT"iri~nr'rrrnwr~'T''i 11 ' n vi.1 ws'iiinwiiwhiiiMi—w, na— R.I.P. De besluiten genomen op den landdag van het « Vlaamseh-Belgisch Verbond » hebben bij de penneknechten van Havere een storm van verontwaardiging doen opgaan. In de n Eeho , Belge » (n. 123 van 9 Maart) trekt Charles Bernard, onder den titel « un programme activiste», tegen Van Cauwelaert's programma te velde, Angust Monet (« Telegraaf », 7 Maart) neemt de betichtingen van den Ant-werpschen volksvertegenwoordiger aan het 1 adres der Belgische regeering aignobele Duitsche leugens». Het artikel van Rip ge-ven wij liefist zonder kommentaar : « De wenschen, door den z.g. t I/anddag » van het Vlaamsch-Belgisch Verbond, te 's Gravenhage, tôt de Belgische regeering gericht, hebben geen ander doel dan de Vlaamsche aktivisten'te redden. Wèl teekent deze c Landdag » verzet aan tegen iedere Duitsche inmenging in den strijd der Vlamingen en verklaart het pleeh-tig dat de regeling der taal-vraagstukken in België volkomen een binnenlandsche aange-legenheid is, die door de Belgen in voile on-afhankelijkheid moet opgelost worden, doch de desiderata, die in zijn manifes,t tôt de regeering te Havre uitgedrukt worden, lcomen intusschen toch hierop neer : dat ongeveer ailes wat door het aktivisme tôt itand ge-bracht werd, door de Belgische regeering, nog * v66r zij in het land terugkeert, bekrachtigd v moet worden. De Belgische regeering moet beloven, dat de hoogeschool van, Gent niet meer als Fran-sche hoogeschool zal lieropend worden, dat het léger gesp'itst moet worden tôt Vlaamsche en Waalsche eenheden, en dat aan Vlaanderen « kultureele zelfstandigheid » zal worden gewaarborgd. Het énorme verscliil dat er voor het Vlaamsch-Belgisch Verbond nog schijnt te bestaan tusschen i kultureele zelfstandigheid » en s bestuurlijke scheiding » is ons in zijn motie ailes behalve duidelijk geworden. In deze motie worden nog geëischt : a be-eindiging van het régime van verdenking, achteruitstel'ing en vervolging, waaraan de Vlaamschgezinden nog immer blootstaan, en in het bijzonder eerherstel voor al de solda-t,en, welke uit hoofde van Vlaamsehgezinde handelingen; tuchtmaatregelen, gevangenis-straf of eenige andere verongelijking hebben ondergaan» en «opheffing van de politieke censuur en in het bijzonder van de verscherp-te bewaking waaraan Vlaamsehgezinde schrif-ten of uitingen blootstaan ». Deze betichtingen aan 't adres der Belgische regeering zijn evenveel ignobele Duitsche leugen». Al» er soldaten gestraf.t zijn en bladen gecensuureerd of verboden worden aan het Belgische front, dan waren die soldaten <n die bladen geen verspreiders van de eer-ïïjke Vlaamsche gedachte, maar van het ak-tivtsme, het bolsjevisme, het défaitisme en het landveiraad onder allerlei andere «isrnei die in de Wilhelmstrasse te Berliju uitgevo den en te Stockholm ijverig over al de E tente-landen gepropageerd zijn. Kn de eisch van het « Vîaamsch-Belgisch Verbond komt dus eeuvoudig hierop neer, dat de Bt gische regeering het verraad welig moet lat! tieren in de loopgraven aan den IJzer en . aile openlijke of verkapte aktivistische blad< moet toelaten. Natuurlijk, dat na zulk et eisch — waardig van een Russische Soviet ■ in de motie van het Vlaamsch-Belgisch Ve bond geen scliijn of spraak ia van maat.reg len tôt bestraffing van de landverraders : het thans nog beze.tte land. Indien de Belg sche regeering werkelijk krinkzinnig genoe was om de^e wenschen in te wil.igen en di feitelijk al de door de aktivisten geschapt toestanden zou bestendigen, als ze terugkom wat zou ze dan de aktivisten zelven nog km nen ontslaan uit de ambten, die zij voor ziel zelven geschapen hebben, aïs zij deze ami ten zcit in stand houden zou t Aïs gij dekreteert dat de universiteit 1 Gent Vlaamsch zal blijven — nu reeds, vô( de Belgische bevoïking zelf daarover ha£ meening heeft kunnen uitdrukken — hc kunt gij — zoo zouden de aktivisten dan zc< terecht tôt de îegeermg kunnen zeggen -het ons dan als een misdaad aanrekenen, di wij deze Vlaamsche Universiteit geschape hebben? Bn met welk recht zet ge er on2 profe5soren dan uit? Hetzelfde argument zo natuurhjk gelden vooi àl de aktivistische u siellingen, waarvan de regeering, volgens de weasch van het Vlaamsch-Belgisch Verbonc het voortbestaan van nu reeds, zou waarboa gen. Js het dus te veel gezegd : dat heel dez « landdag » in Den Haag geeii ander doel ha dan de aktivisten te redden ? » Heel het artikel van Rip bewijst hoe rei schrikkelijk bang dien laffen kerel is oï teiug m het Vlaamsche land te komen n gedurende drie-en-lialf jaar de Vlaminge voor landverraders te hebben uitgescholdei Het bewijst daarenboven de hachelijke posi tiu van de Haverrechtste regeering, die mi; daden begaan heeft tegen de Vlamingen e daardoor zichzelf veroordeeld en die Rip m< geen geschrijf kan goedpraten. Uit het artikel van Ivlonet-den-laffe, di wegvluchvte vôôr een schot viei, maar in zij olauje net «te huis blijven » prediiete, leere we hoe ook bij de Vlamingen in Hollanc <lit_ zich nog wel geen aktivisten zullen he< ten, het België van 1830-1914 geleefd heeft. En dat is maar goed ookl En dat is, dank zij het aktivisme! RED. Een Gewetensonderzoel Dikwijls is de vraag opgeworpen hoe h« komt dat de Vlamingen en de VVulen, die i 't Jbe.gische leger voor de zoogezegde onzi ai^heid en onscnendbaarheid van net groiK geDied SLrijden, nog oe vijanden zijn va .uuitschiand. Voor îemand, <lie, hij zij so daat ot gewoon burger, nuchter de teiten b( scliouwt en in zijn binnenste nagaat ot h het bij het rechte eind heeit, moeten algau\ heel duiuenjk scnijnen waarom de Uuitscner tegen de iseigische troepen doorvechten. Mis leid door de heerschzucluige Haversche r< geerders was Belgie reeds sedert lang vôo den oorlog met handen en voeten gebonde aan de h-ntente. DuiLschland, dat terecht lie mocht zijn op zijne wonderbare ontwikkelin en groeienden njkdom, kon onmogelijk zic besluiten tôt een zelimoordaardigen oorlog M gen een wereld van vijanden. Engelan zweepte door de arglistige poîitiek die dj land1 in de gesehiedenis steeds aan den da; legde al de landen tegen het groeiende Duil sche kijk op. Zelfs Belgie geraakte in de: tooverkring der Entente en gaf het puik vai zijn volk en het beste van zi]ne krachten ui om den kneclitdienst te doen onder 't hooge o^oergeleide van de roofzuchtige isritLen. l> Belgische soldaten meenden voor hun vadei land te strijden en weerden zich dapper to dat zij, voor de overmacht zwichtend en doo hunne bondgenooten veriaten, moesten wij ken tôt ginder aan den IJzer, waar ze n1 nog hun trisch Germaansch bloed en jon krachtig leven, ver van vrouw en kleintjes ouders en liefjes, moeten veil hebben voor de eeuwenouden vijandi Frankrijk en he schraapzuchtige Engeland. De Duitschers die voor hun bestaan strijden, moeten om di bestaan zeive de Belgen blijven bevechte omdat de Belgische soldaat nog niet heeft ir gezien dat hij met zijn dapperheid niet allee voor Engeland en Frankrijk maar zelfs tege zijn land en zijne toekomst strijdt. Door d Engeischen wordt hij op denzellden rang ge steld als Hindous, iNegers, Indianen en ar dere kleurlingen-horden. De naneven va Rubens, de zonen van Breydel en De Coninc: strijden in dezelide rangen als de nazate: van de Franschen, schouder aan schoude met de beulen der Boeren van Zuid-Afriks Zij bezetten een groot gedeelte van het fron en geven zoodoende de Engeischen het mic del in_ de hand om hunne troepen elders o beter ingerichte en minder gevaarlijke front lijnen te doen postvatten. Ze doen den knech tendienst voor Engeland met in de fabriekei achter de vuurlinie wapens en ammunitie t, vervaardigen, waarmee de Ententevliegers d ouders en vrouwen en onschuldige kindertje van de Belgische soldaten in groot getal doo den en afgrijselijk verminken, waarmee z de Vlaamsche dorpen, de rijke hoeven ei werkmanshuisjes vernielen van het dak to den kelder. Ze doen slavendienst voor Enge land en plegen verraad tegen hun arme voll met wegen aan te leggen en stellingen t bouwen, zelfs daar waar het gevaar minde groot is. Ze werken tegen den vrede, tegei de vrijheid en tegen het recht der volkerei met mode te helDen aan de troepentranspor ten, met het ondersteunen van poîitiek ny a t regels tegen Duitschland, die tezelfde tijd het oorlogswee van het eigen volk vei grooten, den honger in 't land kweeken, d iaatste restjes van den Belgischen handc vernietigen, de vrijheid lamleggen en heel d toekomst in gevaar brengen. De Belgisch soldaat strijdt niet voor de onzijdigheid, nie voor zijn vaderland met stellingen te bezel ten die elk oogenblik door de Engelsche kunnen over genomen worden. Een knecht i mi en tôt nog toe heeft hij met begrepen dat net beter is heer te zijn d m slaaf. Door zijn krachdnspanning helpt hij het Belgische land dieper en dieper in de afhankelijkheid van t>rit en branschman. hoopt zwaarder en zwaardcr de schulden aan die op zijn volk wegen en doemt zijne kindertjes en klein-kindertjes om dag en nacht voor het delgen van aie schuld te wroeten. Door de schuld der Belgische soldaten, schuld die voortspruit uit hunne onwetendheid en uit de dwin^e-landij van hunne bevelhebbers en regeerders geven zij hun land, hun volk, hunne te/ komst, hun dierbaarste en kostbaarste te. prooi aan de grievendste ellend« en het oi'i barmhartigste îeed. Volksopbeuring Heeft de wereldoorlog in ons land, zoor \ overal elders, tallooze ellenden doen tier< en gedijen, zoo zijn er toch nevens dez^ . overweldigenden oogst van wrange vruchtv.n heilbrengende balsemplanten gegroeid, zo ontstond in Vlaanderen tijdens de ontrede ring en den rampspoed der eerste oorlo' maanden het heerlijke werk van n Volks beuring ». Bijna twee-en-half jaar geleden, den 5V-Oktober 1915. werd. door den Universiteit-professor Dr. Speleers en prof. Dr. Meert t« Gent, en Dr. Doussv te Kortrijk, aan den Président der Zivilverwaitung voor Oost-Vlaanderen het vercoek gericht, den tak Gent van het Algemeen Nederlandsch Verbond ais bijzondere_ vereeniging, onder den naam « Volksopbeuring » te erkennen. Aïs zuiver Vlaamsche inrichting zou « Volksopbeuring » tegenover de Waalsche en Franschgezinde werking in Vlaanderen staan ; om zich al» zoodanig vooral te wijden aan de lotsverbe-tering onzer krijgsgevangenen. om bijstand te verleenen aan kinderen, armen en nood-druftigen van allen stand, en zich ook toe te leggen op de opbeuring der volksklasse en op de verbetering van het lot der arbeiders. Den 19n April 1916 werd de werking der vereeniging in het Etappengebied en den 2» Sep-tember 1916 in het Generaal-Goevernement door de overheid toegelaten. ivonden ae waa.s^ne vv^idi-digheidsonder-nenungen over de f-eidmidùeieii Deschuii^en die hun njKeujk aoor nijVeinCJûs- en han-ue.sknugen tn ook ooor ae u^nkvvereid wer-den ve.lecnd, zuo kon ae jonge viaamsch« vereeniging slechts beschiK^en over de ge-ringe sommtn die door tiare leden werden vergaard. to^li konden, door ur. Speleers, advolcaat Vviilems en andeie heeren m he< litappengebicd, liederavond^n, vooid, achten, tooneelopvoeringen voor Vlaamsche genoot-schappen en lOcrgangen voor nijveiheiostee-kenen worden ingericht. le Kortrijk weiden eveneens een kursus voor boekhouding en aanvangslesstn van DuiLsch, lingelsch en Fransch gegeven. Mee^dere hondtrdtallen kleedingSLUKkcn en schoeisels koiiden uaar ook worden verdeeld. Te Antwerpen oogstten de heeren Frans Van l^aar, Angermihe, ixou^seeu, Dr.liorms, de aames Janssens en Smeiiens-i'icard ; Le liruase. de heeren Uelpire en îheelen, ae dames lobbacit en ScluUz, schitieiende uitsla-gen in de hoogeigenoenide weriiingSsteer. ue aideeling a Volksopbeuring» van iiius-sel, onder de leiding van de heeren or. iack en feremans, verdient bij^onderen loi voor haie aegehjke weriiing. uoor huar werden inimers, ongereKend talrijke voordrach^en en kunstavonden, ook vacentiekursussen en avondscholen tôt stand gebiacnt,waar vreem-de talen, technische kennissen en handelswe-tenschappen aangeleerd werden. in Augustus 1917 werd de hoofdzetel van «Volksopbeuring» van Gent naar Brussel overgeoracht. Aan den nijveraar l^eo Meert, uit St-i\iklaas, voorzitter van den Kaad vooi Handel en iNijverheid, kon het hoofdbestuur .van « VoiksopDeuring » worden to^vertrouwd. Om aan de vereeniging de noedi^e gelden te bezorgen werd door hem eene vennootschap opgericht ; deze zou door het drijven van hande.szaKen winsten verwerven die het werk van « Volksopbeuring » zouden ten goede komen. Reeds werd door de nieuwe vennootscnip te Heverlee eene zeepfabrieK in werking g a iteld. De afdeeling « Soldatentroost », die zich met de verzorging der krijgsgevangenen bezig houdt, heeft zich in het Generaal Go«-vernement vooral prachtig ontwikkeld. <> Soldatentroost » telt op dit oogenb.ik afdeelin-gen te Antwerpen, Brussel, Halle, Has.,elt, Leuven, Maaseik, Mechelen, 'lurnhout en St-Niklaas, die door 3o vertrouwensmannen in even zooveel gemeenten in hunne werking worden gestend. « Soldatentroost » verleende in 1917 alléén 11,000 inlichtingen en verzon 14,500 pakken, waarvan 10,000 uit Holland. (In Duitschland oevinden zich ongevee: 2a,000 Vlaamsche krijgsgevangenen.) In ver-band met de door « Soldatentroost » gestichte organisaties zullen nu ook de volgende afdee-lingen van « Volksopbeuring » op breede schaal verder worden tôt stand gebracht en uitgebreid : 1. « Kinderzorg ». — a) Zuigelingsverple-ging (flesschen melk) ; b) Kindertuinen, kin-derbewaring en kinderkribben ; c) School-maaltijden.2. « Voorzorg voor de jeugd ». — Tehuize» »oor niet meer schoolgaanden. 3. « Volkswelvaart ». — a) Kleedingstuk. ken en voedingsmiddelen ; b) Geldelijke o" dersteuning en leeningen ; c) Gaarkeuk 1 (stiijshuizen'). 4. « Volksontwikkeling ». —. a) Leergan gen voor niet meer schoolplichtige ongele terden ; b) Verdere beroepsontwikkeling ; Bijzondere leergangen voor meisjes en vro' wen ; d) Leergangen voor verdere wete schappelijke ontwikkeling ; e) Voordrachic filmvertooningen, liederavonden, bezoek van zienswaardigheden. 5. « Arbeidersvoorzorg ». — a) Werkbeur -zen ; bi Kassen voor leeningen ; c) Sociale en ekonomische voordrachten. De hoogergenoemde afdeelingen en ver-trouwensmannen leggen er zich op toe voor deze afdeelingen de medewerking van bijzonder bevoegden aan te werven. Zoo kan men er zich rekenschap van geven welk een overgroot arbeidsveld er in Vlaandeiren braak ligt voor de veredelende

Er is geen OCR tekst voor deze krant.