Wàrâê jmi£mg « Item»» 1140 fitusi m ûmrmMMU 11 m i 'I TT^ru*'*"^' ■-^r* Vrijdi& 19 fttli 1918 , . J. .,Kfcv^t-'AO -1 1 ->■->MJT-Tr ■ r- »M-" ■■*>..■ ONS VADERLAND S7ÊÊHTEB8 : I. Ss$ek®Fssdï ê» â. Tsm»pe?S Belgisch dagblad vérsçhi|aeE!de op ai de dagen der week jptol «a lahaar : 1.5 SAECKELAHBT SI, ïaa $sU9ss, CALAIS EïscmujrvixaEW « ^maaad Ëelglei.VS Franïrï'Uïs »«»5 Bageland-McHàiid 3AO Pes* trisascateB1 » S.OQ »■ S.S® 8> SO.OQ • " RECIT SIM. VSIJEH nm mm GOO ES VOLK El Llii _ HEDAOTiaETUXKSNi NWUWITI IIKBIN HU> MKUVB, «-Î gH BU» CHAHTILLV, r*, CA1-»" ïî\7ëCHHÏJViaTGK!W VCOK SOLDATEN - eve *lr„m-fTt\ O.RK »»( INSCHRUVINOEN DIBNBK UlttT ««K»Y«N« |»ies» weess Cv atîSfeB/4B hukikem inuks aanokvraaod un f*«V IXHUMUt 4.SO a*.K KÏTZELÏ'OB «D*I« flEZONDSN T* WOIWSH w .i..- i itm i '*1MHB—ifww -" -f/j«»^enrgn?.*--«cjj3faj--y3ccyri»ms-.if.•-«<»»«■ w.i>iiniai>i«n«Mta*—«3P«f*wuti VLAAMSCH OF NEDERLANDSCH Hôt is opmarkenswaardig hoa sommige scb.rîjvelaars en groot-sprtkers zich beijveren, cm onze moadertaal ta lcleineeren en te doen doorgaan als een gemeens en ruwe gew-?stspraak, ongeschikt tôt hoo-gere letterkundige en wetenschap-pelijka studio. Zij bswsren — al kenuen zij er ook geen gebenedijde jota van — dat het Vlaamsch van net Nsderlandsch al zoover afstaat als van het Frartsch. En zelfs gedu-rende den haidigen oorlog viaden onze onverdraaglijke union-sacréeïs-ten tijden pïaats, om in hun kran-ten o.q domste en ongalooflijkstô anecdoten neer te pennsn, die aan hun srgeiooze kzers zullen leeren hoe Vlaamsch-a menschen door het Nederlandsch getyranflisesrd worden.Voor iemafid, dia het Vlaamsch wajseniiik kent, geidt znlk geschrijf dan ook voor wat het is : helâcha-Jijk maken der moedertaal, ten ein-ds ze zooveel te g^makicelijker te verdringen en sf ta schaffen. Dat die onzin cchier bij sommige Vla-mingen wel dï'geiijk ingang vindt, bewijst het feit. dat vele Vlarningen er aan houian, aan onze taal uit-sluitelijk dsn naam Vlaamsch toe ta kennen. In sommige pennetwis-ten, die res -s vôôr den oorlo;?; ovei het'gebruik der benamingen Neder-laaésch of Vlaamsch outstondeo, bleek ten duidelijkste, hoe sommige vooraanstaaxid-3 propagandisten dei Bswô£it:g ce» oaberedenearûen he-lcsl hadc'en aan de benasing Nader-landsch, Dia ellendiga en schade-Jjjke yitterij moet eecs en voor al-t!jd uitgediend bebben. Z et eens aan : « yiaamsch » is do naam- diar m en geen aan dsn groap gewest spraken van Vlaamsch'Belgie eï Fransch-Viaacderen ; « Hollandsch ) is de naara dien men geeft aan der groep gswestsprak^n van het hui-dige Nederland of Holland. « Zuid A frikaansch » is de nsam der se v/estspraken van de vrotgere Ne derlandsche kolordën Oranje-Vrij fctaat en Traasvaal. Vlaamsch, Hollandsch ta Zuid Afriiaansch verscbiiifen niet. in we' zen docii i vorafcfHet zija alla dri; ûialecten van het Nederlansch. Tel ksnmale, nocataris, dat wij gewagcï van e«n geschreven Vlaamsche taal van een geschreven Holla: dsch« taal, bedo;len wij wel degelijk he Ncderlandsch. Op onze Vlaamsche scholan krij gen wij leesboi-ken, waaria op d tene bladzijde een gesicht van Le deganck stas.t en op de andsre e« gedicht van Halena Sw.irth ; verde een bl?.d«ij de proza van Beets tégen over een van Conscience. De fiink Hoîlandsche tooneelgszelscbappe spelen met veel bijval do Noord Mederlandscbe gewrochten in ooz Vlasmscài} schouwburgen ; Vogyl oi Laaweny s Lomen ondsr een toi loop van Vlaamsche mtellectueelô van de schoonhedsn onzer gemeea schappahjk^ moedarta&i spréken wij hou den Nsderlandache Congres sen, waar Te Winksl, Quôrido, Ku> per en andere beroemdheden spr^ ken ; we verstaan de Afrikaner Riitz eu Van Broekhuyzsn ; jaarin jaaruit fcomen Noord-Nsderlander i:i Vlaanderen lezîcgen houdan... Omgekserd ge3Chiedt hatzelfde i Naderlas»d : Hugo Voiries t, de zoe gsvooisde vlaamsche nachtegaa gaat er zij a moçc -rïaal verhoerlij k-rfi ; Hullebroeck zingt er in trip pelende rijmen de schoonheden va on s voile ; Pol de Mor.t en Hèrma T.iirllnck gaan er vosrdrachten hou d«n ; de werken van Streuvels Boysse, Gezelie, vermeylen, Lovt lin g, Verocbaere, Varmeulen... woi den er gelezen en genotea ; De Gru^ ter met zijn gszelecfaap speelt o het front voor onze o:< ontwikk?ld soidatc-n en wordt door vclën ba prep'ân en door allsn toagsjuichd fia onze ta?,l zou ni«t die der Ho] landers zijn ? Zoo er dan toch spraak is van verschil tusschen Neder-landsch en Vlaamsch, zal het wel uitsluitelijk bestaan in de achter-stalligheid van het Vlaamsch, bij gebrelc aan degelijk beschermende wetgeving an bahôorliji enderwijs, tegsnover zijn beter bedeelden en vrij zich ontwikkeldsn Noorder-broeder.Laatst besprak ik da quœstie met een gekend éoktor in de Germaan-sche philologie, en die zegde mij om te sluitsn : « Vlaamsch is, als ge wilt,Niderlandsch met fouten er in; Nederiandsch is .. Nederlandsch zbnder fouten. » En ik z.?g het tegen-deel niet. Heeft iemand er ooit aan gedaciit de taal die men ia Nottingham (En-geland) spreekf, uitsluitelijk Not-tinghamsch — en niet Eagelsch — te noemen? Nochtans is het een « opgn -secret » dat daar de taal het meest van het algemeen Engelsch afwijkt. Hebt gjj ooit een Frangch-man uit Picardie hooren beweren, dat het onzin is, zijn moadertaai onder het algemeen Fransch te re-kenen. Anders ware het echter, bij-aldian een taaigroep, tegen heug en meug — zooals het ton huidigen dage in menig b ischavingslievend staatj i van Europa het geval is b'j ma metst5m?erwantén iogelijfd w.:-rde. Om ts bssluita.-s : Zoolang onze tsj.l ni d als het Nederlandsch ga-rekend wordt, zullen onze bestuur-lijke en militaire overheden in ra-den, vergaderingen en bo?eischriftyn haar a!s een barbaarsch, nutteloo^ en onbeholpan dialect blijven be-hândëlôB.Noemen wij haar dus Nsder-' lao.dsch, en wachten we dan rael E kalme beradenheid hun verdere ' aanvalien sf. ' Vlamingen, gij lcent uw plicht, Doet h m ! YZER. , s Eelgie, een paad Kadere ïôelicMissgcsavsa . de rsdsvôcrinK vais Herlliîîg i Amsterdam, 17 ' N.îg et*n snelbsricht nopsris de Belgl i schs zaakkwam ons heden too. De kan 1 selier hecft gezcgd : Dat wij Beigio aia een pand hou:Icn - bsteckest dat wij, bij co vredcsvoor 3 den or.iS moeton verztkercn dat Belgîf . niot cpn'euw het grosdgebied word< j ; lm; s waar onze vijanden ors komsr r i aanvalïer, niet &îlecn cp krijgsgebiec j maar cok op huiehcudkuadig gobied ! Wij moetan ors tegen 6aas huishoud' 3 kuaaige afiii\oering verzekeren. 1 Door zijûen toestand, Hggiag en ont - wlkksllBg hacgt Bclglo geheel var 3 Dultscbland sf. Indien wij Jn Dauwf 1 economischfc betrekkisgen treden me _ Beïf-Ie dat zal aoovsei in 't voordèel vai y ! dit land v?.' r«n aïs in 't cr za. Indien wi _ j in nauwe bit.- .Ikl'g komea met Belgii . i en indien wij ezi.i gelukken eene vsr ' | staedhoudiag in politkke zaken aan ti ~ i ksoopsn hftgt"'-; Duitsch'ands grootsti beiangen g- Idt, dan zuUan vdj de groot - ste vt,r2iîkeripg hébben tegc.n da bsdrei S s-Sagan ven Belgie en van Eogeland ei 5 FraakrSjk t^gen Be]gie. S —- *«»w«ggijse» . Q lit Vrees îe Durrazo - Veroarssakt door dea a optochl der Verbon !en«s a Athena, 15 Juit. i, Alhancczen die naar Bôrot overge i- bracht werden, KBggan dat groote op schudding ea wanorde hasrscht te Duj r_ ra?o. Tan gevclsje dsn optucht d.ir varbo;: \ d; nés "tea N van Borat hebben de Oos ^ tscrjjkcrs iiuanc schîet- en voedselvoo) ~ raden uit do stad gebracht. De Arcblî ! vsn van verscheidene bshseren werda oak weggenomen. Bg kuos! in Grevellugen 't Was een zachta zomeravond : tusschen de boomen die 't publiai omgaven, zwaèfde een koelen adera en aiies scheen te luisteren, ts trille», wachtend 1 Een dromme volks vloeide ssâm, en talrijk waren de Belgische, Fran-sche en Eagelsche officii.ren die 'i feestje door hunne tegenwoordigheid opluisterden. Men voelde dat ailes wat men hooren en sien ging, mooi. prachtig zou sijn. Pyrrhmarsch, van M. E. Martonv, leiâer v?)n 't orkest, werd eerst uit-geyperd. 't Was cen dichie zwerm van heldere klanken en men voeld« de kunstenaarszieî in iedaren toon. in het harmonisch geheel opflakke-rsn. En toi-m was het do beurt aar Verdi in « La Traviata » en, mijns inzlens, w&s dit het prachfigste stuk door het orkest uitgevoard. Het har ging mede in hoop, ia liefde, ic angst en d'uiterste wânhoop of lievei in de opoffering van 't, lijden vai hem die vergeteil fead. M. Van Brach met zijn mooie stsm, mi?k mees indruk door do spraak zijner trelc-ken, dan de gloei en de droefheic van dit wezen dat ons allen naar d i drooming wist ta voêren. Dsn hee: Vranken, de prachtige baryton, d; kunstenaar die ziin rnedewerkinj zoo welwillend schortk, bracht om allsn in vervoering. Op dien stoiïî voelden wo wat de groote kuost is wat de kurst kan. Hulde aan den bëer Martsns, di door zijn schilterende -roordragers hosdanigheden ons vervoerda eï dan ook vurig werd toegejuiebt Hulda aan onze boerlig? M. Piatinckx mat luimige gezlchi en schalksch oogen dia' ons door bun^e guiti j uitdru' king zoo vermaakkn. Huld aan den Onderlingen Bijstând, di door zijn-orgen, zlja onafgèbrokjs; j strèven, onz soldatea zoo veel deug' deed. Hulde aan allen in een woor J die bij brach ten tôt dit feest, wan alla» gicgen hsnen met het drpavi gevosl dat het veel ta gauw gedaa: was. Welke groote en Balgische herls ving, fa, âilen hopsn en eischen vin een ander feestje dat aan ons li,: landja doan den ken zal ! 0"ïAitisoSa.lja3i3Lca. Se begrcôîi*ig geskmd [ Hintze, mlsister van BuiterJasdsohe Zski J Zurieb, 15 JuîS. Ean snelbaricht utt Baselstelt vse.1 di î gisteran in danReic'hstag da b?grooth> baloopgsdc 1 500 000 0G0 fr. gesti m \ werd. Da socialStische onafaankele stamden teg^n, do Polau oûihiokle zich. Nà dat ds uitsiaggekond was,hee: L de rogeeriag latea wetoa natHintKO irJ i nister van Buitenlaridsche zaksn b t noemd was. n .De Reîchstag ging daarna met vsrl.-j tôt 5 Oetober. i 0e oszijdigen en de vred Stockholm, 15 Juli. De « Social DemckTaton » drukt ee: oproep van de FransGhe werkliede: veresnîgiog voor vrade, en nosmt b8E ean belaagri'ko verkîaring daar het be wijst dar de Franscha werslisdenparti rechtzinnig esn vrsde bij overaenkoms wenscht. Do « Svenska Mvjrgonbïad » gseft eoi snelbaricht uîtZvidtserJSand, bestatigond dat da kalholieka vredesinstalliag, ii ayereanatem mi n g met het komiteit vai j Gsueva voor 't bawfcrkôn een vrade in | buitenland, oenoproep^gedaan heeft &a présidant Wilsoa, hem vragenda^ de rs devooring van ven Kuhîmann in Eaa merking ta neman eveaals da herhafeld , verrekeriïi'g van den kanselier dat hi président Wilsons vi;:r hoofdpunte: aanneeml aïs grondbegsnsel voor een mogelijke besprekijig. Do vradesinstalling vraagt hem de b£ spfekieg op des?, grondsîagea te begin ■ XiCÎJ. t ~ v * [ Siet tiilwisselea s éer ICrijgsgevangene: ! Londsn, 17 Jull. r Eon overecnkornst werd gisteren 3 teekend te Den Haag, tusschen Eng> l land en Duiïschlr, d betrciikelijk h< 5 uîtwisselen dsr militaire en burgerlïjS ! getrargenen, ook dese inbegrepen die i , Zwitserland on Holland zijn. Het &.kkoord brengt oak eene lotsve ■ï beterïng bij voor de krijgsgevangens " in Engcland en Dnitsebland. j Volgens dia overesnkomst zullen ai oadîr-ofticicren en soldaten dia i " maand 8n ballingschsp doorbrachte: ' uitgewisseld worclen man voor man. ^ Men woet nog niet of de offîciereu d J stfelfde voordaeîen zullan genieten. 3 t Eeu iuifschgezisde l aangehôndee te New-York i. i New-York, 15 Juli. et ] De overhsid meldt de aa^houdinfï vt ^ een rijken fabrikant in z^jd? te Ne-> Jersey. Hij wordt beschuldigd^ ge voorgeschoten te bebben aan Duitscl agantar,, die op de Engelscbe eilandc mossten werkeiadig zijn. Die aanhouding dagteekent van d« 10 Jimî en werd tôt op hed&n verzwege: Sandcr en Wuarienberg in maa 1917 aangehoudsn cm inlichtingen hebben getracht ir. te wiersen nope! militaire zaken in Eogeland en Ierlat a om dese meds te desten aan de Duï schsrs, sullen tagsn den nieuw betich getuigen. Deze laatsto draagt een Dui d schen naam maar hij bewéert gec R Duitschers ta zija. d lt WIJ willen liot rceSit cîoor Pi'ctildeiit ^Vilaoïi Aan îeder volk toegezegtl | j • Voor uit op die Wegèn... Vooruit op die ivègen die bedre-nkt door het bloed Vergrijsd door het" hed van een martelaarsstoet, Naar bakens ons wij zen op 't einde der baan Haar 't Recht op de graven der dooden zal st$an. Vooruit op die wegen die vergaan van de smart En stikken van 't'stof dat de harten verhardt, Die wenden en keercn en stomme vergaan i En duizenden menschen ter slachting zien gaan. Vooruit op die wegen waar een wMxrtclaarsstost De rookende sporen indrukt van z'n bloed, Vooruit op die wegen vergaan van de smart, Vooruit en bewaar'ze steeds diep in uw hart. Vooruit op die wegen en bevrijden we 't Volk Zoo maken w'een eind aan z en kla^endcn tolk, Zoo blijft van ons bloed toch een vrucht en een pand - Toi heu en tôt Redding van Vlaanderenland I 0 WARD HERMANS. ! DE NIEUWE AANVALBEWEGING 3 't Sîagveld ess zija hmderpaîen J Londen, 17 Juli. Dat de vijand <*een lînîetroepen uit- j zond tegen Reims is bsteekanisvol. Iri- t dien dë'vijïind links en rcchts van de stad vooruïttrekt moet de plaats zonder j gevecht ontruimd worden. b Da voornaamste hinderpaal tenO.fs i de hoogte van Moronviilers. 't Bïljft nu i te zien of de vijand dia zal omsluiten. t Ten Z. en ten O. Hgt het groote kamp 5 van Chalons, De grond is er effen en ■ de twee rivieren,~Suippa en Vcsle, zij» " er (Is eenig-5 natuurlijke hinderpalen. ® la deze strefik werden daarom mac'n- j tige verdedigingswerken uîtgsvoerd ; a pïndraad, machinegewpraî!, schuilhoe- 6 ken, nists ontbreekt. Zslfs, luktsn de Duitschers ar în, de '* eersta ïijnen te veroveren, sfj zouden onder 't bereik komen van de kanonnen die opde hoogten rond Reims opgestald sijn. Het zou hem duur te staan komen indien hij ondernam naar Chalons te trekksn. Algemeen is men van oordeel dat de vijand meer Vvestwaarts zijn grootste pogingen zal aanwsnden, hij moet ra-kenen den ultsprong door d^n vorîgen 3 aaavai bekomen verder uit ta breiden en alzoo het front ts yerbreeden langs waar hij naar Parijs kan oprukken. i" ;; Is het de grosfe stool ? •e Londen, 17 Juli. n Do Duitscha aanval was geea verras-sing, maanden lang verwachtten j er r- ons aan. n Eendervijandelijkedoelenwas Reims en da omliggande hoogten te omsïnge-la len, ma3r hfj viel die straek niet !n hat .8 | front aan. De Duitsehe legers vormen 3) j twee vliu rels, waarvan Reims het mid-denpunt is. De tv?oe légers moaten on-e, afhaEkelijk van elkander vooruit gaan. Chateau-Thierry kan aanzien worden als het wsstcreinde van het aanvalfront. Van aan deze stad tôt aa"; Varneuil la-gen de twee légers laags de oevers van de Marne- Van Verneuil lièp het front oostwaarts in de richtîng van Reims. Hat hooger legsrbevei oordeelde giste-ren dat de toestand voldosnde was,maar in militaire middens zegt men dat het nog te vroeg is om ta wetan of de aanval die begonnen is wel de groote be-slisssnde slag zou wezen. ia Dô aanval ward op een breed front (80 km.) gedaan, 't is waar, maar't is mogelijk dat het een onderneming is al-i0ileaalijk om de Vsrbondenen ta mislei-in den en om den aanval te verduiken die op cen andere plaats zou ondernomen in worden, a. Waar nu da gevecbten geleverd wor-rt den zijn geen E&golsche troepan. te Da vijand zoekt hoogst waarschijnlijk is de bocht aan Raims to doen verdwïjnen d om alzoo zijn lickervleugel te schutten. c" la de voorgaande aanvallen bracht de 'e vijand eene lsgerafdeeling op 't front t" per mijl, naar die bc-rakening zouden cr >n 50 lagerafdeelingen in 't gevecht staan. 0e Amerikanen aaa 't werk m Londen, 17 Juîl. Van den berlchtgevsr cp het Amari-kaarsch front. De Duitschers viclsn bot front aan, door da Amerikanen gehouden, tan O. van Ciiateau Thierry tôt aan Dormass Een hevig geschut begon om 6 ure 's morgeus en werd aanstonds gevoigd door een aanval der liaiîtroopsn, ons front werd door stikgass-on overstroomt. De gavecbtea^ dia nu sog voortduren, zijn'zser hevïg. Na verscheidene uren strijdëns in het dorp Vaux hebb3n onze troepen door een prachtigen uitval haï doop ingenomsn. Naar 't zeggen van ean Amerikaansch officier hebben de Duitschers hunnea aanval verscheidene dagen uitgesteld. omdat hunne weervoorspsllers eena mer keiijks verbetsring van aen warmtegraad yoorspaldan. GeeinDuiîschers over de Marai Wij zijn nu maesïer van des bock van da Marne, wij beheerschan da twe: oevers. Langs don linkerkant hebbon \v5j ail po ingen om den stroam over ta ste'- 1 verij eld ;jaïet een Ouitschsr bs-r*ikt de» andercn oaver, Biast den tegenaan val namen wij 15 krijgsgevangenen waarbij de vollcdiga staf van cena br) gada. Het gevecht wordt hevig voortgezei Het onîwêrp en de mtvoering 't Is in da vîaktan van Champagne dat de vijand zijn aanvalbewegïng ondernomen hseft. Natuurlljk heeft de vijand ditvak ver< kozen omdat men hem daar mlnder ver< wachtte dan op hst Engeîsch front en dat da duitscha berichtgevers het als zwivkkar aaazagen en gsmakkalljker om dnor te bre.ksn. Het doel van den vijand is al oaza re» sarven op één puât samen ta trekken en dan dea grooten slag to îevsran op een® andere plaats. Maar andera plaatsen van ons front wsrdan gosd versterkt. Het hooger Duitsche bsuel heeft eene groote koolblosdighaid getoond In het besfcîaren van zijne overgroote strljd-krachten. Indien wij Parijs moaten redden en daarna dan indringer door Bsîgiô tarug slaan, zullen onze troepen met dezelfde vaslberadenheld en dazalf* da kaelbioadighaîd moatan galeid wor« den. Het front verdedigen, dat de verbon-dencn houdan is 't werk van een gene» raal, hst initlatief ontnemen, self een vruchtbara aanval uitvoeren vraagt meor. Er moeteen stsrke rlchtîngsmacht zijn in het hoager bsvel en doordrlj» vende uitvoering bij den lagerstaf. De vijand wordt overal weerhoudeo FRANSCH AMBTEL1JK LEGERBERICHT van 17 Juli, 15 u. Parijs, 17 Juli, 15 u. Ten Z. van de Marzse vîelen de Duitschers in den avond aan met nieuwe troepenmachtan ten N. van St*Agaan on Cha peîls-Monthodon. De Duitschers voerden ook eene ma.chtlge poging uit in de richtiag van Mont'Voisin, dat aij veroverden maar terug verloren. Tusschen de Marne en Reims, heyige gevechten in h8t bosch van Courtou. De vijand kon in de Bourdonnerie dricgOR. De strïjd wordt op dit punt hardnekkig voortgezat. Meer ton O.weer-hielden wîj dsn vijand aan dsn zuider-oaver van hst bosch van Bouquigny en Nesjes. Esn vijandige aanval mislukte voile-dis in de straek van Vrigny. Ten O. van Reims bleven da Duitscha aanvallen vruchteloos in de streek van Pruay en ondergingen eens bloedige mislukking voor Baaumont. Wij behialdan ovoral onze stellingen.' fiusiaxLâ De choiera ia Petrograd De Ruasische regeering heeft bij mid-del van da draadlooze tsiegrafie volgen-den oproep uit gezonden : Ter oorsake van't gémis aan brood neemt de choiera steeds toe. Eiken dag wordan hoederdon parsonen siek. Het is onmogelijk de basmetteîijka zlekte te keer te gaa:s, daar wij geen vlerde pond brood par dag kunnen geven oa verplicht zijn haringen in plaats van brood te le-veren.Hst zal zser moailijk zijn om tôt den komoedan oogst het geringa rantsoen voort te gevea. Helpt obs daartoe te ge raken door 't ses den van graan en ailes wat ge kunt. Aile vosdsal is vvelkom en uitïr.it noodig. dp de Moermaosche kuast û« ¥erbôsidensi3 bezet&en Kem L&nden, 15 Juîi. Men meldt uit Rotterdam aan d( * Daiîy Telegrap'n » : De Britsche trocp6n, na de ontsche ping op de kuc'st van Moermanie, trek , tenn naar hst zuidan. Zij hebben Ken ' b.zet. i (Ksm bevindt zich langs de spoorliji j oi-3 de kust verbindt met Petrograd h t is een haven aan de Witte-Zae. 3 1 5 i ¥?;3mingea, scSirljft in ©g ¥%é%rimd »

Er is geen OCR tekst voor deze krant.