Orokater-Ultgsefotor Jam: ^aaîschappij H ET LICffT bestuarder: p.. ©e vis CH. Lcdebcrg-Qwtf . . REDACTIE . . ADJVUNISTRATIE HjOGPOORT, 29. GENT VOORUIT Orgaan der Belgische Wepkliedenpadij, ~ Verschjjtîende a/le dagen. ABONNEMENTSPRUS BELGIE Orie maanden. . . , , fr. 3.23 Zcs maanden ..... fr. 6.50 Een jaar ....... fr. 12.50 Wtn abcnneert acît op aiie postbureele» den VREEMDE * Orle maanden (dagelijka vcrzonden). ..... fr. G.73 Onze feuilleton Uilenspiegel Met zeer groote voldoening is dat werk door onze duizenden lezers gevolgd. Wij zouden aan onzen i.licht te kort komen bedankten wij hier niet openlijk den beer Paul Lai omblez, uitgever te lirussel, die zoo vriendelijk was ons het werk, — waarvan hij den eigendom had, — kosteloos te laten overdrukken, om, zooals hij ons schreef : «zijne Bympathie voor de volkszaak en voor den roem van den Bchrijver te be-toonen.»Voegen wij hier aan toe dat het meester-werk, — waarvan onze lezers de uitstekende vertaling kregen van onzen vriend Patrick, — door Charles De Coster in de fransche 1 taal werd geschreven en dat «LA LEGENDE D'L^NSPIEGEL» vooraigegaan door eene Voorrede van Camille Lemonnier, door M. Lacomblez, 31, .farochianenstraat, Brussel, is uitgegeven in een groot voluum in 8°, aan den prijs van 3.50 fr. Bericht aan -onze franech kennende lezers. PLICHTBESEF ! De energieke houding van « Vooruit v in zake de darse-kwestie, om zich tegen de zwakheid van een deel onzer klasse te durven stellen, heeft bij dit deel der ' ,betrokkenen naast verwondering, ook kritiek en protest verwekt. Meer nog : * Vooruit » heeft het patronaat verde-digd tegenover de arbeiders ! was de be-wijsvoering der protcsteerders. Welnu, wij — « Vooruit » — hadden gelijk, en zij — de protesteerders — on-gelijk.Waarom hebben wij ons gesteld tegen onze eigene klasse? Qmdat hare toô-komst bedreigd was! In het werk dat de stad deed uitvoe-ren waren princiepskwesties en onzen naam van eervolle werkers omsloten, en die mochten wij niet, noch door den on-wii, nosh de onmaoht, nooh bij gebrek aan bewustzijn van een KLEIN DEEL QMZER KLASSE laten vernietigen. Verklaren wij ons in 't kort zoo dui-delijk mogelijk ! Het werk aan de darse wordt in regie gedaan. In de plaats van een onderne-mer of naamloos vennootschap, is de stad de werkgeefster. In den ondememer of het naamJoos vennootschap zien wij den kapitalist(en) die de werken voor persoonlijk belang aanneemt. In de regie, — hier door de stad, — zien wij het bciang a!Ier ingezeîerten, zoo arm aSs rijk, DUS DEIî CE^EEK-SCHAP.Hoe meer geld de kapitslist wint, hoe rijker hij vordt, hoe meer hij verbrassen kan naar wellust ; Hoe meer geld de stad wint, hoe meer er voor het algemeen welzijn der invvo-ners kan worden gedaan, lioe min zwaar de lasten op ons aller schouders drukken. Naast nevenkwesties die voor de werk-krachten van groot belang zijn, zooals : mimmumloon, maximumwerkuren, enz., is de regie dus een princiep dat door elk-een dient te worden gehuldigd. Maar, om een princiep te doen huldi-gen, en vooral om het tôt zijne voile waarde te doen komen, dlsitt elkesn — en vooral de eerste belanghebbenden — e? aan mette te helpen. En wie zijn in de regie de eerste belanghebbenden : de proSetariërs zoowe! met de hsrnd als met den geest die de werken uitvoeren. Het is net hetzelfde, kameraden, met de kooperaties zoo van verbruik als van voortbrengst. Moesten de werkers en bedienden onzer kooperaties min werkzaam zijn dan deze der private inrichtingen, zouden wij ons m dergelijken vooruitgang, in zulke groote stijging van macht en aanzien zoo als partij of als klasse hebben mogen verheugen ? Neen! duizendmaal neen! Met elementen die niets dan anarchie teweegbrengen moet men naar den af-grond en meteen de opbouwende en ont-voogdingsdoeleinden die men nastreeft. Dergelijke elementen, dergelijk ge-vaar voor onze inrichtingen zouden wij, zoudt gij met voile recht niet dulden, en met kracht zou er tegen ingewerkt worden.Welnu, kameraden, de stad, de regie, stond met de darsewerken voor denzelf-den toestand, en met haar de eer onzer klasse en van ons beginsel. Wij zijn de eersten om te bekennen dat het doel der stad niet was, niet zijn fcon eene ui^batingszaak van te darsewerken te maken. Zoo in regie als door een privaat-ondernemer had men dan ailes machinaal doen uitvoeren. Het was dus meer een werk van soli-dariteit om het lijden te verzachten van een deel onzer klasse die zoo diep ge-troffen is. Maar toch had do stad het recM DIT deel aïs voortbrengst te elsshen, dat zij don werkers betaalde. Dit zegt de logiek zelf. En juist dit : eene redofijke voortbrengst, bekwam de stad niet! Wij geven toe, we zijn overtuigd dat de meerderheid der werkers wilde voort-brengen wat hen gevraagd werd, maar zij meenden zich te zwak om zich tegenover de groote minderheid onwilligen te stellen. Diezelfde zwakheid mocht de stad, mochten wij niet aannemsn. « Vooruit », de woordvoerder der So-cialistische partij had hier de eer, den naam, de toekomst van gansch de ge-organiseerde klasse te verdedigen, en zwichten mochte.i, konden of wilden we niet. Werkeloos toezien was een middel met de voeten treden dat ons beginsel in aanzien moet doen stijgen. Wij zelf moesten onze klassegenooten hunne zwakheid aantoonen. ~>eden wij het niet, wij bewezen onze klasse een ge-vaarvollen dienst, wij kwamen aan onze plichten te kort, en dat -wilden we niet. In het belang der kollektiviteit moesten we ons aan de zijde der stad scharen. Wij, propagandisten der socialistische ideëen, wij willen den arbeider ten top-punt van ontwikkeling voeren ; wij willen hem zijn arb&îd, zijne voortbrengst lee-ren besturen. De proletariër moet het be-wustzijn hebben zijner eigene kracht, bekwaamheid en waarde om zonder meester te kunnen werken. Wrelnu, kameraden der darsen, gij die niet wildet voortbrengen, gij hebt bewezen dit bewustzijn, deze waarde, deze bekwaamheid niet te hebben. O! Wij wijten U niet aile schuld, dit ware van onzentwege onrechtvaardig. De schuldigen zijn zij die ons beginsel bekampten, en u tôt de onwetendheid doemden. Maar wij stonden voor de brutale feiten, en het was den plient van het blad « Vcoruit » U uwe dwaling voor oogen te leggen. Als werkman hebben wij tôt werk-broeders gesproken ; wij hebben u ge-sproken tôt het hart, na u op uwe plichten te hebben gewezen ; wij hebben be-roep gedaan o, uw gezond verstand en gevraagd te werken zooals werd ge-ëischt.Gij luisterdet niet, gij hadt ongelijk. Gij waart de onbekwamen, de onbewus-r ten. Wij daarentegen, Socialistische partij, hebben bewezen van onze waarde en plichten bewust te zijn, wij hebben ge-toond in staat te zijn ons werk zelf te besturen, zonder kapitalisten noch ba-zen. Want, hadden wij het bewustzijn van eigen bekwaamheid en waardigheid niet gehad, de kracht hadde ons ontbro-ken den vinger op de wonde onzer klasse te leggen en haar deze aan te toonen. Hierdoor mogen we zeggen de eer on-! zer klasse te hebben gered, en vooral een Socialistisch princiep hoog te hebben gehouden. Wij meenen duidelijk te zijn geweest, en de darsenmannen te hebben bewezen welk gevaar er gedreigd heeft. Door naast de stad te staan heeft « Vooruit » niet een patroon maar het belang van de duizenden inwoners be-hartigd en den glorienaam onzer reeds zoo geschandvlekte, miskende en ooge-lakkige klasse verdedigd. Als voorstanders en pioniers van het algemeen belang hebben wij onze eigene princiepen gehandhaafd en in voorkomend geval zullen wij nooit te-rugschrikken dezelfde houding aan te nemen. Anders handelen was een bewijs van. zwakte, was lafhertigheid en dat mag men nooit van ons verwachten! Maar toch heeft het voorval der darsen ons, socialistische arbeiders, iets ge-leerd : Het heeft ons bewezen dat onze roi tôt ontvoogding van het proietariaat verre is van voibracht te zijn t Het heeft ons bewezen dat meer dan ooit d:ent geijvei d te worden om het volksreddsnd socialisme in onze eigene klasse te doen doordringen en heur van hare eigene waarde en kracht bewust to maken, EN DIT MOGEN WSJ NIET VERGE-TEN!Voor het oogenblik kunnen wij het slechts voort als onze taak aanzien de darsewerkers op hunne plichten te wij-zen die zij naast hunne rechten te ver-vullen hebben. Wij hopen dat zij het dit-maal goed zullen begrepen hebben. De stad, « Vooruit », deden hun plicht; aan u, darse^ crkers, hem nu ook te vol-brengen in het belang van uw eigen-zelf en onze klasse. R. V. OiréersijZE-rsbelangen Geen dag gaat voorbij zonder dat het een of ancter dagblad, met recht en reden, de nalatige gemeentebesturen aanklaagt in zake van niet-betaling der onderwyzers-jaarwedden.In sommige gemeenten is de toestand waarlijk wraakrospend ; er zijn onderwij-zers die meer dan 1500 fr. te goed hebben. Dit deed de onderwijzers van Zuid-Vlaan-deren besluiten eene collectieve klacht te sturen aan het Burgerlijke Bestuur van Oost-Vlaanderen (zie Vooruit van 13 Mei) Trouwens het is slechts door tusschen-koms'; der provinciale averheid dat die toestand kan verbeterd worden. Inderdaad, de Gouverneur en de Besten-dige Deputatie kuuiisn ambtshalve tôt die betaling dwingen. Een Koninkiijk Bcshiit van 24 Februari 1838 heeft daartoe de volgiende beschikkin-gen genomen : «Art. 1. — De onderwijzers der lagere » gemeente- en aangenome scholen worden » MAANDELÏJKS door de gemeente be-» taald, IN DEN LOOP EN VOCE, HET » EINDE DER MA AND, voor welke de » wedde verschuldigd is. « Art. 2. — De goeverneur gaat na of de » jaarwedden der onderwijzers regelmatig » binnen het in het vorig artikel aangeduid » tijdsbestek betaald worden. » In geval van vertraging bij de vereffe-»ning wordt daarin AMBTSBEHALVE » voorzien, in uitvoering van ARTIKEL 147 »der gemeentewet van 30 Maart 1836, ge-» wijzigd door die van 7 Mei 1877. » Een min. omzendbrief van 8 Juni 1898 be-veelt in volgende bewoordingen den gouverneur de strenge nalevintr van de voor-gaande schikkingen aan : « Luidens art. 1G der wet van 15 Septem-» ber 1895, . moeten de wedden der onder-d wijzers van de lagere scholen, die aan het » opzicht van den Staat onderworpen zijn, » per maand betaald worden ; en het Ko-» ninklijk Besluit van 24 Februari 1898 zegt » dat die betalinf geschieden moet binnen » en v66r het afloopen der maand voor » welke de wedde verschuldigd is. »Ik vermeen dat vele gemeenten zich naar » die voorsehriften niet schikken en dat, »door het uitstellen van de betaling hunner wedden, zekere onderwijzers weleens in » moeiliikhoden verkeeren, die met de wanr. » digheid lmnner bedieniag niet strooken. » Dit uitstellen is niet te verschoonen en » kan onder geenerlei voorwendsel gedoogd » worden. Het is voor de plaatseliîke over-»hcden een plieht te zorgen dat zij op het -» gepast oogenblik de noodige gelden ter s hunner beschikking hebben om de regel-» matirre betaling hunner onderwijzers te » verzekeren. » ... ... ... ... ... ... 1 « Indien de oremeente, binnen de acht da-» gen die gij haar zult toegestaan hebben » om den onderwijzer te voldoen, aan uw » verzoek geen srevolg moest gegeven heb-» ben, zal het betamen over te gaan tôt de » betaling van ambtswege, overeenkomstig » met artikel 147 der gemeentewet. » Laat ons hopen dat het provinciaal Bestuur van Oost-Vlaanderen zijn plicht zal weten te doen. LEEST EN VERSPREIDT " ¥0©OTÏT „ Ce lemorle van Kokedio pwroken Mijn Waarde Ilardyns, Diep was ik verontwaardigd toen ik uw artikel : « Eene oude Historié 1802-1915, « las! Welk eene godslastering ! Hoe durft ge u vermeten de memorie van Kokedie zoo te bezoedelen? Hebt gs hem gekend'i JSeeu. Welnu, zwijg er dan over en laat u niet van de wijs brengen door wat ge, van vuil-tongen, hebt hooren babbelen. Uw artikel heeft onder ons, oude Gent-sche jongens, heel wat opsehudding verwekt en mij is, even als in aile plechtige omstandigheden, de taak opgedragen U eens ferm op de vingers te tikken, 's mans gedachtenis te wreken en u te vertellen wie Kokedie was. En dat doe ik nu. Luister 1 Kokedie ! Een echte kinder- en allemans-vriend ! 'k Zie hem nop- het kort gestuikte oudje, met zijn zwart-lakensche klak met reusachtige klep, den grooten groenen re-genscherm, Eij tij en ontij, onder den arm, de blikken spekkendoos aan de hand. Zijn goedzakkig aangezicht boezemde elkendeen vertrouwen en vriendschap n. Elken avond, v<56r den aanvang der les-sen van de Academie, vatte hij post aan den hoek der St. Margnet- en Lievestraat, onder de lantaarn. Hij plaatste zijn paraplu tegen 't stijlcje, opende oinzichtig zijn doos, schikte zorgvuldig zijn « marchandise », be-staande uit Katrienspekken, padezuzuub of rekkers en vlienderbollen,snoot zicht,met trompetgeschal, den neus en kondigde zijn tegenwoordigheid aan door een, met beven-de, doch voor zijn jaren helklinkende stem : Bonjour, Pierrot, bonjour Jacquotl Tuons le coo tuons le coq ! Il ne dira plus : «Quoquedi ! Quogueclo !» Il ne dira plus « Quequedi ! s Ha-ha-rico 1 En van daar « Kokedie ! » En wij, leerlingen der Academie, die een cent te verteren hadden, kwamen ons om den gooden Kokedie groepeeren, versnoep-tep ons duitje, en hij gaf ons telkens als toemaat een vroolijk : Bonjour, Pierrot, bonjour Jacquot ten beste, wat we lustig met onze heldere, schelle stercmetjes, meezongen. En niet zelden gaf hij ons, als stoppertje, zijn geliefkoosd : Tant que cela durera, Ma brunette, Tant que cela durera Ma brunette m'aimerai Dat dagteekent van 18601 Dit moet ons, jonge snaken, wel diep getroffen hebben, dat zijn lustig refrein mij nu, bij 't lezen van uw ondeugend artikel, zoo jeugdig en frisch in t geheugen komt. En later, veel later nog, heeft Kokedie, tôt groot genoegen der schooljeugd, zijn « suikerpinijen » uvtgevent, en hij heeft ge-leefd en geleefd tôt hij gestorven is, alleen en verlaten misschien ! En nu wil men hem doen doorgaan als een « zeer brutale çast, met de grofste scheldwoorden in den mond » ! Arme, belasterde man, wellicht keert ge u in uwe grafstede om ! O neen(l vriend Hardijns, men heeft u in dwaling geleid, geloof mij. U beschuldig ik niet van kwaadsprekerij, maar sla een boetvaardig « mea culpa, mea maxima culpa !» en gij zult wis vergiffenis erlan-gen bij al Kokedie's oude en trouwe kameraden — dus ook bij mij. « Een zondaar, die schuld beleidt, is 'f hemelrijk waardig ! » Eea Vicrenzestiger. Wij zouden er niet tegen zijn schuld t« belijden. De Kokedie van onzen vriendelijken brief-wisselaar is reeds vrijgepleten. Mavr is onze kameraad zeker dat rijn brave Kokedie van 1864 geheel het ras der Kokedies in zich vereenigde? Ziedaar dunkt ons een Kokediesevange-lie vaaromtrent twijfel is toegelaten. Wie weet oi' die brave Kokedie zelfs geen concurrenten had in zijnen handel van zoe-tigheden.Zoo herinneren wij ons een Kokedie van wie men n onze kinderjaren zong : Kokedie verkoopt zijn spekkes Aan twee voor een cent En hij laat die meisjes lekken En zij zijn dan zoo kontent. Wie zegt er mij dat er dus geen twee Kokedie's bestaan hebben? En als er twee bestaan hebben waarom zou er geen derde geleefd hebben, die baas waa aan 't Klein Doksken ? Waren de twee eersten zoet en geestig gelijk hunne soekken zelve, niets belet den derde van zoo zuur geweest te ziju als azij_ en bot gelijk een gendarm. Enfin 't bliift een duister punt ,dat wij ter oplossing laten aan de eerbiedwaardige oudheidskundigen. Voor wat de Kokedie van onzen Vieren-zestiger betreft. bieden wij nederig al onze verontschuldiggingen aan. Einde goed, ailes goed ! F. H. In West-Vlaanderen en In Offlciseic ieispiEO : llif S'ortseSs© Westelijk Oorlogsterrein s GENT, i6-5-i9i5. — Bij Steenstraete nach-telijke aan val afgeslagen. Àan den weg St-Julien-Yperen maakten wij vooruitgang; sedert 22 April bij Yperen gemaak-teongewonde gcvangenen : 110 officieren, 5450 mannen. daarbij 5oo gewonde gevangenen. Z.-W. Rijsel hevige anilleriegevechten. Aan de Loretto-hoogte mislukten vijandelijke aanvallen. Ten N. dezerhoogte leed de vijand daarbij zware verliezen. Bij de ruiming van Carency en het westdeei van Ablain gingen eenige van vroeger buitge-maakte fransche kanonnen en kleine revolver-kanonnen verloren, evenais een duitsch veld-kanon.Zuidelijk Ailly namen wij eenige loopgraven en namen gevangenen. Drie vijandelijke aanvallen aan den weg Essay-Flirey afgeslagen. In het Priesterwoud namen wij eenige fransche loopgraven. Oostelijk Oorlogsterrein s Vooruitgang van sterke Russische krachten bij Szawle tôt staan gebracht. Wij verloren hier 3 karonnnen. Vijandelijke aanvallen aan den beneden Dubissa, bij Augustow en Kalwarja, mislukten. N. van den VVeichsel tôt aan den beneden Pilika, vervolgden de verbondenen de Russen. Jaroslau gisteren veroverd. De troepen van generaal von der Marwitz bereikten de omstre-ken van Dobromil. Ook verder Z. zetten de verbondenen de vervolging voorfc Uit FraEis©!?© isregg PARIJS, 13 Mei (Havas). Officieel bericht van hedenmiddag 3 uur : To Notre Dame de Lorette handhave® wij ons in het kieine fort en de kapel. Wij hebben in den uitgebreiden vierhoek van loopgraven en veldwerken ten Zuiden van de kapel aan een uiterst verwoeden tegenaanval blootgestaan. Den heelen naeht is daar verbittord gevochten. Heden ochtend waren de Franschen meester ge-bleven van het geheele terrein en hadden as,n de Duitsehers verliezen toegebracht. De Duitsche bezettuig dat Carency er Bois Coté bezette bestond uit een bataljon van het 109e regiment jagers te voet en 6 oompagnieën pioniers van 300 man elk. Deze groepen hadden van Carency en Bois Coté een geweldige versterking gemaakt. Den geheelen daaraan volgenden naeht bood het in de blokhuizen en gewelven wanhopigen tegenstand. Deze tegenstand werd gebroken en bij het krieken van den dag waren de Franschen volkomen meester van de stelling. Ten Zuiden van Souchez werden de Fransche stellingen hevig aangevallen door de Duitsehers. De Franschen hand'naafden zich bij Neuville. De aanval van de Franschen op tiet dorp en ten Noorden daar van hebben aan-inerkelijke vorderingen gemaakt. Wij won-nen eenige honderden meters terrein. De Franschen hebbèn zich n*cester gemaakt van den mijnspoorweg van I\euville naar Givenchy. Op 12 Mei bezetten de Franschen nog alleen et zuidelijke d- 1 van het dorp, de Duitsehers bezetten nog het midden- en Noordelijké gedeelte. In den laten nair.iddag vermeesterden de Franschen huis voor uuis v^n het midden-gedeelte van het dorp. De Duitsehers be-vinden zich nu nog in het noordelijke stuk, dat thans door de Franschen wordt aan-geval 1 en. In het Priesterbosch hebben de Franschen op 12en Mei een nieuwe linie Duitsche loopsraven vermeest«rd. «aai* — M. 135 Prija per nrawiNr : wor België 3 eentiemen, voor den re«md« 5 centiemen . Tsiafoon s iledlactie 241 - 2345 fvJaandap 17 BïES 1»

Er is geen OCR tekst voor deze krant.

Er is geen OCR tekst voor deze krant.

Er is geen OCR tekst voor deze krant.