"30 iaar» ■ H. 162 Prijs per nummer : voor Belgie 3 centiemen, voor den Vreemde 5 centiemen ■■■■■■■■■BMBBnBnHBaOfflKHKaMaBKSSaaEraBaaaBHHBMnSBHBBiaBBHaBBBSBBBfiBHHRSBKBSSO Telefoon s iedactie 247 - AdmSnistratie 2845 VeS^dag 12 Juni 1914 # Drukster-Wtgeefster jjia: Maatschappij H ET LICHT , bestuurder ; p, DE VISCH. Lede&erg-Qent . . REDACT1E . . ADMINISTRATIE HOOGPOORT, 29, GENT VOORUIT Orgaan der Befgische Werkliedenpartif* — Verschjjtmtde aile dagen. ABONNEMENTSPRIJS BELGIE Drie maanden. » » , . fr. 3.29 Zes maanden » . « . . fr. 6.50 Een jaar.r. . « . . . fr. 12.50 M en abonneert zich op aile fzz'. jurttlM DEN VREEMDE Drie maanden (dagefijfca verzonden). «... « (n 6.79 KOSTELIJKE BEKENTENISSEN t). klerikale « XX° Siècle i doet genige bekentemssen, die ons wel is waar niets aieuws of mets buitengewoons ieeren, maar die niettemin gewichtig zijn om ze ian te stippen. Onze vriend De Wrnne had in « Le -'euple » verdedigd, dat het verwekken 1er faimliën met veei kinderen — een aad die aan de werklieden gegeven rordt — eene kapitalistische stelimg vas en onze partijgenoot noemde zulks le godsdienst van iiet kapitaal. i Lg XXe Siècle » protestgert en het ilad schrijft : Voor eerst heeft het kapitalisme geen godsdienst in den eigenlijken zin van 't woord. Praktisch gezien erkent het maar een doel aan het leven : zooveel geld mogelijk winnen en zooveel mogelijk genieten van dat geld. 't Is hetgeen wij nooit opgehouden ebben te zeggen. Neen, het kapitalisme heeft geen odsdienst in den eigenlijken zin van 't 'oord. Katholieken, protestanten, joden, vrij-enkers, zitten broederlijk bijeen in de ureelen der naamlooze maatschappij en, er bànken en zeevaartlijnen, om de -insten der nitbating te deelen en ge-eel dikwijls terzelvertijd om den oorlog ; organiseeren tegen de werkende lasse. In die zittingszalen hangt geen kruis-eeld en die bijeenkomsten worden met eopend of gesloten met een gebed, elfs met met een schietgebedeken. Dat ailes komt niet van pas bâj het apitalisme. Maar gezel De Winne, als hij van den odsdienst van het kapitaal spreekt, be-oelt hij daardoor ook niet «den gods-ienst in den eigenlijken zin van het oord » gelijk het klerikaal blad het leent. Onze partijgenoot wilde zeggen dat s kapitalist maar eene bekommering, iaar één doel heeft, dat al zijne ge-achten, geheel zijn leven en zijn stre-;n omvat, namelijk zooals « Le XX" iècle » het juist uitdrukt : geid win-en en genieten, zooveel mogelijk. En het katholiek orgaan bepaalt dat ader als volgt : Het is In wezeniljkheid de strijd van ailen tegen aiien, iiet « homo homiui lupus», de mensch is een wolf voor den mensch, zooals Hoto» bes het gezegd heeft. Het is gsheel de zielkunde en geheel cîs zsdeleer teruggebraoht tôt het pmoonlijk heiang. 't Is even juist gezien en gezegd. aar als dit waar is, waarom poogt « Le Xe Siècle » weg te cijferen, dat de xlsdienst, ofwel de misdaden van het ipitalisme goedkeurt, ofwel machte-os is om ze te doen eindigen?, Die houding is bespottelijk klein en zij leugenachtig. De kathoheke kapitalisten beschikken /er eene formidabele macht als geld î als invloed, zoowel in fabrieken, mijnen, in steengroeven, in zeevaart-aatschappijen, in geheel den handel ) in geheel de nijverheid. Waar 'hebben zij reeds eene poging tngewend om bijvoorbeeld te beletten it eene werkstaking uitbreekt of om ze doen eindigen, door gewettigde grie- ven te hersteUeniS Waar toonden zij initiatief om korter werktijd, hooger loonen en zoovesl an-dere nuttige, noodige en mogelijke her-vormingen te doen mvoeren?. Behandelen zij ten minste de werk-menschen beter over 't algemeen in de nijverheidsinrichtingen die hun afzon-derlijk tœbehooren, dan de nijdigste en gekendste franc-maçons waarop gij dagelijks uitvalt? Het verkeerde is eerder waar, want in de katholiekste streken is de toestand der werklieden meestal de erbarmelijk-ste.Waar blijft dan de invloed van die hoogere christelijke zedeleer waarmede « Le XXe Siècle » stoeft, als de katholieken geen zier beter zijn dan de ket-ters en de schismastieken'S * if. $ Ah, de katholieken zijn onmachtig tegen de onverbiddellijke wetten van 't kapitalisme, de concurrentie en de vraag en het aanbod. 't Is voor een deel waar, maar wie verplicht die hoog-zedehjke menschen van kapitalisten te zijn, 't is te zeggen van zich aan te sluiten bij eene bende yan roof, diefstal en m oord.?, Niemand en hunnen godsdienst ver-biedt het hun zelfs en zij luisteren er niet naar. Maar er is meer en ergerj De kathoheke regeering heeft al macht in handen om de misbruiken van het kapitalisme te Beteugelen. Zij doet het niet, maar zij doet juist het tegendeel, zij bevordert de belangen der kapitalistische Bonnot's. Waarom? Aan wie gehoorzaamt zij?, Eenvoudig aan de kapitalistische klasse, die hare. klasse is, en wie zij wil gehoorzamen en ten slotte moet gehoor-zamen.En de landen als Belge, die smds dertig jaar, onder een klerikaal gouvernement bukken, staan niet aan 't hoofd der werkersbeweging, maar veeleer aan den staart. In maatschappelijke kwesties heeft de christenleer dus failliet gemaakt en zij treedt eerder op als een medeplich-tige, dan als eene bestrijdster van het kapitalis'cisch regiem door haar goed-keurend stilzwijgen bij 't plegen der kapitalistische misdaden. De tegenwoordige stand van zaken heet zij de Orde. En die lieve orde ver-dedigt het katholicisme met geweld des-noods.En daar is meer. De klerikale partij heeft en doet nog ailes wat mogelijk is om de arme werklieden te verdeelen in hunnen strijd om bevrijdmg. De zoogenaamde christene werkersbeweging heeft geen ander doel en tôt hier-toe stichtte zij niet andere en betere in-richtingen, maar juist concurreerende inrichtmgen om de werklieden in twee kampen te scharen. 't 1s eene andere en even lafhartige misdaad. Tegenover het kapitalisme dat geen godsdienst heeft of kent, verdeelt men de armen onder voorwe-ndsel van gods-dienstige redens. Maar dat ailes zal zijnen tijd duren en de oogen zullen opengaan. De rechtzinnige en kostelijke beken-tenissen van « Le XXe Siècle s, v/aarop wij ons voorbehouden terug te komen, zullen aan dien ommekeer medehelpen. F. H. bbh—«BBBtt'JmtmintB&immmwiitijxam m i iimiii i i » «lin En ialf jaar voor fief.,, schavot! In de stad Gûstrow, in het beschaafd litschland, heeft men dezer dagen den jaren smederskneoht Karl Koch gehals-cht ; die in eene vlaag van woedende loerschheid zijne minnares vermoord eft. Het doodvonnis werd tegen den moorde-ar uitgesproken op 11 december 1913. Hij eft dus zes maanden, een half jaar, hon-rd-en-tachtig dagen, meer dan vier-dui-ttd uren op de voltrekking van het vonnis ten wachten. Van een ter dood veroordeelde zegt men t hij het schavot geen oogenblik meer uit t oog verliest. Als hij in de gevangenis-ngen stappen hoort meent hij telkens dat beul hem komt halen. Geen nacht gaat voorbij zonder dat hij van het bîoedtuig oomt, zonder dat hij^ontwaakt als hij.h_et jordend;, staal m Een dier dat tôt de slachtbank veroor-deeld is, heeft geen het minste vermoeden van dat wat hun te wachten staat, maar de mensch — en hij moge een misdadiger zijn — leeft van oogenblik tôt oogenblik in den doodsangst, zoodat niemand in staat kan zijn om zijn lijden, zijne foltering te be-schrijven of te beseffen. En het was een mensch — zij het een misdadiger die de doodstraf verdiend heeft — dien men een half jaar lang, honderd-en-tachtig dagen, meer dan vier-duizend-uren, twee-honderd-vijftig duizend minuten, vijf-tien millioen seconden voor het akelig schavot Iiet staan wachtend op de formaliteiten die moesten vervuld worden voor den ge-rechtelijken moord ! En dat gebeurt in een land dat in bescha-ving aile andere landen vooruit wil zijn ! Dat gebeurt in den naam van de gerech-tigheid in onzen tijd van hooggeroemde be-schaving ! Hoe zouden de heeren onze heerschers verschooning vinden voor de afschuwelijk-heid dat zij aldus het recht op sterven ver-krachten voor iemand dien. zij het-recht-pp , >lsiî&yen- Qntnomen hebbenj- Het Rieowe Feastpalais TE" SENT Een imiiii» met gezel Emiai M Swiden Op 15-16 Oogst grijpen de inhuIdigingE-feesten van het prachtige gebouw der Gesafr-sche Socialistische arbeiders, in de St-Pie-tersnieuwstraat gelegen, plaats. Dit is met moeite dus nog een koppel maanden, en wanneer men den bouw een» goed beschouwt, rijst onmiddellijk de vraag op : zal men iu tijds met dit reusaehtig werk gereed zijn 2 Zelf met deze kwestie bekommert beslo-ten wij gezel Emiel Van Sweden eens te on-dervragen. Waarom Van Sweden? Omdat hij, als sekretaris-beheerder onzer Samen-werking «Vooruit», bestendig op de wer-ken aanwezig is, en ailes van naaldeken tôt draaidje kent. Wij troffen onzen partijgenoot in zijn bu-reel, — in het lokaal voorloopig gevestigd — aan, waar ook de vriend Jef Vander Meu-len en anderen tegenwoordig waren. — Emiel jongen, over twee maanden hebben wij de inhuldigingen van dit lokaal. Zal het gereed zijn 1 — Gereed?!... Ja en neen! Wij zullen in aile gevallen gansch het lokaal ten dienste kunnen stellen voor de alzijdige noodzake-lijkheden waaraan de partij behoefte heeft. Zeker is het dat er nijdig, zeer hard zal moeten gewerkt worden, maar gereed zullen wÊj zijn. — Bravo! dat is het bijzonderste, want de partijgenooten zelf zijn er niet al te ge-rust over. — Neen, neen'? Er wordt hier uitstekend vooruitgang gemaakt. De grootste moei-lijkheden van dezen reusachtigen blok, eenig van opvatting in België, zijn overwon-nen.Beloofden wij niet v66r ^et Een Meifeest laatst met de Kinema-Hall gereed te zijn ? En waren wij niet in ordeî — Zeker ! Zeker ! — Haddet gij het dan eenige dagen vroe-ger moeten zien, 't was ieta anders dan nu. En zie eens ons « bonbonnièrerfcje > wat volk het lokfc n — Ja, dat weet ik ! Dit gaat uitstekend, hé? — Onverhoopt ! Reeds drie maal hebben wij des zondags volk moeten weigeren. — Wat denkt ge te doen om dit zooTeel mogelijk te voorkomen ? — Wij waren juist bezig schikkingen te nemen met den vriend Jef Vander Meulen. Gezien den voortdurenden bijval hebben we reeds zondag aan de bezoekers der na-middagvoorstelling heel beleefd bij middel van « Vooruit » en ook mondelings verzocht, wanneer deze vertooning geëindigd was plaats te maken voor de bezoekers der avondvertooning. Daaraan werd zondag laatst heel bereidwillig voldaan. * Er is ons ook vanwege de ouders geklaagd dat hunne kinderen niet meer alleen naar de Kinema-vertooning kunnen komen en zij hierdoor verplicht zijn hunne kleuters elders te zenden. Qjn dit voorkomen hebben wij besloten den zondag en donderdag na-iniduag kindervértooningen te geven van g tôt 4 ure. Ook, gezien den overgrooten bijval gaan wij eene proef wagen om de bijzonderste dagen der week vertooningen te geven, opge-luisterd door een symphonisch orkest van eerste gehalte. 't Was hierover dat wij met gezel Vander Meulen redekavelden toen gij binnen kwaamt. Deze proef zal gedaan worden van 21 Juni tôt 21 Juli aanstaande. Wij verhopen in dit pogen evenals in de anderen te zullen sla-gen.Ik meen te mogen verzekeren dat de toe-komst van onze Kinema-hall verzekerd is. Tijdens de twee laatste zondagen hadden wij telkens 1200 bezoekers. Dit alleen geeft u een gedacht over den bijval van onze Kinema-Hall.— Deze mededeeling vernemen wij met groot genoegen, antwoordden wij Van Sweden, maar met al uwe uitleggingen zijn wij van het ware ontwerp en doel van mijn be-zoek afgedwaald. Mijne vraag is dus, zal het lokaal tegen den gestelden datum onzer inhuldigingsfeesten, 15-16 Oogst, in gereed-heid zijn? — Ik heb u reeds bevestigd geantwoord, zegde Van Sweden, maar het beste zal zijn dat gij u zelf van de belangrijkheid der werken eens overtuige. En onze ongevraagde trok er van onder. Wij volgden hem en bezochten van boventot onder de werken, niet zonder van tijd tôt tijd onze bewondering uit te drukken. Wij zullen dus in een volgend artïkel ons bezoek aan het nieuwe Feestpaleis van de Gentsche Socialistische arbeiders aanvan-gen. E. V. De «Ésiipg m Iiet OemgentBQBderwijs De schepenen van openbaar ond'erwijs van Brussel en omliggende en der groote steden van België zijn gister morgend op uitnoodiging van M. Ja-cqmain, schepene van onderwijs te Brussel, in het stadhuis dachtenwisseling had uitsltdtelijk' over de schoolwet plaats. Er werd besloten dat over 14 dagen eene nieuwe vergadering zal plaats hebben, tijdens dewelke men een verslag zal bestu-deeren, betreffende de finantieele gevolgen die uit de toepassing der nieuwe schoolwet zullen voortspruiten, Het tapes der socialistische Gsme§nteraadsledsn Dit jaarlijksch kongres wordt op zondag 28 dezer gehouden in het «Volkshuisï van Brussel. De zitting zal totaal aan de onder-wijskwestie gewijd worden. Het betreft niet alleen zich met de nieuwe wet onledig te houden, maar 't is de geh'eele onderwijskwestie welke dient opgelost te zijn. De volgende verslagen zijn tôt nu toe me-dtegedeeld : Troclet: De vierde graad. Tarwagne: De schoolgezondheid.- Bologne: De werking en de na-schoolsche werken. Vinck : De schoolvoedingswerken, deze van kleeding, koloniën, enz. De proteststaking in Italie geëindigtl De algemeene werkstaking van het Ifca.-liaansche arbeidende volk, protesteerende tegen de moordpartij te Ancôna, is prach-tig geweest door hare uitgestrektheid en ook door de krachtdadigheid die de arbeiders hebben betoond. Zij hebben bewezen zich niet als schapen te willen laten kelen en hebben zich verzet. Van zoodra het gekend was dat arbeiders te Ancôna waren gedood en gekwetst, leg-den, als een bom die ontplofte, de werkers van Florence, Turin, Bari, Milaan, Borne, enz., den arbeid neer. Zij mocht niet langer duren dan één dag, ten teeken van protest. Te Rome is de staking geëindigd : de dag-bladen zijn terug verschenen. Telegrammen van Florence, Turin en Gênes melden de herneming van het werk. Nochtans zijn er stielen die van de gelegen-heid gaan gebruik maken om ekonomische verbeteringen te eischen. Te Napela duurt de staking voor*. De stad is kalm. Het meerendeel der maga.zij-nen zijn open. Te Genua gaat de spoorwegdienst regel-matig. Niettemin hebben d» treinen vortra-ging. De bladen verschijnen. NOG EEN DOODE Bari, 11 Juni. Een der betoogers, die gister gekwetst werd, is heden morgend in het hospitaal overleden. EEN AANSLAG Plaisance, 11 Juni. Een aanslag is gepleegd tegen de brug over de Arda. Hij had voor doel het be-langrijke punt der verbinding tussehen Bologne en Milaan te onderbreken. DE ONDEIt-PREFEKT VAN ANCONO ttiiSCHORST. Rome, 11 Juni. Hef ministerie van binnenlandsohe zaken en afgevaardigden van andere raden ver-gaderden, en bespraken het geval van den onder-prefekt van Ancôna, die in den na-middag van den 9, heit bestuur van den ordedienst aan de militaire overheid af-stond, zonder ma-chtiging, en wat de moor-derijen voor gevolg had. Zij schorsten den onder-prefekt uit zijn ambt. De prefekfc van Pérouse is naar Ancôna gezonden, waaT hij onmiddellijk den dienst in handen nam. Hadde het in België geweest, men zou den schuldige, uitdager en moordena^r, gedeooreerd hebben. IN DE KAMEB De Kamer heeft versichillige moties ge-discuteerd welke betrekking hadden op de laatste gebeurtenissen. Na eene levendige discussie verwierp zij, door 254 stemmen tegen 112, eene motie die de binnenlandsohe politiek der regeering afkeurde. Vreeselijk tweegevicht met lien siel te Pirijs Gister morgend hebben twee poloneesche schilders, MM. Gottlieb en Kissling, ge-vochten ; eerst met den revolver en dan met den sabel. Twee schoten werden zonder uitslag ge-wisseld. Het tweegevecht met den sabel is met buitengewoon geweld begonnen. M. Kissling werd getroffen aan den schedel. De wonde was 7 centimeters lang. Na eenige minuten verzorging, werd het gevecht voortgezet, en M. Kissling werd nu den neus gekloven. De geneesheeren, gezien de zenuwachtige toestand waarin beide tegenstrevers verkeerden, drongen aan op het schorsen van het gevecht. Kort daarna werd het gevecht geheven. Het nieuwe fransche ministerie DE GEUNIFIEERDE SOCIALISTEN TEGEN HET MINISTERIE RIBOT De geunifieerde socialistische groep itf gister morgend vergaderd, en besloot, van zoodra de dagorde zal neergelegd worden tengevolge der algemeene ondervraging, er' tegen de regeering zal gestemd worden. Jj« groep zal even wel geene stelselmatige ob-structie maken tijdens het débat. M. MARGAINE TREKT ZICH UIT DE RADIKALE GROEP TERUG M. Margaine, die den post van onder-siaatssekretaris van oorlog heeft aanvaard, heeft zijn ontslag aan de geunifieerde radikale groep gezonden. In zijn brief zegt hij : «Gij zult waarschijn-, lijk gelukkig zijn mijn ontslag te ontvaa-gen.ï N \ Sociale loopersM ANTWOORD AAN DE NIJVEItHEIDS-KAMER VAN ANTWERPEN De omzendbrief welke de Nijverheidska- i mer op 26 Mei 1.1. aan de dagbladen en | Publieke macht richte, verleent eens te meer aan de Sociale Koopersbond eene ge-i legenheid om zijn doel en handelwijze be-kend te maken. Wij, verbruikers, beheerschen de markt. Ook hebben wij alvorens ons geld uit te geven, of" onze keus te doen, het recht ta weten of de waar die hoeda-nigheden bezit die ons vertrouwen verdient. Staat het den nijveraar vrij ten zijnent te doen werken zooals het hem belieft, (biij-vende in de beperking door de wet aange-duid,) zoo ook is het den kooper vrij te koo-pen waar en hoe hij het verlangt. Daarbij; nog heeft de kooper het recht te weten of de aangebode waar goede hoeda-nigheden bezit. niet vervalscht is, en geen gevaar, van besmetting oplevert (b.v. of de melk: niet van zieke koeien of met water ver-lengd is — of de sigaren niet met de tong geplakt zijn door tering-, kankerlijders <3 andere ziekelijke personen). Ook hebben wij het recht te weten o! Itsil. gekochte voorwerp van goede sociale hos-danigheid is ; 't is te zeggen of het vervaar -digd werd op betamelijke en voldoende Jevensvoorwaarden voor den vervaardiger, of de betaalde prijs op billijke wijze tussehen dezen die tôt het vervaardigen werk-zaam waren, verdeeld werd. Nopen» laatste hebben wij niet enkel rechten, maar verplichtingen. Nijverheid en handel kunnen maar be-. sta«.n voor zooveel het den verbruiker toe-> laat. Deze heeft dus eene zware verant-, woordelijkheid aangaande de manier 05 dewelke hij den arbeid toelaat en begun; stigd. Ons doel is bijgevolg : 1° « Den verbruiker inlichten op zijne; verantwoordelijkheid jegens den arbeideri en de sociale nadeelen van zekere aankoop-en vervaardigingswij^en, hem a-anduiden in welken zin hij hieraan kan verbetering brengen. » 2e « De aandacht der verkoopers en nij-veraars op zekere slechte arbeidsvoorwaar-den trekken, hen helpen deze te verande-ren. » Derwijze zal de Sociale Koopersbond meer • en meer trachten aan het publiek te doan beseffen welke de voorwerpen en eetwaren' zijn welke in voile vertrouwen mogen ge-i kozen worden om hunne stoffelijke, hygieni-l sche en sociale hoedanigheden. De Sociale Koopersbond is overtuigd dai nu zooals voorheen. de gewetensvolle koop-lieden het van hun belang zullen achten hunne pogingen met de zijne te vereenigen. Ook meent de Sociale Koopersbond dat da1 eischen der Nijverheidskamer misplaatsi zijn. De verbruiker heeft het onwederlegi bare recht te weten wat hij koopt, en zijner( keus te verleenen aan wie hij verk'iest. Zijn de stoffelijke, hygienische en sociale voor-waarden der belanghebbende patroons tref-felijk, zoo hebben zij niets te vreezen, inte-gendeel, laten deze te wenschen, dan ver-, dienen zij openbaar berispt te worden. Ten andere, de plicht welke de Sociale Koopers-bond zich heeft opgelegd, zal niet verflan* wen. In 't belang der verbruikers zal d< aandacht der publieke macht op aile laakJ bare arbeidsvoorwaarden gevestigd worden ; zijne hulp zal bij gelegenheid ingero»< pen worden. Welke ook op dit gebied de meeningef der Nijverheidskamer zijn, zij zullen dï Sociale Koopersbond niet beletten zijn doa te blijven vervolgen. Hierbij voegen wij nog dat de Nijver>'. heidskamer aangaande onze Tentoonstel! ling van Huisarbeid ongegronde bevcstigi«J gen doet. Geen enkel dokument werd gï raadpleegd, hunne schattingen steunel' enkel op eenige onbeduidende omzendbri» ven. ) Om deze voordenwisseling te sluiten sta«j' het vast zooals het de Nijverheidskamei zelf bevestigd : « De Sociale Koopersbond kan groote schade aan zekere nijverhedei brengen » maar zulks zal maar het gevj zijn voor deze die hunne intresten zoeke» in de uitbuiting der armoede en ten die| einde de onwetendheid der verbruiker» 0 de tijdelijke onvolmaaktheid der wetten gf bruiken... i, 4 Het Besturead Koinitell ê fe^SI&tC-yap-d^SoeialeD.Kftoperrf)®##,^

Er is geen OCR tekst voor deze krant.

Er is geen OCR tekst voor deze krant.

Er is geen OCR tekst voor deze krant.

Er is geen OCR tekst voor deze krant.

Er is geen OCR tekst voor deze krant.