aftÉjtfiiirirtfri^^fr»!»»^*!**.^ riifiiliitÉiNlUiil De Britsche vlag werd in 1889 uit Samoa weggebracht en Nieuw-Zeelandszonen brachten ze daar in 1914 terug. Ik wensch en hoop dat zij er teruggedragen werd om er te blijven.» 3 centiemen ver nummer Jag 12 Maapt 1818 34* |aES« « N. 7® '- ÖFgaan aer feeigiscii© werkiiedeuparc-ij. — Versehijnenae aiie dagen. Brukster- Uitgeef ster Sam. Magisch. HEI LIGHT, Best. : P. Ds Visch, Ledeberg-Gent. — Red.-Adm., Hoogpoort, 29, Gent 55S5B5Ë55PH5B le KriJessevansanschap Krijgen rr e«ne vroege lente of wil Helios ans reeds in het j»«r met zijne blijde stralen zijn* godde'ike' hoop op w spoedigen vrede tchenkenf De i heade zon schijnt binnen onze traliën ea breagt er r. j,aarnieuw licht nieuw leven. In de barakken "" „J de d«nkcr-b!auwe so'.datenaoantels aan de ï«ls te bcstofïen. Lustig hua pijpkei* poSesd loepen Jze jonfiens het kamp wandelend op ea af. ["stijjan breekt de tijd aan dat de Duitsche beeren ze ' |jtj vtidsrüeid zal roepen en nu genieten ze van de ! ' t„e-weken ve~. rust. « Na den oogst gaan we naar huis». ze?Senze- Ind'enhet toch eens waarheid ware ! tfasdén we tntin, samen met onze breeders van het Vut. onze blijde intrede in het vaderland vieren vóór j'efl winter I Jïene lachende natuur en lachende harten! jjjjoe jonjen droomt reedj van het zalige oogenblik wiarop hij zijne van geluk weenende vrouw en zijna j(C]e„de kinderen aan hel hart drukken zal. Beeld je L sin : twee, drie of vier jaar gevangen tn dan zie je mo plotseling de ^ciiefcen terug Wie der om-en heeft ,5« niet getracht de toekomst te deorpeilenï De nuchier£» zsggen: ze zal vol ontgoochelingen zijn. De (Otlujsjaren hebben hen tomber gestemd. Do «ene («illusie valade op de andere. Maar wie 't leven jidanks ailes mooi vindt iacht et orn e:i bemint den jarden «stuggle for life» die hem wacht. * * * Zondag \ 1. woonde ik in de barakschouwburg eeae trtïoiiing bij waarvan weinige tsoneelkunstenaars uilen willen gelooven dat ze prachtig was. Men voerde «Candida» op van den prooten Engelschen socialistiichen schrijver Shaw. Wat anze jongens toch aandurven! Ik heb hen gezegd dat ze zoo'n vertoening maar eens moeten geven als we teruggekeerd zijn, met 'e vrouwenrollen vertolkt door cnxe dames, in. ans ccialisiisch Fecstpaleis b. v. Onze teoseclspelers rïsttw waarachtig eens kunnen * * >S Dikwijls heb ik hier de gelegenheid geitad oaae [rrksrsjongeps te bewonderea. Gecne barak kunt ge Mcntredafl o' ge ziet ze vlijtig aan de studie Soldaten fin de oudste klassen geven zich hier dagelijks alle jioriieomin hunne vergrijsde ot kale koppen wat meer :e»rii'. te duwen. Voor een paar weken hadden we hier is ons kamp eene plechtige prijsuitdeeling. Vaders die r«js hun eigen kinderen naar zoo'n plechtigheid verroeiden in vredestijd, kwamen hun diploma halen. Ik heb onvergetelijke oogesblikken beleefd. Het ging er co plechtig: orkest, zang, redevoering van den prefect 1er school, van een leeraar en dan antwoord van een fcr leerlingen. Onder dezen die in hun exaam gelukten Bas een vader van drie kinderen, die vóór den oorlog cp de iafcriek werkte. EuitengewoGU pijnlijk is het echter zoo 'n les voor kletterden bij te wonen, waar raarnen van 30. 35 kt >,o jaren woordje vcor woordje zitten te spellen. fV'tt was de wet op het verplichtend onderwijs, die 1:66c icu oorlou werd gestemd, eene dringende nood?a';a'ijkheid? in ons land! Hadde men toch vroeger ■ucisdeneisch der socialisten ingewilligd! * * * Bi] erizc soldaten aan het trant en uit de krijgsgevangenschap winnen de socialistische gedachten meer œœeer veld. Van het eerste werd ik overtuigd door Üc mooie brieven, die me door kameraden gezonden werden. Eene is er zells bij die vroeger van socialisten tiet lisoren wou. « Hadden we vroeger maar naar de Kcialisten geluisterd, zoo schrijft hij mij, de oorlog en iJdere dingen meer waren ans bespaard gebleven ! » .Haar revolutionair dat ze zijn ! Hier in de gevangen^ éap gaat het er kalmer aan toe. Onze indrukken zijn »!; geheel anders. Maandag aTond j. 1. hield ik eene «rdracht met het onderwerp: «Wat is het sodame?» Ik dacht het gewoon publiek der voordrachten itiebbcB- Hoe h»H ik mij misrekend .' Bomvol wa» de , zoodat ik vtn mijn pi*» «ene gewone «csuwrie» 'e Vieudea moest afzien, om tene werkelijke volksvoordracht te houden. Er heerschte eene buitengewone Hemming en met eene bijzondere aandacht *erd de iiBtwikkeliBg der gedachten gevolgd. Mag ik daarin een bewijs zien van den aangroei onzer beginselen? j Zoeals de eerste zonnestralen nieuw leven brengon :lc de kampen, zoo bracht de oorlog een nieuw licht in ''M geesten onzer soldaten. Als betere tijden eindelijk .'•inbreken zullen, komen er niet alleen duizenden .nieuwe socialisten terug, maar ook duizenden nieuwe, jeesidriitige propagandisten. G. Balihaxar. Göttingea, 4-2 18. f tsHteJtrts m Is FraÉJijfc Oit Duitsche bröp. Westelijk oorlogsfrerreui : GROOT HOOFDKWARTIER, 10 Maart. (Off.), — Legergroep van kroonprins Rup'preeht': De Engelsche verkennersaanvallen duren voort. Sterkere afdeelingen braken fen zuiden van Mouchy vooruit.Eij hunnen afweer werden gevangenen gemaakt-. Me* «ten avond meermaals opfl akkeren do vuurftrijd. Legergroep Duitsehen kroonprins : Ten noorden van Reims drongen aanvalsbroe-pen in de vijandelijke loopgrachten en brachten gevangenen terug. Verhoogde gevechtswerkzaamheid weerskanten van Ores. ■Legergroep hertog Albreeht: Ten noordwesten en ten westen van Blamont 's «TOnds rijko vuurwerkzaamheid der Franpclien. Na verscheidene uren arttillerievoorwreiding vielen sterke vijandelijke afdeetagen in den namiddag tusschen Aucrevil«r« en Badonviller aan en drongen tijdens in onze voorste loopgraven door. Voor onze tegenaanvallen trok zich de vijand in '■'10 e uitgangstellingen terug. Württemtergsche aanvalstroepen , Nassauische land*^er*^ en vlammenwerpers namen bij Iranien aanval in de Fransche stellingen ten jjuidwesten van Markrroh eenen officier en pi man gevangen. Ju de beide laatste dagen werden 28 '■landelijke vliegtuigen en een kabelballon neergeschoten. De jacbbaldeeling Bölcke wacht hier zijn 200 vijand tot neer-komen. Van de andere oorloggfcooneekm mets "Kirws.' *" l>e eerste gieneiiaaJ-lrwaartöerD>e»sJ*T, LüDENDORPF, ^it Fransch* broa. PARIJS, 8 Maart. — Officieel; Taoie'Ito' drukke bedirijvigheid van tot vijande'JK' geschut voor La Pompelle en in de j^eek van Avooourt. In Lotharingen heb?.* Franschen een forsehen overval der "uitschërs op Monoel gefnuikt. De aani»h ' ^?e6rnstig gehavend werden, Ke(':'. w, 7 tiental gevangenen, o. w. een of- 'Cl'. m hamdpa dar Frajwsoben.. PARIJS, 9 Maart. — Officieel : Duitsche overvallen in het Priesterbosch en in de sektoren van iïeilloa en van Trioourt mislukten geheel. Niets te melden op 't overige van 't front. Il eorSeg tassebss Italie m OssturilkHoiiarlls Uit ïtaliaansche bron, • ROME, S Maart. — Officieel : In het gebied van Conga Lagui (Posina) hebben onzo patroeljes den vijand doeltreffend verontrust en een levendige vaurwerkzaamheid uitgelokt. Op de vlakte van Asiago hebben vijandelijke groepen gepoogd den oosteiijken sektor van het plateau en het gebied van de brug aan de Priula te bereiken, doch werden verdreven. Het wederzijdsche geschut was bij tusscheupoozen levendiger. ile luchtoorlog Ds nieuwe luchtaanval op Parij» „PARIJS, 8 Maart. (Off.) Er heeft e&n vijandelijke vaegersaanval plaats gehad. Alarm werd om 8 u. 50 m. gegeven. Eskaders, die zich tegen Parijs en omstreken richtten, werden aangekondigd. Onze vliegers stegen onmiddellijk op. Om 10 u. 30 m. werden op verscheidene punten bommenwërpingen vastgesteld. Er worden slachtoffers en materieels schaden gemeld. " PARIJS, 0 Maart. (Offi) : De aanval hield om 13 minuten na middernacht op. Na de eerste berichten gelukte het verscheidene eskaders, onze linies te overvliegen. Zij bereikten na en na de Parijsche zone; van daar aan konden een zeker_ aantal vijandelijke toestellen, die het artillerievuur in hunne vliegerbedrijvigheid verhinderde, hunne vliegerweik-zaamheid niet volbrengen. Op alarm werd door onze artillerie versperringsvuur gegeven. Een groot aantal der slachtoffers is tot nu niet bekend. Zij zullen niet minder aanzienlijk zijn als de vorige aanvallen. De wacht en de hulpdienst werkten onder de nieuwe voorwaarden verricht, de beschermmaatregeJxn waren werkzaam. Sonar Uw mï ûm tiistsRd DEN HAAG, 8 Maart. — Men meldt uit Londen: Bonar Law legde gister in het Lagerhuis eene kredietaanvraag van eoo.OOO.'W pond neer. Dit was de hoogste kredietaanvraag die ooit in het engelsen o- Vilement ingediend werd. Bij deze gelegenheid hield Bonar Law eene lange redevoering, in dewelke het volgende van belang is : De middelmatige uitgaven bereikten sedert het begin van het-dienstjaar tot op 19 Februari het bedrag van 6.057.000 pond per dag. Het komt twijfelachtig voor of Engeland de voorschotten, die het aan Rusland gedaan heeft, ooit zal terug ontvangen. In afwachting worden die sommen beschouwd als te goed dat later zal betaald worden. In de eerste raming komt men in deze tot een bedrag van 154.250.000 pond. Van dit groot voorschot zijn vooval oorzaak de onverwachte uitbreiding van het oorlogsterrein in Palestina en Mésopotamie en de groote behoeften voor den luchtvaart. De voorschotten aan de bondgenooten en de dominions komen op een totaal van 1.081.000.000 pond. In den loop van het laatste jaar zijn de leeningen aan de eersten gestegen met 437.000.000 pond en de tweeden met 33.000.000 pond. Wat er aan Rusland geleend werd kan voor den oogenblik nog niet juist opgegeven worden, maar men sal het weldra toch vernemen. Do schulden van het Engelsch rijk zullen op het einde va-n dit jaar waarschijnlijk kunnen geschat worden op een bedrag van 5.S00.000.00O pond, maar daarvan moeten 1.600.000.000 pond afgerekend worden als zijnde geleend aan de gezameïijke bondgenooten en dominions. Bonar Law ging dan over tot een bespreifling van den algemeenen toestand: Het verlies van Rusland was volgens hem onbetwistbaar een zware slag voor de bondgenooten, Maar Duitschland is toch nog steeds zijne koloniën kwijt en een leger van 2000 man, waaronder 200 Duitschers, heeft over portugeeseh OostAfri-ka de vlucht moeten nemen. Aan het rumeensch volk, dat nu gedwongen werd om vrede te maken, brengt spreker de sympathieke groeten van heel Engelaaa I en hij zegt dat er nog veel kan getwist worden over de vraag op het oorlogsterrein in Palestina en Mésopotamie moet beschouwd worden als een terrein van hoofdzakelijke of ondergeschikte beteekenis. In elk geval kan er hieromtrent alleen spraak zijn van stelsel oftheoriën. In den tijd waarin Engeland hier nog beschikte over eene voldoende scheepsruimte, beschikte het niet over voldoende getallen van afgerichte manschappen, maar nu dat de manschappen voorhanden zijn beschikt het niet meer over de schepen om eene voldoende troepenmacht naaT het Oosten te zenden. TOort, hebben hoegenaamd niet alleen eene zedelijke beteekenis, want do belangen van Engeland houden niet op aan de Europeesche grenzen, Engeland is wezenlijk eene groote oostersche macht en men moet zich klaar voor den geest stellen wat er zou voorgevallen zijn indien men na de mislukte expeditie der Dardanellea ook Mésopotamie opgegeven had,mdien men na de tegenslag in Kutel-Amara riet al het mogelij' e gedaan had om Gaza te bereiken. Zoolang het Engelsch leger niet volledig verslagen is, is het heel natuurlijk dat Egypte niet ontruimd wordt ! Maar Kitchener zelf heeft gezegd dat het getal der troepen, die er noodig zijn om Egypte tegen een aanval te verdedigen, veel grooter moet zijn dan het getal dat er noodig is om Palestina en Mésopotamie te verdedigen. Bonar Law gaf toe dat de toestand der troepen rond Saloniki onbevredigend is. Maar dat is een rechtstreeksch gevolg van de vernietiging van Rusland. Nooit heeft iemand gedacht dat deze troepen Louden kunnen gedwongen worden om zich te bepalen tot de eenvoudige verdediging van het gebied. De Salonikische troepen bestaan uit Fransehen, Italianen, Gri.' in, Serviërs en Engelschen, De toestand waarin zij zich nu vinden kan nog \&e\ slechter worden,want zeker en vast is 't dat de Centraalmachten in staat zijn om hier eene sterke macht tegenover te stellen, tegen dewelke zij zwaar zouden te kampen hebben, Daarin schuilt zeker een groot gevaar voor ons. M'aar de voorraad aan manschappen moet in Duitschland^ toch eens aan 't verminderen gaau. In Duitschland kan men toch ook niet alles te gelijker tijd doen en uit de bijzondere mededeelingen die wij ontvangen hebben kunnen wij gerust het besluit trekken dat eene expeditie naar dit gebied de genoemde machten zeer duur zou komen te staan. In elk geval zal elke voet grond daar duur verkocht worden. Ik herhaal ook dat men niet uit het oog mag verliezen wat er onvermijdelijk zou gebeurd zijn, als wij do Saloniki-expeditie niet ondernomen hadden. Dan zou koning Constantin nog op den Grieksche troon gezeten hebben, dan zou heel Griekenland door Duitschland aangevoerd geweest zijn en dan zouden de Grieksche havens weidra eene bazis geworden zijn voor de vijandelijke onderzeeërs... De kwestie der onderzeeërs, .dat weet iedereen, is eene uiterst bedenkelijke kwestie geworden, en dan zouden die booten door ons niet meer te bekampen geweest zijn, zoodat het weldra onmogelijk zou geworden zijn om onze gemeenschap met het Oosten te onderhouden. Vervolgens sprak Bonar Law over den oorlogstoestand laDgs het westelijk front : Voor wat dit front aangaat was de ondergang van Rusland een schrikkelijke slag ge, weest. Maar hoe zwaar deze slag ook kan genoemd worden, toch is het zeker dat Duitschland geene schrede na.ler gekomen is bij den vrede dien het in den zin heeft! De overige gebeurtenissen in Rusland komen den toestand onzer vijanden ontegensprekelijk veel verbeteren, maar het is niet aan te nemen dat Duitschland een land als Rusland naar zijne doeleinden kan uitbaten. De voorraden van levensmiddels, die Rusland in den loop van dit jaar zal kunnen voortbrengen, zuilen nog lang niet voldoende kunnen zijn voor het onderhoud van zijne eigen bevolking. Daarenboven blijft eene honderd-millioen-bevolking die zoo meedoogenloos ten gronde geslagen is, voor langen tijd leven in hare vijandige stemming tegen den overweldiger. In den loop der drie laatste maanden zijn 30 Duitsche legerafdeelingen overgebracht geworden naar het westelijk front, o^dankB de beloften die daaromtrent afgelegd werden in Brest-Litowsk. Spreker schatte eene Duitsche legerafdeeling niet meer op 16.000, maar slechte op 10.000 man en in deze kwam hij zoo maar tot hot besluit dat de Ententelegers aan het westelijk front beschikken over eene geringe o verlegenheid, niet alleen voor wat het getal dor manschappen aangaat, maar vooral voor wat het geschut betreft. Verder verklaarde Bonar Law dat men niet juist kan weten hoeveel legeraf deelingen Duitschland naar bet westelijk front overgebracht heeft, maar dat men wel weet dat deze overgebrachte troepen van geringer hoe. danigheid zijn. Het is waar dat het mogelijk is dat er ook Oostenrijksche traepen naar het westelijk front overgebracht zijn. Maar als men het front der Ententelegers van aan het Kanaal tot aan de Adria voor een geheel neemt, dan blijft het voordeel langs den kant der Entente. Omtrent de artillerie moet men niet bezorgd zijn, aangezien de werking van het Ententegeschut, dank aan de verzorging met munitie en dank aan den dienst der vliegeskaders, goed geregeld en verzekerd wordt, bediend alsiij is door eene manschap van eerste hoedanigheid. Het spreekt van zelf dat Bonar Law hier den roem bezong van de overlegen krachtdadigheid en bekwaamheid der Engelsche vliegers. Een lid der Engelsche regeering was bij de Engelsche troepen in Frankrijk op onderzoek geweest en voornamelijk bij de officieren van ondergeschikten rang had het vastgesteld dat men over het algemeen niet meer dacht aan eene Duitsche offensive. Over de uitwerksels der Engelsche vliegersaanvallen op de Duitsche steden was volgens spreker alles gezegd in het Beyersch parlement. En tegen heb einde van den tweeden trimester van het jaar 1918 zou de lies aan vaartuigen hersteld hebben. Als men zeggen kan dat er nu reeds esn evenwichtstoestand in het leven geroepen is op dit gebied, dan mag, men er gerust aan. denken dat de toestand zich van week tot week verbetert voor de bondgenooten, ook dank aan de tusschenkomst van Amerika. Het kan dus niet meer twijfelachtig voorkomen dat de bondgenooten, als zij weten vol te houden, de doeleinden zullen weten te bereiken die zij zich gesteld hebben. En deze doeleinden, mijne heeren, kunnen in een enkelen volzin samengevat worden : Vernietiging van het Duitsch militarisme. Indien er een einde aan den oorlog komt, voor dat dit doel bereikt is en voor dat het Duitsche volk geleerd heeft dat hij anders geen doel had, dan zal de vrede eene nederlaag zijn voor de Entente. Het gepraat van een Hertüng over de Duitsche inzichten is eenvoudig belachelijk. En wat baat ons ook al het gepraat over het aannemen der grondbeginsels van voorzitter Wilson, als middelerwijl Duitschland zich meester maakt over Livland, Estland en Kurland en zelfs Rumenië door den vrede dwingt om niet alleen de Dobrudscha maar ook andere deelen yan zijn gebied af te staan? Een der verbondenen zegde Bonar Law nog, heeft dezer dagen verklaard dat de oorlogsgee&t in Engeland aan het verlammen is: Het verstaat zich van zelf dat ons land oorlogsbeu is geworden, Maar in den grond van zijn hart weet elke Engelschman wat eene nederlaag in dezen oorlog zou te beteekenen hebben voor de heele Engelsche natie, voor heel het Engelsch rijk en voor de heele beschaafde wereld. Indien het heele Engelsch volk op den huidigen oogenblik moest geraadpleegd worden over de vraag, of het bereid is om den oorlog voort te zetten tot op den oogenblik waarop het gesteld doel bereikt is, dan is het zeker dat onze vijanden zouden verbaasd staan bij het vernemen van zijn antwoord,! Zooals men reeds vernomen heeft, werd de kredieteaan vraag gestemd. Os ïöisliÉ is MM PETERSBURG, io Maart. — De hoofdkommissie van de Russische Sowjet heeft in eene op dinsdag gehoudens vergadering het besluit genomen aan den burgeroorlog een einde te stellen en nevens de Oekranië ook de kozakken on der generaal Alexej ew de h and tot -verzoening te reiken. Eene bijzondere afvaardiging van de Sowjet zal zich naar Nowotscherkafsk begeven, om de generaals Alexejew en Dutow de onmiddelijke opschorsing van de vijandelijkheden voor te stellen. De opperbevelhebber Krylcnko alsook Murawiew en Antonow zijn van hunne posten teruggetreden, wijl zij ds voortzetting van den strijd tegen de Oekranië en de kozakken tot op dezes onderwerping als noodzakelijk houden. Trotzkf De Frankfurter Ttg. schrijft: Het aftreden van Trotzki als volkskommissaris van buitenlandsche aangelegenheden Iaat besluiten dat het konflikt tusschen hem en Lenin, dat reeds langen tijd bestond en v.'egens Japan in de Oerlof DEN HAAG, 8 Maart, — De Nieuwe Hot. terdamsch Courant meldt uit New York: De Japansche.gezant verklaarde dat do tusschenkomst van Japan voorloopig verschoven zijn.De Japansche gezant voegde erbij dat het optreden van Japan nu alleen van Engeland afhangt. Het eiland ïmm DEN HAAG, S Maart: Reuter meldt uit Washington: De premierminister van Nieuw Zeeland verklaarde in eene rede dat hij het Rijksoorlogskabinet en de Rijkskonf eren tie volgens plicht zal bijwonen. «Wat de Samoakwestie aangaat, zegde de ministerpresident, ons belang ligt niet in de vruchtbaarheid van dit eiland, maar daarin, dat Samoa de sleutel tot den Stillen Oceaan is, en als het aan Duitschland terugkomt, zal het hét hoofdsteunpunt der Duitsche vloot en het middenpunt der Duit- De Rï«uw3 Entente-Kenferentlfc Volgens «Le Matin» zal de nieuwe oorlogsconferentie der Geallieerden op 28 Maart te Versailles plaats hebben. De voornaamste punten aan de dagorde zul len zijn de jongste nota van Wilson zoomede do Roemeensche kwestie. Aftreden van hst Kabinet MADRID, 8 Maart: Melding van h& Reuterbureau : Het kabinet is teruggnfcrC'' den. in iPorisaga! in het ministerk BASEL, 9 Maart: Volgens eene Habite* melding uit Lissabon heeft het PortugeeseS ministerie zich zonder deelname der Unionisten hervormd. Sidonio Paes het presidentschap en de buitenlandsche zaken. Forbes Bessa neemt de binnenlandsche zaken over; Robre Mello dit van justitie, Aber Esteves deze van finantiën, Pinto Osorii den handel, Tamaglini Barbosa de koloniën, Alfredo Magalhaes het openbaar onderwijs en de marine, Feliciano Costa behoudt het ministerie van openbare werken. Machado Santos heef geweigerd zijne port»feuille te behouden. Oi moordtnaar van Jaurès GENEVE, 9 Maart. — De verhandelinge». vóór het assisenhof tegen den moordenaar Tan Jaurès, Villain zal, volgens fransche bladen wededeelen, deze maand nog niet afgedatn1 worden. De militaire deskundigen hadden to' 1915 Villain slechts eene verminderde veranM woording toegekend, daar hij uit de gevangaria' onsamenhangende brieven aan zijne verwanten' geschreven had. Sindsdien heeft men ontdekt dat deze brieven opzettelijk aldus geschreven werden en dat de gerechtsdoktoors zich hebbeo laten beetnemen. Het nieuw ingesteld onderzoek over den geestestoestand van Villain i* intusschen nog niet volledig afgeloopen, of schoon Villain zelf reeds bekende dat hij ricH door zijne brieven bewust als geesteskranfi wilde doen doorgaan. E FABRIEKSRADEN (Zie Vooruit van 5, 7 en 8 Maart.) IV Jn de veronderstelling dat een Fabriek»- , raad tan minste eenmaal per week vergft» dert, mag men ook wel aannemen, dafc er niet regelmatig economische vraagstukken of geschillen op het tapijt zouden komen. Als 't waar is, dat het stil is waar het nooit waait, dan is het niet minder juist dat het te veel waait waar bet nooit stil is. Maar dat wil nog niet zeggen, dat de leden der Fabrieksradem daarom hunnen tijd moeten besteden met elkaar te bezien, gelijk porseleinen honden. De jaren oorlog die verïoopen zijn, hebben ons iets geleerd, iets op afdoende wijze bewezen. Te midden van sociale beroeringen, die de nijverheid en den handel met lamheid slaan, die ze treffen of bedreigen met halve of met gefieele ruine, terwijl de massa «e-' troffen wordt door werkeloosheid met aient honger en de rampen die er onvermydeiHk" op volgen, weten wij nu dat er geene enfawe voorzorg, geen enkel voorbehoedmiddel waa genomen om al dat onneil en wee te heeten of te temperen. De vaststelling is droef, zij is wreed, «if is pijnlijk, maar zij is waar; zij moet gej daan worden, wij moeten haar in de oogeta' durven zien. De groote kapitalistische inrichtingen beschikken alleen over een reservekapitaal, dat misschien groot genoeg zal zijn om d« geleden schade te herstellen en hunne nijverheid herop te beuren. De kleinen en de middelmatigen beschikken daar zelfs niet over en velen zijn totaai geruïneerd als zij geene officieele hulp ontvangen. Maar van de groote en kleine nijveraart' is er geen enkele die gedacht heeft, dat er, in omstandigheden van oorlog als nu. hulp en troost moet zijn voor de werkers. Reservekapitaal willen zij wel besteden om machienen, mekanieken en gebouwen te vernieuwen, om grondstoffen te koopen, i of kosten te doen om de verloren kliëntee), ' terug te winnen. Dat alles is gedeeltelijk, zooniet volledig gedekt. Maar de werkeloosheid, met al de ellen^' de, het lijden, de wanhoop die er uit voort» spruiten voor de arbeidende klasse, daar heeft niemand aan gedacht. Dat is eene bekommering, onwaardig van kapitalistenharten en -hersens. Ehwel, er ware nu eene gepaste, bittere,'bijtende kritiek te maken van dat hoog opgehemeld, tot in de wolken verheve» reigeninitiatief» dat noch of f icieele, noch afidereregeling noodig had, dat aïles uit zich self ging doen, zonder iemands hulp, door zijneigen macht.1 En wat leeren ons de toestanden? Dat het teigen initiatief» niets gedaan, niet»! gekunnen of gewild heeft, buiten de eig&a zakken vullen, zijner eigen aanhangers. Maar enfin, laat ons niet verder daarop ingaan, ten eer3to omdat het nu niets baat en ten tweede omdat de school van : t eigen initiatief, kapitalistisch opgevat, voortdurend veld verliest en haren definitieven ondergang te gemoet gaat. jAè&JSJàJJ^fêî^a^?.*»*1»*11niete voor-

Er is geen OCR tekst voor deze krant.