Drnteter-Uttgcefster San: Maatschappij H ET LICHT bestunrder » W. De VISCM. Ledcbet-0«irt . . REDACTIE . ADMINISTRATIE HOOGPOORT. 29. CENT VOORUIT Qrgaan c/et* Belgische WerkUedenparttJ. —» Verschjjnende aile dagen. * ABONNEMENTSPRIJ5 BELGIE Orie maandea. . . « » fr. 3.29 Zea maandea • * , , . fr. 650 Ecn jaar....... fr. 12.50 Men aboaneert »eh op allé poïtfc»r*e<e» DEN VREEMDE Orte maandea tdagelljk» verzondeo). • . . 4 * Ir. 5" ——■——■■■■ ■■ 1 il.. Ooloochenbare fiiten WMS V45%*S»V«*Wias V E vHvil Onze tegensfcrevers hebben tegen den werkdag van acht uren 00k allé denntjes gezongen op de ineeet verschilknde toonen. Wij vinden h et onnoodig ze hier allen aan te halen, iedereen kent ze mi de meesten zijn te dom om ^elfs opgenoemd te worden. Een der voornaamste argumenten, die op 't eerste zicht îets aan 't lijf schenen ta hebben was, dat de plotselinge invoer van het achturenwerk do voortbrengst zoodanig zou doeu dalen hebben, dat de concurrentie onmogelijk zou geworden zijn voor de nij-verhedon of de natiën, die zulken stap dier-ven wagen. Vooreerst doen wjj eene voorafgaande op-merking, namelijk deze, dat het gaait met de werkuren gelijk met de laotien. Men ontmoet wel is waar, hier en daar maar eenige menschen, die beworen, gelijk Richelieu dotijds, dat de menschen evenals de muilezels minder bedorven worden door den Arbeid dan wel door de rust. Welnu die welweters zijn de minderheid en over 't algemeen wordt nu erkend, dat eene redelijke rust c&n weldoenden invloed Iiitoefent. Niemand zou nog durven beweren dat het roordeelig en wenschelijk zou zijn van te-rug te keeren tôt het stelseî van over 70 of 80 jaar, toen de fabrieken draaiden van 's morgens vijf tôt 's a/vonds tien nren en de Izondagmorgen voor het kuischen der moka-nieken bestemd was. Wat meer is, de vermindering der werk-nren is goed bevonden, daar waar men er-mede begonnen is en nog gelnkkiger, zij heeft overal gunstige uitslageo gehad, daar waar men het voorbeold met verstand en goeden wil heeft gevolgd. Wat goed was voor de eenen bleek goed voor de anderen m de voortbrengende kracht is geeteg-en voor de naties die afge- nm hebben van de te lange werkdagen. * * * Deze opmerkingen gedaan, moetem wij nu de praktijk beschouwen zooals de engelsch© «taathuishoudkundige M. John Rae 2» in tija boek: De Achturigen Arbeidsdag aan-. haait. Wanneer M. Scott, de groote engel— eche scheepsbouwer van Greenoch, eene werl opende in Frankrijk, bracht hij den arbeidsdag zijner werklieden van twaal| op tien aren en hij verklaarde dat des» vermindering hem gunstig was geweest. Inderdaad, hij bracht vervolgens hunne îoonen van 4 fr. op 4,50 fr. daags, hetgeen ton overvlœd bowijst dat zijne arbeiders en hnnne verkorte werkdagen, zooveel deden als vroeger in de lange. Wanneer de werkdag in 1872, in het zwit-1 serscli kanton van Glaris op elf uren werd verminderd, dan voorzegden al de fabri-kanten der streek den ondergang der streek. En wat gebeurde er zooa] vreeselijks î Het eerste jaar beikwamen die heeren 99,15 per honderd van hunne vroeger» voortbrengst en het tweede jaar werd de onde voortbrengst reeds overtroffen. De arbeidsdag van elf uren, werd in het overige van Zwitserland ingevoerd in 1878. Welnu de dokter Schuler, fabriek-inspek-teur, aam uit de boeken eener spinnerij, wier mekanieken te oud waren om er de snelheid van te /ermeerderen in evenredig-heid, de cijfers die wij verder aanhalen. > In 1876-477, liad de spinnerij 372,18 kilos garen voortgebracht per 10 dnizend spillon ; ; id 1879—80 (dus na de vermindering van 'nren) bracht zij er 388,88 kilos voort. In 1881 stelde een Zwitsersche fabriek»-toezichter vast, dat eene huidevetterij en een uurwerkfabriek, vrijwillig hunne werk-nren op tien haddern verminderd. In deae ; twee nijverheidsgestichten verminderde de dagelijksehe voortbrengst niet, maar zij was wel veel verbeterd in hoedanigheid. De textielfabrikanten van eene streek in Bohemen, vermdnderden hunnen arbeids-' dag in 1870, en indien hnnne dagelijksehe voortbrengst verminderde in den beginne, zij draalde niet grooter te worden dan voor do vermindering, zonder welkdanige atan-moediging.Een fabrikant van storiën, in Hambnrg en in Berlijn, had den werkdag in 1890 op negen uren verminderd. Hij stelde weldra vast dat deze vermindering hem ganstig was en bracht den werkdag op acht uren in 1892. Wat gebeurde er nul De voortbrengst va/n de meerderheid zijner werklieden vermeerderde in hoeveel-beid, zonder te verminderen in hoedanigheid.M. Hejre, meester glasblazer, dichrt bij Dusseldorf, heeft sedert verscheidene jaren den tien- en elfurigen arbeidsdag vervan-gen door deze van acht uren en hij heeft geen de minste vermindering van voort- brtjpgst ondervonden. * * * Bwensta-ande gegevens bevesfcigen waJt ^'ij in 't begin ?an ons artikel zegden, nar melijk dat de vermindering van werkuren goede uitelagen oplevert overal als er geene Wjzondere, bijkomende omstandigheden in 't spel zijn. Maar wij hooren weer de her-haling van het eeuwig verwijt, namelijk dat net papier verdtildig is en men er ailes opdrukt wat men maar wil. Pardon, de feiten die wij aanhaalden srijn niet alleen getrokken uit het boek van John Rae, wiens dôel al te bolangloos was om te liegen, maar de schrijver zelve verzendt U naar de bronuen zijner inlichtlngen, die negen o£ tign ni^a aaslâts .àip alg officieg- le documenten, waarnaar hij U verwijst op opgave van het kapittel on de bladzijd© waar gij het^aangehaalde kunt vinden. Daardoor valt aile verdenking van val-sche of verbloeiade gegevens en feiten weg, en olk rechtzinnig mensch moet voor de werkelijkheid, voor het onlooeheebare buk-ken.En otiae hoopi op «eg® stijgt meteene®. Onze stiigenâe maciit De stijgende macht en invloed der sociaal-«temokratie ontkennen is eene dwaasheid, om niet te zeggen eene fanatieke hatelryk-' heid. Vele gebeurtenissen haddea zulks reeds v66r den huidigen blcedigen krijg be-wezen, eo onder deze wiHen we slechts aanhalen wat onze vermoorde partdjgenoot Jaurès in 1905 ita het Franscbe parlement aanvoe«rde en wat de Internationale der Arbeiders in 1912 bewerkstelligde. Dat de sociaa.l-demokra.tie reeds bij mach-te was eene bloedige botsing te beletten,dat hadden wij nooit beweerd. Hiervoor was de tegenwerking der heerschcndo en bezitten-dc klasse te groot, had de kerk nog steeds meer dan voldoende hare macht kunnen ge-bruiken om haat en tweedracht onder de volkeron te stokeo. En eene domheid' zou het zijn, moesteon wij en s op het standpunt stellen dat de macht van kapita<al en kerk bankroet heeft gieinaakt. Moesten we de laatste bewering voedem, moest dit gedacht zekere diepte in onze pro. letarische middens vinden, wij zouden ons zelf bedriegen en enze eigene beweging oa-dennijnen.Kapitaal en Kerk staan nog steedis daar als den hinderpaal om den loop der demo-kratie en vooral der soeiaal-demokratie te stremmen, want beiden streven hetzelfde doel en belang na: Hcerseheu. gebiedeu, onderdrukkcn, vcrdcclen., Beiden dulden geen teirensaraai;, eg vooral het dogina der | tweed'e weert nog zooveel al® mogelijk de sociale wetemsehap. Het verleden en 00k het tegesnwoordige zijn daar als de treffende en treurige be-wijzen, door niemand te looehenen. Maar ontkennem we de vernietiging dizer tôt steeds nieuwe rampen ' oidendfe maeh-tem, toeh megen wij de stijging van invloed e-n macht der soeiaal-demokratie evenmin ontkennen en uit het 00g verliezen. De kapitaJistisohe en kerkelàjke he»r-schende machten wesrden v6<Sr den oorlog den invloed der sociaAl-demckratie in aile openbare bestruren, dulden geene inmen-ging in diplomatische kwesties. Bij het ui<>-breken der vijandelijkheden werden zoowel in oorlogvoerende als in neutraal gebleven landen sociaal-demckraten tôt ministers benoemd en tôt de gewichtigste porbefoel-lies verheven. De soeiaal-demokratie had dus door deze ijselijk© gebeurteois ofuci&ei den Tœt in het diplomatieche midden gezefc, wa,t tôt hiertoc als het heiligdom van kapitaal en kerk mochit en moest aanzien worden. Midden het bloedig treurspel dat we nog steeds beleven volgden gebeurtenissen el-kander cp waarin de invloed der soeiaal-demokratie niet van ondergeschikt belang was en heden komen de gebeurtenissen d® kroon op het afgeïegde werk zefcten. Wij' groeten niet zender ontroering de duizenden en nog duizenden slachtoffers die het czarenjuk met zijn menschenonteerend absolutisme en hatelijke alleenheerschappij heeft geëischt. Wij groeten de duizenden em duizenden gefoliserden, gedoode, gekerkerde en geban. nene helden die noeb. vcor czaar noch voor de geestelijkheid zwichten wilden, en als slachtoffers ter verdedigiag onzer poode vrijheidsvaan vielem. En des te grooter rij-zen de gevallenen nu voor de gansche Menschheid op, daar eindelijk het uiir der wrake slaat en Lunne zelfopoffering met een glanzenden uitslag komt bekroond te worden.De reeds zoolang cp ha-re grondvesten sohommelende czarenvestiog is ieeengestort en uit dezes puinhoopen verrijst voor de door de eeuwen heen onderdrukt© Ru&si-sche bevolking de vrijheidszcn, die zooveel l bloed en trtWQïi fiç.eît gevergd,. IHeil zij U, dappere gie.keind'e eo ongeken-de helden, de geleverde strijd is met vruch-telooa geweest. En gij, die nu op de bres staat en den strijd voert, pas op dat het geene tweede Fransche Komm«ne worde. Vergeet niet dat de groote bourgeoisie, dat Kapitaal en Kerk niet rueten, e»n u even-min de kans spar&n zul-lon om uwe prach-tige beweging desnoode in bloed en moord te smachten. * * * Tscheidse, Kerenski, Pléchanow, Techer-stolli treden aie de voornaamste verdedi-gers de<r Eussische sociaal-democratie op. V66r eenige weken waren de twee eersten nog voor de wereld onbekende figuren, wier stem steeds door het knoetregiem in de keel verstikt werd, terwijl do derde sinda 35 jaar in verba-nning Ieefde en van uit den vreemde zijne onderdrukte landgenooten tôt a-anhouden en votharden aanzette. De vierde daarentegen zuchtte sinds bijna evenveel jaren in het afschuwelijk Siberië. Nu bekleeden zij de bijzonderste eerepos-ten van het land, terwijl hua invloed on macht in de regeering groot is. Deze verte-genwoordigiers der Russische millioenen-massa mogen zich vrij bewegen en uiten; het woord Sociaal-Demokràtie mag luidop worden urtgesproben. Wat ontboezeming, wat geluk, wolke vreugde ! De Russische sociaa-l-democratie heeft zich vrij gevochten, aan haar nu te waken en op hare hoede te zijn. Maar iets heel kenschetsend doet zich voor, wat al de leugen en den laster der vijan-den van de Soeiaal-demokratie te niet doet. Wij, sociaal-demokraten, de revolntionai-ren, die steeds voor al wat gemeen is worden uitgekreten, wat doen onze Russische broeders ? De eerste daad die de in liet binnon-land vrijgevcehtene massa poogt te bewerk. stelligen is : Eene dmirzame afrgemeene Wpreldvredc ! Weg zijn de brandstapels, scha.vobten, galgen, pijnbanken, die de onderdrukkings-en overbeerschingsmiddeis vac bourgeoisie en kerk waren bdj elke geschiedkundige ge-beuxtenis.Nu is het 't hoofddoel va® de$ sociaal-demokratjsclien strijd dat in de enkele yo^aeds « ÛMUfôsaBiî Aigemeeue WcreW- vrede ! » staat uit^edrukt. 't le de sociaal» demokratie die handelt. Dit oorlogvoerende en neufcrale laadea komen sociaal-demokraten samen 001 da Vredesboweçing eu -voorstelleo der Russische partijgenooten te steunen, niets wordt onbeproefd gelaten om den kreeb welke elkteen beklemd Werkelijkheid te deen wordeu VIIERE ! VREDE ! ! VREI)E!!i HOUDT OP DEN BROEDERMOORD ! Zal hunne poging lukken 1 Hopen wij het, maar wachten we met kalmte en energie. Maar zeg, wie zou, — door wat daar in dit rood-opgehelderde tôt nu donkere Oost-Europa gebeurt en zijn invloed over de wereld gelden doet —, de golving va-n het Socialisme durven looehenen 1 Staatslieden, diplomaten aller laaden houden rekening van wat zich ontrolt. Geen enkel doet in 't opeobaar een teeken tôt de Kerk, haar vertegenwoordiger hier op aarde is tôt werkloosheid gedoemd. Onloochenbaar is het dat de rojleo zijn omgekeerd en ailes stilaan tôt zijn recht. komt. Uit moet het zijn dat enkelen orer het lot en leven van millioenen menseh«o be-' schikken. Dit is het dat de vertegen v.00 rd iger een dogma als wereldheerscher handelt. En evenals door den oorlog de «lîeen-; hecrsehappij van het Rnesisehe czarenryk is gevallen, hebben we aile redenem te hopen en te gelooven da/t met het einde van. den oorlog de heerschappij der geheime diplomatie, — dit almachtig door Kapitft-lisme en Kerk saœengetrokken lichaara, — zal ophouden te b esta an. De soeiaal-demokratie heeft die boam ge-opend ; haar invloed kan niet ineer worden uitgewischt; de toefeomst behtx>rt het' Socialisme ! Maar evenals bij onze Russische kame-raden, mag niets onze eèodraeht, kracht en geloof doen verzwakken, want onze eind-triomf is slechts door de sterfete onxer or-ganisaties te beh&Ien. Vergeet dit nooit, partijgeoooten, en' hoopvol de toekomst ingeblikt. Leve de verbroedering aller Volkereal Leve de Algemecne Wereldrrede! R. Vercammen. .V. .V- -V- .V. .V. LV. .V. .V, vV> vV, iV, vVv ^ ^Vi vVv »Yv .V, SOGIALESTISCHE SPREUKEN 't H«wt omhoog en vol vertrouwen Maonesn, ziet de vlag ontvonwm: 't Is de roode vlag!... La-ng genoeg werd 't volk bedrogen ; Weg met onrecht, weg met logée 1 Weg met 't geldgezagl Reden, Broedermin en Plichten, Znilen Iie£de en vrede stiohte* • Niets kan de zucht naar vc»ruitg«ig teSM Aile vereaiiigde krachten zullen héfe ine«nsclidom tôt gerechtigheid en plieht-beeef brengen/ Welaan dan : Excelsior t Altijd voemit T Altijd beter, altijd hooger t De rijkdommen en voortbrengistuniddeien zijn het geoieenschappelijk arfgoed der menschen en moeten aan de gemeenachap terugke&ren. y*. M iA. A xV A iXi iït 'A A iXi x-ic iït A A Vrede op de Wereld î Ziet gij niet, hoe ineens de nafcuur ziek tooit met lentegroen en bloesemsî Weik eene verandering, wat eene herleving, wat eene herschepping in weinige dagen ! Nog voelen we de doorstane koude door ons ledematen enijden; nog, dunkt ons, zijn vloed en vliet met vaste ysecholen be-dekt, terwijl we elkaar afvroegen : « wanneer gaat de winter eindigen 1 » Maar eens-klaps waeit ons een verkwikkendo adem tegemoet, de zon heeft haren kloesterendea gloed herwonnen ! Rivier en beken vloeien en spelen met elkaar, gras- en korenhalmen ©n bloemkelkens tooien de vruohfcbara aarde; de zwajusero knoppa» bareteo, openen zich. het gevogeltê verrult den lucht met zijne zilvere toneo : een nieuw lewn is als in onze adereo uitgestort! Zoo zal 00k ineens de Trede ©ver de wereld oniiuiken! Er zal geen krijg meer ïijn. De strijdera der Ententeœogendheden en Middenmach-ten julien elkander de broederlijke h^.nr? drukken; zjjj znilen, het barte met geluk en vreugde vtuxnld. tuuur 4*' kswirdstaden 38e Jaar — W. 120 — OMjs ® centîemen) Hinnstfag 1 Mei 1817

Er is geen OCR tekst voor deze krant.