DruScstcr-UitgeeïsteT Sam: Maatschappij H ET LSCHT bestunrdert P. WE VIS CH. L®d«bcrs-0«nl >. redactje . . ADMINISTRATIE HOOGPOORT. 29. CENT Drgaan des* Betgische Wepkliede^partij. Verschijnônde affe dagen. ABCNNEMENTSPRIJS bslgsî: Drie maanden. . . , . v. 3.25 Ze3 maanden • . . . . fr. 6.50 Een jaar ....... fr. 12.50 Mtn abonneert zich op elle postbureclt» DEN VREEMDE Drie maanden (dagclijkfc verzonden). fr. Het kapitalisme en de oorlog indien Kiein-DurgernjKe poimci met economische wereldvragen willen bezig houden, dan gaat het hen als een krukkige schaatsenrijder op glad ijs : ze rnaken allerlei buitelingen. De Bien Public antwoordt op ons arti-kel van donderdag laatst, waarin wij be-toogden dat het kapitalisme de schuld droeg van den oorlog, met ten slotte te zeggen « dat wij er niemendalle van we-ten en dat het kapitalisme volstrekt voor niets er tusschen is i. Wij konden eenvoudig volstaan met te vragen : wie is er dan schuld van? Oor-logen uit dynastieke belangen, d. w. z. tusschen vorstenhuizen, behooren tôt het verre verleden ; oorlogen uit eer-zucht hebben met Napoléon I opgehou-den ; godsdienstoorlog is het toch zeker niet ; de arbeiders aller landen hebben toch duidelijk genoeg tegen aile oorlog geprotesteerd en het militarisme bestre-den ; — blijven dus de verschillende re-geeringen, die in aile landen de uitdruk-king zijn van den wil der heerschende bezittende kla'sse. Die is dus de schul-dige. Maar dit ware oppervlakkigheid ; de kern der kwestie zit dieper. Er heerscht eene begripsverwarring -in het burgerlijk denken over economi- j sche wetenschap. Zij verwarren kapitalisme met kapitaal, en dat is het klaar-blijkelijk geval met onzen confrater eveneens. Daarom kan een klein lesje in de economische wetenschap hem geen j kwaad doen. Onder kapitalisme verstaat men : de kapitalistische wijze van voortbrengst ; ' ander kapHaai verstaat men de grootere ' of kleinere som van bezit van enkelingen of vereenigingen van enkelingen. _ De kapitalistische produktie-wijze is nu (ora het zoo kdrt mogelijk te zeggen) :het gebruiken van dat bezit om arbeids-kracht te koopen en die arbeidskracht te 'laten werken in landbouw, industrie, , handel, enz., om nieuwe waarden te •scheppen, met dien verstande echter, dat men de voile waarde van die arbeids-krachten niet betaalt. Zoodoende ont-staat er winst, zoogenaamde meerwaarde.De aanzameling van die meerwaarde nu in de enkcle handen heeft het kapitaal gevormd en vormt het nu nog. Of dat nu door industrieele fabrikatie of speculatieve handel, of grondrenten of rente van staatspapieren is — het is be-taald of moet betaa.ld worden door den arboîd. Die produktie-wijze is hét kapitalisme hetwelk dus lijnrecht tegenover het socialisme staat, welke de meerwaarde van den arbeid aan de gemeenschappe-lijke arbeiders ten goede wil laten ko-men.Het kapitalisme heeft in den loop der laatste ioo jaar eene snelle maatschap-pelijke evolutie doorgemaakt, welke evolutie zich hoe langer hoe meer ver-snelde, naarmate de wetenschappelijke uitvindingen op elkaar volgden. tsn net .is vooral in de industrie dat die snelle evolutie zich geopenbaard heeft. De industrieele voortbrengst steeg allengs zoo reusachtig in de groote landen, dat men buiten het eigen land afzetmarkten moest zoeken. Vandaar : kolonisatie, bezetting van vreemde streken, schep-ping door bedreiging of diplomatieke omkooping van invloedsferen, enz. Zooals men weet was Engeland de eerste die zich de wereld-clientèle be-zorgde ; maar andere industrielanden volgden en allengs ontstond, vooral tusschen Engeland en Duitschland, eene verwoede concurrentie, die zich in de laatste jaren in eene venijnige perscam-pagne beiderzijde uitte. Als men nu positief en logiek zich overtuigd heeft dat aile regeeringen slechts de geunifieerde uiting van den wil der heerschende bezit-klasse zijn en die klasse tegenwoordig fei'celijk meester is van aile hulpbronnen des lands, finan-ciën, industrie, handel en landbouw, dan is die klasse ook ten voile verantwoor-delijk voor al het gebeuren, voor bin-nenlandsche en buitenlandsche politiek van hun land. Zij is derhalve ook ten volie verantwoortfelijk en schutâig voor het «itbreken van dezen yerschrikkelij-ken ooriog, Wie was het die in ieder land de kolos-sale militaristische toerustingen te land en ter zee toestemden en verdedigden ? De vertegenwoordigers der bezittende klasse, conservatieven en liberalen, in de parlementen ; het was de burgerlijke pers van aile kleuren die steeds argu-menten vond, (we spreken hier van de pers der groote, toon-aangevende landen) om de andere naties verdacht te maken en de regeering in de bovenma-tige uitgaven voor het militarisme te steunen, natuurlijk in dienst van hunne kapitalistische aandeelhouders en finan-cieele steunkrachten. Die wisten op lmnne beurt weî waarom : lèéningS-mil-liârden en leverantie-millioenen geven schoone profijten, zelfs in den oorlog nog vettere ! Het groot-kapitalisme moest noodza-kelijk in impérialisme (wereld-overheer-sching) ontaarden ; dat impérialisme, hetwelk steeds oorlog in het gevolg heeft maar ook de oorzaak zàl zijn van den val der kapitalistische maatschap-pij. Hoeveel kleine kapitalen zal deze oorlog, die hoogstwaarschijnlijk nog een jaar verder zal duren, niet verslinden, vernietigen, hoeveel klein-burgerlijk be-staan ten gronde gaan? De Bien Publie v-eze gerust ; wij geven de schuld niet aan de kleine burgers met hunne kapitaaltjes. Maar wat wij hen wel onder het oog willen brengen, zijn de bekrompen inzichten hunner klasse, die hunne stemmen niet bij de onzen hebben willen voegen tôt behoud van den vrede. Wij meenen daarmede niet op vredes-congressen, maar in den politieken strijd, om met ons in aile parlementen eene meerderheid te vormen, die als een dam staat tegen het impérialisme en al zijne uitingen. Dat is de ware, de eenige weg om de ruine en de verschrikkingen van dezen oorlog niet af te wenden, — dat is on-mogelijk geworden — maar eene her-haîing er van in de toekomst onmogelijk te maken. Mz. Draaien, drie keeren voor een hait/en kluit De zeer ontwikkelde van Het Volk is uitgezongen, zijne woordenkramerij heeft niet gebaat, onze argumenten hebben hem paf gezet. Hij komt nu Cukkelachtig aange-dr.vïifd, zeggende dat wij haatzaaiers tijo. Socialisten, collektivisten, communiste», werldburgers die recht op leven en Ojd welstand ei'schen voor iedereen en ttîrzelvertijd haatzaaiers zijn, dat trekt erop, zegde ons grootmoeder, gelijk mijn achterste op een peperkoek. Vooruit spartelt op erbarmlijke wijze rond de artikels van den ontwikkelde!... Als wij spartelen, toont het dat wij nog kracht hebben om te spartelen. De ontwikkelde van Het Volk spartelt niet, hij verzinkt in een poel van onsa-menhangende woordenkramerij. Nu dat wij dat ontwikkeld ventje •kennen, gaan wij er natuurlijk onzen :>ap niet mede koelen. Wij laten hem al de intellectueele <rachten, hem door zijnen God geschon-sen. Wij zijn er geen beetje jaloersch 3ver. Het socialisme daalt bij de werklie-fen, dat gelooft deze kwistenbibel. Goed, wij laten hem de vrijheid van in iat geloof te leven en te sterven. Amen! F. H. Hat duiir leven ! Ja, duur leven is het, niettegenstaande ailes in overvloed is. Wie is de schuld dat de werkman een drooge patat eten moet? De koopmans, en anders niet dan zij, die opkoopers die anders niet kennen dan geld, altijd geld, ailes opkoopen van de boeren en dan komen ze naar de stad om het groot geld van hunne waren te vragen. Het zijn joden die geen het minste medelijden hebben met hunnen evenmensch, en niets kennen dan de ikzucht; aij alleen moeten leven de anderen... bah, wat kan hen dat schelen, die kunnen maar van houtre* ver--W. A Ge zirlt me antwoorden : «De koopmans hebben altijd bestaaa !» Ja, de koopmans bestaau al langer dan van vandaag maar v6or den oorlog hatlden ze te kampen met het buitenland, maair nu ze weten dat er van den vreemde niets. meer kan binnen-komen, nu zijn ze ii^eester. 't Is uit hunne ha&den dat c!e menschen moeten koopen wat -ze noodig hebben om te leven. Het is jui,st daarop dat ze zich steunen; de menschtn hebben het noodig, wat kan het hun seheien op welke manier zij aan geld gerakeii,- geld, als ze 't maar hebban. Van medelijden daar hoort men ze niet van spreken, dat kennen die koopmans niet. Geld! ziedaar hun god! en ge-weten hebben ze niet... 't is coimncrcic... Ik heb daar hooger gesproken van de boeren. De boeren verkoopen aan de koopmans, het is gemakkelijk, ze hebben geen «embras»; die opkoopers komen het goed ten hunnen huiz» afhalea, komptante be-taling, wat moet men meer hebben. Natuurlijk, ieder zorgt voor zijn gemak, doch daarmede is het niet uit; ze vergeten dat ze daardoor de schuld zijn, niet recht-streeks, maar onrechtstreeks van den ons afgedwongen hongersnood, het is aan hen gelegen den koopnian of opkooper, of nog beter gezegd den uithongeraar van de wer-kende klas, buiten te zetten en rechtstreeks te verkoopen aan de verbruikers en op geene moeite te zien eens ^elî naar de markt te komen en dan ook, zooals het al meermalen gebeurd is, den koop toe te slaan voor do markt is uitgebeld... Het is waarlijk wraakroepend wat er al gebeurd. Daar moet een einde aan komen, daar moeten païen gesteld worden aan de geld-zucht van dis opkoopers!... Het weinige dat de werkman nog bezit moet hij zien smelten door den onrechtvaardigen geld-zucht der spéculatif van sommige, rijke opkoopers ! Gaat 's morge-ns naar de markt en ge zult u een gedacht kunnen geven van den overvloed : aile groensels, schoon en veel in overvloed f Bijpe aardbeziën, kersen, enz. blinken daar in overvloed in de schoone morgendzon ! Ailes lacht u toe, het water komt u in den mond, ge wilt koopen doch vraagt naar de prijzen... fabelachtig, niet koogglijk voor een arm&n werkman^ voor eenén-kl&inen purger. • - Wie koopt het, hèt is weeœ de rijke die er mag van genieten ! Wie is de schuld 1 Een lezer van Yooruit. $ * # Wel, vriend, wie is er de schuld? Ge-heel eenvoudig het handelskapitalisme, in den grond gesteund op het princiep van geld winnen, altijd geld, ten koste van wie of van wat het ook wezen moge. F. H. TUINBOUW y© (Zie « Yooruit » van 26 en 29 Jwni.) DE ROL DER BESTANDDEELEN DER MESTSTOFFEN STJKSTOF werkt vooral op de bladeren, waarvan het de ontwikkeling bewerkt. Het is eene noodzakelijke voorwaarde voor de produkten zooale koolen, endijvien, salaad, enz. Men mag zeggen dat de stikstof de voor-naamste factor is van het plantcnleven. PHOSPHOORZUUR helpt tôt het rijpen der vruchten en het vormen van het hout, bereidt de plant tôt een rijken bloed en eene goede bevruchting. POTASCH maakt de vruchten smakelijker en geeft aan de stengels meer stevigheid. Is vooral noodig aan leguminosen of peulge-wassen (boonen, erwten) en aan produkten met wortels (peeën) of knollen (aardap-pelen).KALK bevoordeeligt stengels en takken; is noodzakelijk aan de steonfruitsoorten. Veroorzaakt de ontbinding der organiesche stoffen en maakt ze zoo sueller gereed om opgeslorpt te worden. De meststoffen hebben dus slechte waarde voor zooveel zij één of meer van de vier bovengemelde stoffen in rruin of meer hoe-veelheid bevatten ofwel allen tç zamen. Ze zijn tweederlei: de natuurlijke mest-stoffen en de kunstmatige meststoffen. NATUURLIJKE MESTSTOFFEN STALMEST is het voornaamste van de volledige meststoffen, 't is te zeçgen, dat het de vier bestanddeelen bevat: Stikstof, Phos-phoorzuur, Potasch en Kalk, op voorwaarde nochtans dat het van zijne waarde niet ver-loren heeft, dat het noch te oud noch te versch weze. Want, te oud heeft het zekere van deze bestanddeelen verloren, 't zij nie-degevoerd door het watsr, 't zij verbrand door de gisting; te versch heeft het noch geene gisting onderstaan en kan schadelijk zijn vooral aan de wortelgewassen. Het zal met veel vrucht gebruikt worden als het half ontbonden en vettig is. Men on-derscheidt t-wee soorten: Het warm mest, voortkomende van de dieren die droog voed-sel nemen (paarden, ezels) aanbevolen voor de dichte en koude gronden ; het koude mest, voortkomende van de dieren met groen ge-voed (koçiep) g-anbevolen voor do drooge en / warme gronden. Het stalmest bevat gemiddeld per 1000 kgr: 5 k. Stikstof; 3 k. Phosphoorzuur; 5 k. Potasch en 6 k. Kalk. Maar belialve de bestanddeelen die het levert brengt het den humus voort ; dit is cena laag teelaarde die de grond vruchtbaar maakt en hem deze zwarte kleur geeft, die, door de zonnestralen tegen te houden. den grond sneller verwarmt in de lente. Daarenboven het stalmest be-houdt de vochtigheid in het bereik der wortels. Het is dan altijd het beste mest dat er bestaat, alleenlijk, indien eene kultuur een bestanddeel in grootere hoeveelheid vergt dan de andere bestanddeelen, is het niet met stalmest dat men er zal in verhelpen, want men moet er noodwendiglijk de andere bij-voegen en wij zouden het doel niet bereiken. Ten di:n einde zal men zijn toevlucht nemen tôt scheikundige produkten welke het noo-dige voedzaam aanvulsel verschaffen vol-gens de noodwcndigheden van iedere soort van planten. De stoi die gedierrid heeft tôt strooise! onder do dieren werkt op den inhoud der voed-zame bestanddeelen ; het beste is de turf die de werking vervult van opslorping en eene grootere hoeveelheid bestanddeelen bevat in eenen minderen omvang. AAL komt voort van de vloeimesten der dieren, die in een daartoe bestemde put ver-gaderd aijn. Hij verschilt in inhoud volgens het voedsel en den ouderdom der dieren en volgens de v/ijze waarop men hem bewaard hoeft. Aal bevat gemiddeld per 1000 liters: 1 1/2 kilo Stikstof ; 3 tôt 4 k. Potasch. Zijn inhoud in Phosphoorzuur is bijna nul. Die meststof, werkt aanstonds na haar gebruik. Wordt gebruikt met kracht in de lente. BEER, voortkomende uit de gemakken, bevat omtrent per 1000 liters: 4 k. Stikstof, 3 k. Phosphoorzuur en 11/2 k. Potasch. Mag aanzien worden als een volledig meststof. Wordt gebruikt als de voorgaande; om hem aan de planten te gieten moet betrokken weder verkozen worden. Daarenboven moeten deze twee meststoffen niet gegeven worden aan planten, kort voor ze moeten ver-bruikt worden in rauwen staat (salaad). COMPOST of SMOORHOOPEN zijn gevormd door den afval van den hof, zooals onkruid voortkomende van het wieden, bladeren, keukenafval, uitgraveling van gra-ch-ten, slijk en aile andere stoffen die men op, hoopen bijeenzet en van tijd tôt tijd omkeert en dooreenwerkt. Men kan er kalk en beir' bijvoegen. Dit mest is zeer aan te bevelen om in te aarde te mengen. Men verza-melt dezj afvailen op een hoop of in een daartoe bestemde put, in een verloren hock van den tuin en vérborgen door planten met altijd-groene bladeren, zooals Aucubas; Cerasus lauro cerasus, Caucasiça, Rotondifolia; Li-gustrum ovalifolium, Italicum, enz. Indien men er onkruid in mengelt moet het zooveel mogelijk onkruid zijn dat geen; zaad meer draagt; in tegenovergesteld geval zou, wanneer dit compost gebruikt wordt, het zaad niet wachten te schieten en den hof te besmetton. Hst is vcrkieslijk het zaaddra-gend onkruid te droogen of te verbranden. (Wordt vervolgd.) G. SAUVAGE. ER8.LRE, — In ons artikel van 29 Juni, 1° bladzijde, 3° kolom, moet men van af de 15° lijn van boven het volgende Iezen : «Deijp (taxusbaccata) en de thuya (thuya occidentalis geplant op 30 cm. afstand vor-in:'ii eene dichte har.3, die altijd groen blijft en (le Noorder- en Westerwiiiden tegen-lioudt. De reiawilgc ('igustrum vuîgare). vooral de ovalifoliusn vormt ooa eene schoone en storkc liaag. Men plant ze op 25 cm. afstund : Deze hagen», enz. Wij melden onze lezers met genoegen dat onze medewerker, M. Sauvage, zich ook ba-reid verklaart inlichtingen te gçven over deze of gene kultuur. Men heeft enkel te schrijven aan G. SAUVAGE Eedacfie « Vooruit » Hoogpoort, 29, Gent. Men moet natuurlijk in den brief zijn eigen naam en adres opgeven om door onze tusschenkomst antwoord te kunnen ver-1 krijgen. Europeesche Oorlog In West-Viaandaren ©s? Ips '! Noordon van Frankrijk Oflicissle leispaen : ISit Hssî'lscb© Siis©sis Duitselie ambtelijke meldingen. — Groot Hooîdkwartier, 29 Juni 1915. Westelijk oorlogsterrein t De Franschen biareidden gisteren door sterk vuur, tusschen den steenweg Lens-Bethune-Arras, nachtelijke infanterie-aan-vallen voor, die evenwel door ons artille-rievuur tegengehouden werden. Op de Maashoogten viel de vijand de ioor ons op 26 Juni gewonnen stellingen zuidwestelijk van Les Eparges in den loop van den dag vijfmaal aan. Onder groote verliezen braken deze aanvallen — even-zoo als een nachtelijke aanval oostelijk der Tranchée — zonder uitslag af. Oostelijk van Lunéville gelukten drie door meerdere vijandelijke bataljons uitge-voerde aanvallen tegen onze stellingen in 't woud Les Nemabois en westelijk van Leyntrey-Gondrexon, slechts tôt aan onze hindernissen. De vijand vluchtte onder ons vuur in zijne stellingen terug. Eena vijandelijke artilleriewacht op de kathedraal van Soissons werd gisteren door onze artillerie beschoten. Oostelijk oorlogsterrein» Er is niets van beduiding gebeurd. Zuid-oostelijk oorlogsterrein: Het leger van generaal von Linsingen heeft den vijand in de vervolging op het gansche front van Halicz en Firlejow over de Gnila-Lipa geworpen ; in dit gebied wordt no<î gestreden. Verder noordeiijk is de streek van Prze-myslani-Kamionka bereikt. Noordeiijk van Kamionlta wachtte rie vijand onze» Sânval niet af. Hij ging achter den Bug onder deze plaats terug. Noordeiijk en noord-westelijk van Mosty-Wielkee, 50 kilometers noordeiijk van Lemberg, evenals noord-oostelijk en westelijk van Tomaszow, stelde zich gisteren de vijand ; bij werd overal teruggeworpen. Wij staan heden ook hier op Russischen bodem. Onder den druk van ons vooruitgaan in dit gabied, begint de vijand zijne stellingen aan het Tanew-gebied en aan den beueden San te ruimen. )pperste Legorbestuar. USt Fraeis©Sî0 Ijs'osï PARUS, 28 Juni. (Havas). Officieele mededeeling van hedenavond elf uur: Aan de front&n in het Noorden en het ;entrum zijn geen infanterie-gevechten ge-ieverd.In de Argonnen hebben eenige plaatse-iijke geveehten de linie niet gewijzigd. De geveehten bij de Schans van Calonne sp 2G Juni en in den nacht die erop volgde, sijn allerhevigst geweest. Het kwam op verschillende plaatsen tôt een handgemeen. De Duitschers gebruikten bran den de vloeistoffen en bereikten onder dekldng I iran wolken rook hun vroegere eerste Unie. Ten oosten van de Groote Schans op 3e hoogten ten Z. van het ravijn van Son- I /aux hebben wij een loopgraaf hernomen. W. T. B. — PARUS, 29-6-15. — Niets aijzonders, tenzij twee duitsche aanvallçn, iie teruggeslagen werden, een aan de [oopgraven van Calonne en een ten O. van Metzeral. sft jjc le oorlog fisssdsen Italie I en Ooslonrijk-Honprije I Het Zuidelijkg aofiogsterrsln I Oit ®osi@c!2*ijkschQ laron W. T. B. — WEENEN, 29 Juni. - bp het italiaansche oorlogsterrin heeft fdeta bijzonders plaats gehad. De vijand ver-3choot weer veel artilleriemunitie tegen ttet Gorzer bruggenhoofd. Uit iteSiaaeascSie Siron ROME, 29 Juni. (Reuter.) In Tirol en Trente is de laatste 24 uur niets van be-lang voorgevallen. Het artillerie-duel ia voortdurend heviger geworden. Een poging van den vijand om den top va»- <^n Zellen-kotel t<5 hernemea. is mislukt. Aan het front van de Isonzo geDfiikt de vijand projectielen met verstikkende gas-wiî.W. T. B. — ROME, 29-6-15. — In 't gebied van Trentino en in dat van Tirol niets | bijzonders; nochtans wordt de artillerie-strijd van weerskanten heviger. Het gelukte aan onze Alpenjagers, de fiydro-elektrische inrichtingen in Tenale | Sul Garda te onderbreken. In Karinthië poogde de vijand tever- H ;eefs den kruin van den Zellenkosels wedat | te nemen. Qt> verschillende plaatsen aan het I^on- | il' iaar — M. 181 Priis per nommer : voor Bolgie 3 esatiaaien, voot den reemde5 ceatiemen r©§0îffi07iï fSoîIactso 247 - Adfîî35îîSλ»aS:!a 2845 SSondordad 1 1J*!&

Er is geen OCR tekst voor deze krant.

Er is geen OCR tekst voor deze krant.

Er is geen OCR tekst voor deze krant.

Er is geen OCR tekst voor deze krant.

Er is geen OCR tekst voor deze krant.