NAÂR VUANDËREN'S YERWOESTING V failli - .--w ' (X-tM pnzen tpecialen reporter) ^ VIII 1 VAH DE PANNE NAAR IEPEREN EN < DEN KEMMELBERG . Yrvdag H December, vijfde dag Tan ons vertrek uît Gent. — Mistig weer, dikbe-wolkte kille lucht. Een vrijdag en wel den 13" der maand... 't belooft weinig goeds, isegt een onser. Om 8 uur reden we weg door Veurne langs Hoogstade en Elverdinghern.. Dit laatste plaatsje is ook totaal vernield, één puinhoop. Verder doorrijdead; vliegen we Engelsche kampementen voorbij, waar soldaten oefeningen maken. Weerom verwoeste gebouwen en woningen, ©venais eene fa-briek waarvan de schouw echter ongedeerd bleef en over het ruïnegebied als een prachtige waamemerspost ongenaaktbaar Zoo rennen wij nu ook magnifiek verbor-gene onbeschadigde schuilplaatsen voorbij, die voorzeker aan het oog der vijandelijke vliegeniers onopgemerkt zijn gebleven. Het zijn een soort van ijzeren tuben met groen en mos overdekt. Aldus zijn er vele hon-derdtallen. Na minuten stellen we evenwel vast eene nieuwe strijdzone te naderen, door dewelke taîrijke spoorwegverbindingen loo-pen.Wij rollen door Brielen : het gansche doïp, kerk en andere gebouwen, liggen in gruis. De door obussen omwoelde gronden en atukgeschoten abris en materialen bewij-zen ons dat wij IEPEREN naderen en geven ons het voorspel van het drama dat een weinig verder is afgespeeld. De vernielde woningen der voorgeborchten zijn in sterke vestingen herschapen geweest. Wij rijden groepen Chineezen voorbij, welke hier aan den arbeid zijn. Het « Waterkasteel » is erg gahavend, on-bruikbaar, helt ferm over. Aan de Groote Plaats, dat eertijds een juweel was der Ylaamsche kunst en historische gebeurte-nissen in zich droeg, stappen we uit. Y66r ons de ruïaen der Gothische VieescE-hallen, wier faam als stijl en bouwkunst wereldberoemd waren. De hooge, reuzen-sterke muren, staan daar niet meer als juweel der kunst,maar als Herculussen treu-rende, wier epierkracht is gebroken en hunne zwakheid vervloekend. De mooie Gothische hoofdkerk 8t-Maarten, uit de IS" eeuw, met hara praaJgraven;"befc gebouw der gilde der lakenwevers, waar 180 jaar lang aan gearbeid werd; het stadhuis in Renaissanoestijl, in de 17* eeuw gebouwd; een gasthuis uit de jaren 1279 dagteeke-nend, maar in 1616 verbouwdj het schilde-rijenmuseum Mergelin, waaruit evenwel de kunstschatten konden worden gered; van al deze eeuwenoude prachtstukken waar-aan honderden van jaren werd gezwoegd, rest niets dan puin, ru&les. Allen biijven we een tijd-lang zonder epraak, de blikken treurig van puinhoop tôt puinhoop latende dwaJen. Het vanda-•ienwerk hier aangericht, kan niet worden hersteld, kan de aanrichters nooit ver-, geven worden. Dit werk van opzettelijka en gewilde verwoesting der Vlaamsohe kunst ' werd gedi'even door haat en lust tôt vernie>-. len, omdat de overweldiger zich van de stad niet meester maken kon. Eénmaal, in Oogst 1914, zijn Duiteche patroeljea in de straat gezien geweest. Sindsdien zijn se er nooit meer in gelukt binnen de stad te komen. Noohtans had Pinhelm II zich gereed gemaakt om triom-fantelijk aan 't hoofd zijner benden de stad binnen te rukken. 't Viel mia.Wanneer het den vijand niet'gelukte aan den IJzer «ijn tocht van overheersching voort te zet-ten, heeft hjj zijne aanvallen en woede tegen 4e stad Ieperen gekeerd, maar vruchteloos. Zijne aanvallen van Nieuwpoort tôt Steen-etrate met hetzelfde doel, mislukten even-eens. Aile doorbraakspogingen van den overweldiger op 3it gansche frontdeel zijn aigeslagen geworden. De Engelschen hebben deze stad genomen en behouden. In April 1916 is de vijand tôt op 8 à 4 kilometer terug van Ieperen ge-worpen, maar wij geraakten niet verder. De bruggenhoofden zijn steeds door de Engelschen behouden geweest;, maar er is hier verwoed gevochten geworden om het bezit dezer stad. Het is dan dat de vijiond, na si deae vruchtelooze pogingen, de stad, de monu-menten,de kunstschatten met ijselijke van-dalenhaat heeft gebombardeerd. De vernie-ler heeft met allerlei soorten van ontplof-fingstuigen geschoten : de 42 oentimeter ka-nonnen huilden geduric; c"e brand- en andere gruwelijke vemimingstulgen werd en niet gespaard. In het begin van 1915, ondanks het ge-▼aar der beschietinç, waren er nog inwo-ners, bleven zelfs winkels open. Nu komen weerom bewoners terug, die pogen in over-gebleven kelders onderkomen te vinden. Wij verlaten deze eertijds zoo lieve plek met een vloek op de lippen tegenover hen die noch menscn noch ku" st eerbiecfigde ! Hunne lafheid staat beneden aJles. Wij rijden nu door de Rijsselschestraat, door de onde burcht verder op. Maar naar-mate het verder gaat, wordt de aanblik Kteeds aangrijpender, onweerstaanbaarder. En ware het niet zoo ijselijk, wij zouden zeggen : éônig schilderachtig, fantastisch. Zoo rfjat de geheele uitgestrektheid van de ru!ne-stad v66r ons als een afbeeldsel llit de rnïne-oudheid op. Maar met haar îs de pracht van Vlaanderen's kunst heen-gegaan, vermoord. De baan en de vlakten die we voorbij reliera; de gedoode, verwoeste boomen die eens Bun lornmer en prachtig groen over dit aardrijk verspreidden,strekken zich uit als dreigende armen, de laffe kaste en bende vervloekend en vermaledijdend die deze ramp over ons land, over Vlaanderen tiit-fetortten. De duizenden gebrokene takken der boomen zijn als van pijn krampachtig saamgeprangde vingers der helden, die den laatsten levensadem uitblazend, de vergel-ding bezweren. Tientallea arau minuten lang ijj aidas de VOORUIT Opgaan der Belglsehe WerkHedenpartij - Verschljnende aile dagen. Dr.-Uttg. S. M. HET LICHT, Besi.: P. DiVisch, Lidehirg. — Red.-Adm. Hoogtoort, ap, Geni. k ■ : . .. akeligheid der streek die we doorrennen, slechts afgewisseld door de slaperig-schele blikkèn der Chineesche koeiies op oins ge-richt welke hier de wegeniswerken ver-richten.'t Is niets dan een monsterkerkhof van Vlaanderen's kunst, van Vlaanderen's vruchtbaren bodem, als voor eeuwig ge-dood.(Vervolgt.) De Gemokratie rijst ! ut» KiuniuniHuu IIJUI i De ontvangst van M1. Wilson, de voor zitter der republiek van Noord-Amerika zal over de geheele beschaafde wereld eer diepen indruk gemaakt hebben. De pers van aile kleur en van aile rich ting is het eens om de manier, waarop d< heer Wilson met zijne dame te Parijs ont vangen werd, prachtig, onovertroffen er onovertrefbaar te vinden. Dat oordeel is alleszins juist, niet hei minste overdreven. Men mag jaren achteruitgaan en 'de ver schillende koninklijke en keizerlijke ont vangsten en bijeenkomsten, in verschillen de landen, naast deze plaatsen, men za moeten erkennen dat er geene vergelijkinj mogelijk is. Dat er eene buitengewone pracht werc tentoongespreid baart geene verwondering Frankrijk, het rijke Frankrijk is ondenk baar zonder dat. Maar wij doen hier onmiddedlijk opmer ken, dat die luxe, al die weelde werd ten toongespreid voor den voorzitter eene: eenvoudige republiek, voor een vroegeri bijzondere, een gewoon hoogeschool-profes sor, die het geluk ' had tôt voorzitter dei Vereenigde Staten te worden gekozen. En zulks mag als geen bloot toeval wor den beschouwd. Die schitterende rijkdom werd uitge stald, maar hij was tevens vergezeid vai eene genegenheid, eene huldebetooging vo eerbied en vol geestdrift, die doen sien dat het hier meer gold dan eene bloote oppervlakkige formaliteit. Niet alleen de wijze van ontvangen ei behandelen wa« vol onderscheiding, maa) de woorden, de heilwenschen die presiden Wilson werden teegestuurd, laten geei den minsten twijfed over : men heeft in dei persoon een be%insel, eene groote riohting iets hoogers vereerd en gehuldigd. En daar stak gehoel het geheim in dieu schitterende ontvangst. Men heeft in preeident Wilson dei etaateman gehuldigd, maar in dezen ool den demokraat. den rechtzinnigen verdedi ger van het volkerenrecht en den aanbangei van den volkerenwelstand. Nu dat ailes moeet samengaan met dei Vrede, die door de Dnitschers zonder re den, opzettelijk, kwaadwillig geetoord er verbroken was- Daarom heeft M. Wilson de partij geno men van de aangevallenen, hij heeft gehol pen met manschappen, voeding, ' geld munitie en Amerika mag als de groote. overwegende factor van de overwinninf der verbondenen aanzien worden. Frankrijk heeft getoond het te weten, het te begrijpen en naar waarde te schat-ten, zooals wij kunnen vaststellen. Wij begrijpen deze ontvangst, als een ge lukkig verschijfi&el, ja schier als ict« nieuws onder de zon. Het is de demokratu die rijst en zich opdringt. De republieken en hunne voorzitters stel-len de monarchiën en hunne vorsten in den «chaduw. De volkeren toonen zelve da1 zij er den buik vol van hebben, ten bewijze: Rusland, Polen, Duitschland, Hongarije, Portugal, enz. En er blijkt dat de Fransche en Ameri-kaansohe republieken in niets moeten on-derdoen, op geen enkel gébied, voor geliji welke monarchie. Integendeel, zij zijn veel-eer de toongevers en bevelers. Hoe een dubbeltje rollen kan t Verwonderen doet ons zulka niet. Het ù voldoende het antwoord te lezen van président Wilson op den heilwensch van Poin-caré, om de groote, zoowel zedelijke aie stoffelijke macht der tegenwoordige republieken in beginsel te vatten. M. Wilson aarzelde niet van zijn persoon eenvoudig ter zijde te stellen en te verkla-ren dat men ten ssijnen opzichte te edelmoe-dig geweest was. Al wat ik gezegd en gedaan heb, ver-klaarde M. Wilson, is gezegd en gedaan geworden enkel met den wensch en in de overtuiging van het ideaal uit te drukkcn der bevolkmg der Vereenigde Sitaten. Wy ■wilden meer dan eene overwinnina, maar wel de vaàtstelling der eeuunoe begintelen van recht en rechtvaardigheia. Daar is de demokraat, die handelt in naam van het volk, door wie hij gekozen is, daar is de demokraat die een ideaal na-streeft en in den steun der natie zijne groote zedelijko kracht zoekt en vindt. 't Is de grooe les uit deze gebeurtenissen. Er valt uit te besluiten, dat de politieke chefs der verschillende partijen, die in België het zuiver Algecieen Stemrecht bij-treden en bereid zijn desnoods over wat nuttelooze formaliteiten van grondwets-herziening te stappen, de meest klaarzien-den zijn en in het algemeen belang van het land handelen. F. H- Links en Fléchis IN DEN ALGEMEENEN RAAD DER ARBEIDERSPARTJJ. — Woensdag ver-gaderde de Algemeene Raad, onder voor-zitterschap van gezel Louis Bertrand. Na een voorstel van Martel om ten voor- deele der gedeporteerden, weduwen of weezen op te treden, kwam de kwestie op den voorgrond door het verslag de Brouc-kère-Vandervelde opgeworpen. Tegenover K. Huysmans waren kritieken uitgebracht, waarop deze zich verklaarde en zegde alleen ten vooideele der internationale te hebben gewerkt. 't Is alleen een meeningsver-schil geweest dat tusschen Huysmans en Vandervelde-de Brouckère heeft bestaan. Niets meer 1 Huysmans met vijf der negen andere organisateurs der Stockholmer-konferentie waren Ententegezind. Anseele ook zegde overtuigd te zijn dat Huysmans met goede bedoelingen handel-de en hij persoonlijk ook voor de deelne-ming aan de konferentie is geweest. Ons ontbrak het bepaaîd aan voldoende doku-menten. Huysmans verdient ons aller ver-trouwen.Huysmans zegde ten slotte nogmaals dat hij vertrokken was op bevel van het Inter-nationaal Bureau en in overeenkomst met den Algemeenen Raad, met het mandaat de betrekkingen tusschen al de socialistô-sche partijen heraan te knoopen. Vandervelde zegde ook dat hij, hadde hij gekunnen, er zou aan gehouden hebben Huysmans naar een neutraal land te zen-den om de banden tusschen de partijen te behouden. Van het begin af aan heb ik aan zijn werk medegeholpen. în kwestie van taktiek hebben we dikwijls in tegen-strijd met elkaar geweest, doch onze per-soonlijke betrekkingen bleven steeds goed. Ik heb Huysmans verdedigd telkens hij werd aangevallen. Onze .besprekingen van heden bewijst overigens dat de gansche partij zich waarborg stelt voor zijne inzich-ten. (Bijtreding.) Om te eindigen werd het verslag de Brouckère-Vandervelde met algemeenheid van stem men min eene onthouding aange-nomen. « Bîîfira HET ALGEM'EEN STEMRECHT EN DE RECHTERZIJDE. —- De rechterzijden van Kamer en Senaat zijn deze week ver-gaderd. De kwestie van het A. S. waa aan de dagorde. Men weet dat een deel der katholieken het stemrecht aan de soldaten, die voor onze vrijheid bloedden, en welke min dan 25 jaar oud zijn, wil ontzeggen. Daarentegen wil M. de Broqueville dat het woord des konin^s geërbiedigd wordt. Volgena zeksre inlichting^n is de bewijs-vœring van M. de Broqueville M treffend geweest, dat de weerstand der tegenstan-ders op het einde der zitting maar heel zwakjes meer wa?. Er werd geene enkele beelissing genomen. VOOR ONZE OPGEËISCHTE WER-KERS. — Te Gent heeft het Stedelijk ko-miteit tôt hnlp en onderstand aan de krijgsgevangenen een schrijven aan den be-voegden minister gericht, waarin gevraagd wordt dat de zaak der gedeporteerden of dezes weduwen of weezen of andere naast-bestaanden bij de vredesonderhandelingen zou verdedigd worden. Ook zal het sekreta-riaat van dit komiteit een gedokumenteerd boek opm&ken, dat eene bloedige beschuldi-ging tegenover den overweldiger zal dààr-stellen.In c Le Peuple » lezen we nu ook, dat de opgeëischte werkers van de arrondissemen-ten Aarlen en Virton eene federatie hebben gevormd om hunne 'zaak tegenover den overweldiger te verdedigen. In meer dan *estig gemeenten hebben de opgeëischten zich vereenigd ter vefdediging hunner be-langen. Terzelvertijd pogen se de lokale groepen in eene Luxemburgsche vereeniging om te zetten, zoodat er zich aldus eene federatie voor gansch Luzemburg aan het vormen is. Wij juichen dit initiatief van harte toe en zetten de opgeëischte werkers der overige etappe. of bezette gebieden aan hetzelfde te doen, waar hunne bestuurlijke overheden aan hunne plichten tegenover hen tekort komen. INTREKKEN VAN HET DUITSCH GELD. Postcheoksrakanlngan met besloten omloop. — Het beiluit v«n den Minitter van Financitn in d«-ttim v«n 7d«n Deccmber b*trekkeliik het intr«kk«n v«n het Duitsch geld, verlee«t aan lederen afgever van meer dan tooo mark het recht het bewijs van deze «torting aan den postontvanger te orerbandigei ten einde het bedrag ervan over te brengen op eene port-cheks rekening met besloten omloop. Bij middel van het aldus in marken gev«rmd* kre-diet kan iedereen betalingen doen door ootrtchrijvin-gen ten voordeele der aaspeslotesen bi) den dienit der pottchecks en dit tôt op het oogenblik der vereffenmg in Belgitch geld van het Duitsch muntfeld «n de bank-brietje».De voordeelea van deze handelwijze zijn klaarbli). kelijk. Men tal namelijk kunnen vportgaan elke achuld In marken te vereflenen dit voor <?en uitersten datum geateld voor het intrekken van het Duitsch geld aan-gegaan werd. Maar opdat de maatregel de gewentchte uitslagen opleverd, is het noodig dat de peraonen uit de zakenwerels die nog geene rekening op de postcheeks hebben er thana eene ten postkantore aanvragen. Er bestaan reeds 7000 dergelijke rekeningen. fls VredeskODfsreafie Het oorlogskabinet, onder voorzitter van Lloyd George, hield zich bezig met de voorbereidsels voor de vredeskénferenfcie. Os defiBltlna Vrede « L'Echo de Paris » zegt dat de definitieve vrede waarschijnlijk in de eerste helft van Juni zal plaats hebben en voorafgedaan zijn van den triomfantelijken in tocht van Foch aan 't hoofd van het leger, onder den . Triomfbooir te Parijs. r 9 ! De palllesrden la Oiltsciilaed De Belgische troepen bereikten den lin-keroever van den Rijn van Sturzenberg tôt de Duitsch-Hollandsehe grens. De eerste brigade kavalerie die op 17 De-oember Brussel verliet, zette haren marscbi naar de Rijnprovincies voort, zonder eenig incident. De Belgische troepen bezetten sinds 18 De-cember den boord van den Rijn tusschen Wynen en de Duitsch-Hollandsche grens. Foeli en Wllsoe i Foch bezocht Wilson. Het onderEôtid duurde een half uur. De rels «an Wflson * Wilson aanvaardde de uitnoodiging ôm Zwitserland te bezoeken. Hij zal den président Ador te Genève bezoeken. De toestaed in BultscliM Uit Berlijn wordt op 17 December ge-meld, dat in eene konferentie van den op-perstèn Soldaten- en Arbeidersraad, de voorzitter de vorming aankondigde ran eene Demokratische partij. Van den Arbeiders- en Soldatenraad ran Ohemnitz kwam het voorstel om de Nationale Vergadering ten spoedigste en ten langste in Januari bijeen te roepen. Een afgevaardigde van Augsburg verklaarde dat de Spartacusgroep weinig aan-hangers heeft. Het leger rai Maekensen pWiwl Uit Amsterdam wordt gemeld dat de Hongaarsche regeering het leger van Mae-kensen dat van Roemenië kwam, gelnter-neerd heeft. Klsow mlnlsteria la Reesetii BUKAREST, 20 December. — Br&tiano zal een nieuw ministerie vormen, kl het-welke hij de portefeuille van buitenland-sche zaken nemen zal en waa^an Taèsej<*" nesou zal deelmaken. J" « ■ » >f| ^ j De toestaad in Rostand STOCKHOLM, 17 Dec. — Het Brifadi eskader dat zich nu in de golf van Finland bevindt, bombardeerde de havens en het achterland van de Bolschewikis. In Esthland gaat met den steun der ge-allieerden, de mobilisatie voort in de beete voorwaarden. ess^fâ'?!HHHassa»ï0!ea!sa^2^aaKEBaanB* IN BELGIE In de Kamer Zitting van D onder dag, 19 Deoennbw. Voorzitter : M. POULLET. De. Kamer bespreekt het ovexgangafinan-tieele ontwerp. M. DELACROIX, minister-vooreittoe, deelt mede dat de wet de oorlogiswinstea treffen zal. Het département van finantiSm besitudeert de middelen, opdat allen aldus zouden bereikt worden. Vier ministers slui-ten zich bij een amendement aan inniiig verleenend aan uitvoerbare teks en, fcaksen ten voordeele van provinties en giemeenten vastgesteld. Heti artikel wordt met het amendement aangenomen met 06 stemmen tegen 6 en 1 onthouding. De Kamer sfcemt zonder discussie het aao-hangige ontwerp tôt voorafgaandelijken uit-stel atrekkende, en ter uitvoering brengeod van aile besluiten die de prijzen, en vervoer-voorwaarden goedkeuren of wijzigen, eveo-als een ontwerp betreffende de vergunnin-gen van zeevaart. Dë Kamer verdaagt zich tôt 8 Jaan&ti 1919. De overbaodip! der adresses iaa Kamer an Ssnaat aan deo Kenlng BRUSSEL, 19 December. — Afgevaardig-den van Kamer en Senaat overhandigdeo aan den koning de adressen in antwoord op de troonrede. De koning hield eene toe-spraak, waarin Eîj zegde dat het adres det Kamer hem verheugde, omdat het hem de plechtige bewyzen brengt» van het vertnou-wen dat de Kamers aan de regeering ver-leenen. Hij hecht aan deze eenheid grooten prijs. Den avond mijner plechtige intrede m de hoofdstad was mijne taak moeilijk, daar het kabinet zijn ontslag had aangeboden. Ik had voor plicht zonder dralen aan het eene regeering van eenheid te geven, dat dorst had naar eene autoriteit het land waardig. Eene nieuwe wereld opende «ch zelfs voor ons volk, na meer dan vier jaren • van ellende en lijden, en tegenover de om-verwerping van ailes wat niet deugt, had het 't recht dat de princiepen werden er-kend waarvan de regeering is bewust. Dit recht werd mijn geweten opgelegd. Het is aldus dat mijn patriotisme mij tôt de breeds overtuiging leidde door de oorlogagebeurte-nissen geschapen. _ Het kwam erop aan aile marchandee-ringspolitdek te vermijden en tôt het land met aile vrankheid te spreken, zonder aar-zelingen en met de loyaliteit waarvan even-goed het land de geest zelf van verzoening die het ministerie bezielt, waardig zijn. Ik heb eraan gehouden mij in de Troonrede tôt den tolk te maken van het programma det regoering en ik verheug mij over de toe trading welke gij mij brengt. De uren die wij beleven zijn solemneel en zjullan beslissend zijn, want' het lot van het vaderland hangt af van het werk van heroprichting, dat zich met zulke dringende haast aan onze onmid-dellijke inspanningen opdringt.. Dati elk van ons aan dit werk het maximum van ver-draagzaamheid, we-rkzaamheid en offerens-gezindheid brenge. Laat ons van onzen tijd zijn en onwrikbaar in den dienst uiteluite-liik yan het land. ! 34»Jaar ■ Ne 333 5 centiomea ptr nommer Zondag 22 Becsmber 1918 j

Er is geen OCR tekst voor deze krant.