Dnîkzter-Uîtgsaïater gsïa: Msaî&chgppij HET LICHT bestuarder * p, p£ VIS CH. L©d«bcrg-Oenl . . REDACTÎE . . ADMINISTRATIE HOOûPOORT. 29. GENT Orgaa® obr Befpsahe WerkilQdeupariij. —• femohjjmnde a/k da^en. ABCNNEMENTSPRUjS BSLQÎE Drle «ïesnslca. * , , . fr. JJS1 Ze» maandea > , « , . h". 6.50 Een jaar... ^ ... tr. 12-50 M*a dîOHfjeert ikis sp oik pos&ercefe* ! DEN VREEMDE Drie oia&ndca «SageHji» vcrmssd&u)- * .... W\ 6.VA Hedsn verssîîijnt liât eerste nummer van ons « Zondagsfeisd. » Vraagt ho. aan cle verkcopers en bewaart het zorgvuldsg na het gelezen te ^ebben. S3e opïoîgsntljjke œekeîijksohe nymmers îuHsr. op het elnde âes jaars een moalen lettes-kundigeri bunrîe! eormen, een sohaî voor ds haiskamer. Prsjs van het Bsjbiad : V5JF GENTIESSEM, VCOR AGHT BLA0Z5JDËM, coropaoten druk op 2 koismsmen. Voor SîîhsMHÎ »an nommer één, zte « Voorutt » van gîstereu» 1® ^ilkplëchtlglsedlsii ten nezel Aimé Bogaei*ts s-.i? Eergister namiddag is het stoffelijke overschot van onzen medeopsteller A.-! A.-J. Bogaerts ter aarde besteld. Slechts enkeîe uren zijn er geweest om de plechtigheid zoo goed niogelijk te schikken, îets wat in de huidige om-standigheden geen gemakkelijk werk iwas. Niettegenstaande dit, was de treurige hetooging grootsch, mdrukwekkend, treffend in hareri eenvond. Aimé Bogaerts is begraven met de hulde die Hij verdient. Van vroeg in den namiddag begon de défilé, om een laatste groet te brengen aan den afgestorvene en innig rouwbe-klag aan de famihe. Het sterfhuis was in rouwkapel hcr-schappen, en het verhoog, waarop de kist met den dierbare Doode rustte, was als ware het onder de kronen die uit eene massa natunrlijke bloemen bestooden, bedolven. Eene groote kroon, door het Mfdtten» ■ Komlteii tssr Centcehs Soeiaffstfeche WerkersvereestîgJngcn als hulde aan Aimé Bogaerts geschonken, overweklig- . de de talrijke anderen, terwijl aan den voet der kist deze. van zijne innige ge-liefde dochter en schoonzoon aan hun-nen Vader, en van zijne bedroefde we-iluwe aan haren betrenrden echtgenoot, lagen. Talrijk, zeer talrijk waren de partij-genooten, vrienden en oud-kollegas van Aimé die een laatste blik wierpen op de kist che zijn kille lijk bevatte. Menige traan werd gestort, vele ge-moederen waren gekropt, menige snik (Weerklonk in de stille plaats, maar het meestaangrijpende oogenblik was dit, toen de « Voikskinderen van Vooruit » en t Gewezene Volkskirideren » een laatste groet aan h un tweeden vader brachten.... De volwasaenen, er aanwe-zig, konden zelf hunne tranen niet weer-bouden.De kinderen vooral weten wie hen met Aimé Bogaerts is ontrnkt geworden. Eindelijk was het aur der teraardbe-stelling gekomen... Aimé werd voor eeuwig de echtelijke woning, waar hij leed en vreugde kende, uitgedragen. Stil, heel stil zooals de Doode zoa hebben gewenschrt hadde hij gele-genheid het te vragen, ging het langs den weg. Eene dichtopeengepakte me-nigte zag diepingetogen toe en velen weenden, terwijl eene groote massa par-tijgenooten, vrienden, onderwijzers, enz., het lijk volgden. Een twintigtal kronen waren gezon-den door verschilhge groepen, bonden en maatschappijen van dewelke Aimé niet alleen deelmaakte maar waarvan iiij den stichter en de ziel was. Onder deze halen wij aan : Het midden-komi-teit, de redaktie en personeel van «Het Licht», de Samenwerking «Het Licht», de «Voikskinderen», de «Vrijdenkers», de samenwerking «Vooruit», de verkoo-pers van het blad «Vooruit», de «Onder-wijzerskring», het werk van het School-estmaal, enz., enz., alsook van de familie.Een drietal partijvlaggen en deze van den nOnderwijzerskving» werden in den «ïjkstoet gedragep/t Dit aantal had na-tuurlijk grooter geweest, indien de toe-'ating vroeger gekend en verleend- ware geweest. Zoo kwam de trenrige stoet aan de «aatste rustplaats ten gemeentekerk-nove, waar wij reeds zoovele strijders «er werkerszaak heenbrachten. De menigte, met ontbloot hoofd, schaarde zich rondom de laatste rust-plaats van Aimé, waar gezel Arthur Ver-schraegen, partijsekretaris, de volgende «jkrede uits,prak : Geachte Aanhoorders, Namens de Gentsche oocialiètische Partjj en de iledactie «Vooruit» werd mij de droe-ve en pij-niijke taak opgedragen aan onzen waarden, diepbetreurden vriond Bogaerts de laatste woorden van afseiieid toe te sturen. Pijnlijk en droevig is die taak, omdat hij de ware alleman's vriend was en ook omdat hij on s als het ware onv&rwachtg ontstolen werd. Pijnlijk en droevig is die taak, bij de g-e-dachte aan de oinstandighedeu waarin wij, door den wereldoorlog, zijn gebracht, en bij de gedachte dat ioovele onzer kamera" den bij harine laatste rustplaats de woorden -van hulde niet ontvingen van ons, waarop zij recht haddon. Die taak is ook moeilijk omdat zijn leven zoo vruchtbaar, zijne werkzaamheid zoo groot was, dat onmogelijk hier aan dit kille graf ailes kan gezegd worden wœt verdient horinne-rd t© worden. Hi.j was niet, zooals d j meesten onzer partijgenootea, een handarbeider.ïlij was een der zeldzame geesùes-werkerB, die den moed bezitten het soeialistisch proletariërs-leger te ve-rvoegen. Daarom eerst en vooral zij aan Hem onz eoprechte hulde en dank. Ondanks zijn talent, ondanks hij als on-derwijzer van eersten rang, in de onderwij-zerswereld tôt hoogere functies geroepen was, kwam hij op het eerste sein in de Partij de plaats van hoofdopsteller van het blad «Vooruit» vervullen. Zijne h ".dp, zijne werkzaamheid van v6ôr dit tijdstdp aau de Partij gegieven, waren reeds reusachtig, onnoodig dns te herinne-ren tôt in de bijzonderheden wat hij deed voor de Partij sinds zijne intrede in de redactie van «Vooruit>. Als onderwijzer zij alleen gezegd dat iedereen, zijne leerlingen aïs zijne mede-collega's uit hst Onderwijzerskorps, ran Hem getuigen : Hij was de ssan op plaafs in den volicn zin ran 't woord. Hij was de ware tweede vader voor de kinderen, en voor Zijne medeonderwijzers en onderwijzeressen een talontvollo voor-man, ja de echte Phare. Wat Hij in Zijn leven zcoal sticlrhte, is niet gemakkelijk op te sommen. Immers Zijn werk was niet alleen in de Partij, was niet alleen te Gent, maar ook daarbuiten. Hij was de stichter en de ziel van den Onderwijzerakring, die de belangen van het volkskind en dis van het onderwijzend personeel behartigde. Hij was de ziel van den Iîadieo-Soeialisti-Bohen Schoolfcond. Hij was de grondlegger der Volkskinde-ren-groepen, inriehtingen welke in ganseh het Socialistiseh België r asrevxslgd werden en ook daarbuiten. Met deD geest weiken Hij in die groepen Etal: en dotor Zijne werkzaamheid deed Jtiij met de kinderen de zoo hoog staande inrich-tingen van «Vooruit» en der Gentsche so-cialisten wereldberoemd worden. Elkeen herinnert zi-ch nog Zijne triomf-reizen met de Voikskinderen van «Vooruit» door Prankrijk, Zwitserland, Luxemburg, Duitschland, Nodertand, enz. D" reusachtig werk alleen vestigde reeds Zijn naam in de Partij van vele landen. Zijn machtige, vrije geest maakte H&m aïs het ware de ziel van den Gents-chen Soeialistischen Vrijden-kersbond, en dit was natuurlijk. Hier in dit midden was Hij een ontembare v/erkor, en als organisator en als opsteller der -sîtede» en zoovele and ère schriften en liederen. Hij was hier ook de ware lichtbaken. In de Partij was zijn streven voornamelijk om ons. handarbeiders, wetenschappelijk te vermeerderen, hooger te doeji kJimmen. Zijiie machtige pen heeft geheel en al voor de werkende, klas gédiend, Zijn veel-zijdig talent, kortom gansch Zijn lrven was voor de kleinen, de minderen, do werk-lieden.Zijne artikelen waren steeds lot en vco? de werklieden ; Zijn dichterstalent even-eens. Aldus maakte Hij vele gedichten over het Wereldseh Eerste Meifeest, de Parijzer Commune, de Vrije Gedachte, den Arbeid en menige kantaten over dezelfde onder-werpen.Zin talent to» \w4, bewees Hij ook in menig tooneelwerk, door Hem ge-schreven en door het voik vaak toegejuicht. Zijne ontembare en onvermoeibare werk-kracht gaî Hij du3 geheel en al aan de wer-kersklas.De werkende klasse brengt daarom hulde aan Aimé Bogaerts ; zij zal zich Zijnei hjr-inneren en Zijn naam noemen naast die van anderen die offerden voor !t volk. Als Socialist en Partijgenoot deed Hij Zijnen plicht en verdient Hij aller achting. Hij deed ailes wat Hij kon en offerde daar-en'ooven eene andere glansrijke loopbaan. Maar ook als mensch was Hij een toon-en voorbeeld. Wat al goed stichtte Hij niet rondom zich ; hoevelen zijn Hem dank-baarheid verschuldigd voor al hetgeen iLij voor hen persoouiiik deed ! Kon er wel iemand vruchteloos Zijne p' soonlijke zede-lijke en stoffelijke hulp inroepen'f Hij vond aïs het ware genot in^ het «goed» doen voor de manschen. Voor boevelen was Hij een beschermer ? Oh, welk glanzend, stralend geluk moet het voor Hem geweest zijn in de over-tuigng van al idat «weldoen» rondom Hem ! Zijn raad niet alleen gaf Hij. doch Zijne beurs was steeds aan te spreken. Oj eut. gebied mag dus de Partij ook trotseh en fier zijn over Hem, en" Zijne nageda-chtenis in eere houden. Waarde Vriend Bogaerts, Als huisvader verdiendet Gij niet wat uij geleden hebt. Ware het anders mogelijk of dat Gij in Dw huis voor vrouw en kinderen uiterst goeid, liefdevol en voorbeeldig waart? Wanneer Gij buiten Uw tiuis zooveel goed stichtet, wat moet Gij niet al betracht hebben om het huiseiijk geluk tôt zijn hoogst mogelijke te brengen ? Neen, voor Uw kroost, voor Uw huisgetin deedt gij als het nog mogelijk was méér, ja daar deedt Gij ailes voor. Ongelukkiglijk werd door ziekte en srterf-geval Uw huiseiijk geluk g^:.aakt, vernie-tigd en zal dit wel de oorzaak zijn van Uw veel te vroeg heengaan. Inderdaad, zoo sterk aïs Gij lichamelijk en geestelijk waart, mochten wij van U een zeer lioogen ouderdom verwachten, en is Uw sterfouderdom — 56 jaren — onnatuur-lijk. Keen, zulken Imi^ 'îjkeo tegenslag verdieridet Gij niet, hij was voor Uw gevoe-lig h art te groot, te zwaar r;eweest. Aimé, als partijgenoot, als o-nderwijzer, aîs mensch, als vader en echtgenoot waart Gij een toonbeeîd, en Uw heengaan zal door de Werkersklas en door vele burgers diep betreurd worden. Uw leven en w&rken zullen wij ons herin-neren. Uw voorbeeld zal ons sterk en en hier bij deze laatste hulde bieden v,ij aan Uwe vrouw en dochter en g&nsch Uwe familie de blijken van deelneming aan in het onher&telbaar ver lies, dat hen en ons komt te treffen en hopen dat dit voor hen eene verzaehting en troost wezen zaî. Aan U roepen wij toe : Aimé Bogaerts, rsst zaeM, hefet Uw pîiekt vo! îifayht l Jjc 5jc M. E. Tijtgadt, gepensioeneerd bestnor der onzer stadsscholen ,eprak dan volgende redevoermg uit: Mynheeren, Ook in naam van d&n Oûdcrwijzerskring van Gent en het Omliggende mag een iaat-ste woord van hulde en dankbaarheid ge-stuurd worden, als afscheidsgroet, aan den man, diea wij s®dert zoovele jaren hebben Ieeren hoogachten en eerbiedigen. Wij, le-den van het. onderwijzend personeel der stad Gent, wij zullen nooit genoeg kunnen erkenaen, wat Bogaerts voor ons is geweest, hoeveel wij aan hem verschuldigd zijn. Nauwelijks de banken der Normaalsehool verlaten, gevoelde Bogaerts een onover-winlijken aandrang om te werken aan de Iotsverbetering zijner collega's en aan de verheffing van het volk3onderwijs hier ter stede. Van daar de geestdrift waarmede hij den oproep beantwoordde tôt het stichten eenei; onderwijzers oreeniging. Van het eerste oogenblik ai stelde hij zich aan als de man, geroep&n om het initiatief door anderen verwekt tôt voile leefbaarheid te doen ge-dijen. Zijn vurig woord, zijne innige gene-genheid voor het arme volkskind, zijne diepgevoslde overtuiging dat goede scholen de verheffing van den werkerstand doelma-tig kunnea bevorderen, deden hem weldra als de Ici der aanduiden van den nieuw in-gerichten Onderwijzerskring. Met aandoening herinneren wij ons zijne woorden uitgtsproken in eene der eerste vergaderingeu waarin de onderwijzerskring werd gesticht. Het klonï als een aiarmfcreet uit zijnen mond. Do onderwijzers van Gent hebben de nseeste werknren, de meest be-volkte klassen en worden het slechtst be-taald van al de groote gemeenten van België. Die woorden voud^p weerklank in on se harten, vooral van de jongeren, die dan ook in dichte gelederen zich aansloteu. Wat Bogaerts als bestuurlid heeft be-wsrkt en verwezenlijkt, Mijnheeren, kan ik U hier niet opsommen. Het volstaat met te zeggen dat, gedurende de vele jaren dat hij aan ons hoofd stond, hij al zijn tijd verdeel-da onder zijne familie, zijne klas en onzen Kring. Ik moet nochtans een oogenblik stil-bouden bij een tweetal instellingen, die van tard ziia om h«m wor altiid is>, de berinjwv-- ring zijner stadgenooten te doen bewaard blijven : de Schoolkok>uiën ru het «Werk van het Scliool-Eetmaal». Hij vatte het idée op, verzorgde de outwikkeliug ervan, en stortte bovendien het eerste fonds ter ver-wezenlijking. En indien de -wakke, zieke-lijke kleinen bij de frissche en verkwikken-de zeelucht hunne gezondheid mogen erlan-gen, indien bij wintertijd den armen stum-perd een warm noen'maal is voorgeiet dan hebben zij het te danken aan Hem, die hen zoo liefhad, en wier afsterven ons zoo diep treft. Jaren lang legde onze vriend met onver-poosde toewijding er zich op toe verbete-ring te brengen aan ailes wat het onderwijs betreft. Het veroveren van een beteren loonstandaard, vermmdering der werkuren hervorming der leerprogamma's, verheffing van den onderwijzersstand en niet het minst verbetering van de voorwaarden, waarin het onderwijs tôt dan toe gegeven was, want lokaleu en materieel lieten op erbarmelijke wijze te weT :chen. j.,iets liet hem onverschillig, en zoo groot was zijn ijver, dat men hem wel eens erweet te veel plannen opeens te smeden en op touw te zetten. Dit ailes eischte van den onvermoei-den strijder veel tijd, veel inspanning en veel opoffering. Mocht Bogaerts zich verheugen in de me dewerking van een aantal vrienden,die rond hem geschaard bleven, iijne plannen hiel-pen uitwerken, en hem moedig ter zijde stonden ; indien hij door de meerderheid van het Gentsch personeel als de opreehte verdediger hunner belangen werd aanzien, in hoogere sferen mocht hij dezelfde sympathie niet ondervinden. Daar zag men met ongenoegen de inmenging van eenvoudige schoolmeesters in onderwijszaken, die tôt dan toe het uitsluitend eigendom waren geweest der regeerende klas. Men iiet zelfs de gelegenheid niet voorbijgaan om door den man den Kring te treffen, die de aan-matiging zooverre dreef een steen te wer-pen in den poel der onverschilligheid, waarmede in dien tijd de schoolaangelegenhe-den werden behandeld. Doch zulke klein-geestigheden stuitten af op I et gepantserd karakter van hen, die îuidop hunne mee-ning dorsten zeggen en de menigvuldige grieven hunner coliega's door woord en pen dierven verkondigeri Toen in 1882 bij Bogaerts het prachtig idee ontstond te Gent een paedagogische zittijd te houden; toen hij het dorst gewa-gen de rationalistische Weezenschool van Cempuis uit te noodigen clien iittijd met hare tegenwoordigheid op te luisteren. ging in de klein-burgerwereld, die alsdan hier te Gent alleenheerschte, een kreet van gc-veinsde verontv/aardiging op tegen het stoute ontwerp, wier nitvoering de schooliste perel is aan de kroou van den Onderwijzerskring.Maar van dit oogenblik af wa« het lot van onzen leidsman beslist. Op geene posl-tieverbetering mocht hij nog hopen en ds man die ganseh zijn bestaan aan zijn vak toewijdde, die zulks warme 'iefde gevoelda voor het arme volkskind, die in zich zallg' prachtig ideaal over onderwijs had weten ta scheppen, die man werd als een onbe-kwame, als een opstandeling en als eea nietswaardige ter zijde geschoven door mensch en, die met eens bekwaam waren hem1 te begrijpcn. lntusschentijd had de politiek Bogaerts beziggehouden. Wat bij op dit terrein heaft. gedaan ligt niet in mijne bevoegdheid hier te besprekea. Hij verliet het onderwijs, e» enkelen begrepeu îioe groot het verbes was voor de scholen van Gent. Nochtans verliet hij den Onderwijzerskring niet; hij bleeî ons teunen met woordi en daad. Kauweliiks eenigen tijd geleden' sprak hij nog in ons midderi over de «Schoafi ia opealiieht» nog een van die schimbeel* den, welke diegenen doan glimlachen wieri idoaal van volksonderwijs niet hooger reikti dun hun bekrompen inbeeldingsvermogen, maar het eigendom blijven van mannen die gevoclen dat in zake van opvoeding nog veel, heel veel te verbeteren valt. En dat was het wat Bogaerts had begre^' pen ! ; Vaarwel, besto Vriend, uw aandenkem in den Onderwijzerskring voortieven al* een tooubeeld van werkzaamheid, wr-j kleefdheid en opofferingsgeest ! Vaarwel 1 Morgen geven wij de andere pedevDerïB-i gen. Na deze iadrukwekkeiKÎe woorden^ door elken redenaar met diep gevoel uit-, gesproken, en die slechts door een Inki' geween en gesnik werden onderbroken, werd de lijkkist door de « Voikskinde-' ren» met bloemen bestrooid, terwijl wij, als laatste afscheidsgroet, het gewond schupje aarde over de kist strooiden.. ;tj Met Aimé Bogaerts is aan de partij eene werkzame kracht ontrukt. Aan oos' met verdubbelden iever het werk van t den afgestorvene voort te zetten, opdat; het weelderiger dan ooit opbîoeie tofc welzijn der gansche menschheid ! Rsîlaktle « VooruSt » DANKBETUICEMG Langs dezen weg bedanken wij itmig ' de Partij, partijgenooten, vrienden, en al dezen die als bewijs van genegenheid i een laatsten groet brachten aan onzen d'ierbaren en te vroeg ontrukten echtge- '• noot en vader. Os famiifte bogaerts. Europeesche Oorlog li WBst-ïliiMirsn esn l|S 1 liffies m Frulriji Bitfeite ftisira»; : llit iilîltscls© b-FQM Duitsehe ambtelij&e meldiîigea. — GrtH)i Hoofdkwartier, 17 Haart» Wcstelijk ooriogsterreia : Het gevecht om de bergvlakte aan de zuideihelbng der Loretto-hoogte werd ten onzen gunste beslist. In Champagne, westelijk van Perth^s en noordelijk van Le Mesnil -ielen de Fran-schen meermalen aan zonder uitsîag. 's Avonds begonnen zij ten noorden van Le Mesnil nieuwe aanvallen met sterke krachteu. De strijd duurt voort. In Argonnen zijn de gevechten nog niet geëincîigd. Van de helling zuid westelijk van Vauquois, ootelijk van de Argonnen, werden de Fransohen, die zich daar overweldi-gend iugenesteld hadden, afgewôrpeu. In 't Priesterwoud, noordwestelijk van Poat-à Mousson, mislukten t-wee Fransche aanvallea. In de Vogeezen had slechts artjllerie-st-rijd plaats. Oosteiqk oarlogsterrein j Zwakke Bussische aanvallen op ïaurog-gen en Laugszargen werden afgewezea. Tusschen Szkwa en Orzyc werden Russisohe doorbrelriDgspoginson teruggcslagen. Zuid ©lijk van de W eichsel is niets veran-derd. Oppewte Legerbestuur Hit Fpansolie hwtm PARUS, 15 Maart. (Secter.) Officieei be-richt van hedeu avond : «Er hebben heden ©sa groot aantai gevechten plaats gehad, »In de buurt van Lombaierzijde heeft cm# artillerie de Werken van den vijand me# good gevolg boschoton. Incie buui tvau Rocklincourt, bij den weg naar Kijsei, hebben wij verschillende loopgraven ia de lucht latea viiegea.De Duitschers hebben een loopgraaf te Carnoy in de bnurfc van A1-! bert ondermijnd en bezet, doch werden^, daaruit weer verdreven. » Wij hebben vorcîeringeu gemaakt in de! bos&chen van Champagne, ten noordoostea-î van Sonain en ten noordwesten van Per-i thes. Ten noordooeten van Mesnil hebben, wij twee tegenaanvallen afgeslagen. » In de Argonnen heereckte groote bedrij-«j vigbeid. Twee tegenaanvallen der Duit-schers in de buurt ran Bagatelle zijn af-> geslagen. Twee vijandelijke tegenranvalîe«! tusschen Four de Paris en Bolante mis-, lukten. » De Duitschers ondermijndea ea ver^j nielden vier vooruitgeschoven loopgraven' ( in het Priesterbosch ten noordwesten vani Pont-à-Mousson, maar wij heroverden 2 l/9j loopgraaf daarvan. » PARUS, 18 Maart. (R&uter). OîSeieel hJ-richt van vanmiddsvg : >In het Bois le Prêtre hebben wij de reeti van de gisteren v«rlovcn loopgraven her-' nomea. » sêt ❖ # In è ftaisfÉ-Peslss^e-OilioisÉs irsni Oostenri/ksche amhtfîSJko v Mingen s WEENEN, Î8 Maart. lu ^tus3isch Poleaj «a ia Wfc&t-Galicië w«xden aiïtenw £%■ <aar — M. 78 Prijs par nnmmoi : vooi Belgie 3 oastiomen, voot don . rosmde â ecatiemen TsJsfao» t Rsdaobe 24ï - A«3t)(lli9tratie ^i84S 2ai«pdan 20 iïSAAHT

Er is geen OCR tekst voor deze krant.

Er is geen OCR tekst voor deze krant.

Er is geen OCR tekst voor deze krant.