3®laar — M. 178 Prijs per nnmmer : voor BelgiS 3 fiwitiemen, voor den v'reemde 5 centiemen Telefaon s iledsctie 247 - Administrai!» 2845 . J Zondafj 28 «Juni 1914 Drotater-Uttfeehtef Sam: Maatschappij H ET UCHT bettunrder s P. DE VISCH. Ledeberf-Ocnt «. REDACTIE . . ADMINISTRATIE HOOGPOORT. 29. CENT VOORUIT Orgaan der Selgische Werklbdenpartij. — Verschmende aile dagen. ABONNEMENTSPRIJS J BELGIE •t Drie maanden. . . , , fr. 3.39 Zee maanden ..... fr. 6.50 Eenjaar. ...... fr. 12.50 Mes ibonneert zich »p aile poctbamfo* OEN VREEMDE Drie maanden dageijjka verzondenV tu 6,79} Dominé en Socialist! De verleden week greep er te Gilly bij Charleroi, eene tegensprekelijke voordracht plaats, tusschen een protes-tantsche dominé en een socialist vrijden-ker.Aan de dagorde stand het punt : Mo> gen wij in Cod gelooven ? Wij gaan ons in deze discussie niet mengen. De beide sprekers hebben ove-rigens bekend dat de godsdienst niets te maken heeft met het socialisme. 't Is ook onze meening. Maar indien wij als socialisten weige-ren partij te kiezen in het vraagstuk van al of niet bestaan der Godheid, wil dat met zeggen, dat wij degenen die in God niet gelooven — en daar zijn er veel en zij worden talrijker — gaan laten laste-ren en beleedigen. 't Is hetgeen protestantsche dominé M. Osterman zich nochtans gepermit-teerd heeft. Deze heeft eenvoudig de stelling vooruit .gezet en verdedigd : zonder het godsbegrip en het geloof is er geene ze-deleer of zedelijkheid. Zonder godsdienst is de mensch niet in staat tôt goed'heid, tôt opoffering, tôt liefde. Zonder godsdienst kan de mensch, zij ne kwade neigingen en driften niet jbeteugelen. Ziedaar kort maar getroaw samenge-vat de theorie van dien protestantschen pas toor. Waarop komt deze leerstelling in den grond neer? Eenvoudig hierop : 't is dat aile vrijdenkers , eenvoudig zedelooze kerels zijn, die aile begrip van recht en recht-vaardigheid missen die overgeleverd zijn .aan ait de k-\ade driften, d»e onder de menschheid heerschen. Daartegen protesteeren wij uit al onze kracht en wij zeggen tôt den dominé : halte là! tôt hier en niet verder. En inderdaad het dagelijksch leven, zicht- en tastbare feiten die onder elk-eens oogen gebeuren geven ons gelijk. Dat er vrijdenkers zijn die weinig ze-delijk begrip hebben of er ten minste weinig of niets van in praktijk stellen, dat nemen wij aan. Wij hebben nooit de pretentie gehad van te beweren, dat aile godloochenaars op zedelijk gebied aan te beveien mo-dellen waren. , Maar heer dominé, wij stellen vast dat 'de geloovigen in God, hetzij protestan-ten, joden of katholieken, geenszins be-ter zijn op dat gebied, het tegendeel is eerder waar. Brengt een bezoek aan een gevangen-huis, 't zij in het katholieke België of in het protestantsche Holland, licht u in of de gevangenen den godsdienst of d« vrijdenkerij aankleven en het getal geloovigen in God zal verpletterd zijn te-genover dat der vrijdenkers. Zeker zal men ons opwerpen dat de verhouding der godsdienstige mens cher in vergelijking met de vrijdenkers, on-eindig veel grooter is. Dat is waar, maar 't zegt in den grond niemendalle, want het bewijsl alleen zij de geloovigen veel méer in getal zijn,dat zij dan ook veel meer over tredingen begaan van allen aard. Ol-;uicumE —BB—^m De slotsom komt dan hier op neer, dat al die verhevene godsdiensten, volstrekt geene waar'borg opleveren van zedelijkheid of goedheid. Een ijverige godsdienstige tegenstan-der zal ons zeggen : maar dit ailes, komt doordat die geloovige overtreders en mis-dadigers hun godsdienst niet volgen en zijne voorschriften dus overtreden. Wij zijn 't akkoord ! Maar dan ver-dwijnt terzelvertijd, die mirakuleuze kracht, die den dominé Osterman aan den godsdienst toekent, van den geloovige tegen aile afdwaling van het pad der deugd te vrijwaren. En de godsdienstige mensch blijkt zedelijk niet beter gewapend en geharnast te zijn, tegen verleidingen van allen aard dan de eerste den beste der vrijdenkers, en de beleediging aan deze laatsten door M. Osterman gedaan, blijkt onverdiend en onwaardig te zijn. Wij hebben nooit gelooehend dat er geloovigen menschen zijn, die braaf en offerwillig zijn, gelijk men er volmaakte schurken onder,aantreft. En zoo ook onder de vrijdenkers ! Voor ons heeft de mensch om goed te zijn in de wereld om kracht te putten voor de verwezenlijking van dat goede en om weerstand te bieden aan het slechte een ideaal noodig. Vind htj zulks in zijne godsdienstige opinie, à la bonne heure, dat is zijn recht en wij zullen er hem niet om bestrijden. Maar zeggen, dat er buiten den godsdienst geen ideaal van grootheid, deugd en menschen liefde te vinden is, dat aan-vaarden wij niet. Het socialisme is ee.o levend protest ♦«gen die si-elling. Het heeft de armen, die gebonden la-gen onder de ellende, die gekluisterd waren in de ketenen der loonslavernij, die onwetend waren gehouden, die op-zettelijk waren verstoken en verstooten van al de bronnen van beschaving, van wetenschap, van kunst, die er toe geko-men waren de armoede als een noodza-kelijk kwaad te beschouwen, ehwel van die slaven heeft het socialisme bewuste menschen gemaakt, in 't bezit van wils-kracht en strijdlust, om het re,cht op leven en welstand te veroveren voor allen en aldus de samenleving te vestigen op de grondslagen van rechtvaarddigheid en broederlijkheidr- En dat groot ideaal, dat verheven le-vensdoel dat buiten aile godsdiensten staat en niet aarzelt de godsdienst spe-culanten aan te vallen, dat is aan M. Osterman ontsnapt. Hij houdt aan zijn God, 't is zijn recht. Hij verklaarde hem niet te kennen of te kunnen bepalen. 't Is nog zijn recht er aan te gelooven, maar 't is een zwak standpunt. Hij mag in 't vervolg, het niet meer wagen, de godloochenaars te aanzien als menschen zonder zedelijkheid of ideaal. Daar gaat fie dominé buiten zijn do-mein en dat laten wij ons niet welgeval-len.De rechtzinnige geloovigen van aile godsdiensten en van aile partijen zullen ■ ons gelijk geven. F. H. ■M——HMKUUIJI l M lASULi Het Duitsche Vakvereanigings-Gongres te Manchen In de volgende vergadering werd n amen s Het Arb&idsterssekretariaat door Gertmd Hanna (Berlijn) verelag uitgebracht. Onder de arbeidsters vindt de beweging réel grootere bezwaren dan onder do man-nen. Ten eerste hebben wij te maken met een veel grootere massa vrouwelijke loonarbei-ders, hetgeen aan onze aktie ook evenredige hoogere eisohen stelt. Er komt bij, dat de arbeidstrr toch nog altijd haar loonarbeid als voorbijgaande beschouwd, waaraan door het huwelijk een einde wordt gemaakt. Dit gevoel blijft vele vroawen beheerschen al is het steeds minder waar, dat het huwelijk van den loonarbeid ontheft. In ieder geval is haar medewerking aan de vakorganisatie onmisbaar. Het sekretariaat blijft daarom nrét inspanning van aile krachten onder de arbeidsters propaganda maken om de vrou-wen van bet proletariaat haar afzondering te doen verlaten en bon voor algemeene vraagstukken belang in te boezemen. Ook se-- het voj-jffa; teajaw i3,«ear«roote hoe^ veelheid schriftelijk werk gedaan, en wen de verspreiding van vlugschriften onafgt broken voortgezet. De arbeidsters hebbe: wij ook noodig om den proletarischen in vloed op de groote verzekeringsinrichtinger vooral op de werk&aamheid van de zieken fondsen te vergrooten. En als wij niet zoi gen de arbeidsters te krijgen voor hun eige: zaak, dan zullen zij door de burgerlijk vrouwen vereenigingen worden aangetrol ken en tegen de zelfstandige arbeidersbewt ging zich laten gebruiken. Zoo hebben bij d jongste verkiezingen voor ziekenkassen d dames invloed uitgeoefend op het stemme: van de dienstmeisjes. Breedvoerig handelde de spreekster vei volgens over het streven om het leerlingwt zen zoodanig uit te breiden, dat daarme een onuitputtelijke voorraad jeugdige vrou welijke arbeidskracht wordt geschapen, di de loonen d'rukt en den strijd onmogelij! maakt De spreekster eindigt haar rede on der grooten bijval van het kongres met d oproeping aan de mannen om te helpen niet enkel aan het organiseeren va.n vrou wen, maar ook om van de georganiseerdei te maken klassebewuste strijdsters voor d gemeenschappelijke belangen. - MmskU- - Nog over de verkweek van vijf dapi Ons broederorgaan sohrijft daarover no volgend juist oordeel, in aanvnlling van wa wij reeds daarover zeiden in ons blad. Een der belangrijkste onderneminge van het grootkapitaal op het gebied va den kleinhandel is de fîrma Wanamake in New York, de grootste stad in de Yei eenigde Staten van Noord-Amerika. Z heeft thans een omzet van twee-en-een half millioen gui den per week en houd een personeel van 12.000 bedienden. Reed sedort vele jaren wordt Zaterdag om 1 uur de geheele zaak gesloten en geniete dus haar ondergeschikten een wekelijk achen ruststijd van 36 uren. Intussche: is opgemerkt geworden, dat de verkoo gedurende den laatsten werktijd van d week, de Zaterdagochtenden, bij dien va andere ochtenden achterbleef, hetgeen toe geschreven moest worden aan de vermoeid heid van de bedienden. De direktie nar daarop eenige proeven met het sluiten va sommige afdeelingen op Vrijdagavond, e men kwam tôt het .resultaat, dat de be dienden in die afdeelingen grooteren ijve aan den dag legden dan het overige per soneel, dat enkel den gewonen rusttijd haï genoten. Het gevolg is geweest. dat d-firma onlangs het besluit heeft bekend ge maakt, voortaan den gelicelen Zaterdag vri te eeven, waarmee dus de werkweek terug gebracht is tôt vijf dagen. Zij rekent daar bij eerder te zullen winnsn dan verliezen door de verlengihg van den rusttijd zullei de lieden in haar diensfc beter aan d hooge eischen van het bedrijf kunnen be antwoorden, of zal de firma harerzijds d eischen nog kunnen verhoogen. Bovendiei zal de sluiting van Vrijdagavond tôt Maan dagmorgen geen kleine besparing geven o] de algemeene onkosten van de onderne ming. Wat voor de duizenden arbeiders vai verschillenden rang de beschikking over eei onafgebroken pauze van. 48 uur beteekent behoeven wij wel niet neder uiteen te zet ten. Ook uit een alg&meen oogjrant is dit be jicht zeker van belang. Wij zien in di eerste plaaifcs waart-ae een betrekkelij] goede organisoti» v»/i den irbeid. than door het groot- tegecover het kleinbedrij vertegenwoordigd, r, cla nu in staat is Hetgeen gewone winkeliers die geheel vai de willokeur van hun klanten afhangen, ei van vroeg tôt iaat gedurende een gansch' week klaar moerten staan, en zich geei enkel voordeeltje mogien laten ontgaan niet zouden kunnen wagen, kan de groot kapitalist niet enkel zich veroorlooven maar hij vindt daarbij zijn winst. En, indien de betrekkelijk behoorlijk organisatie van den* arbeid de arbeids lasten thans reeds aanmerkelijk verlichtei kan zonder eenige sehade voor de produk tie, behoeft mgn zeker niet te vragen, wa de nog zooveel betere inrichting onder he socialisme mogelijk zal maken. De bedienden van aile magazijnen wor den nu nog voor een groot deel bezigge houden met werk, dat in het socialisme za vervallen, b.v. ailes wat nu noodig is voo de reklame, voor den onderlingen strijd on den verkoop en de grootere winst. Teven zien wij aardig toegelicht hoe zoodanig hervormingen tôt stand komen : niet als ge volg van theoretische of nog minder vai menschlievende overwegingen, maar een voudig als een stoffelijke, kapitalistisch noodzakelijkheid. De firma Wanamaker te New-York slui op Vrijdagavond omdat zij berekend heef op die manier met de arbeidskracht vai haar personeel meer winst te zullen makei — meer dan in de gegeven omstandighede: anders mogelijk zotx zijn. Het voorbeeld van dsn grooten konkur rent heeft ook andere dergelijke zake; hetzelfde besluit doen nemen. Tusschen ail magazijnhouders van dien aard is een over eenkomst aangegaan te beginnen me twee zomermaanden ''5 Zaterdags geslotei te houden. Minstena 50.000 bedienden ens zijn bij den nieuwen ' naatregel betrokken (« Het Volk »). Oo aardtioving op Sumatra IN NEDERLA.NDSCH INDIË DOODEN EN GEKWETSTEN Een officieel telegram bevestigt de aard beving. Er waren reeds 12 dooden en ta! rijke gekwetsten. Verscheidene huizen zijn ingestort. Al de Europeanen bleven ongedeerd maar hunne woningen zijn onbruikbaar ge worden. Later : Aile telegraaflijnen zijn bescha digd; de telegraafkabel is gebroken; vel huizen, ook regeeringsgebouwen, ziin inge stort ; er zijn vele dooden. Overstroomingeo in China TAL VAN DORPFN ZIJN VERNIELI In de vallei van den Siang deden er zicl geweldige overstroomingen voor. De dijkei braken door en aanzienlijke schade wer< allerwega veroorzaakt. Tal van dorpon zijs yernield en duizenden pereonea zijn dsk . lcos. GeMzak en.,. Pars Wie maar even iets van de wereld k weet dat het grootkapitaal overal een alii ^ overtreffenden invloed uitoefent op de pe In aile landen heeft de Geldzak de p« omgekocht en bij middel van geld en gr Q sten heeft hij de broodschrijvers gedwong Q de belangen van het Kapitalisme te verc r digen door aile middels. ~ De duitsche grootkapitalisten hebben '■! deze steeds de les gespeld aan hunne cc 7 fraters der andere landen en om zich d loef n^et te laten afsteken zijn zij nu vc ® den dag gekomen met eene nieuwe stree waarop wij de aandacht vestigen van ^ degenen die met werken hun brood moet ^ verdienen : p Die heeren hebben over heel het land e e «syndikaat» gevormd dat zal waken op a de berichten die van buiten het land kom — dat die berichten in het belang van bezittende klasse, in het belang van hanc ! en nijverheid zal... oontroleeren ofte arra a gceren. a Aan het hoofd van dit syndikaat staat e - zoogenaamd directorium, dat voorgezet r wordt door een hoogeren rechter, een rijk handelaar en een uitgeslapen bankbestui I der. Dit directorium geeft zijne bevelen aan wordt op de hoogte gehouden door e •! comiteit waarvan de twintig leden in twinl groote steden wonen. Al die leden zijn " rechters, hoogleeraars, ambtenaars, hano * laars, nijveraars, dagbladschrijvers, c 1 groote namen dragen en veel invloed he 6 ben. ~ Een duitsch zwendelaarsblad, de «Posi s beschouwt deze stichting als het natun 1 lijkste der wereld en kraait maar openli î uit : < Het handelt zich in deze om eene noo 1 zakelijk geworden inrichting van verdec 1 ging tegen de sociaaldemokratie. Het sy ? dikaat is voor drie jaren gesticht, maar h zal weldra blijken dat het moet blijven b staan. Voor de firmas en de onderneminge die er zich bij aansluiten bedraagt de inli J voorloopig 1000 marken-c » Van belaug is het, te weten dat 1 ° regeerinç crut toolfc';e van 250.C0G marin t aan het Syndikaat senenkt — op voorwaan dat eene gelijke som opgebracht worde 1 1 eene inschrijvingslijst die buiten de bijdrai 1 aan de groote nijveraars gepresentee 5 wordt... Daar deze som binnen enkele dagi 1 zal bijeengebracht zijn mag men het bestai ' van het syndikaat als verzekerd beschouwi en dan zullen de in het buitenland gevesti ' de handels- en nijverheidsfirmas niet me moeten aarzelen om het werk bij te treden Daar de regeering met het geld van al 1 man tusschen gekomen is- om de grootkaj talisten te ondersteunen in zijn strijd tegi t de sociaaldemocratie, is het laatste woo: t over de zaak nog niet gezegd en"îiet zal w in den Reichstag zijn dat daarover uitle gingen zullen gevraagd worden. . r Het spreekt van zelf dat de sociaaldem craten zich daar niet zullen laten zoeken < r dat zij van de gelegenheid zullen gebru * maken om den arbeiders te bewijzen hoe h a klasseplicht voor hen is al het mogelijke doen om de arbeiderspers te steunen. j Mochten onze werklieden dergelijke scha dalen eens goed overwegen, dan zouden : 3 aanstonds begrijpen hoe misdadig het is 1 burgerpers van gelijk welke kleur te ste t nen ! t -1 m m m — 1 : In de Russisctie Qoema j DE D0E9IA D0ET AAN MILITABISM 0 VADERKEN PELICITEERT ZE j. De Tsaar heeft den minister-president 0 j dracht gegeven om de Doema zijn voldo ninc te kennen te geven over haar vade landslievend besluit de kredieten tôt ve sterking van de iandverdediging goed keuren. De 14 door de Doema in geheime zittii goedgekeurde wetsontwerpen betreffen e nieuwe kruitfabriek, verlenging met di maanden van den diensttijd bij het lan leger, strategische wegen in net West van het rijk, de versterking van de Zwai Zee-vloot, de aanschaffing van onderze sche mijnen en van vliegtuigen, het legg van een bijzonder garnizeen in de vestii van Peter den Groote, een aanvulling krediet voor het ministerie van marine , 1914 en een tijdelijk verbod van den uitvo van paarden. DE RUSSISCHE REGEERING K00P 1 VERSCHEIDENE WATER-VLIEGTOI STELLEN Behalve tal van Is.ndvliegtuigen i6 Ruesische regeering thans bezig zich wate vliegtuigen aan te schaffen. In tegen woo digheid van een der attachées van het Ru sische gezantschap te Parijs hebben proe j nemingen plaats gehad met een watervlie tuig van de Fransch-Engplsche naamloo 1 vennootschap tôt het maken van vliegtc * stellen. Onmiddellijk nadat de proeven g 1 slaagd waren, is het toestel, dat van e 1 100 P.K. gnome-motor was voorzién, u een genomen en naar Rusland verzoîîds i Naar vexluidt vpken Opstand in Albanie nt « V0RST VON WIED MOET WEG » 3s- EISCHEN DE OPSTANDELINGEN r8' Blijkens een telegram uit Durazzo waa irs gisteren een afvaarciiging Albaneesche na- . n" tionalisten naar Sjak vertrokken om met de ®n opstandelingen te onderhandelen. Zij is le* echter onverrichter zake teruggeekeerd, daar de opstandelingen verklaarden, niet ia in overleg te willen treden met menschen die n- den burgeroorlog hebben veroorzaakt. Er en zal — zeiden zij verder — geen vrede zija ' or voor de vorst Durazzo heeft -verlaten. 1 k, De Temps eindigt van avond een beschou-j al wing over de Albaneesche kwestie aldus : De' en toestand lijkt ons allerhachelijkst. Missclden' is de dag niet ver meer, waarop aan deza en anarchie een einde moet komen en het al vraagstuk van het bestuurvan Albanië met en scherpte gesteld za.l worden. De internatiô-! de nale commissie van toezicht zal dan eo» gtn [el wichtiger roi te spelen krijgen. n" DE TOESTAND WORDT ALGEMEEM ALS ONHOUDBAAR AANZIEN 311 i 9n De correspondent te Durazzo der Itomeîit-j Bn sohe Tribuna maakt melding van een ge-. r_ rucht, dat de internationale vloot bevel zon, hebben gekregen, Durazzo zoo noodig tegml de opstandelingen te verdedigen. Hîij voegt! er dadelijk bij, dat het gerucht in dien vorm-• onjuist is, omdat Italië zich stellig onzijdig' 0£ zal houden in het conflict tusschen dens( e_ vorst en zijn mohammedaansche onderda-i je nen. Wèl heeft hij a,lle reden om te geloo-i k ven, dat de Oostenriiksche vlootvoogd bevel; heeft gekregen de stad tegen bestorming te1 ^ beschermen. Als dit als hatelijkheid tegea' 'r' Oostenrijk is bedoeld,valt de correspondent1 aan 't slot van zijn telegram deerliSjk uit déni J toon, want hij eindigt : «Het lijkt me haasfc onmogelijk, dat we hier nauwelijks zestig d- mijlen van de Italiaansche kust zijn verwij-[i- derd. Wij leven hier onder een schrikbe-n- wind en in voortdurende gevaar vocr eeni et algemeene moo-rdpartîj. En Europa blijît», e. lijdelijk toezien. » ;n Een telegram uit Durazzo aan 't Berlinetf ;g Tagebla.tt noemt den toestand van den vorst' onhoudbaar. le lt , B l DE 00KL06 rd tusschen « Msxlco en de Verssniide Staten m i g- VOORSTELLEN OM RAVASA TOT PRE-.' sr S1DENT TE VERKIEZEN, MET VILLA' > ALS MINISTER VAN 00RL0G le Volgens een Havas-telegram uit Niagara ii- Palis, is Aureliano Urrutia, gewezen Mexi-in caxansch minister, daar aa.ngekomen om uitj rd naam van Huerta den particulieren secre-i el taris van Carranza te polsen over de ver-g- kiezing van Ravasa tôt voorloopig presi-i dent. Urrutia verzekert, dat aile partijen in) 0_ Mexico daarmede genoegen zouden nemen,, 5n Bovendien zal hij voorstellen Miguel Silv» jjj tôt minister van binnenlandsohe zaken, Zu-el baran van buitenlandsche zaken, Jaime te Gurza van financiën en Villa of Angeles to$ njinister van oorlog te benoemen. n. Te Washington loopen gerucht en, dat d<v .ij regeering in verband met Oarranza's wei^ je gering om niet-officieel met Huerta's afge«! u. vaardigden te Niagara Falls te beraadsla^ gen, Villa zal verzoeken gedelegeerden te1 zenden. Zij zou dus de twee voornaamst» leiders van den opstand tegen elkaar willea^ uitspelen, DE INNAME VAN ZAPATECAS. SCHROMEIJ.JKE VERLIEZEN ^ WEDERZIJDSi Eene depeche uit Zapatecas geeft omstaai dig verslag over het gevecht dat aigeloopeaj p- is met de inna-me der stad door de oprosr-e- lingen. Hoopen van iijken, op de heuvels1 r- van Zapatecos achtergfiaten. getuigen hoo_ r- bloeddorstig en wreed _r,e besterming was, "' te Het v/as generaal Village den aanval leid^ de. De regeeringstroepen zouden 400 do»> ig den en 9000 gekwetsten verloren hebben en. sn de troepen van Villa, 500 dooden en 800 ge-. ■ie kwetsten. 5000 manschappen der regeerings-, d- troepen werden krijgsgevangenen genomen.j sn — Vooraleer de stad Zapatecas te ont* te ruimen heeft de bevelhebber van de regee-j e- ringstroepen het hxiis van eenen advoka&fc, sn Pujallanes genaamd, in de lucht doen vli&--gen. De advokaat, zijne vrouw en ziijne kin-r s- deren vonden de dood onder de puinen. in — Engeland en de Vereenigde Vereenigdî er Staten hebben voor de besoherming van d<t mijnbelangen in Mexico, een akkoord gesîcv r ten, gelijkvormig de overeenkomst welke si' , voor de petroolvergunningen geteekenj hebben. \ S Een Rothschild bestolen Baron Alfons de Rothschild, die thans t- Carlsbad eene kuur doet, stelde gisteren^, g- toen hij in zijne kamers van het hôtel waai ze hij verblijft, terugkeerde, vast dat eenl e- groot aan tal juweelen van aanzienlijke e- waarde verdwenen waren. iu Tôt hiertoe heeft men nog niet het minsta tu- spoor der dieven. ^ 8®eû ho ter-

Er is geen OCR tekst voor deze krant.

Er is geen OCR tekst voor deze krant.

Er is geen OCR tekst voor deze krant.

Er is geen OCR tekst voor deze krant.

Er is geen OCR tekst voor deze krant.

Er is geen OCR tekst voor deze krant.

Er is geen OCR tekst voor deze krant.