Op Het Archief kan je zoeken op trefwoorden zoals naam, plaats, gebeurtenis of een of meerdere willekeurige termen. Je kan je zoekopdracht nog verder verfijnen:
Gebruik aanhalingstekens om exact te zoeken op een woord. Bijvoorbeeld: hond geeft je alle woorden waarin hond voorkomt (honden, honderd, geschonden). “hond” toont je enkel de exacte overeenkomsten.
Gebruik aanhalingstekens om exact te zoeken op een woordgroep. Bijvoorbeeld: "vrije stem" of “la belgique independante”.
Gebruik + of - om een woord verplicht te maken (met +) of uit te sluiten (met -). Bijvoorbeeld: +markt -zilver zoekt naar tekstfragmenten waarin markt voorkomt, maar niet zilver.
Filters
Je kan je zoekopdracht ook verfijnen via de uitklapbare filters links van de zoekresultaten.
Type: filter op document, op blog of op collectie
Onderwerp: filter op onderwerpen gelinkt aan de Abraham krantencatalogus
Publicatiedatum: filter op publicatiedatum
Reeks of titel: filter op krantenreeks of krantentitel
Genre: filter op gedrukte, getypte of handgeschreven documenten
Taal: filter op de taal waarin het document is opgesteld
Aanbieder: filter op de aanbieder van het archiefmateriaal
Belangrijk om weten: jouw zoekresultaten
Het systeem maakt bij je zoekopdracht een inschatting van de relevantie voor jou. Resultaten die volgens het systeem het meest overeenstemmen met je zoekvraag worden als eerste weergegeven. Je kan deze volgorde wijzigen (voorbeeld op datum of alfabetisch) met behulp van de dropdown rechts boven de zoekresultaten.
Alle gedrukte kranten zijn doorzoekbaar op tekst dankzij Optical Character Recognition (OCR). OCR zorgt voor een automatische omzetting van gedrukte letters in digitale leesbare vorm. Let wel: af en toe zal je misschien wat vreemde tekens zien verschijnen in je zoekresultaten. Dat komt omdat OCR wel eens moeite heeft met de juiste herkenning van de karakters. De kans bestaat dat woorden niet correct herkend worden. Bij het zoeken kan het dus zijn dat je andere resultaten krijgt dan verwacht.
Opgepast: Handgeschreven teksten kunnen niet gelezen worden door OCR. Deze zul je daarom niet op tekst kunnen doorzoeken.
Net als nu kwam er bij het uitbreken van de Eerste Wereldoorlog en bij de inval van de Duitsers in België een massale vluchtelingenstroom op gang. Van de ruim anderhalf miljoen Belgen die naar het buitenland vluchtten, kwamen er in het Verenigd Koninkrijk alleen al minstens 250.000 terecht. Zowat 90 procent van hen verbleef in ...
Op 22 april 1915 schrokken Franse en Britse troepen in de linies tussen Steenstrate en Langemark op van een gele wolk die naar hun linies toedreef. Toen de wolk de soldaten bereikte, kregen ze last van hevige en pijnlijke hoestaanvallen en brandende ogen. Deze eerste grootschalige gasaanval met dodelijk gas zorgde voor een golf van paniek ...
Duitsland geloofde tijdens de Eerste Wereldoorlog in het verdeel-en-heersprincipe. Door onenigheid te zaaien zou het de Duitse positie versterken. De Flamenpolitik maakte integraal deel uit van die strategie.
De Duitse bezetter wilde de Franstalige invloed terugdringen. Hiertoe richtte hij onder meer een eerste Nederlandstalige ...
Op vraag van de activisten heropende de Duitse bezetter in 1916 de Gentse universiteit, nu met het Nederlands als onderwijstaal. De Duitse inmenging stootte veel professoren tegen de borst en slechts een beperkt aantal studenten schreef zich in. Toch hield ‘de Vlaamse Hogeschool’ stand.Tijdens het tweede academiejaar onder Duits bewind ...
Het gros van de buitenlandse soldaten aan het westelijk front kon vrij gemakkelijk contact houden met familie en vrienden. Ze schreven en ontvingen brieven en sommigen maakten van hun militair verlof gebruik om even naar huis te gaan. De meeste Belgische soldaten konden dat niet. Zij werden namelijk door de frontlijn afgesneden van hun dierbaren ...
Hoe bekend we misschien ook zijn met de Engelse war poems en war poets – moeilijker wordt het om Vlaamse oorlogsgedichten of -dichters te noemen. Dat is opvallend, omdat er ontzettend veel gedichten verschenen zijn tijdens en na de oorlogsjaren. Maar slechts Paul van Ostaijen en zijn experimentele bundel Bezette Stad vond een plek in ons ...
Onsterfelijk in uw steen
Tijdens de Eerste Wereldoorlog sneuvelden er tienduizenden Belgische soldaten. Aanvankelijk kregen zij in de meeste gevallen een voorlopig graf. Enkele Vlaamsgezinden aan het front wilden hun makkers een duurzamer graf bezorgen. Ze richtten ‘Heldenhulde’ op en zorgden voor betonnen zerken in de vorm van een ...
Volgens de Belgische wet moest ieder kind school volgen tussen het zesde en het twaalfde levensjaar. De eerste maanden van het schooljaar 1914-1915 verliep dat echter erg moeizaam. De mobilisatie had het leerkrachtenbestand uitgedund en heel wat schoolgebouwen waren ingepalmd door vluchtelingen en geallieerde of Duitse soldaten. In het beste geval ...
De Groote Oorlog was vier jaar lang het synoniem voor zinloos geweld, ellende en veel eenzaamheid. Frontsoldaten zochten bij wijze van afleiding hun toevlucht in drank, cafeetjes en allerlei oorden van vertier. Gestaag groeide er een frontcultuur die voor katholiek Vlaanderen synoniem stond voor ‘religieuze en zedelijke ...
Na de Eerste Wereldoorlog maakte Gaston Rombaut vooral naam binnen de Vlaamse beweging. Hij engageerde zich als gouwvoorzitter in het Verbond der Vlaamse Oud-Strijders (VOS) en werd in 1941 oorlogsburgemeester van Sint-Amandsberg. Tijdens de Groote Oorlog verbleef Rombaut echter vier jaar aan het IJzerfront, waar hij vooral bekend stond om zijn ...
Vanaf 1915 namen katholieke intellectuelen aan het front initiatieven om soldaten te behoeden voor normvervaging en (seksuele) verleidingen. Via studiekringen, gebedenbonden en voetbalclubs boden ze ‘passende’, georganiseerde ontspanning aan. De initiatiefnemers namen de gelegenheid te baat om ook een politieke agenda te realiseren: ze ...
De kranten van Nieuws van de Groote Oorlog krijgen in 2025 een plaatsje op hetarchief.be. Op die website kan je vandaag al audiovisueel erfgoed doorzoeken. Uit de periode van de eerste wereldoorlog staat er maar weinig op band, maar in de eeuw die erop volgt, nemen audio en video een steeds belangrijkere rol op als documentatiemateriaal. Doe je ...