ANT WERPEN VOORUIT I • * > «r^i Beheer K)j en Opstel ; j\ Verzoeninqsstraat, 19 ÈsN Antwerpen-Borgerhout Ivj Telephoon 4.S2 TE KOOP KI aan 1 0 cmen 't nummer KI in de Boekhandels : [AÊ\ Roelans, S' Pieterstr. 4 Ifc^J Forst, Meir, yS l%J[ Bout de cigare, De Keyserlei, 5 \fy] rA fvjj] é Administration ll^J et rédactiori \yj\ r Ml | Rue de la Réconcilialion.19 ^ A.NVEK S-Borgerhout I^gj f) Ivil Téléphone 4-S2 1^1 ^ EN VENTE m|| 4 a 10 cmes le numéro |&j \ dans les Librairies : i^él y Roelans, rueS'Pierre,4 IkN^J Forst, Meir, 75 l/J] >) KI, a Bout de Cigare, Av DeKeyser,5 KI ^ NS ANVERS EN AVANT W.l wm V£H4C* anvihs. Orgaan hebbende voor doel : De propaganda voor de stad Antwerpen en de verdediging der belangen van den Organe ayant pour but : La propagande pour la ville d'Anvers et la défense des intéréts du commerce local. — kleinhandel. — Uitgegeven onder de bescherming van den bond « Antwerpen Vooruit ». Edité sous les auspices de la ligue « Anvers en A /ant ». sw AANGESLOTEN BIJ DE BELGISCHE PERSVEKEENIGING VOOR TIJDSCHRIFTEN AFFILIÉ A L'UNION DE LA PRESSE PÉRIODIQUE BELGE -£■& Te Boelaar De gemeente Borgerhout die, op eene oppervlakte £ van 279 hectaren, waarvan er dan nog meer dan hon- 1 derd door de forten ingenomen worden, aan eene I bevolking van meer dan 5 1000 zielen huisvesting moet' < verleenen, heeft eindelijk een tweehonderdtal hectaren c grondsvan Deurne kunnen afkoopen. Opdit aangekocht § grondgebied bevindt zich een uitgestrekt hof van onge- c veer 20 hectaren dat in een openbaar park zal veranderd worden en dat « het Hof te , Boelaar )) zal genoemd worden. Dit nieuwe park zal weldra het middenpunt worden eener prachtige buitenwijk en, niet alleen voor de inwoners van Borgerhout, maar ook voor de Antwerpenaars, een uitgelezen wandel en rustoord uitmaken. Boelaar, zooals de uitgang van het woord het zegt,vormde te midden der Lippeloosche heide, in den beginne, een « laarj dit is eene ontginning, een open veld; want, al betee-kende het woord laar in de zestiende eeuw—ten tijde van , Kiliaen — locus vacuus vel in-cultus, verstond men daardoor in demiddeleeuwen eene plaats die door 's menschen hand gezuiverd en geledigd of liever (om het middelnederlandsch woord te gebruiken) « gelaard » was geworden voor den akkerbouw of tot een ander doeleinde. Weldra werd op het grondgebied der ontginning eene hoeve opgericht die, op het einde der veertiende eeuw, als eene hoeve met «duyfhuis» vermeld staat. Dit is een bewijs dat, toen reeds, Boelaar een « heerlijk » goed was. Gedurende het leenroerig tijdvak mochten alleen zij die wereldlijke of geestelijke grondheeren waren duivenhuizen op hunne hoeven of in de nabijheid hunner woningen bezitten. Het torentje, dat steeds als duiven-huis bedoeld was, maar dat werkelijk in de vijftiende en zestiende eeuwen weinig van een duivenhok overhield, was het kenteeken dat de bezitter een leenheer was. In de zestiende eeuw was Boelaar het eigendom van rid- ' der Michiels van der Heyden. ._ De familie waaraan hij toebehoorde was eene der aanzien lijkste van Antwerpen, en speelde in de geschiedenis onzer stad eenen voornamen rol. Michitl van der Heyden, burgemeester der stad, deed aan gi ondspeculaties in den aard dergene die aan Gilbert van Schoonbeke, rond hetzelfde tijdstip, vermaardheid en fortuin schonken. Even als van Schoonbeke werd hij het voorwerp der openbare beknibbeling; nijd en afgunst verwekien hem aanzienlijke moeilijkheden. Van der Heyden werd beschuldigd van oneerlijkheid en, vooraleer de keizerlijke commissie, aangesteld om de handelingen van den apenbaren ambtenaar te onderzoeken, uitspraak had kunnen doen, stierf hij van verdriet den 4'" April 1549. In 1541 was het bezit van Boelaar overgeg.ian aan Adriaan Spillemans, eene niet min gekende figuur uit snze stedelijke geschiedenis. Adriaan en zijn broeder Pieter waren de aannemers der Handelsbeurs die in 1531 opgericht werd. De plannen waren hun geleverc geweest door Dominicus da Waghemaker; op mindei dan twee jaar werkten zij het gebouw af. De werken waren voor 19400 gulden aanbesteed geworden. De gebroeders Spillemans werden echter niet in klinkende munt betaald. Van de twee eigendommen — het Hof tei List en de Engel — die men had aangekocht om op de oppervlakte, die door deze twee huizen beslagen werd, de beurs te bouwen waren er meer dan 62 roeden niel gebezigd. Die gronden werden geschat aan 320 gulder de roede en aan de aannemers geschonken, zoodanig I- den Pothoek tusschen Dambrugge en Borgerhout, niet verre van de oude Sint Willebrordus kerk, terwijl het gros van het leger tusschen Merxem en Brasschaet verspreid lag. Alhoewel de Gelderschen niet lang rond Antwerpen bleven liggen sleepte nochtans die kortstondige bel. gering jammerlijke gevolgen na zich. De Antwerpenaars, om hunne wallen des te beter te verdedigen, staken al de gebouwen in brand die zich aan den buitenkant der stad, te kort bij de vesting verhieven. Het ( Victorinnen klooster buiten de Kipdorppoort ging in vlammen op. Het klooster der Karthuizers werd in asch dat Antoon en Pieter meer dan 19400 gu'den ontvingen en 218 gul.ten aa 1 de stad moesten terugbetalen. Spillemans bouwde ook het geleyhuis : het prachtig hotel dat zich voorheen a;in de linkerzijde van het huidige koninklijk paleis verhief. Wanneer Marten van Rossum, in 't midden van Juli 1542, op Antwerpen afzakte en de stad tot den 27 derzelfde maand omsingeld hield, ondervond Boelaar ook « wat droeve tijden het zijn als de oorlog woedt », De Geldersche veldheer, na den prins van Oranje te Brasschaet overwonnen te hebben, was, op den vooravond van het Sint Jacobsfeest, te Dambrugge met zijn leger aangekomen. Hij verkoos tot hoofdkwartier het kasteel van Vordenstein dat — zoo schijnt het — om den goeden Rynwyn, die in de kelders aanwezig was, van den ondergang gespaard bleef. De voorhoede kampeeide in gelegd; het oud begijnhof met zijne kerk en al de huizen die het bevatte werd gesloopt. De Leprczerij van Terzieken en het nonnenstift van Luithagen ondergingen het zelfde lot. De Antwerpenaars hadden hunne voorzorgen zoo goed genomen dat Van Rossum genoodzaakt was onverrichter zake weg te trekken; doch de dorpen, waar de Geldersche benden gelegerd waren, moesten den weerstand der stedelingen bezuren. Al de huizen, speelhoven en windmolens die zich op het grondgebied van Dambrugge, Deurne, Borgerhout en Berchem bevonden werden eene prooi der vlammen. Vooraleer Marten het teeken tot den aftocht gegeven had, waren, rondom de stad het kasteel Gallifort, hethof van Smet, dit van Rivieren, het Lantaarnhof, het Sterckhof en het Papenhof in puinhoopen veranderd. Boelaar werd, evenals al de andere speelhoven, aan de lenige Belangrijke zichten uit het park van borgerhout (Ie Boelaar). (Afdruk medegedeeld door de maatschappij « Vooruitzicht vernieling prijsgegeven; weldra echtei door Spillemans heropgebouwd, bleef het toebehooren aan deze familie tot in 1 551, wanneer Gillis van den Bogaerde er eigenaar van werd, om vervolgens, in 1578, in 't bezit van Jan van Santvoort te komen. Deze laatste vermaakte het buitengoed aan Willem, Pieter en Arnold Hellemans, de kinderen zijner zuster. Geruimen tijd bleef het aan de familie Hellemans toebehooren. Deze familie had er, na het twaalfjarig verdrag, nadat de vijandelijkheden tusschen de vereenigde Staten van Holland en de Spanjaarden, in 1621 herbegonnen waren, een droe-» vig ongeval te betreuren. In 1622 was de Hollandsche ruiterij van Daniël de Hertain, Heer van Marquette,de heiden ten noorden van Antwerpen reeds binnengedrongen om, in overeenstemming met de in November door vorst en storm uiteengeslagen vloot van Mau-ritz, eenen aanslag "op Antwei -pen te wagen. Eene tweede poging om Antwerpen te be-meesteren mislukte in October 1624; doch sedert 1822 ging er geene weekvoorbij of het kwam in de heide tot een bloedig treffen tusschen de troepen der Staten en die van de Infante. Het grondgebied van Deurne was meermaals het tooneel van zulke schermutselingen. Gedurende eene dezer,dieden 23 Juli 1624 plaats greep, trof een kogel de echtgenoote van Karei Hellemans die toen te Boelaar verbleef. Haar bezwijken verwekte onder de bevolking eene grooteopschudding. De laatste Hellemans die Boelaar bewoonde verkocht het speelhof in 1662 aan Joris De Bruyn, muntmeester te Antwerpen; waarna het overging tot dezes dochter Suzanna, die gehuwd was met Marten Jacobs « commissaris ordinaris van de mon-steringhe van het volk van oorlogh ». In 1695 kwam Boe laar eindelijk in het bezit van Cathaiina Vincque, weduwe van Louis le Candele en bleef het tot in het begin der igeeeuw aan de familie le Candele toebehooren. Tijdens de Fransche Revolutie was Pieter Hendrik le Candele eigenaar van het buitengoed Boelaar werd tijdens de Fransche overheer-sching geheel en gansch door de sansculotten verwoest, na dat men den bezitter voor 100.000 franken aangeslagen had en de brandschatting van 10 millioen die de republikei- 1 w m 1111 11 ui v u\< i v. j'u uiiivv.1 nen aan de stad en het kwartier Antwerpen oplegden. Pieter le Candele werd zelfs genoodzaakt naar Bremen uit te wijken waar hij, in 1798 zijne teergeliefde gade door den dood aan zijne zijde zag wegrukken. Na het huwelijk van Maria le Candele met ridder Jacob de Knijff werd het kasteel van Boelaar het eigendom van baron Osij die Johanna, de dochter van de Knijff huwde. In waardigere handen dan in die van baron Jan Jozef Osij kon het beheer van het hof niet komen. Herinnere het toekomende park van Borgerhout immer den bezoeker, die iets of wat van 't verleden onzer dierbare stad weet, aan den verdienstvollen vaderlander die, zoo langen tijd, in het nationaal congres, in de Kamer en in het Senaat de belangen zijner vaderstad verdedigde. Baron Osij was een dergenen die in i83o na de straar- 4'ie Jaargang No 80. Verschijnt 's Zondags om de 2 weken. Abonnement 5 fr.'s jaars. 1 9 J U LI 1 91 4 - 1 9 J UI LLET 1 91 4 Abonnement 5 frs 1'an Parait le dimanche k 2 semaines d'intervalle. 4me Année N° 80

Er is geen OCR tekst voor deze krant.

Er is geen OCR tekst voor deze krant.

Er is geen OCR tekst voor deze krant.

Er is geen OCR tekst voor deze krant.

Er is geen OCR tekst voor deze krant.

Er is geen OCR tekst voor deze krant.

Er is geen OCR tekst voor deze krant.