3de Jaar- Nrti9<786j Vrijdag 12 October 1917 ,,-->i*rWÎT=7' MN«ai5aaa«iiU^iSiSaiteà âiiiisiiBRim 1 -»! Ftc Méatêmi g L\ maànd fr. i.«S Ç a m&ar.1» t.jo jfs I maa*<taa |.?| t Miet ioId*t«n [-' in t l*2wl : | ï ea»i à ft. x.75 "s « mw de» î.50 imawdM |><3 » . | Mmit»)1 't land t | 1 maand fr. a.50 | ■ maanden J.80 | ■aaadai |.|c | DE BELGISCHE STANDAARD -T^rtrffTye H T ■» B^wht MACl?^ fpÉÏfki®© OPSTBL * BIHIIB VOLA *MaCogaW» Zl»I]K DR PASO» Klein* aanfcwa-dii?lne«n s 0.461. d• rfi rbclamm VOlgCQ» 0▼*•••" komat Vaste Medewerkers : M. E. Belpaire, L, Duykers, P. Bertrand Van der Schelden, Dr Van de Pcrre, Dr. J. Van de Woestyae, Juu! f illjaert, Dr L. De Wulf, J. Simons, Ô. Wattez, Adv. H. Baels, Hilarion 1 u 11 iiml 1 w n-¥w-MawîiTrj-iTiTMrTrT*nw-Tr-r^g=*^^^^^-cc.-^ii"TT''r"''*^''Tr"'"rr"'nwnT"rTinwirMiii| 11 1 iinmnir 11 n 11 miiin—iii——nw—tm—m——r——1—■■ mi imii wi——1—m——i—ht—ittmwr1—irnr t"1 ~■ ■■■ '' 1 ■» gt»waaprwnraujauyiii——p i Btaatsmansckp. De 00 log getuigi dat ?olkeren die on-rechtvaaruig bestuurd worden, in opstand komen; dat de volkeren die wijselijk behan-deld werden, door wijze staatslieden, naai recht en rechtvaardigheid, eensgezind ten s tri j de trekken. Of die opstand te wettigcn U of niet, heb ik in dit artikel niet te onderzoeken. Ëen feit is het dat een volk dat verdrnkt is in zijn ontwikkeling, in zijn taal,dat zulk voik in opstand komt. Tronwens een volk bere-deneert niet in hoe ver de verdrukking deti opstand wettigt. Een volk volgt zijn inge-viûg en niet een wijsgeerige redeueericg. Zeifs indien het onrecht den opstand niet wettigt, is hij een blijvende le» yoor al wie het staatroer in handen had,heeft of hebben zal. Hij is een verwittiging, een waarschu-wing... Willen de bestuurders op hnn rolk rekenen in moeilijke tijden, dan moeten ze zijn Tei trouwen ^winnen, door recht en rechtraardigheid te doen heerschen, in tijd ▼an vrede. Zal die les in acht genomen worden in de toekomst? Zal zij een stelregel aangeren voor 't bestuur ran 't land ? Ik durf eraan twijfelen.Om twee redenen : Ten eerste omdat het bestuur van 't land meer in kemden is van bestuurders dan van staaislied a ; en ten tweede omdat de staats-lieden dikwijls niet lukken hun staatsinzicht door hun tijdgenooten te doen deelen. Velen zijn tôt het ministerambt geroepen ofmeenen zulk* ; weinigen zijn uitrerkore». Aan ambities oin een portefeuille heeft het nooit ontôroken. Dat is nogal rerklaarbaar. Dj gaagbare opinie «an het ministerambt is dusdaaifr ici zij de middelmatigen niet moet aîschrikk a. « Mmister zijn » beteekent j.an het hoofd ataan vau een mmigtenëel département. En een m»n, van middelm&tigc kracht, k»n, door werkzaamheid, een uit-stftkecd feoofd zijn van een département ; 206 een nsiddelmatig advokaat kau goect op zij ne plaats zijo, aan 't minisierie van jus-ticie. Zelts wanneer een advokaat goed om-ringd is, kan hij wel eens een goed figurant zijn in een ministerie van handel of nijver-heid. Deze of gene kan zelfs schitteren aan 't hoofd van een département ; hij mag de spoorwegen goed besturen, de openbare werken fcerorderea, de staatsfioanciën in 01 de houden, de Buitenlandsche verwikke-lingen af^/eren, maar daarom is hij nog geen staaissnan. Is niet staatsman wie wil. 't Is niet vol-doende m het pariemeat mooi klinkende ziunen te hebben gespi^ken ; te hebben ge-theoriseerd over libéralisme, conservatisme, socialisme; dwaza ambities te uebùeu ge-roid ; aie zeif tôt een raad rau « zes wij-zen » uit se iwepen om âtaaistnan te zijn. 't Is niet . 'Ciiûeg de ambitie le hebben van Fière-Orbaa om den staatsman teevenaren. Men moet van de stof zijn, waaruit staats-iieden gei.ouwd worden Een staatsman kijkt buiten zij a département, Hij waakt over 't algem^tn bestuur van zijn volk; hij ver-neemt de grieven, onderzoekt ze niet paar vooringe/iomen gedachten, maar meet ze met den niaatstaf van recht en rechtraardigheid ; hi wikt en weegt, reraoent tegen-strïjdige helangen; hij leidt zijn volk met een licht* haad ; hij schept de gebeui tenis-sen, voo- zooveeldiete sciieppen zîjn.Want 00k de s aatsman kentmoeilijke tijden.Maar dan juisi wordt zijn staatsmaoschap op de proef ge&teld. Aan het werk kent men deu arbeider. E'în staatsman zoekt naar de oor-iaak ; e< a dwaze slaat in den blinde. 'k Heb in een rorig artikel het voorbeeld 7«n Chamberl«in aangehaald. lerland was in opstand. De dwazen wilden hem demp? i in bet bloed, door autocratie. Publiei I schrij^ers en sprekers wilden door zot g< i weld de verzoening belemrneren. Iets to< l(j > gsrea> hieten ze: buigsn voor Iersche mii noegdheid. Gladstone, het hoofd van h< ministerie. was een staatsman. Aïs dasdt nr nig kenrde hij den opstand af. Maar hij w?l dat de opstand zijn oorzaak rond iu oc rechtfaardige tosatanden. Eu die toestande wilde hij wegnemen, Hij werd gevolg m door een ander s'aatsman, Chamberlain j° Luister naar diens woord : « zoolang w/ Iniet aile" oorzaak van misnoegen zulle verwijderd hebben, zoolang wij niet ail grieven zullen yreggenomen hebben, zij, e wij niet gereehtigd te zeggen dat wij on zen plicht hebben gekweten ». De opstan vond zijn ooizaak, zei Chamberlain, in eej ie « rotten socialen toestand », En als bewij in daarvan haalde hij aan dat een groot dee 1_ der bevolking met dezen die de schelmstuk ken in den opstand pleegdeu, sympathiscer !e de. Die staatsman ontdekte en bekende du " de tekortkomingen van het bestuur. Daar om sloeg hij : « mea culpa». Om zulki grootmoedigheid aan den dag te leggen moe e men : « staatsman > lijn. Een staatsmai n dempt den opstand uit onrecht geboren door recht te stellen in de plaats van on : recht. d Met een woord,de staatsman bestuurt dooi a rechtvaardigheid en waar onrechtvaardig' l_ heid oorzaak is van misnoegen en opstand lt brengt hij vrede door rechtvaardigbeid. Dr. VAN DE PERRE, Volksvertegenwoordiger, Wettelijke besluiten t EXAMEN TOT HET BEKOMEN t VAN HET DIPLOMA VAN ONDER-j WIJZER EN ONDERWIJZERES. t Bij ministerie»! beslait van i5 September . 1917 werden jury's samengesteldbelast met • het afnemen der ex ;neïiS van onderwijzer j en onderwijzereg voorzien bij art. 24 der . wet tôt inrichting ran het lager onderwijs . van 19 Mei 1914. t De jnry's zullen ailedrie maanden zetelen. . De eerste zitting zal plaats hebben in de 1 maand Norember, de tweede in de maand . Februari. . De rragen tôt inschrijring moeten geson- i den worden naar het Ministerie ran Weten- . schappen en Kunsten in Le Havre : de kan- , didaten weîke deel nemen aan de November-texamens moeten hunne vraag doen voor . 20 October; die welke zich aanbieden in , Februari 1918, voor 20 Januari 1918. ^ KUNSTKRONIJK Te Ucoje, in het " Hôtel das Familles ,, op de Si. PietersplaaW is er eene tentoon-stelling geopend. Men vindt er 0. a. werken van de schil-ders : J. Albert, Aug. Dause, Wil. Biche-roux, Bytelier, R. Dubois, A. Drumé, Lecombe, Henri Boidot, Roméo, F. Stieve-tard, Strebelle, A. Vanden Bosch, J. Van Mierlo, G. Van der Camtne^Van de Broeck, Devleeschouwer, G Werleman. De beeldhouwers Braecke, Eug. Canneel, Fontaine, Grandmoulin, Wittevoulghe en de kunstsmid Fernand Carion hebben 00k van bunne werken tentoongesteld. ,11 ■ mil r <--T --T- -r rnm tmr n—f' V Een Komt Iclijke Gift Onze Koning heeft 10,000 frank geschon-ken aan het Belgisch Komiteit roor de op-richting ran een Belgisch monument in Engeland. Dit monument is een dankhulde ran onze nitwijkelingen aan de Engelsche regeering. ke5 Ooplogs t!fctir*|g^:rt i ?e- " Z FRANSCH FRONT ^et PABIJS, x October i5 nur. — N de , Aisne was de artillerie-strijd zeer herig in de streek LAFFAUX, Op den rechter Maas> u" oerer werd de artillerie strijd zeer doorge-Toerd.Si D.j Een Spaansch*Duitsch Incident! en Orer enkele maanden kwam een duitsche ' \le dnikboot in de Spaansche haven Codix jn schuilen. De boot werd ontwapend, en aan n, [ de kabel gelegd. De manschap werd gein-1(j ! terneerd. Vier dagen geleden ontsnapte de m | dnikboot uit de haven. De Spaansche over-ijg heid van Codix heeft in dete schennis der ' ;ej Spaansche nentraliteit meegeholpen. Mini-5 ster Dato heeft de betrokken overheid afge-r. 1 set en uitleggiogen te Berlijn gevraagd. De " Entente is een beetje ontstemd. I . r[e Roemenie zal geen afzonderlijke • et vrede sluiten-1 'n Sinds enkele dagen liep het gerucht hard- I n, . nekkig dat Roemenie wel zou knnnen be- ' I 0-1 reid gevonden om een afzonderlijke vrede • 1 : aan te gaan. Uit een verklaring van den ( >r : eersten minister blijkt dat zuik een waar < j- rer^insel is. • ] J, 1 De oorlog ter zee i Petrograd bedreigd 1 r. De Italiaansche vloot heeft een Oosterijk- J - schen torpedojager gekaapt, die thans dienst j j doet in de Italiaansche vloot. ? ; De bedrijvigheid der duiteche vloot in y de B«itisch3 Zee is, sinds enkele dagen > 1 1- buitengewoon groôt. Men is van gevoelen \ ' | dat in 't korte de duitsche vio&t een aanval ' 1 ,r j tegen Petrograd zal beproeven. < ' * | De Warboel in Ruslan j < ; Fislind roept Seplabliek uit • \ Kerensky krijgt met den dag meer en ' j !» : meer tegenkanting te onderstaan. Spijtsdit j. e . wil hij volstrekt een erolusie-ministerie ror- ' | i ' men. Er is echter weinig kass van geluk- * ^ ( ken. \ Intusschentijd verbrokkelt Rusland heele- ' - _ maal. Finland heeft de Republiek uitgeroe- ; - ; pen en 't wil nog slechts afhankeiijk van ! T w j Rusland blijven als het heelemaal zelfntan- " r dig mag bestaan. f t a ' Voor de tieude maal in twintig dagen Q [ heeft het Russisch hooger legerbevel eeoe n | volledige wijziging ondergaan. i i0 't Spant er in Duitschland \T ' | Michaëiis heeft voor de bijzondere R'jks- gl " i dageommissie zijn politiek verdedigt. Hij 0 i werd op de helft der banken uitgejouwd. ^ " Helferlch vaarde evenzoo. Men rerwacnt ]\ " ' een nieuwen kanselier 1/ ? „ '] , Uu!» * n a j t 6e Strijd om Yper ! d , PARUS, io Okt. i5 uur. — In België, ^ ® 0. Draaibank hebben wij de hofstede Pape* ^ t gaai ingenomen. Veertig krijgsgevangenen ^ | vielen in onze handen. Langsheen het nieu-[ we front verkennersgevechten. '■ j | EONDEN, io Okt. i5 uur. — Gister met v - 't vallen van den avond hadden Irijke E - tegen aan vallen plaats tegen de a ^ rweg ri i Yper-Staden. Op een klm en half Z den zi s spoorweg moesten onze troepen wat achter- j : nitplooien. Aanvallen tegen Broodseynde , b hadden geen gevolg. j B ■■■■■wbm*»—iiiimfnniT1 il iNinwwa n—iiimm\ i —'ifin , ! Toestartd i f GROOTE 61BBDRTEMB8EH OP HANDEN M ÏLiÀRSE&EN e 1 ! Gisteren zijn de Franschen en Engelschen, midden het sleoht weder, weer ten aanval getogen op heel het front tusschen Merckem (eu Broodseynde, bij Gheiuvdt. Na den laatsten vooruitgang door de | Engelschen bewerkstelligd, was het nood-5 zakelijk dat ook de Franschen hun duwke : gaven, om eenerzijds ruimte voor een groo-1 tere krijgsverrichting te geven die voort-' i vloeien moet uit deze laatste gebeurtecissen !, en anderzijds om de Engelschen aile gemak " . in de verdere ontplooiing van hun strijd te rerzekeren door de Duitschers te beletten I hen in de rug te schieten. ' \ Na het oponthoud der Franschen in 't II begin van 't offensief, noodzakeHjk gemaakt I door het aanhoudend slecht weder, waren «t 7 | het alleen de Engelschen die voort geboerd jj hadden, wat dan ook in 't eerste plan was jj voorzien. î Echter, wanneer de Engelschen, door ' twee opeenvolgende offensieven gekomen ' waren èn in 't bezit van de reeks heuvelin-gen die de heele streek tusschen Rceselasre en Kortrijk beheerschen en daardoor de jj Duitschers in een neteligea toestand brach-ten, èn in 't bezit der Duitscbe linies boven Poelcapelle en daardoor het bosch van Hout-hulst benaderden en Passchendaeie, spitle ( ran den Duitschen weerstand in de streek, bedreigden; was het noodzakelijk dat de ' Franschen ook begonnen om op de hoogte * van 't bosch van Houthulst (westelijken en zuideiijken rsnd) te komen. Dit zou voor S « gevolg hebben de Duitsche macht die voor t î dit bosch lag en het beveiligde, te vernieti-| «en. | Maar de Duitschers moeten lont feroken | hebben vermifs het Fransch bericht meldt dat de Fransche troepen, in een sprong, de striepe grond tusschen de Yperlee en het ; bosch Yan Houthulst gelegen met de zich daarin bevindende dorpen en versterkte _ hofsteden, veroverd hebben en slechts 3ao krijgsgevangenen werden gemaakt. Het feit I dat de Belgische veldartillerie de aftrekkende ; Duitschers in den rug beschoot staaft onze , bewering. | De Duitsehen hebben hun heil in 't bosch E ran Houthulst gezocht. Maar hiervoor zelf | stellen ze buane linie van aan MERCKEM j tôt D1KMU1DE in groot gevaar, en 't sou ons niet moeten verwonderen indien we morgen vernamen dat de Belgisehe troepen op huone beurt de streek op de hwogte van Woumen hebben bezet. Binst de Fransehen aldaar hun voorge- i stelde doel bereikten waren de Eagclschen ook aan den aanval op de heele uitgestrekt- 1 heid van het Ypersche gevechtsfroat. In < ^ Noord-Oestelijke richting duwden ze èn i : naar Passchendaele èn naar den Oostelijken ( k rand vàn het bosch van Houthulst. Ze be- ? j , naderden Passchendaele op een klm. wat ' i . hen in de onmiddellijke nabijheid van 't f 1 ' dorp bracht. Ze kwamen ook ter hoogte * van 't bosch van Houthulst (Oostelijken | kantj wat voor gevolg had dat de Duitschen J ( de strook grond die se nog bezetten Zui-} j delijk het bosch moesten prijsgeven. I ] Het getal krijgsgevangenen overtrof hier 11 de 5oo man. Het bosch van Houthulst is dus ? i voor de twee rijfden omsingeld. Kunnen de ! i Engelschen nog wat Noordwaarts rooruit- ' 1 rukken dan gebeurt een oprukken onzer- j < zijds langs de spoorlijn Diksmuide-Staden. 1 s Meer Zuidwaarts al de kanten ran Zonne- \ beke is de laatste heuvelende opglooiing ran i Broodseynde in on« bezit gcratfeQ. , n il i wtii'MiMifwr We mogen besluiten : Iogeralle het goe-i de weder aauhoudt en er geen onvoorziene beletselen opdagen, ligt de weg naarRoese-laere voor de oprukkende Eogelschen open. Dit ware'i begii der ofitruiming van West- IVlaanderen. De laatste dagen hebben bewezen dat de Duitschers niet meer in staat lijn ôp vol-doende wijze tegen te weren en 't hu ons niet verwonderen indien tu, een deieT da* gen, op ean zekeren naeht, in stilte naar reiliger plaatsen zouden verhuiad lijn. Ons Kerstgeschenk A 9^1 7 III. Na aldus het besiaan der werken verze-kerd te hebben,werden maatregelen getrof-fen, om met het overblijvend gedeelte ran het Kerstgeschenk, nieuwe inrichtingen tôt stand te brengen, wier noodzakelijkheid zich met den dag mèer en meer deed roe-len.In de statistieken van ongeletterden was het beschamend voor ons volk er eene plaats te bekleeden die in geenen dtele eer deed aan onzenuaam. De oorzaken daarvan op-sporen is niets, i« dien toestand verhelpen ligt ailes, Wat ovtrheid noch wie ook had durven aanpakkeu, richtten wij in met be-beperkte middeieu maar met veel goeden wil en op Gods genade. We stichtten : DE SCHOOL OP T FRONT Dit werk, eéaig in zijn aard, had een heel nederig begin. Na de eerste aankondigin-gen hadden zich in 't gehe.el een driehon-derd leerliogen laten inschrijven.Maar hier werd het spreckwoord wonderlijk bewaar-heid: Menprijst een stuur begin. Enkele weken nadien was het werk tôt eetfwéelderigen boom gegroeid die zijn ver-tekkingen in heei het leger heeft. In geen ander leger bestaat zulk werk. Het had, m den beginne, hocfdzakelijk ten doel, midden onie soldaten,lessen voor ongeletterden en min gevorderden in te richten, alsook om aan meer gevorderden het asnleeren der tweede taal (Vlaamsch en Fransch) te vergemakkelijken. In enkele weken tijd wanneer ailes goed op dreef was, nam deze inrichting zulkdanige uitbreiding dat het iedereen van ons met verbazing sloeg. Aan honderden aalmoezeniers,officieren en bran-kardiers werden de inlichtingen verstre' tom scholen in hunne eenheden cp te richten. Aan ailen werden al de onontbeerlijke be-noodigheden (schrijfgerief en boeken)gratis 'jerstrekt." Duizenden îeerlingen - soldaten lieten zich inschrijfen. Bijna elk bataljon heeft thans zij ne scholen, zljne lesgerers. Dikwijls werd het bejammerd dat ons léger zulk hoog percent ongeletterden telde, dikwijls werd gcklaagd over de stijgende aanwassiDg van de zedeloosheid, onophou-delijk werd er op gewezen dat onze jon-gens voor den strijd van 't leren, later moesten voorbereid worden; in dit ailes heeft de School op 't front verholpen. We htbben ao rgewerkt en kunnen door? werken dank de offervaardigheid en den goeden wil van allen, bijzonderlijk der les» gevers. Het resultaat zal voor allen de best belooniug zijn. In enkele maanden hebben we het percent ongeletterden van ons leger met 3 112 ten honderd rerminderd, hebben aan 4 ten honderd de tweede taal aange-Ieerd en aan a ten honderd de verdere ontwikkeling in allerhande wetenschappen aangeleerd. Het getal Ieerlingen overtreft thans de rijf duizend man. Er zijn thana aïo lesge. vers en 3o|3 klassen.

Er is geen OCR tekst voor deze krant.