De Belgische standaard

1617 0
close

Waarom wilt u dit item rapporteren?

Opmerkingen

Verzenden
s.n. 1917, 04 Mei. De Belgische standaard. Geraadpleegd op 29 maart 2024, op https://nieuwsvandegrooteoorlog.hetarchief.be/nl/pid/4t6f18th74/
Toon tekst

Over deze tekst

Onderstaande tekst is geautomatiseerd gemaakt met OCR (Optical Character Recognition). Deze techniek levert geen 100% correct resultaat op. Dit komt mede doordat oude drukken moeilijker te lezen zijn met software dan moderne. Dat betekent dat er onjuiste tekens in de tekst kunnen voorkomen. Er wordt gewerkt aan verbetering van de OCR software.

Vrijdàg 4 M pi 19 î 7 ,»**u ri muni n i v _ 2-5 ?* IflIiHilSSmi < I f#w ftKiiSix: | [«*&< t &3S |f | *M$£iÀ &g« | i aua«<s*i f Si #rt*5 gsîâ&ï-ss | fm 's imi'. i l «mfc-i fe-^53 | g W».S,5. J. I g.S| 1 ueatrsxt.s + Mfa» 1iss^ ; i I aus<i if. s»5® I s ib»»s^*b j,oo | I mutai |.£e ? 8 DE BELGISCHE STAnDAARD (JPSÏBL x s £BHE£X « Si* Ccçaiii* » Zismn DS £<âà"ïS Ei«i8f S&lèms • digie*** ! Q.S5t.d»ï*g*i îiBCLAMSiS V0l£8S8 «v*real-fesssst- _-^j^-r-rr~R''Â:c H T • B A AW~T~~lvnsrcTrr~~~ »"• *w" " StëfihtêP-fôesfcuupder* : ÏJ4ef@n$ Fêg Fai/« âtedemrkêfi : M, 12. Iklpair®, L. Daykers, P. Bertrand Vta der Schelden, Dr Van de Perre, Dr. J. V*û de Woeityne, Joui Filli*ert, Dr L. De Wolf, J. Simon», 0. W&ttez, Adv. H. Baeîs, Hiiarian Thans. ÂLGEMEEN YLA4MSCH EN 6EWESTSPMAK II la wàt voorging zegde ik reeds dat wij gerust mogeu gaaa luisteren bij andere vol-keren oui dea natuurlijkea staat vaa zakea % te vindea op taalgebied. Wie onder ons heeft niet persoonlijk on-dervonden, wanneer twee landgenooterr met meka&r gpreken, dat een vreemde toehfoor-\ der er maar bitter weinig kao van oprapen? Die menschea spreken de gewesttaal ea de vreemdeliag kent eakel de algemeene taal. : Dat gebeurt met Vlamingen en Walen, meL ; Hollanders, Franschea en Engelschea. 't Is ? beat mogelijk dat buitea België de verschil- -leade gewestspraken niet zoo diep verschil-lea van het eeae dorp tôt het andere, ja zelfs vaa dezea tôt gindschen hoek eener ■ stad. Met genoegen wou ik daar raeer over | hooreu vaa meer bevoegden. Bij sommige gegoede familiën in Wallo-nië evea als bij de meeste franschsprekende huiagezinnen ia Ylaanderen houdt mea er ; slechts ééne spreekwijze op na, zoodat hf kiaders eerst later in 't werkelijk ieven ge- j groeid, hetzij Vlaamsçh hetzij Waalsch aan- • leeren kunnen om buiten dea famiiiekring ! haa omgeving te verstaan. Zcker zijn daar enkele opvoedkundige voordeelen aan vast : ? de woordkeus is verzorgd, de uitspraak \ kliakt beschaafd fijn, de straatgevaren zijn gemakkelijker geweerd ; toch kan zuiks f geenszins opwegen tegen de veel gewichti-gere nadeelea op allerhaade gebied. Maatschappelijk brengt de volkomeae af- j 2ondering der groeiende jeugd eene ver- j vreemding mee van het aatuarlijk middea -, waarin de volwasseae eeasdaags zija roi zal s te spelea hebbea. Dat is mis. Voor het kiad I zelf, wanneer het de volkstaal rond zich i niet begrijpt, gaan duizend gelegenheden voorbij waar anders de ontvankelijke geest het troawe geheagen rijker zoadeu bij wor-dea zonder inspanning. Al stoeiend met makktrs bij het spel, loerend met begeerig of verwoaderd oog naar aileriei uUslaliin-gen, de aeas tegen het wiiikelraam, ofvvel • stiistaaad bij straalongevallen en véor de opeae deur van een werkhuis, bij aile mo-gelijke omstandigheden doet het leergierig kinderbrein onschatoare kennissei. op voor J het leven en immer wordt beeld of gevoel 1 ia de gewestspraak opgeteekead. Onrnoge- 1 lijk dit aanschoawelijk onderwijs voor het . gewone kxnd te vervaagen door welke stel- s 1 selmatige opvoeding ook. N^oit znllen boe- ' kea met of sonder geklearde prentjes een . 1 kind eigea maken wat zijne omgeving het ! ^ ongemerkt inprenten kan. | 1 De groote innerlijke waarde van de ge- ; * westspraak ligt in het feit dat de eigeniijk i 1 levende taal van het ras de volkstaal is. ? r Het volk spreekt zijn eigea dorps- of stads- ; j taal in het alledaagsch leven en spijts aile ? stelseis en regels blijft het volksgebruik de \ hoofdwet voor de taal gelijk natuurwettea ; i de wereld beheerschen. Wat waar is van l * eike leveade taal iazake invloed van lucht- r streek en grond is vooraf aan te nemen van i gewesttaal ; en zoo verder op aile gebied. g Het volk neesnt eene benamhjg op of niet li om het evea van waar en eerst na larig ge- c bruik in de vjlksmond kiijgt eea v/oord burgerrecht in de scbrijftaal. De schilder- h achtigheid eeoerzîjds en de werkelijkheids- ii zia anderzijd.-i tct ia de uvfrdrijvingeu bij t volksvvoordeii e» ai; drukkingeu iereren het beste wat eea taal hefcijeii Kau. Met iiauw-gczetheid zai het kieskeurige opslorpings-vçrmogea der volkstaal door aile indrukkea I vaa buitea heea het vreemde behoudea of vervverpea in de maat der geachiktheid of aoodzakelijkheid. De aiinste gebeurtenis van algemeen belang vindt haar weerklank in de volkspraak zoodat de gesclhiedenis van het ras er trouw in uitgebeeld blijft. Gelijk al wat leeft is de spraak ieis willekeurigs, iets wisselvaliigs ; kan het dan wel mogelijk zijn de eigen taaigeest te bezitten en te vol-gea voor wie niet ia rechtstreeksche betrek-king leeft met hen die de taal maken ? Hoe kleur en schakeering gevat zonder persoonlijk meespreken ? Tôt de gewone schrijftaal krijgea woordea ea wendiDgen eerst later toegang en zij vallen er vroeger uitweg aïs verouderd. Zoo blijft de volkstaal altijd veel rijker om verscheidene benamingen te hebben voor een zelfde voorwerp. Sedert jarea was het gewetea dat de woordenschat eener gewesttaal er verre van af. was te kuaaen vervat worden in het gewoon formeat van het zak-woordenboek. Diep liefhebbende zwoegers als Deken De Bo en Guido Gezelle zijn daar geweest om zulks met verbazende feiten te bewijzen en de hedendaagsche haarklieven-de taalwetenschap komt zoo mogelijk de waarde der gewesttalen nog verhoogen met het onderzoek naar het veclvuldig verbaad tasschen verschillende talen onderling.(Per-sijn).('t Vervolgt.) V. Van den Bosch. VAN EN VOOR ONZE SOLDATEN Een nieuwe Duitsche Methode van Bombardeeren De Daitschers bombardeeren niet alleen en uitsluitend met obussen.Ze zenden tegen-woordig obussen gevuld met proclamaties. De obussen ontploffen in de lucht boven de loopgrachten en de proclamaties komen bij de soldaten terecht. Een heel ongevaarlijk bombardement zult ge zeggen. Te zien. Men moet immers weten dat zulk bombardement thaus dagclijks gebeurt op het Russisch front en dat de eensgezindheid nog ver van algemeen is bij de Russea, uit oorzaak vaa de jongste omwentelirjg. En de Duitschers weten dan nog in zulk bombardement de om- j! standigheden te benuttigeu. Op het Noorde-1 ijk front, waarachter Petrogzad !igf,bom- f jardeeren de Duitschers met révolutionnaire j •roclamaties Op 't Zuxdelijk front bombar- j ieeren ze met tsargezinde proclamaties | svaarbijzij de Russische soldaten aanmanen, | lea tsar weer op dea troon te stellen en ein-ielijk op't Roemeensch froat bombardeeren :e met socialistische propaganda waaçbij zij ieizer Willem voorstellea als de grootste evolutioanair van zijn tijd. 't. Valt nu af e wachten indien zulk bombardement meer >ijval zal hebben dan een bombardement net gewone obussen ! >o < Karapathen » naar de Glorie Onze « Karapathen » gaan de glorie in, toor 1 In Engeland worden ze de helden an den da&. In het Tijdschrift « The Regi-nent » heeft de gekende militaire schrijver L. E. Pearse aan onze Carabiniers een rijk •eïllustreerd artikeî gewijd. Pearse verbleef, ingen tijd. ia België en werkte regelmatig lee aan « La Belgique Militaire ». In dit artikel geeft Pearse een prachtige ■ eschouwing over al hetgeen de Carabiniers j i den oorlog verricht hebben. De Karapa- ? ■ len zullen nu wel tevreden zij n ! ( ( Het ueruolff van den brief van Mgr < !oelens moeten we tôt morgen verdagen. ; Ooi»Jogs tijcUrcg^rt BELQISCH FRONT 2 Mei, 20 uur. — De artillerie-strijd op 't front was heel bedrijvig om Diksmuide FRANSCH FRONT a Mei, r5 uur. — In de streek van Chemin des Dames groote artillerie-bedrijvig-heid. Om Hurtebisé viel de vijand verschillende malea aan maar werd steeds afgesla-gen. In Champagne, om Mont-Cornillet en om Mont-Haut, hevige gevechten met greaa-den. Wij dedea vorderiagea. Te Eparges droagea wij op verschilleade plaatsea ia de vijaadelijke linie en brachtea gevaageaen ea materiaal op, Aile gemeenschap met Duitschland sfgeslofen Uit den Haag wordt gemeld dat de Duitsch-Hollandsche grens gesloten is. Men weet dat de Duitsch-Zwitsersche grens ins-gelijks gesîotea is. Er moeten dus belangrij-ke troepenverplaatsingen gebeuren bij den vijand. De gevolgeo m den duikbooten-oorlsg Sinds i Februari tôt einde April werden 686 neutrale schepen in den grond geboord. In 't geheel werden bij de twee duizend schepea naar den kelder gezoadea. Lloyd George verklaarde dat het getal getorpe-deerde schepea stijgt met dea dag. De conferentie van Stockholm. De belgische socialist De Brouckere, op weg aaar Petrograd heeft verklaard dat geen Belg deelnemen zal aan de coaferentie van Stockholm. En socialist Huysmans die de coafereatie bijeeariep ? Uup De Toestand op 3 Mei 8 uur PARUS meldt : N.-W. Reims in Champagne (sectors van Moronvillers en Aube- ; rive) artillerie-strijd. We wonnen veld in het bosch om dea berg Cornillet. LONDEN mcldt : Een duitsche aanval N. Arleux werd afgeslagen. N. de Scarpe en om Yper geweldige artillerie-strijd. 13 Duitsche toestellen werden neergescho-ten, vier onzer vliegers keerden niet terug. j De Duitsche stad Trier gebombardeerd ! Als weerwraak tegen het bombardement f van Chaloas en Epernay hebben vijf Fran- j sche vliegers de stad Trier overvlogen en «vierpen bommen midden de stad. Een jroote brand werd opgemerkt. De Turken in aftocht in IHesopotaraie. Generaal Mauae'seint dat op 25 mijlen 5.-W. Kisri de Engelschen troepen het i3e rurksch legerkorps weerszijden de Shat-el-idhaim hebben aaagevallea. Het dorp en ie stellingea werden aa een verwoed ge- j recbt ingenomen. De Turken zijn in vollen iflo«ht gegaan. Achtervolgd, werden ze in ; lea Jebel Hamrin geworpea. We nain en ; S5o krijgsgevangenen. Yankee, onze nieuwe Wapenbroer, Aangenaam zal het onze dappere jongens zijn kennis te maken met hun nieuwen wa penbroer, den Noord-Amerikaan. Deze, tei einde geduld, wipt nu over den Oceaan ei springt in het strijdperk tegen den altergeii' den mof om van hem weer te maken eei redelijk schepsel Gods. En of hij krachtige spieren en zware vuis heeit de nieuwe bondgenoot,... Onkel Sam of Yankee,... volgens 't ubelieft...? 't Waren de Engelschen, die Noord-Ame rika krachtig en degelijk ontgonnea ; wij Portugeezen en Spanjaards zijn zuiderbroer-tje bedierven en uithongerden. Op korten tijd overdekte de krachtige on-deraemings • en kolonisatiegeest der Engelschen dat nieuvv en groot werelddeel met wegen, schepen, boerderijea, dorpen, fa-brieken en steden. De bewoner van New-York en de burgei van Chicago, de Yankee en de koloon van rar-West, alhoewel in den schijn weder-zijds onafhankebjk en zelfs mededingeis, oefenden toch eene gezamerdijke en onweer-siaanbare drukking uit, ter bemachtigix;g vaa eenen hoogen graad van sucialen wei-stand. Ze slaagden ten voile. In opzicht van landsrijkdom, staat heden Noord-Amerika aan de spits aller mogendheden. 't Was aldus dat, in het Oosten gelijk in het Westen, de zucht naar eene totale onaf-hankelijkheid van Europa,den Noord-Amerikaan aanspoorde tôt het bereiken van een degelijk zelfbestaan. En hoe zoude hij zijn doel bereiken...? Wel, ^net het bemachtigen van het fortujn : vader Sam had hem duch-tig de les voorgespeld. Aidus komt het dat de Noord-Amerikaan zijn leven schier uitsluitend toewijdt aan handel en handelszaken. « Business » — handelszaken — is het woord dat hem immer op de lippen ligt. Ontmoeten twee Yankees elkaar, 't klinkt onfaalbaar, « How is business ?» — Ho j gaat het met den handel ? — 't Is het eerste onderwerp hunner samenspraak. En 't is niet te verwonderen l In de Ver-eenigde-Staten zijn de handelszaken onder-hevig aan buitengewoon talrijke en beslis-sende wisselvaliigheden. Zij volgen er gee-nen geregelden en stillen loop, zooals in België. Er wordt ginder dikwijls onvoor-zichtig en roekeloos gehandeld, zoodat men soms eeasklaps tuirnelt van af den gouden zetel der fortuin op den bezemstok der ar-moede.« Noord-Amerika » zegde immer mijn Grootvader, een voorzichtige handeLar uit het dierbare Helchteren, « Noord-Amerika is het land én der groote winsten én der groote verliezea ». De Yankee vraagt vooruit en vooral vrijheid en macht. Tusschenkomst en raad-geving slaat hij doorgaans af. Hij wil be-schikken en bevelen, de grenzen der groot-heid naken. Geenszins vreest hij de tegen-kanting van het fortuin : vergezelt deze hem aiet op zijnen weg, hij slaat rechts om en neemt eea aader pad. Tusschen de steile helling en het kroake-lend doch zacht padje, die beiden tôt het fortuin voeren, kiest hij de eerste, omdat ; ze de korste weg is ; en met handen en voe-ten kieeft hij vast aan de uitstekende pun-ten zijner gevaarvolle baan. Dat is de Yankee. Zulk mensch strjjdt i niet alleen voor het bestaan, maar stelt zijn ; bestaaa bloot om te slagen. En hoeveel van die aardige kerels loopen er op den wereld...? Honderd en twee mil-joen, volgens de optelling van 1916. J. Schoenaers. Le HAvre, 19-4-' 17. • KUNSTKROlMl JK , j Ean Belgisch Toondicbter bekroond | Homere Teurlinx, ne prijs van het Con-servatorium van Brussel, pianist-virtuoos, 5 gereformeerd solùaat ten gevolge van beko-men wonden en tharis verblij vende te Cherbourg, heeft den eereprijs bekomen voor zijne hymne « En Avant», in den prijskamp uitgesehreven door de « Academie Poétique de la Manche » en bekroond door de jury vaa de Ecole Niedermeyer te Parijs. De heer 1 Teurlinx was de eenige Belg tusschen de 60 mededingers. Een belofte voor Ylaanderen is Teurlinx. ' De jonge kunstenaar gaf te Cherbourg en in Vlaamsche vergaderingea van Parijs verschillende Concerta, en 't is dank aan hem dat men in vele dier feestavonden werkea vaa onze groote Vlaamsche meesters te hoo-ren kreeg. Zijn prachtig Vlaamsçh liedeke : « Mijn Oorlogskindeke », op woorden van G. V. D. B. bekwarn op verschilleade concerten den grootsten bij val. i n eonm - Il G1ËRIGHBI0. j Dekc.j had eene bevlieging om het uit te proegten ; evenwel tegenover de verontwaar-diging en het betéu'erd wezen van pastor Smits bedwong hij iijn lachlust die krieu-i welde in borst en keel, en trokuit zijn sigaar heeie moadvollen roolc. Deken meende pastor af te vangen met te Ivragen, oolijk : « Dat 's nu voor de hoovaardigheid,mijn-heer de pastor, maar er zija zeven hoofd-( zoaden, en gierigheid kunt ge toch kwalijk uwe boeren aanwrijven, die 's Zondags ia plaats van met centen en nikkelmunt, met vijffrankstukken in hua broekzak rinkelen!» Of pastor Smits glimlachte ? Bijiange niet 1 Met een ruk zette hij den wagen weer aan den gang, of juister : zijn molen aaa dea draai : — « Gierig, mijnheer de Deken, gierig !■ Zija ze 't aog niet, ze zullen 't wordea 1 Welke parochie is het meest piuaekea-\ dun als er sprake is van Sinte Pieters-pea-t ning ? Weetge wat ze mij gunnen 's Zondagsia de schaai ? Al hun kv/ade centen ! en meer i dan een smijt een knoop. Wacht maar tôt het voorbeeld, dat van hooge komt, zijn inslag heeft gemaakt. Is me dat eene pin, de burgemeester 1 Rijk, schatrijk als Cresus — half Oemelegoem hoort hem toe — ziet ge hem den eersten vaa elke maand met zijn mispelaarken uit-zetten om zijne huisjes te melken. Wee den achterstalligen sukkelaar 1 Zonder genade gaat hij elken morgen aankloppen tôt de schuld vereffend is : duurt het wat lang, allée, de straat op 1 Jegens zich zelvea is hij aog 't meest vrek van al. Ge kunt hem gelukkig maken met eene sigaar of een glas bier : uit zijn eigen zak gunt hij zich nooit pint noch pijp. Van rooken gesproken... eens op eea feestje vaa de fanfare waarop ook de burgemeester uitgenoodigd was, zat ik aeveas hem aan tafel. Na het eetpartijtje bood ik hem eene sigaar aan ; hij boog met een glimlach en bedankte, speelde er een oogen-blik mee tusschen zijne vingeren, daa, ter-wiji ik praatte met mij a tafelgenoot rechts, zag ik hem de sigaar wegschenkea aaa zija buurmaa links. Ik «tond verstomd, hoe was dat mogelijk? Later ben ik er achter gekomen : Na afloop vaa dea maaltijd is het de g«s

Over deze tekst

Onderstaande tekst is geautomatiseerd gemaakt met OCR (Optical Character Recognition). Deze techniek levert geen 100% correct resultaat op. Dit komt mede doordat oude drukken moeilijker te lezen zijn met software dan moderne. Dat betekent dat er onjuiste tekens in de tekst kunnen voorkomen. Er wordt gewerkt aan verbetering van de OCR software.

Er is geen OCR tekst voor deze krant.
Dit item is een uitgave in de reeks De Belgische standaard behorende tot de categorie Katholieke pers. Uitgegeven in De Panne van 1915 tot 1919.

Bekijk alle items in deze reeks >>

Toevoegen aan collectie

Locatie

Periodes