Tweede Jaargang, nr 38 Prijs per nummer ; 5 centiem. Zondag, 23 September 1917. De Gazet van Leuvan — %✓ - — ■■■immiw—■■■ ■ i iimn m wwwmhwim»'iim>i i imiii»;miiii □ ABONNEMENTSPRIJS : Per jaar .... 2,50 fr. I—j Voor 6 maanden . . 1,25 fr. ! Vonr 3 maanden . . 0.65 fr. ALLE BRIEFWISSELINQ TE ZENDEN : Naamsche Vest, 41, HEVERLEE (Leuven) Post.fthAftlf-rftlrpnîiiP' Tffr 24.2 Elke medewerker blijft verantwoordelijk voor zijn opstel. Ongeteekende brieven of bijdragen worden niet in a," merking genomen. Handsru riftfin worden ni«t tfiriie-e-ficpivfiTi AANKONDIGINQEN : Naar overeenkomst. I j BOEKBESPREKING : Het inzenden van één '— exemplaar geeft recht op vermelding ; twee >—i exemolaren od besprekine. OORLOG EN VLAANDEREN. In de huidige maatschappij, zoo levenslustig zoo zoetzacht, zoo uiterlijk deugdzaam er rechtvaardig, in één woord zôô beschaafd, is de oorlog, de grootste en wreedste dwaasheid ter wereld, na duizend malen, nogeens losge-ketend geworden. Aile dag- en weekbladen beschrijven met woorden en cijfers en, God weet, met welke lyrische en andere dichtkunst, de verschrikkelijke gevolgen voor het mensch-dom van die reeds ruim drie jaren onafge-broken lichamelijke en zedelijke marteling. En toch zal er nooit iemand gevonden worden om, zelfs bij benadering, te schetsen wai gebeurd is en nog komen zal. Hoe is het mogelijk, dat het zoo geleerd twintig-eeuwsche volk, dat de twee groote Middeleeuwsche rampen, hongersnood en be-smettelijke ziekten (vooral pest), alhoewel on-afhankelijk van zijnen wil, door de steeds dieper vorschende wetenschap heeft overwon-nen, dat dit volk de allerzwaarste der wereld-rampen, oorlog, gansch afhankelijk van zijnen wil, niet alleen niet heeft geknecht, maar integendeel voortdurend heeft verscherpt en verwreed door al de middelen van de wetenschap en de ondervinding aller tijden ? Want, ja, ailes wordt geslachtofferd aan en door den oorlog ! Waarom ? Omdat er haat en nijd in de har-ten heerscht ; omdat woede en wraak rond-sluipen ; omdat eer, macht en geld moeten zegevieren ; omdat waarheid, rechtvaardig-heid en godsdienstigheid voor personen, en ook voor volkeren, woorden maar geene werkelijkheid zijn ; eindelijk, omdat het verle-den, het vervloekt verleden, met heel het diplo-matische spel en heel de verrotte overlevering, zekere rekeningen wil vereffenen ! Kan er dan nooit iets aan veranderen ? Ja, Hoe ? Er moet in de eerste plaats overal recht en rechtvaardigheid komen. Over deze twee prachtige, goddelijke woorden « recht » en « rechtvaardigheid » zijn reus-achtige boeken en artikels geschreven, in aile talen ; en toch is er niets zoo domweg en moedwillig verkeerd in de wereld gedaan, door de machtige personen en de heerschers, dan zonder toeven die twee levenswaarheden den nek trachten te breken. Zoo moet het Vlaamsche volk voor onrecht en onrechtvaardigheid buigen vol vernedering, zoo niet vol verachting. Och ! mannen en vrouwen van Vlaanderen, prachtig geslacht van voorheen, laat de veeren van uwe langge-bogen nekken, met er op de fiere ijzeren kpp-pen, werken door den wil, dit is, door het overheerlijk vermogen, om, met voile bewust-heid, pogingen te doen tôt het verrichten van eene menschelijke handeling op grond van inwendige overwegingen, die haast eene eeuw duren. Recht is dat, waartoe iemand bevoegd is en wat hem diensvolgens toekomt, is dat, waarop hij aanspraak heeft ; rechtvaardigheid is de handeling in overeenstemming met het recht, is de daad van wat recht, billijk en onpartij-dig is. Wel ! als deze wereldoorlog zal uitgebrand zijn, zullen de grooten der aarde dan niet inzien, dat daar in Westelijk Europa, van het Noordzeestrand, over de Kempen tôt aan de Maasvallei, een volk leeft, door eene lange reeks oorlogen, diplomatische overeenkomsten en verdrukking neergeworpen ; zullen de volkeren, groote en kleine, en ook de Walen, de , halve- en kwart-Walen, niet luisteren naar de stem : « recht en rechtvaardigheid » ; zal God, eindelijk, het bloed onzer gesneuvelde solda-ten niet aanvaarden voor de volkomen bevrij-ding van Vlaanderen ? Vlamingen, Vlamingen, Vlaamsche mannen en vrouwen, moet Vlaanderen na en door den oorlog leven of ver-dwijnen ? Kater. Leest en verspreidt De Gazet van Leuven het best ingelicht blad van het arrondissement. Kleine Kronïjk Bericht aan de medewerkers. Wij herinneren nogmaals aan onze medewerkers en berichtgevers. dat de kopij ons ten laatste den Dirisdag moet toekomen om in het nummer van die week te kunnen worden opgenomen. Ook verzoeken wij onze briefwisselaars. altijd hun volledig adres aan te geven op de omslagen, anders komen de brieven gewoonlijk met vertra-ging toe. Opgepast! Te Brussel is een man gestorven door het rooken van een zoogenaamde " oorlogssigaar Het is dus nog niet voldoende, dat men onze voedingsmidde-len op gruwelijke wijze vervalscht, nu zal men ook nog de tabak in zulke mate verknoeien, dat de lui er dood bij neervallen. We hebben nergeçs gelezen, dat een onderzoek ingesteld werd over dit geval van vergiftiging door vervalschte tabak, hoewel het bekend is, dat reeds meerdere malen de rookers ziek geworden zijn en een begin van vergiftiging vertoonden. Ons dunkt, dat men niet streng: genoeg kan optreden tegen gewetenlooze zwendelaars, die van den toestand gebruik maken, om de lui den dood te doen in-ademen.Ondertusschen blijft er ons niets over dan wat minder te rooken, en, in ieder geval, ons testament te schrijven voor dat we een sigaar opsteken. Frans \/an Cauweiaert in "Vrij België,, over het geval van priester Vandermeulen. Wij lezen in het avôndblad van de " N. R. C. nummer van Zaterdag 15 September, een artikel (De taalkwestie in 't Belgisch Leger), waarin Frans Van Cauweiaert in onverwacht scherpe bewoordin-gen den raaa.tregel laakt, waardoor Havere den Priester-Aalmoezenier Dr Van der Meulen treft. Wij knippen die regels uit ; 't is tekstueel wat volksvertegenwoordiger Frans Van Cauweiaert in Vrij België schrijft: " Wij betreuren dus zeer de door onzen minister van oorlog genomen beslissing en brengen aan Dr Van der Meulen de verzekering onzer Vlaamsche sympathie. Wij zijn evenwel niet bekommerd om de gevolgen, welke deze maatregel voor hem zal medebrengen. Deze laat hem in zijn eer als priester, als Vlaming, als mensch, en ook als Belg on-aangetast, en wij weten, dat hij karakter genoeg heeft om met kalmte zijn lot op te nemen, en het uur van het rechtherstel kan afwachten. De slag, waarmede men hem heeft getroffen, schijnt echter bedoeld om den Vlamingen een waarschuwend voorbeeld te stellen, dat aan den tweeden omzend-brief van minister De Ceuninck meer kracht moet bijzetten. Maar het is te voorzien, dat de regeering het tegenovergestelde van het verhoopte resultaat zal hebben te boeken.„ Het brengt Frans Van Cauweiaert nogmaals een stap nader bij de aktivisten. Hij komt toch.vroeg of laat, en zal er met open armen ontvangen woiden. Het zal de Vlamingen en de vrienden van Frans Van Cauweiaert genoegen doen, te vernemen, hoe kranig hij reeds spreekt aan Havere. Een voorhistorieche ontdekking aan het Britsche front. Onlangs hebben geniesoldaten van het Fransche leger, bij het graven van een schuilplaats aan het front, te Merchies, op zes meter diepte, fragmenten van versteende olifantstanden blootgelegd. De Fransche regeering, van deze ontdekking op de hoogte gebracht, heeft een korrespondent van het ministerie van openbaar onderwijs, gespecia-liseerd met de studie van het quaternaire tijdperk, ter plaatse gestuurd. Men heeft fragmenten van mammoethstanden, gebeenten, maaltanden van ti-chorchinus-neushoorndieren en geslepen vuurstee-nen gevonden. Een beiaard in Engeland. Ons komt het nieuws toe, dat Jef Deneyn, de beroemde Mechelsche beiaardier, een groot koncert van klokkenspel gegeven heeft te Cattestock, in Engeland. Die beiaard heeft vijf-en dertig klokken, die samen vier en half ton wegen. Het is de eerste beiaard, die in Engeland vervaardigd werd. Dan zijn we de Engelschen wel een heel eindje voor ! De beiaard van de Lakenhalle te Brugge moet reeds bestaan hebben in het jaar 1300. Gent had vijftig jaar later een klokkenspel. In 1542 her-smolt Jaak Waeghemans de klokken van den beiaard van Mechelen. En, zoo Aalst pas in 't jaar 1581 een beiaard bezat, dan had Antwerpen er al een in 1540. Het mag nochtans niet gezegd worden, dat de Engelschen niet wisten wat een beiaard was. Een hunner schrijvers, Dr Burney, spreekt over die van België in het verslag over een kunstreis, die hij in ons land maakte. Het was te Kortrijk dat hij voor het eerst een klokkenspel hoorde. " Een der grootste voordeelen van die muziek, zoo schreef hij, is de bewoners van een gansche stad te verma-ken en hun den lust te ontnemen elders te gaan wonen. „ 1 Hij begreep niet, die zoon van het praktische Albion, dat wij ook poëzie vinden in het beiaard-spel, en dat het voor ons de ziel van het verleden was, cie uit onze torens sprankelde en klingel-klangde in 't oneindige ! Valsche bankbriefjes. In de Brusselsche omgeving zijn valsche bank briefjes van 5 mark in omloop. In de bureelen der " Société Générale „ werden verscheidene dier na-gemaakte briefjes aangeslagen. De namaking is slechts zeer onbelïendig gedaan; de druhletters zijn niet al te duidelijk en de briefjes zijn slecht afgewerkt. Dit b iet nochtans niet, dat reeds vele personen zich hebben laten beetnemen. Ziehier de nummers der briefjes welke reeds ontdekt zijn : Y 6931507 en X 3C92789. Hoogeschool te Gent. Studenten-Komiteit voor propciganda en in-lichtint/en. — Voor de provinciën Braband en Limbur,: is te Brussel een komiteit gevestigd voor propagtiiida en inlichtingen. Met de meeste bereid-willighiid stelt zich het komiteit ten dienste van iedereen, die inlichtingen wenscht. over allerhande studiebelangen en studiekosten. Men wende zich persoonlijk of schriftelijk tôt den scLrijver, Eudore-Pirmez-laan, 21, Etterbeek (Gr. Br.). Aan oovenstaand adres zijn ook propaganda-schriften te verkrijgen. (Uedegedeeld.) Aktivisme en Verzekeringen. Het is aan de Fransche en Engelsche verzeke- ringsmaatschappijen verboden nog langer zaken te i doen in België. De bestaande polissen moeten reeds ( opgezegd. worden bij den eerstkomenden vervaldag. , Dat alleen Belgische maatschappijen mogen as-suraiukl«pLiii!s!s<3n siuïien, ia een Duitsche maatregel. En dat zij ongetwijfeld gouden zaken zullen doen, J is ook onbetwistbaar, vermits duizenden polissen 1 gaan overgenomen worden. Het geld gaat dus j siroomen in de beurzen van de rijke aandeelhou- , ders en dit, dank aan eene verordening, door den vijand verplichtend gemaakt. Gretig hebben ze dus ' van die Duitsche schikkingen gebruik gemaakt, 1 omdat het hun beurs betrof. Nu vragen wij ons af, \ waarom diezelfde " Vaderlanders „ de Vlamingen ] voor verraders uitschelden, wanneer deze van ] Duitsche zijde een rechtsherstelling aannemen — , geene gunst dus, — doch een recht, dat de bloed- eigen Belgische regeering hun 85 jaar lang niet 1 heeft willen schenken ! i 's Rijks Middelbare Normaalschool ' voor Juffrouwen te Brussel. t De lessen worden hervat begin Oktober. Het toe- ] latingsexamen en d« overe-angsexamens zullen ( j plaat hebben de tweede helft van September. De kandidaten voor het toelatingsexamen moeten 1 ten voile 17 jaar oud zijn op Ie Januari 1918. 1 Kostelooze herhalingslessen zullen gegeven wor- { den in Augustus en September voor degenen, die j hét toelatingsexamen wenschen af te leggen. , De leerlingen aan de Rijks-Middelbare Normaalschool te Gent, alsook de geriiplomeerde onderwij- 2 zers kunnen, gezien de verkeersmoeilijkheden met 1 Gent, op hun schriftelijke aanvraag de toelating £ bekomen van het Ministerie om tijdelijk de lessen \ aan de Middelbare Normaalschool te Brussel bij te r wonen. • De juffrouwen, die nog niet in de voorwaarden verkeeren om het toegangsexamen tôt de Normale afdeeling af te leggen, worden geplaatst naar be- \ kwaamheid in net lste of 2de jaar van de voorberei- ( dende afdeeling. Deze herneemt ook hare werk- f zaamheden op hetzelfde tijdstip. Verdere inlichtingen worden verstrekt door Me- ^ vrouw de Bestuurster, 70, Broekstraat, Brussel. 2 Bondgenootschappelijke vliegeraanvallen. In den laatsten tijd zijn onze Vlaamsche steden v Kortrijk, Gent en Brugge herhaalde malen het mik- r punt geweest van vliegeraanvallen door de Entente, r Telkens vernam men, dat deze aanvallen groo- £ te rampen onder de bevolking veroorzaakten. v Heele gezinnen vielen als slachtoffers van deze , aanvallen, die werkelijk doelloos waren, Want, dat er meestal in militair opzicht weinig werd bereikt, ' dit wordt niet slechts door de Duitschers, maar ook ( door de landgenooten, die van de feiten getuigen c waren, bevestigd. Een zegsman, waarvan de verkla-ringen in dezen door niemand zullen in twijfel worden getrokken, het Ententeblad "De Telegraaf-„ v schrijft in zijn nummer van 9 September 1.1. : r " Talrijk zijn de slachtoffers, in den laatsten tijd i onder de Belgen gevallen te Brugge, Gent, Kort- 1; rijk en in verscheidene dorpen. Waarlijk, dergelij- c ke vergissingen, waarbij het militaire doel zeer ver gemist wordt. zijn onverschoonbaar, en we herha- 1 len het, dat 't allernoodzakelijkst is, om aan som- " mige aviateurs het vliegen te verbieden. Men mag z waarlijk wel beter de steden ontzien, waar reeds t zooveel voor de gemeenschappelijke zaak geleden s wordt en de bevolking steeds zoo'n weerstand toonde. Te Gent, Brugge, Kortrijk vlucht men bij z de waarschuwing der sirenen angstig in den kel- c der, en de feiten bewijzen wel, dat het gevaar niet ' denkbeeldig is. „ V. K. B. c IETS VOOR IEDERE WEEK Mode ! Onze baas wil een praatje over de mode. Wat kan ik toch in Gods naam over mode §chrijven ? Ik heb er nooit op gelet, en ons Felicie ook niet. Het mensch heeft van kinds-been af trekmutsen gedragen, en ze is nog altijd naar de laatste mode met haar trouw-kleed van over twintig jaar. Aan dat trouw-kleed is er iets bijzonders, ik weet zelf niet wat, maar ons Felicie zit daar zoo extra deftig in, zoo voornaam, dat ik me verbeeld, dat iedereen, die haar daarin ziet,haar mevrouw in plaats van madam Ibo moet noemen. Er moet toch wel iets ernstigs zitten, in die trouw-kleeren van vroeger... Wat ik al een tijd lang bemerkt heb, is, dat de vrouwen er tegenwoordig weer veel bree-der uitzien dan vroeger. Ik herinner me nog heel wel, dat ik over eenige jaren, in Brussel, eens een dame gezien heb, die zich door een conducteur moest doen... lossen, of dezelfde man ze ook geladen had weet ik niet. Ik, een plattelander, keek verwonderd toe, maar de schte volbloed Brusselaars op den tram maak-:en er geen incident van. Een bewijs dat er op iat tijdstip van mijn leven in Brussel nog meer iamen in een rok lijk een broekspijp rond-iepen.Stilaan 7,ijn de vrouwenrokken toch breeder geworden, en een tijd lang heb ik de vrouwen îeel mooi gevonden, in hunne eenvoudige, ■echt afhangende kleeren. Toen heb ik zoo vel eens gedacht : zoo is het goed, zoo moet iet nu maar blijven. Na lang zoeken en tasten îebben ze toch eindelijk iets gevonden, dat îiet al te onmenschelijk staat. Ja maar, het îeeft niet lang geduurd ! De mensch wikt naar... het huis Prulleman & Cie beschikt. Weet ge nu hoe ver het staat ? Voor een rok, ijk de vrouwen, die weten wat mode is, dien îu dragen, zijn er meer dan .drie meters kleer->tof vandoen. Dat doet niets ! het kleergoed is egenwoordig toch zoo goed als voorniet ! Telicie heeft me uitgelegd wat een vrouwen-deed zooal kost. Duur, peperduur, zeg ik zoo, k moet er toch eens wat beter op letten, het noet de moeite waard zijn ! Wel, het is mee-fevallen ! Vroeger trok een vrouw toch altijd 10g best van al op een vrouw, en het was al ;rg als men van eene schoone beweerde, dat ;e een lijf had lijk een mutsaard. Menschen ! îoe is me dat zoo lang onopgemerkt voorbij-fegaan ? Het is waarlijk om er ongerust in te vorden ! Van een mutsaard kan er geen spraak neer zijn, zelfs voor onze slanke jonge juffer-;ens is mutsaard te zwak ! Laat ons zeggen ;en botervat ? Ja, het heeft er wel iets van yeg, vooral met die twee zakjes vanvoor erop, lat is zoo nog al iets of wat lijk ooren aan ;en ton, maar... voor een botervat is het nog eel te breed ! Ik heb ook al een botervat ge-ien, maar lijk de vrouwen nu zijn, kunnen ze laar maar desnoods en bij toenadering mee ergeleken worden ! Felicie heeft me bij het aam geroepen, om Mevrouw Zeep — een nensch dat nu werkelijk nogal diklijvig mag :enoemd worden — te zien voorbijgaan. Wel, ne bij zoo iets nog aan een botervat denkt, leeft nooit in zijn leven een botervat gezien ! k had den indruk, alsof ik de groote klok uit ).-L.-Vrouwentoren van Antwerpen op wan-lel zag ! Luister, ik maak er me niet moeg op, de rouwen moeten maar dragen wat ze het nooist vinden, maar moest ik een vrouw zijn, k zou doen lijk ons Felicie. Nu denkt mijn eve Lezer misschien, dat ons Felicie het niet raagt, omdat ze het niet heeft ? Ook mogelijk, iet vrouwen weet niemand wat het laatst omt. Mevr. Zeep heeft intusschen gelijk, dat e het breed draagt : wie het lang heeft draagt iet lang, en wie het nog langer heeft laat het lepen ! Dat kan Mevr. Zeep nu niet, anders iet men geen laarzen meer, en ze zijn zoo uur ! Is het niet zoo ? Het heeft geld gekost, en e menschen moeten het zien. Hoe breeder

Er is geen OCR tekst voor deze krant.

Er is geen OCR tekst voor deze krant.

Er is geen OCR tekst voor deze krant.