2 Jaargang, Nr. 2. NOTA VAN DEN UITGEVER. schrijvingen.—Nog vele inschrijvers zijn ten achter het vernieuwen hunner inschrijving voor dezen iwen jaargang, Isten trimester. Binnen enkele en zien wij onzen abonnentenlijst na, en schorsen het zenden naar wie ten achtere is. Men herin-2 zich dat het geld ontvangen per post in Engeland bestaat. Men stelle dus niet uit zijn postal order :e sturen. ieuwe Abonnenten.—Missionarissen stuurden ons ondersteuning een pak Chineesche postzegels. >r zooverre de voorraad strekt kunnen de liefheb-s die er om vragen een Chineeschen postzegel heb-, per elk nieuw abonnement dat ze aanbrengen. geldt natuurlijk voor de abonnementen van 1/9 2.25 fr. ]ude nummers.—Wie zendt er ons nummers 7, 9, 24, van den 2den jaargang? Dank op voorhand. e koop op ons bureel.—Frontbladzijden met portret Mgr. De Wachter : 6d. of 0.60 fr. OLDWELL, The CathcUc Ploiform, 7d. onsummatum est, Kruisbeeîdschilderij door Wante, Vluchtelingen-gevaren. Ons Standpunt. !n Engeland ook is niet ailes volmaakt. j behooren ten andere niet tôt hen die aan Bondgenooten aile volmaaktheden toe-înea en aan onze oorlogsvijanden aile on-lmaaktheden ten laste leggen. Wij be-:hten niet het goede en het groote dat is een volk, maar wel het onrecht, namelijk t militarisme, en lijk Vandervelde zegt, lie" militarisme, en wij voegen er bij dat : oorlogsverloop en onze kijk in de wereld-litiek ons geleerd hebben dat het milita-me maar een enkele is der vele uitingsn q het onrecht en de autocratie, en dat onze ne menschenwereld lijdt aan de melaatsch-id van heel wat autocratien. De vluchteling, die in Engeland aanlandde md plots voor een nieuwe wereld, en ailes leen hem wonder toe, schoon en groot, s te meer omdat de geestdrift voor België og oplaaide en de Engelsche gastvrijheid nmklijk was. Maar de tijd spoedde heên, de gemoederen werden koel en normaal, îoewel de zedelijke en krijgskundige roi n België's houding met den dag in een erlijker daglicht" kwam te staan. De Bel-a ommentom verspreid, en meer en meer huis, begonnen te zien, te hooren, te kijken te peilen in de hoeken en kanten van Engelsche leven, van 't Engelsch karakter, tt de Engelsche busiuess-wereld, en zwe-n veel omdat zij veel peisden, en spraken, ms, omdat 't wel moest, hun goed- of af-urend oordeel uit. Over de gebreken van onze gastheeren raken we niet opéhbaar : niet uit platbroe-rij, noch minder uit vleierij, maar wel uit leefde kieschheid voor onze gastheeren, en g veel meer omdat we dachten dat het tôt a gezonde opvoedkunde behoort de licht-den van een volk te openbaren tôt navol-îg, eerder dan te smalen op de schaduw-den. Wanneer het echter blijkt dat die îaduwzijden een gevaar kunnen zijn voor zelfstandigheid van ons volk, dan ware ijgen onvergeeflijk, want het tijdperk van s volks hoogste uiting van zelfstandigheid, tg voor de zelfstandigheid van ons volk rblijvende in Engeland niet noodlottig zijn. Het spreekt van zelf dat we bij 't beoor-ïlen van een vreemd volk er wel moetén or zorgen onzen eigen volksaard niet aan stellen als de maatstaf der volmaaktheid. :t springt immers rap in 't oog dat datgene •t wij, bevooroordeeld, bij anderen afkeu-î, in zich zelf, met betrekking op de eigen-rdige toestanden, op de ligging, en de his-ie van een iand, heel goed kan zijn. Indien j, bijvoorbeeld, die uit de landbouwstreek i Vlaanderen komen, volgens onze gedach-i en gewoonten, een nijverheidstreek lijk ncashire beoordeelden, ons oordeel zou Istrekt zijn van nul en geener waarde. derszins echter kunnen we vrij een oordeel len over Engeland, omdat wij daarin fel lolpen worden door de vrije Engelsche :s, die ongesnoerd en onberoerd, almaar-3r plukhaart en in kritiek haar finantieel staan schijnt te vinden. Godsdienstige gevaren. ïen groot gevaar voor den godsdienst onzer idgenooten is het protestantisme—Church England en non-conformisme—werkelijk it geweest. Immers in onzen modernen 1, zijn de burgers van een katholiek land vel katholiek, ofwel ongeloovig : ze blijven t halfweg, maar drijven door. Anderzijds de kracht en de genade van het katholiek oof werkdadig in elke Belgische ziel en zich van meet af schrap tegen aile ket-ij. En ten slotte, het protestantisme is te îd, te eentonig, te formalistisch, te kwak-verig, en te veel verbrokkeld, om indruk maken op het geweten van een katholieken lg die—spijts ailes—weet en voelt dat de Isdienst iets ernstigs is, iets hoogheiligs gezaghebbends, en 't blijkt klaar genoeg : het Engelsch-Saksisch ras wel eerbiedig roor godsdienst, maar dat de enkelingen.— volksklas bijzonderlijk—zich om gods-nstpraktijk niet bekreunen, maar natuur-nschen geworden zijn, om niet te zeggen hei-len, die 't geld, de vreugde en 't leven voor a zelfgenoegzamen god hebben verkoren. t is voor ons katholieken het groot mys-ie. Daaruit volgt dat het protestantisme bekeeringen heeft gemaakt onder de VRIJDAG, 29 SEPTEMBER 1916. Reglstered at the gen noemt, de enkele onzelfstandige Belgen— zeker en vast somtijds in betrekking met den 't zij ongeloovig, 't zij geloovig—die uit duivel. gedweeë vleierij of uit verliefdheid schijnhei- Moet ik er ten slotte bijvoegen dat de lig en onovertuigd hymnen zijn gaan meê- onwetendheid in godsdienstzaken—die reeds zingen in protestantsche diensten. groot was—nog grooter wordt omdat de Het gevaar voor den godsdienst onzer vluchteling zoo zelden het woord Gods hoort vluchtelingen ligt echter veel meer in den in eigen taal. Maar Goddank de tijd is lang gedachtenkring van het protestantisme welke heên dat de gazetten schreven "que l'abbé X. zij willens nillens ondergaan, des te meer avait fait un sermon très patriotique " onder naarmate zij hier den katholieken gedachten- ons gezegd, op gevaar af, den godsdienst te kring, waarin ze te huis leefden moeten ont- verwereldschen en te nationaliseeren. beren en dien kring des te min ontberen kun- ~ , , . , nen naarmate de oorlog allerlei vraagstukken Gevaren voor de kinderen. heeft naar voor geroepen, voor wier oplos- Het verstandelijk gevaar komt voort uit sing zij ongewapend waren. het feit dat er niet overal Belgische scholen Veel Belgen, die nooit vast in hun geloof zijn, omdat er niet overal Belgische scholen stonden, zijn gaan twijfelen aan de waarheid kunnen zijn om allerlei billijke of onbillijke en de deugdelijkheid van het geloof. "Zoo redenen. Doch zelfs daar waar Belgische er een God is, waarom al dat lijden," en ze scholen zijn stooten wij niet zelden tegen den hebben met hun menschenverstand willen onverbiddelijken wil der ouders, die hunne kijken in wat we noemen de mysteriën van Gods goedheid en wijsheid. "Of zoo er een God is, hij is met ons niet bezig." Zij wil-den doorpeilen de wegen der Voorzienigheid. Zij zijn, zonder het te weten, rationalisten geworden, en hebben aile bovennatuurlijke opvatting overboord gegooid. Zij zijn mo-dernisten omdat zij het bovennatuurlijke geledigd hebben van zijn inhoud. En der-halve lacht hun het rationalisme toe van den Engelschman die positief zich eerst en meest bekommert met wat hij ziet, hoort, voelt, tast, verstaat. De groote beteekenis van het lijden in het bovennatuurlijk leven ontsnapt hun geest en hart ; en Christus navolgen, in wat Hij eerst en meest was, de schuldelooze Lijder, daar op denken zij niet meer. 't Is het groot gevaar dat den katholieken godsdienst in België bedreigt : de verslapping, en de verwereldlijking van het bovennatuurlijk leven, en van het geloof ; en mag hier de vraag niet gesteld worden of katholiek sociaaï en politiek stelsel wel genoegzaam bouwde kinders liever naar de Engelsche scholen zenden, weerom uit die slavelijke gedweeheid die helaas veel Belgen kenmerkt. Een enke'e opmerking hier.' Wij vragen niet Engelands liefdadigheid, maar wij vragen hulp en voor-lichting van Engeland om door ons eigen werk en door ons eigen instellingen ons familie-leven hier en ons nationaal leven te verze-keren. En ten tweede, beschouwen de ouders wel dat hunne verengelschte kinderen twee jaren achteruit zullen zijn, ten minste, en dat in een tijd, dat volksgeleerdheid de eenige redding is van 't klein België na den oorlog? Eveil belachelijk is de houding der Belgische ouders, die zich zelf "les gens tout à fait bien " wanende, de verengelsching hunner kinderen als iets permantelijks en " chic " aanzien. Zij verbeulemansen hunne kinderen : twee, drie talen of opvoedingen kan het weeke kindervei stand zich niet even-wichtig en harmonisch aaneigenen, en 't kind moge nog zulk een "nice accent" hebben en de gewone uitdrukkingen opgeraapt heb- op aen grona van nei DovennaïuurnjKer Neemt die sociale en politieke organisatie weg—die toch voor het lichaam en deze wereld zijn—en ge zult zooveel zielen zien slap vallen omdat ze innerlijk niet in het geloof zijn vastgesteld. Waar is de katholieke bovennatuurlijke zelfstandigheid gevaren? En de vluchteling rationalist doet zijn oogen open, en hij ziet hoe rondom hem de Engelschman zich niet bekommert om strik-ten godsdienstigen plicht, zich niets aantrekt van de vier uitersten des menschen, het begrip van de zonde buiten 't privaat leven bant, kortom een natuurmensch is levende natuurlijk in een natuurlijke maatschappij, en toch gelukkig schijnt, gerust, tevreden, plezierig... en onze vluchteling volgt hem na, omdat het zoo gemakkelijkst is, en 't hart zegt tôt het verstand: "doe hier lijk alleman, als ge weêr te huis zijt in 't vaderland, dan doet ge weêr lijk vroeger." Ze vergeten—die natuurmenschen—dat 't bovennatuurlijke het eenig blijvende is en dat het hiernamaals eeuwig is. Zij vergeten dat gelooven in den echten zin is : leven van 't geloof. En wat volgt er dan heel dikwijls? Omdat ze geen waar noch diep geloof hebben, en toch niet voortkunnen zonder godsdienst, ze worden bijgeloovig, en juist lijk de Engelsch-mans zetten zij hun gedacht op spiritisme en waarzeggerij. Zij slaan er geloof aan zelfs aan bedrieglijke kunsttoeren, en vergeten dat een katholiek den duivel niet mag te rade UCi-ij wcxn.ciijiv lYCiiL \ucli. muu xuaax iiwu.- derd woorden, omdat het geen gedachten heeft en van de taalschakeeringen die het taaleigen uitmaken, weet dat kind niets. Neem een Engelschen. werkman die slechts zijn taal kent, hij staat voor mij oneindig hooger dan de drietalige verbeulemanste Belg, omdat hij een is en derhalve in voeling met de heele Engelschsprekende wereld en heel het Engelschdenken van hoog tôt laag. Wat woorden onberispelijk kunnen uitspreken is geen taalkennis. Taalkennis is denken in een taal, en men leert maar denken irl één taal, de moedertaal. Dat is het eerste begin-sel van aile zielkundige opvoedkunde. Ik zal nu geen oordeel vellen over het Engelsch onderwijs en zijn waarde. In dezen laatsten tijd kunt ge in al de Engelsche gazetten lezen dat de Engelscheu zelf hun onderwijs onvolledig vinden en ontoereikend en eene herinrichting eischen, ofschoon ik graag erken dat er heel wat goede eigSn-schappen steken in 't Engelsch onderwijs-stelsel die wij ten onzen bate kunnen onder-nemen. Maar het Engelsch onderwijs wordt niet voortgezet door persoonlijk werk van de kinders, na de school, te huis. Daar ligt een gevaar voor de kinders dat ze verstandelijk lui kunnen worden en hun vlijt om te leeren verliezen. De Belgische ouders klagen daar-over dat hunne kinderen lui, speel- en sport-ziek worden. Maar er zijn andere gevaren .voor de kinderen. Ik bedoel de onbeleefd- û "7ûrfrron rlo c+r\n tVi m ri rl A 7nr. General Post Office as a Newspaper. 12 blz. I J j d. geloosheid, en de verwaandheid. Waaruit komt dat? Omdat zij, eigen beleefdheid ont-wend, en nog onervaren in Engelsche beleefdheid, blijven hangen tusschen de twee, zonder te weten wat zij eigenlijk moeten doen, en hoe om beleefd te zijn; omdat zij, ten tweede, door de Engelsche geestdrift voor de Belgen, en de Engelsche sentimentaliteit voor het "nice child, nice girl and nice boy" ver-troeteld werden, en daardoor, zijn gaan denken dat zij iets waren en dat ailes hun toege-laten was ; omdat, ten derde, zij door de kennis van hun Engelsch boven hun ouders, kop sprongen, en zoo den eerbied voor het ouderlijk gezag verloren; omdat zij, ten vierde, daar waar vader afwezig is voor legerdienst of voor den arbeid, en moedt, te bezig, vrij en onafnankelijk zijn; omdat zij, ten vijfde, den invloed van het eigen, en huiselijk familieleven missen, omdat zij, ten zesde. op zijn Engelsch, een straatleven leid-den, zonder keurige keus van gezelschap. Dat ailes is zoo waar—en de verbetering van dien toestand is zoo dringend—dat ik veel ouders heb hooren klagen vol angst om wat gebeuren kan wanneer de kinderen, eens vijf-tien, zestien jaar geworden, de gevaarlijke jaren, hun onafhankelijkheidsgeest driest en stout doordrijven, en willen meester spelen en vergeten 't groot gebod : " Eert vader en moeder, opdat gij lang moget leven op aarde." Dat de ouders dus van nu af nit hunne oogen kijken, want volgroeide boomen kan men niet meer plooien. Pater l. J. Callewaert, O.P. (Vervolgt.) O Lloyd Royal Belge. VI.—VERSCHEIDENE STELSELS VAN STAATSTUSSCHENKOMST. 2.—Staatsondersteuning. "Zooveel hoofden, zooveel zinnen," zegt een Vlaamsch spreekwoord, dat hier allerbest toepasselijk is. Een heel boek zou ontoereikend zijn om al de mogelijke wijzen waarop de Staat een zeevaartmaatschappij onder-steunen kan, te onderzoeken. Om er maar enkele van te noemen : De Staat kan een kontrakt sluiten, gunstig aan de maatschappij voor het vervoer der brieven; liij kai eju som geld betalen in verhouding tôt de tonnen-maat der vloot der maatschappij ; hij kan speciaal ondersteuning verlenen aan bijzon-dere lijnen, voor het aanleggen in bepaalde havens van België ; hij kan gunsten toeken-nen in de havens ; gunsttarieven op de spoor-Wegen inrichten voor de goederen die met de schepen vervoerd worden ; hij kan lasten leggen op de vreemde schepen ; hij kan zelfs de havens sluiten voor vreemde schepen. Dat laatste radikaal stelsel heeft lang bestaan in Engeland. Reeds in 1381 onder Richard II, was het verboden iets in Engeland in- of uit- te voeren tenzij in Engelsche schepen. Die wet werd dan eens afgeschaft en dan weer terug in 't leven geroepe». Zoo werd het in 1646 verboden uit de Engelsche colonies koopwaren in en uit te voeren tenzij in Engelsche schepen. Niettegenstaande dat de wet eerder nadeel dan voordeel aan Engeland bracht, en zelfs mede grootelijks oor-zaak werd van den oorlog met Holland, toch werd ze eeuwen lang in 't leven gehouden. Eerst in de voorgaande eeuw werd ze afgeschaft. En er bestaat thans weer een stroo-ming onder zeker Engelsche groepen om ze terug herin te voeren. De Duitsche Staat die veel aan staatsex-ploitatie deed, kwam integendeel weinig tusschen in private industrie. Slechts enkele voorbeelden zijn mij daarvan bekend, namelijk de beperking van potasch-mijn-exploita-tie, de ondersteuning van de industrie van optisch glas en van zeevaartlijnen. Welnu de Duitsche Staat kwam ter hulp aan de scheepvaart, door het verleenen van gunsttarieven op de spoorwegen naar Duitsche havens. Zoo worden Duitsche koopwaren naar havens van Duitschland gezonden, ingescheept in Duitsche schepen, van daar naar Rotterdam of Antwerpen vervoerd, om verder door Hollandsche waterwegen of Belgische spoorwegen tôt hun bestemmingsplaats in Duitschland te worden gevoerd. Dit vervoer kon evengoed langs Duitsche spoorwegen zijn gebeurd. Gebeurde het niet dan was het met de bedoeling vrachten te bezor-gen aan Duitsche schepen. Het gouvernement heeft dus vele middelen ten dienste om de nationale scheepvaart te bevoordeelen. 15e meeste opgegeven middelen kunnen echter alleen dienst doen wanneer de vloot reeds bestaat. De onze was nog om zoo te zeggen in te richten. Dus moest de Staat werkdadiger optreden. De Staat kon ofwel aandeelhouder worden in de maatschappij en deelen in de winsten en in de verliezen; ofwel kon hij obligaties nemen aan ten vasten percent of interest. Beide vormen hebben hun voordeelen en hun nadeelen. Engeland gaf een voorbeeld van Staats-tusschenkomst door aandeelhouder te worden eener "Olie Cie. in Persië," in 190g. De voortbrengst der olie was in handen van enkele groote eigenaars. Engeland heeft veel olie noodig voor veel zijner oorlogschepen ri t (* r>1ip TTArotrvlrAn i rt t^Ioq+o ron VaIûm TT

Er is geen OCR tekst voor deze krant.

Er is geen OCR tekst voor deze krant.

Er is geen OCR tekst voor deze krant.

Er is geen OCR tekst voor deze krant.

Er is geen OCR tekst voor deze krant.

Er is geen OCR tekst voor deze krant.

Er is geen OCR tekst voor deze krant.

Er is geen OCR tekst voor deze krant.

Er is geen OCR tekst voor deze krant.

Er is geen OCR tekst voor deze krant.

Er is geen OCR tekst voor deze krant.