3 JAARGANG Nr -103 PRIJS 5 CENTIEM DONDERDAO 13 APRIL 1916. Gazet van Brussel Voor Stain Ta al en Volk Omcfaf ik Vlaminé, ben >» — . . . . — zz flBONNEMENTSPRIJS : Binnenland: 3.75 îr. pcr kwartaal (aile kosten inb,egrcpen) Men wende zich tôt de postkaiitoren- BEHEER EN PUBLICITEIT: LaspacMaan, 75 (Beur Ve^sehijftt 's namiddags MET AL DE OCHTENDTELEGRA^MEN Elke medewerker is verantwoordelijk voor lietgeer hij sçhrijft AANKUPfUlklNutf! WORDEN AANGENuMEN: 75. Anspachlaan, (Beurs). — 52, Warmoesberg. Agence Générale de Publicité 26», Place des Bienfaiteurs. Office de Publicité, 36, Nieuwstraat Brussel De Zorgen voor de Grijsaards De voorloop;ge verlaging van liet bedrag der ouder-domspensioenen doet oris onwiilekeurig denkên aan den tijd dat onze oudjes, na een bestaan van werken en braafheid, aan hun armza'.ig lot werden overgeiaten. Het heeft heel wat m otite gekost voordat het derakbeeld der penslfiooeeiing van versieten werklieden aîgemeen Ubffang vontj. Thans komt de zaak ons echter zoo een-voiidig en vanzelfsprekend voor, dat niemand eraan zou durven denken de afschaffing der pensioznen voor te s telle».De zorg voor de oudjes is bijna aùtijd een teeken van een hoog beschavingspeil der maatschappij. Bij de die-ren en laagstaande zwervende volksstammen laat m en zich hee'emaal met de afgeleefde enkelinrjen niet in. Het is waar, dat men in het natmirleven den tijd niet heeft om oud te worden, daartoe is de strijd om het bestaan veel te scherp. Het gebemrt scliier niet dat een dier vain hoogen ouderdom ster'ft, warat zoodra het slechts ziek is en dus een deel zijner middelen van verweer — lietzij lichaamskracht of list — moet ontberen, wordt het spoedig een s'achtoffer van hohgerige magen. De natuar heeft zich geenszins om het lot der bejaar-den bekomrçjerd ; ailes wat op dat gebied gebeurt, is aaoi de samenteving en aan de ontwikkeling van het persoonlijk verstand en gemoed der kinderen te danken. D3QtT(yn.te.g«dl ft oo-ffr TT+e-od" vj. »- — jUg^ crrrcT* génomêïi opdat de pasgeboreraen niet aan hun onbeho'-penheid en domheid overgelaiten worden. Zelfs bij de menschen is de liefde der ouders voor hun kinderen hon-derdmaai grooter dan die der kinderen voor hun ouders. Deze iiitspraak moet men a's gemiddeld gesproken op-•vaiîten, want er loopen oretaarde ouders op den wereidbol en iedereen kent kinderen die zichzelven voor hun ouders onvoorwaardelijk opofferen. Het sterke gevoel der ouders — en vooral der rnoeders — voor hun kinderen schijnt -het eerste spraakje liefdesvuur te zijn dat de se hep pin g te komen ver.vvarmen. Over die liefde voor de j orage rem of kinderiiefde hoef ik hier niet uit te weiden, warot het te een onderwerp waarover reeds tôt verve'en.s toe ge~ echreven werd. Ik heb dus bereids gezegd, dat de zorg voor de otrdjes aileea bij den mensch a an te treffen is. Bij den wilde is die neiging echter weinig te bespetrren, ofschoon zij overai in Idem aai>wezig is. Bij heel wat oervolkeii zilet men in de afge'eefde individuën onnoodige monden, baïlast dat de stam slechts met veel moeite met zich îiain slepen. De strijd om het bestaan is dikwijls toch 7.oo hard en het voedsel zoo karig, de verhuizingen zoo me'ii-gvuldig, dat het eene gebiedende noodzakeiijkheid ïs elk onnuttig lid uit te schakelen. In zeer vele streken. tvorden de grijsaards met of zonder plechtighéid ver-moord of verlaten. Soms wordt zulks zeifs door een pri-niiiieven godsdienst voorgeschreven, zooais op de Fidji-eiïainden, waar de bevolkirag ge'ooft dat men in het liier-namaa's dezelfde lichaamskracht bewaart als men bij het sterven op aarde bezat. Het is den geleerden zeer opgevallen dat veîe godsdiensten en zedenwetten van tKBhiiurvo'ken z'rch treffend aan de plaatselijke levens-omstaindighedeu hebben aangepast. Op de Fidji-eHanden aisook op Nieuw-Kaledoraië was het een p'.icht voor de kinderen hum ouders tijdig naar de andere wereld te hel-pen. De oudjes gingen er zeer opgeruimd den dood in. Vooreerst werden vriendexi en kennissen op een feest-maal uitgenoodigd, waarna het slachtoffer, uilerst gela-ten^ naar den rand van zijn kuà'l wandelde, waar zijn eigen zoons h6m, na een teeder afScheid, verwwgden. Hier heeft men een duidelijk bewijs dat de spreuk « andere landen, andere zeden » waarheid spreekt. Gfeheel iîmerika door, van de Hudsonbaai tôt in Vuur-land, hesrscht dezelfde hsrde wet voor de grijsaards bij ail de vvilde stammen. De Eskimo's j-'witen ze in een hut vaji ijs op na ze verwrargd te liebben. Op andere p'aatsen verstikt men de ongeluWrigen, terwijl de Vuurianders de afgeleefde vrouwen zelfs opeten. In Ptfzië heeft de openbare zedeiijkheid reeds een zeer grooten stap vooruit gedaan. Ik zal hier aMeen de achter-lijke inboorlingen van Kamtsjatka nog vermeiden, die de vermoorde lijken hun ne r ouders aan de honden ver-voederen. Zij zeggen dat htm daardoor in de andere wereld de viugheid der honden za! te a deel vatlein. Die handelwijze van vele naiuiurvolken is bovenmate studtend voor onze zedelijkheid ea gevoel. Men moet echter niet vergeten, dat de wiîdeman doorgaans niet zeer du:delijk zijn vader kent, daar Iiuwelijken aùs in Ewropa in gindsche verre streken een onbekende insteJ- " VJ Ks*J~rn rxrvrxircxr Ktxmitlï ~I/X(Sx UcIXTifïl il'icl "TTTtl yVBUQc?' praat, maar het is toch reeds een verzachtende Qm-stani-digheid van belang. Ik vrees nu, dat mijn lezers onder den indruk staan, dat aile onbeschaafde stammen zonder onderscheid zoo omnens-chelijk hirn ouderen behandelen. Ge'tikkig kan ik * hieraan eenige gunstige voorbeelden toevoegen. In Thi-bet is men zeer eerbiedig jenens zijn ouders. Het is echter meidenswaard dat men in dat land daarentegen zeer onbarmhartig voor de zieken is. Wanneer een smetziekte zich in een huis verklaart, gaat iedereen er loopen, zoodat de kranke aan zijn lot overge'aten onver-mijdelijk moet sterven. De Tartaren zijn goed en eerbiedig voor het ouderlijk gezag, zelfs na het huweiijk. Bij de Afri'kaansche negers heeft men sebier avérai eerbied voor de grijze haren. Die negers nemen daarom dan ook den hoogsten trap onder de laagstaande volken in. In flfrika zwerven de stammen doorgaans niet meer en de bevolking beoefent er algemeen den landbomv. Hier heerscht bijgevolg geen schaarschte aan levensmid-deien en waar genoeg eefwaren voorhanden zijn, treedt gewooraiijk een verzachting der openbare zeden in. In China — een hoogbeschaafd land reeds — is de eerbied voor de ouders eti voor aile grijsaards over 't aîgcmeen een gebiedend voorschrift der zedenleer. Na den dood der ouders viëren de kinderen nog om de tien jaar den geboortedag der overledenen. Zijn ouden vader verlaten is ginder een mîsdaad, welke s'echis zeer zel-den wordt bedreven. In dat merkwaardig land \>indt men tal van toevlucKitsoorden voor grijsaards, tfouwens ook voor weduwen, kreupelen, vondelingen, enz. Hoe de zaken in Europe staan weten nujne lezers. Toch is er verschiî tus'schen de toesianden der verschii-lende landen. Voorloopig wensch ik daairop evenwel mit dieper in te gaan. A. L. Vredesvoorwaanlen Het is een onbelwisibaar feit, dat in allé landen van Europa de wensch naar vrede oi^der het volk dieper en dieper vvortel schiet. f- Ook hier in België kan nren — behalve bij eenige staatsamblenaren, die nu nog hun veite jaanvedden op-i&trijken, net als in vredestijd, en bij sommige doppers, dio 't gemakkelijk vinden te eten en niet te werken, dan te werken en weinig te eten — onbevooroordeeîd gesproken, bij de algemeenheid van de bevolking en zeer goed merkbaar verïangen naar het einde van deze bloedhel waarnemen. En toch lioort men niets anders dan woorden, die deze vei'borgen wenschen niet verlolken, alsof hét «en schande ware zijn hart rechtuit te spreken. » Uithouden tôt de overwinning ! » zoo klinkt het nog aaai veîe knnten. De eenige redén voor deze ongerijmdlieid ligt in het feit, dat in elk volk het gevoel -sluimert, dat.het een strijd op leven en dood voert en dal de vijand niets anders wil dan de uitroeiing van zijn tegonstander. In »ommige reg6<2ringsk'ringcn wordt inderdaad met de vol-ïedige vernietiging van den vijand nog steeds geschennd en het spreekt vanzelf, dat een volk, dat niet vergaan •wil, in zulke oms'andigheden een zoo vreesclijke bedrei-gi'ng met kracht wil afweren. " ln Vlaandere.n wordt onzes' indiens over ai die onder-werpen vaak met veel le weinig nuchterheid gesproken. Sommige mesnseben s'chijnen te meencn, dat ons lot door do Belgische regecring onvoorwaardelijk verbonden werd aan dat van de Entente. Zulks is zocnvcl formeel als rctiel onwaar. De Belgische regeering kan in do eerste plaals Vlaa.nderen's lot niet eigenmaehtig verpanden. En. wij me g en er gehikkig bijze.ggen, dat de regeering' te Havere «r vooralsnog niet h^el'i in toegestemd het verdrag van Londen te onderteekenen en dus van morgenaf reeds vrede mag sluiten. Dat Franki ijk Elzas-Lotharingen of zelfs de Rijns-treek begeert, dat Rusla:nd naar Konstantinopel wil, dat Italie • zich- in Triëst en Trente wil nestelen, dat Engeland den Duitschen handel wil wurgen — hoezeer die landen ook Beigiê's heipers zijn, toch gaat ons dat niet aan. llct eenige wat ons »aanbelangt, is dat wij ons zelf blijven, dat wij geheel zelfslandig over onze eigen lots-bestemmingen lcunnen beschikken. Dat is onze vredesvoorwaarde, onze eenige. Zelfs de vernietiging van Euitsehlands handel, als die mo'gelijk ware, is voor ons geen red.en om te veehten, want al wie icts af weet van onze ekomomiscly; toestanden beseft wel, dat zonder een hloeiend Duitsch achterland Antwcrpen een tweede « doode maagd » moet worden. Onze Ylaamsche vredesvoorwaarde is duidçjijk : Vlaan-deren vrij ! En wanneer deze voorwaarde ons wordt aangeboden.. dan is het krimincel nog één Vlaamschçn soldaat le latcn vermoorden, omd-at de Ru-ssen Konstantinopel of de Italia:nen Triëst verïangen. Die zaken moelen dan maar met Russisch of met Italiaahsch bloed gekocht worden. Er zijn natuurlijk een paar onnoozelc Relgen, die in Frankrijk praten over Rijnoeveranjnexaties' en aiideren liumbug, diè aan de oevers van de Seine vermoedelijk vruchtbaarder tiert dan aan die vaii de Schclde. Welnu, laat die menschen dan maar zelf voor hun idealen vcchlen ! Ons gaat dat niet meér ter harte dan Konstantinopel of Triëst. Aan zulke menschen raden wij aan in ans blad van 9 April zeer aandaehlig het gedeelte van de redevoering van den Dnitschen rijkskanselier, dat over -Vlaanderen handelt te herlezen. Het is er met vette leltcr gedrukt ! De Duitsche rijkskanselier heeft daar niet met zooveel woorden gezeid hoe het vredesaanbod van Duitschland joauw omselifeven luidt. Daarover inoet inderdaad onder-kandeld worden. Maar wij vragen ons in gemoed© af of een zuivere, y ri je VI aa mâche regeering, die kon wet en hoe hartgron-dig de wensch naar vrede hier wordt geuit of gevoeld, iii de woorden van den rijkskanselier niet een aanleiding zou hebben gevonden om Vlaanderen een eervollen vi-ede te sehenken en onze soldaten uit de moorderij van den IJzer te verlossen. Maar eilaas, \:Iaanderezi hoeît geen regeoring, die in zijn naam kan spreken — en onze Vlaanische solda-tan zullen moeteu \oorlvçchten voor Konstaniiniopel, voor TriC'S't, voor Elzas-Lotharingen en voor wat weet ik nog -- maar voor al wat hun niets^aangaat en misschien. ja, wie weet? misschien tegen de opîossing, die nu jaist zoo eoya'al wordt aangeboden DIERIK. BUiTENLAND Ifuizoekiugeii naar reknuon. Het zal vermoedelijk in Engeland lot huiszoekingen n'aar rekruten komen. De jniiitairê autoriteiren en depoiilie verken, verteît de i. Daily Mail », aan 'l vorvaardigen \an een fijntnazig n M, om er de jongemannen in te vangen, die zich niet, volgcns de militaire wet, aangegevcn hebben. Afgezien \ ! i de jongste yerorderiing, dat ieder de nationale reg'is-h rkaart bij zich hebben moeWjs het warasphijnlijk, dat "vvas tiVt de gewoonte, dat de militaire overheden de na-rnen \an lien, die zich niet opgaven, aan de politie zond. De politie moesl dan onderzoeken, waarom de lieden zich niet hadden aangemeld en wanneer de redenen niet vol-doende werd 'geacht, nam men zulke jongehu gevangen en weiden zij weg( ns « ongeoorloofdc afwezigbeid )> aan-gekla.agd. Bij vele gëvallen bleek, dat namen van de dienstpiiclitjgejiiijst, nûfmen van... gewonden warcn I Men gelooft- dat duizenden mannen van den militieplich-tigen leeftijd hun adressen uit het nationale register kchi-apten, om den dienst te ontgaan. Deze zijn enkel door huiszoeking op te sporen. Het blad noenit verder het Derbj>stelsèl een grootè nrislukking en gispt heftig de regeering over haar be-^ siiiiteloosheid on uilstelzucht. Het wordt hoog tijd de be-iotten aan de Bondgenooten in te lossen. lien Engelseli oordeel o\er de blokkade-politiek. ! Reeds meerrnalen hebben wij aanhajingen gegeven uit tien Engeischen « Economist », waaruit bleek dat _de yedaktie van dat bekende weekblad geen groote bewon-dering' koestert voor de door de Engelsche regeering ge-\olgde blokkade poiitiek. Een onlangs verschenen 3ium-itter van het weekblad bevat we-er een artikei, dat zich met de e^linoinisebe en dtpomatieke gevolge-n van Duiischland's blokkade bezig lioudi. Wat de ekonomische nadeelen voor Duitschland aan-gaat, wijst de redaktiè erop, dat deze evenzeer voort? vïdéien uit het afbreken van den handel over land met ÏUiskmd en Frankrijk, als uit de gedwongen werkloos-)heid van zijn handelsvioot. Ook in 1870 was de Duitsche kust geb'iokkecrd. Maar of «."onze zoogenaamde Ëlok-liade » de groote oorzaak is van Duitschland's moeilijk-hoden is <îcn wetenschappelijk vraagstuk, dat de hoofd-ai iikelenlezer van een halve stuiversblad niet vermag op te lossen : den eenen dag schreeuwt hij van vreugde bij een daling in de Duitsche wisselkoersen; den anderen dag seinOfuwt hij van verontwaardiging, omdat aan De-nemai lcen wordt veroorlosfd meer thec in te voeren dan lupt zelf noodig heeft et het meerdere uit te voeren naar Duitschland... en Rusland. Dan roept hij uit, dat pro-Spuitschë invoeden werkzaam zijn in het ministerie van bUstènlandsche zaken. De onnoozele hais begrijpt niet, tint indien Duitschland geen buitenlandsehen handel had, het ook geen wisselkoersen zou hebben, en dat het mee-rende'l van Duitschlands tinaneieele moeilijkheden gedu-rende den tijd van den oorlog zou verdwijflen. Onbewust zijn deze schrijvers dus bezig Duitschland voor een eko-rtomisehe nederlaag te behoeden. Wat kan er beter zijin, vraagt daarop de redaktie van « The Economist », dan dal Duitschland thee, kol'fie en andere genotmiddelen zou imoeren, die het te belalen had in goud, of in gedepre-cieerd papier ? Maar er is nog een andere kant aan de blokkade-politiek, zooais ze door de Engelsche regeering wordt Ipegepast, namelijk de diplomatische kant .Ook hierover komt de redaktie van « The Economist » te spreken. Ze wijst er op, daî de schrijvers voor een scherper ?Dkklado lïngelgnd-nog een grooter kwaad berokkenen, lokkade Engeland nog een grooter kwaad berokkenen, ger hoe hinderlijker wordt voor onzijdige mogendheden, welker syrnpalhieën oorspronkelijk geheel aan Engelsche zij de waren. » "Om de redeijkc rechten der neulralen te looehenen, die wij als nêutralen steeds voor ons hebbst,-®g-eëiseht, is een poiitiek, die^ op zijn best Duitschtand etnigszins in ongelegeilheid kan brengen, en op zijn stechtst den oorlog te zijnen gunste zou kunnen doeji eindigen. De Zweedsche troonrede klaagde over de moei-lijkheflën, die het ekonomische leven in den weg worden geiegd, doordatoorlog'voerenden de internationale wctten niet in aclit nemen, welke de.neulralen beschermen, en voegde daaraan toe, dat meer dan cens de Zweedsche regeering genoodzaakt was op le komen tegen pogingen om /v^eden's nijvcrheids; en handelsleven onder de overwel-digings-contrôle te stellen van een andere macht. Blij-kens telegrammen uit Washington en Nieuw-York be^ reidt de regeering der Vereenigde Sialen eveesns maat-regeien voor om den Amerikaansehen handel met neu-tralen le beschermen. Op Iwee punten wijst verder nog de redaktie, l'en eerste zal het at'snijden van den overzeeschen handel met Skandinavië tôt gevoig hebben dat Engekmd zijn invoerhandei uit Skandinavië eveneens afsluit. tlet zal daardoor geen boter en cieren meer uit Denemarken kunnen betrekkeri en aldus de Denen dwihgen hun land-bouwprodnklen gelieèl aan Euitschland te verkoo|>en, wat dus zeggen wil, dat- de Engëlsche blokkade-pohtiek toi gevoig zou hebben, dat Duitschland juist het produkt krijgt, namelijk boter, waaraan het 't meest behoefté liée f t. In dit verband Wijst de. redaktie er op, hoe Zweden, als tegenmaatregel tegen het inbeslagnemen van de pak-ketpost dôor de Engelsche vjôot, het uitvoerverbod heeft afgekondigd van houtpulp. Dit moge dan, zoo merkt de redaktie scherp op, de Regeering. op onverwachte wijze bevrijden vah krantenkritick (houtpulp wordt gebruikt voor papiervei vaardiging), maar wat overigens ook de uitkonjst moge zijn, net symptoom moet niet worden onderschat. ' , Het tweede punt, waarop redaktie wijst, is Rusland.' Den uilvoer naar Duitschland via Skandinavie afsoijden beteekent evenzeer den uit voor naar Rusland via Skandi-nàvïè al'sluiten, met nahie naar Sint-Petersburg en de Baltische provincies. Reeds nu bedragen de prijzen voor voedipgsmiddelen in Sint-Petersbui;g het dubbeie van die voor den oorlog, zoodat al om der wille van Rusland den-wettigen handel der Skandinavische rijken geen moeilijkheden m den weg moelen worden geiegd. Het. opkoopen der geestrijke dranken te LtMtden. ln deze laatsle dagen hebben de huisvrouwen en de spijsbuishouders van Londen een waren aanval op de lïtvIHmwvt? Li"t!C!iréïa'ifô'ùr vèrhoog'd worden. Onmogelijk om aan al do bestellingen te voldoen, vëcklaarde een groothandelaar van West-End, want dan zou er geen enkele flesek meer in den kelder blijven. De klubs en restaurants hebben groote hoevecl-heden likeuren besteld, welke thans niet mft!r magen ingevoerd worden. Wij moeten er ons nu op toeleggen om een Engelsch likeur uit le vinden. Crème de menthe ? Weliichl I In de kruideniersw inkels wordt er vooral naar thee, kofl'ie en suiker gevraagd. Een enkele instelling heeft ons 7,000 pond kol'fie besteld, verteldc een der beste kraide-niers van het centrum aan een redakteur-van de « Daily Mail ». Het spreekt van zelf dat wij die bestelling niet hebben kunnen uitvoeren. Al de klanten worden be-diend volgens de gomiddelde bestelling der laatste drie maanden. Do nieuwe belaslingen op de \oedinfjsmiddrf®n. Onderstaande opsonmiing, uit de' « Daily Mail » over-ge.nomen, geeft een gedachte van de vermeerdering welke, volgens de berek-ening der Engelsche kooplieden, voi'seheidene gewonc gcbriiiksr.i tikelen -aulien ondergaan tengevolge der nieuwe taksen, welke de Engelsche regeering thans ingevoerd heeft : Yeiligheïdslucifers stijgen van 3 1J2 d. het dozijn tôt 7 of 7 d.; Vcstas-iucifers, nu tegen 1 d. pcr doosjc te verkrijgen, zullen in toekomst 1 1/2 d. kosten; Ginger beer en limonade kosten thans 2 sh. de twaalf flcsschen; zij stijgen tôt 2 sh. 1 1/ d.; Ginger aie sec gaat van 3 sh. de twaalf flcsschen tôt 3 sh. 1 1/2 d.; Sodawater, van 2 sh. de twaalf tlessehen lot 2 sh. 3 d.; Sodawater (siphon), \an 4-0 d. pcr siphon tôt 5 1/2-7 1/2 d.; Limonade (siphon), van i-G d. per siphon tôt- i 'J/i-6 3/4 d.; Suiker, in stukken, van 5 1/i d. pcr pond tôt 5 3/4 d.; Gekristalliseerd suiker, van i 1/2 d. per pond to£ 5 d. per pond; Koffie, van 1 sh. 4 d. of 2 sh. per pond tôt 2 sh. of 2 sh. 3 d.; Chieorei, van 10 d. per pond tôt 1 sh. 1 d.; Kakao, van 7 1/2 d. per bus (1/4 Engelsch pond) loi, toi 8 3/4 d. • (Een penny : d., is gelijk aan 10 1/2 cenliem.) DUITSCHE \X». Ilet zeep\i*aagsluk. De Berlijnsche magistraat heeft de burgerij spaar-zaamheid bij het gebruik van zeep aanbevok-n. Zeep wordt, zooais bckend is, uit vetten of oliën en loog be-reid, en bij de Schaarschte aan aile vetsoorten kan er voor do- zeepbereiding slcciits weinig overblijven. In de Berlijnsche bladen doet de magistraat middelen aan de hand om met geringe lioeveeiheden zeep in de huishou-ding het nuttigst resu'itaat te bereiken, vooral wat het wasschen van linnengoed, vaalwerk, enz., betrefl. Dit zal vermoedelijk wel de eerste spaarzaamheidsbepa.lmg zijn, die door een deel der jeugd met vreugde wordt begroeL ZWITSERLA.Mk Nieza, liaven voor Zwitsertand. De versperring der groole havens Avaarovér Zwitscrlahd zijn koren ontving, heeft de federale overheden het plan in overweging doen nemen, de haven van Nizza als de voornaamste slapelplaats voor Z^'itserland te benuttigen. Deze slad, dank aan het uitgebreide verwerverkeer wclk Piémont met Zwitserland verbindl, is op lamehjk kortèn afstand. van Bern of Lausanne gelegén. Na de kwestk bestndeerd le hebl^en, zond Zwitserland kolonel de Régnier ter plaatse, die de inrichting van de haven uRste* kend vond, wegens de verbindmg welke thans was aan gebraeht tusschen de kaden en de nieuwe statie ran Saint-Roch. Men kan dus vrijwel aannemen, dat Xizza weldra een der voornaamste bevoorratlingsplaatsen van Zwitserland zal zijn.

Er is geen OCR tekst voor deze krant.

Er is geen OCR tekst voor deze krant.

Er is geen OCR tekst voor deze krant.