ZOJNJDAG 21 JUNI iy 14. - M* 45. — 31e JAAfltiAKG. GAZETTE VAN BEVEREN-WAAS 8îi van het kanton bestaande uit de Gemeenten Burght, Galloo, Doel, Kieldrecht, Melsele, Verrebroeck & Zwijndrecht. NIEUWS- EN ANNONCENBLAD. Dit blad yersohijnt geregeld aile Zaterdagen. Abonnementen kunnen het heelejaar door genomen worden bij den drukker-uitgever. — Abonnementsprijs, vooraf betaalbaar per jaar : voor de Gemeente 2,60 fr. Franco per post voor geheel België fr. 3,25 ; voor het buitenland fr. 5,50. Het recht, annoncen of artikeien te weigeren, is voorbehouden. Enkele nummers 5» centiemen. DRUKKER-UITGEVER STHYBOL-VAN HOEYLANDT VRACENESTRAAT, N° 6. AANKONDIGINGEN : 20 centiemen per drukregel. RECHTERLIJKE EERHEBSTBL-LING 50 centiemen per regel. RECLAMEN, enz. 1 fr. per regel. Aankondigingen brieven en correspondentien, moeten voor den Vrijdag middag ter drukkerjj besteld worden. — Aile ingezondene stukken moeten geteekend zijn door den schrii*«r. — D6 strengste geheim-houding wordt gewaarborgd. Beveren-Waas, 20 Juni 1914. Wekelijksche Almanak. Maand Juni.' Zondag 21. — 3<lc Zondag na Sinxen. II. Aloysius van Gonzaga, belijder uit het Ge-zelscliap Jezu. bekend om zijn uiterst onscluildig leven. XIV8 eeuw. Maandag 22. — R. Paulinus, bisschop van Nola, was de redderzijner toevertrouwde scha-pen. t.ijdens den inval der Vandalen in Italie in de Ve efiuw. Hij verkochtzich zelftôt vrijmaking van gevangen vrouwen en kinderen. Hij bekleed-de in de H. Kerk vôôr dien tijd eene niet mindei e plaats als de groote kerkleeraren zijner eeuw. Dinsdas 23. — Geluhzalige Innocentius V, Paus uit de Predikheerenorde, 1274. Woensdag 24. —Geboorte van den H. Jo-annes den Dooper, voorlooper van den Godde-lijken Zaligmaker in het groote werk der Ver-Iossing.Donderdag 25. — E. Guilielmus, abt^stichtte eene nieuwe vereeniging van Benediktijnermon-nikken : de Congregatie van Monte-Vergine of (1er Wilhelmiten. Hij is beroemd om zijne ge-strengheid. Hij stierf in 1124. Vrijdag 2G. — EH. Joannes en Paulus, mar-telaars, waren broeders en schitterden door hunne liefdadigheid. Zij werden voor het Geloof onthalsd op bevel van Juliaan den Apostaat. Zaterdag 27. — Verheffing en overbrenging van het lichaam van den H. Martelaar Livinus. Maan : 23n Juni N. M. om 15 u. 33 m. — Bij dit nummer behoort een BIJ-VOEGSEL.Ôuders passen wij op onze kinderen. Eene vroeselijke misdaad heeft deze ïveek de stad Antwerpen in beroering ge-:et Hoe het ook zij : een moord is ge-jloegd op een klein, in schande geboren, ichuldeloos wicht en dat door een on-aarde moeder d$S zelve nog een kind is. Achttien jaar en reeds zoo diep geval-en. 't Is wel droevig doch een teeken des ,ijds, waarop wij met enkele woorden, len aandacht willen inroepen. * * * Hoe zulke toestanden mogelijk zijn en jeboren worden is voor eenieder begrij-selijk, die niet moedwillig blind is. Onze kinderen zijn op den buiten niet Tieer tevreden. Vriendinnen, die in de stad werken, komen, des Zondags of bij jelegenheid naar den buiten, in de aller-aatste modekleeding. Zij vertellen van de çeneugten van het stadsleven, van het rele geld verdienen al zeggen zij er niet iltijd bij hoe dat « vele » verdiend wordt. En dan, dat is het voornaamste, zij zijn mj. flelaas, ja zij zijn « vrij » en dat loor de schuld der Ouders ! ! Vrij om ver-oren te gaan voor God en zijne H. Kerk. 7rij om te gaan leven als redelooze die-•en. Vrij om verdronken te zijn, zonder svater gezien te hebben. * * * Velen zenden hunne kinderen naar de steden, aangelokt door het voorbeeld van mderen, door de zucht om veel geld te verdienen en ook wel om van de zorgen lunner kinderen af te zijn. Men brengt ze in een of ander post :onder te vragen : bij wie of waar zij aan-*eland zijn. Na eenige dagen begrijpt de rieuwe stedelinge, dat men daar al even iard moet werken als op den buiten. De mtevredenheid en teleurstelling komt naar boven. De vriendinnen hadden toch zoo gansch anders verteld. Hyenas loopen er overal rond en vinden maar al te gemakkelijk hunne prooi in zulke teleurgestelde schepselen. Op hun voorstel wordt de post verlaten hier of daar een zolderkamer gehuurd en men gaat werken in losse posten. De ver-diensten zijn veel grooter, des avonds is men vrij en men komt thuis wanneer men wil. Thuis vertellen zij eene serie leugens over hunne « Madame » die toch zoo braaf is en hun zooveel kleederen, on al wat ge maar wilt, geeft, * * * Argeloos als de meeste ouders zijn, tevreden verlost te zijn van de « last » hun-ner kinderen, vragen zij niet of het waar-heid is wat de nieuwbakken stedelingen hun komen vertellen. Zij gelooven het gaarne, temeer als de stadsjuffer voor Vader of Moeder, bij hare bezoeken, nog een geschenk of zoo iets medebrengt. Vader in de herberg, Moeder aan de buurvrouwen. vertellen aan wie het maar hooren wil van hunne « brave » dochter die zulk een fortuintje medegebracht heeft. Totdat... totdat.., het oogenblik der schande aanbreekt, en voor velen komt dit maar al te vroeg, en zij bemerken dat hun kind naar lichaam en ziel verloren is. * * Indien wij onze kinderen dan toch in de stad willen laten werken, laten wij hen dan doen plaatsen in posten bij deflige lieden. De gevaren van het stads-werk blijven voor buiten-kinderen altijd be-staan. doch zeker in minder mate als wij hen niet aan het lot overlaten Door gansch ons land zijn inrichtingen, waar men de buitenmeisjes aan goede posten bij deftige lieden helpt, In Antwerpen be-staat dit werk op den Oevor, in het Klooster der EE. Paters Minderbroeders. Een komiteit van achtbare vrouwen heeft zich daartoe gevormd. Verder bestaat in de Kammenstraat, het « Home José Marie » Vragen wij aan die inrichtingen om bijstand en tevens om verder toezicht te houden op het stadsleven onzer kinderen ; 't betreft niet alleen ons geluk maar voor-al dat onzer kinderen. God schenkt ons de kinderen als gunst om hen groot te brengen en op te voeden ter zijner eer.. Groot is onze verantwoordelijkheid, maar des te grooter zal eenmaal onze straf zijn indien wij onze opgedragen plichten ver-waarloosd hebbende. de oorzaak zijn dat ons eigen vleesch en bloed voor eeuwig, door een poel van onzedelijkheid en ellen-de, verloren gaat. Ontwaken wij, voor het te laat is !! VËRKLARIIVG. Ondergeteekende verklaart gaarne dat het artikel « Nog over de wetgevende kiezingen van 24 Mei » en geteekend « Harold » niet geschreven is door den Heer Christ. A. Bloni. Hij, zoogoed als ge-noemde heer, betreurt dat het artikel in goed vertrouwen ongewijzigd opgenomen werd, omdat er uitdrukkingen instonden die zeker ongepast en onverdiend waren. De Uitgever der Gazette van Beveren. Over Socialismus en Volksbedriegerij Als de Romeinsche veldoversten aan het hoofd van hunne zegejuichende I"gcrscharen van verre veldtochten weerkwamen n Rome, werden hun ter eere prachtige feestelijkheden ingericht op bevel van het eerbiedwaardig senaat en van het koninklijke volk. Langs bloembekroortde straten stuwde 't volk naar den circus, waar boven het geschater van klaroenen en trompetten het nood-gehuil van steryende vuistvechters of het gebrul van brieschende leeuwen afwisselde met de toe-juichingen of het gesjouw der opgewonden toe-schouwers.En als het volk de bloedige tooneelen van den circus moe was gekeken werden de feestelijkheden gesloten door den triomfstoct van den zegepralen-den veldheer. Op het Capitolium, de hoogste der zeven heuvelen van Rome, rees de statige tempel van Jupiter, de algoede en de almachtige God. Daar zou den veldheer, gekroond met het diadeem en omhangen met den purperen mantel van den god, de opperste verheerlijking, de glansrijke apotheose, tebeurt vallen. Voorafgegaan door de bontgekleurde groepen van den feeststoet, stap-pend op den rythmus der feestschalmeien, kwam de veldheer achteraan, tronend hoog op den triomfwagen en voortgetrokken door krijgsgevan-genen, wier weerlooze ellende de zegepraal van den overwinnaar aldus moesten opluisteren. Het oude Rome is sederfc lang vergeten, het feestgejuich sedert lang uitgestorven. Overwin-naars en overwonnenen, meesters en slaven zijn vergroeid tôt één volk. Maar het schandig ver-toon van den zegevierenden veldoverste, voortgetrokken door geketende slaven, trekt opnieuw door'de straten onzer steden, Slachten niet de aanvoerders der huidige socialistische partij de onmenschelijke triomfvierders en is den werken-den stand het slavenjuk niet opgelegd om den heerschzuchtigen leider te voeren naar den berg der glorie ? Doch geen schaamte leest men op het gelaat der verslaafde scharen ; enkel haat straalt u tegen uit de oogen van de hrijgsgevangenen van het socialismus, die driftig-v, ild den wagen waarop hun afgod troont, voeren naar het kapi-tolium van het Staatsbewind. De krijgskunst van de roode aanvoerders is louter list. Leugens en bet i o;; kregen de werk-lieden in ruiling hunne^vfe*' îiiirde \rijheid. Al wat het volk bezat, het edeiste en 't schoonste werd dit volk ontnomen. Het bezat schatten van vroomheid, trouw, soberheid. Als het gezegcnde lijden tôt hem kwam, boog het zijn hoofd en vond troost en sterkte in zijnen deemoed. In huwelijke trouw en in huwelijken plicht vond het vrede en geluk. In den arbeid zag het een levensplicht. In den afstand tusschen rijk en arm erkende het den wil van God. Het Socialismus heeft het volk de naam van God leeren verwenschen en vervloeken telkens als Gcd het gezegende lijden op den arbeider afzond. De arbeid weegt thans op den werkman als een on-dragelijk juk. Tegenover huwelijken plicht staan uitsluitelijk de begrippen van onbeperkt genot en van vrije zedeleer, met hun nasleep van zedelijke en stoffelijke ellende. In 't familieleven geen vrede en geen voldoening meer. De herberg, de dans-tent, de bordeelen lokken den arbeider ver van het familieleven op het dwaalspoor der bande-looze begeerten. De rijke is de vijand niet omdat hij misbruik maakt van zijn rijkdom, maar alleen omdat hij rijk is. Misnoegdheid wekte 't commu-nismus overal, tevredenheid nergens. Het socialismus woekert in die zedelijke en stoffelijke ellende. Zijn leer is een vloek tegen de maatschappij ; ellendelingen, die deze haten en verwenschen, zijn de beste aanhangers van dien hatelijken leer. De leuze van het socialismus luidt : « Vrijheid, broederlijkheid, g-elijkheid ! » en in de werkelijk-heid is het socialismus de ergste vijand dier bur-gersdeugden. Wee den werkman die zich niet leggen gaat voor den politieken wagen van den dikgebuikten rooden aanvoerder ! Wee hem, die openlijk zijn geloof durft belijden en uitoefenen ! Wee de kinderen, die de katholieke scholen ver-kiezen boven de scholen van het ongeloof! Wee de kloosterzusters, die meenden vrij te zijn een staat te aanvaarden die, verre van te schaden aan de maatschappij, tôt 't algemeen welzijn strekt ! Het woord verdraagzaamheid waait u tegen uit de roode vaandels, het prijkt in gouden letters op hunne gebouwen en in grootschrift als hoof-ding hunner dagbladen. Maar verdraagzaamheid van al wat slecht is. De ontrouw van den man of van de vrouw, de onrechtvaardigheid van den werkman ten nadeele van den patroon, de losban-dige karnavaltooneelen, de ontuchtsvrouwen, de ontheiliging van het huwelijk, ailes vindt ge'nade in de oogen van het socialismus. Maar het kruis op den lijkwagen, de omgang met het Allerheilig-ste, de kloosterzuster aan de sponde des lijders, dat is in de oogen van de sociaal demokraten een aanslag- tegen de gewetensv'ijheid ! Aangevoerd door millioenenbezitters als An-seele, Hallet en Vandervelde, is het socialismus, in tegenstrijdigheid met zijne benaming, de opperste belijving van de ikzucht. De roode leiders schreeuwen dat ze staan voor 't algemeen welzijn, dat ze voorstanders zijn der gelijke goederen-ver-deeling, maar in werkelijkheid hebben ze niets anders op 't oog dan de vreugden van de alleen-heersohappij. Hunne voorgewende onbaatzuch-tigheid heeft geen grond. Voor hen is God een leugen en de deugd een menschelijke overeen-komst. Wat belet hen dan den werkman te be-driegen, zijne ellende en zijne lichtgeloovigheid uit te Laten tôt 't bereiken van 't bewind ? De ge-schiedenis is daar om te getuigen dat een volk, dat zich overlevert aan gewetenlooze volksverlei-ders, het graf zijner eigen vrijheid delft. Losban-dige demokratie staat de alleenheerschappij nabij. Zoo ging het in 't oude Griekenland, zoo ging het in Rome en zoo ging het in Frankrijk voor 't eer-ste keizerrijk. En toch is die schandige leer, gebouwd op leugen en bedrog, de leer van den dag. Duizenden en duizenden staan geschaard onder de vlag van den oproer. Vraag aan die oproerlingen wat ze willen : De een zal u antwoorden dat zijn loon on-toereikend is, een andere dat de geestelijkheid hebzuchtig is, een andere nog dat de godsdienst hem belet zijne driften bot te vieren. Het is een onsamenhangende bende van misnoegden en be-drogenen. En hoog boven die oproerige scharen troont de dwingeland, gedoken onder den mantel der demagogie. Op zijn bevel bewegen blinde-lings zijn slaafsche benden. Ze gelooven dat bij hem alleen overvloedige redding is en dat hij hen voeren zal naar het Land van Belofte. Zelfs de oproerkreten tegen het lang verstoken blijven van 't verre land, die uit de rangen der Joden opste-gengedurende hun veertigjaarsche dwaalreis in de woestijn, kent dit ontaarde volk niet meer : Het ligt plat op den buik voor zijn afgod. Arm volk van Vlaanderen ! Wat zal het u baten uwen vrede en uw geluk te hebben opgeofiferd aan dien god van een dag ! Van hem verwacht ge de verwezenlijking van het onstuimig menschelijk verlangen naar 't gelukkig zijn ! Zijn ze gelukkig geweest de volkeren der oudheid die in ruiling van brood en spelen den dwingeland zijn heerschzucht lieten botvieren ? Zijn ze gelukkig de Fransche werklieden die leven onder een demagogisch Staatsbestuur ? Zijn ze de gelukkigste onder u dezen die vastgeketend liggen in de kluisters van het socialismus ? Neen, niet waar ? De vrede ligt in ons, niet buiten ons ! Wel kunnen dagen komen van wee en broodnood, die een oogenblik het hoofd doen buigen onder den drukkenden last. Mensch zijn is blootgesteld zijn aan de wissèlvalligheden der natuur. Als zon en regen, als zomer en winter, schuiven over onze hoofden de dagen van droef-heid en van vreugde. Maar recht door zee varen wij naar de stad van eeuwigen Vrede. Recht door zee, want het Christendom is de leer der Rechtvaardigheid. Recht mag de werkman eischen in de maatschappij als om 't even wie, recht op een eerlijk bestaan voor hem, voor zijn vrouw en voor zijn kinderen. Maar God vervloeken, het huwelijk onteeren, zijn geld verbras-sen in schandige uitspattingen, de rijken haten om hun rijkdom, de priesters om hun priester-schap, dat is opstaan tegen de orde door God zelf geschikt, dat is in de kaart spelen van Com-munismus en Anarchismus, en dat mag ons volk nooit, wil het niet jammerlijk ten onder komen. Hit Land van Waes en libérais woordvervalschers. Over eenige maanden plaatsten wij een artikel van onzen medewerker « Suum Cuiqutî. » Deze beoordeelde daarin het prachtboek van den Ad-vokaat. Doctor in sociale en politieke weten-schappen, den Lokeraar Prosper Thuysbaert. Onze lezerszullen zich herinneren met welke waardeering hij over dit werk sprak dat als . ' v titel draagt : « Het Land van Waes. Bijdrage tôt de geschiedenis der Landelijke bevolking in de XIXe eeuw. » Wat zien wij nu gebeuren 1 Een liberaal dagblad van Antwerpen plaatst in zijn nummer van Zondag 7 Juni het navol-gende artikel : " Het Land van Waes. .» " Het Land van Waes is voorzeker een van de » meest katholieke gewesten van ons land. Het » is riaarom wel hard voor de Roomsche geeste-» lijkheid, over zijn door en door klerikale br-« woners, in de heilige vreeze des Heeren opga-» voed, zulke leelijke dingen te moeten hooren, « als de heer Prosper Thuysbaert mededeelt in » zijn werk : het « Land van Waes. » » Niettegenstaande toch den machtigen in-» vloed van biecht- en predikstoel, is het aantal " geboorten er leelijk aan het verminderen, ge-» lijk de volgende cijfers bewijzen.. » ln 1824 bedroeg de geboorte nog 41 per dui-• » zend ; van 1875- 1-'J84 rtaalde dit cijfer tôt 35,9, « van 18S4 1895 tôt 34,3, van 1905 tôt 1909 tôt » 33,7. Toen is zeker den rechtzinnigen statisti-» eus de schrik op de oogen geslagen en heeft » hij geen verdere nog ontmoedigende cijfers " meer durven geven. " De zedelijkheid van het Waesche volk is den » heer Thuysbaert niet gansch en al onverdacfic " « met name », zegt hij, wordt er geklaagd » over hchtzinnigheid in den huwelijken staat".. •> wel foei, dan toch, heer Thuysbaert !... Per » 1000 ongehuwde vrouwen van 15-50 jaar, telde » het Land van Waes van 1896-1900 niet minder » dan 15,7 onechte geboorten. En als we dan nog » eens bedenken dat die menschen, blijkens de » vermiridering der geboorten zoo goed weten, » wat ze doen moeten om het staartje van de » muis voor te zijn I " Een klerikalesr.aathuishoudkundige spreekt » in een klerikaal blad over de onrustbarende » gegevens van het bewuste boek. en zoektnaar » de oorzaak. Hij veronderstelt, dat deze moet » gezocht worden in den invioed fan den geu-» zenstrijd ! Zeker. zeker, brave klerikalen, na-" tuurlijk, als de boeren van Beveren niet me> r » luisteren willen naar den pastoor dan is dat de » schuld van burgers van Antwerpen en Gent, » niets vaster dan dat ! » Ol'wel, zegt de beoordeelaar, het zijn de pro-» testantsche bewoners van Zeeu-wsch Vlaande-« ren. Wel ja ! In Zeeuwsch Vlaanderen zijn het « wel1 overwegend katholieken, maar die l'uttele » protestait ten zullen het gedaan hèfrbën, en dan » nog wel de iiberale elementen daaronder. La » Fontaine heeft het immers al gezegd in den » fabel van den Wolf en het lan : « Zijt gij het » niet geweest, dan is uw vadèr hec geweest: of » anders uw grootvader ! » » Zoo is de zaak het gauwst opgelost, en het » boek van Thuysbaert kan met dat van Pater » Stracké worden geklasseerd. En de pastoor met zijn kerkboek, is alweêr » ongehavend uit den strijd gekomen ! » Welnu dat artikel is gansch en al gesteund op woordvervalsching en verkeerde voorstelling van zaken !! Er zit een luchtje aan van denzelfden onaan-genamen geur als dien aan het boek van dien fa-meuzen kioosterlasteraar. Wij zullen nu eens letterlijk overschrijven wat Prosper Thuysbaert over de geboorten zegt : " Het Land van Waes telt een hoog geboorte-« cijfer. Het L. v. W. heeft steeds eene eere-« plaats ingenomen en men zal zich herinneren » dat wij daaraan den grooten aanwas der bevol-» king toeschreven. Van den Bogaerde rekent » 41,1 geboorten op 1000 inwoners, terwijl Dr E. » Janssens in 1875-84, 35.9 p. d. en in 1884-93, » 34,3 p. d. telt. eene merkelijke vermindering » zeker maar die het Waasland steeds op den » vijfden rangplaatst der arrondissementen van " heel België, en op den eersten onder deze van » Oost-Vlaanderen. De verhouding der geboor-» ten tôt de gehuwde vrouwen van 15 tôt 55 jaar » (fécondité matrimoniale) plaatst het Waasland " na Dendermonde. Men telde gemiddeld 298 « geboorten in 1881-85, 295 in 1886-90, 288 in » 1891-95 ; 290 in 1896 1900 (vergelijks Jacqu.u-t: » les mouvements de l'état civil et de la popula-» tion de 1876 à 1900. blz. 58) Een achteruitgang « dus van S p. d. maar de stijging die na 1896 » ingrijpt, schijnt uit te wijzen, dat de econo-» mische crisis de hoofdrol speelde. Wat is sinds-" dien gebeurd ? Geen cijfers hebben wij, maar » de voorspellingen zijn bedroevend. Het verslag » der medicale commissie van het arrondisse- De Wapensmid en zijn zoon. DOOR H. J. C, VAN NOUHUIJS. « Mag het wel zeggen, goede vriend ! » antwoordde Pietro ; » 't is waar, enkele tiuisgezinnen leven zoo recht stichtend voort : de hemelsche liefde en vrede komt 3r u op den drempel reeds te gemoet. Maar dan waren de ouders gewoonlijk sen sprekend voorbeeld voor de kinderen sn de kinderen een voorbeeld van onder-werping en gehoorzaamheid aan hunne auders. Gewoonlijk kent men den boom aan zijne vruchten, en de vruchten zijn goed, wanneer de boom gezond is... Dat jezin van onzen burgemeester is ook best, waarachtig. Ht>m. den ouden heer ken ik niet : wat zal ik u zeggen. een magistraatspersoon, een weinig stroef en onbeleefd : maar de vrouwen — vooral 3at lieve kind. — ik heb ze waarlijk in mijn leven nooit beter ontmoet... 0, meesterkelief, ik zou wat moeie trekken van die lieve Machteld kunnen verhalen ! Hebt ge ze nooit gesproken ? » Reinout was blijde dat het gesprek nog voor een oogenblik op Machteld kwam 3ii dat hij haren lof hoorde verkondigen : maar bij de laatste vraag van Luini werd tiij een weinig rood en bedacht zich een wijl op een goed antwoord. « O, merk al ! " riep de meester glim-lachend : « ge hebt ook kunnen zien, dat ze een schoon karakter had... Ik ken ze nu zoo veel jaren, maar nooit heb ik een onvriendelijk of driftig woord van haar ondervonden, nooit ietwat van die vreem-de grillen in toon, spraak, houding of manieren, waarmee de meisjes zoo dik-werf behebt zijn, waarmee ze denken, dat ze zich bekoorlijk maken, of doen op-merken : nooit een overdreven ijdele op-schik, waaraan ze te elken maie iets schuiven of plooien, waar van ze met de vingers niet kunnen afblijven, en waar-naar ze zich behoedzaam op den stoel wringen, om toch niets te kreukelen :... lieve man, ik heb ze zoo spoedig in den neus, die jonge leeghoofden en ijdelpop-pen » Reinout lachte om de opmerkingen van den ouden man en diens vroolijke manier van voordragen. » Gij hebt gelijk, heer Pietro, en zij bederven er meestal hun eigene zaak volkomen mede. » « Juist zoo ! » bevestigde de organist : « ze komen later meestal slecht te pas... Maar Machteld zal wel tôt eene goede be-stemming geraken, daar is geen vrees voor. Vroeg of laat komt wel de een of andere edelman van hoogen stand, die haar tôt zijne vrouw neemt, — en hij zal het zich niet beklagen... » Dat was geen aangename profetie voor 't kloppend hart van Reinout : « dan is het te hopen, » antwoordde hij op sombe- —- ■■■ ■ - — ren toon, « dat Machteld nooit reden mo-ge vinden om hare kindsche jaren terug te wenschen. » « God beware, neen ! » riep de oude met vuur, « dat zou mijneziel leed doen. Maar zij zal zelf wel toezien ; zij zal geen onberaden stap doen, en God is altijd met zijn welbeminden... Dat kan niet gebeuren. » Zoo waren zij al koutend voortgegaan en Pietro had de deur zijner woning be-reikt. « Tôt heden avond, meester Reinout ! » riep de goede man ten afscheid en schudde den jongman de hand. Toen spoedde Reinout zich huiswaarts, om in de armen zijns vaders te snellen, wien hij veel nieuws had mede te deelen en van wien hij vernam, wat zijn hart, na twijfel, hoop en vrees, in eene geluk-kige stemming bracht. HOOFDSTUK IX. Doe zij beide te samen quamen. Sproke van Beatrijs, v. 259. Een kwartier vôôr zeven uur verliet Reinout, de ziel metzoete vreugde vervult door de inededeelngen van vader Tilo. de smidse en sloeg den weg naar Augsburgs beroemden dom in. De kleine achterdeur stond aan en hij klorn den trap op naar 't orgel. Pietro Luini was er en groette fluiste-rend den jonkman. De indrukwekkende Dom was op de fondamenten eener Romeinsche baziliek gesticht, en de kundigste bouwmeesters bleven van de Xe tôt de XVe eeuw aan hare samenstelling en versiering werk-zaam. De bevallige schikking der deelen, de1 rijkdom der versiersels, de hooge ver-lichting van dit trotsch gothisch gebouw — ailes vereenigde zich om 't gemoed in een verheven godsdienstige stemming te brengen. De glazen waren geschilderd, de wanden met schilderijen der voornaamste Duitsche meesters behangen, terwijl de beelden der Bisschoppen van Augsburg van den jare 650 tôt op dien dag er zich statig verhieven, te midden der vele gra-ven, de laatste woningçn van kerkvoog-den en wereldsche overheden, Vooral waren de deuren van den jare 1058 of 1078. zooals de geschiedenis zegt, monu-menten van kunst en pracht : want hunne metalen vleugels in vijf en dertig velden verdeeld, prijkten met tallooze allego-rische en christelijke figuren, die allen onder elkander in schoonheid v$n vorm, in juiste teekening en dichterlijke Yoor-stelling wedijverden. Maar wij zouden niet eindigen. wanneer wij al de schoon-heden van den Augsburgschen Dom wil-den opsommen. Van boven, naast het orgel, overzag Reinout de geheele ruimte, en eene koude rilling beving al zijne leden. Dat was voor de christelijke gevoelige ziel een plechtig een opwekkend geheel. En Reinout, terwijl hij daar bij zijne beàchouwing onbeweeglijk stilstond en den adem inhield, Reinout riep in de verrukking zijner ziele : « O God, ik dank U, dat ik gelooven kan ! Die gave schenkt mijner ziele haar leven ! » En inderdaad — de schoone lijnen, de evenredige vormen, de trotsche kompozi-tiën der gewrochten van heidensche kunst — zij zullen onze bewondering wekken maar de verbeelding niet tôt dat stand-punt opvoeren, van waar zij zich herin-nert dat wij pelgrims zijn, die eene reis volbrengen naar de vaderlijke gewesten, en dat ons alleenig doel en streven naar hooger is. Maar de gothische, de chris-tenkunst met hare rijzige bogen, de tallooze spitsen. die tôt den azuren heinel reiken, en zich daar voor 't oog verlie-zen. dieimmer opgaande lijnen, vormen en versiersels bij 't immer steigerend geheel, — ailes is vereenigd om ons gemoed naar hooger te verhelfen. Daar boven in de lucht worden de spitsen en versiersels voor ons oog geheimzinnig en onbestemd als de ziel en de gedachte van den mensch: maar 't kortzichtig oog blijft eindelijk op iets rusten, dat niet geheimzinnig, niel onbestemd is: het zietweer duidelijk. daar waar de spitse eindigt, het beeld van den Zaligmaker, het kruis dat ons geloof op-wekt, dat ons hart doet gloeien, dat ons herinnert hoe een eeûwig leven van vreugde en zielerust ons na de pelgrims-reize verbeidt, en door het kruis — alleen herwonnen is. En inwendig daar worden dezelfde vormen herhaald, dezelfde gevoelens opge-wekt.( Wordt voort g ez cl.)

Er is geen OCR tekst voor deze krant.

Er is geen OCR tekst voor deze krant.

Er is geen OCR tekst voor deze krant.

Er is geen OCR tekst voor deze krant.

Er is geen OCR tekst voor deze krant.