lste JAARGANG. Nr 30 25 JULI 1914. Het Katholieke Volk Verschijnt elken Zaterdag Al wat den opstelraad Van het blad betreft moet ge*sîuurd worden vôôr Donderdag avond, Graaf van Vlaanderensïraat, 57, Brussel-Molenbeek. Briefwisselaars moeten telkens hun volledig adres opgeVen. leder is Verantwoordelijk voor hetgeen hij schrijft. Prijs per jaar fr. 2.50 HET NUMMER : 5 centiemen. Ailes wat het Beheer betreft moet gezonden worden Graaf van Vlaanderenstraat, 57, Molenbeek Aankondigingen volgens overeenkomst met het Beheer. Verblijdende teekens Te Zuen, een gehucht van belang, op 't grondgebied van Sint-Pieters-Leeuw gelegen, werd verleden Zondag de vlag ingehuldigd van den Vlaamschen Kath. Volksbond. De zwarte leeuw op gouden veld danste in aile hoeken van de zaal bij Van Loock. De redevoeringen werden allen in 't Vlaamsch uitgesproken, zoowel die van den Eerw. Heer Pastoor als die van Minister Renkin, en ook die van Volks-vertegenwoordiger, burggraaf de Jonghe d'Ardoye en de slotrede of het nage-recht opgediend door den onvermoei-baren werker, den heer Fieuillien. Bravo. Zoo moet het zijn voor eene gansch Vlaamsche bevolking. En of nu de 49 toegestroomde Maatschappijen wel gansch Vlaamsch waren, dat weet ik niet, en daarom was het opvallend dat te Zuen de leeuwen zoo dapper dansten. Of was het omdat de patrones van Zuen, Sinte Lutgardis, eene bij uitstek Vlaamsche en zelfs flamingantsche Heilige is ? Op ieder geval gebeurde eenige we-ken vroeger heel wat anders te Lin-kebeek. Daar werd ook eene vlagge-wijding gevierd, daar waren ook de meeste toehoorders Vlamingen, en niettegenstaande spraken de sprekers in overgroote meerderheid Fransch en stonden onze brave buitenlieden te gapen. Zonder naar de juiste oorzaak van die tegenstelling te zoeken, zijn we recht verheugd over het feit dat de leiders toch eindelijk op den weg naar Damascus zijn, en hun optreden doet ons voorzien dat ze zullen voortgaan tôt aan den eindpaal. Dubbel verheugd zijn we over de rondborstige verklaring van den heer De Jonghe d'Ardoye, die plechtig be-loofde te stemmen voor de ver-vlaamsching der Qentsche Hoogeschool. Edele burggraaf, we danken U voor die verklaring. Het woord van den edelman voldoet ons en we wachten met betrouwen. Kiesbeloften laten ons koud, een woord in zulke omstandigheden gege-ven verheugd ons. Zulke verklaringen zullen nog volgen indien wij voortgaan onze gedachten en eischen overal te doen erkennen. Wanneer het Volk zijn recht vrij en vrank eischt, dan zullen de leiders wel meegaan. Nopens de verklaringen aangaande de soldaterij en de Congo- vraag, zijn we zoo vrij eenig voorbehoud te maken. Het dunkt mij zelfs behendiger, daar^an niet te spreken voor een publiek, dat morgen of overmorgen toch twee klok-ken en dus twee klanken zal hooren. Rond den pot draaien was goed in 't verleden, in de toekomst is dat voor zijn minst een gevaarlijk spel. J. L. « Les Belges » en.de Vlaamsche Beweging. In « les Marches de l'Est » wordt door Georges Ducrocq en L. Dumont-Wilden een onderzoek ingesteld over de taalkwes-tie in België. Achtereenvolgens werden ge-intervievvd enkele liberale vlaamschgezin-den, dan verscheidene franschschrijvende vlamingen die natuurlijk Voor hun Winkel reclame maken met holle phrasen als : haute | culture française enz.,de afgezaagde rimram, eindelijk kotnen aan het woord wat het tijdschrift noemt « les Belges >. Hier vinden o.a. Vandervelde, Hymans en Picard Wier houding tegenover de Vlaamsche Be-weging bekend is. Ziehier echter eenige be-schouwingen Van minder gekende « belges ». Gérard Harry < correspondant du Figaro en Belgique qui Vient de fonder en Flandre un Journal flamand de tendances francophiles » is blijkbaar zeer ingenomen met zichzelf dat hij er na een lastige rede-neering in slaagt te bewijzen dat in de vervlaamschte hoogeschool niet 't vlaamsch maar wel de nederlandsche taal zal voer-taal zijn. Dat brengt hem al één stap nader, meent hij, tôt het duitsch, want het is natuurlijk dat die stichter van een franschge-zind blad te velde trekt tegen wat we maar zullen noemen het « pangermanisme der verbëelding » M. Rouvez nog een belgische beroemd-heid ontdekt door « les Marches de l'Est », vindt dat de vlamingen vitters zijn. Ze zijn onverzaadbaar. « Hier c'était le théâtre flamand. Aujourd'hui c'est l'université de Gand ». (Hoe onbeschcft ook Van de Vlamingen hun rechten op te eischen. Heusch menschen zonder opvoeding !) Verder klaagt hij erover dat de fransch-belgische letter-kundigen niet uitgenoodigd worden op de ontvangsten van den franschen minister te Brussel en dat de fransche lintjes en eere-teekens niet Verstandig uitgedeeld worden. C'est déplorable ! besluit hij. De heer Henri Davignon zoon van den minister van buitenlandsche zaken en schrijver van * La Querelle » een too-neelstuk dat niettegenstaande zijn in 't oog vallende antivlaamsche strekking wegens zijn buitengewone onbeholpenheid — want « Le Théâtre belge » is anders niet Veel-eischend —toch maar geringen bij val be-haalde, deelt ook aan « Les Marches de l'Est » zijn gedachten mede over de vlaamsche Beweging. In geheel den brief heerscht zooals een antiflamingant van den echten ' stempel past — een toon van hooghartig misprijzen en laatdunkende onwetendheid. Ziehier een paar staaltjes : « La soudaine » éminence où l'on juche le flamand, jus-» qu'ici langue populaire ou familiale, em- » barasse bien des gens. On les voit arriver » aux séances municipales ou administra-» tives causant entre eux en français, qui » est partout la langue d'échange usuel, » et à peine la sonnette présidentielle a-t-» elle retenti,.s'efforcer à des discours pré-» parés à l'avance en flamand. Dès que » les choses s'embrouillent, que les argu-» ments opposés traversent la discussion, » le français reparait ». Men ziet het, de schrijver stelt heel het land gelijk met zijn eigen verfranschte omgeving. Doch niet alleen over hedendaagsche toestanden, ook over onze beschavings-geschiedenis houdt deze beroenidheid in spe er zeer oorspronkeiijke denkbeelden op na. Zoo bevestigend mogelijk flapt hij het eruit : < D'autre part le français a tou-» jours été l'organe unique de la culture » en Belgique ». Hier beginnen we te twijfe-len of onkunde nog wel in 't spel kan zijn. Dat ware al te kras. Er blijft een ander onderstelling : kwade trouw. Doch daar die onzen would-be literator nog minder eer aando^t, weiden we er lieverniet over uit. M. Henr.ebicq gaat er fier op de vlaamsche literatuur te kennen : < Connaissez-vous Guido Geselle. (sic !) C'est un jeune (sic) prêtre, qui est mort et qui habitait un petit village entre Gand et Courtrai, etc. ». Dat kan volstaan. De Vlaamsche Beweging is Voor hem met een paar woor-den : « Flagornerie démagogique ». Geen enkele dier nieuwbakken belgische groote mannen heeft zich om het diepere wezen der Vlaamsche Beweging bekreund. Hun onwetendheid daaromtrenl wordt alleen geëvenaard door de moed-willigheid waarmede zij er den staf over breken. J. D. Aile Belgen zijn gelijk voor de wet ! Het Kath. Vlaamsch Secretariaat heeft Minister Segers onlangs gewezen op den schreeuwend onrechtvaardigen toestand waarin de Vlaamsche werklieden ver-keeren in de stelplaats van Brussel-Zuid. De Vlaamsche werkman moet er immers al 't Vuile en lastige werk verrichten: machie-nen kuischen, kolen lossen enz. : boven-dien, wordt hem stelselmatig elke Iotsver-betering ontzegd. De Waalsche werkman daarentegen is ■ de goedbetaalde stielman, de paswerker, de schrijnwerker, enz. Van de 5 tôt 600 werklieden der stelplaats zijn minstens de helft Vlaamsch-sprekenden, die staan onder een Vlaamsch-onkundig bestuur. Immers, het Toezichtspersoneel bestaat uit drie Vlaamschonkundige Walen : een werkhuisoverste en twee brigadiers. In de bureelen zetelen wederom 4 Vlaamschonkundige Walen : Eer.e Eerst-aanwezende sektieoverste, een toege-voegde Sektieoverste, een bureeloverste, een hoofdkleik ; de negen andere bedienden zijn nog eens Vlaamschonkundige Walen slechts twee bedienden van minderen rang kennen Nederlandsch. Hebben de Vlamingen die onder zulk bestuur staan te klagen, dan moeten zij zich richten tôt den dienstbestuurder van Trekdienst en Materieel, wiens bureel samengesteld is uit tien ambtenaars weeral vlaamschonkundige Walen, somtnige zelfs gekende Vlaamschhaters. Verders een der-tigtal bedienden Van allen rang, klerken, ordekierken, enz, ; te vergeefs zal men onder die dertig bedienden er drie zoeken die vlaamsch kennen. Zulke toestand is waarlijk onduldbaar, ook is het niet te Verwonderen dat een woedekreet opwelt uit de borsten dier Vlaamsche verstootelingen, een kreet die zich stilaan vervormt en weldra als een donder zal uitbersten : Leve de bestuur-lijke scheiding ! Aan wien dan de schuld ? Alleenlijk aan hen die zulke onrechtvaardigheden in het leven riepen of in het leven houden. Vlaamsche Belangen Te Brussel is een plaats Van bestuur-der der vakschool voor werktuigkunde en electriciteit open. Er wordt in de mede-deeling van het bestuur niet eens gezegd dat de bestuurder de beide landstalen moet machtig zijn. De Vereeniging Van Vrienden Van het Nederlandsch Tooneel te Brussel is bepaald opgericht. Op de stichtingsvergadering werd het bestuur als volgt samengesteld : Voorzit-ter : G.Vermeylen ; Schrijvers : Van Hoorick en De Grauwe; Leden: Colassin, Grauls, Hegenscheidt, Lambrichts, K. MeyerJ.Men-nekens, Van den Heuvel en L. Vliebergh. Den leden van de Vereeniging zullen 12 kunstvoorstellingen tegen verminderden "prijs aangeboden worden, waarvan 10 door het Brusselsch gezelschap en 2 door een Noord-Nederlatidsch gezelschap. De nieuW opgerichte Brusselsche af-deeling van de Vereeniging voor beschaaf-de ui/spraak telt reeds 200 leden. Het bestuur werd als volgt samengesteld : Voor-zitter, Houben ; Undervoorzitter, E. H. J. Bernaerts ; Schrijvers, Peremans en Cantil-lon ; Penningmeesteres, Mevr. Van Hoorick ; Leden, Alofs, Bauweraerts, V. Heymans, Jacques, Dr Pleitincx en Mevr. De Mol. Het Vlaamsch in het lager onderWijs. — In de nieuwe schoolwet staat dat de moedertaal der kinderen de voertaal moet zijn Van al de graden der lagere school, uitgenomen voor het Fransch zelf. Welnu in verschillende hoogste klassen in 't VI. Iand is het onderricht heel Fransch. Vol-gens de wet moet dat bij het volgende schooljaar veranderen. Dat de Vlamingen een oog in 't zeil houden. Bij de inhuldigingsfeesten der nieuwe lokalen Van « Vooruit » te Gent zijn de zangstukken en koren uitsluilend Fransch. Zij worden uitgevoerd door een Waalsche zangmaatschappij. De Vlaamscligezindheid van Anseele, Bogaert en Hardyns is op-nieuw gewikt en gewogen en te licht be-vonden !

Er is geen OCR tekst voor deze krant.

Er is geen OCR tekst voor deze krant.

Er is geen OCR tekst voor deze krant.