Iofldag" 26 Maart 1916. Tweede Jas rg. Nr 86 iw»imwii M—MM Priis : 6 Centiemee door g-eheel België Het Vlaamsche Nieuws Het best ingelicht en meest verspreid Meuwsblad van België. - Verschijnt 7 maal per week ABONNEMENTSPRIJZEN : P«c maand 1.76 Par 6 issasuiAea 10.— Per 3 aiaanie* S.— Per jaar (3.— AFuEVAARDIGDEN VAN DKN GPSTELRAAÔ : Br Aug. BOHMS, Al b. VAN »EN BKANDB mot raste nseiewerkiflg van Bt A. JACOB 8 USE EL EN : KOODEST'SAAT. 44, ANTWERPEN. TéL 19Ô0 m ' muqsmmmmbmu wvJimnm ma «grasas AANKONBIGINGBN : ^rmoia btséiL, par rsgci 8.60 Viœrste M-a&i., par resgsC.. 8.59 Wsxêe feieàE., îd. I.— •••i-ilserfffilt 5.~~ Vs»r attï aEM®a«ea, w5*î4 a.a« atefe : ROODBâTRAAT, 4». m nnminmiijuiuMmmrani——» DE OORLOG De Tubantia ïsterdam, 24 Maart. — De « Stan-[Q» komt er in ee,n hoofdattikel voor iat de « Tubantia »-zaak zoo stipt relijk zou onderzocht worden en dat s zou verzuimd worden, wat tôt op-iering van de ramp zou kunnen hgen. De kwestie mag echter in jgeval doodgezwegen worden. Zoo tschland geen schuld aan d'en onder-g van het sckip heeft, mag in de ver-Iding van ons volk een zulkdanige c aan het land niet geklcefd blijven. ideschuld zic'n bewijzen, dan moet ®et mathematiscke nauwgezetheid ten worden. ijke to-pedeeringen r:n, 24 Maart. — Hét Engelsche lmar » is g ezcnken ; 18 leden anning zijn gered. Deensche sà. « Christianssund » ken ; de bemanning is gered. Fulmar » mat 1270 ton en be-lan de Cork ss. Co, te Cork. ;isteren te Rotterdam birinenge-î.s. « Nyroca » rapporteerde 's 510 uur het s.s. «Serula » gepas-zijn, 't welk de bemanning van : getorpedeerde s. s. a Fulmar » aan rdhad, behalve den kapitein. 1 Fulmar » en «Serula » (beide van de tk S.S. Cy.) waren Donderdagavond elijk van Rotterdam naar Manchester rtrokken, De « Christianssund » mat 1070 ton behocrde aan de reederij Forenede te penhagien.) ^nden, 24 Maart. — Men gelooft dat raketboot « Sussex » in het Kanaal is :mken. Er zijn twee s.s. van dezen naam, eene meet 5686 ton en behoort aan Federated S.S. Co, te Londen, het fle 1353 ton en behoort aan de Che-sde fer de l'Etat français te Dieppe, het volgende telegram is op te ma-dat het getorpedeerde s.», het Fran-i is.) onden, 14 Maart. — Een nader be- zegt : de « sussex » is in het Kanaal rpedeerd. Er waren 350 passagiers, >t Franschen, aan boord ; de beman-; bestond uit 50 koppen. Het schip faarsch'tjnVijk nog drijvend en andere epen verleenen hulp. •e « Sussex » voer in geregelden st van Dieppé naar Folkestone. )nden, 34 Maart. —■ De paketboot glishman » is gezonken ; tôt dusver 68 opvarenden gered. e « Englishman » mat 5257 ton en orde aan de British and N. Atlantic te Liverpool.) «den, 24 Maart. — Blijkens een 'dsbericht uit Waterford heeft de 'sche bark «Silas» daar de bemanning tat getorpedeerd Noorsche schip Miield » ontscheept. ™re, 24 Maart. — Het Noorsche pnschip « Konig » (in Lloyd's regis-Mmdbaar) is zonder waarschuwing P Kanaal in den grond geboord. De fcning is gered. leuring in de s-d. Riiksdasrgroep N'jn, 24 Maart. — Van de soc. dem. . N'io-o-roep hebben zich heden 18 le- : 1 %escheiden en onder de naam ; '*? der soc. dem. arbeidsgemeen- 1 J0i) een nieuwe groep gevormd. De ^-lieidenen zijn : Bernstein, Block, "ler» ^'r- Oskar Cohn, Dittmann, Haase, Henke, Herzfeld, Cohi, Kiihnert, Ledebour, Schwartz, ™ag'en, Stolle, Vogtherr, Wurm en ; ■ Tôt voorzitters zijn. Haase en (bour gekozen. Nieuw Zu'd-Wales .n» 23 Maart. — In Nieuw Zuid-1Z1JH krachtige maatregelen tegen j^liseerde inwoners uit vijande-an.den ge,ncmen. De wetgevende trmg heeft namelijk een wet aan-1cn' waarbij aan aile dergelijke 1011 voor den duur van den oorlog precht wordt ontnomen. Ook mo-J ?een zitting hebben in het par- ; 0 m plaatselijke besturen. ^ e Txiging om inbreuk ..te maken ; wpalingen der wet wordt ge- : ei(iei ?evaT1!ïeniss'tî"af of boete of nau"' personen. die zich schul-rcii aan overtredingen van de- < loyalen aard, kan eveneens voor den ( duur van den oorlog heu kiesreciit woi- ^ dtn ontnomen, ouverschiliig welke hun ] burgerlijke staat is. c _ 4 Siiackleton's Zuidpool-expeditie 1 Londen, 24 Maart. — Er is uit Aus~ t traliscke bron slechte tijding ontvangen i nopens de Zuidpool-expeditie van luite- t nant Shackleton. Een draadloos bericht c is ontvangen dat het expeditievaartuig ^ « Aurora » in de Zuidzce is afgedreven. Het sloeg los van de takels bij het uit- c gangspunt der expeditie aan de Ro»s- 1 zee, terwijl een troep van tien deelne- 1 mers aan land waren, waaronder kapi- c tein Mackintosh, die belast is met de 5 werkzaamheden aan den Australischen * kant van het Zuidzee-vasteland. Het gevolg hiervan is dat wanneer ,£ Shackleton er in mocht slagen het vaste- 1 land ovcr te steken, er geen schip is om £ hem af te halen en zijn heele gezelschap J nog oen jaar aan de kust van de Ross- c zee zal moeten toeven. s Yfcrkitzitg in Engeland ; Londen, 24 Maart. — De uitslag van c de verkiezing voor het Lagerhuis in Lei- cestershire is, dat Harris, de kandidaat v van de koalitie, met 7826 stemmen, te- \ genover 3711 stemmen, die op Bowles c werden uitgebracht, gekozen is. De r meerderheid voor de koalitie was onver- f wacht groot. c - - Een Engelsche kruiser ' getorpf-tee< d ? ' Berlijn, 24 Maart. — Officieel. Berichten van verschillende zijde hier a ontvangen, be.vestigen dat de Duit'sche a hulpkruiser « Greii », den 29n Kebr., in het Noordelijke deel der Noordzee, een -£ gevecht heeft geleverd tegen 0 Engelsche. kruisers en een torpédojager. De « Greif » heeft in dat gevecht een grooten Engelschen kruiser van onge-veer 15.000 ton door een torpedoschot tôt zink.en gebracht en heeft zich ten slotte ze.lf in de lucht laten vliegen. Van de bemanning zijn ongeveer 150 in Engelsche gevangenschap geraakt. Hun na-mcn zijn nog niet bekend. Zij worden door de Engelschen, die omtrent het voorval het strengste stilzwijgen l;cwa-ren, van de buitenwereld î:fges!oten. Daartegen zijn maatregelen genomen. <. Gewapende koop^a-rders 1 Washington, 24 Maart.— De Entente- \ mogendheden hebben, afzonder'ijk ant- ( woordend op Lansing's voorstel om de r kojppvaarders te ontwapenen, dat voor- <; îtql afgeslagen. g Naar verluidt is Lansing bezig aan een \ omzendbrief waarin de houding d^r Ver- g eenigc^e Staten ten aanzien van deze aan- c gelegenheid wordt uiteengçzet. k ! Duitschland en Brazilië ] Keulen, 24 Maart. — Een blijkbaar B Dfficieus telegram van den Berlijnschen j. korrespondent der « Kôln. Ztg » màànt g tôt de grootste voorzichtigheid ten aan- 'c jien der Engelsch-Fransche bcri.hten ( Dver de vijandige gezindheid van Brazilië ^ tegenover Duitschland. Op grond van ( ^ertrouwbare mededeelingen kan wor ^ den vastgesteld dat de Braziliaansche re- ^ fcering geen voornemcn heeft Duitsche a =>chepen in beslag te nemen en dat er 7 jeen aanleiding is aan de korrekte hou- v ling van de regeering jegens Duitsch- nnd te twijfelen. ^ Verdun in brcmd geschofen i- Westelijk gevechtsterrein ^ Berlijn, 25 Maart. — Officieel : ^ De toestand heeft gisteren geene wij- r ziging- van beteekenis ondergaan. z In het Maas-gebied grepen bijzonder 0 levendig artllleriegevechten plaats, tij- 0 dens dewelke Verdun in brand werd ge- jj schoten. v VAN DUITSCHE ZIJDE 1; Russisch gevechtsterrein t< Berlijn, 35 Maart. — Officieel : h Ten Westen van Jacobstadt gingen de r Russen na het in strijd brengen van fris- F ;che Siberische troepen en na sterke ar- b :illerievoorbereiding opnieuw tôt den v, îanva! over. Deze werd met vele verlie- v sen voor hen afgeslagen. li v Lees vervolg oorlogstelegrammen op w le tweede bladzijde. d le Vlaamscbe Tsa! en de vrije OndâfwljsggstiGhten Jbemge lez ers kunnen bij zich-zelt wel le opmerking gemaakt hebben, hoe ik jij de behandeling van de verordening >etreffende art. 20 heelemaal niet heb jesproken over de vrije onderwijs-ge-;ticliten, die, wat ieder weet, de broei-lesten zijn van de verfransching. Maar aat mij u ev-cn doen opmerken hoe heel le wet op het lager onderwijs niet van oepassing is op de vrije inrichtingen en îiet vau toepassing zijn kan zonder in-jreuk te maken op de vrijheid vau on-^ lerwijs, die is door de Belgische grond-,vet gewaarborgd. Ten onzent is de toesand zoo dat een mtslagen gevangene eene school oponen nag. Geene overheid kan hem dat be-etten ; en als er ouders gevonden wor-len die in den oprichter hun betrouweiî .tellen, dan kan liij best door de wereld comen. (1) De van elders verjaagde kloosterlin-^en, die zich hier hebben gevestigd, heb-)en links en rechts over geheel het land icholen opgericht mot min of meer uit-jebreide leerprogramma's; zij doen :oncurrentie aan malkander en aan de itaats- en gemeentelijke inrichten va,n mderwijs en hebben zoohaast mogelijk le naturalisatie aangevraagd ten einde mn gesticht van staatswege gesubsi-lieerd te zien. In de laatste jaren steeg imineraan de vassende vloed en al die instituteri, vaarvan" de leerlcrachten werkten bene-kn den prijs, met hunne mercantiele eklaam en hunne schijn-schoone pfo-»ramma's waren en zijn nu nog de mid-lens waar het Vlaamsche kind van uit len burgerstand door vreemdelingen en net behulp van vreemde boeken en leer-niddelen, vervreemd werd en worden 'an eigen volk en landaard. Daar ge->eurde en gebeurt, onder dekmantel van .1 wat u verdenken kan, de vreedzame anhechting van de geesten. Waren de gestichten van staatswege ;esubsid:eerd, dan was er ook toezicht ( tlaar alreeds zei ik u mijne opinie over le staats-inspectors, — laat ons aanne-nen dat "er loffeliike uitzonderinsren varen en ziin, — en laat ons bede.nken 10e weinig zoo een inspector vermac. Dh ! hadden we maar te doen met ste-dsre, met prachfige persoonlijkheden, 3ekwaam en op en ton Vlaamsch, — lan nog, wie weet! Want wordt niet îeel de Vlaamsche strijd Erestrede.n uit wertuiginsr «1 zonder winstl>eiag, met n des scrijders gemoed het kalm-fier be-vustzijn van te gehoor' amen aan eene îoogere wet ten einde te genaken tôt «n zeer verheven doel? Ile zei u reeds 10e een inspector çelast is met het toe-:icht over ruim 50 dagscholen ; nemen vii aan dat elke school 8 klassen telt 'de meeste scholen tellen er meer) dat naakt 400 klassen, die moeten worden feinspecteerd binnen de 240 schoolda-;en ; reken daarbij de massa's an der verk waaronder een inspector letterlijk ;ebukt gaat, en u zal moeten bekennen Iat het staatstoezicht slechts op zeer :reupele wijze geschieden kan. Persoon-ijk ken ik onderwijzers, die in 5, 6, ja .0 jaar geen bezoek van een inspector rregen. Het vervreemden van het ge-nalckelijk vervormbaar kindei'gemoed mn dus best en zelfs zeer ongestoord ebeuren en nog wel «met» staafssubsidie n onder het toezicht van den inspector, lie, overlast van werlc, « niet weten :an ». Waar heelemaal geen toezicht is, loet men wat men wil en zal wel de lomme verwaandheid van ouders met larveuu-geest en de concurrentie aan de ndere scholen de hoogste wet zijn. Daar ullen wel de lippen zegge,n : « Ailes oor het kind » maar de harten zullen er van het kind vçrwijderd zijn. In die aiddens kan het kind niet zijn het hoog-te, zijne opvoeding en zijn onderwijs ict eerste. In die middens kent men o-f vil men niet kennen de belangen van set volk. Daar gelooft men het voile te :unnen wranderen, te zullen verande-en ; daar is men overtuigd hoe men zijn al de meesters van het volk van mor-;en ; daar moet men haten die strijden m lie1* volk te leiden langs zijn natuur-!jke cultureele banen ; daar leert men... ^ereldtalen... naar het ordewoord van et hoogste kerkelijk gezag in den ande... Zonder aan de vrijheid van onderwijs ï tornen, liggen twee middelen v66r de and om ook daar, spijts de schoolbestu-en, on?e taal te zien, op hare plaats. let eerste : men hechte een zeer groot elang aan het diploma van lager onder-/ijs, wiens bezit voor den titularis er an a,ndere scholen opent ; dat noodzake-jk wordt verklaard voor het bekleeden an zekere ambten en dat maar mag ;orden afgeleverd door scholen, waar e Vlaamsche taal de eenige voertaal van geheel het onderwijs ia. Daaruit volgt dat m«t of zonder staatssubsidie, ds school onder staatstoezicht komt. Er voor wie daarvan terugschrikken, zeg ik, dat te lande de toestandqu z66 zijn, dat een krachtdadig ingrijpen noodzake lijk is omdat de verfransching, gepaarc aan het gebrekkige van het onderwijs over onze streken generatiën van opper^ vlakkigen heeft gestrooid, die niet meei kunnen bekeerd. Het tweede middel, veel meer âoel treffend, is de invoering van de bestuur-lijke scheiding en dus de erkenning var het grondrecht in zake onderwijs. Dar is het van zelf uit met de vrijheid on: van een vrij volk door verfransching eer tweederangs volk, ja een slavenvolk t< maken ; dan is het voorgoed gedaan mel aile menschentergende gemoederen — verknoeiende verbeulemansing, niet dooi de wet, maar door de noodzakelijkheid die ook eene wet is) al staat ze niet ge-schreven.GEO. (1) Ik stel me voor ovcr ondcrwijstoe-standen in België meer te schrijven er ben voorhands diegenen danlcbaar, die mij inlichtingien desaangaande verschaf-fen kunnen. DftOEUJiCSfH NiEUWS DE 600STE DAG VAN DEN OOB e LOG. — Heden Zondag beleven wij d , zes-honderdsten dag van den oorlog ! De groote vaderlanders, die veilig hu: e pintje verorberen aan de herbergtafel vin - den dat de vçikeren moeten doorvechte - tôt een der partijen — of beiden? — i t vernietigd en uitgemoord. n VERBOD VAN BELGISCHE BLA ; DEN OP HET BELGISCH FRONT.-1 De « Telegraaf » van Amsterdam berich dat de Belgische Regeering in den Have 1 de uitdeeling verboden heeft van twee Bel £ gische bladen, welke in den vreemde ver schijnen,namelijk «Vrij België»,welk doo e de HH. Frans Van Cauwelaert,afgevaar digde van Antwerpen, en Julius Hoste Jt 1 den welbekenden Vlaamschen journalist uitgegeven wordt, en de « Stem uit Bel 1 gië », van den heer Van de Perre, afge 1 vaardigde van Antwerpen, en wiena bla-• te Londen verschijnt. Men weet dat de « Indépendance Bel ' ge » die thans te Londen uitgegeve ~ wordt, voor eenige weken reeds hetzelfd j; lot ondergaan Heeft. t DE UNIVERSITEIT TE HELSING FORS. — Een statistiek aangaande d e bedrijvigheid van de Universiteit te Hel t singiors (Finland) gedurende het tijd s perk 1904-1913 bevat een zeer interes santé inlichting over het gebruik de -j Duitsche taal aan deze inrichting voo t, hooger onderwijs. t De Universiteit heeft talrijke aka 3 demische thesissen te onderzoeken ge _ had : 52 waren in het Finsch, 57 in he r Zweedsch en 122 in het Duitsch geschre s ven. De 27 ardere waren in het Engelscb j het Fransch, het Italia-ansch, het Latij: r en het Russisch opgesteld, - TERUGKEER DER BELGISCHI a VOORWERPEN WELKE VOOR DI r TENTOONSTELLING VAN H El - BOEK TE LEIPZIG INGEZONDEF 1 WERDEN. — Men weet dat België oj ' de Internationale Tentoonstelling val e het Boek en de graphische Kunst'cen, ti , Leipzig, in 1904, grootelijks vertegen 1 woordigd was. Al de voorwerpen doo '» de Belgen ingezonden, evenals die de: 2 andere landen, welke met Duitschlanc t in oorlog zijn, waren te Leipzig geble e ven, toen de groote krijg losbrak. He r Duitsche Boeken-genooitschap, dat d< s Tentoonstelling georganiseerd had,heef 1 ze met evenveel zorg bewaard als d< 2 Fransche, Engelsche en Russische voor - werpen. Het heeft ze zorgvuldig, be s schermd, om het even wat de geruchten f door kwaadwilligen in omloop gebracht 1 ervan zeggen. Het is er zelfs in geslaagc : verlof te bekomen de Belgische voorwer - pen terug te zenden. Deze zijn inder 1 daad onlangs te Brussel aangekomen, al - waar zij reeds aan het beheer van he' 1 Boeken-Museum zijn teruggegeven, da- - de Belgische sectî# te Leipzig ingerich' . had. 1 DE AARDAPPELEN. — De Terkooj 1 der aardappelen in de gemeente-magazij nen van de Brusselsche agglomeratie 3 welke door gebrek aan waar geschorsch ? moest worden, zal dez© dagen hen'a ■■ worden. Anderzijds zet het Centraal Bevoorr» t dingsbureel van Aardappelen ijverig ziji - werk voort, welk bestaat om bij de bin - nenlandsche handelaars de hoeveelhedei - op te doen, welke tusschen al de Belgi 1 sche gemeenten zullen verdeeld worden r De verkoopers zijn zoo onwillig, dat met ■ gedwongen is om de landelijke woningei t te onderzoeken. Men schat op 10,000 f» per dag d« onkosten w«lk« deze onder-zoekingen veroorzaken. Tôt heden werden de aardappelen hierom met 25 centie-men per zak van 100 kgr. verhoogd. H«t hooger bestuur heeft besloten om voor- ■ taan al de onderzoekingskostep uitslui-. tend voor zijne rekening te zullen nemen. DE VERENGELSCKING VAN NOORD=FRANKRIJK. — Een Fransch i journalist, de heer Batault, beschrijft «1- 1 dus een tocht door d« Engelsche linies in i Frankrijk : « Te Boulogne, is men reeds in Engeland. De uitgang van de statie wordt door Engelsche beambten bewaakt, en het is 1 een Engelsche beambte die uw paspoort < vraagt, het omdraait en wantrouwend be- 1 ziet. De stad is bijzonder levendig, vooral in den omtrek van de haven ; binnenha- 1 ■ vens liggen vol schepen, en de zware : vracht-automobielen kruisen in aile rich-tingen elkaar, in lange rijen,^en rollen ' met geraas over het oneffen plaveisel voort. Een trompet (sirène) laat een scherp geluid hooren, heesche en doffe hoorns beantwoorden het, terwijl een destroyer tlikke rookwolken uit zijne vier schoorsteenen opblazende, naar voile zee 1 gaat, omringd van zwarte rook, om in • den mistigen horizon te verdwijnen. » Men ontmoet overal Engelsche auto- * mobielen, men leest overal Engelsche op-1 schriften ; « nurses », in lange grauwe, blauwe of kaki-kleurige mantels, gaan : naar de hospitalen, terwijl officieren en ' soldaten haar eerbiedig groeten. De groote hôtels, de groote woningen, het : Casino zelfs, zijn in hospitalen veranderd, j , waarheen de wagens van de Britsche Red Cross Society de gewonden heenvoeren. < Twee greote hospitaalschepen liggen in 1 de haven voor anker. Iederen avond bren- 1 gen zij gewonden en herstellenden naar | Engeland. Eenige Fransche soldaten, in 1 horizont-blauw gekleed, met een staal- : blauwe helm op het hoofd, gaan door de 1 straten. Men zou zeggen vreemdelingen ■ op reis, toeristen, di* Engeland komen : beDEkG1IFTEN EN LEGATEN GEDXJ- ' RENDE DEN OORLOG. — Het beheer 1 ' en de eventueele goedkeuringen ter aan- ; vaarding van giften en legaten, welke aan ( ' liefdadige instellingen, kerkbesturen,god-vruchtige stichtingen, enz., gedaan wor- 1 den, worden door een specialen dienst, op 1 ' het Ministerie van Justicie, bestuurd. ; ' Sedert het begin der gebeurtenissen heeft : 1 d« bedrijvigheid van dezen dienst zich niet verlooehend. < Men zou kunnen geacht hebben, dat de 1 partikuliere liefdadigheid, waarop door « ; zooveele bijzondere werken, uit den oor- 1 log voortgesproten, een beroep werd ge-, daan, van de officieele liefdadige instel- 1 1 lingen zou zijn afgeleid. ' 3 Doch dat is niet zoo, de laatste < . statistieken toonen dat de toestand in . dat opzicht geheel normaal is gebleven. 1 ■ Het aantal en de belangrijkheid der gif- 1 • ten en legaten hebben niet afgenomen. De Godshuizen van Elsene hebben name- s , lijk een gift van 100,000 frank gekregen. 1 Indien er de een of andere wijziging zou kunnen gesignaleerd worden met be- 1 , trekking tôt den centraaldienst, dan zou 1 die betrekking hebbèn op het aantal trans- ] acties en de verkoop van goederen be- < hoorende aan liefdadige stichtingen en < werken. Wegens de gebeurtenissen heeft s men een groote vermindeeing in deze i soort van operaties voor het geheele land waargenomen. 1 MANNELIJKE EN VROUWELIJKE 1 DOKKERS TE LIVERPOOL. — Het 5 uitvoerend komiteit der dokkers vereeni- t ging te Liverpool heeft aan al de leden 1 dezer vereeniging het bevel gezonden om 1 te weigeren van te werken daar waar s vrouwen als sjouwers gebruikt worden. 1 Ongeveer 60 vrouwen werken in een dock al waar zij « trucks » met katoen voortstu-wen. Zij werken voor hetzelfde tarief als j de mannen, en het schijnt dat m«n over -, hunne diensten tevreden is. , De heer J. Sexon, sekretaris der j dokkers, heeft verklaard dat vrouwen niet ; voor dergelijk werk passen, alwaar 2ij ( door gebrek aan gewoonte en behendig- ( heid hunne mannelijke werkmakkers aan , groote gevaren blootstellen. « Indien men , doorgaat met vrouwen aan dezen arbeid ( te gebruiken, heeft hij gezegd, dan zullen wij staken. » , DE GEHEIMZINNIGE KASTEEL- < BEWOONSTER. — Uit de « Matin » : ' De lezers zullen zich wel die zonderlinge ! vrouw herinneren, welke zich in:den om- . trek van Morlaix, in het kasteel Luzuria, i gevestigd had, in gezelschap van een on-derofficier uit het garnizoen. Deze vrouw < die op grooten voet leefd«, heeft vele oip- 1 lichterijen gepleegd en werd ten slotte < aan-gehouden. Op het verhoor was zij zeer 1 spraakzaam, en stapelde leugen op leu-gen om hare ware identiteit te verber- a gen. De rechter heeft echter hare echte personaliteit eruit weten te halen. Het is -v onder den naam van Laure Servais — 1 wellicht haar ware naam — mod^p,-^.!, ster te Oostende,dat zij de volger;^je ( voor ds rechtbank *al verschij'n€n_ ( lets loor iederea dag Ofer T we6 Frijikamcsn Indien er lezers mochten zijn die Het Vlaamsche Nieuws slechts 's Zondags inkijken, dan raden wij hen aan zich toch ôok het nummer van gisteren, Za-:erdag, te bezorgen, waarin de nieuwe Letterkundige Prijskamp wordt iugeleid. Is het geen heerlijk denkbeeld het Vlaamsche volk op de hoogte te stellen van zijn literarischen schat en het gansch le geschiedenis van zijn letterkunde te 'eeren kennen? De I[onderd Schoonste Gedichten van ie Nederlandsche Taal lieet het op-schrift. Wie zal er niet benieuwd zijn, en gelukkig tevens, om elken dag met een nieuw meesterstuk kennis te maken ? Wie zal zich niet afvragen : welke dich-ter komt er vandaag aan de beurt en welk wordt het allerschoonste uit zijn werk geacht? 't Is ook een bijzonder gelukkige ge-dachtie daaraan een prijskamp te verbin-den, en oenieder moet er deel aan nemen. Niet om den prijs zelven, hoewel ?en briefje van bonderd frank nooit en vooral in dezen tijd te versmaden valt, doch omdat het wikken en wogen de aandacht prikkelt, dc,n gecst scherpt en het oordeel verschrandert. 't Is niet voldoende eenmaal vluchtig te lezen ; er moet vergeleken, geraad-pleegd en geredetwist worden. Uit de honderd schoonste bladzijden anzer literatuur de twin% allerschoonste uithalen is zeker geen gemakkelijk maar toch een zeer aantrekkelijk werk. Het ligt ook in ieders bereik, zelfs in het bereik van een kind, want een bijzondere bevoegdheid is er hier niet noo-dig : oenieder mag voor'gaan op zijn eigen gevoel, en dan juist heeft hij de meesrte lcans van prijs te halen, daar het çeen geleerden of dichters zijn die ?elven de keus doen, maar nogmaals het pu-iliek, nogmaals he,t vox popuii, « de ïtem van het volk », die soms « de stem ^-ods », het vox Dei bleek te zijn. Wij voelen onszelf benieuwd om te tveten welke, tusschen honderd uitgeko-?en, het Vlaamsche volk als de twintig schoonste gedichten van onze moedertaal sa! aanduiden. Is deze prijskamp geen schoon, edel Mi nuttig werk? Zou Hei Vlaamsch* Nieuws nu niet in ?lk gezin van gansch het Vlaamsche land noeten te vinden zijn? Is het geen zonde dat nie.t iedere Vla-ning dezen prijskamp kan volçen, en touden ni de leeraars en leeraressen, de mderwijzers en schooljuffrouwen het 'tuk niet iederen morgend aan hun leer-ingen moeten kunnen voorlezen en uit-eggen?Wat .zou dit bij het aankomende ge-ïlacht den geest verrijken en den schoon-leidszin ontwikkelen ! Voor Het Vlaamsche Nieuws is het liet te dôen 0111 winstbejag, ook zal de sepaling van de uitknipsels bij dezen prijskamp ganschelijk'wegvallen. Eenie-ler mag zijn nummers tôt lezing en me-îedeeling voortleenen en de inededin-ïers zullen achriftelijk hun keuze mogen nzenden. Hoewel van een anderçn kant het arensèhelijk zou wezen dat ieder ontwik-reld Vlaming dezen kunstscliat voor dchzelf uitknipte om hem te bewaren, :e lezen en te herlezen tôt eigen genot en rorming. En dat ditmaal de portretten /an de sehrijvers, voor zcoveel die be-itaan, zullen medegedeeld worden, is een lantrekkelijkheid te meer. * * * Er is te Antwerpen een andere prijs-camp ingericht, waan-an wij gaarne een voord zeggen omdat hij ook in aile op-:ichtc;n schoon en aanbevelingswaardig 3 ; het is de Prijskamp der Gekleede °oppen. Een prachtig denkbeeld en ook ;en vaderlandsch werk, even als de Let-;erkundige, Prijskamp van Het Vlaamsche Nieuws, want de Poppententoon-rtelling zal ingericht worden len voor-ieele van Ons Invaliedenhuis. Hij is op touw gezet door het bestuur >ran Ons Invaliedenhuis van de 6de wijk ;n de Kommissie bestaat uit de heeren Karol Do Keyzer, Eni. de Puydt, Ach. Kas, V. Meeuwesen, F. Mijlemans, H. Aerts, F. Estercam, F. Libot, J. Mor-rons en F. Verbinnen. De poppen zullen aangekleed worden door de meisjes onzer officiëele en priva-te onderwijsigestichten, onzer stedelijke ïn vrije scholen, zoodat de politiek niets îomt bederven. Mochten wij voor goed en voor immer lien weg zijn ingeslagen I Er zal ook een afzonderlijke afdeeling /an mededinging zijn voor de konfectie-mizen en de n rivate snijscWlen. De deelneminsr zal gebenren met een ibgile£d onderwerp en met «en vrij on-lruerp'\mar eisen keuze.

Er is geen OCR tekst voor deze krant.

Er is geen OCR tekst voor deze krant.

Er is geen OCR tekst voor deze krant.