Ii0çM& 12 November 1916. Twcede jaàrg. Sisr 314 III in 1111 <1 11» I m h ii Kimiiii m m ■inm nmiiKiin wwi iii¥MBil1iiHiiiiiU' 1 Hm I nif iimrf.MHi iiTr.il I m m «ta? Prijâ 1 6 Centiamen door geheel Beigië Het Vlaamsche Nieuws Hftf- h«sfc 4!ie*elicht en meest versoreid jNieuwâbiad va» Beitrië. - Verschiînt 7 maai Der week AëONNEMENTSPRIJZEH ! Ptx Buuutd 1.7# fers BiâAadca Fer « tJiasBden ........ 16.- E« !«-— AFGEVAAKDIGDEN VAN DEN OPSTELRAAD; %it VB8HULST, Or Aog, BORMS, Alb. VAN DEN BRANDfc Met vasïs medewerking van Dr A, JACOB 3UREELEN : ROODESTRAAT, 44, ANTWERPEN. Tei. 1900 AANKONttltilNÛEK; Tweed* bladz., pcr regel. 2.68 Viercie bladz., pcv regei. 8.fit Derde blads., id. !.— Doodsbericht £. - Voor aJit aanocceE, weis.dc înea zich ROODESTRAAÏ, 44. ««ça*qxbukujiuu4HÉSW«^jKïS»iS!«^**.3»aaCTasR?a3<»i»^ \ iniiimi iiiuniiniiinm uni Onze Groote [itterkundige Prijskamp LUCAS ROTGANS l654*i7ÏO De uarcis is een sierplant onzer tuinen :tijloos of Paaschbloem, die 't Paaschgetijde 3 trouwig met haar helder goud verguldt lœrt tôt de narcisachtigen, even als t sneeuwklokje. De mythologie dei iutep vertelt ons hoe die bloem ont-id, Narcis was de zoon van een nimi van een riviergod ; de niinf Echo verte op hem doch hij versmaadde bij ehij slechts den weergalm hoorde van iwoorde.n. Op zekeren dag zag hij zijr: en beeld in het water en werd er ver-fj op. Het niet kunnende omhelzen rkwijnde hij van droefhdd tôt de go-ihern in een bloem, die de nareis we-iiou, veranderden. Dit nu beschrijft ons Lucas Rotgans, werkelijk mooie verzen en die doot liera Kloos aangehaald çp hooggepre-i worden. Kloos verguist of vergoodt ; bij hear 't haat of liefde en geen tusschenge-tl; hij brengt in poëzie-beoord eeling nhartstocht van een dichter. Zoo haall twee Lucassen, Lucas Rotgans et œSchermer uit den vergeethoék. Van urcis roept hij uit : ils dat niet fraai? (Jawel, behalve de te regels uit de tweede strophe die oj ifc en vermaak rijmen.) Hij vindt dat < verzen loopeu, als sloeg iemand op de no, de voeten zwaar op de pedalen » verrolgt hij : ik begrijp dan ook nie! :d, om de waarheid te zeggen, waarom i auteur, die zô6 krachtig wist te dich-i,entegelijkertijd zoo zacht, gehoel en in 't vergeetboek moet zijn geraakt. >i Kloos noemt Antonides (nr. ■ 51 van i Prijskamp) en Rotgans de twee mtvolle zonen van Vondel.. Voor hem Rotgans « de koper-stemmige, wiens aar-luid geschal... uit een klaroen lijnt te komen ». Rat Kloos de koperen bazuinen noemt irdt door zijn tijdgenoot Halma anders Steid. Sijn verzen, vertelt deze, waren goed uit te brommen, om uit te bulderen d®' dichter bezat een buitengewoon entais voordrager, Hij kon zijn hoog-ivende dichtstukken uitgalmen met idonderende stem « dat vloer en wan-i schenen te beven ». Wij denken on-lekeurig aan onzen dichter van Het nschdom Verlost, aan Lodeivijk de !»wck, die ook te lioog werd opgezet te snel en onjechtvaardig in het ver-itboek geraakte. Ook deze was eens de per-stemmige, wiens zwaar-luid gelai vloer en wanden deed beven. fet Lucas Rotgans komen wij reeds in Ppniikentijd, de pruik met de allonge, |t het staartje. Hij was te Amsterdam ron doch al vroeg naar Utrecht ver-N'. In 1672, als de Republiek in nood «ert, neemt hij dienst in 't leger doch al spoedig zijn bekomst van den ^— " ,- . i oorlog en meent dat het zonder hem ools wel zal gaan. Hij vestigt zich aan d< Vecht, te Kromwijk, op een schoone hof-stede, die tevens een lusthuis was, er schrijft er treurspelen : Scylla, en Enea: en Turnus naar de voorschriften van der saaien Pels, een soort van Hollandscher Boileau uit dien tijd. Hij maakte ook eer heldendicht, nogmaals gelijk Lodewijl de Koninck, en dat Willem de Derde heet. Heiel de oude; Olympische^ romme wordt er in te pas gebracht en 't is dar ook een levenloos ongenietbaar poeem, waarboven Het Menschdom Verlost, vei , verheven staat. Maar kijk, hoe zonderling I Op zekerer dag legt de ernstige, hoogdravende Rot-: gans zijn deftige pruik af en schrij fi Boerenkermis, een opgewekt dicht, uil zijn eigen gemoed geweld, naar taferee-len met eigen oogen afgekeken, met boer-tige zetten en boersche tooneelen, toi groote ergernis van zijn vrienden, de sta-tige dominee's Moonen, Vollenhove er Brandt. En dat « ge.estig, natuurlijk en kluch-tig » ding, votgens Halma's woorden, di< Boerenkermis is onbetwistbaar het bestc werk van Lucas Rotgans, Wij zouden daaruit zijn puik-gedicb.1 gekozen hebben, doch lieten den voor-rang aan 't gedicht door Kloos aangehaald.Deze overigens vindt « dat een heidruk van den dichter der Boerenkermis geer kwaad doc-n zou in onze dagen... » Doch laten vvij den Kloosiaanschen zin in zijr geheel geven. « Toch zou een herdruk van den dich-te;r der Boerenkermis geen kwaad doer in onze dagen, want wil onze hedendaag-. sche Hollandsche verskunst, die aan dei: eenen kant wat stroef is, aan den anderer: wat stijf, en dikwijls zelL's volslageti klankloos, zich weer verheffen tôt eer; schoone kracht, waar ook latere geslach-ten van genieten kunneu, dan moet zij aile zelfverbeelding afleggen en schoo] willen loopen bij onze oucle dichters, die wel niet heel diep gaan — maar och, de modernen op wie ik hier doel doen dat , v.aarlijk 66k niet — doch die tenminste wisten, hoe verzen moeten wezen, om verzen te kunnen hoeten, en hoe er tus-schen de opeenvolgende klanken en deri , op- en neergaanden rythmus een wezen-lijk verband moet bestaan en gehoorc: werden, zonder hetwelk een versregel wel een volg-reeks van korte en lange syllaben, maar toch nog geen vers-poëzie kan zijn. » Hier is de zin reeds uit. Bij Kloos geven de zinnen hc-t anders zelden zoo gauw op, wanneer hij er een wil laten aantre-den, die voor asthmatieken is om hard-op té lezeu. Rotgans overleed op zijn hof stede aan de Vecht in 1710. Zoo wordt, door den Letterkundigeu Prijskamp van een dagblad,ook in Vlaan-deren nog vereerend aan hem herinnerd. LUC. N. B. — Het gedicht van Pieter Crooi: « De Vinker » dat gisteren verscheen droeg verkeerdelijk als volgnummer 50, het moet zijn 55 ; de deelnemers aan den Letterkundigen Prijskamp worden ver-zocht het nummer aldus te wijzigen. 56 NARCIS 561 - tfw- 3 Narcis zag bij geval zichzelven in de beek, En werd van liefde door zijn schijnbeeld ingenomen ; Hij dacht den blanken hais t' omhelzen in de stroomen, Den taotid te knssen die naar zijnen mond geleek. Uit water werd de vlpim in zijne zicle geboren, Een schijn, een zweemsel nam de minnaar voor de zaak En voedde in zijn gemoed dç droeflieid of 't vermaak : Wat nooit in wezen was kon 't blakend hart bekoren. Dan trad hij van de bron, maar aanstonds kwam hij weer. Als hij haar vleide, scheen de schim hem ook te vleien ; En schreide hij om haar, zij scheen om hem te schreien : Maar rees Narcissns op, dan dook de schaduw neer. Al wat beminlijk was, den wellust van zijn leven, Zijn allerhoogste goed, zijn heil en grootsten schat, En al den rijkdom, dien hij in zichzelf bezat, Kon hem een hand vol stof, verbeeld door 't water, geven. Lucas ROTGANS. IpP Z. H. Mgr. Stillemans* en de Vlamingen Ljcfclrluchti?e Kerkvoogd dien het L p^^komt te verliezen, was een • P!iJ id' was hegaafd met een L^°°n helder verstand, met klaar LCt 1 ^ken van allerlei aard, met l^ba h V00rz'c^-'iT^e'<'^ met sta- opvolger van Mgr. Lam-r i < onvergetelijke bisschop die zoo vroegtijdig- aan de liefde zijner diocesa-nen ontrukt werd en terecht « de bisschop van de werklieden » en ook « de bisschop der Vlamingen » genoemd werd. Het was dan ook een moeilijke taak, die Mgr. Stillemans overnam, doch men mocht terecht verwachten dat de nieuwe Kerkvoogd, zoon van g-ewone burgers, (zijn vader was schoenmaker te St-Niko-laas), en vroeger Vlaamschgezimd supe-rior in het klein seminarie zijner geboorte-sitad, het spoor van zijn doorluchtigen voo rganger zou volgen. Wat de Vlaamsche Beweging betreft, ; heeft hij aan die venvachtingen niet al-; tijd beantwoord : want al volgde hij met . vaderlijken blik onze ongelukkige stam-l genooten die genoodzaakt waren in der ; vrcemde te verblijven en stichtte hij vooi t hen het « Werk der Vlamingen » te Pa-L rijs ; het «Werk der Franschmans v.ir ; Oost-Vlaanderen », en het « Komiteit dei L itwijkelingen », toch steunde hij onzen strijd niet zooals men het had mogen ver-hopen van een medestichter van het Da-vidsfonds,va® iemand die als hoogstudent te Leuven in 1860 tôt onderwerp zijwer • thesis voor het doktoraat in wijsbegeerte en letteren, onzen grooten Vondel had gekozen, wa&rover hij aan 't slot zijner studie schreef : _ «Wij hebben het vernuft van een groot dichter willen huldigen. Daartoe moesten we slechts de werken laten spreken welke zijn vernuft wist te scheppen. Wij hebben ook een ander doel gehad, namelijk ter school van Vondel kostbare lessen te putten. Ha,konden die lessen aanhoord en toegepast worden langsheen de oevers der Schelde, waar het schoonheidsgevoel niet gedoofd en het letterkundig vuur , nog ievendig is, vve zouden ook hoden nog het Vlaamsche land den glatis eener nieuwe letterkundige glorie zien ver-spreiden ! » Het was dan ook een bittere teleurs-tel-ling w anneer de Vlamingen vernamen dat Mgr. Stillemans lid was van de « Société | pour la vulgarisation de la langue française en Flandre ». Die vereéniging dien-de toch tôt niets anders dan om de ver-fransching van Vlaanderen in de hand te werken en de pogingen der Vlaamschge-zinden die hun volk wilden ontvoogden, te bestrijden. Zoo heeft men zekeren tijd Mgr. Stillemans als een tegenstander van de Vlaamsche Beweging beschouwd. VVelnu, dat is hij nochfans niet gebleven, en wij herinneren ons o. a. het geval van dé prijsuitdeeling in eene kostschool, te Oostacker, waar de bisschop van Gent openlijk verklaarde niet meer te zullen ^ \ersch!jnen zoo het Vlaamsch er niet be-ter tôt zijn recht kwam. (Zie « Hooger Leven », 1910, nr 32.)» En in een aanspraak tôt de leerlingen van O. L. Vrouw Presentatie te St-Niko-laas, in hetzelfde jaar, zei Mgr. Stillemans : « Gij, juffers, ge verlangt onge-tvvijfeld nuttige leden te worden der maat-schappij. Welnu hier zijn we in Vlaanderen en in Vlaanderen is daartoe noodig goed Vlaamsch te kennen. » Dit zijn bewijzen dat Zijne Hoogwaar-digheid het rechtvaardige van onzen strijd had ingezien. Ook weten we uit de . 'oeste bron, dat hij in den bisschoppelij-ken Raad van Beigië, tegen Mgr. Mercier in, de vervlaamsching der Leuven-sche Hoogeschool verdedigde en er voor stemde. Hij was het ook geweest die in 1894 de Germaansche philologie te Leuven deed stichten en haren bloei verzekerde : dat ook is voor hem een groote verdienste want later zal blijken wat goeds die leer-gangen in onzen kultuurstrijd verwezen-lijkt hebben. Oolj gedurende den oorlog heeft Z. H. zich onthouden van aile drijverij tegen-over onze taal. Bij hem zou het nooit op-gekomen zijn, seminaristen voor hunne Vlaamsche gevoelens te breken, zooals dit onlangs in het Mechelsche gebeurde, en onze vijanden die hem hebben willen gebruiken als een werktuig tegen de vervlaamsching der Gentsche Hoogeschool zijn daarin deerlijk mislukt. Wij sluiten ons dan ook ten voile aan bij de woorden, waarmede onze goede konfrater de « Ga-zet van Brussel » een artikel over den dbod' van Mgr. Stillemans eindigt : « In strijd met een onder het publiek gangbare meening zou het overlijden van Z. H. dus ook een verlies voor de Vlaamsche Zaak kunnen beteekenen, namelijk indien hij door een niet Vlaamschvoelen-den prelaat werd opgevolgd, zooals som-mige katholieken schijnen te vreezen. In het belang van den vrede in het land en in het belang van de Kerk is het wen-schelijk dat de nieuwe bisschop van Gent een man van zijn tijd weze, die de behoef-ten van het voik kent en begrijpt cn^die niet de minste poging doet om eene1 zaak tegen te werken, die toch zal zegepra-len. » Dr. Aug. BORMS. DAGELIJKSCH NIEUWS Vv'AT 18 DAT ALLEMAAL. — « Le Socialiste belge », die reeds aan zijn ze-vende nummer is en, wie weet, reeds aan zijn hoeveelste' grap, meld in zijn, uitgave van 4" dezer het volgende : « Men deelt mede dat de heer minister Ilelleputte het inzicht heeft een Fransch dagblad te stichten dat gelast zou zijn een meer Vlaamschgeziiide politiek te verdedigen dan de... «XX" Siècle» en desniettegenstaande met antimilitaristi-sche strekking naar Antwerpsch mode!. » !!?? Eerlijkheidshalve moeten wij zeggen dat er in het origineel stukje geen op-schorsingsteekens staan. Meer Vlaamschgezind dan de « XXe Siècle », hoe is het Gods mogelijk ! Nu zouden wij nog eens een minister willen kennen die een blad sticht dat minder Vlaamschgezind is dan de « XX0 Siècle ». VAN IEMAND DIE VAN HAVERE WEERKOMT... — Nauwelijks was M. Frans van Cauwelaert in Holland terug of De Tijd publicecrde een artikel,waar-in gezegd werd hoe de Antwerpsche volksvertegenwoordiger met eene goe-vernementeele belofte nopens de Gentsche Hoogeschool weerkwam. Intus-schen vernamen we wat minister Goblet d'Alviella verklaarde aan een berichtge-ver van Le Temps en hoe minister Poul-let met minister Beyens maatregelen vroegen tegen professoren en studen-ten. We vernamen daartnboven dat Z. M. den Koning heelemaal niet inging op de gevraagde maatregelen en we za-gen met een beetje ongeduld uit naar Vrij Beigië, hopende er, van de hand des hqeren van Cauwelaert de goeverne-menteele belofte te lezen. Ach ! wat j animer ! M. Frans van Cauwelaert schrijft hcel, heel veel... doet inoeitc om zijn ontevrede.nhcid te verduiken, lost geen woord aangaande eene belofte die den Vlamingen voldoening geven kan en legt onder meer de volgende, sprekende verklaring af : « Ik ben zelfs gelukkig dat de gelo genheid mij geboden is om nog eens duidelijk te verklaren, dat mijne hou-ding in de taalkwestie tijdens dezen oorlog geenszins steunt o+> vertrouwen in de regeering. Ik ken genoeg de wankel-baarhçid van dezen grondslag om er mijn standpunt niet op te baseeren. Vlaanderen zal niet gered "worden door zijne gezag-voerders ; het moet gered ■worden door de kracht van zijn volk en zijn volk moet in beweging worden gebracht door de inte'llectueele voorstrij-ders van de Vlaamsche gedachte en de opwekking die uitgaat van onze bewon-derenswaardige studentenbeiveging. Zoolang niet Gent aan'de Vlaamsche wetenschap geheel toebehoort, zal de ge-lijkheid welke alleen het rechtsgevoel van het volk bevredigt en welke bij onze grondwet wordt verlangdt niet tôt stand ko men. Elke poging om de Vlamingen daarover te verdeelen zal vruchtloos blijken, elke poging om hun streven te stremmen is tôt de nederlaag veroor-deeld, nu of later. >i (Vrij Beigië, 10-11-1916.)Die lezen kan, begrijpe het ! UIT BELGISCH-LIMBURG. — Onder dien titel lezen wij in den « Limburger Koerier » dd. 3 November 1.1. : « Onze berichtgever uit ons nabuurge-west schrijft ons het volgende : De lang gekoesterde hoop aller bewuste Vlamingen is nu toch eindelijk verwezenlijkt ge-worden: den 24 dezer heeft de Vlaamsche Hoogeschool te Gent hare deuren open-gezet. Tusschen de hoogleeraren bevin-den zich ook twee Limburgers, Drs. Mar-tens en Eggen. » Limburg heeft in den Duitschen gouverneur een man aangetroffen, waarvoor het in zekeren zin sympathie kan voelen : hij is n.l. met hart en ziel de Vlaamsche taal genegen omdat hij overtuigd is dat de Vlaamsche landaard geen beteren waarborg voor de toekomst tegen het Gallicisme kan vinden dan de ernstige beoefening zijner taal. Met 1 November wordt (was) het twee jaren, dat generaal Keim aan het hoofd van Belgisch Limburg staat. Steeds beijverde hij zich de Vlaamsche taal in hare rechten te herstel-len niet met woorden maar met daden. Zoo vaardigde hij in het voorjaar nog eene verordening' uit, waardoor hij den gemeentelijke en anderen openbaren be-sturen in Limburg het officieel gebruik dér Vlaamsche taal oplegde. » Zoo zal langzamerhand het inge-drongen Framsche element verdwijnen, wat sedert jaren door elken waren Vla-ming gewenscht werd. » « VLAAMSCH LEVEN ». — Inhoud van Nr. 6 : Een verbandpost achter het front in de Karpathen, plaat. — Hoe staat het met den oorlog? (Wekelijksche kronijk VI, met 6 platen.) — De strijd aan de Somme, met 2 platen. — Onze kunstenaars : Geo Vcrbanck, door Isi-door van Beugem, met 10 platen. — Sinte Marten (11 November), gedicht van Willem Gijssels. — De Roemeensche sol-daat, met 2 platen. — De Kruiwagen, luimig volksverhaal uit het Meetjesland, door Oktaaf Steghers (vervolg en slot). — Herinnering, gedicht van Heiidrik van Tichelen. — Kunst en Leven. — Too-neelkronijk. — Vermakelijkheden. —-Brievenbus, — Lachkruid. De Dood van Antwerpen x Wat ons in ruii van een ekonoraische breuk met Deutschland beloofd wordt Wij hebben, buiten aile andere b< schouwingen om, de gevaren aangetoon die een bruuske verandering in de ekon( mische oriënteering van ons land m< zich zou meebrengen, en het ontzaglij verlies dat een na den oorlog voortgezett breuk met Duitschland voor Beigië i 't algemeen en Antwerpen in 't bijzor der moet beteekenen. Men beelde zic echter niet in dat de Belgische regeeiin daar onkundig van is — in haar omg< viiig zijn mannen van gezag en bevoege heid genoeg om haar over de materiecl gevolgen van de Parijsche Ekonomisch Konferentie in te lichten — wat haar ecl: ter het meest aan het hart l.gt, is d nieuwe politieke richting van den Belg schen Staat : het opgeven v an de neutrs liteit, nauwe aansluiting bij Frankrijk annexatie van vreemd grondgebied, en? ^'an het oogenblik dat tusschen ons lan en Frankrijk het verbond zoo innig word dat het moeilijk valt zelfs de staatkuri d 'ge grenzen op te sporen, mogen ook d ekonomische wegvallen zonder opoffe ringen van Fransche zijde. Onder di voorwaarde alleen kunnen onze bon tige nooten van het Zuiden 011s een behulp zame hand reikeu bij den heropbouw va: een Duitschland boykotteeiend Belgic en krachtigen steun bieâ'en om de An! werpsche haven zoo weinig mogelijk i verval te laten geraken. Ziehier waarom : Frankrijk is het land van het protek tionn:sme bij uitnemendheid. In de vreedzamen ekonomischen wedstrijd die: de volkeren onder elkander lever en, i het — ten gevolge van een heele reek oorzaken die hier niet dienen onderzoeh te mvrden — bij zijn mededingers onde de meeste opzichten ten achter gebleveri Indien de zaken in hetrelfde tempo blc ven gaan als kort v6or den oorlog, zo' het niet lang meer geduurd hebben c het groote Frankrijk werd, bijv. op har; delsg-ebied, door kleine landen als Belgi en Nederland overvleugeld. Het had noc dio- zijn nijverheid krachtig tegen vreem de mededineing te beschermen doo hooge tolrechten, en op handelsgebie deed het al wat maar mensehelijk moge liik was om het verkeer van zijn haven? dat niet erg aanzienlijk is, uit te breiden Die Iaatste bescherming was in de eerst plaats gericht tegen Antwerpen. Ja, wi mogen vrij uit zeggen dat Frankrijk aile gedaan heeft wat in zijn macht was oe Antwerpen te ruineeren : 1° door het invoeren van zijn différer Haie spoorwegtarieven op de Chemins d fer du Nord, de l'Est, de l'Ouest, Paris Lyon-Méditerrannée, dit ten bate van d onmiddellijke konkurrenten onzer ha ven : Duinkerkc-n, den Havei", Rouen ei in zekere mate ook Marseille, want on hinterland reikt zoover dat Antwerpei gedeeltel'jk met Marseille (ook met Ge nua) in mededinging komt. Door di voor de hoogergenoemde Fransche ha vens gunstige vervoertarieven, werdei de gebieden, thans door die havens be diend, de Fransche en Zwitsersche cen tra die Antwerpen voor^natuurlijk aange wezen haven hebben; aan ons verkee ontrokken. Het was Frankrijk's recht di uit te werken, maar wij hoefden er nie zoo bijzonder dankbaar om te zijn. 2° door het invoeren van de berucht Surtaxe d'Entrepôt, ten bate van de got dercn die rechtsfcreeks uit het land vaa oorsprong in Frankrijk werden inge voerd. De koopwaar, die dus uit dei vrcemde over Antwerpen naar Frankrijl wordt gezonden, treft een Surtaxe d'Eu trepôt, waardoor onze uitvoer naar he Zuiden doodelijk getroffen werd. Val Duitschen kant hoefden wij nooit om der gelijke maatregelen bevreesd te zijn het Duitsche hinterland van Antwerpei beschikt niet over eigen havens en heef er dus aile belang bij dat Antwerpen zicl ontwikkele en een goedkoop verzendings centrum blijve. Met Frankrijk is het an ders gesteld, het heeft er aile belang bi Antwerpen door zijn eigen havens vai het Kanaal te zien vei-dringen, en — ho pijnlijk dit voor aan neutraliteit en 011 afhànkelijkheid vasthoudende Belgei ook moge vallen — daar is niets aan t veranderen. Want, op de opwerping van den aan dacht:gen lezer, dat Frankrijk, ontroerc door de groote opofferingen die Belgi i voor de Latijnsche zaak heeft gebracht zijn drakonische ekonomische maatrege len tegen 011s land en Antwerpen zal la ten varen, antwoorden wij dat dit onmo gelijk is. Aile landen inaken- zich op di oogenblik gereed — en dat is voor d< vrijhandel-princiepen en meteen ook vooi - den toekomstigen wereldvrede zeer jam-d mer. ! — om na den oorlog de diep getrof->- fen takken hunner ekonom sche bedrij-t vigheid in bescherming te nernen. Onder k de landen die totdusver dooi den oorlog e reeds zwaar getroffen werden, behoort n Frankrijk in de eerste plaats; zijn .- bewonderenswaardige offervaardigheid h heeft veel van zijn menschenmateriaal g gevergd, wegens het lage geboortecijfer s- zoo moeilijk te vervangen. ! Indien de Fransche handel en n'jver-f heid dus v66r den oorlog hoefden be-( schermd te worden, zal dit in de komende vredesperiode dubbel noodzakelijk zijn. c Moest Frankrijk zijn grenzen voor onze - fabrikaten openzetten, dan ware dit een - ramp voor zijn eigen nijvetheid, die :, sleehter produktievoorwaarden heeft dan . de onze. S De differentiaaltar'even en de Surtaxe ,t d'Entrepôt die tegen Antwerpen gericht - zijn, hebben meer kans verscherpt dan e \crminderd te worden — ze afschaffen - zou gelijk staan met de tuine van de Ka-e naal-havens, iets wat on/e Zuiderburen blijkbaar niet in hun schild voeren. (1) Wii herhalen nog eens, die bezwaren [i om Antwerpen te steunen vallen «an Fransche zijde weg, van het oogenb'.ik :- dat Beigië tôt een innig-nauwe aanslui-ti tiiig bij het Zuiden bereid is. Maar dan zou Antwerpen geen Belgische haven meer zijn, maar een Fransche. Die moge- - lijkheid laten wij daarom buiten bcschou-1 wing. ti En nu de Engelsche hulp ! Wat hebben s wij van Engeland te verwachten, als s schadeloosstelling voor het verlies van t Duitschland's aandeel in onze ekonomi-r sche bedrijvigheid ! Niet lang geleden heeft onze premier, - de Broqueville, een interview toegestaan 1 aan een Engelsch bîàd. Dit blad drukte f zijn hooge bewondering uit voor baron dc- - Broqueville, dien het een van de groote ë ste Europeesche staa^slicden noemde. - Met verklaarbaar welgevallen nam de - <( XXe Siècle » die loftuig'ngen over. r Het Haversche orgaan wist'er echter ook 3 bij te voegen, dat bij die gelegenheid - spraak geweest was van de krachtdadige , hulp die Engeland geheel onbaatzuchtig . 11a den oorlog aan de Belgische nijver- i e heid, handel, seheepvaart, enz. zou ver-j leenen. Die hulp komt hierop neer, dat s Engeland geen mededinging zou doen 1 aan de Belgische nijverhe'd ; en weet gij nu, beste lezer, wat onder die nijverheid . wordt verstaan : de fabrikatie van... fles-e schen en de zinknijverheid. Met die pro-. dukten moeten wij de wereldmarkt gaan » veroveren ; over 't geen men noemt « la . grosse métallurgie », veruit de belang-t rijkste van onze bedrijven, wordt niet ge-s sproken, evenmin over de fabrikatie van 1 mach'enen, textielprodukten, enz. Nee,n, . met flesschen zullen wij rijk worden, met ; flesschen en zink. (Tusschen haakjes ge-. zegd heeft de groote zinkonderneming 1 van ons land, de « Vieille Monfagne », . haar belangrijke uitbatineen grooten-. deels in het buitenland.) Engeland had - ons evengoed denzelfden raad kunnen r geven als Runciman deed aan Italie : t <1 plant bananen, jongens, wij zullen ze u t afkoopeu ». 't Is maar jammer dat hier de bananen niet willen groeien ! e Het feit is dat Engeland ons niet hel- - pen kan. De Engelsche nijverheid is, 1 eenige Belgische specialitcitem nitgezon- - derd, dezelfde als de onze. Wij zijn kon-1 kurrenten op de wereldmarkt; indien : Engeland ons dus helpt dan moet het - zichzelf schade toebrengen en, 't zij ge-t zegd zonder afbreuk te willen doen aan 3e faam van onzen bondgenoot, zichzelf schade toebrengen is nu ocnmaal niet een hoofdtrek van het Engelsche karakter. Wij moeten integendeel vreezen dat de mededinging van Engeland na den oorlog scherper zal zijn dan vroeger, want onze uitgeweken werklieden zijn aan hun Engelsche broeders vele van de speciali-teiten gaan aanleeren, die wij hooger uit-zonderden.Over Italië spreken wij liever niet. he-; is niet in staat om eeirge hulp te bieden. De zeven-en-half miljoen Belgen die hier wonen leveren, naar een woord van den ekonomist W. Vogel, op ekonomisch ge-. bied e ven veel als 36 miljoen Italianen. 1 Wij laten nu aan ieder van onze lezers i de moeite over, de balans te maken. Aan-, getoond werd wat Antwerpen door Bel-■ prië's toetreding tôt de Ekonomische - Konferentie zonder eenigen twijfel ver- - liezen zal, en wat het aan tegemoetko-: m'ngen van bevriende zijde verwachten : ma g. De gevolgtrekking ligt voor dç hand '

Er is geen OCR tekst voor deze krant.

Er is geen OCR tekst voor deze krant.

Er is geen OCR tekst voor deze krant.