ILgdâg 24 Oktober içiô, Tweede jaarg, Nr 295 ■<-' _ ,.-m,2fxi~3sstg>&-7trsBMa ma Prijs 1 6 Centiemen door geheel België Het Vlaamsche Nieuws Het best ingelicht en meest verspreid Nieuwsbîad van België. - Verschijtët 7 maal per week [ABONNEMENTSPRUZEN s fer asaad i .75 Fer 3 maamien S.— Per 6 tuaanden I0.~ Per jaar 18.— . K;-^sara!BesBm«eoc»« tes-tris,-z..^e. •sxa&ïtssSiS&tœrmtâigBx. AFGEVA ARDIGDEN VAN DEN OPSTELRAAD : gai VERI1ULST, Dr Aug. BORMS, Aife. VAN DEN RRANDE Met vaste niedewerking van Dr A. JACOB BUREELEN: ROGDESTRÀAT, 14, ANTWERPEN. Te!, 1000 AANKONDIGINGEN: Tweeds bladz., per regeî. 2.50 Vierde bladz., per regel. 0.60 Derde bladz., id. I.— Doodsbericht fi.— | Voc-r aile annoncen, wende men zich RûODKSTRAAT, 4-» swsKSsu 0»nM»SB«*aMaMOTaMmMW&n¥&aAnM«KK2BBaiwiaœ-4»aN»!%£ ^esmsKMaBaMraai!(«« DE OORLOG De Toeatand u Westen, vouiiieuiig vau uti aan de Somme, zoowel ten Noor Ij teil Zuiden van den stroom. D< ichen hebben aangevalien tusschei [cre en Courcelettes en niet zonde s ?,ant zij slaagden er in, in d< l vaa Grancourt-Pys terrein U je aanvalien bij Gueudecour ■ iciddeu tôt geen resultaat. D< ^ van hun kant blijven beukei tïak van Sailly ; nieuwe uitslaget j er niet bereikt. Ten Zui a de Somme voeren de Duitschen tlijke tegenoffensleven uit, zoo o.a i gebied gelegen tusschen Biache' Maisonnette, 't is te zeggen op d< iwaar de Franschen het ernstigs iiebcdteigen. en waar ze v66r eet iagen waren vooruitgekomen. Ber eldt d.d. 22 October dat de Duit ; dit verlies herwonnen hebben jide telegram zegt verder erç ©chtig : « In de boschdeelen tei b vau Chaulnes wordt sedert gis pieuw gevochten ». Het telegran jtijs van denzeifden datum zegt bi, van aanvullende inlichting : « Ii tek van Chaulnes hebben de Duit i, bij het aanbreken van den dag bwe Fransche stellingen verwoec (allai, en hebben beproefd d< :hen uit de door deze laatsten ver-ibosschen te verdrijven. » ta, aanval en tegenaanval wisse Mer, als naar gewoonte, op he< lijk front regelmatig af, zoodat d< er zijn aangenomen karakter no£ hs verloren heeft. ikt Maasgebkd, buiten levendig< itbedrijvigheid, geen nieuws. : Suss'sche, en over 't algemeen et Oostelijke front verdient bijzon andacht. Inzonderheid moet gewe- orden op den s'rijd aan de Nara- waar de Dnitschers, en met nara< ta Swistclniki en Skomorochy- jongewone offensieve bedrijvigheic neekn. Het jongste Du.tsche le- ifcht zegt dat de zuivering van den bever van de Narajofka, op eer shikje terrein na, zoo goed als vol- is, De Centralen heehten aan dk ties groot belang, toeh is het on; uidelijk in welk verband ze moeten îtiwd worden met de verrichtingen t verdere front in het Oosten. lier wat « Korrespondenz Norden»] .etsuccès b'j Swistelniki uit Berliju October mededeèït : cjeler seint van uit het Oos'elijk pooneel: Den 20n 's morgens B (le onvermoe de Pommersche gre- sonder generaal Von Gerok ter feston van Swistelniki oen krachti- [wl gedaan. Een kort maar krach- pmelvuur van onze artillerie gin g bval vooraf. De Russen bezetten fffelijke stellingen, waaraan zij i lang hadden gewerkt en die een Kcnstelsel vormden van twee tôt Kts sterk.Vooral het Zuidelijk van fbiki gelegen gehucht was een [vesting geworden. De Russen la- P«n 250 m. van ons verwijderd. pppen was de afstand tôt 70 m. in- PP-n. Terwijl ons roffelvuur van I® middelbare stukken geschut a gang was, bleven de Russen in Wcraardsche stellingen afwachten, jveronderstelling dat de regen van jedurende een paar uren zou aan- i. Doch plotseling na verloop van N«n hield het vuren op en v66r ivijand tôt berinn'ng kon komen, 1 ^ Pommeren reeds tegen de c losgestormd en stonden met Tanaten en sabels v66r de Russi- ^Pgraven. Het succès was over- pnd. De meerderheid van de be- S l'ft het niet tôt een gevecht aan- Moch vluchtte of hief de handen p- De Pommeren zetten de be- [nï voort, maakten zich meester '-heerschende hoogte en ver- ft: «et voorste gedeelte. ;veer twee duizend gevangenen, j le ^ off-cieren, vielen in onze m. » Zuidwaarts wordt een hard-'s rijd ge'everd om den toegang L oemeensche grondgebied. Op de L gten aan de bergpassen die [i5n voora1. in het Oosten, in han-l, n; w°i"den de Roemenen thans doot- Russische hulptroepen. sevî? .^unten werden de verdedi-L''rmt Rcw'orpen, maar ontwik-ie';, :;a^llen. Totnogtoe is ech-IL11 de Centralen geen aanval3sektor van de Zeven- bergsche grens zullen kiezen, bijv. de > streek ten Zuiden van de lijn Hermann-atadt—Kronstadt. Ondertusschen bl-jkt 1 dat het den Centralen met een offensief " tegen Roemenië wel degelijk ernst is, immers « de verhoogde artilleriebedrij-1 vigheid » op het Dobroedscha-front is de r inleiding geweest tôt een nieuw alge-■' meen aanvailend optreden door de legers : van von Mackensen. Verleden Zaterdag - meldde Berlijn het binnendringen van de ; centrale legers (ook van het optreden der 1 Oostenrijkers wordt gewag gemaakt) in 1 de hoofdstelling ten Westen van de linie ■ Rasova—Agemlar—Tu/.la, verder de » verovering van de Zwarte Zee-haven Tuzla en de hoogten ten Noordoosten > van Topra'sar en ten Noorden van Ce-; sargea. Het Duitsche stafbericht van den : 22n dezer seint de verovering van Coba-1 dinu en Topraisar. Mackensen hervat ■ dus zijn pogingen om de linie Medj 'dje— • Constanza te bereiken, een plan dat hij na een eersten onstuimigen aanval heeft ' moeten laten rasten. Uit dit ailes blijkt 1 dat afdoende, ernstige huip voor Roeme- • nië hoogstnoodig is. (Het laatste Bulgaar-| sche bericht dat ons op dit oogenblik be-i reikt meldt dat de Centralen tôt op 10 1 km. van Constanza genaderd zijn.) Sarrail biedt onrechtstreeks hulp door > de Serviërs i-n de Cerna-bocht hun aan-' vallen te laten voort/etten. De str'id 1s : er nog niet tôt een beslissing gekomen ; ■ de belangriikhe'd van die operaties werd door de Duitschers ingezien, want zij ■ hebben er hulptroepen naar toe gezon-den.De getorpedeerde Duitsche kruiser Berlijn, 22 October. — In verband met het bericht der Engelsch'e admiralite.it, dat een Engelsche duikboot den iç>den dezer in de Noordzee een Duitschen kruiser van de Koiberg-klasse heeft gfetorpe-: deerd, vernemen wij van bevoeg-de zijde, 1 dat de kleine kruiser « Miinchen » be-; doeld is, die licht beschadig-d in de haven is teruggekeerd. Het Lot van Roemenië Donderdag kwam in het Lagerhuis i Roemenië ter sprake. Op een vraag ant-woordde min Ver Law, dat Engeland en zijn bondgenooten zorgvuldig den toestand van Roemenië hadden overwo-geu en al het mogelijke was gedaan. Sir E. Carson vroeg toen, wanneer de regeering, een mededeeling over Roemenië zou doen, nu men zich algemeen zoo : bezorgd maakt. Law zei, dat het niet wenschelijk was, te /CP-cren wat er van militairen aard ge-schiedde, maar zoo spoedig mogelijk zou de regeering een verklar:ng arleggen. Majoor Hunt : Kan de minister ons verzekeren, dat de regeering weer niet te laat zal zijn? Geen antwoord. Grie^enland en de Entente Athene, 20 October. — De Fransche militaire attaché heeft vanmiddag den koning een nota van eischen ter hand gesteld. Een der eischen is de overbren-ging van de geheele in Thessalië liggen- , de Grkksche legermacht naar de Pelo-ponnesus en overgave aan de geallieer-den van het oorlogstuig, bestemd voor deze legermacht. De andere eischen zijn onbekend. Saloniki, 20 October. — Voortdurend komen er versterkingen voor het nationale leger aan. Van het Atheensche gar-nizoen zijn 800 man met 25 officieren geland en met geestdrift begroet, niet alleen hier, maar ook onder weg in Chal-kis, waar tôt nog toe de bevelhebber van de Grieksche divisie steeds had getracht de aanhangers van het nationale leger te beletten, zich naar Saloniki te begeven. Er zijn nog 500 man van het Atheensche garn'zoen op weg naar Saloniki aan, boord van het buitgemaakte stoomsebip « Marienbad » van de Oostenrijks^h-Honsraarsche Lloyd. De nationale regeering heeft 15.000 uniformen voor de Se-res-divisie besteld en verleent de gezin-nen van de gemobiliseerde mannen een dagelijksche toelage. alsook de toelage, d'e zij noe onder het ministerie Goena-ris te vorderen had. De ber'chten over de mobilisatie 00 Chios. Samos, Mvte-lene en Kreta zijn hoogst bevredigend. Op Kreta zii.n er twee reeimenten ge-vormd. De overheden rekenen er op, binnenkort drie divisies be hebben ge-vormd, de in Saloniki aangeworveo mannen meegeteld. 24 OKTOBEB 1916 Tlaanderen, Vlaanderen, fcoe klopt thacs uw hart ? Gaat het u mee of gaat het u tegen ? Voelt g'a verruimd of voelt g'u benard ? Is 't u een vloek of is 't u een zegen ? Havere ! Havere ! We 5-ijn riet zoo skcht, Niet zoo verknecht, alsdat we verioren Den klank van ons taal ea den ssnaak van ons Fecht, En voor 't lied van de vnjheid het gehoor van ens cor en 1 Vlaanderen Vlaanderen, op de kim van den tiid Daagt de dagr, slaaî het uur la^gv ervvacht door de eeuwei, Vlamleren, dat ge weder 't oad Vlaanderen zijt, Met n 't goud vaa uw vaandds het zwart van uw Leeuwâîi ! Will< m de Zwijger ! uw beeld licht ons voor ; Uw schuld zij ons schuld, weer tôt zege gedegen ! Leiden en Gent, in oorsproig en gloor, Weest beiden op eendere wegen gelegen ! Wij zwijgen het w^ord, maar wij durven de daad ; Wie t gevoelt, bij d n Hecnel ! die zal het bevroeden ! Htt recht van een volk zij de piicht van den Steat, Of vaj hebben een paad dat we zullen behoeden. Vlaanderen, Vlaanderen, gij wordt weer een land, Met een volk en een taal, met een naatn en een standaard ! Met een krooa op uw hoofd ea een scepter in uw hand, Met een eigen bestaan en een eigenen landaard ! Vlaanderen, ?îaanderen, gij wordt weer een land ! Antwerpen> 23 Oktober, 1916. Raf VERÏÏULST. VOOR VLAANDEREN Peter Benoit slaakte in 1898 zijn historischen STRIJDK.REET voor de Gelijkheidswet, op woorden die zijn Viaamsch Kart zelf koos uit Ledeganck en Julius de Geyter. De jonge toondichter Jef van Hoof, de dichter van het meesterîijke lied GROENINGE, en die het meest van den grooten Meester erfde, schrijft nu voor de Vlaamsche Hoogeschool, deze verzuchting, die ook een S tri j direct is, op een gedicht van Edgar d den Haene : Vlaanderen, wij minnen U l Zij, haten onsl ' Wij blijven U, Vlaanderen l Wij geven hier het fac-similé van het handschrift van den toondichter van Groeninge. r> Hoogeschooistrijd en Hoogeschoolzege ! Vandaag wordt na honderd jaar de Gentsche Hoogeschool weêr wat haar stichter, Willem de Ecrste, koning der Nede.rlanden en zijn minister Falck er in 18i5 wilden van maken : een baak, die ons volk vert.chten zou. en het leiden naar een betere toekoinst. Na de omwenteliug van '30 waarin de Franschen en franschgezinden in België de staatsmacht in handen namen, was hun eerste werk onze hoogeschool van hare natuurlijke bestemming af te. kee-ren en er een machtig werktuig van ver-fransching van te maken ; zij moest over-ecnkomstig het staatkundig doel van den, Franschman Rogie^ en zijn aanhang, meêhelpen om het Viaamsch element in België uit te roeien ten einde zoo tôt den gewenschtcn franschgezinden eenheids-staat te geraken. I>e nieuwe machthebbers s tel den dan ook onmiddellijk zonder de minste scha-deloosste.lling al de professoren af, die hun booze inzichten zouden in den weg staan, waaronder de geleerde Nieuw-poortenaar, Dr. Jacob Kesteloot, die in 1826 als rcctor magnificus het hooge-schoolg-çbouw te Gent, met eene Neder-landsche rede ingehuldigd had. Zoo werd door eene machtsgreep de baak uitge-doofd die tôt volksbeschaving van het diepgevallen Vlaanderen had moeten dienen en terwijl ovcral elders de hooge-scholen hoe langer hoe meer eene sociale roi vervulden en hare stralen op verre at'standen over hc-el het volk verspreid-den, genoot hier alleen de verfranschte burgerij, het Ucht vau het hooger on-derwijs.En wij waren weldrà het eenigs vrije volk waarvan de eigen taal niet gebruikt wordt aan de universiteit, zoodat men in Minerva, het jaarboek der geleerdc wereld, dat jaarlijks in Btraatsburg bij J. Triibner verschijnt, kon lezen dat de Arabieren, de Kroatcn, de Czechen, de IJslanders, ja zel'is de negers in Noord-Amerika, eene eigene hoogeschool hebben, terwijl de Vhuningcn er geene be-zaten ! Naarmate de Vlaamsche Beweging aan kracht en omvang won werd het den leiders ook duidelijker dat die schande moest ophouden. Vlaanderen moest kost wat kost uit dien ondergeschikten toestand geheven worden, waarin enkel overwonnen landen als Russisch-Polen en Roemeensch-Hongari j e nog verkeer-den.Reeds in het vermaard verzoekschrift van 1840 dat door Jan Frans Willems was opgesteld en met duizenden handteeke-ningen bekleéd, aan de regeering werd overhandigd, stond de wensch naar Hooger Onderwijs in de moedertaal uitge-drukt, doch !t is eerst sedert de jaren '90 en wel vooral door prof. Mac Leod, van de fakulteit der wetenschappen te Gent, dat het punt een hoofdtisch werd der Vlaamsche Beweging. In 1896 kwam op het XXIIIe Taal- en Letterkundig Kongres, hier te Antwer-pen geliouden, een kommissie van twaalf leden tôt stand, belast met het onderzoek naar de middelen tôt het verwezenlijke;i eener Vlaamsche Hoogeschool te Gent. Prof. Mac Leod werd verslaggever be-noemd en gaf reeds in 1897 zijn merk-waardig verslag uit, waarin hij besloot tôt trapsgewijze vervlaamsching der vier fakulteiten. Tien jaar verliepen nu in onderling getwist tusschen de voorstan-ders van het stelsel Mac Leod en de vol-gelingen van prof. Fredericq. die dat stelsel te radikaal vond. Wars van al dit ijdel gekibbel trok prof. Mac Leod zich terug, waardoor de hoogeschoolbeweging een gevoeligen knak kreeg. Gelukkiglijk stond nu in Vlaanderen een nieuwe kracht op : Lodewijk de Raet, die zijn hooge begaafdheid en werklust geheel zou wijdqn aan de Vlaamsche Hoogeschool. Door Max Rooscs was de eensgezindheid in de Vlaamsche gelede-ren hersteld, zoodat op de Jaarvergade-rîng van het Algemeen Nederlandsch Verbond, eveneens te Antwerpen, in Maart 1907 een nieuwe Kommissie tôt stand kwam, waarvan de Raet de verslaggever werd. Door grondige studie plaatste hij de Vlaamsche Hoogeschool op vasten wetenschappelijken grondslag en. met onomstootbare bewijzen beweea hij in zijn merkwaardig « Verslag van de Vlaamsche Hoogeschool-Kommissie n in 1909 verschenen, dat de geheele hoogeschool moest vervlaamscht worden, dus niet alleen de vier fakulteiten maar ook de technische scholen, waarbij nog eene Vlaamsche veeartsenijschool en eene Vlaamsche landbouwschool diende ge-voegd.Later zette de Raet nog bieedvoeriger zijn denkbeelden uiteen in het stan-daardwerk: «Over Vlaamsche VolkS- ■Y

Er is geen OCR tekst voor deze krant.

Er is geen OCR tekst voor deze krant.

Er is geen OCR tekst voor deze krant.