Bdag" 19 Maart 1916. Tweede Jaarg. Nr 79 Pri s : 6 Cej tien e door geheel België Het Vlaamsche Nieuws Het best ingeiicht en n eest verspreid £■■ ieuwsbiad van BeJgië. - Verschij.nt 7 maai pcr wetk ■nB^ ÂBONNBM-ENTSPSIJZBN : ô H pcr maand I -75 Per 6 maanden 10.— per 3 maanden ... 5.— Per jaar 12.— *tM\!>t!MXUa&wvtaii*mf+: * ^x>ss -VKKjdH - s*.r\- , - V -KTI ^^^«^x^aaez>vifcH»v.vri*>)ggM»«3PMa>aa-a.t arsyatL'f»c«gcTi^y<fc-r^r.y AFGEVAARDIGDEN VÀN DBN OPSTELRAAB: Dr Au£. B0RM3, Alà. VAN DEN «RANDE mot vaste medewerki11g van Dr A. JACOB BUREEJLEN: ROODE5TRAAT, 44, ANTWERPEN. Tei. 1S0Ô iawHâ«*3>ww*r'it»»ieetf. iMM^adKWBcc***-. ' 'avangnamuio uttwwirtm-wn»» AANKONDIGINGEN: Tweede M*&,, por regel 2.&È Viarde 1*1*4#:., £©r r«g*6l.. 8.50 B«a*ée bltaâK., id. I.—. S.— Y»ur aiie «rende mea zich ROODBSTRÀAT, 44. DE OORLOG Illerentie der geallieerder l 17 Maart. — De « Times : ! dat op de eerstkom-end-e konfe Lfgevaardigden der alliantie di> wordt gehouden, Engeland za fcoordigd zijn door Lloyd Geor i hoopt dat oqk Grey da konf# J bijwonen. iùct Lagerhuis 1 Maart. — In het Lagerhui gisteren bij de beraadslaginç eilijkheid met de gehuwd< chuld v-oor die moeilijkhedei het verslag- van Lord Derb; vaarop dit in de pers, welk voorstond, uitgelegd was d aangenomen, dat er eei ongehuwde achterblijver: 'olgens Simon, niet zoowa» elden de getrouwde mannei gemeend, dat zij veel iate en opgeroepen worden. etoogde Simon, dat het En ;r groot genoeg was. Hij be [arbij op vier uitlatingen vai 3 de eerste plaats op Balfour ruJc gezegd heeft dat de aan 1 aanbouw voor de marin i de vloot verzwiakt had. Ii laats op Lloyd George's op 80.000 geoefende en 200.001 werkiieden voor de munitie n de derde plaats op Selbor laarde aangaande de voorzie rensmiddelen ernstig onge m er zijn afkeuring over haï 1 dat bij de militaire recht aire raadslieden werkzaan :n vierde op Runciman's ver de diensten die de Engel irdij vloot aan de geallieer op noodlottige wijze belem worden, tenzi'j men het le le ontworpen perken hield. 'oordde Simon scherp en zei te Berlijn diens rede met vol lezeii. îentaire medewerker van d< s » merkt op, dat de beraad indruk gaf, dat er wel "geei tr toch ee>n onaangenam* Men moet rekening houdei [dijkheid, dat de agitatie de Mtmen plotseling door di ràsten omgezet zal worden il 1 ven «n wet tôt algemeeiu van den dienstplicht. IHet Panama-kanaal !n) '7 Maart. — Blijkens eei iwicht uit Colon zijn de Ameri t fclenschepen « Mars », « Pro r en (< Maume », met een maxii pang va« 21 voet, gisteren doo: «na-kanaal gevaren. ||weden en de vrede fcolm, 17 Maart. — Wallenberg fcte van buitenlandsche zaken F^aardiging van Ford's konfe Ph'angen. Zij overhandigde hen F gcricht aan de onzijdige regee r-1 tiun verzoekende maatregelei r van, den vrede te nemen. D< lantwoordde : [wnschen even levendig als gi pl van den vrede, maar kunnei F a's bemiddelaars slechts optre P dit de uitdrukkelijke wenscl Fjogvoerenden is. Wordt di< Wesproken, en is het ons dui r wii voor het herstel van der r ^unnen doen, dan zullen wi f'en sites in het werk te ^ellen P'por te werken. Tôt zoolanj 111 ons er mede tevreden steller scnheid te dienen door naar ver e ongelukkigen te helpen, di< "corlog lijden. » I. . Ip m de Fransche Kamei M» Maart. — De gewezen kapi , ?rtibray, radikaal, heeft in d< Paanval gedaan op het opper L le?er. De andere radikaler f ® inet Accambray's opmerkin Un stemmen. Ten sîotte ont' | 'Wer Accambray het woord. Piil 6 Maart. — De Kamer-verga' L3?111 ovci" het toekennen vai kredieten , voor het twee-.iv® 1916 gesproken werd, i: L,.v°rloopen, tengevolge var de a 5Cn Van ra<iikalen afge-L ;ca.mbray, gewezen kapiteir F a ene, die reeds door aanval- Upw C:?î'"a,anvoerins aandacht ijveshgd heeft. Vandaag heeft 1 y een schandaal uitgelokt dooi S ~ Voren opgesteld stuk voor te i lezen, waarin hij kritiek oefende op àt verhoudi,ng tusschen het opperbevel, de ' regeering en de Kamer en een aanval op " het opperbevel deed. De woorden van : Accambray lokten al.£;emeenprotesten nit 1 in de Kamer. Noulens, de voorzitter van ■ de groep der radikalen, verklaarde, dai ■ Accambray voor zich persoonlijk sprak, maar dat de meerderheid van de groex: tegen de onvoorzichtige woorden van Accambray protesteerde. Na tal van in-cidenlen, schorsing en hervatting van de * vergadering,, besloot ele Kamer bij har^i • opsteken Accambray het woord ta ont-| nemen. [ Gallieai Parija, 17 Maart. — De « Temps >: 1 meklt, dat Gallieni, de afgetreden minis-; ter van oorlog, binnenkort een operatie . zal ondergaan. r De Fransche minist«r van oorlog treedt af Parijs, 16 Maart. — Generaal Gallieni 1 de Fransche minister van oorlog, heef' , aan Briand den volgenden brief geschre - ven: î Versailles, 16 Maart. — Mijnheer d< 1 voorzitter (van den ministerraad). Zoo - als ik u verleden week gezegd heb 3 schiete,n mijn krachten, die ik uitslui- - tend en zonder ophouden aangewene - heb in dienst van het land, nu te kort - De geneesheeren erkennen, dat ik than: - niet meer in sitaat ben om met al de noo-i dige kracht de hooge f une tics uit t< - oefenen, die inij zijn toevertrouwd et 1 zij verzekeren mij, dat een tijd van vol- - strekte rust en ,nauwlettende verplegin| - onvefmijdelijk zijn, wil het mij moge- - lrjk zijn opnieuw den ^crteven eliccst U • hernemen. Ik vraag u dus mijn ontslag - als minister van oorlog te aanvaarden Aanvaard, enz. Briand, de minister-president, heef; - geantwoord : Ik kan slechts kennis nemen van uw aftreden door u al d< î droefheid uit te spreken, waarmede il - uw besluit ontvang en die aile minis-1 ters, uw collega's, met mij deelen. Il s hecht er aan u te zeggen hoezeer het mi; 1 spijt, dat uw gezondheidstoestand d< r regeering uw medewerking ontheem : die haar bij haar werk voor 's lands de 1 fensie van zooveel waarde was. Ik hoof 1 dat gij, bevrijd van de ongesteldheid die u voor het oogenblik dwingt rust t< nemen, weldra weder uw post in hei gevecht ten dienste van het vaderlanc zult hernemen. Aanvaard, enz. ■ Uit Frankriik Parijs, 17 Maart. — De « Lokal-An zeiger » heeft gemeld dat kolonel Dr Lan door een uiteenbarstende granaat is ge dood en bij Beaumont, ten Noorden var Verdun, begraven. Een Duitsch hoofd officier zou zijn graf hebben bezocht. De « Temps » ontleent inmiddels aar ' de « Gazette des Ardennes » de volgendc ' bijzonderheden, meegedeeld door krijgs-gevangenen van het sôste en het sgst« regiment jagers : Toen Driant, bij den terugtocht naai het dorp Beaumont, voorbij het puni kwam waar de wegen elkander kruisen zakte de kolonel ineen, roepende : « Ol mon Dieu ! » Zijn kreet werd terstonc gehoord door sergeant C. en den genees-heer B., die vaststelde dat Driant dooi een machinegeweerkogel in den slaaf was getroffen. Het bloed golfde hem ui' den mond. De_ kolonel bleef liggen tei plaatse waar hij was neergestort. 1 ocr ' de Duitschers naderden, riep sergeant^ C. 1 den kolonel, doch deze antwoordde niet, | Hij was dood. > Officliefô leijsrbiricfîteii YAN DUITSCHE ZIJDE • . Westelijk gevechts ter rein Berlijn, 18 Maart. — Officieel : Bij afwisselend weergesteldheid wa; de wederzijdsche gevechtsbedirijvigheic gisteren minder levendig. Rus sis ch gevechtsterrein Berlijn, 18 Maart. — Officieel : Het artillerievuur in het gebied aar l beide zij den van het Narocz-m-eer is erg levendig geworden. Een zwakke. na-ch-telijke Russische aanval ten Westen van het Miadziol-meer, werd gemakke-lijk afgeslagen. B alkanfront Berlijn, 18 Maart. — Officieel : Ten Zuidwesten van het Doiran-meei kwam het tôt wederzijdsche onbeduiden-de patroelje-schermutselingen. Toapassing van art. 20 der Onderwijswet voor Brussel In aansluiting met mijn voorgaande ar-tikelen over deze zaak, wil ik thans han-delen oiver mijne bedenkingen ten opzich-te van art. 15. Art. 15 zegt dat vanaf 1 Mei 1916 er in den eersten jaargaiig (lagere graad, iste jaar) geene tweetalige klassen meer toegelaten zijn ; de leerlingen van derge-lijke bestaande klassen vormen den gro-naslag van de nieuwe Vlaamsche of Fransche klassen. Hetzelfde art. sluit met : De bepalingen betreffende de vor-ming van eentalige klassen en afdeelin-gen (art. 6) zijn nochtans in het school-jaar 1916/17 enkel van toepassing op den eersten (jongsten) jaargang van het schooljaar 1915/16 «n op de voor de twee laagste klassen nieuw ingeschreven scho-, lieren ; voor ieder volgend schooljaar zullen zij 00k op den volgenden jaargang toepasselijk zijn. Het slot van art. 15 alzoo laat toe, mlsschien om redenen van praktischen aard, dat er zeven voile jaren verloopen alvorens in eene zoogenaamde tweetalige ' school art. 20 van de wet heelemaal van toepassing zijn. Dat zou niet mogen zijn. Het is mis de kinderen, die de schoolbe-, volking uitmaken, te offeren aan verbeu-lemansing. Dit mag niet gedaan van Staatswege ; dit kàn geene wet invoeren ; ' dit mag niet worden voorgeschreven door [ eene verordening, omdat wet noch veror-dening iets voorschrijven mogen dat tegen d© hoogere belangenr van het volk in-druischt. En, vervolgens, als het dan toch . vastgesteld is, hoe heel alleen de moeder-1 taal (de landstaal) het natuurlijk middel . is om te onderwijzen, en het eveneens is • vastgesteld hoe het gebruik van eene ! vreemde taal bij het onderwijs, zoo voor , opvoeding als onderricht, vol schadelijke g^volgen is en niet kan of mag worden doorgevoerd om reden van nocdzake-lijkheid (daar de hoogste noodzakelijk-heid is en blijft het volksbelang), dan . mag het heeten volstrekt noodig dat d« . gezaghebbenden logisch durven tôt het : einde toe door te denken en te richten hunne handelingen naar het logisch besluit van hunne redeneering, gebouwd op i juiste gronden. ; Voor wat onderwijsleer, opvoedkunde : en ondervinding op zoo ernstige gronden ■ en op zoo besliste wijze verwerpen, mag i zijn en is geen plaats in de school. Be-gane fouten bij onderwijs en opvoeding : hebben gevolgen, die zeer moeilijk zijn : na te rekenen, omdat zij invloed uitoefe-nen op heel eene bevolking en verminde-ren de levenswaarde van de ménschen. Het onderwijs ter lagere school verkeer-delijk aangevat, heeft voor België de ge-\olgen gehad, die wij thans vaststellen kunnen. Met reden wordt gezegd en mag en moet worden gezegd hoe ons lager onderwijs erbarmelijk was. Welnu al wat dien erbarmelijken toestand in de hand werkt, moet worden geweerd met kracht-dadige hand in dienst van een willenden wil en in den kortst mogelijken tijd... Om natuurlijke en gezonde toestanden in te ' voeren, mogen er geen zeven jaren verloopen. Men foevele dat vanaf 1916=17 alie Vlaamsche kinderen worden bij middel van het Nederlandsch ondenvezen en men gebruike desnoods de maanden, die ons sche:den van het schooljaar 1916-17, ter J voorfcersiding. Dat kan. Wat kan... mag en moet, als er zulke hooge belangen bij betrokken zijn. Men dulde voo.ral niet dat gemeentebesturen of schooloverheden de moeilijkheid van onderwijzend personeel ; te krijgen, aanvoeren. In het te kort van i onderwijzers kan voorzien worden door de tijelelijke aanstelling van onderwijze-ressen.Laat het uit zijn met de Belgische doen-wijze, die moeilijkheid op moeilijkheid stapelt en bezwaren vindt na bezwaren telkens het gaat om eenvoudige, zeer natuurlijke toestanden in het leven te roe-pen. Dat men eens en voor al afbreke met de gedachte dat België een tweetalig land is. Die idee is valsch en al wat gebouwd werd er op is valsch. En al wie , hebben meegewerkt aan hare versprei-[ ding, hebben eene leugen helpen onder de menschen brengen.België is niet tweetalig, — dan in het hoofd van een Brus-selschen middelmate (een droef wezen, ja !) — want Vlamingen noch Walen hebben twee talen voor moedertaal. België is een land waar twee soorten van rassen wonen : Vlamen en Wallonen, die elk eentalig zijn. Daarnaar en naar de hoogere belangen van het volk (het kind i» het volk van morgen) en niet naar de belangen van eene onnatuurlijke staatsidee moeten gericht worden al de handelingen. wil een staat zijnen zeer ernstigen plicht tegenover zijne bewoners vervul-len.GEO. Leger en vloot v&n [Portugal Het Portugeesche leger berust op h< beginsel van den algemeenen dienstplicl en op het militie-stelsel. De dienstplicl geldt van het zestiende tôt het zes-er veertigtigste levensjaar. Tien jaar is me in het aktieve leger, tien jaar in d« r« serve en de rest van den tijd in het terr toriale leger. De militie-tijd begint eers in het twintigste levensjaar, doeh reed tevoren zijn de dienstplichtigen verplicl deel te nemen aan bijzondere oefeninge in gymnatiek en schijfschieten. Gezin; verzorgers en kostwinners,die hun naast verwanten onderhouden moeten, kunne van den dienst in het aktieve leger woi den vrijgesteld. Iedere d,ienstplichtige,di niet dient, moet een weerbaarheidsbelai ting betalen, al naar zijn vermogen. De dienst in het aktieve leger bestai in het bezoeken van een rekrutenschoo die al naar het wapen een duur heeft va vijften tôt dertig weken. Voor bijzonder takken van dienst en bijzondere grade is een diensttijd van een jaar bepaak Hiervoor worden ten eerste vrijwilligeii genomen en, als die er niet genoeg zà:jr beslist het lot. In de laatste jaren moete de tôt het aktieve leger behoorend dienstplichtigen jaarlijksch een instructif school gedurende twee weken bezoeker Gedurende hun reservetijd vinden no twee herhalingskursussen vooir hen plaal die elk nog twee weken duren. In de p< riode, dat zij tôt het territoriale leger b< hooren, moeten de soldaten acht dage opkomen. In de laatste jaren werden jaarlijks or geveer dertigduizend rekruten gelich wat ongeveer 0.55 précent der bevolkin is. De oorlogssterkte wordt op ongeve; 260,000 man berekend, of 4.8 t. h. der b< volking. Het ils echter zeer de vraag, c dit getal kan worden bereikt. Door de or zekere politieke toestanden en de slechl financiën der laatste jaren is het waa; schijnlijk, dat net getal rekruten benede de theoretische sterkte gebleven is. D mi'nister van oorlog heeft eenigen tijd gi leden bij het indienen van een militair kr< diet in het parlement zelf geklaagd ov< gebrek aan de noodzakelijke kleeding- e uitrustingsstukken. Oo-k muniitie moet 1 niet genoeg voorhanden zijn. Het is ecl ter mogelijk, dat voor dit ailes hulp va de zij de van Engeland wordt verleend e dat men 00k de dienstplichtigen in grex teren getale africht. Kenners in Duitscl land van de toestanden in Portugal zij echter van meening, dat de omvang va het Portugeesche leger, dat op het o-oger blik werkelijk voor den oorlog gereed i; slechts ongeveer honderd duizend ma bedraagt. Er zijn acht infanterie-divisies en h< land is voor de rekruteernig in 8 divisie ingedeeld. Een divisie bestaat uit vier r< gimenten van elrie bataljons, waarvan i vredestijd slechts het kader voor dr; kompagnieën per bataljon voorhande zijn. De vierde kompagnie wordt pas i geval van mobilisatie opgesteld. Bij elk divisie behoort een regiment kavaleri van vier eskadrons en een regiment arti lerie van zes tôt negen batterijen, die i vredestijd vier, in oorlogstijd zes kanor nen hebben. Bovend'en worden bij de d visie nog de noodige tecbnische en adm nisfratieve troep&n ingedeeld. Behalve c divisies bestaan nog aan zelstandig : roeoeneenheden een kavalerie-brigac en drie regimenten berg- en rijdende a: tillerie en veldhouwitsers. De infanterie is uitgerust met een 6. millimeter Mausergeweer, de kavaleri met een 6.5 millimeter Mannlicher kan bijn. Twee regimenten hebben lansen. D veldartillerie heeft 9 centimeter Krupf kanonnen, die in de laatste jaren door 7 m'Uimeler terugloop-kanonnen van h< fabriek Schneider Canet vervangen zijr Hoe ver men daarmee g^ekomen is, is or bekend. De zware artillerie bezit een i centimeter automobiel-houwitserbatter en'voor het overige kanonnen van Krup van 9 en t5 centimeter. Als spéciale troepen vindt men nog c republikeinsche garde en de troepen va den douane-dienst, die teiamen 180 off cieren en 7,000 man tellen. In oorlogstij staan ze onder bevel van den minister va oorlog en kunnen zij voor aile dienste worden gebruikt. Verder zijn er nog bi zonciere koloniale troepen, waarvan c grootte naar behoefte bepaald wordt. I de laatste jaren heeft de omvang g' schommeld tusschen 7000 en 12,000 mai De korte diensttijd en de zwakl van het permanente kader maken h< twijfelachtig of het leger groote gevecht: waarde heeft. Van de vloot weet men, dat ee voor de oorlog vier pantserdek-kruisers van 166 tôt 4250 ton waterverplaasting telde, ee kustpantserschiip van 3000 ton, verd< veertien kanonneerbooten van 105 toit 3c ton, vijf rivier-kanonneerbooten en dr torpedojagers, vier torpedo-booten, es duikboot en een mijnenschip. DâiiEUJSSCH *1 «S « MEIVUUR ».— Een nieuwe Vlaamsche opéra is voltooid : « Meivuur », van Jef van Hoo-f, op een tekst van Pol de rt Mont. Het is een landelijk spel, vol leven t en kleur en een hoogst dramatisch einde, t dat speelt in den tijd van Teniers. [. Het begint 's avonds, in het eerste be-n drijf, en eindigt met den ochtend in het tweade. Ondanks zijn tragisch einde is i. «r 00k veel speelschheid, boert en humor ,t in het stuk. s Wij hopen eerstdaags meer over « Mei- vuur » te kunnen mededeelen. n Maar is het niet merkwaardig dat zelfs in dezen tijd het Vlaamsch kunstleven e zoo sterk en zoo frisch blijft opborrelen n en is het geen blijmoedig teeken van veer-•„ kracht en vruchtbaarheid ? « c fïQFFELIJKHEID ONDER VLIE-GENIERS. — Een Duitsch blad ver-haa.lt ons d« volgendc idylle, welke wij t ons gedwongan voelen om bekend te ma-[ keo: n Gedurende een luchtgevecht wordt een e Engelsch vliegtuig neergeschoten en n valt in de Duitsche linies. De loods is |. terstond dood, tsrwijl d-e verkenner, een ■$ luitenant, er zonder ernstige verwonding vanaf komt en door de Duitschers met al n de voorkomenheid en eerbied ontvangen e wordt, welke men aan een moedigen, j. eerlijken tegenstander verschuldigd is. 1. Aangemoedigd door dit onthaal, be-g kent de Engelsche vlieger aan de Duit-s schera dat het eenigste wat hem van het ongeval spijt, is van zijn ongelukkigen makker niet te kunnen helpen begraven, n als reden opgevende dat in den vreese-lijken strijd,welke hem bijna het leven ge-1- kost had, zijn broek van onder tôt boven t; gescheurd was. g- Nauwelijks heeft hij zulks bekend, of ;r een Duitsch vliegenier brengt zijn toestel uit, vliegt ermee boven de Engelsche li-,,f nies en laat een briefje, met een gewicht-!_ je er aan, vallen waarop de wensch van « luitenant X... om een andere broek te hebben, vermeld stond. n Twee uur later, verschijnt een En-« gelsch vliegtuig boven de Duitsche linies t- en laat er het gevraagde kleedingstuk, in een pakje gewikkeld, vallen. r DE SCHOOLBENOODIGHEDEN. n — De Schoolwet belast de proviincies met ,r de schoolbehoeften. Ten einde me«r een-i- heid in de formaliiteiten te brengen, wel-n ke de gemeenten en hoofden der aange-n noraen scholen te vervullen hebben, heeft )_ de heer de la Vallie-Poussin, algemeen 1- sekretaris van het Département van n Kunsten en Wetenschappen, verschillen-n de maatregelen, over de wijze dat zulks t- geschieden moet, voorgeschreven. i( De betrokkenen moeten op het einde a van het schooljaar, aan de Bestendige af-vaardiging, voor iedere school, de liijst t der leerlingen doen toekomen, die vol-s gens de termen van artikel 16 der wet, _ rfcht hebben op de schoolbenoodigheden, n n.l. van degenen, wier ouders, als hoofd-e som en opeenten aan den Staat, in ge-n meenten van minder dan 5000 inwoners, n beneden de 10 frank ; in die van 5000 tôt « 20.000 inwoners ,beneden de 15 fr. ; in e die van meer dan 20.000 inwoners, min-1- der dan 30 frank p»rsone«le belasting be-n talen. * De instructies bevatten nog andere for- - maliteiten, namelijk aangaande de kost- - nr'jzen der benoodigheden. a BE JEUGD EN PRESIDENT WIL- • SON. — lien zal zich nog herinneren e hoe onze kinderen aan président Wil ■ '- geschenken gezonden hebben om hem, zoowel als de Amerikanen. te bednnkcn 5 voor hun edelmoedigheid l'e'.rens B<.-lcrië. :e De président heeft in een roerenden i- brief geantwoord, « dat Amcrika van e ganacher harte gedaan heeft, ailes wat v- het heeft kunnen doen, en het is àange- 5 naam getroffen, te midden van de pajn :t lijke omstandigheden van dezen oorlog, t. aan dit bewijs van internationale vfiend- i- schap te kunnen denken. « 5 ONTPLOFFING VAN ENGELSCHE ij MUNITIE-WAGGONS. — Eergisteren, p ten 4 uur 30 's namiddags, heeft er een ongeluk te Grand-Quévilly (Beneden- e Seine) op eenigen afstand van Rouaan, n plaats gehad. Waggons met bommen en i- kardoezen bevonden zich sedert den vo- d rigen dag op deze plaats, toen, tengevol- n ge van een schok met eene kist, welke n soldaten zouden hebben laten vallen, een j- ontploffing ontstond, welke de waggons !e met projectielen in brand stak. Wegens n het gevaar, door het springen van bom-men veroorzaakt, moest er met behulp 1. van Engelsche troepen, een detachement « Fransche infanterie en gendarmerie, een :t dienst voor handhaving der orde inge- >- riicht worden. Daarop deed men al de na-bijzijnde woningen ontruimen, waarvan n al de vensters gebroken waren. Zoodra o het nieuws te Rouaan bekend was, bega- n ven de kommandant-generaal der streek ■r en de prefekt van de Beneden-Seine zich o ter plaatse alwaar zij den generaal van le de Engelsche troepen vonden. n Er waren zeven dooden, buitendien werden twee mannen licht gewond. Iets voor iedern dag o Burgemeester Jan de Vos Wij dachten het telkens toen wij ôn-zen achtbaren burgemeester zagen ver-schijnen in de sterfhuizen van Schepen Frans van Kuyck, van Edward Ke.urvels en nu deze wc-ek van Alfred Boelens : zijn taak is vooral die van een trooster en 't is alsof hij er voor geroepen en berekend was, in de droevige, omstandigheden die wij beleven, die edele roi te vervullen. Zijn woord heeft niets van den reclenaar, en dit is voor zulke oogenblikken een lof ; het klinkt gemee-delijk, het heeft een vaderlijke zachthe.id en de toon waarop het gezegd wordt tréft zoo diep als hetgene hij zegt, en gaat riecht naar het hart. Ook hçt woord dat hij er nog in een persoonlijk gesprek weet bij te voegen, terwijl de aangespro-kene een handdruk van dien braven man en de oprechtheid van zijn deelneming gevoelt, beurt den bedrukte op. De burgenieestcrs van Brussel en van Antwerpen, veel meer nog dan die van Gent en Luik, zijn groote persconlijk-heden in het land. Antwe.rpen heeft al-tijd den man gevonden voor den tijd berekend. Leopold de Wael ver tegen woord igde den groothandel -en de. verfranschte Ant-werpsche burgerij, die toen den leiden-den stand vorinden. Hij was meer door zijn omgeving, door het Schepenkollege dat hem omringde en dat hij met voor-naamheid vertegenwoordigde, dan door zichzelf. Met zijn opvolger, Burgemeester Jan van Rijswijck, was het juist omgekeerd. Al de luister de kundigheid en vaar-digheid ging uit van hemzelf cm straalde af op elegenen die hem omringden. Hij was de Vlaamsche burgemeester van het degelijke Vlaamsche Antwerpen en werd de beroemdste .nagistraat van de Scheldestad sind's Marnix van St-Alde^ gonde, hoewel er geen schokkende ge-beurtenissen onder zijn bestuur voor-kwamen. Na de breed^ee^tigheid en de hoogte, waaruit ailes behandeld werd, kwam burgemeester Alfons Hertogs, die met de nauwgezetheid en stiptheid van den ambtcnaar, het kleine rader-wer1' van het bestuur kwam nazien en regelen. Toen Jan de Vos burgemeester werd, sebeen ailes ingericht, ailes voltooid en een weinig schitterende roi voor hem weggelegd. Doch die man, die me.t lich-ten ste^'igen stap en vriendelijke gemoe-delijkheid, zijn zeventig jaar draagt, bezat als hoofdgave wat het voordee-ligst zou wezen voor de Staël in de ge-weldige beproevingen die haar versterkte poorten zouden komen openbeuken : voor het lijden en de ontberingen die haar te waehten stonden kreeg hij de goedheid. Jan de Vos won aller harten en werd de ware bnrgervader van Antwerpen. De goedheid, de braafheid, de hartlijkheid, de meewarigheid zijn de hoofdtrekken van zijn schoon karakter. Hij deed ailes op minzame wijze ; geen hard woord kan van zijn lippen vallen; en die flinke zeventiger, die veel erva-ring opdeed m het leven. een lnnee politieke loopbaan achter zich had, maak-te een jonsren man tôt zijn rechterarm en endervond dat bii '-nocht ste"nen on hem in aile omstandigheden en dat de zonni^e diohterliikheid van zijn da^e-lijkschen medrwerker nief schnadde aan dezes ambteliike onderle.srdheid. Ja, de goedheid is de hoofdtrek van bi.rTemcester Jan de Vos. Maar hoe me-n;<r leed zijn rechter geleni^d heeft, zal zijn linker niet weten en zijn omgeving zal het niet verpraten om hem niet te ontstemmen. En toch had de geschiedcnis voor dien man, die slechts een brave burger-vader wilde zijn, een heldhaftige roi weggelegd in de meest tragische uren die Antwerpen ooit heçft beleefd. Met Mr. Louis Franck en Mr. Alfons Rijckmans stapte hij in de auto die den 9a October 1914 onder de bommen door, den beleçeraar van de stad in zijn hoofd-kwar'ier ging vinden. Ook dien ochtend deed hij eenvoudisr, bescheiden, doch zonder de minste aar-zeling zijn plicht en 't was op 't onver-wachts een roemvolle bladzijde in zijn .burgemeesterschaTX Door het noodlot der gebeurtenissen zal Burgemeester -Jan d© Vos een bijzondere plaats nemen in de geschiedenis van Antwerpen, doch wij, zijn trdgenooten, houden ervan in deze bedrukte dnçen te ffetuigen dat hii een ware burgrervader is voor zijn ctid en dat hij aller harten door zijn goedheid wist te winnen. Hii is een braaf man en iuist daaraan heeft een beproefde stad behoefte. LUC.

Er is geen OCR tekst voor deze krant.

Er is geen OCR tekst voor deze krant.

Er is geen OCR tekst voor deze krant.