■aterdag 25 December *915, Eerste Jaarg. Nr 344 Prijs : 5 Centiemen door geheel België Het Vlaamsche Nieuws Het best ingelicht en meest verspreid Nieuwsblad van België. ~|Verschijnt 7 maal per week ABONNEMENTSPRIJZEN p?r week 0.35 Per 3 maanden 3.71 Per maand 1.26 Per 6 maarden 7.50 Per jaar 14.— AFGEVA ARDIGDEN VAN DEN OPSTELRAAD Dr Aug. BORMS — Albert VAN DEN BRANDE BUREELEN: ROODESTRAAT, 44, ANTWERPEN. Tel. 1990 AANKONDIGINGEN Tweede bladz., per regel 2.6D Vierde bladz., per regel.. 0.6C Derde bladz., id. I.— Doodsbericht 5.— Voor aile annonc«n, wende m zich : ROODESTRAAT, 44. ■ .■ 11 m mi iii inMiim—~-ti ii mirm n-m- nrti nr-riitarj-ffUiTir hirilfi'nÉ'fTrffTJHfW Bericht •ip ZONDAG a.s., 2" KERSTDAG, \l ONS BLAD NIET VERSCHIJ-EN. ni iBcn «ssMsaac Ho8 aan den srbarmelijken toestand in laanderen een einde gesteld Ziedaar den titel van een flink stuk, t verschenen is in « Onze Taal », het :ekbladje voor de Vlaamschsprekenek ijgsgevangenen in het kamp van Gôt-igen. Ook daar, zôôver van den ge-ortegrond houden onze jongens zich zig met de toekomst van hun geliefd aanderen. Ook daar zijn er nog man-n die meenen dat nù vooral aan onze ilrechten, de .weinige welke we bezit-ii en de vele die ons toekomen, moel jrden gedacht. Dit artikeltje is een striemenele (eepslag voor de « proukende lauw-id » ! Dat ook zij eens in gemoede de aag stellen : os aan den erbarmelijken toestand in Vlaanderen een einde gesteld? Ziehier wat in a Onze Taal » daar-er wordt gezegd. : Het antwoord op die belangrijke aag ligt besloten in wat reeds vroegei :rd gezegd.De kwaal waaraan ons voll. dt is de tweetaligheid. Van haar kom1 e kwaad. Wat raen met de Vlamingen gedaan eft, wii men nu ook met de Walen be-înen : raen wil hun Vlaamsch leeren. | zeg in naam der menschheid : « doet tniet». Dat al dezeji die eene openba-bediening vervullen de beide taler nneu, goed, doch versnippert dei: d niet der jonge snaken met hun eene eede taal in 't Lager Onderwijs aai leeren, waar zij niets zullen van mee pgen en die bovendien, hunne alge [eene ontwikkeling zal belemmeren. jVoorzeker, hoe meer talen men kent be meer mensch men is. lOnze studeerende jeugd moet de bij Riderstç talen kennen. Zij moet bi; jaehte zijn de letterkundige eu weten-[harsnelijke werken te geniieten welke | die talen werden geschreven ; de [unis dier talen is niet alleen wensche-[jk, maar in onze dagen voor velei Îîdzakelijk. Maar de vreemde. taler geu de moedertaal, de taal van onze 1 en van ons hart niet overrompelen fc moedertaal me>et de taal zijn waarir Hj denken en voelen, waarin wij le.-Cn. Gansch ons mensch-zijn moet zici: [nnen uitdrukken in het Vlaamsch jet Vlaamsch moet met onzen geesi [rgroeid zijn. Zoo wil het de. natuur [dus handelen aile volkeren. [De opoffering op het altaar der mode fer vooroordeelen iï misschien gre>ot jaar de waarheid is de; waarheid er iar is niets aan te doen. iWij raoeten Vlaamsch zijn of wi; In gedoemd NIETS te zijn. [Vlaamsch zijn dit is : Vlaamsch zijn ■ het huiselijk leven ; Vlaamsch in de pvikkeling van onzen geest en in ons Brt, dus Vlaamsch in het onderwijs fn laag tôt hoog ; Vlaamsch in onze [trekkingen met onze medeburgers [aamsch in bestuur, gerecht, leger: [Een Vlaamsch volk gejijk hel [ansch volk Fransch is, gelijk het [ollandsch volk Hollandsch is, gelijk jfct Duitsch volk Duitsch is, dat moe-[n wij worden. Gansch het Vlaamsche programma ;t in deze laatste woorden besloten. Wji zijn dus ver van dezen voor wie aamsch in he,t bestuur, Vlaamsch in :t gerecht, de zaligheid uitmaakt. Wij oeten oneindig verder. Ons huiselijk leven moet eerst en joral Vlaamsch zijn in zijne taal en in in geest. Geen Vlaamsch binnen de ®en van den huiskring en Fransch ? de straat. Onze Vlaamsche muziek °et de eereplaats bekleeden aan den fard. Onze Vlaamsche Içtterkunde |°et onze bijzonderste geestesspijze jn. Daar ligt de opvoeding, de oplei-die de vader aan zijne kinderen tv«i moet. Door de opvoeding, zegt de Rennais, blijft een volk wat het is : ^ zelf en niet een ander ; zij smeedt •n bani die de geslachten met mekaar frbiidt, waaruit de nationaliteit voort r®t, welke, door middel van de taal ! «genaardigheid, de karaktertrekken ^erschillige; volksstammen rereemigt. vaertaal v«n •mâerwij#, d# van hçt onderwijs moeten Vlaamsch zijn van af het lager onderwijs tôt ele hoogeschool. Het is de opvoeding der moeder en het onderwijs der lcermeesters die ans volk moeten redden. Zij zijn de hoeksteenen onzei nationale herwording. Al het overige, Vlaamsch in bestuur, gerecht, enz. zal ons als toemaat gegeven worden. De oogen van ons volk zullen open-gaan en verwonderd zal het zich afvra-gen : hoe is 't Gods mogelijk dat zulke wantoestand zoovele jaren heeft ge-duurd!Wij hebben lang genoeg rondom ons gekeken/wat vreemd is hooggeschat en aangemoedigd ; wij hebben helaas ver-geten naar ons zelven te zien en ons ai te vragen : zijn wij dan voor niets meei goed dan om anderen te bewonderen en voor het overige ons te beroemen op ons glausrijk verleden? Naar oinhoog moeten we. Naar om-hoog, niet alleen, gij dichters en kuns-tenaars, doctors in allerlei wetenschap-pen, maar gansch het volk, naar om-hcog, want allen hebben het recht de zou te zien. Dan zullen we weer het geloof bezit-ttn in ons eigen kracht, het geloof dat de bergen verzet : dan zullen we weei trotsch zijn niet alleen op het verleden maar op het heden ; niet alleen op hei-geen we geweest zijn, maar op hetgeen we weer terug zijn geworden. En dit is geen ijdel droombeeld : on-ze strijd heeft in de. laatste jaren reu-aenstappen gedaan. Het rasgevoel, het stambewustzijn wordt wakker bij ons volk ; van uit de Hoogescholen van l/niven, Brussel en Gent komt het lichi dat de duisternis uit onze gewesten ver-: jagen zal. Hoopvol en blijmoedig gaan • we de toekomst tegemoet eu reeds m; : mogen we terecht het alléluia aanhef-: fen en uitroepen : « Het daghet in den Oosten, het lich-tet overal ! » Mochten wij eens de glorierijke zon-ne aan de kimme zien opdagen en met den grijzen pastoor Verriest de hymne onzer herboring aanheffen: « Vlaanderen was half dood, inderdaad : het was . een romp Vlaanderen. Het had nocli : armen, noch beenen, noch vinger, noch i voet. He.t lag roerloos, daar beneden, ■ aan den grond. Zijne oogen yigen niet ; vreemde ge-daanten van mismaakte klanken en woorden. Beziet het nu ! Het lee.ft ! Herworden. Zijne voeten gaan ; zijne hander grijpen wat het hebben wil en houden het. Zijn oogen zien zijn eigen schoon. : Zijn ooren hooren eigen zang. Zijn : mond spreekt eigen woord. Het geniel zijn eigen wezen. Het is zijn eigen. Het is, het wil : het kan, het doet. het leeft. ■ God van den Hemel daarboven ! Wildiers. ONZE LETTERKUNDIGE PRIJSKAMP Limburg Theodoor SEVENS. — Pieter-Theo-door Sevens werd geboren te Kinroy: den 16n Mei 1848. Hij is thans school-opziener te Kortrijk. Als geschiedschrijver staat Se.vens gunstig bekend door verscheidene le-, vensschetsen en door zijn bijdragen toi de Geschiedenis van Kortrijk. Ook in het re.isverhaal munt Sevens uit. Hij maakte insgelijks met vaardigheid ' talrijke kindergedichtjes. ' Pieter-Jacob STINISSEN. — Den 2n Mei 1847 te Peer geboren en te Antwer-' pem overleden in 1913. Van Stitiissen kan terecht worden ge-tuigd dat hij zijn lange en vruchtbare loopbaan om zoo te zeggen uitsluitend gewijd heeft aan onze Vlaamsche jeugd. Hij schreef Gedichten voor Huis en Scîiool en talrijke gelegenheidsgedich-ten.Pastoor Jacob LENAERTS. -—- Werd geboren te Zonhoven, een hoekdorp der Limburgsche Kempe.n, den 13n April 1S62 en werd priester gewijd in 1886. Vlaamschgezind als hij was, werd hij kapelaan benoemd te Val-St-Lambert, in 't hartje van het Walenland. In 1890, kwam hij naar Limburg weder àls hulp-aalmoezenier in 't kamp van Leopolds-burg : daar verwierf hij het Eerekruis voor de opoffering waarmede hij de cho-leralijders in 't krijgsgasthuis verzorg-de. Dater werd hij pastoor te Halmael-Bevingen en vervolgens te Membruggen waar hij thans zijn leven aan zijne pa-rochianen, aan de folklore en aan de dichtkunst wijdt. Hij heeft d« gewesttaal lfef. Weimigem bestudeerden grondiger en met meer voorliefde dan hij de Limbmgsche dia-lecten. Hij oordeelt, niet ten ourechte, dat het Vlaamsche volk evenzeer tôt de spraakmakende gemeente behoort als onze Noorderbroe.ders. Gaarne wendt hij woorden en uitdrukkingen aan, die, hœ-wel nog niet bij de gewone schrijftaal in-geburgerd, toch in een aanmerkelijk ge-deelte der Vlaamsche ge.westen gangbaar zijn. Zijne werken blijven niettemin ook voor niet-Limburgers vrij gemakkelijk genietbaar. Het standaardwerk van Pastoor Le-naerts is De Verdivijning der Alverman-nekens, verhalend dichtwerk in twaalf zangen, dat in 1889 bij Van In te Dier voor de eerste maal werd in 't licht gegeven ; eene tweede, hçrziene uitgaaf, door recht aardige platen versierd,kwam den 31n Maart 1899 bij Buschmann te Autwerpen van de pers. Ten opzichtc van dit werk mag men gerust zeggen dat het den daarin uitgedrukten wensch des uitgovers : « Al wat de boscliman plant, gedije voor het land ». ten voile ','ervult. De Alver- of Kaboutermannekens wa-ren,volgens de sage, mannekens van een =pan of vier hoog, zwart van huid, rood van haar en ros van baard, die ten tijde van het heidendom in krochten en on-deraardsche schuilplaatsen, onder dui-nen en heuvelen hun verblijf hielden.Zij verdwenen bij de opkomst van het chris-tendom ; zij zijn dan weggetrokken, vei verjaagd door 't bommelen der angelus-klok... Thans leven zij nog enkel voort in de avondvertellingen aan den Lim-burgsclien haard, waar de koene daden en de listen dezer voorhistorische, hei-densche dwergen in honderd afwisseleu-de saçen worden opgehaalcl. In zijne Verdwijning der Alvermannc-kens heeft Pastoor Denaerts de Dimburg-sche volksoverleveringen uit het heidendom opgefrischt ; hij verhaalt in hoofd-zaak den strijd tusschen de Kabouters en den mensch, hoe de. eersten bij het planten van het Kruis in Kempenland voor den laatste moesten zwichten en zelfs naar woeste, onbewoonde streken in ballingschap vlieden. In den loop van dit verhaal vinelt de dichter gelegenheid — zij het soins ten koste der eenheid van het onderwerp, •— 0111 al de hoofdpersonen de.r Dimburg-sche folklore te belichamen en hande-iend op te laten treden, 't zij als bondge-nooten, 't zij als tegenkampers van de.n Alverman. Hij bezingt er hun zijn en doen met gloed en eigenaardigen ltlank ; te meer eigenaardig daar Fastoor Lenaerts zingt in diezelfcle Kempische taal, die de poëzie; van 't volk zoo levendig uit-: drukt en waarin de sagen en zeisels, die hij op'frischt, nog lieden van mond tôt mond worden voortverteld. Voordracht in de Volkspartij Het was verleden Donderdag de spreekbeurt van heer Ernest Dael over julius Vuylsteke. Het zal wel louter toeval zijn, dat in deze reeks voordrachten de Liberale Volkspartij, opvolgentlijk de figuren be-handeld werden van Jacob van Maer-lant, Marnix van Ste-Aldegonde, J. F. Willems en nu van J. Vuylsteke, maar toch is het opmerkelijk, dat deze als 't , ware een geheel vormen dat zou kunnen betiteld worden « Vier hefboomen in : Vlaanderen's strijd voor eigen taal en volksaard ». Het zou misschien een vruchtbelovend gedacht zijn deze voordrachten in een zeer goedkoop bundeltje te verspreiden. Maar komen wij tôt den leesavond van Donderdag. De heer Dael is een dier ras-redenaars bij welke men zich behaaglijk te luisteren zet, op voorhand verzekerd iets puiks te hooren te krijgen, zoo naar vorm als naar inhoud. En dat was nu ook weer 't geval. Wat de rede over Vuylsteke wel-licht eenigszins over volledigheid kon te kort schieten, werd ruimschoots vergoed door de heldere welluidende manier van voordrâgen, en de onberispelijke uit-spraak van den redenaar. Hij schetste ons de eerste jaren van « 't Zal wel gaan », te Gent door Vuylsteke gesticht, en dat thans als Studenten-genootschap nog immer voorbloeit; de onbehouwen aanvallen van zekere pers tegen zijne eerste almanakken « Noord en Zuid » en hoe Vuylsteke al zeer jong ging inzien, dat de Vlaamsche Beweging niet enkel een taalstrijd was, maar inderdaad een sociaal vraagstuk, dat 't spoedigst opge-lost kon worden door het sterk maken der Flaminganten in de politieke par-tijen. De kenspreuk van Vuylsteke « Klauwaert en Geus » is altijd zijn richt-snoer gebleven, in al zijn kampen. Vuylsteke was onvermoeibaar : in al de heek-jes van 't Vlaamsche Land ging hij 't goade woord verkonden, overal ligg** zijn bijdragen verspreid. Hij was een vurig ijveraar voor de Vlaamsche pers, stond in de bres voor menige taalwet, hervormde de Taalkongressen, bewerkl de eenheid der spelling, maar bovena: maakte hij zich verdienstelijk in hel « Willemsfonds » waarvan hij 25 jaat lang bestuurlid bleef, en waar hij buiten-gevvoon veel tôt stand bracht voor volks-onderricht, boekerijen, 't Vlaamsche lied, enz. De heer Dael kenschetste zeei juist Vuylsteke 's koortsachtige bedrij-vigheid toen hij zegde dat hij streed met den moed, met de woede der wanhoop, want, inderdaad de Gentsche voormar was een verbitterde. Een nauwgezet uit-vorscher der Nationale Geschiedenis was hij ook, en op dat gebied danken wii hem menig onschatbaar werk. Maai Vuylsteke was al te bescheiden, en dal heeft hem terug gehouden van de oiver-wegende roi die hij in 't Staatsbestuui hadde kunnen spelen : meer dan een man-daal in den Gentschen, Stederaad wilde hij nooit aanvaarden. Toen hij in 1903 °P 67-jarigen leeftijd overleed, verbooe hij aile hulde aan zijn nagedachtenis. Toch zal zij innig voortleven in 't dank-baar gemoed der Vlamingen, en 't zaac door hem gestrooid zal nooit verlorer gaan voor ons Vrije Vlaanderen, wanl het stambewustzijn, dat er wakker is geworden, zal zich schrap zetten tegen de bedreiging van « La Belgique sera latine ou ne sera pas » dat onvaderlandscht heethoofden als ons doodvonnis lieter hooren. 't Zal wel overbodig zijn te zeggen dal deze prachtige rede op lang en luidruch-tig handgeklap onthaald werd bij het zoe talrijk als erkentelijk publiek. Aan Dolf Chuwaert « Antwerpsch bloed is hooggeboren » :egt Raf. Verhnlst, en gij, Dolf, zijt eer kind van Antwerpschen bloede. Gi; draagt in u de stoere fierheid van dil koningsvolk, -en uw stevig hoofd torschl gij als een oiigetemden Klauwaert van 'i ' Scheldestrand. Uw kalme, vorschendc , blik doorgrondt laffe kuiperijen, en uv j wil, uw strakke, sterke wil drijft stoutc ' mannendaden door. ■ Ik bewonder u, Clauwaert, om uvi koene elaadzakelijkheid. Uw kommei vindt me treurig, maar het lukken var uw onderneraingen vervoert mij, omdai ik weet, dat al uw pogen strekt naar de opbeuring: en dq veredeling van om Vlaamsche Volk. lk.ook, ik wil ons Volk ontvoogd zien j ik wensch het sterke zelfbewustheid er heropbloei van zijn kunstsmaak toe. Maar mijn wensch omsluit ook in zicl de daad. Velen snce.fden reeds bij onze grootsche taak, maar daar zijn er geluk kig velen die nog leven en kop en harl veil hebben voor hun Volk. Gij zijt onder hen, gij houdt stand ir 't heetste van den strijd, gij kampt moe-dig in de voorhoede, in 't Franschdolle Brussel. De striid 0111 het leven is liard, maai gij strijdt dubbel, om uw eigen leven. maar tevens om 't Vlaamsche leven, on: eigen Taal. om eigen Schoon, om eiger Kunst, om eigen Volk. En gij houdt stand, gij komt smaac: en kuiperij te boven. Daarom bewondei ik u. De daad is uw woord Zoo dikwijls zag ik u op 't verhoog, voor een schaar werkmenschen, die, '1 hoofd gebogen over een boekje, uit uwei: mond « een schoon lieken » leerden. Er telkens kwam het mij voor, alsof ge die menschen al zingende hun eigen ziel wilelet doen kennen, hun reine ziel, ver-basterd, beelolven onder vreemden praal En ik ben blij, ojndat uw werk gedijt : hoopvol zag ik en hoorde ik Vlaamschc menschen in die liedjes hùn eigen gemoed herkennen. Gij stichttct «Het Vlaamsch Tooneeb: en gij stichttct véel goed. Het is uw jongste daad, en reeds werpt zij de kie-men in *t rond, die zeker zullen gedijen véel casser en zekerder dan wij 't misschien durven verhoy>en. Gisteren opende de Alhambra haai deuren voor 't eerst voor de met rechl fiere Vlamingen. Oprecht-overtuigde Vlamingen waren er, die bewust zijn, dat onze knnst dieu tempel verovere heeft ; zij wenschen vurig die voorbaak te kunnen behouden. Zoekende Vlamingen kwamen er ook evenals verbasterde. Ja, op de plaatser van de Alhambra, beueden als boven suisden als vermaledijdingen gerad-braakte Fransche woorden mij om d< ooren. Driemaal werd er geklopt. 't Werd ailes stil, de gloed van licht stierf weg. De muziek van De Boeck ruischte om-medoin, de Vlaamsche muziek stree.lde 't oor : het doek gi** op en 't was eer heerlijkheid van kleuren ; een stille zoete weeinoed sluierde als een zweem over ailes, en dan o ! lieve, « o Moederspraak, mij lief als geen, Diep roerde m'uzv zoet geluid. » De tempel we.rd ingewijd. Rond mij slurpte het volk met gretige : teugen aan den beker van de Vlaamsche kunst. Stil, doodstil zat het te staren en 1 te luisteren, omdat het geboeid werd... omdat het dit ailes zôo schoon, zoo heer-lijk vond. Het vSchoonste, het Onnerste voor ons werd on diestonden volbracht : het volk, onbewust, srenoot van eigen schoon, en verwonderd voelele het zichzelve leven in die kunst. En zie, .Tezus was gekomen en hij had 1 een mirakel gedaan. Jezus, de zachtheid zelve, onze taal, de le.nigste zoetheid, ' waren gekomen en bij 't vallen van 't doek on het eerste bedrijf was 't éen borrelende geestdri'ft, éen door de zaal zinderende opgetogenheid om den man, welke die heerlijke stonden voorbereid ' had, hulde te brengen, 0111 in Dolf Clauwaert den durvenden en rotsvasten Vla-1 minsr te groeten. Iieil U. Bij de tusschenpoos hoorde ik bijna : geen Fransch meer in ele zaal ; onze taal : had menig hart heroverel. 1 Pleb moed Clauwaert. beste Dolf, rie 1 Vlamjnsfen zullen naar u komen en u steunen. Wie u steunt brensrt zijn Volk ' tôt zijn taal terug en éens zal Vlaanderen licrbloeien. >11 IIIJI*«W • 9V DAGELIJKSCH NIEUWS TER BESCHERMING DER NA-TIONALE KUNSTSCHATTEN. — De Koninklijke Koinmissie der Monu-menten en van Natuurschoon, wier be-drijvigheid niettegenstaanele de omstan-| digheden niet verslapt is, houdt zich op ■ het oogenblik bezig met het ppniaken . van een plan voor een wetsontwerp 0111 . de kunstschatten, welke zich in de . openbare gebouwen en plaatsen, kerken, , gemeentehuizen, enz., bevinden, te be- schermen. Sedert eenige jaren reeds, . was de regeering begonnen met het me-. thodisch opmaken van een inventaris van al de kunstwerken, welke over het . land verspreid zijn en de kunstnalaiten , schap eler natie voTmen. Dit uit^ebreide . werk is verre van voltooid te zijn, trou-wens men heeft het slechts ernstig aan-gepakt in de provincies Brabant, Ant-werpen en de twee Vlaanderen. Wat er ook van weze, het is reeds ver i srenoeer gevorderd om reeds de belang-: rijkheid der* sehatten aan te toonen, . welke de voorgaande ereslachten ons na-: gelaten hebben. De Koninklijke Kom-missie der Monumenten is van oordeel dat deze inventaris met ijver moet eloor-gezet worden ; eene som van 10.000 fr. : per jaar, zou voldoende wezen om in al de daarmee gepaard gaande onkosten te . voorzien. Al de geïnventorieerde kunstwerken moeten in lichtteekening gebracht en hunne klasseering methodisch onderno-men worden. Het wetsontwerp schrijft eeu heele reeks maatregelen voor om de ; verkooping van, het handeldrijven en ^jacheren in kunstwerken, door de ge-meenteoverheden of geestelijken, die ze in bewaring hebben^ te beietten. Men bestudeert cveneens de geschikte mid-delen om de partikulieren, eigenaars van geklasseerele kunâtwerken, te nopen cm alvorens dezelve in het buitenland te koop te bieden, de Regeering tegen dezelfde verkoopsvoorwaarden eene eerste kans te geven. DE BELGISCHE DOCTORS IN DE RECHTSGELEERDHEID IN NE-DERLAND. — In de Nederlandsche Staaiscourant is het volgende besluit verschenen : « Van het afleggen van het ka,ndi-daatsexamen ter verkrijginfr van het doctoraat in de rechtswetenschap wordt . vrijgesteld de bezitter van het diploma ! van doctor in de rechtsgeleerdlieid ver-i kregen aan de Universiteit te Gent, de ■ ' universiteit te Luik, de katholieke uni-: versiteit te Leuven of de Vrije Univer-: siteit te Brussel. ; DOOD VAN FRANCESCHINI PIE= TRI. —- Men meldt den dood van den jheer Franceschini Pietri, die jarenlang sekretaris van keizerin Eugénie was en thans te Famborough (Engeland), de residentie van de voormalige heersche-' res, in den ouderdom van 82 jaar over-leden is. j Met hem verdwijnt een der figuren van het keizerlijk tijdperk. Neef van Pierre Pietri, die prefekt van politie ; was, en van Joachim Pietri, die na hem dezelfde funkties waarnam, was Franceschini Pietri op 22 jarigen le«ftijd op . het sekreteriaat van Napoléon III ge-i komen. Tôt het einde van het tweede Keizerrijk speelde hij een zeer bescheiden roi. Het is alleen toen de Keizer-lijke familie zich in Engeland terugtrok dat de heer Franceschini Pietri, wiens verknochtheid door de souvereinen er-kend werd, tôt hunne intimiteit toege-laten werd. Bij den dood van Napoléon III, werd hij de vertrouwde van keizerin Eugénie en vergezelde haar op hare talrijke reizen. ECHTE BROEDERS. — De « Gazet van Brussel » schrijft : Het was ons opgevallen, dat sinds eenigen tijel in het zoogezegd Waalsche Elsene, de eeuige voorstad waar men kort vôôr den oorlog geweigerd had de straatnamen te vertalen, meer belang scheen te hechten aan het gebruik der volkstaal voor het afkondigen der be-kendmakingen, en wij hoopten reeds ons te mogen verheugen over die kente-ring in de gedacht en, in het vooroordeel dat het Vlaamsch daar kon gemist worden.Edoch, uit ingewonnen inlichtingen blijkt, dat dit heelemaal tegen den dank der vre>ede vaders van Elsene gebeurde, en het weer eens de vreemde bezetters zijn, die eerbied voor de volkstaal moesten afelwingen. In de censuur eischte men een Vlaamsche vertaling der voor-gelegde afkondigingen. Maar zoudt ge nu meenen, dat onze Waalsche broeders zich hierbij gingen ncerleggen, dan kent ge het Waalsch beambtenras niet, dat alleen zijn geest maar weet in te scherpen om onze taal zooveel mogelijk weg te cijferen. Dan reeleneerden zij aldus : vermits niets mag gedrukt worden vooraleer het aan de censuur werd onderworpen, zullen wij zooveel het kan onze bekend-makingen met de hanel doen schrijven in rondschrift en het dan op steen af-drukken, zoo ontsnappen we aan de censuur en aan het gehate Vlaamsch. Mooi gedacht niet waar, van hen die zich heeten « la race la plus intelligente des deux », en wat lieve broeders toch ! Als men bedenkt dat er in Elsene 26,500 Vlamingen zijn die geen Fransch versfaan, en deje meest tôt de volkskla9 behooren, is het geen schande dat al wat tôt den openbaren onderstand en de voeding betrekking heeft, enkel in het Fransch wordt bekend gemaakt en in de meeste eliensteu zelfs geen Vlaamsch-kennend beambte wordt aangetroffen om het volk te woord te staan? EEN SMAAD3CHRIFT TEGEN ANTWERPEN. — Uit ons verslag van de gemeenteraadszitting van Woensdag 15 December, in ens nummer van Donderdag 1.1., is een gedeelte weggevallen, dat wij hier thans in zijn geheel weer-geven. Na het stemmen der oorlogsbelas-ting van 6 mililoen vroeg de heer P. Baelde het woord. « Hij wenscht de aandacht van den Raad in te roepen op een in 't Duitsch gesteld vlugschrift dat te Antwerpen verspreid wordt en dat spreekt over zoo-gezegde Belgische gruweldaden, en waarin verschillende feiten worden aan-gehaald die onnauwkeurig zijn en van ; allen grond ontbioot, en volgens dewel-' lce bij het uitbreken van den oorlog te Antwerpen een wezenlijk schrikbewind zou hebben geheerscht waarbij vreedza-me Duitsche burgers in de straten van Antwerpen zouden afgemaakt zijn en weerlooze Duitsche vrouwen en kinderen mishandeld en zelfs vermoord. Hij vraagt dat het Kollege met kracht-dadigheid de waarheid zou de>en vaststei-len en stelt de volgende dagorde voor : De Gemeenteraad van Antwerpen ; Overwegende dat er vlugschriften in omloop zijn, die eerroovend en lasterlijk zijn voor de Antwerpsche bevolking, Drukt er zijn verontwaardiging over uit, Machtigt het Kollege van Burgemeester en Schepenen tegenover de verantwoor-delijke personen in rechte te treden, en de noodige vervolgingen in te spannen. De heer Burgemeester richtte daarna het woord tôt raadsheer Baelde, en zegde het volgende : « De lasterlijke aantijgingen tegen de Stad, waarvan de heer Baelde gewag inaakt, zijn doodeenvoudig schandelijke verzinsels. Elkeen weet dat, bij het uitbreken van den oorlog hier, evenals el'-ders, eenige opstootjes hebben plaats ge-had. Zeer krachtige en beteugelende maatregelen zijn echter dadelijk getrof-fen. Maar, van de ergerlijke feiten waarvan kwestie, van doodgeschoten Duit-schers,van lijken m de straten, enz., is geen woord waar. Lasterlijke libellen, zooals die waarvan de heer Baelde gewag maakt, dienen energiek te worden gelogenstraft, en ik leg dus het voorstel van den heer Baelde ter stemming. » (Het zij terloops geeegd dat de HH. de Gutldre en Randaxhe h*t weer noo-dig achtttn, zoo hard a* kond»n « oui » t$ ro»p»n.) Hat voorttal werd m*é fn«»rd*rheid van stemmen aangenomen.

Er is geen OCR tekst voor deze krant.

Er is geen OCR tekst voor deze krant.

Er is geen OCR tekst voor deze krant.