4dè JAARGANG, Niimmer 4S PRIJS 5 CENTIEMEN 31 MAARl 1917, ONS LAND STAAT KUN DE - WETENSCHAP - KUNST • TOONEEL - LETTERKUNDE ABONNEMENTSPRIJS Per jaar fr. S.— Voor 6 inaanden » 1.75 Vnnr 3 « 4 MEN SCKRIJFT IN TEN BUREELE VAN HET BLAD Opstelraad en Beheer : ROODESTRAAT 44. - ANTWKTtPFN AANKOND1G1NGEN NAAR OVEREENKOMST Onseteekende stukkem worden niet oDcenomen De Bestuurlijke Scheidinq - Een Feit Bestuurliike £chiediîg in België Be'gië wordt in twee bestuurlijke g< bkden ingcdceld., waarvan het eerste t provincies Antwerpîn, Liuiburg, Oos en West-Vlaandmn, alsook de arrondi sementen Brussel en Leuven omvat, hi tweede de provint es Henegouw, Lui! Luxemburg en Namtn, alsook het arroi dissement Nijvei Het eerstgenoemd gebied zal van u Brussel, het laatstgenoemd van uit N men bestuurd worden. Al'.e nadere schikkingen ter uitvoerin dezer Verordening, inzonderheid wat < inrichting van het bestuur der beide g biedeit en de overgave der ditnstzak: betreft, bl jven voorhehouden. Voor < bevcegdheden var. het Ministeriei vc Wetenschappen en Kunsten gelden, t( bedoelds schikkingen getroffen zijn, i voorschriften der Verordeningen van î Oktober 1916, 13 December 1916 en i Februari 1917 (Wet- tn Verordening blad, bl. 2930, 3054 en 3319). Brussel, den 21 Maart 1917. Der Generalgouverneur in Belgie Freiherr von Bissing, Generaloberst. De Beshtttrlijke Schelai» Eeu feit. Aan het hoofd van ons blad vinc de lezer de officiëeîe Verordenim die Vlaanderen aan de Vlaminger Wallonië aan de Walen schenk Het België van vroeger heeft g< îeefd. Een nieuw België, gevestig op den rechtvaardigen grondsla der nationaliteiten, bestaat. Het eerste nieuws, — we leefde al reeds in de verwachting van dez Verordening, — heeft ons eenig: zins met verbijstering getroffer Denk eens ! t België van voorhee was niet meer. En toen we goe overtuigd waren van de omvangri ke beteekenis van deze nieuwe vei ordening, tintelde hooge en rein vreugde in ons gemoed. De dagen waren dan eindelij vervuld. De Vlaming, die in Belgi zoolang de verstooteling bleef ,daa: om alleen wijl hij Vlaming geb( ren, heel zijn leven-door Vlamin bleef, wordt van stonde aan de ge lijkberechtigde. Het hoogste en h< meeste dat de Vlaming ooit hee: gevraagd, is hem thans geschor ken. Of hij het aannemen moet ? Weigert men dan de eenige me decijn, die het duurbare leven va een boven ailes geliefde moed< redden moet? Men kan dat wel zeggen, ma: doen, neen, dat niet ! Want me zou het nooit verantwoorden kur nen ! Op dit moment zijn er niet-natic naal-voelende Vlamingen, politiek lui of menschen aan partijen g< knecht. die beweren dat hunne Be gischgezindheid hen verplicht to een knieval bij de bezettende over heid opdat zij de verordening in trekke. Wij vragen ons waarlijk a != welke goede redenen zij opgevei '2 kunnen opdat de weldaad Vlaande ren bewezen, worde te niet gedaan ît Opgeven dat men de bestuurlijk i, scheiding alleen van een eigei landsbestuur aanvaarden mag ei . gelooven in wat men dan schrijft j_ is blijken geven van zooveel verre gaande domheid of laffelijk bere g kend egoïsme, dat de lui die he 'e nieuwe smeekschrift onderteekenen "n openlijk bewijzen voor niets ander (e goed te zijn dan om de Vlamingen n met medehulp van franskiljonsch goevernementen, nog wat meer t [g knechten, terwijl ze, Janussen, te 4 den Vlaming spreken van zijn hei s- iig en onverzettelijk recht. Aannemen ! Ja, honderd- en dui zendmaal, ja ! Om onze vreugde t begrijpen moet men alleen beden ken wat wij, verstooten Vlaminger geweest zijn gedurende het tachtig jarig Belgisch bestuur, wat we than « nog zijn en wat we blijven zulle als wij den hartelijken moed mis sen in gelijk welke omstandighede voor ons recht op te komen. lt Als een veldheer tracht zijn vij ;, and te slaan en gebruik maakt va t, de factoren, die het lot hem in d t. hand speelt, zonder dewelke h nooit tôt de overwinning kon kc d men, dan prijst men zijn veldheer g kennis en zijn doorzicht. Wij, Via mingen, die de keus van de midde n îen niet hebben, staan in de poziti e van den veldheer. En daar géé recht zoo groot noch zoo alomvat tend is als het bestaansrecht va: n een volk, zetten wij al wat ons haj d — dat bijwijlen smartend bloedt, — i- ons zegt op zij en maken te schei per onzen geest. Wij willen over e winnen ! Wij willen niet meer wor den wat we geweest zijn ! Wij heb k ben den dageraad gezien ! Wij we ë ten dat het dag worden gaat ! Wi weten dat welhaast de zonne za >- klimmen boven den einder ! V/: g weten dat zij vergulden en verlich ten en beklaren en verwarmen zal :t Wij willen niet meer terug in de: ■ t nacht. Wij kennen àl te goed al d i- mizerie van het handtastend dolei en verdolen in den nacht. Die beletten wil dat wij den da: te gemoet gaan is een verrader va: n zijn volk, is een zone Vlaanderens :r die zijne arme, lijdende moede verlooehent ! ir De Bestuurlijke Scheiding — ee n feit ! De krijgsgebeurtenissen bren l- gen niet de eerste maal veranderin in het leven en het bestaan van lan >- den en volkeren. Het wisselend e spel der politiek breekt heden a wat het gister opbouwde. De poli I- tiek is de groote kunst om zijn eige t staatsbelang op de best-mogelijki wijze te behartigen. Aile landei doen het, zijn verplicht het te doei f en daar waar de goevernementei 1 het volksbelang met de voeten tre den, moet het volk zelf maar op staan om zich zijn recht te verove 2 ren. i Dat willen we ' Dat zullen we i Dat doen we î , Wij willen ons recht, — niet meer, — ook niets minder ! Dat is ware vaderlandsliefde ! t Die t anders meent, bemir , Vlaanderen niet ! heeft Vlaandere; s nooit bemind ! heeft gelogen toe: , hij zei het te Seminnen ! s Leugenaarâ mogen afdruipen s Wij kunnen hen best missen ! * * * # De Bestuurlijke Scheiding — ee: feit ! Een reuzentaak wacht de Raa van Vlaanderen. Wij hebben be trouwen in hem ! Hij zal, met d macht, die hij thans verkreeg Vlaanderen den Vlamingen weei geven. En nevens den Raad staat hec n Vlaanderen, — het jeugd-Vlaan deren, het Vlaanderen van hede alreeds en van morgen ï IN TROUWE VAST ! f Dat God ons hoore ! George P. M. Roose. DE VLAMINGEN e Kelderbewoners a « ^ RECHT OF ONRECHT? i t Oud-België heeft uitgediend Een Nieuw=België moet komen Ben Vlaamsch priester te Londeti te Vlamitiefen sprekend, zegt : « Ja, Engeland is grootmoedig geweest.... maar de toevloed van Tluchtelingen was zo j geweldig, en de oorlog duurt zoo lang, dat d J kassen van de Komiteiten om zeggens ledi staan Ik weet dat er in London East met J schen wonen, die in den winter aan hun broo niet kunnen geraken en die honger lijdet ! menschen wier kinderen geen sohoentjes aa -j, hun voeten hebben en geen kleederen om eei: te verschoonen. En ik kan u rondl&den in d 5 steegies langs de dokken en "we kunnen naa 1 de zolders kruipen, waar gij noch stoelen zu vinden, noch tafels, noch bedden en waar me y in den winter zonder deksel op den bloote 3 grond moet slapen... » En als ik dan bedenk wat men heeft dn > ven schrijven, dat de Belgen ten slotte mas r n jobstealers » (broodroovers) zijn, dan kome er bittere woorden naar mijnen mond a Ik zon aan die helden-met-de-pen wille zeggen, dat wij zoo rijk niet zijn als zij, w hebben geen Indianen, geetj Aiistraliërs. gee g Nienw-7eel«nders. gpen Cnnsdeezeu rti gT Ie'ren om in het vuur te jagen De jonger e 1 die ginder bij ons in de loopgraven liggen £ 't zijn allemaal ons eigen broeders, vaderi mantien en zonen... 't Is allemaal on« eige Vlaamsch bloed, en onze moedera weten bei n wat dat wil zeggen » a De Vlaamsche misatanden vlak in de oogen ziende, zeide hij : « Men begint nu langs aile kanten iets te 1 fluisteren van een aanstaanden vrede. Er zijn 1 er zelfs die het reeds luid op zeggen. God gave, dat de vrede kwain en dat wij den Bclgischen Staat terug konden opbouwen niet meer op zijn oude grondvesten van vrijuietselarij en onderdrukking van den Vlaamschen stam, maar op de vaste christelijke beginselen van ] gelijkrechtigheid voor de Vlamingen en de Walen. » Wij zijn uit Gods honden gekomen als S Vlaamsche menschen met een eigenrabtâge spraak in onzen mond, met een eigenrassigen aard in ons hart en met een eigcnrassig aiep j. christelijk geloof. Als wij z66 uit Gods handen zijn gekomen, dan is het voor ons een natuur-recht, een recht door God zelf gewild, dat wij fl onder den Belgischen Staat aile.-, zouden kunnen worden, zonder onze taal, onzen aard en | ons christelijk geloof te ruoeten afleggen » En wat was de Vlaming onder den Belgischen Staat? De Belgistaat dat was geùjk. een schoon, groot huis. Degenen, die Fransch nraken, hadden de ruime, luchtige karners belrokken, en degenen die Vlaamsch spraken moesten in de donkere, doffe kelders wonen. J Sedert meer dan 85 jaren zijn de Vlamingen kelderbewoners geweest, altijd achieruiige-stoken en miskend, als een minderwaardig e ras aanzien, enkel van tel wordend in tijd van , verkiezingen^ en als er moet gevochten worden. Als een \ laming iets wilde worden, al was het dan b.v. ook maar eenvoudige barreel-■ wachter langs den ijzeren weg, dan moest hij eerst een vreemde-'taal, het Fransch, gaan leeren, maar intusschen kon, wie enkel n Fransch kende, àlles worden, zelfs minister van ons tweetalig land, zonder één woordje Vlaamsch te kennen. Is dat recht of onrecht ? » En wat is de Vlaming in Engeland ? Er is hier in Ix>ndon East een Belgisch munitie- fabriek menschen, die enkel Fransch of enlsel Engelsch kennen, kunnen daar 2 pond sterl. (fr. 52) winnen op de week, maar zij, - die enkel Vlaamsch kennen, mogen er zelfs niet binnen. Is dit recht of onrecht ? » Gaat eens naar ons Belgisch Consulaat of naar General Buildings (waar het Belgisch Steunkomiteit huist) en luistert eens af hoe onze menschen, die Vlaamech spreken, daar worden toegesnauwd en toegebeten. En ziet dan eens na, hoe iemand die Fransch spreekt daar lieflijk en voorkomend wordt onthaald, Heet gij dat recht of onrecht ? s En wat is de Vlaming aan het front ? 80 op 100 van onze soldaten zijn Vlamingen, 80 op 100, en er wordt nooit een bevel in het t Vlaamsch gegeven. Er zijn van onze jongens, die den dood zijn ingeloopen, omdit zij niet verstaan hadden wat ze moesten doen. Wat is o dat : recht of onrecht ? e » Het is onze hartewensch, dat deze toe-g stand lia den oorlog zou veranderen, want i- moest er geen verandering komen, dan zou-d den duizenden Vlamingen den Belgischen i, Staat vervloeken ; dan zou de a Brabançonne », n die het staatslied i», dat de Vlamingen en de s Walen moest samenhouden, in onze ooren e klinken als het lied van een verdrukker, en r honderdduizenden zouden den dag vermaledij-[t den, dat wij de wapens hebben opgenomen... d want het zou waarlijk de moeite niet loonen, n dat wij, Vlamingen, tienduizenden van onze jongens hebben laten in stukken schieten, om daarna weer terug in den kelder te kruipen... » ° BESCHUIT MET MUISJES n ij HET SMEEKSCHRIFT DER 77, of der n «t Stoofhaken », zooals Luc in 't « Vlaamsche n Nieuws», het alreeds doopte, is dan toch naar s Berlijn gezondeu om verzet aan te teeken.n : tegen de B. Sch. De 77 vurige* patriotten heb- î, ben nu niets meer te verwijten aan de afge- n vaardigden van den Raad van Vlaanderen : it zij zijn aan dezelfde deur gaan k'oppen, enkel met dit klein verschil, dat zij gingen be- delen, om hun geboortegrond braak te" lt liggen, terwijl onze mannen er het werk gmg halen om den Vlaamschen akker te ploegen voor een spoedigen, weelderigen oo In hun stuk, dat een ernstige besprel niet kan weerstaan, maar uitblinkt door uijdigen, hatelijken toon, komen een ; kostelijke drogredenen voor : zoo b.v. vfci ten zij aan de onder eekenaars van het e< Hooge ;choolmanifest, dat deze maar met waren, terwijl zij zelven, slechts met 77 duiken (en dan nog ëen allegaartje van daclit allooi), en bekennen dat van de et 38 namen op de Auto'ijst, zij er ettelijke loren. Verder bek'.agen de « Stoofhaken zich over, dat zijn niet vrij-uit kunnen s ken. Dat is zoo-wat een stokpaardje gewor en nochtans konden zij toch wel hun ged niten in zekere Hollandsche pers, die graag « patriotisch » proza opneemt ! De m heid is, dat die lawaai-makers inderdaad klein grcepje vormen, hetwelk zijn toevl moe t nemen tôt Vlaamschhaters, en in Vlaamsche kamp onbekende sinjeurs, al ben die dan nog zoo'n ronkenden titel. Of den ze soms als flaminganten die voor « h heerlijke moedertaal (sic) opkomen, wi verslijten : Baron Cogeîs, — de Bai.let-Lat — Baron Vinck, — Oscar Van d 'r Molen Baron van Reynegom de Buzet, — de Jor d'Ardoye (die voor zijn kinderen 3 gouver; ten heeft : een Fransche, een Duitsche eti: Engelsch ; Vlaamsch mogen zc leeren bi, keukenmeid !), — de Kerckhave d'Kxaerdt Sinjeur Nobels, — du Four, — Kreglinger tutti quanti?... In heel de lijst treffen wij amper een c tal namen aan, die ons dààr verrassen : andere onderteekenaars gelijken zooveel een rechtzinnig Flamingant, als een woeke op een eerlijk man. Zij hebben dan ook onnoozel trukje uitgedacht, bij hun naam lidmaatschap van 't een of ander korpi voegen, alzoo de goe-gemeente in den w hopende te brengen, dat gesproken wordt naam, dier vereenigingen. Dat is echter komen valsch : voor elken naam, willen wi tienmaal zooveel zetten, behoorende tôt zelfde groepen, en die niet alleen afzijdig : maar vlakaf tégen de onderteekenaars en ' den Raad van Vlaanderen! Komaan, hee hebt den moed, niet schuil te gaan achter schild van onverantwoordelijke Kringen; h spreekt uit persoonlijken naam, eif op ei aansprakelijkheid. Gij hebt het niet ged: omdat gij dan te licht zoudt bevonden won Gansch uw verzet is dus slechts een armza maskerade en een ellendige komedie, oi wat wij nog eerder gelooven : een gew winstberekening. Opgepast dan maar vooi schadeposten ! AAN DE TWIJFELAARS! — Wij ken er, die wel de aanvaarding der Vlaams Iloogeschool volmondig goedkeurden, ir de reis naar Berlijn niet, zoo maar dad'el konden slikken. Zeer begrijpelijk ! Evem na de verstrekte uitleggingen, en na rijpe overdenken, wat al goeds voor de Vlaams Beweging, die kranige stap, binst lutte'e ken moet afwerpen, is de twijfel bijna ov geweken, en is er zelfs aanwinst in de ran der zich uitsprekende aktivisten te boek n.l. zij die vonden dat wij, tôt dan, te lak waren, en onzen kostbaren tijd versnipper aan 't bespreken van systemeri en schaî ringen. Mochten er evenwel nog aarzelen, dat dan bedenken dat de zich zoo noemende woordvoerders, in hun smeekschrift, i maals met dezelfde bewoordingen de Via sche Hoogeschool afwijzen als de Bestuurl Scheiding. Als die heeren zelf geen vêrs maken tusschen « aanvaarden » en <c aan gen » waarom zouden wij het dan nog cloei: DE « WACHTERS » zijn weer opgedt 't Zullen wel andere gelds,tuikers zijn, dit bijspringen, want het uitzicht is heelet

Er is geen OCR tekst voor deze krant.

Er is geen OCR tekst voor deze krant.

Er is geen OCR tekst voor deze krant.