y/aca*teafeaawc£j»ite^uiaMag«^^-waszaKlsa 32 aar — N. 11 I 'H'WWHijIIHIH.HI t ■ 'h'EI M '.IIIMH t'rijs pei ïmmmei : voor België $ centiemen, f ooi den i reemde 5 centiemen sr.'jr.-.usBsaisseszaas»!zsaBeic!Bsnyni T VsBsêcoR : tfi«ïSaci& Zee maaadeo « , . , , fr. 6.50 Een jaar ....... fr. IZAO Mts abonneert rid ep aRe pos&oreete» DEN VREEMDE Drie maanden MIagelUKa vereenden). . .... let mm fr. 4.00,0u i :50,oo 450,00 500,00 C50.00 160,00 2,ftïii|© CUP II We waren zoo gelukkig vóór den oorlog ! En bierdoor wil men de zoo erg getroffene arbeiders van heden, die heil en verlossing zoeken in het Socialisme, ons den rug doen toekeeren. 't Zal best zijn hier eens eene andere klok te hooren luiden.. In zijn boek. Het Klerikaal Regiem in België, zegt Dr. G. Barnich: « De strijd van den werkmensch voor de eischen des levens is bestendig. De werkmensch heeft noch kapitaal noch krediet. Daar hij maar zeer lage loonen geniet, moet hij voedsel en levensbenoodighedec aan kleine prijzen kunnen aankoopen. Zie wat die loonen waren en nog zijn ! Toen M. Buis nog burgemeester van Brussel was, beval hij een onderzoek over den economischen toestand der arbeidersgezinnen van de hoofdstad. M. De Queker, de zeer bedrijvige bestuurder van de Werkbeurs, was hiermede gelast. Het onderzoek reikte over 8009 werklieden. Werden als werklieden aanzien : zij die minstens 2.50 fr. daags verdienden; — wie maar van 2 fr. tot 2.50 fr. won, werd aanzien als halve gast, en wie min won dan 2 frank werd bij de leerjongens gerangschikt. Er werd vastgesteld dat het middenloon van de 1155 leerjongens 1.18 fr. bedroeg; dat van de 787 halve gasten was van 2.01 fr., en dat van de 552G werklieden van 3.20 frank. Van deze laatste wonnen: 1110Fr.2.50 2472> 8.00 799, „»3.50 631.«,......»4.00 Bijgevolg : 20 % der salarissen overtreffen 'de 2.50 fr. niet, 44.7 % wonnen 3 fr. ; 14.4 % wonnen 3.50 fr. ; 11.4 % wonnen 4 frank en 5.5 % meer dan 4 frank. Opzoekingen, hetzelfde jaar ondernomen over den toestand van 100 werkersgezinnen, genomen buiten d°ze, die door de bijzondere of de openbare liefdadigheid niet gesteund worden, gaven den volgenden uitslag: Die gezinnen hadden te zamen 256 kinderen. Het gemiddeld inkomen van elk gezin kan op 24.96 fr. per week geschat ■worden, of 1173.37 fr. per jaar, als men rekening houdt van vijf weken werkverlet. De statistieken door de regeering opgemaakt over de loonen van nijverheidswerkers en stielmannen (jaar 1909) zijn nietmin leerzaam en bevestigen ten volle devorige gegevens. Zij bepalen op onbetwistbare wijze dat België het land er laagsteloonen is!!, De werklieden zijn in deze statistiek in twee kategoriën verdeeld : deze die min dan 16 jareri tellen en deze welke meer dan 16 jaar oud zijn. Werklieden van min dan 16 jaren: Totaal aangegeven werklieden : 45.327. Winnen min dan 0,50 fr. daags. . 4.667» van 0,50 tot 0,99 » » . . 12.748 s van 1.00 tot 1,49 » » . . 15.090» van 1,50 en meer» , . 10.128 Voor 5.259 kon het loon niet worden bepaald. Werklieden van meer dan 18jaren : Totaal aangegeven werklieden:467.511. Winnen min dan 1,50 fr. daags..20.883 » van 1,50 tot 1,99 »» ..28.638 » van 2,00 tot 2,49 »» ..62.195 » van 2,50 tot 2,99 »» ..87.011 » van 3,00 tot 3,49 »» ..100.367 » van 3,50 tot 3,99 >> ..65.781 » van 4,00 tot 4,49 »» .,50.874 » van 4,50 tot 4,99 *» «.21.134 > van 5,00 tot 5,49 >» ..13.832 » van 5,50 tot 5,99 »» ..5.770 » van 6,00 tot 6,49 »» « .8.668 » van 6,50 tot 6,99 »» ..1.653 » van 7,00 en meer» ..4.357 Voor 42.595 werklieden is het loon niet vastgesteld geworden. Het is dus bepaald zeker dat omtrent 65 % van de volwassen werklieden minder dan 8,50 fr. daags winnen, alhoewel SI. Buis, in 1906 berekende, dat in steden als Brussel, eene gewone familie 5,65 fr. daags moest hebben om aan de dringendst*» ' • vensbehoeften te voldoe), Werksters van min dan 16 jaren : Totaal aangegeven werksters : 25.132. Winnen min dan 0,50 fr. daags.' . r.575 » van 0,50 tot 0,99 » » . . 8.480 » van 1,00 en meer» . . 6.946 1.984 werksters van deze kategorie 7Ïjn niet in deze telling begrepen. Werksters van meer dan 16 jaren : Totaal aangegeven werksters: 74.661. Winnen min dan l,ro fr. r'p.ags. . 0.609 van 1,00 tot 1,49 » » . . 22.420» van 1,50 tot 1,93 * » . . 21.349 var, 2,00 tot 2.49 » » . . 13.429» vau 2,50 Lot 2,99 » >> . . 5.3G2 » sran 3,00 tot 3,49 » » . . 2.233» van 3,00 tot 3,99 > > . .052 i> van 4,00 t . meer * . . 395 8.SOI werksters ontsnappen aan deze op-. Volgens deze ongave hebben due 67 ,% der werksters een loon dat de 2 fr. per dag niet overtreft en 83 % winnen min dan 8 fr. Men neme in acht dat er onder de vrouwen, die naar het fabriek of het werkhuis gaan, huismoeders zijn wier man ziek of gebrekkelijk is, en weduwen met of zonder kinderen. In andere gevallen, als zij niet getrouwd zijn, moeten'zrj met dit klein loon aan al hare levensbehoeften voldoen. Wat te zeggen over de huisarbeiders en huisarbeidsters ? Er zijn er omtrent 118.620, — dus 15 % van de werkersbevolking. De tentoonstelling ,n den huisarbeid te ~rusael en 't Congres, dat er op volgde, hebben de afschuwelijke uitbuiting aangetoond waaraan deze ongelukkigen blootgesteld zijn. * * * Tot daar een greep uit de studie van eeuen burgerlijken socioloog. Dit zijn cijfers door officeele besturen en door eene door en door godvruchtige regeering opgemaakt! Zwijgen wij thans van de. hongerloonen der plattelaudswerklieden en boeren, waarvan uit weelde(?) jaarlijks 47.000 de grens moesten overtrekken om in hun onderhoud te kunnen voorzien. Baken wij heden de details niet aan der huisarbeiders; zwijgen wij van de mannen van 't spoor; knijpen wij de oogen dicht voor de onmeedoogende concurrentie die de private nijverheid _ van toevluchtsoorden, strafcolonies, gevangenen en... kloosters hadden te verduren. De werkende klasse had ongelijk «te veel» te willen, want zegt het blad zcar plechtig: maais, zeer plechtig : Bij het blakeren van den wereldbrand herkent men heden de schaduw Zijner wrekende hand en met een nederig maar vurig gebed moet de wereld zich wenden tot Hem die 't al regeert. 'n Gebed !... Nog 'n gebed! Maar de Paus zelf begint te twijfelen aan de kracht van het g«»bed, want'ziehier wat de onfeilbare healige vader in eene Kerstrede tot do Kardinalen zegde, dit volgens roomschkatholieke bladen : ... De Paus zeide verder: Tot het be-; stieren der Kerk geroepen in de oogenblikken van de grootste schokken der geschiedenis, verheugden Wij er Ons in te hopen, dat de goede wil van den Vader niet zonder vruchten zou gebleven zijn voor de ongelukkige kinderen, doch helaas I deze hoop bleek ijdel. Krachtig gedurende zestien maanden Ons menschlievend doei nastrevend, zagen Wij Ons optreden voor het grootste gedeelte vruchteloos en zelfs Onze stem, die gehoorzamend aan het «clama ne cessesi niet wilde zwijgen, totdat zij een echo zou hebben gevonden in minder verharde harten, zagen Wij te dikwijls weerklinken in het ledige, als de stem «clamantis in deserto». En wat zullen Wij zeggen van deze idealen, van dezo goederen, die het Ons met blijdschap toescheen, misschien te kunnen verschaffen als vruchten van den vrede aan de godsdienstige en burgerlijke maatschappij ? Integendeel : iedere wil, iedere bedoeling, ieder ideaal brak door de vijandige omstandigheden en ook onder dit gezichtspunt moeten Wij erkennen, dat. Wij weinig of niets vermochten. Na zulke verklaring kunnen de Janklaassen de lader optrekken, en ons besluit is zooals wij reeds vroeger zegden : 't Gebed is in deze kapitalistische uitbarsting cnmachtisr de stem van 't kanon te smooren. En tot slot Kempenaar, zoo pij de verantwoordelijkheid van den wereldbrand op onzen nek wilt ; --huiven, raden wij u de voorzichtigheid aan, want 't is gevaarlijk van koorden te spreken in 't huis van den gehangene I Wie wind zaait zal storm oogsten ! . ziel naar werk eo H, Ho.'eraans. TE AALST Wij hebben destijds de gelegenheid gehad het initiatief van den heer Miserez, 1: dbouw-inspecteur te Aalst,te kunnen prijzen voor zijne versehillige inrichtingen, die zoo nuttig en doeltreffend zijn voor ons volk, en thans dat hij zijn bilan roor 1915 komt to openbaren, nemen we nogmaals deze gel* genheid te baat ora hem onzen innigee dank uit te drakken. want hij heeft ons, nu gedurende deze benarde tijden bewesen, vooral een man van de praktijk te zijn. M. Miserez is geen man die tot r>nze partij behoort, maar zijne werkingen en tot s*»nd gebrachte inrichtingen bewijz- i ons. dat hij het goed meent met het volk, dat hij het goede en nuttige diensten heeft bewezen, en dat is ons voldoende, want bü on*, komt i het er niet op aan, te weten wat men is, of wat men zal werden, maar enkel en alleen, hulde aan wien hulde toekomt, al weze hij een onzer ergste tegenstrevers. M.Mif.Tez is de man wien de eer toekomt, het eerst de aardappelschil ^e hebben benut tdgd, om er een voedzaam voedsel voor de beesten van te maken, en begonnen met 't werk, op 26 Maart 1915 heeft hij d«n volgenden uitslag bekomen tot einde December 1915: Fabricatie 185.400 kilos 38. --05 kilos 8.644.50 franken. Opgebrachte schillen Voortgebracht meel Waarde van het meel Staat der rekeningen .952,65 fr. 1153,75 fr. 822,78 fr. 600,00 fr. 2626,83fr. 495,00 fr. 093.49 fr. 100,00 fr. 000,00 fï. Betaald aan loonen1 Betaald aan brandstoffen Betaald aan maien Stortingen aan 't Voedingscomi teit Stortingen aan Huishoudscholen Commissieloon aan de Huishoud scholen Aankoop en amortissement var materiaal Magazijn Reservekas S644.0Ö fr. Dit is dus een zeer schoonen uitslag want benevens werkverschaffen aan werkloozen en beestenvoeder voortbrengende, Leeft hij nog 3200 franken kunnen storten aan Voedingsecmiteit en Huishoudscholen, dus nog hulp voor de arme en noodlijdende bevolking. WEEK AAN DEN AKKER. BEPLANTING DER LEDIGE GRONDEN Het viel nu wel een beetje in zijne bevoegdheid als landbouwingenieur, rich bozig te houden met de vruchtbaarmaking der ledige en onbenuttigde gronden, maar toch is het weeral op zijn initiatief en aandringen dat het er van gekomen is. Zoo worden er hedendaagB in onze stad 610 aren grond benuttigd, door 270 huisgezinnen, die, deze gronden hebben beplan: met aardappelen, erwten, boonen, blad- en wortelgawassen. iets wat voorzeker een goe^ inkomen zal hebben geweflist voor de gezinnen die het geluk hebben gehad, ' een gedeelte dier gronden te mogen bewerken. Hiervoor is er eene toelage geweest van de Landbouwafdeeling van 't Nationaal Comiteit : 500 franken en van wege de stad eene som van 1000 franken. Hij beschikte dus ever een kapitaal van 1600 franken die hij volgender wijze heeij benuttigd : Schadeloostelling voor het in schik brengenvan de stedelijke mestpleinen, enz. 490,00 Aankoop van plantgoed en zaden650,00 Aankoop stoken, rijshout, draden, £30.00 Daghuren93,00 Vetten67,00 Te zamen fr. 1600,00 HUISHOUDSCHOLEN VOOS JONGE DOCHTERS Eene ware degelijke inrichting, want wij hebben ze destijds bezocht en onze > ede indrukken alsdan in ons blad openbaar gemaakt. Voor den oogenblik bezitten wij er drie, door hem in het leven geroepen : eene in de Meuleschettestraat, eene in de Nazarethstraat en eene in de St-Joristraat. Er zijn 450 leerlingen :ngeschreven waarvan er 317 in het jaar 1916, de lessen hebben kunnen volgen. In die schelen leeren de meisjes naaien, wasschen, versteilen, snijden, koken. eni.". in een woord er worden laar goede huishoudsters van gemaakt. Met de volgende inkomsten voorzag hij in zijne uitgaven : Bijdrage van het werk der aardappelschil3121,83 Toelage van de stad1900,00 Toelage van het Comiteit1200,00 Toelage van de prov. Landbouweo- mice .vJO.OO Giften van bijzonderen1011,65 Te zamenfr.7633,Zï Hij deed dë volgende uitgaven: Wedde der meesteressen2150,00 Onderhoud der leerlingen3500,00 Aankoop van stcffen voor den naad 750,00 Materiaal en Mobilier800,00 Huur, vuur, licht, enz.433,58 Te zamen fr. 7633,58 Die scholen bewijzen zeer groote c.ensten voor onze arme bevolking; ook al de roenmaien die zij er bereiden worden door d* leerlingen ve: ':berd. CONFITULRFABRICATIE, ENZ. Op einde der maand Juli van verleden jaar, wilde hij t >k het fruit benuttigen om er goedkoope confituren van te maken.voot onze bevolking en »oo heeft hij niet min «iftf 23 000 kilogrammen fraife "arwerkt. In confituur9900 kilogr. In gedroogd fruit6000 kilogrom te bewaren In cider8000 kilogr. Hierover heeft hrj 40 dsmonstratiea gegeven en 3 brochuren en vlugschriften versnixiid- Hij ontving:Van verkoop van confituren4000,00 Gedroogd fruit in laagazyn (s.eschat) 300,00 Appelwrjn of oider (geschat op)4ü0,uv Te zamen Hij gaf uit : Aan grondstoffen Aan dagloonen Aan materiaal Aan verscheidene Reservekas Te zamenfr. 4700,00 Weeral dus «ene goede fabricatie, die niet alleen werk verschaft maar die ook s.aa bijdragen, om later iets grootsch in dien zin tot stand te brengen. RHSTTAARTEK BA KKERÏJ M. Miserez zag ^ok in het kieini ran+soen van brood voor onze bevolkng en bestatigde met treurnis dat de rijst, zulk voedzaam voedsel voor den mensch, niet -"woegzaam verbruikt werd, om ons 't ontbrekende r.an ycedsel bij te brengen en hij besloot, de rijst in taarten te bakken en aldus het volk den lust tot rijst eten te bezorgen Hij begon dit werk einde November van 1 verleden jaar en op einde December, dus op eene maand tijds, had hij reeds 6000'kilogrammen rijsttaarten "pbakken.di* t buitengewoon succes heLben in onze stad en verkocht worden in den winkel van de Stedelijke Coöperatief voor voeding der bevolking aan 50 centiemen de kilo. Om die 6000 kilogr. rijsttaarten te bakken heeft hij gebruikt: Melk (afgeroomde)8000 kilogr. Rijst1100 kilogr. Suiker700 kilogr.Hij heeft die geleverd aan fr. 0,40 de kiloof eene ontvangst gedaan van °400 franken. Uitgaven : Aan Melk660,00 Aan Rijst660,00 Aan Suiker665,00 Aan safraan, enz.,60,00 Aan Dagloonen108,00 Aan Brandstoffen30,^-j Aan Materiaal^27,00- Te zamenfr. 2400, de geweldige west- in noord wester-wind hebben veroorzaakt dat de Schelde en de Dender, alsook alle beken en waterloopen, oin te meer zwollen. Zp.terdag morgend, van Weiteren naar Dendermonde, stond het water ier Schelde geweldig hoosr en meerschen en landerijen kwamen onder water. Te Schoonaerdc waren reeds vele huizen overstroomd. Vf 'erop, naar Appels, 'as het verkeer onderbroken op dan grooten steenweg. Plotseling hoorden wij een donderend geraas : De scheldedijk, was op vier plaatsen doorgebroken. De buitenlieden snelden toe om hem te stoppen, maar moesten vlucht i wilde zij niet «»lven verdrinken, zoo snel wies het water dat op eenige oogenblikksn alles overstroom «ie. Tc Zele zette zich het water ook ever den dijk en herschiep het omliggende in eene zee. Te Baesrode stonden alie huizen in de Kerkstraat ond«r water, alsook de kerk. Te Dendermonde liep de Dender buiten aijn» oevers, de Dijk straat ea 'isdderstra&t o ^rstroomïnd ; bet w»ier trok lat«r terug, maar 'b avonds waa het weder 'letaeiir'de. De Koorndijk brak eek deor oader het rows! ' vaa 't water. Pe Vonttelkeek fcrad eveneens kuiten hare oevers alles in het omBggetide ender —iter zettend. Het verkeer op den steenweg Aalst-Den* d». monde is sii.ds twee dagen onderbroL»n. In ons blad van verleden week «egdew wij reeds wat het stadsbestuur van Dendermonde diende te doen om aam dien toe-' stand een einde te stellen. Waarom neemt men geene doeltreffend© maatregelen ? Nabij Appels-Veer brak de dijk ook door, vele huizen en boerenwoningen onder wa-' ter zettend. < -1 jkkiglijk ig Zondag morrend de wind gekalmeerd, was het de laatste giettij van d- nieuwe maan. Wij hopen dat men overal en spoedig,' maatregelen zal nemen - om de Scheldedrjen zooveel mogelijk te versterken. J. M. (Tweede briefwisseling) Sedert verscheidene dagen loop* te Wetteren de Schelde buiten hare oevers, en he* is waarlijk een hartverscheurend tooneel om zien. hoe de bevolking van den kleinen en grooten Aard, half Brug- en Kattestraat door die ramp getroffen zijn. Het water staat bij elke hooge tij omtrent een meter hoog, dringt de huizen en kelders binnen en mengt zich met den inhoud der gemakken, met meubels en anderen voorraad di» in de huizen liggen te drijven. Over twee jaren kwam minister Helleputte, vergezeld door andere heeren, alsook burgemeester r~i schepenen ter plaats, ten einde betere maatregelen te nemen, om den terugkeer van dien toestand te verhinderen. Men besloot den kaaimuur te verhoogen, nog andere verbeteringskens er bijvoegende. De minister en zijn staf vertrokken, na de bevolking met een oprecht vriendelijk kiezerslachje begroet te hebben. Twee jaren zijn verloopen en niet de minste verandering is er gekomen, alhoewel het departement van openbare werken niet ontredderd is geweest. Van in het begin van den zomer heeft onze, gemeente-architect trwee à drie weken staan meten, om het werk te voltooien. Er is zoo goed en zoo lang gemeten, dat men te laat is gekomen met de noodige stukken; het ordewoord was dus weeral: wachten. De Rchoone zomerdagen zijn heen gevlogen; dagelijks hebben honderde werkioozen talrijke nuttelooze werken verricht; de vroegere goed begang- en berijdbare aardewegen zijn nu herschapen in rotte modderpoelen; de tramlijn eener naamloozo maatschappij, is van den Driesch naar Oversebelde verlegd, zonder één centiem vergoe: ding aan de werklooze werkers. Maar, wanneer het d« overstrooming betreft, niets, — zelfs reinigt men het verpestende slijk niet weg van voor de deuren ' der geteisterden. Allo, heeren bestuurders, handen uit de mouwen en tracht den toestand dezer geteisterde bevolking eens beter te overwegen, dan zal men u niet overladen met schande, die gij thans verdient. BBcü z&S Europa er TONNY. eoplQ&j tsiizian Wij lezen in de «Daily Mail» het volgend sombere tafereel : De demographische balans van Europa, neemt van nu afvreeds eene schrikwekkeo»' den aanblik aan. Vijf-en-twintig millioen man zijn te wapen geloopen. Negen miilicen zijn reeds gevallen of ongeschikt voor den ntrijd geworden; na afloop van het tweede oorlogsjaar zal het verlies aan menschelijke levens in Europa de £0 millioen bereiken. Dit is echter slechts de militaire balans.. Ook de civiele bevolking zal eene aanmer-' kelyke gaping vertoonen, ten povolge der menigvuldige door te 'stane ontberingen. Overal is het geboortecijfer dalende. In Engeland telt men 40.000 geboorten minder en 50.000 sterfgevallen meer, wak dus een demographisch deficiet van 90.000 eenheden bebeekent voor een tijdperk van ÏB' maanden. Te Parijs, Londen, en Weenen is1 de toestand dezelfde, een pestziekte in de] Middeleeuwen richtte dergelijke verwoestingen niet aan. Na den oorlog zal Eurcpa nog slechts een «klein Europa» zijn met eene bevolking die nauwelijks het cijfer zal overschrijden dat het vcor do Napoleontische oorlogen telde.' En wij zullen ons voor de volgende verhou* dingen bevinden: Twee vrouwen voor een' man; meer grijsaards dan jonge lieden; meer kinderen dan volwassen werklieden ; meer gebrekkelijken dan gezonde menschen; millioeneu mannen aan wie arbeid of eenige betrekking zal moeten verschaft' worden, nadat millioenen vrouwen mannenwerk zullen aangeleerd en mannealoo-' nen zullen verdiend hebben. MilHoeaen werklieden die eraan gowoon zullen geworden K^jn Iconen te verdienen «lie het driedubbele bedragen van die vóór den oorlog en die niet vca vermindering "tillen willen •en . ; dit- zijn uog slechts dr moest in het '• eogspringende der raagstukken waarvoer'Europa zal geplaatst worden. Tal van an1 dere gevolgen, die thans nog in het duiMer liggen, zullen opduiken om te getuigen vaa'j J« onafzienbaarheid der ranu». v

Er is geen OCR tekst voor deze krant.

Er is geen OCR tekst voor deze krant.

Er is geen OCR tekst voor deze krant.