ZONDAûSBLAD Bij b lad van " VOORUIT „ 'ANnift R NnVPMRPR Tweede Jaargang — Nr 28 Prijs : 5 centiemen Verdwenen Toondichters KLEINE STUDlkX V Martijn-Jozef Mengal (•) Onder de Gcntsche toondichters, tôt de eerste helft der voor'gaaade eeuw behoorende, staat, zonder twijfel, Martijn-Jozef Mengal in de voorste rij. Zijn naam, en de massa kunstwerk, door hem voortge-bracht, zijn echter bij het huidig geslacht zoo goed als geheel vervreemd en onbekend geraakt. Het is enkel bij zeldzame musicologen en bij trouw gebleven minnaars van Gent's kunstverleden, dat men nog over dien kunstenaar weet te vertellen. Daarom willen vvij hier eenige regelen, aan de nage-dachtenis van Mengal gewijd, neerschrijven, om aldus zijn beeld en zijne werken in de herinnering van het volk te brengen. Martijn-Jozef Mengal werd te Gent geboren den 27 Ja-nuari 1784. In de Gazette van Gent (nr van 6 Juli 1851) lezen wij het jaartal 1786. Dit is eene vergissing, want het moet mderdaad 1784. wezen, zooals het blijkt uit Mengal's geboorteakte, die de geleerde musicoloog en geschiedkun-dige Paul Bergmans aanhaalt, 0111 dezelfde dwalmg, op eene andere plaats begaan, te weerleggen (2). Mengal's vader heette insgelijks Jozef; zijne moeder, Maria Van Hamme; beiden waren te Rrussel geboren. Reeds van kindsbeen af, ontstond er bij den jongen Mengal eene bijzondere belangstelling in de muziek; toen hij nauwelijks 12 jaar oud was, trad hij in concerts als viool-speler op eri dierf het aangaan kleine compositiën te schrij-ven, waarin veel aanleg en gevoel besloten lagen (3). Vader Mengal, die als een uitmuntend waldhoornspeler {cor) cloorgmg en als dusdanig langen tijd tôt het orkest van den Franschen Schouwburg van Gent behoorde, was de eerste waldhoornleermeester van zijn veelbelovenden zoon, en op I3jarigen ouderdom bekleedde deze de plaats van eersten waldhoornspeler in gezegd orkest. In 1804 vertrok Martijn-Jozef Mengal naar Parijs (4), alwaar hij in het Conservatorium al-s leerling der klassen van waldhoorn en van compositiën werd aanvaard.Weinigen (1) Tôt ons groot leedwezen kunnen wij ditmaal onze reeks Kleine Studiën met geen portret illustreeren. Wij hadden ge-hoopt. het cliché van Mengal's portret — het eenige dat in heel Cent bestaat in leening voor onze uitgave te zullen ontvan-gen. Wij zijn iti onze hoop teleurgestéld geworden en hebben daarbij eens te meer ondervonden da( er zelfs lieden zijn, die door hunnen handel min of meer tôt het muzikaal leven behooren, en geen broéderlijk gevoel bezitten 0111 op eene belang-looze wijze een kunstenaar als Mengal te helpen vereeren ! (2) Paul Bergmans : Variétés mvsticoloçiir/iien. — Documents inédits. Première série. — Gand, 1891. (3) Zijne leermeesters van viool waren Prévôt en Wauthier. (4)^ Zulks geschiedde door de gelukkige tussc-henko'mst van M. Faipoult, den toenmaligen prefect van het Scheldedeparte-ment, dien men heden zou heeten : de gouverneur der provin-cie Oost-Vlaanderen. Eenigen tijd nadien sehreef Mengal — waarschijnlijk als dankbetuiging voor de bcwezen belangstelling — een koorgezang : Hymne pour la fête de Madame Faipoult. tijd nadien trad hij in het muziekkorps van de grenadier der keizerlijke wacht van Napoléon 1 en volgde de veld tochten in Pruisen en Oostenrijk. Naderhand te Parij teruggekeerd, hield hij zich enkel met zijne kunst onledij en behaalde in 1810 den tweeden prijs van compositie en he volgende jaar den eersten van waldhoorn. Vanaf 1810 tôt 1824 behoorde Mengal als waldhoorn speler tôt het orkest der Opéra Comique van Parijs. In 1824 kwam Mengal terug naar Gent en werd er al bestuurder van den Franschen Schouwburg aangesteld, toen nog de oude zaal van Sint-Sebastiaan, op den Kouter op welke plaats nadien de huidige schouwburg werd ge bouwd (1). Deze tooneelonderneming was voor Mengal niet geluk kig ; hij gaf zijn ontslag als bestuurder, doch bleef tôt ii 1830 de betrekking van orkestmeester waarnemen. In 1832 vertrok Mengal naar 's Gravenhage, alwaar lu tôt in 1835 als orkestdirigent aan den Franschen Schouw burg verbonden bleef. Toen in dit laatstgenoemde jaar te Gent het eerste Mu ziekconservatorium werd opgericht, verkoos men Menga als bestuurder van het nieuw onderwijsgesticht, ambt da hij tôt bij zijn overlijden bleef bekleeden. Intusschen was Mengal 00k werkzaam als orkestmeeste van de toen zoo schitterende harmonie Sinte-Cecilia, die h lot zoovele zegepralende uitvoeringen wist te leiden. Mengal, getroffen door eene beroerte, stierf lin dei nacht van 4 tôt 5 Juli 1851, in den ouderdom van 67 jaa: Ziedaar, bondig aangeteekend, eenige chronologisch aanduidingen nopens den toondichter Martijn-Jozef Mer gai. Stippen wij in het voorbijgaan nog aan, dat bij zijne 01 richting, het Conservatorium in eene afhankelijkheicl va het stadhuis werd gevestigd, dààr waar thans de bureele van den Burgerlijken Stand zich bevinden, op den hoe der Stadhuissteeg en der Hoogpoort. In 1876 werd het Coi: servatorium overgebracht naar het gewezen « Kuldershuis > op de Bisdomplaats, dààr waar nu de Nationale Ban staat. Naderhand, bij de afbraak van genoemd weezengc sticht, kwam het Conserv atorium naar de Hoogpoort terug ditmaal in de aloude, zeer ruime woning der vroegere gr£ ven de Thiennes, op den hoek der Toevluchtstraat. D inhuldiging der concertzaal van het Conservatorium ha plaats den 5 April 1903. Het historiek van dit « Steen » of heerenhuis is zeer b( langrijk, doch op deze plaats kunnen wij er niet breedvoeri over handelen. Bepalen wij ons dus bij een paar vluchtig beschouwingen : In eene akte van 1398 leest men, d; toen zekere Syinoen Vander Sickelen eigenaar was van h< (1) In betrekking met de eerste Fransche tooneelzaal te Gen zij gezegd, dat deze aan de maatschappij Sint-Sebastiaan b hoorde, maar de zaal werd1 aan de stad verhuurd, die er, ond( haar toeziclit, vertooningen liet geven. Zoo lezen wij in de Gevtgchen ïï er/wijzer van 1771 het volgende, waarbij, onder de titel « Verma.ek(4ijkheden », deze schouwburg wordt aanbevolei « De Zaele van de Spektakels is nevens het Plof van den I » Sebastiaen, op den Kauter: de Fransche Comedianten konie » aldaer vertoonen met de maend van October of November t< » den zaterdag voor den Palmen-zondag, vier-mael ter wek » den zondag, den dyssendag, den donderdag en den zaterde » Abonnement Suspendu. »

Er is geen OCR tekst voor deze krant.

Er is geen OCR tekst voor deze krant.

Er is geen OCR tekst voor deze krant.

Er is geen OCR tekst voor deze krant.

Er is geen OCR tekst voor deze krant.

Er is geen OCR tekst voor deze krant.

Er is geen OCR tekst voor deze krant.