9 Maart 191b Nummer 23� den Dinsdag, Donderdag en Zaterdag verschijnende * Pit blad is VOOR DE BELGISCHE SOLDATEN bestemd ; iedere compagnie, escadron of batterij ontvang-t tien ot vijftien F ranse be en Nederiandscbe exemplaren. Verhalen van Strijders Baron Camille Buffin, heelt onder den titel R�cits de Combattants (1) � Verhalen van Strijders � een lijvig boekdeel uitgegeven, dat eene reeks verhalen bevat, geschreven door ooggetuigen van of mede- strijders in de meest dramatische epizoden uit den Belgischen veldtocht. Eene voorrede van baron de Broqueville, onder vorm van brief aan den schrijver, zegt dat � deze met veel geduld bijeengebrachte verhalen, ons nogmaals geheel den veldtocht doen herleven, van af de schitterende openbaring die de .eerste dagen te Luik voor velen waren, tot aan de bittere uren die ons leger in de verdediging van den Yser beleven moest �. Veertien verhalen, volgens tijdsorde gerangschikt, geven inderdaad hier eenige treilende ep; zoden weer 'uit de verdediging van Luik, de strijd aan de Geete, de vinnige gevechten' die met iederen uitval uit [Antwerpen gepaard gingen, uit het benarde beleg, den epischeu aftocht on eindelijk den roemrijken weerstand aan den Yser. 1 Deze verhalen, met veel zorg gekozen, en ge- schreven door hen zelf die deze tragische uren van 'den veldtocht beleefden of ten minst-: door hen rechtstreeks ingegeven, doen ons eene warme en ge- jzoude ontroering naar het hart wellen ! Het zijn 'evenveel waarachtige en onbetwistbare getuige- nissen van het prachtige gedrag van onze soldaten, en van den heldenmoed dien zij hebben getoond ge- durende de geweldige gevechten tegen een onver- ibiddelijken vijand, wiens macht toch eindigde met [op den hardnekkigen weerstand van de onzen te lloupen. Wij moeten den schrijver, die met zoqveel talent [deze roerende verhalen wist bijeen te brengen, en , dien die hem. hunne medewerking verleenden, ge- I hik wenschen met dit boeit. Hieronder drukken wij een van deze verhalen af, dat ons de verschrikkelijke dagen doet beleven^ van het fort van Lier, gedurende het beleg van An t wer- pen. Zoo wij dit verhaal onder veel anderen uitkie- zen, komt het doordat, wij reeds zinnens waren voor ouze lezers het bittere lichamelijk en zedelijk lijden ie schetsen, dat de garnizoenen van de forten, die langzamerhand onder den onlzettenden schok van de reuzenprojectielen wegbrokkelden, te ver- iduren hadden, een lijden dat nog al te weinig is bekend en dat men wel eens dient te herinneren. Een verhaal dat nagenoeg hetzelfde was als dat van baron � Buffin. moest eerlang hier ter plaats verschijnen. , Men zal begrijpen dat wij het beter hebben geoordeeld deze bladzijden over te drukken, geschreven door een officier van het garnizoen zelf. .De Laatste Uren van hst Fort van Lier (door een Garnisoens-Officier) Men moet niet m e en en dat dit verhaal eene iverzameling van allerlei indrukken is. Zoo het 'garnizoen van een fort erg samenged rongen [schijnt in de smalle ruimte die door het werk wordt ingenomen, bevint het zich in werkelijk- heid zoo wat overal verspreid : drie man hier, 'lien man daar, in de koepels, in de munitiemaga- zijnen, in de loerposten, enz. ; iedereen is in 'zijn eigen hokje en er bestaat veel minder aanra- |king dan in de troepen te velde. I Als door de vernieling van sommige gedeelten van het fort, het garnizoen langzamerhand meer en meer bijeenkomt, zullen de zenuwspanning, 'het gebrek aan slaap, de onregelmatige voeding, let onder den regen van projectielen in eene lijdzame kudde hebben veranderd, die zeker nog ^el reageert en tot inspanningen in staat is, doch slechts tot zwijgende en werktuigelijke pogin- jgen. Behalve zij die deze uren beleefd hebben, zal t�emaud ooit kunnen begrijpen, welk' een bitter Jijden de verdedigers van de -forten te verduren hebben. * * * �.. 2Jm September� iqi4- � Het kanon buldert �5 de verte en het gerucht schijnt te naderen. Wij hooren duidelijk het vuren van Waelhem en �int-Kathelijne-Waver ; groote witte rookplui- men stijgen aan den gezichtseinder boven de hoornen ; de toren van Mechelen verdwijnt on- der den rook. .,(') Eed.bundel in het F�ansch, uitgegeven bij Plon- "0^"'t. �f rue Garanci�re, te Parijs, van 375 bladzijden Ah i Pla,!en en H kaarten. Dit werk zal door de ^'Waiance rie l'Oc�an., in De Panne, verkocht worden, �o" K RriJ* van a '*>.M. waarvan de helft, i fr. 75, �� ' "et Roodft-Kxuis zal gestort worden. Sedert verscheidene dagen bevindt iedereen zich op zijn s tri j dp os t. Duitscbe troepen, waar- schijnlijk patroeljes, werden door onze loerdei s op 8,500 meters afstand van het fort vermeld, al te ver om handelend tegen hen te kunnen optre- den. De aanval is nakend. Onze mannen zijn vastberaden en vragen niet beter dan het vuur te openen. De dag en den nacht gaan kithn voorbij. a8en September. �. De lafcrfen gaat bij ons kalm voorbij. Het kanon don|fert nog steeds ; per telefoon vernemen wij dat Waelhem en Sint-Kathelijne-Waver hevig gebombardeerd* worden. Om 2 uur 's namiddags melden onze observatieponten dat plaatsen, die in het bereik van de kanonnen der forten liggen, door vijande- lijke troepen bezet zijn. De koepels, van iS-coati- meters openen het vuur, dat tot tegen het vallen i van den dag wordt voortgezet. ' Ons eerste kanonschot was eene ware verlich- ting ; de zenuwspanning van het wachten is verdwenen ; het fort is vol vroelijke bedrijvig- heid. Om 8 uur 's avonds, bombardement door de �forten van de huizengroepen langs den weg naar Aerschot, waar men gemeld heeft dat de vijand kantonneerde. Dien dag antwoordt de vijand niet. Het vliegcorps had ons gemeld dat er belege- ringsbatterijen in onzen verdedigingssector wer- den opgesteld ; op den afstand waar zij zich be- vonden vermochten wij niets tegen hen. ag" September. � Behalve ons vuur van den vorigen avond, ging de nacht kalm voorbij. Juist om half 8 verwittigt ons het eigenaardige ge- fluit dat de granaten boven het fort voorbij vliegen; zij ontploften zeer ver van hier, onge- twijfeld te Lier; boomenrijen verbergen>,onshet gezicht van de stad. De telefoon bevestigt ons inderdaad dat er granaten aan de Leuvensche Poort vallen. Het duurt niet lang of wij krijgen onze beurt; eerst granaatkartetsen waarvan het scherpe metaalachtige, geluid, onze mannen verwondert; dan komen de granaten vooral in het massief van de kazerne ontploffen. De opvan- ger van onzen draadloozen telegraaf is gebroken; dat is het begin van de afzondering. Wij'beant- woorden krachtdadig het vuur van den vijand. Om 11 uur wordt het vuur geschorst. De mannen brengen op het bureel voor het geschut scherven v�n granaten en gra�au (kartetsen, kogels, granaatbuizen, enz. Door- eene buis te onderzoeken vernemen wij dat de regeling van de Duitschers op o,2(30 meters afstand gedaan is, wat het gemiddelde is van onze eigen regeling op de gemelde vijandelijke batterijen. Om 2 uur wordt het vuur langs beide zijden hernomen. Wij krijgen projectielen van '133 mil- limeters, waarvan er een, dat niet ontploft, v��r het bureel van bet geschut komt rollen. De stad Lier wordt nog steeds gebombardeerd; wij ver- nemen dat het burgerlijk gasthuis werd getroffen en er acht dooden zijn. Qm 5 uur's namiddags wordt het vuur opnieuw geschorst ; om half 8 wordt het hernomen ; een vuur van korten duur en geringe uitwerking. Onder dat alles heeft het fort nog niet te veel te lijden gehad ; veel kuilen, vooral op het massief van de kazerne, waarboven similikoepels werden opgericht ; een koepel van 15 centimeters werd geschramd, eenige ruiten gebroken. Alles gaat goed en het moraal van de mannen is flink ! Zij worden stoutmoediger en'men moet hen verbie- den ongedekt rond te loopen. Het fort werd door vier en zestig granaten getroffen. Des avonds vernemen wij, per telefoon, dat het fort van Sint-Kathelijne-Waver, verpletterd onder de ontzettende granaten, ge�vacueerd was ; van het fort van Waelhem geen nieuws. Het zal zeker hetzelfde lot hebben ondergaan. Het droevige nieuws wordt alleen aan de'Officie- ren mede gedeeld. Om half 12 's nachts meldt er een waar- nemer dat eene kolon langs den weg n�ar Aer- schot nadert. Wij nemen deze baan 'en de om- streken onder disperseervuur tot tegen hall' 2. 3oen September. A. Om 3 uur 40 's morgens wordt eene vijandelijke troepen verzameling ge- meld aan gene' zijde van het dorp Konings- hoyekt. Terzelfder tijd vraagt het fort van "lezen naam en de Tallaert-redoete, die aange- vallen worden, den steun van het fort van Lier. Volgens hunne inlichtingen, en met de hulp. van hunne flitervallewaarncmers, openen wij het vuur dat tot tegen 6 uur zal blijven duren. Een slap�looze nacht voor iedereen; het zal de laatste ni�t zijn ; te beginnen van dit oogenblik moeten wij aan geene rust meer denken. Om S.�ur herbegint het bombardement, niet slechts op het fort van Lier, maar ook op de interval Ie-werken en de forten en redoeten aan onze rechter zijde. Eerst eenige granaatkartctsen, daarna een zondvloed granaten van allerlei kaliber. Geene Jenkele ruit blijft heel; de grond davert onder onze voeten. Deze indruk van een veerkrachti- geri grond blijft nog verscheidene dagen na het bombardement voortduren. Om 11 uur, geheele stilte. De binnenste wal- gangen rijn geheel omgewoeld. Het wordt moei- lijk om in het fort rond te gaan : onze bewape- ning is echter nog volkomen in goeden staat. Om twintig minuten over twaalf, eerst een akelig gefluit, dan een geluid lijk dat van een sneltrein in volle vaart. Het projectiel valt boven de kazerne met �enc ontzettende ontploffing; een regen beton en metselwerk valt over het geheele fort neer. Het is.de eerste granaat van 420 die op ' ons neerkomt. Zonder ophouden, tot G uur. 's namiddags, alle zes minuten, komt er een der- gelijk projectiel. Wij hebben er zoo 57 gekregen, De kuilen hebben 8, tot 10 meters diameter. De sluitstukken van den bodem van het projec- tiel, springen 50 meters boog en komen dan als een nieuw projectiel terug neervallen. Een van de eerste granaten valt dicht bij ons. Het bodemsluitstuk, recht omhoog geslingerd, vatt- vervolgeus op den rand'van-den kuil. D� afme- tingen zijn buitengewoon groot. De paswerker krijgt bevel dit sluitstuk na het bombardement te gaan oprapen om het te kunnen wegen en meten. Maar hij vertrekt onmiddellijk, onder het bombardement zell'.en na twintig minuten kracht- inspanningen. Sleurt hij het stuk tot aan het geschulburecl. Als hij over deze onnoodige onvoorzichtigheid beknord wordt, antwoord de soldaat eenvoudig : � Maar het was niet meer warm! � Het bodemslnitstnk meet 38-3 millime- ters diameter en weegt �(j kilogram. Andere schorven die werden opgeraapt hebben scherpe randen. De ontploffing doet een zwarten, stikkenden, zeer dikken rook ontstaan die over den grond drijft en slechts zeer moeilijk weg gaat. De inwendige telefonische verbindingen wer- ken nog steeds, behalve met de bijgevoegde bat- terij van het glacis van het linker halve keel front. De kazerne is half ingestort ; het paviljoen voor officieren is aan twee geschoten; wij be- kommeren er ons niet om, daar de lokalen reeds sedert verscheidene dagen ge�vacueerd zijn eu men ons verboden heeft er nog in te verblijven. Van uil de caponni�re van het keelfront telefo- neert men dat het gewelf gebarsten is, dat, de schietgaten zijn dicht gestopt door den grond en het puin van het metselwerk dat door de ont- ploffingen naar alle richtmgen werd geslingerd. Dit gedeelte wordt ge�vacueerd. Uit den linker 15 centimeters-koepel, meldt raea dat het pantser van 57 millimeters, van het vooruitspringende deel j, in de lucht werd geslingerd en op een. twintigtal meters afstand van den toren is geval- len. Een granaat was v��r den ingang van d� posteerne gevallen, die een vijftigtal meters lang is, en de luchtverplaatsing heeft deze schade veroorzaakt. Een kanon van 8.7 cm., opgericht voor het vuren tegen vliegtuigen en zeppelins, werd verre van zijne stelling geslingerd, terwijl het affuit heelemaal werd omgjekeerd en een Wiel gebroken. Gedurende de -schorsing van het bombarde- ment, haasten wij ons om de schade vast te stel- len, terwijl onze kanonnen blijven vuren om het fort van Koningshoyckt te verlichten, waarvan verscheidene stukken buiten dienst zijn, en de Tallaert-redoete, die door een.frontaanval wordt bedreigd. Overal zijn de gewelven gescheurd; de steenen. zijn uit den grond gesprongen, die vol barsten en, bulten is; verbindingsgangen zijn vernield. De middellijn van de kuilen is grooter dan de afstand tussehen de rechtstanden ; deze zijn inge- zakt en ds dikk

Er is geen OCR tekst voor deze krant.

Er is geen OCR tekst voor deze krant.

Er is geen OCR tekst voor deze krant.