9e ïaargans, Nr 20 Priis : 7 Centiemen. Zondag 13 Augusti 1916 DE WAARHEID Orgaan van den " Vrijen Socialistenbond „ Slechts hij die de vrijheid van anderen lief heeft is die zelf waardig. ALLE BRIEFWISSELINGEN TE ZENDEN NAAR : De Wifte, Verspyenstraat, 10, Gent abunnementsprijs : Voor 3 maanden, fr. 1-25. Voor 6 maanden fr. 2-50. Voor 1 jaar fr. 5-00. — Op voorhand betaalbaar. — Annonce» worden geplaatst volgens overeenkomst Anseele Troont ! Anseele Reîeert ! De onthullingen in ons blad verschenen hebben in zekere kringen een licht te begrij-pen ontroering verwekt. En niet alleen ontroering hebben zij verwekt, maar ook angst en woede. Ontroering bij onze naieve goede bevol-king, die zulke toestanden totaal onbestaan-baar achtte. Angst bij de vriendjes, wiens geweten niet zuiver is en nu zitten te kijken als patienten in de voorkamer van den tandarts. Woede bij de vriendjes, die wij zoo mee-doogenloos ontmaskerd hebben en die nu in hunne afschuwelijke naaktheid te pronken staan voor de verontwaardigde blikken der Gentenaren. Woedend zijn ze de woekeraars, de opkoo-pers van goederen en de wegstekers van levensmiddelen. Woedend zijn ze de vriendjes van het Stadhuis, en ze weten waarom ! Woedend zijn de arrivisten, de politiekers, de goochelaars en de spéculateurs op volks-gunst.Wij hebben aangetoond en zullen nog ver-der aantoonen, hoe zij 't volk misleiden, bedriegen en uitbuiten ten eigen bate, hoe ze zich ten koste dier ongelukkigen vetmes-ten; hoe zede volksonwetendheid expioitee-ren om zich eene gemakkelijke maatschappe-lijke positie te scheppen. En hierin doen wij onzen plicht ! Wij handelen daarbij niet uit persoonlijken haat. Sommigen dier kerels zijn zelfs onzen haat niet waard ; maar wij haten ailes wat leugen is, wat onrecht is of bedrog. De verdrukten, de misdeelden, de veronge-lijkten, gelijk door wie, nemen wij onder onze bescherming. En met de ruwe laars schoppen wij onder den staart van de Bul-honden, de Doggen en de Wolfshonden, die nijdig en jaloersch ailes voor hen alleen wil-len houden en de kleinere en zwakkere lotgenooten harteloos toebijten, om ze verre van den gemeenschappelijken schotel verwij-derd te houden. De Handelaar, ziedaar de Vijand ! En weg moeten de handelaars van Gent! Verdwijnen zullen ze ! Ze staan zijn coopera-tieven in den weg! En De Waarheid stond op en gaf dien dog-hond een trap onder zijn achterste dat hij jankend tien meter ver vloog. Met van bloed overschoten oogen, met scherpe machtige tanden, grollend van mach-telooze woede, staart hij ons aan; hij zou gaarne op ons losvliegen, ons de scherpe tanden in het vleesch zetten, maarachter ons staat onze Stedemaagd met haren Leeuw, dat is : de openbare opinie, en daar hebben de honden van aile ras respekt voor. De Handelaar, ziedaar de Vijand! Dat riepen de Raadsleden! Ziet gij niet, Gentenaren, hoe zij U uitbuiten ? — Wij moeten absoluut een winkel stich-ten,zei Anseele. — Ja, absoluut! riep de bende in koor. En de winkel werd gesticht en Anseele jubelde. En zijn Groothandel ook. En allen jubelden! En de Doghonden zonder blazoen, en de Buihonden met adelijke wapenen, en de Wolfshonden, ze jubelden. En de jakhalzen jubelden ook: immers ze zouden genieten van de verteerde diners van de groote honden. Anseele Troont ï Anseele Regeert ! En weerom was hij gekomen een stap nader tôt de verwezentlijking van zijn programma : De voedingsnijverheid uit-baten in regie ! En de Raadsleden knikten en keurden het goed dat er ftiet het geld van de collectiviteit een artikel verwezentlijkt werd uit het programma der « Vooruiters ». En met gemaakte verontwaardiging spre-ken ze over De Waarheid. Zij noemen ons een schimpblad en ze zullen ons — zeggen ze — mettertijd wel tôt rede brengen. Eilieve ! waarom niet onmiddelijk ? En ze spreken van Godsvrede ! En ze spe-len de verdrukte onschuld omdat wij, volgens die Heeren, dien Godsvrede verbroken hebben. Maar zij — zeggen ze — willen correct blijven ; zij zullen ons niet antwoorden. Immers al dat kibbelen is uit den booze. Het komt nu minder dan ooit te pas! Nu zullen ze niet spreken, maar later. Eilieve! waarom nu niet? Wij zullen het U zeggen. Wij, ellendige huichelaars! Wij! wij, die het ons tôt taak hebben gesteld U het masker van het gezicht te rukken ! Wij die van ailes afstand doen om één tegen tien in den kamp te treden, in den kamp tegen onrecht, tegen leugen en tegen bedrog. Wij nemen den handschoen op voor de Gentsche kleinhandelaars. In de kolommen van ons blad zullen ze verdedigd worden. Hier in De Waarheid, het blad der armèn en der verdrukten, nemen wij ze onder onze uOcue, en onder die hoede zullen ze den storm afslaan van de geheele bende die er belang bij heeft den kleinhandel uitteroeien. En den kleinhandel uitroeien, dat is uw plan ! dat is uw doel ! Het staat hier neerge-schreven. Loochent het als gij durft ! Anseele Troont! Anseele Regeert! Verwacht nu echter niet, heeren uitroeiers, dat de handelaars zich zullen slachtofferen onder het prevelen van een Morituri te salu-tant. Neen,zij hebben zelfs voor U geen groet meer over. Niet als schapen zult gij ze ter slachtbank leiden, dat voorspellen wij U. En de oorlog dien gij, stadsbestuurders, losge-ketend hebt tegen den Handelsstand, zal niet eindigen zooals gij 't meent. Wij weten het, een nieuw ordewoord is uitgegaan van het Stadhuis : De Waarheid kan niet anders dan afbreken en kritikeeren. Een der apostels van die nieuwe stelling zat verleden week in Het Tonneke. Let wel op, wij zeggen : zat. En De Waarheid moest het ontgelden. En de man die veel belang scheen te hebben bij den stadswinkel, vroeg onder andere : Waarom heeft de Stedelijke winkel geen reden van bestaan ? — Wij zullen het U zeggen, arme dwaas, en, als gij nu zoo goed wilt zijn dat over te brieven aan uwe meesters zult gij er ons mee verplichten. De Stedelijke winkel moest niet worden opgericht, om reden er in de stad verschei-den honderden winkels bestaan die zeergoed met den verkoop der levensmiddelen konnen belast worden. Die menschen hebben ver-stand van de waren en zouden ze niet laten bederven. Ze konnen ze evengoed en onder dezelfde voorwaarden verkoopen als de Stadswinkel; maar dat kwam nu niet in 't kraam van de inrichters te pas! Immers wat moes-ten ze dan wel aanvangen met al hun be-schermelingen en wat zou MeneerEedje daar wel van peinzen? Korten goed en om aile verdere discussies daarover te voorkomen, was het voldoende geweest de gezinnen te bedienen volgens hunne gezinskaart; daarvan nota te nemen in een boeik en op de kaart, zooals nu ge-beurt voor het vleesch en ook in de Ameri-kaansche winkèls. En indien de organisateurs in het bijzonder en al de mannen die nu in de stadskribbe sfaan dat nog niet weten of kur.nen begrij-pen, laat ze er dan in Godsnaam van door trekken. Een eerlijk man ontvangt geen loon dat hij niet verdient, en als die heeren onbe-, kwaam zijn iets interichten wat niet recht-streeks strooktmetde belangen vanAnseele's programma, laat ze er dan van door trekken ! Wij zeggen het U: het zal niet eindigen zooals gij meent. Wij weten het dat gij na den oorlog opnieuw uwe jakhalzen zult los-maken tegen de handeldrijvende klasse : uwe jakhalzen en uwe vossen, met opdracht den handelsstand verdeeld te houden in vijande-lijke kampen; uwe jakhalzen die zullen blaffen en die zullen beschimpen en belaste-ren diegenen welke als leiders zullen aange-merkt zijn en uwe vossen die de Passie zullen preeken en zullen wawelen over liberale geuzen en katholieke tjeeven. Welnu, Heeren, wij zeggen het U in goed Vlaamsch : die tijden zijn voorbij, en als gij ons niet begrijpt dan zullen wij 't u later her-halen in 't Gentsch. Wij hebben U zelf aan 't werk gezien in de laatste jaren. Wij hebben uw eendrachtig optreden gezien tegen den handelsstand, tijdens de laatste tentoonstelling ; wij zien nu weer uw dubbelzinnig optreden gearmd met onze doodsvijanden. JGeloof ons, îhandatafisse» van-den- Mid delstand in 't bijzonder, en gij, mandataris-sen van de Stad Gent in 't algemeen, geloof ons : vergeten doen wij 't niet. En, mochtten er menschen zijn die 't willen vergeten, wij zullen ze er in tijds aan herin-neren. Zoolang als 't noodig zal blijken zullen wij de doodsklok luiden : Anseele Troont! Anseele Regeert! Dietoonen zullen weerklinken akelig kla-gend over de stad; zij zullen weerklinken tôt als gij allen verdwenen zijt van het poli-tiek tooneel ; gij allen verraders van uwen stand, verraders van uwe stadsgenooten ! Hoort gij ze klinken, Handelaren ! Hoort ze, ze luidt wêer, de doodsklok! De doodsklok over uw bestaan ! Anseele Troont! Anseele Regeert! vlndex. * VAN ALLES WAT Van waar dat verschii ? — Ziehier de prijzen van eenige artikelen in het stedelijk voedingsmagazijn van Antwerpen, voor de maand Augustus: Men zal zich kunnen aanschaffen : Koffie, 100 gr. per hoofd aan fr. 0,40 per rantsoen. Bitterpeeën, 250 gram aan 17 cent, per rantsoen. Soda, 80 gram per persoon aan 8 centimen per rantsoen. Zout, 5 kilos per gezin. Suiker, 550 gram per hoofd (500 gram broodsuiker aan 45 cent, en 50 gram meelsuiker aan 4 cent.)- Gekrista-liseerd suiker voor confituur Voor de maand Augus-tus zal een tweede en laatste rantsoen suiker voor confituur afgeleverd worden tegen 48 centimen per rantsoen van 600 gram. Zouden de bestuurders van onzen stedelijken voe-dingswinkel niet wel doen aan hunne Antwerpsche collegas de adressen te vragen van hunne leveranciers? Ontwikkelaars! — Eene groep Aalstersche lezers van Vooruit klagen dat : « gewend als zij waren, artikels te bekomen van Volkman, Werkers, Moritz en anderen zoo leerend » en « hunne kennis alzijdig uit te breiden puttende in voordrachten van Vandervelde, Tiesema, Heckers, Alleman, Van Duyse, Rogghé » en andere burgers, ze thans niets meer te slikken krijgen alsflau-wen praat, en ze verzoeken « dringend het mogelijke te doen, om ten minste iederen Donderdag en Zondag, verslag uit te brengen over de voordrichten en de lezers nu en dan te vergasten met een leerend hoofdar-tikel over het wetenschappelijk socialisme. » Eenvoudige zielen van denoudeneed! Intellectueele gaaien! Hebt gij het dan nog niet beet dat Vooruit thans meer dan ooit er een heel andere methode op nahoudt om het volk te ontwikkelen : tentoonstellings-foore, kinema, muziekspel, kluchtspelen, boertige ver-tooningen in den aard van Aangebranden Hutsepot, en?., terwijl het volk armoede lijdt. Ziedaar de doelma- tige middelen, waarmede Vooruit's leiders, in deze be-narde tijden, het soeverein volk willen opleiden om — na den oorlog..., niet vroeger — het beheer der samenleving, een zeer simpel ding, in handen te nemen. Dat men u, intellectueele gaaien, ook wel nu en dan - een uurtje vermaak zal bezorgen, moogt gij verhopen. Maar heb geduld a. u. b. tôt na de tentoonstelling! Er is thans geen plaats in 't blad als voor reklaam ten bate der tentoonstelling. Begrepen ? Ziet maar in Vooruit van 4 Oogst het XVI art. van Moritz: « Een avondje op het terras! » Vooruit moet zich ten huidigen dage eerst en vooral bezig houden met zijne bezilverde leden of klanten. Met de anderen is er toch niets aan te vangen. Daar moet de stad maar voor zorgen. Het volk dat, volgens Eedje klaar ziet, zal dat wel verstaan! Vox pupuli, vox dei. — Bien Public en Vooruit zijn weer aan 't kibbelen over den eeuwigdurenden vrede, die — na dezen oorlog, den allerlaatste, deesmaal is het vast en zeker — zal tôt stand komen. In de toekomst, zegt Bien Public, zal het scheidsge-recht op het eerste plan staan der bekommeringen der volkeren. En dank aan de algemeene drukking der vol-keren zal het werk der diplomaten, dat tôt hiertoe on-vruchtbaar was op dat terrein, eindelijk uitslagen geven. Vooruit gaat op de meening van zijn kameraad in — met De Waarheid wil hij van geen kameraadschap weten, (waarom toch, liefste Vooruitje, ge zijt niet bang zeker?) — en antwoordt : « Dan moet Bien Public zich openhartig en stout — stout, hum, Vooruit, ge zoudt hem toch eerst 't voorbeeld moeten'geven en De Waarheid bij de lurven pakken — verklaren voor het algemeen stemrecht en het volksreferendum, » die twee oude stokpaardjes... Om Bien Public en Vooruit het middel aan de hand te doen or.i Iran potsicrîijkgefcftftei in een enisïig débat om te zetten, vertalen wij eenige regelen uit het werk van den franschen geleerde D' Gustave Le B jn : La révolution française et la psychologie des révolutions: « Indien de opstand, waarvan de uitslag het innemen der Bastille was, geenszins een doorslagend feit der geschiedenis was, stipt hij het juiste oogenblik aan waarop de volksregeering een aanvang nam. Het volk onder de wapens zal van dien stond af, telken dage, tusschenkomen in de beraadslagingen der omwente-laars vergaderingen en zal zwaar drukken op hun ge-drag.» Deze tusschénkomst van het volk, gelijkvormig aan het dogma of gelcofspunt zijner soevereiniteit heeft de eerbiedige bewondering van vele geschiedschrijvers der Revolutie opgewekt. Eene studie, al ware zij maar oppervlakkig, van de zielleer der menigten toont aan, dat het mystiek wezen door hen het volk genoemd, niets anders deed dan den wil uitvi.eren van een hand-vol leiders. Men moet dus niet zeggen : het volk heeft de Bastille genomen, deTuileriën aangevallen, de Convenue overrompeld, enz., maar wel : eenige leiders hebben — in 't algemeen bij middel der clubs — volks-groepen samengerot en ze op de Bastille, de Tuileriën enz. afgezonden. Het waren dezelfde menigten welke, gedurende het gansche verloop der Revolutie, de meest tegenovergestelde partijen om de beurt aanvielen of verdedigden volgens de leiders hunne zinnen konnen bemachtigen. Eene menigte heeft nimmer eene andere meening als deze harer leiders... » Tusschen Bien Public, die meent dat de huidige diplomaten in de toekomst meer naar de vredelievende (?) volkeren, zullen luisteren, en Vooruit die beweert dat die vredelievende (?) volkeren, op zijn stokpaardjes ge-zeten, andere diplomaten (met andere namen : volks-vertegenwoordigers, députés, scheidsrechters, enz.) zullen kiezen, dewelke nieuwnamige diplomaten meer aandacht zullen verlecnen aan der volkeren gedachte, is het verschii gering en heel persoonlijk. Maar willen die twee kibbelaars ons en Gust. Le Bon nu eens wijs maken hoe die diplomaten allemaal een richtsnoer zullen bekomen van volkeren die geene eigene meening hebben ? Wij verwachten dat die twee politiekers — dit meent volksvleiers — hier niet zullen op ingaan. Dick. Twee maten en twee gewichten. — Wij lezen in Vooruit's verslag over de zitting van den Gemeente-raad van Gent van 31 Juli 1916: « De heer Burgemeester geeft kennis aan den Raad dat, overeenkomstig de voorschriften van art. 107 der Gemeentewet, de heer K. Boddaert (advokaat), oudste raadslid, volgens de tabel der benoemingen het ambt van schepen — in afwezigheid van den heer C. De Bruyne — zal waarnemen ». Vooruit heeft zeker vergeten daar eene aanmerking aan toe te voegen. Maar onze aangeboren nieuwsgierig-heid is daar, gelukkiglijk, om het hem te helpen ont-houden. Wij zijn inderdaad verlangend om te weten, waarom de ex-schepene, werkman Jan Lampens, in dezelfde prangende omstandiglieden, aanstonds als schepen vervafigen werd door den millioenair Coppie-ters, terwijl de schepene, hoogleeraar C. De Bruyne, in

Er is geen OCR tekst voor deze krant.

Er is geen OCR tekst voor deze krant.

Er is geen OCR tekst voor deze krant.