4eht ers veertigst© jaai jftaterdag; 7 >laart 1914 luamier 10 fr. 5-00 >i {fciri, :aet de post hcstc im MOOSD-SiEDERLAN! franco 3 g. 25. *wïrop httb&&a&r. & %>* 4&n èmïrt:#e 1. HET VOLKSBELANG fr. §-00 '• Jtin, net ét fmni feesteià V3GB lfôGRt-N£K8LÂXI Vrkîico 3 gr. es. 6e «Kfi* »rmrii,ïs ti. *s»r«p A»f>* I %(«» Vtf/P Snm.TTsTTCWDP. TSTJTTSN 7 À TRRÏVÀG Afzonderlijke n-uumers rijn te bekomen bij AD. HOSTE, Galgenberg en bij AD. HERCKENRATH, Veldstraat 47, te Gent, en bij aile traaetverkoopers, tegen 10 cent. IBUREEL YAN HET BLAD : Gralgeixlserg, 2S, te Gen IAlle mededeelingen, brieven, handschriften, enz., vrachtvrij te sturen Aan de Bedaclie van het Volktbelang, Galgenberg, 23, Gent. Inhoud : De Waalsche Landdag te Verviers. — Vervlaamsching der Gentsche Hoogeschool. — Vlaamsche Belangen. — Van ailes wat uit Noord-Nederland. — TJit de Hoofdstad. — Algemeen NederlandschVerbond.—T.S.G. 'tZal wel gaan.— Willems-fonds. — Hooger Onderwijs voor het Volh. — Tooneelhronieh.—Het Jubelnummer van « Volhs-kunde ». — Onze Tijdschriften. — Kunst- en Letternieuws. De Waalsche Landdag te Verviers. De Waalsche kringen van het land hebben verleden Zondag teVerviers een landdag gehou-den, om maatregelen te nemen tegen de schrik-kelijke onderdrukking waarmee de Flaminganten het Walenland bedreigen. Op het stadhuis werden de deelnemers ont-vangen door burgemeester Mullendorf, die in zijn redevoering o. a. de woorden aanhaalde door een minister in 1856 uitgesproken : « Tout citoyen doit pouvoir, en Belgique et dans toutes les circonstances de sa vie privée ou publique, se tirer d'affaire en sa langue maternelle ». Zouden de armen u niet van het lijf vallen, als gij daarna, door dienzelfden man, hoort protest aanteekenen tegen de » maatregelen die de Walen in een ondergeschikten toestand plaatsen, door hun de kennis van een taal op te dringen, waarvoor zij geen aanleg gevoelen, zoodra zij eene openbare bediening willen bekleeden ». En wij dan, Mijnheer Mullendorf? Op den eigenlijken landdag was het eerste punt ter bespreking van huishoudenlijken aard : het gold een federatie der Waalsche groepen. Daarna werd een belangrijker punt bespro-ken : de houding aan te nemen tegenover Waalsche gekozenen des volks. De eerste redenaar was de heer Henrijean, die voorstelde van al de kandidaten te eischen dat ze zich schriftelijk zouden verbinden de Vlaamsche taalwetten te doen herzien. Een ander lid stelt voor op elke meeting van de redenaars kandidaten een Waalsche geloofs-belijdenis te eischen en vooral te Luik aan den heer Demblon te vragen of hij voornemens is voortaan nog zijne stem te gunnen aan Vlaamsche wetten. Zoo ja, moet hij van de socialisîi-sche lijst verdwijncn. «Wij willen geenWalen in 't parlement, die de Vlaamsche eischen steunen. Wij moeten een voorbeeld geven, om anderen schrik in te boezemen ». Andere redenaars voeren nog het woord : om te eischen dat geen enkele Waalsche kandi-daat nog gesteund worde, zoo hij de verplichting niet aangaat de taalwetten te helpen herzien ; om de Waalsche vereenigingen aan te zetten door middel van plakbrieven de kandidaten aan te bevelen, die een Waalsche geloofsbelijdenis hebben afgelegd ; om de Walen aan te zetten zich meester te maken van politieke bonden en genootschappen. Een Brusselsch advokaat stelt eene dagorde voor, waarbij o. a. het volgende wordt ge-vraagd : «Al de Walen, leden van groote politieke bonden en vereenigingen, zullen ailes in 't werk stellen om uit het politiek programma deier bonden het gro*dbeginsel der çelijkheid van beide landslalen te doen verdwijnen...» Bien que çà, zegt men in 't Walenland ! Watons het meest verheugt, is het voorsteltot inrichting van een perskantoor, dat belast zal zijn met de Vlaamsche persin'toog te houdenen dat de Vlaamsche strijdartikelen zal vertalen en overdrukken om.... aan de Walen te tonen met welken haat de Vlamingen zijn bezield en welke leugens zij verspreiden (sic). Wij stellen op onze beurt voor, dat aile Vlaamsche organismen en aile Flaminganten ; dat Waalsch perskantoor zouden bijspringen, t door zijn aandacht te vestigen op ailes wat van ! onze pers aan artikels, brochuren en boeken ; over onze beweging verschijnt. Er is dus einde-I lijk hoop dat de Walen eens de andere klok i zullen hooren, en de openbare meening aldaar \ niet meer zal vergiftigd worden door de leugen-achtige Brusselsche bladen. Het tegenvergif is immers gevonden ! Verder werd nog wat geprotesteerd tegen het houden van de volgende wereldtentoon-stelling te Antwerpen in plaats van te Luik. Een afgevaardigde der Antwerpsche Drie Ellen protesteerde mee ! Maar dat is van ondergeschikt belang. Wij herhalen het : het glanspunt van dien landdag was dat perskantoor. Wij rekenen op de redactiea van al onze Vlaamsche bladen om aan dat nuttig werk, door het verleenen van kosteloozeabonnementen, bij te dragen. VERVLAAMSCHING DER GENTSCHE HOOGESCHOOL- De Vlaamsche Hoogeschoolcommissie zond den volgenden brief aan de volksvertegen-woordigers der Vlaamsche gewesten : « Op Vrijdag 6 Maart, komt het Wetsont-werp over de Vervlaamsching van de Gentsche Hoogeschool voor de Afdeelingen. « Van al de Wetsontwerpen, die strekken tôt herstel van Vlaamsche grieven of tôt het vestigen van de Vlaamsche Kultuur op stevi-gen, gezonden grondslag, is er geen, dat op degelijker wijze is voorbereid geworden, nadat het vraagstuk zoo grondig mogelijk was inge-studeerd en de mogelijke oploasingen gewikt en gewogen en in hun gevolgen nagegaan door werkelijk bevoegde mannen. « Dit Wetsvoorstel is das geen verrassing; het hangt niet samen met partijbelang; zoodat geen politieke bekommeringen invloed op de oplossing behoeven te hebben. « Bij dit Wetsvoorstel zal het volkomen onmogelijk zijn te beweren, dat het niet beant-woordt aan den wensch en den eisch van het zelfbewuste Vlaamsche Volk. Geen Volksver-tegenwoordiger of hij heeft den weerklank moeten vernemen van die reusachtige beweging tôt verovering van een Vlaamsche Hoogeschool, ingezet door de grootsche meeting te Antwerpen, waar de heeren Franck, Van Cau-welaert, Huysmans zwoeren niet te zullen rus-ten voordat ze den zegen van Hooger Onder-! wijs in eigen taal voor ons Volk zouden veroverd hebben (18 December 1910), en onaf-gebroken voortgezet in een reeks van 535 Volksvergaderingen (tôt en met Zondag 1 Maart 1914), gehouden van de Zee tôt aan de Maas, van de Taal- tôt aan de Noordergrens, bijgewoond door tienduizenden Vlamingen van aile partijen, die geestdriftig hun instemming hebben betuigd met het Wetsontwerp der Vlaamsche Hoogeichool-Kommissie en daar- van door een Verzoekschrift aan de Kamer hebben doen blijken. « Aan dat Wetsvoorstel hebben 500 Vlaamsche gemeenten door het Btemmen van een wensch, overgemaakt aan de Kamer, hun goed-keuring gehecht. » Zeven en twintig honderd hoogeschool-gediplomeerden hebben de door de Vlaamsohe Hoogeschool voorgestelde oplossing met hunne handteekening bekrachtigd. « Honderdduizend Vlaamsche handteeke-ningen bekleeden het Volksverzoekschrift aan de Kamer, waarbij gevraagd wordt, dat ze dat Wetsontwerp zou maken tôt wet. « Kan men zeggen, dat ooit een wetsontwerp met dergelijken steun voor de Kamer kwam? « De groote beroering, die in het Vlaamsche Land door de laatste stemmingen der Kamer in zake de Vlaamsche wijzigingen aan de Onderwijswet ontstond, is een klinkend bewijs van het hartstochtelijk en algemeen belang dat ons volk, zonder onderscheid van partij, aan een billijke oplossing van de Vlaamsche onder-wijsvragen hecht. « Men spreekt van verscherping van den Taalstnjd. Er zou geen taalstrijd zijn, indien het Vlaamsche Volk niet verkort was in zijn Volksrecht, en niet belemmerd werd in zijn ontwikkeling. - Taalstrijd wordt alleen verscherpt door de verdrukking van het Vlaamsche recht en de schaamteloosheid, waarmede het hoofdbastuur de Vlaamsehe wetten vertrapt en ontzenuwt ; door den moedwil waarmede aile machthebben-den de edele verzuchting van het Vlaamsche Volk om zich zelf te zijn dwarsboomen. » Moest het Vlaamsche Volk in de«e zijne hoop en zijn recht om zijn hoogste ontwikkeling in eigen taal te erlangen teleurgesteld worden, dan eerst zou de verbitteringongenadigworden. « Die veibittering zult Gij voorkomen, Heer Volksvertegenwoordiget', door een goede oplossing te helpen bezorgen aan het vraagstuk. « Daarom is het allerdringendst noodig, dat Gij in de Afdeelingen aanwezig zoudt zijn wan-neer het vraagstuk daar te berde komt. » Onze kommissie durft daarop dan ook ten stelligste rekenen ». —M nom»» ■ VLAAMSCHE BELANGEN ln de Gentsche Burgerwacht. In een der laatste nummers van Vooruit klaagt eenlezer over de belachelijke houding van zekere officiers der burgerwacht die bevelen, uitleggingen en ook berispingen in 't Fransch tôt hun manschappen richten. Onder anderen heeft zich verleden Zondag een nieuwbakken luitenantje onderscheiden, wiens papa epn der oversten is en zijn kind dan ook bijsprong met een vloed grove bedreigingen en uitscheldingen, ailes in 't Fransch. Papa en zijn kind wilden beiden duidelijk maken hoe-zeer zij op tucht gesteld zijn. De tucht is inderdaad een schoone zaak. Maar zij vergt eerst en vooral eerbied voor de wet. En de wet eischt dat in Vlaamsch-België aile schriftelijke of mondelinge mededeelingen tôt de manschappen in het Nederlandsch gericht worden. Als papa voortaan braaf wil zijn, zal bij dus goed doen voortaan aan zijn jongen het goede voorbeeld te geven. Dan kan het later gebeuren , dat beiden het recht krijgen om over tucht mee te spreken. D« Vervlaamsching der Gentsche Hoogeschool. De heer L Franck heeft nogmaals »an-gedrongen opdat het wetsontwerp betreffende die hervorming in bespreking zou komen, en de voorzitter der Kamer heeft de afdeelingen verleden Vrijdag, 6 Maart, bijeengeroepen. Het wetsvoorstel werd goedgekeurd in vier afdeelingen, vervvorpen in twee. In 't geheel werden CO stemmen voor het ontwerp uitgebracbt en 41 tegen ; il leden onthielden zich. Boekerijen op den Buiten. Voor de provincie Antwerpen bestaat er een kommissie die belast is met het aanmoedigen van de Vlaamsche letterkande en het stichten van volksboekerijen. Verleden Maandag hield zij een zitting om te beslissen over de talrijke ingezonden boeken en ook over de talrijke aan-vragen van verscheiden buitengemeenten die een bibliotheek wenschen. Er zijn dorpen die aldus twee en drie boekerijen zullen krijgen. Daaronder worden er verschillende door het Davidsfonds gestioht. Het is de plioht van het JFillemsfonds om die gelegenheid niet te verwaarloozen. En wanneer komen er in Oost- en West-Vlaanderen ook zulke commissies tôt stand? Het voorbeeld van Antwerpen toont aan dat zij nuttig werk verrichten. Een Vlaamsche « Jury Central ». Het ministerie van Kunsten en Weten schappen heeft besloten een afdeeling van die jury tôt stand te brengen, waarvan aile leden het Nederlandsch machtig moeten zijn, om de examens te kunnen afnemen van kandidaten die wenschen in die taal ondervraagd te worden en te an t woorden. Dat is een goede maatregel. BTederlandsche Wetensehap in het Builenland. De » Royal Historical Society » te Londen heeft aan Prof. P. J. Blok, van de hoogeschool te Leiden, den titel verleend van buitenlandBch lid. Het is een van de meest eervolle onder-scheidingen, maar wel verdiend door dezen geleerden Hollander, wiens kursussen in de Vaderlandsche geschiedenis eene faamgenieten, die zich sedert lang over de grenzen van Nederland verbreid heeft. Wij moeten bovendien niet vergeten dat professor Blok de oprichter is van de onderzoekingen van de Archieven in het buitenland, zoowel als van het historische Nederlandsche instituut, gevestigd te Rome. Houe Argumentes. Te Brussel verschijnt een nieuwe kampioen voor de verfransching, La Nation, opvolger van l'Antiflamingant. Een staaltje van haar geestigheid : « L'histoire nous apprend que Charles-Quint, ce flamand de Gand, parlait couramment le français, l'allemand, le flamand et l'espagnol,usant de chacune de ces langues avec énormément de discernement. « C'est ainsi qu'il ne parlait l'espagnol qu'aux dames, il s'adressait en français à set; chevaliers, en allemand à ses guerriers, mais il ne parlait flamand qu'à son cheval 1 " Pauvre bête 1 » Il est vrai que Kamiel n'était, pas encore né. Quel chançard que ce Charles-Quint. » Welke taal Keizer Karel beaigde als hij tôt

Er is geen OCR tekst voor deze krant.

Er is geen OCR tekst voor deze krant.

Er is geen OCR tekst voor deze krant.