Vooruit: socialistisch dagblad

1497 0
close

Waarom wilt u dit item rapporteren?

Opmerkingen

Verzenden
s.n. 1915, 15 April. Vooruit: socialistisch dagblad. Geraadpleegd op 28 maart 2024, op https://nieuwsvandegrooteoorlog.hetarchief.be/nl/pid/pz51g0k59z/
Toon tekst

Over deze tekst

Onderstaande tekst is geautomatiseerd gemaakt met OCR (Optical Character Recognition). Deze techniek levert geen 100% correct resultaat op. Dit komt mede doordat oude drukken moeilijker te lezen zijn met software dan moderne. Dat betekent dat er onjuiste tekens in de tekst kunnen voorkomen. Er wordt gewerkt aan verbetering van de OCR software.

DrctarteMJKg®®*»*»* §âa: Msâtschsppij H ET LICSIT bestttorder t p. PC VISCH. LodebcrfOenI . . REDACTJE . , ADMINJSTRATIE fiÛÛGPOQRT. 29, GENT VOORUIT Orgaan det* Belgische Werkliedenpai9hj\ — Vepschjjnende a!k da^en. ABONNEWENTSPRUa BELOIE Ofie maanden. » . , . fr. 3.23 les maanden • . . « . fr. 6 50 Een jaar. fr. 12.50 Men tbonneert rictf op aile postbureele» DEN VREEMDE Drie maanden (dagelijka versonde»). * . • . . fr. 6.73 DE 35JYAL VAN 0N3 BCAD GAAT STEEDS KUBROiD EH IS EEME NIEUWE CELEGENHEID TOT HET WINNEN VAN TAL VAN LEZERS. SSAANDAC AANSTAANDE BEGINNEN WIJ, ALS FEUILLETON, DE AF-K0NDIG9NG VAN " SOPHIE „ IET KMAPPE WERK VAN ONZE VLAAMSGHE LETTERKUNDIGE VIRGINIE L0VELIN6 IEZERS VAN «VOORUIT», BEVEELT TE DIER CELEGENHEID UW «LAD BIJ NIET-LEZERS AAN. ONS ZONDAGSBLAD Weer nieuwe verrassing. Van den heer Arie Van tien Meuve!, toonesîmeestor en geiieftien artist van onzen Nederlandschen Schouwburg, verkregen we de toe-lating zijn verslag over de onvergetelijke kunstreis, door onze Vlaanische too-neeispeisrs in 1914 in Bohemen ondernomen, in ons Bijbiad af te drukken. Dit versiag werd reeds entier vorm van voordraoht In verschilliga kringen hier te Cent, zoowel sis te Antwerpen en te Leuven, met zeer greoten bijval aan het pubifôk bekend gemaakt. Ook onze iezers zuiien genieten bij 't iezen van deze eenveutiig, maar niettemin prachtig geschreven reisschets. Het opstei van tien heer Van den Heuvel draagt voor titel : « IETS MAAR AANLEID3NG VAN ONZE KUNSTREIS IN BOHEMEN », Met zijne aîkondl-ging beginnen we zoo spoetiig mogelijk. Vrientien, ijvert intusschen voor 't aanwinnen van nieuwe iezers voor 't Zon-dagsbiad. Van de reeds verschenen nutnmers biijven steeds oxempiaren verkrijg-baar, Men moet ze sfechts aan de dagbladverkoopers besteîien. Kunst en Demokratie 't Is weer eens d'onde geschiedeois ; Tech blijffc zo altijd niouw. De kunst behoort de maatschappij ; zij kan en mag niet anders zijn dan de uitdrukking van wat het individu zich in het gemeenschappelijk leven noodig acht, en ailes wat zich aan dat leven aanpast moet hebben, en heeft ten slot-te, een artistiek uiterlijk : de kunste-naar heeft geen andere reden van be-staan dan om het leven schooner, nutti-ger te maken. De grootheid en de macht van een ras teekenen zich vooral af, door den in-vloed welke zijn kunstenaars en am-bachtsîieden gehad hebben op de ont-wikkeling aller menschelijke produkten van een zelfde tijdperk; en die arbeid levert slechts voor de gansche gemeen-schap belang op, als hij uitdrukt, als hij in zich ingeworteld heeft gansch de be-weging, gansch het leven van het volk. Zoolang een ras schept, leeft het en zijn onmacht om voort te brengen tee-kent een stilstand aan in zijn ontwik-keling ; de arbeid is het eenige critérium van het leven. Doorzoekt welkdanige hoek onzer planeet, tôt schuilplaats gediend heb-bende aan verdwenene beschavingen, en de kracht van het ras dat er gewoond heeft zal u worden geopenbaard door de hoedanigheid van wat zijn vervlogen leven ons in zijn kunst heeft nagelaten. In aile tijden werden aile geestes-verrichtingen ten uitvoer gebracht onder den invloed der twee eeuwige machten : kunst en wetenschap, en de allereerste noodzakelijkheid om beiden tôt hoogen bloei te brengen was steeds betrekke-lijke vrijheid : zoowel die van beweging als die van gedachte. Geen enkel genie, zelfs niet het groot-ste, zou bekwaam zijn zich te uiten, als het de weelde dier betrekkelijke vrijheid missen moest. Als we, om de verhouding vast te stellen tusschen kunst en volk, terug-blikken naar de tijden en landen waar zij zich machtig openbaarde, dan vin-den wij de Egyptische tempel, en het Egyptisch grafmonument, als het oud-ste kunstvol geschenk dat de geschiede-nis ons geeft, en in Egypte heerschte een theokratisch despotisme. Wij vinden Assyrië, Perzië, Chaldeë, waar het absolute keizerdom in zich het militaire gezag verpersoonlijkte. Dichter bij ons geeft Athene een machtige kunst als de voile uitdrukking yan schoonheid en werkzaamheid ; maar ln dien bloeitijd harer kultuur was Athene eene republiek. In Rome heeft de letterkundige en Plastische kunst, als den schijn te her-Jeven onder de alleenheerschappij des 'keizers. De twee grobtste middenpunten van ■Italie's kjtujst der middeleeuwen, Flo- ' rence en Venetië, waren republieken. Ketilen, de bakermat van Duitschland's kunst was eene vrije stad ; de machtige portretschilder Holbein was geboortig van Augsburg, en de géniale Durer van Nttrenburg, eveneens vrije steden. Lu-kas Cranach daarentegen leefden te Dresden onder de bescherming van den keurvorst van Saksen. De Vlaamsche kunst der gebroeders van der Weyden, bloeide te Brugge, Gent en Ieperen, onder het huis van Burgondië. In de 16* eeuw glanst zij, door Italie's invloed, terug op, als ver-jongd in Rubens' genie. De hergeboorte der Fransche kunst dagteekent van de regeering van Frans I, welke Italië's kunstenaars tôt zich riep (z6o onder hen Léonard da Vinci), om Fontainebleau's paleis te versieren; zij ontwikkelde zich onder Lodewijk XIV, beiden alleenheerschende konin-gen.Murillo en Velasquez maakten hunne meesterstukken onder het bewind van het Spaansch inkwisitiedespotisme. En de Hollandsche schilderkunst van den lichttooveraar Rembrandt bloeide ten tijde der republiek der Nederlanden. Die enkele voorbeelden laten duidelijk zien dat onder aile vormen van bestuur de kunst heeft kunnen gedijen, maar als we dan nader het werk der onder-scheidene tijden bestudeeren, zoo zal onweerlegbaar blijken, dat de kunst-uitingen van vrije staten hemelhoog uit-schitteren boven die van despotisch ge-regeerde landen, en dit in de eerste plaats omdat in vrije staten de kunst, als uitdrukking vân het menschelijk leven, zich op betrekkelijke onafhanke-lijke wijze geven kon, terwijl men, in de andere, het volk leerde denken en voelen naar vaste aangeleerde wetten en sym-bolen.Zo6, de Egyptische kunst, welke, te-ruggetrokken in het lommerijke der hei-ligdommen of in het sombere der be-graafplaatsen, steeds godsdienstig-sym-boliek was. Zo6 de ruwe Assyriesche kunst, de wreedste uiting van het dier-lijke oorlogsgeweld. Zoo de kunst van het keizerlijke Rome, die nooit haar eigen weg kon vinden en steeds Griek-sche navolging bleef, uitgezonderd in enkele bouwkundige werken, welke een eigen nationaal karakter dragen. Het pausdom heeft in de hoofdstad van den Christenen godsdienst, zijn ker-ken en vatikaan, met de meesterwer-ken van Raphaël, Michel-Angelo, enz., opgesmukt, maar dit verzamelpunt van een wereldgodsdienst is nooit bij machte geweest een enkel gewrocht, noch een school van eigen karakter te vormen. De werken welke men te Rome bewondert zijn niet het produkt eener pauselijke beschavingsfeer. Evenals aile groote monarken, wiçr m|cht en for- tuin zich die weelde toeliet, noodigde ook de paus de kunstenaars der omrin-gende steden tôt zich. (Slot volgt.) Een officies! onÉrzeek oier nos bsseiiuldiiing: van arttMs tep hsi Ooifscls Ijpf saricht Wij ontvingen de volgende Duitsche of£i-cieeie uaededeeling : «L'Indépendance belge» publioeert in » haar nummer van 25 Maart jongstleden, » het volgende artikel, onder titel : « De » Duitsche Wreedheden. Verklaring van » David Jordens, voerman te Sempst, ge-» boren den 12 Februari 1879 > » Wij ontvingen vt n het département » van Justitie de vreeselijke verklaring, » die men hieronder leest, en die door » een ooggetuige, wiens geloofwaardig-» heid niet in twijfel kan getrokken » worden, den 30 Maart jongstleden » voor de Onderzoeks-Commissie werd » afgelegd, als volgt : » Op den dag der aankomst van de > Duitschers te Sempst, traden 30 tôt » 35 soldaten rond 5 uur 's namiddags » mijne woning binnen. Zij verlangden » eten ; mijne vrouw gaf hun bier, aard-» appelen en spek ; zij aten dit rustig > op. Toen zij gegeten i' .dden, smeten » zij de tafel onderste boven. » Ik maakte hun daarover eene aan-» merking, waarop ^ij mij op een stoel » vastbonden ; zij hielden mij met hunne s> revolvers en bajonetten in bedwang en » 5 of 6 hunner verkrachtten in een î hoek der kamer mijn dochtertje van » 13 jaar oud; vervolgens hebben zij j> het kind aan de bajonet geregen en » haar daarop rondgedraaid ; mijnen d kleinen jongen van 9 jaaj hebben z;j s eveneens aan de bajonet geregen. De » twee kinderen heo'oen nog ongeveer > tien minuten geleefd. Toen mijne » vrouw begon te schreeuwen, doodden » zij haar door een revolversehot. Later » zijn .Belgische soldaten aangekomen, > die mij bevrijdden en al de Duitsche » soldaten doodden. Ik weet dat de » meeste jonge meisjes van Sempst be- > zoedeld werden. » Een officieel onderzoek werd door het Gouvernement Generaal in dezen bevolen. Ziehier « in extenso ï de resultaten van dit onderzoek : Op bevel van den keizerlijken kreitsehef te Brussel begaven zich de eerste luitenant Bataljons-Adjudant Friedlander, als rech-terlijkê officier, en de onderofficier Schneider, als gerechtsschrijver, naar de gemeente Sempst. Zij richtten zich in de eerste plaats naar de woning van den gemeentesecretaris Van Boeckhout. Daar deze slechts de Fransche taal machtig is, werd de onderofficier Eber, 2" Komp. Landstormbataljon Ara-berg, opgeroepen en voorschriftsmati'g be-eedigd. Vervolgens legde Va-n Boeckhout de volgende verklaring af : '« Ik heet Paul bij mijn voornaam, ben » 35 jaar oud, en katholiek. » Ter zake: » Ik heb Sempst den 26 Augustus » verlaten en ben den 22 Oktober terug-» gekeerd. » Den naam van een voerman David '» Jordens ken ik niet. Hij heeft in geen » geval voor den oorlog te Sempst ge-» woond ; ook is een dergelijke naam ï sedert 15 jaar onder de bevolking van i> Sempst onbekend ; ook nu woont hier > niemand van dezen naam. Mij is niets » van een voorval bekend, waarbij een » dertienjarig meisje verkracht, en ver-y> volgens met haar broertje en hare > moeder gedood werd. » Zonder eenigen twijfel zou een der- > gelijk voorval. mij, als gemeentese-» kretaris, medegedeeld geworden zijn. » Te Sempst werd gedurende den oor- > log geene enkele vrouw en geen enkel » kind onder de 14 jaar doodgeschoten. » Dergelijke overlijdens zouden trou-» wens in de registers der gemeente > vermeld zijn geworden. » Deze verklaring werd in het Fransch voorgelezen, conform verklaard en getee-kend. Dit proces-verbaal draagt verder de eigenhandige handteekening van den ge-meentesekretaris, als volgt: P. Van Roeckhout. De gemeentesekretaris was vooraf be-ëedigd geworden. Verder werd de burgemeester der gemeente Sempst opgeroepen en als volgt ver-hoord:« Ik heet Van Asbroeck, Pieter, ben > 61 jaar oud, en katholiek. s Ter zake : Daar getuige slechts Vlaamseh s.preekt, werd de gemeentesekretaris bij dit verhooi geroepen, nadat hij voorschriftsmatig be-eedigd was. Van Boeckhout vertaalt uil het Vlaamseh in het Fransch, en onderofficier Eber uit het Fransch in het Duitsch. < Ik verliet Sempst omstreeks 2( ï Augustus en ben naar Mechelen en > Antwerpen gegaan ; rond half Okto-» ber ben ik teruggekomen. Mijn zooe » en mijne dochter waren gedurende al » die tijd hier gebleven. » Een voerman David Jordens is mi; » niet bekend. Ik heb sedert mijne ge-» boorte bijna onafgebroken te Sempst » gewoond en heb er nooit een voerman » Jordens gekend. » Mijne kinderen hebben mij verteld t> dat de Duitsche soldaten iich tegen-» over de bevolking goed gedragen heb-» ben. Een voorval, waarbij een dertien-» jarig meisje verkracht en haar negen-» jarig broertje en de moeder gedood » zouden geworden zijn, is mij niet ter » oore gekomen ; overigens hoorde ik » niets van verkrachtingen van vrou-» wen en meisjes. Ik zou dit bij mijn » terugkeer zonder twijfel vernomen -t hebben. > Ook deze verklaring werd eigenhandig door den burgemeester onderteekend : P. Van Asbroeck. Getuige bleef onbeëedigd. Ten slotte werd de zoon van voorgaande getuige gehoord, die het volgende verkla&r-de:t Ik heet Louis Van Asbroeck, beo » 37 jaar oud en katholiek. » Ter zake : « Een voerman David Jordens ta> > Sempst is mij geheel onbekend en be-» staat niet. Ik was slechts gedurende » een veertiental dagen afwezig, rond » 28 Augustus, zoodat ik gedurende de » geheele bezetting van Sempst v66r » en tijdens de belegering van Antwer-» pen in de gemeente aanwezig was-. » Het mij voorgelegde bericht uit » de «Indépendance Belge» is valsch. » De Duitsche soldaten zijn zich tegen-» over vrouwen en kinderen niet te br.'-» ten gegaan, en hebben er ook geene » gedood. » Zij hebben îdch integendeel iw » Sempst goed gedragen. » Mijne 22jarige zuster was, uitgezon-» derd de boven vermelde twee weken, » steeds te Sempst aanwezig. Ik bevond » mij gedurende vijf weken voor en tij-» dens de belegering van Antwerpen » tusschen de Duitsche soldaten, en » kan alleen getuigen dat zij zich tegen-» over de bevolking goed gedragen heb- > ben. » Ook hier volgt de eigenhandige onder-teekening van Louis Van Asbroeck. Europeesche Oorlog lu Wast-teiideraii GO iss 'i Moordsn van Frankrijk QfSsoisele teisiraw : Uit H&ilfssSi® Duitsche ambtelijke meldingen. Groot hooîdkwartier, 12 April 1915. Westelijk oorlogstcrrcin : In de Argonnen mislukten kleine Fransche gedeeltelijke aanvallen. Tusschen Maas en Moesel was de zondag b^trekkelijk rustig. Eerst in de avonduren zetten de Franschen tôt aanval op de Com-bresstelling aan. Na een gevecht van twee uren was de aanval afgeslagen. In 't woud van Ailly en in 't Priester-woud vonden overda,g plaatselijk beperkte handgemeengevechten plaats, waarbij wij de overhand hielden. Een in den nacht her-baaldelijk ingezette aanval werd afgewe-zen.Als antwoord van het op 5 April gebeur-de bommenwerpen door vijandelijke vlie-gers op de opene, buiten het operatiegebied liggende stad Mùllheim, waarbij drie vrouwen gedood werden, werd Nancy, de hoofd-plaats der vestingstroepen van denzelfden naam, door ons met talrijke spring- en brandbommen gebombardeerd. Naar 't zegçen van Fransche officieren zijn de hoofdkerken Notre-Dame in Parijs en in Troyes, evenals belangrijke staatsge-bouwen, evenals de nationale bibliotheek, kunstgebouwen, invalieden-gebouwen, de Louvre, enz., met militaire inrichtingen, zooals schijnwerpers, draadlooze stations, machiengeweren voorzien. Oostelijk oorlogstcrrcin : Bij een aanval van Mariampol in ooste-lijke richting, namen wij van de Russen 9 officieren, 1350 mannen, evenals vier machiengeweren af. Noord-oostelijk van Loraza wierpen de uitwerptuigen bommen die niet ontploften, maar langzaam brandend verstikkende gas-sen ontwikkelden. De in de pers ambtelijk gemelde vermin-king vau een Russische onderofficier in te-genwoordigheid van Duitsche officieren, is eene grove onzinnige leugen. Oppcrstc Lcgcrbcstunr. Westelijk oorlogsterrcia. W. T. B. BEPuLIJN, 14-4-15 (Ambtelijk) : De aanvallen van de ijandelijke vhege-niers die zonder gevolg bommen geworpen hadden boven Oostende Brugge, heboen wij beantwoord met een overvloedig bommenwerpen op de door Engelsche bezette gemeenten Poperinghe, Kassel en Haeze-broek.Bij B'erry-au-Bae drongen de Franschen 's nachts in een onzer loopgraven, maar werden er nadien uitgedreven. Vijandelijke vliegeniersaanvallen ten oos-ten van Reims mislukten. Bij Maiserey, ten westen van Verdun, werden drie vijandelijke aanvallen met zwaar verlies door ons vuur verijdeld. Evenzoo eindigden twee aanvallen bii_, Marcheville, ten zuid-westen van Maiserey. Ook een op heden vroeg ondernomen aanval op het front Maiserey-Marcheville mis-lulcte onder zware verliezen. Tijdens een verbitterd gevecht in 't Pries-terwoud wonnen wij langzaam terrein. Ten zuiden van den Hartmannsweilerkopi werden Fransche aanvallen afgewezen. OosteHjk oorlogsterrcin. Toestand blijft onveranderd. Ulf Fransche brou PARUS, 10 April. (Reuter.) Avondcom-muniqué : « Tusschen Maas en Moezel hebben wij het geheel gewonnen terrein behouden en het geheel gewonnen terrein behouden. Bij Eparges is de dag rustig verloopen. » In het bosch van Montmare hebben wij een loopgraaflinie veroverd en een tegenaacval afgeslagen. » In Lotharingen is eene halve (Fransche) compagnie bij Bésanges la Gra®de door eene overmacht omsingeld en gevangen ge-nomen. » PARIJS, 11 April. (Reuter.) Het avond-communiqué meldt : e Ten noorden van Albert hebben Duitschers onze loopgraven aangevallen in het bosch van Threpval. Den heelen nacht is in Argonne hard gevochten. Wij veroverd en een blokhuis. Aile tegenaanvallen werden afgeslagen. ■» Wij hernamen Zaterdag avond weder eene linie loopgraven in het bosch van Ailly. W. T. B. PARIJS, 13-4-15. (Ambtelijk);, In Eparges ondernamen de Duitschers in den nacht van 11 tôt 12 levendig geschut en infanterievuur. Een tegenaanval terugge-worpen. In Ailly-woud en in 't Gebied van Hirey hevig artilleriestrijd zonder infante-riegevecht.In Priesterwoud een poging tôt aanv^ in 't N. W. gedeelte van het Quart-en-Reserve tôt stilstand gebracht. * In den nacht van u en 12 April wierp een duitsch luchtschip bommen op Nancy. ^ * * km i Russisch-Poclsefie-Gtlieische grsns Blit ©osteEarïjksœls© feron W. T. B. — WEENEN, 13-4-15. (Ambta-lijk). : De sedert 20 Maart voortdurende russische offensieve in de Karpathen heeft aan 't gansche front opgehouden. De po-gingen gedurende de hevige gevechten der Paaschdagen om in 't Laborcza- en Onda-wadal door te breken, mislukten. Ook werden in de laatste dagen aile vijandelijke aanvallen onder zware verliezen voor den vijand, teruggeslagen. Op het overige front is ailes onveranderd. Uîf Hassslsch® ibrorc PETROGRADE, 10 April. (Pet. Tel.-Ag.J Mededeeling van den generalen staf : Ten westen van de Njemen hebben wij gisteren (Vrijdag) bij het aanbreken van den dag de der Duitschers tuf 31 " faar «■ N, 1 Prijs per ntsmmer : voor Belgie 3 centiemen, voor den reemde 5 centiamaa ToSsfroosi s Sedaciie 247 - âd!Bîl8îssfii*atSs 2845 Oonderdag 15 ArBSIL 1î*1b

Over deze tekst

Onderstaande tekst is geautomatiseerd gemaakt met OCR (Optical Character Recognition). Deze techniek levert geen 100% correct resultaat op. Dit komt mede doordat oude drukken moeilijker te lezen zijn met software dan moderne. Dat betekent dat er onjuiste tekens in de tekst kunnen voorkomen. Er wordt gewerkt aan verbetering van de OCR software.

Er is geen OCR tekst voor deze krant.

Over deze tekst

Onderstaande tekst is geautomatiseerd gemaakt met OCR (Optical Character Recognition). Deze techniek levert geen 100% correct resultaat op. Dit komt mede doordat oude drukken moeilijker te lezen zijn met software dan moderne. Dat betekent dat er onjuiste tekens in de tekst kunnen voorkomen. Er wordt gewerkt aan verbetering van de OCR software.

Er is geen OCR tekst voor deze krant.

Over deze tekst

Onderstaande tekst is geautomatiseerd gemaakt met OCR (Optical Character Recognition). Deze techniek levert geen 100% correct resultaat op. Dit komt mede doordat oude drukken moeilijker te lezen zijn met software dan moderne. Dat betekent dat er onjuiste tekens in de tekst kunnen voorkomen. Er wordt gewerkt aan verbetering van de OCR software.

Er is geen OCR tekst voor deze krant.
Dit item is een uitgave in de reeks Vooruit: socialistisch dagblad behorende tot de categorie Socialistische pers. Uitgegeven in Gent van 1884 tot 1978.

Bekijk alle items in deze reeks >>

Toevoegen aan collectie

Locatie

Onderwerpen

Periodes