Sinds 1923 prijkt ook op het Brusselse Sint-Jansplein het standbeeld van een Belgische verzetsheldin.

In vergelijking met het Britse en Franse leger telde het Belgische leger veel minder verliezen. Terwijl in het Belgisch leger ongeveer 3,75% van de gemobiliseerde soldaten sneuvelde, lag dit in het Britse en Franse leger rond 10,3% en 16,8%. Dit kwam enerzijds door strategische keuzes van het opperbevel en anderzijds door de fysische gesteldheid van de frontstreek.

De Eerste Wereldoorlog werd vooral in Europa uitgevochten, maar van over de hele wereld kwamen soldaten en arbeiders naar hier om te strijden en voor de verschillende legers te werken.

Kranten zijn een toegankelijke bron om verschillende aspecten van de Eerste Wereldoorlog te bestuderen. Maar net als bij andere historische bronnen, moet de informatie uit kranten kritisch tegen het licht worden gehouden. Dat geldt zowel voor de teksten als voor de foto’s en illustraties.

Tijdens de Eerste Wereldoorlog was de Belgische bevolking afhankelijk van buitenlandse voedselhulp. Het Nationaal Hulp- en Voedingscomité speelde een cruciale rol in de distributie van de ingevoerde levensmiddelen. Het comité opende hiervoor eigen verkooppunten, waar de bevolking terecht kon voor de aankoop van suiker, maïs, vlees in blik, rijst en andere basisproducten. Omdat de Verenigde Staten het voortouw namen in de hulpverlening en omdat veel producten daarvandaan kwamen, werden de verkooppunten in de volksmond algauw Amerikaanse winkels genoemd.

De oorlogstijd was voor kinderen soms een moeilijke periode maar het weerhield hen er niet van om te blijven spelen. De oorlog had een grote aantrekkingskracht en bood heel wat inspiratie voor fantasiespel. Ze marcheerden mee met passerende troepen, zongen spotliedjes en scheurden Duitse verordeningen van de muren. Ze verzamelden souvenirs en zetten een handeltje op met Duitse soldaten. Op hun eigen slagveld speelden ze oorlogje na met houten wapens en een eigen hiërarchie. Soms voerden ze zo’n oorlogstoneeltje op voor wat geld of wat lekkers.

Honden speelden, net als andere dieren, een niet te onderschatten rol in de oorlogsvoering. Ook zij werden in 1914 ‘onder de wapens geroepen’ en hielpen de soldaten op allerlei manieren. Achter het front werden ze voor kleine karren gespannen en zo vervoerden ze machinegeweren, munitiekisten en eten.

Vanaf augustus 1918 begon het geallieerd bevrijdingsoffensief. Over het gehele westelijke front zetten de geallieerden de aanval in om de Duitsers definitief terug te drijven. Het was nu of nooit. De Duitse troepen zaten op hun tandvlees nadat hun lenteoffensief was mislukt. In Duitsland dreigde de revolutie. Aan geallieerde zijde vervoegden twee miljoen frisse Amerikaanse soldaten de rangen. Voor het eerst in de oorlog stonden alle geallieerde troepen onder het gezag van één opperbevelhebber, de Franse maarschalk Foch.

Het Duitse opperbevel installeerde op 26 augustus 1914 een militaire regering in België die de bezetting in goede banen moest leiden. Die regering werd Generaal-Gouvernement genoemd en werd geleid door een generaal-gouverneur. Moritz von Bissing oefende die functie uit van december 1914 tot aan zijn overlijden in april 1917. De Duitse legerleiding moest na diens overlijden op zoek naar een nieuwe gouverneur-generaal, en zocht daarvoor iemand van de harde lijn. Al snel werd Ludwig von Falkenhausen benoemd.

Het grensgebied tussen het bezette België en het neutrale Nederland werd algauw een smokkelparadijs. Er was een weelderige trafiek in brieven, militaire inlichtingen en levensmiddelen. Ook jongemannen die zich bij het Belgisch leger wilden voegen, staken de grens over. Daar besloten de Duitse troepen vanaf voorjaar 1915 een stokje voor te steken. Ze bouwden een prikkeldraadversperring van meer dan 323 kilometer die onder 2000 volt stroom kwam te staan.